Bài giảng Chính sách thương mại quốc tế - Chương VI: Chiến lược phát triển ngoại thương

CHƯƠNG VI: CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN NGOẠI THƯƠNG Chiến lược phát triển ngoại thương Các mô hình chiến lược phát triển Chiến lược phát triển ngoại thương I II Quan điểm cơ bản chỉ đạo hoạt động ngoại thương Việt Nam III 1. Các mô hình chiến lược phát triển 1.1. Một số khái niệm Chiến lược: Là định hướng và cách giải quyết nhiệm vụ đặt ra mang tính toàn cục, tổng thể trong thời gian dài. • Đặc điểm: - Thời gian dài - Mang tính tổng quát, làm cơ sở cho mọi hoạch định, kế hoạch phát triển trong ngắn và trung hạn. - Tính khách quan, dựa trên căn cứ khoa học không dựa vào chủ quan. 1. Các mô hình chiến lược phát triển • Tại sao phải có chiến lược? - Quá trình phát triển có định hướng: nền kinh tế vận động theo cơ chế thị trường có sự điều tiết của nhà nước. - Trình độ nền kinh tế còn thấp, nguồn lực khan hiếm - Cơ chế thị trường có những hạn chế, không chỉ lấy thị trường làm căn cứ ra quyết định, phương hướng phát triển. - Chiến lược cung cấp một tầm nhìn xa, 1 khuôn khổ rộng cho thiết lập quan hệ quốc tế, chủ động hội nhập. 1. Các mô hình chiến lược phát triển 1.2. Mô hình chiến lược Các mô hình chiến lược phát triển rất Căn cứ vào nguồn lực Căn cứ vào mô hình cơ cấu kinh tế Căn cứ vào chức năng
CL dựa vào nguồn lực bên trong (nội
CL ngành then chốt
CL ngành mang lại hiệu quả
CL tăng trưởng đa dạng lực)
CL dựa vào nguồn lực bên ngoài (ngoại lực)
CL kết hợp nội lực và ngoại lực nhanh nhất, nhiều nhất
CL Thay thế nhập khẩu
CL hướng về xuất khẩu
CL toàn diện
CL hỗn hợp2.
CL quản lý
CL con người 1. Các mô hình chiến lược phát triển Các mô hình chiến lược phát triển - Tăng trưởng nhanh - Dựa trên cơ sở nguồn lực trong nước - Nhằm vào các nhu cầu cơ bản - Tập trung vào tạo việc làm (toàn dụng lao động) 2. Chiến lược phát triển ngoại thương 2.1. Các loại hình chiến lược phát triển ngoại thương Có 3 loại hình chiến lược phát triển ngoại thương Chiến lược xuất khẩu sản phẩm thô Chiến lược thay thế hàng nhập khẩu (Import Substitution – IS) Chiến lược hướng về xuất khẩu (Export Orientation) 2. Chiến lược phát triển ngoại thương Chiến lược xuất khẩu sản phẩm thô - Đặc điểm:
Chỉ áp dụng đối với những nước có điều kiện phát triển thuận lợi về nông nghiệp, khai khoáng
Thực hiện khi trình độ sản xuất còn thấp, khả năng tích lũy vốn của nền kinh tế hạn chế
Cần đối với những nước thời kỳ đầu CNH - Ưu điểm, nhược điểm? 2. Chiến lược phát triển ngoại thương Chiến lược sản xuất thay thế nhập khẩu - Nội dung chiến lược
Xác định số lượng và chủng loại hàng hóa cần nhập khẩu trong 1 năm
Lập phương án tổ chức sản xuất đáp ứng đại bộ phận nhu cầu hàng hóa
Đảm bảo cho nhà SX trong nước làm chủ được KH-KT và nhà đầu tư nước ngoài cung cấp công nghệ, vốn hướng vào việc phục vụ cho thị trường nội địa là chính. - Ưu, nhược điểm? 2. Chiến lược phát triển ngoại thương - Biện pháp thực hiện: lập các hàng rào bảo hộ - Ưu điểm, nhược điểm? Chiến lược hướng về xuất khẩu - Nội dung:
Mở cửa hướng ra thị trường nước ngoài
Hạn chế bảo hộ; nâng đỡ và hỗ trợ cho các ngành sản xuất hàng xuất khẩu
Đảm bảo môi trường đầu tư hấp dẫn cho các nhà đầu tư nước ngoài - Ưu, nhược điểm? 2. Chiến lược phát triển ngoại thương 2.2. Chiến lược phát triển ngoại thương của Việt Nam giai đoạn 2010-2020 2.2.1. Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội đến 2020 (GT) 2.2.2. Chiến lược phát triển ngoại thương Bối cảnh Nội dung - Tiếp tục mở rộng quan hệ kinh tế đối ngoại theo hướng đa phương hóa, đa dạng hóa. 2. Chiến lược phát triển ngoại thương - Nhà nước có các chính sách khuyến khích mạnh mẽ sự phát triển của ngoại thương; khắc phục những vấn đề còn tồn tại trong giai đoạn trước. - Chủ động, tích cực thâm nhập thị trường quốc tế. - Đẩy mạnh các lĩnh vực dịch vụ tăng thu ngoại tệ - Các doanh nghiệp nên lấy thước đo là sự tăng trưởng nhanh và bền vững của nền kinh tế đất nước. .. 3. Các quan điểm cơ bản chỉ đạo hoạt động ngoại thương Việt Nam Mở rộng hoạt động ngoại thương để thực hiện mục tiêu dân giàu nước mạnh xã hội công bằng dân chủ, văn minh phải trên nền tảng: bảo vệ độc lập, chủ quyền và an ninh quốc gia, bảo đảm sự phát triển của đất nước theo định hướng XHCN, mở rộng quan hệ kinh tế trên cơ sở bình đẳng, cùng có lợi, không can thiệp công việc nội bộ của nhau. Khắc phục tính chất khép kín của nền kinh tế, chủ động hội nhập với nền kinh tế quốc tế, thực hiện đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ thương mại 3. Các quan điểm cơ bản chỉ đạo hoạt động ngoại thương Việt Nam Mở rộng sự tham gia của các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế vào hoạt động ngoại thương dưới sự quản lý thống nhất của Nhà nước Coi trọng hiệu quả kinh tế - xã hội trong hoạt động ngoại thương