Bài dự thi: Các oxit của lưu huỳnh

Bµi dù thi : Gi¸o ¸n bµi d¹y : I - Môc ®Ých yªu cÇu : Häc sinh hiÓu ®­îc cÊu t¹o ph©n tö , tÝnh chÊt vËt lý c¬ b¶n cña SO2 , SO3 Tr¹ng th¸I tù nhiªn ph­¬ng ph¸p ®iÒu chÕ , øng dông cña SO2 , SO3 Häc sinh hiÓu ®­îc v× sao + SO2 , SO3 lµ oxyt acid + SO2 võa cã tÝnh khö , tÝnh oxy hãa + SO3 chØ thÓ hiÖn tÝnh oxy hãa Häc sinh vËn dông viÕt ®­îc ph­¬ng tr×nh ph¶n øng min h häa cho tÝnh chÊt cña SO2 , SO3 Gi¶i thÝch nguyªn nh©n g©y « nhiÔm m«i tr­êng kh«ng khÝ vµ biÖn ph¸p chèng « nhiÔm kh«ng khÝ II PhÇn chuÈn bÞ : Gi¸o viªn : Hãa chÊt gåm Na2SO3 , dung dÞch Br«m , dung dÞch thuèc tÝm , H2SO4 lo·ng , hçn hîp ¤lªum , dung dÞch KI ,FeS ,hå tinh bét Dông cô : èng nghiÖm cã nh¸nh , cèc , èng dÉn cao su … Häc sinh : C¸ch viÕt vµ c©n b»ng oxyhãa- khö C¸ch viÕt c«ng thøc cÊu t¹o , c«ng thøc e III Néi dung bµi gi¶ng: æn ®Þnh líp ( 1 phót ) KiÓm tra bµi cò : Tr×nh bµy tÝnh chÊt hãa häc cña H2S , nhËn biÕt H2S Bµi míi ChuyÓn m¹ch : nh­ c¸c em ®· biÕt L­u huúnh cã c¸c møc oxy hãa -2 ( trong H2S vµ muèi Sunfua ), Møc 0 ®èi víi ®¬n chÊt , h«m nay chóng ta nghiªn cøu m­c oxy hãa +4 , + 6 trong hîp chÊt cña oxy cña S . Giíi thiÖu bøc tranh vÒ khÝ th¶i nhµ m¸y ¶nh h­ëng ®Õn m«i tr­êng Thêi gian Ho¹t ®éng cña Gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña Häc sinh PhÇn ghi chÐp Ho¹t ®éng 1 H·y nªu tÊt c¶ c¸c tªn gäi cña SO2 Ho¹t ®éng 2 - C¸c em ®· häc liªn kÕt CHT , liªn kÕt ion , mét em h·y viÕt CT e , CTCT cña SO2 Tõ ®ã rót ra LK trong ph©n tö SO2 X¸c ®Þnh sè oxh cña S ( SO2) Ho¹t ®éng 3 NhËn xÐt mµu s¾c tr¹ng th¸i, mïi vcña SO2 , t¹i sao SO2 tan m¹nh trong n­íc NhiÖt ®é hãa láng -100C , khÝ SO2 láng bay h¬I lµm cho nhiÖt ®é m«I tr­êng gi¶m xuèng -500C , dïng trong m¸y lµm l¹nh - T¹i sao SO2 lµ mét dung m«i ph©n cùc - SO2 lµ mét ph©n tö cã cùc tan trong n­íc lµ mét dung m«i ph©n cùc - Em h·y ph©n tÝch thµnh phÇn cña SO2 . Xem nã lµ mét hîp chÊt g× ? Ho¹t ®éng 3 - SO2 cã tÝnh chÊt hãa häc g× ? ­ T¸c dông víi H2O t¹o thµnh acid lµ mét acid yÕu nh­ng m¹nh h¬n H2S , kh«ng bÒn dÔ bÞ ph©n ph©n hñy thµnh SO2 vµ H2O , trong n­íc tån t¹i mét l­ îng ®¸ng kÓ SO2 vµ nÕu bÞ ®un s«i dung dÞch th× c©n b»ng ë trªn cã thÓ chuyÓn dÞch hoµn toµn vÒ phÝa t¹o ra SO2 tøc lµ ®uæi hÕt SO2 ra khái dung dÞch ë ch­¬ng tr×nh líp 9 c¸c em ®· häc khi nµo t¹o muèi acid , trung hßa , hçn hîp hai muèi ­ SO2 cã t¸c dông víi Ca(OH)2 kh«ng ? 1 HS nh¨c l¹i c¸c møc Oxh cña S trong ®ã møc +2 kÐm bÒn trong hîp chÊt - X¸c ®Þnh sè Oxh +4 trung gian nªn S v­µ thÓ hiÖn tÝnh khö v­µ thÓ hiÖn tÝnh oxh - Khi gÆp chÊt oxh m¹nh thÓ hiÖn tÝnh g× ? Æ Khö - Khi gÆp chÊt khö m¹nh thÓ hiÖn tÝnh g× ? Æ Oxh H·y ®o¸n SP c©n b»ng SO2 còng lµm mÊt mµu d2 thuèc tÝm Ho¹t ®éng 4 øng dông , ®iÒu chÕ , t¸c h¹i cña SO2 §iÒu chÕ SO2 Trong phßng ThÝ nghiÖm SO2 ®­îc ®iÒu chÕ b»ng c¸ch nµo V× sao ph¶i thu SO2 ®Èy chç kh«ng khÝ Ho¹t ®éng 5 mét em h·y viÕt CT e , CTCT cña SO3 Tõ ®ã rót ra LK trong ph©n tö SO3 X¸c ®Þnh sè oxh cña S ( SO3) Nguyªn tö S ë tr¹ng th¸i ®­îc kÝch thÝch cã cÊu h×nh e : 3s13p33d2 ë tr¹ng th¸I nµy S cã 6e ®éc th©n do vËy ngtö S cã thÓ liªn kÕt 6e ®éc th©n cña 3 ngtö O t¹o ra 6 e LK CHT , mmçi ngtö O liªn kÕt víi ntö S b»ng 1 Lk ®«i . Ho¹t ®éng 6 H·y tr×nh bµy tÝnh chÊt vËt lý cña SO3 VÒ mµu s¾c , tr¹ng th¸i , tÝnh tan T­¬ng tù SO2 th× SO3 còng lµ 1oxyt acid . V©y còng cã tÝnh chÊt g× ? T­¬ng tù SO3 víi tû lÖ nµo th× thu ®­îc muèi acÝd, muèi trung hßa SO3 cã lµm ®ôc n­íc v«i trong kh«ng. -L­u huúnh ®ioxyt - KhÝ Sunfur¬ - L­­ huúnh IV Oxyt .. .. .. : O : S : : O : O  S = O . . S O O oxy hãa trÞ 2 , L­u huúnh hãa trÞ Tr¹ng th¸I lai hãa cña S trong SO2 Lµ lai hãa SP2 S+O ¦ oxyts acid T¸c dông víi nøoc ¦ acid T¸c dông víi baz¬ ¦ muèi KhÝ So2 víi d2 NaOH sÏ x¶y ra 3 tr­êng hîp <= 1: Muèi acid >= 2: Muèi trung hßa 1<< 2: hçn hîp 2 muèi SO2 + Ca(OH)2 = CaSO3 + H2O -2 , 0 ,+2 , +4 , +6 Tõ Na2SO3 muèi acid yÕu dïng acid m¹nh ®Èy ra Lµm thÝ nghiÖm ®iÒu chÕ SO2 Tr¹ng th¸I lai hãa cña S trong SO3 Lµ lai hãa SP2 O S O O Theo quy t¾c b¸t tö t¹o SO3 O S O O - Lµ mét oxyt acid t¸c dông víi H2O ¦ acid t¸c dông víi Baz¬ ¦ Muèi T¸c dông víi oxyt baz¬ ¦ Muèi SO3 lµm ®ôc n­íc v«I trong d­ SO3 + Ca(OH)2 = CaSO4 + H2O T­¬ng tù SO2 A - L­­ huúnh ®Ioxyt SO2 KhÝ sunfuar¬ L­u huúnh IV oxyt I §Æc ®iÓm cÊu t¹o Theo quy t¾c b¸t tö O  S = O CÊu t¹o O = S = O Liªn kÕt trong SO2 lµ LK CHT cã cùc II TÝnh chÊt vÊt lý : Lµ mét chÊt khÝ kh«ng mµu , cã mïi h¾c , nÆng h¬n kh«ng khÝ cã d so víi kk lµ 2.2 Hãa láng ë -100C , hãa r¾n ë -750C , tang nhiÒu trong n­íc ( ë 200C 1V H2O tan 40 V SO2) t¹o thµnh acid sunfuar¬ III TÝnh chÊt hãa häc 1) TÝnh oxyt acid * T¸c dông víi H2O SO2 + H2 O D H2SO3 * T¸c dông víi oxyt baz¬ SO2 + Ca O = CaSO3 * T¸c dông víi baz¬ SO2 + NaOH = NaHSO3 Natri hydrosunfit SO2 + 2NaOH = Na2SO3 + H2O Natri sunfit K2CO3 +SO2 ¦ CO2 # lµm ®ôc n­íc v«i trong dïng ®Ó nhËn biÕt SO2 2) tÝnh khö : Khi gÆp chÊt oxyhoa m¹nh nh­ Halogen , KMnO4 +4 V2O5 +6 2S O2 +O2 D 2S O3 SO2 + Br 2 + H2O ¦ H2SO4 + HBr N©u ®á o mµu T­¬ng tù SO2 + KMnO4 + H2O ¦ ….. SO2 + HNO3 H2O ¦ ….. NO2 3) TÝnh Oxy hãa khi t¸c dông chÊt khö SO2 + H2S ¦ S +H2O SO2 + KI + H2O ¦ H2S+ I2 + KOH IV øng dông , ®iÒu chÕ , t¸c h¹i cña SO2 øng dông - t¸c h¹i : SGK §iÒu chÕ : SGK PTN : Na2SO3 + H2SO4 ¦ SO2 + Na2SO4 + H2O Thu SO2 bµng c¸ch ®Èy kh«ng khÝ Trong CN : - §èt ch¸y S+O2 = SO2 - §èt ch¸y qu¹ng sunfua Kim lo¹i nh­ Fe S2 4FeS 2 + 11O2 = 2Fe2O3 + 8SO2 B L­u Huúnh trioxyt I §Æc ®iÓm cÊu t¹o O S O O II TÝnh chÊt vËt lý ở ®iÒu kiÖn th­êng lµ mét chÊt láng kh«ng mµu , nãng ch¶y ë 170C , s«i ë 450C Tan v« h¹n trong n­íc dung dÞch H2SO4 III TÝnh chÊt hãa häc t­¬ng tù SO2 1) TÝnh oxyt acid * T¸c dông víi H2O SO2 + H2 O = H2SO4 * T¸c dông víi oxyt baz¬ SO2 + Ca O = CaSO4 * T¸c dông víi baz¬ SO3 + NaOH = NaHSO4 Natri hydrosunfat SO3 + 2NaOH = Na2SO4 + H2O Natri sunfat 2) TÝnh Oxy hãa khi t¸c dông chÊt khö SO3+ KI + H2O ¦ H2S+ I2 + KOH Cuíng cäú: Viãút caïc phæång trçnh chæïng toí: S-2 trong H2S , S+4 trong SO2 khäng thay âäøi säú OXH, coï säú OXH giaím ( nãúu coï), coï säú OXH ­