Bài giảng Cơ sở dữ liệu - Chương 1: Các khái niệm cơ bản - Đỗ Thị Kim Thành

DATABASE CƠ SỞ DỮ LIỆU GV: Ñoã Thò Kim Thaønh Email: kimthanh.do@gmail.com Web: TRUNG TÂM DÀO TẠO CÁC VẤN ĐỀ KINH TẾ HIỆN ĐẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CHU VĂN AN GV: ĐỖ THỊ KIM THÀNH 2 CƠ SỞ DỮ LiỆU (CSDL) DATABASE (DB) 30 tiết lý thuyết (6 buổi) 15 tiết thực hành (3 buổi) Bài tập kết thúc môn (30%) Thi học kì (70%) GV: ĐỖ THỊ KIM THÀNH 3 TOÙM TẮT CHƯƠNG TRÌNH CHƯƠNG 1: CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN CHƯƠNG 2: MOÂ HÌNH THỰC THỂ - KẾT HỢP (ER) CHƯƠNG 3: MOÂ HÌNH QUAN HỆ CHƯƠNG 4: ĐẠI SỐ QUAN HỆ CHƯƠNG 5: KHOÙA CHƯƠNG 6: NGOÂN NGÖÕ TRUY VAÁN SQL CHƯƠNG 7: RAØNG BUOÄC TOAØN VEÏN GV: ĐỖ THỊ KIM THÀNH 4 Chöông I Caùc khaùi nieäm cô baûn GV: ĐỖ THỊ KIM THÀNH 5 MUÏC ÑÍCH  Vai troø cuûa caùch toå chöùc döõ lieäu theo cô sôû döõ lieäu (CSDL)  Ñaëc tính cuûa moâi tröôøng CSDL  Heä quaûn trò cô sôû döõ lieäu (HQT CSDL)  Moâ hình döõ lieäu  Ngoân ngöõ cuûa HQT CSDL GV: ĐỖ THỊ KIM THÀNH 6 Caùch tieáp caän cuõ Höôùng coâng vieäc Khuyeát ñieåm tonkho.doc tonkho.xls tonkho.dat • Dö thöøa vaø khoâng nhaát quaùn • Döõ lieäu coù format khaùc nhau • Moái lieân heä, ngöõ nghóa => tính ñuùng ñaén • Nhu caàu truy xuaát ñoàng thôøi • Vaán ñeà phaân quyeàn • ... DAÃN NHAÄP GV: ĐỖ THỊ KIM THÀNH 7 Laø moät taäp hôïp döõ lieäu ñöôïc toå chöùc vaø löu tröõ theo moät caáu truùc chaët cheõ nhaèm phuïc vuï cho nhieàu ñoái töôïng vôùi caùc muïc ñích khaùc nhau. CSDL ÑÒNH NGHÓA CSDL GV: ĐỖ THỊ KIM THÀNH 8 ÑAËC TÍNH CUÛA MOÂI TRÖÔØNG CSDL Khoâng truøng laép Nhaát quaùn Deã daøng truy xuaát Coù theå baûo ñaûm tính ñuùng ñaén Chia seû nhöng baûo maät Vaø nhieàu hoã trôï khaùc cho moïi nhu caàu thao taùc treân döõ lieäu Moät CSDL löu tröõ döõ lieäu lieân quan ñeán moät theá giôùi thöïc cuï theå. Ví duï: CSDL quaûn lyù nhaân vieân taïi 1 coâng ty CSDL quaûn lyù giaùo vuï taïi moät tröôøng hoïc XYZ GV: ĐỖ THỊ KIM THÀNH 9 HEÄ CÔ SÔÛ DÖÕ LIEÄU Moät heä CSDL(Database System) bao goàm: 1. Caùc cô sôû döõ lieäu (databases) 2. Heä quaûn trò CSDL (Database Management System - DBMS) 3. Haï taàng (Platform): Phaàn cöùng (Maùy tính) vaø heä ñieàu haønh GV: ĐỖ THỊ KIM THÀNH 10 DBMS - Database Management System Laø moät chöông trình cho pheùp xaây döïng vaø quaûn lyù döõ lieäu. • Ñònh nghóa CSDL: xaùc ñònh kieåu döõ lieäu, caáu truùc cuûa CSDL, raøng buoäc toøan veïn • Löu tröõ CSDL • Thao taùc treân döõ lieäu: tìm kieám, theâm, xoùa, söûa HEÄ QUAÛN TRÒ CSDL GV: ĐỖ THỊ KIM THÀNH 11 HEÄ QUAÛN TRÒ CSDL GV: ĐỖ THỊ KIM THÀNH 12 CAÙC HQT CSDL  Access  SQL Server  Oracle  Poxpro GV: ĐỖ THỊ KIM THÀNH 13 BA CAÁP ÑOÄ THEÅ HIEÄN DÖÕ LIEÄU GV: ĐỖ THỊ KIM THÀNH 14 MOÂ HÌNH DÖÕ LIEÄU (Data model)  Khaùi nieäm: laø moät taäp hôïp kyù hieäu vaø quy taéc cho pheùp moâ taû döõ lieäu, moái lieân heä treân döõ lieäu, ngöõ nghóa vaø caùc raøng buoäc treân döõ lieäu.  Caùc moâ hình döõ lieäu khaùc nhau theå hieän döõ lieäu ôû caùc möùc khaùc nhau GV: ĐỖ THỊ KIM THÀNH 15 1. Moâ hình logic treân cô sôû ñoái töôïng (Object- based logical models) •• Moâ hình Thöïc theå – Keát hôïp (ER) •• Moâ hình höôùng ñoái töôïng (Object Oriented Model) 2. Moâ hình logic treân cô sôû maãu tin (Record based logical models) •• Moâ hình quan heä (Relational model) •• Moâ hình maïng (Network model) •• Moâ hình phaân caáp (Hierachical model) 3. Moâ hình vaät lyù (Physical Models) CAÙC LOAÏI MOÂ HÌNH DÖÕ LIEÄU GV: ĐỖ THỊ KIM THÀNH 16 MOÂ HÌNH THÖÏC THEÅ – KEÁT HÔÏP  (ENTITY - RELATIONSHIP MODEL)  Laøø moâ hình cho pheùp moâ taû caùc thöïc theå thoâng qua caùc thuoäc tính vaø moái lieân heä giöõa caùc thöïc theå.  Caùch bieåu thò: duøng ñoà thò, sô ñoà khoái GV: ĐỖ THỊ KIM THÀNH 17 MOÂ HÌNH QUAN HEÄ  Laø moâ hình döïa vaøo kí hieäu laø taäp hôïp caùc teân vaø cô sôû toaùn hoïc cuûa noù laø caùc pheùp toaùn taäp hôïp vaø aùnh xaï.  Taäp hôïp caùc pheùp toaùn trong moâ hình naøy döïa treân hai heä kyù hieäu: heä kyù hieäu ñaïi soá vaø heä kyù hieäu logic. GV: ĐỖ THỊ KIM THÀNH 18 MOÂ HÌNH QUAN HEÄ GV: ĐỖ THỊ KIM THÀNH 19 Theå hieän döõ lieäu treân moät heä quaûn trò CSDL cuï theå MOÂ HÌNH VAÄT LYÙ (Physical Data Models) GV: ĐỖ THỊ KIM THÀNH 20 PHAÂN LOAÏI HQT CSDL DÖÏA TREÂN MOÂ HÌNH DÖÕ LIEÄU: Heä quaûn trò CSDL quan heä RDBMS Heä quaûn trò CSDL höôùng ñoái töôïng OODBMS Heä quaûn trò CSDL höôùng quan heä vaø höôùng ñoái töôïng ORDBMS GV: ĐỖ THỊ KIM THÀNH 21 NGOÂN NGÖÕ GIAO TIEÁP  DDL : ngoân ngöõ ñònh nghóa döõ lieäu, laø moät heä thoáng kí hieäu ñeå moâ taû caùc kieåu thöïc theå vaø moái lieân heä giöõa chuùng theo moät moâ hình döõ lieäu cuï theå.  DML : ngoân ngöõ thao taùc döõ lieäu, hay coøn goïi laø ngoân ngöõ vaán tin (query language) ñeå dieãn taû caùc caâu leänh.  VDL : ngoân ngöõ ñònh nghóa khung nhìn  SQL : ngoân ngöõ vaán tin caáu truùc