Đề tài Thực trạng, nguyên nhân và các biện pháp phòng chống tội trộm cắp tài sản ở địa phương

Lêi nãi ®Çu Sau h¬n 60 n¨m C¸ch m¹ng th¸ng T¸m thµnh c«ng, h¬n 30 n¨m thèng nhÊt ®Êt n­íc ViÖt Nam ®· dµnh ®­îc nhiÒu thµnh tùu trªn tÊt c¶ c¸c mÆt tõ kinh tÕ, x· héi, v¨n ho¸, nhÊt lµ trong thêi kú héi nhËp nh­ hiÖn nay, n­íc ta cµng cã c¬ héi ®Ó ph¸t huy tiÒm lùc cña m×nh. Trong t×nh h×nh chung ®ã, huyÖn Thanh Ch­¬ng - tØnh NghÖ An còng ®· ®¹t ®­îc nhiÒu kÕt qu¶ tèt. Bé mÆt cña huyÖn trong nhiÒu n¨m qua ®­îc ®æi míi, tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cao,®êi sèng cña nh©n d©n kh«ng ngõng ®­îc c¶i thiÖn c¶ vÒ vËt chÊt lÉn tinh thÇn. Tuy nhiªn bªn c¹nh thµnh c«ng vÉn nhiÒu h¹n chÕ ®Æc biÖt lµ t×nh h×nh téi ph¹m trong nh÷ng n¨m gÇn ®©ydiÔn biÕn rÊt phøc t¹p, nghiªm träng vµ cã chiÒu h­íng gia t¨ng m¹nh, trong ®ã cã t×nh h×nh téi ph¹m trém c¾p. §êi sèng kinh tÕ ®­îc n©ng cao ®i cïng víi ®ã lµ nh÷ng mÆt tr¸i cña nã. Tr­íc t×nh h×nh ®ã c«ng t¸c ®Êu tranh vµ phßng ngõa téi ph¹m trém c¾p ®­îc ®¹t ra cÊp b¸ch, ®ßi hái c¸c cÊp, ngµnh cïng nh©n d©n ph¶i tÝch cùc gãp phÇn vµo c«ng t¸c b¶o vÖ trËt tù an toµn x· héi, trËt tù an ninh trªn ®Þa bµn. Muèn gi¶m vµ tiÕn tíi lo¹i trõ c¸c hµnh vi ph¹m téi trong ®êi sèng x· héi ®ßi hái chóng ta ph¶i hiÓu biÕt tËn gèc rÔ cña vÊn ®Ò, n¾m b¾t ®­îc nguyªn nh©n, ®iÒu kiÖn ph¹m téi, thùc tr¹ng ®Ó tõ ®ã rót ra nh÷ng biÖn ph¸p phßng ngõa vµ ®Êu tranh chèng téi ph¹m cã hiÖu qu¶.NhËn thøc ®­îc vÊn ®Ò nµy nªn em chän ®Ò tµi “Thùc tr¹ng, nguyªn nh©n vµ c¸c biÖn ph¸p phßng chèng téi trém c¾p tµi s¶n ë ®Þa ph­¬ng” ®Ó lµm chuyªn ®Ò cuèi kho¸ cña m×nh. Do tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm thùc tÕ cßn nhiÒu thiÕu sãt, v× vËy kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt, h¹n chÕ. RÊt mong c¸c thÇy c« cïng c¸c b¹n ®ãng gãp ý kiÕn ®Ó chuyªn ®Ò ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Trong chuyªn ®Ò nµy víi thêi gian thùc tËp tõ ngµy 15 th¸ng 1 n¨m 2007 ®Õn ngµy 28 th¸ng 4 n¨m 2007 em ®· sö dông nh÷ng ph­¬ng ph¸p nh­ ph©n tÝch, tæng hîp, so s¸nh, thèng kª...dùa trªn nh­ng sè liÖu, kÕt qu¶ thu thËp, kh¶o s¸t, trao ®æi víi c¸n bé trong Toµ ¸n nh©n d©n huyÖn Thanh Ch­¬ng ®Ó ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng vÒ t×nh h×nh téi ph¹m trém c¾p vµ ®Ò xuÊt nh÷ng biÖn ph¸p phßng ngõa, ®Êu tranh hiÖu qu¶. Qua ®©y em xin göi lêi c¶m ¬n ch©n thµnh ®Õn c¸c thÇy c« t¹i tr­êng §¹i häc LuËt Hµ Néi, cïng víi c¸c c«, c¸c chó ë Toµ ¸n nh©n d©n huyÖn Thanh Ch­¬ng ®· gióp em hoµn thµnh bµi viÕt nµy. Néi dung 1. Kh¸i qu¸t chung 1.1. §Æc ®iÓm ®Þa bµn huyÖn Thanh Ch­¬ng Thanh Ch­¬ng lµ mét huyÖn miÒn nói cña tØnh NghÖ An víi ®Þa bµn nhiÒu rõng nói, d©n sè ®«ng, diÖn tÝch réng. Víi ®Æc ®iÓm ®ã nªn huyÖn cã nhiÒu thuËn lîi trong ph¸t triÓn kinh tÕ còng nh­ nh÷ng khã kh¨n gÆp ph¶i. HiÖn t¹i Thanh Ch­¬ng cã hai ThÞ TrÊn vµ nhiÒu ThÞ tø kh¸c,®©y chÝnh lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó huyÖn cã thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ trªn ®Þa bµn. Lµ huyÖn miÒn nói víi kinh tÕ chñ yÕu lµ n«ng nghiÖp nªn thêi gian nhµn rçi nhiÒu, nh©n lùc dåi dµo mµ viÖc lµm Ýt nªn tû lÖ thÊt nghiÖp, b¸n thÊt nghiÖp cao, trong ®ã chñ yÕu lµ thanh niªn. §©y còng lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c hµnh vi ph¹m téi, ®Æc biÖt lµ nh÷ng hµnh vi ph¹m téi trém c¾p. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña m×nh Thanh Ch­¬ng ph¶i biÕt tËn dông ph¸t huy tèi ®a nh÷ng thuËn lîi còng nh­ ph¶i kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ vµ æn ®Þnh x· héi, ®¶m b¶o t×nh h×nh trËt tù an toµn x· héi trªn ®Þa bµn. 1.2. T×nh h×nh téi ph¹m h×nh sù trªn ®Þa bµn huyÖn Thanh Ch­¬ng Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, t×nh h×nh téi ph¹m diÔn biÕn kh¸ phøc t¹p vµ nghiªm träng h¬n.Sè vô ¸n ngµy cµng gia t¨ng mµ kh«ng cã chiÒu h­íng gi¶m. Qua thèng kª sè liÖu t¹i Toµ ¸n nh©n d©n huyÖn Thanh Ch­¬ng cho thÊy: B¶ng 1 N¨m  Thô lý    Vô ¸n  BÞ c¸o   2004  25  42   2005  28  51   2006  38  49   Tæng sè c¸c vô ¸n h×nh sù trªn ®Þa bµn huyÖn Thanh Ch­¬ng n¨m 2004 ®Õn n¨m 2006 (thèng kª cña Toµ ¸n nh©n d©n huyÖn Thanh Ch­¬ng) Sè vô ¸n n¨m 2005 t¨ng 1,1 lÇn so víi n¨m 2004 ®Æc biÖt lµ n¨m 2006 t¨ng ®Õn 1,5 lÇn so víi n¨m 2004.T×nh h×nh téi ph¹m gia t¨ng m¹nh cña huyÖn Thanh Ch­¬ng. V× Thanh Ch­¬ng lµ mét huyÖn miÒn nói, kinh tÕ chñ yÕu lµ n«ng nghiÖp, tû lÖ thÊt nghiÖp b¸n thÊt nghiÖp nhiÒu, ®êi sèng, tr×nh ®é d©n trÝ thÊp nªn dÔ bÞ l«i kÐo, dô dç thùc hiÖn hµnh vi ph¹m téi. Thªm vµo ®ã nh÷ng hµnh vi ph¹m còng mang tÝnh nguy hiÓm cho x· héi cao h¬n nh­ mua b¸n tr¸i phÐp chÊt ma tuý ( §iÒu 194 Bé luËt h×nh sù), chøa chÊp viÖc sö dung tr¸i phÐp chÊt ma tuý ( §iÒu 198), c­íp giËt tµi s¶n ( §iÒu 136), trém c¾p ( §iÒu 138)... cao h¬n tr­íc. Tuy nhiªn c¸c vô ¸n ®ång ph¹m l¹i gi¶m sót. N¨m 2004 trung b×nh mçi vô ¸n cã 1,68 bÞ c¸o, n¨m 2005 cã 1,82 bÞ c¸o, n¨m 2006 gi¶m xuèng cßn 1,28 bÞ c¸o. 2. T×nh h×nh téi ph¹m trém c¾p trªn ®Þa bµn huyÖn Thanh Ch­¬ng 2.1. Thùc tr¹ng téi ph¹m trém c¾p trªn ®Þa bµn huyÖn Thanh Ch­¬ng Còng nh­ t×nh h×nh téi ph¹m h×nh sù, t×nh h×nh téi ph¹m trém c¾p ngµy cµng gia t¨ng m¹nh. Theo sè liÖu thèng kª cho thÊy B¶ng 2 N¨m  Thô lý    Vô ¸n  BÞ c¸o   2004  10  18   2005  12  29   2006  22  31   Sè vô ¸n thô lý vÒ téi ph¹m trém c¾p cña Toµ ¸n nh©n d©n huyÖn Thanh Ch­¬ng tõ n¨m 2004 ®Õn n¨m 2006. Nh­ vËy sè vô trém c¾p n¨m 2005 t¨ng 12% so víi n¨m 2004, n¨m 2006 t¨ng 83,3% so víi n¨m 2005, ®Æc biÖt n¨m 2006 t¨ng ®Õn 220% so víi n¨m 2004.Téi ph¹m l¹i ®­îc thùc hiÖn víi qui m« lín, b»ng nh÷ng thñ ®o¹n tinh vi h¬n vµ g©y hËu qu¶ lín. Chóng th­êng tæ chøc thµnh nh÷ng æ nhãm ®Ó thùc hiÖn hµnh vi ph¹m téi nh­ng tÝnh chÊt æ, nhãm kh«ng bÒn v÷ng. Chóng còng th­êng xuyªn thay ®æi ®Þa bµn, ph­¬ng thøc ho¹t ®éng. Giai ®o¹n chuÈn bÞ hµnh vi ph¹m téi ®­îc chóng thùc hiÖn kü cµng h¬n, tõ viÖc lËp kÕ ho¹ch chiÕm ®o¹t ®Õn viÖc t×m c¸ch mãc nèi víi c¸c mèi tiªu thô tr­íc. ChÝnh v× thÕ cµng g©y khã kh¨n cho c«ng t¸c ®Êu tranh, phßng chèng téi ph¹m. §Æc biÖt lµ n¨m 2005 c¸c vô ¸n trém c¾p xÈy ra rÊt nghiªm träng, cã gi¸ trÞ lín, sù c©u kÕt rÊt chÆt chÏ, thùc hiÖn hµnh vi ph¹m téi trong thêi gian dµi mµ kh«ng bÞ ph¸t hiÖn. Ch¼ng h¹n t¹i b¶n ¸n 17/2005/HSST th× cã ®Õn 10 bÞ c¸o, téi ph¹m ®­îc thùc hiÖn trong thêi gian dµi ®Õn gÇn 3 n¨m víi tµi s¶n cã gi¸ trÞ lín, ®Õn 12 con tr©u bß t­¬ng ®­¬ng gÇn h¬n 100.000000 ® (mét tr¨m triÖu ®ång). HoÆc t¹i b¶n ¸n 06/2005/HSST th× cã ®Õn 4 bÞ c¸o, tµi s¶n trém c¾p lµ 4 c¸i xe m¸y. N¨m 2006 tuy g©y hËu qu¶ kh«ng lín nh­ng sè bÞ c¸o ph¹m téi trém c¾p tµi s¶n chiÕm ®Õn 68% tæng sè bÞ c¸o. 2.2. §Þa bµn vµ thêi ®iÓm ho¹t ®éng cña téi ph¹m trém c¾p tµi s¶n Téi ph¹m trém c¾p x¶y ra chñ yÕu t¹i ®Þa bµn cã nhiªu tµi s¶n lín, nhiÒu vµng b¹c, hµng ho¸ mµ ë ®ã sù qu¶n lý vÒ tµi s¶n cßn nhiÒu s¬ hë, t×nh h×nh an ninh kh«ng æn ®Þnh. - T¹i c¸c khu chî, qu¸n hµng: tµi s¶n bÞ chóng trém c¾p chñ yÕu lµ hµng ho¸, tiÒn b¹c, xe cé mµ kh¸ch hµng th­êng thiÕu c¶nh gi¸c. - T¹i c¸c khu tËp thÓ, khu d©n c­: chóng th­êng trém c¾p tiÒn, xe m¸y, xe ®¹p, vµng b¹c. - T¹i c¸c c«ng së, c«ng céng: tµi s¶n bÞ chóng lÊy lµ xe ®¹p, xe m¸y. - T¹i c¸c vïng n«ng th«n: chóng th­êng lÊy trém tr©u bß, xe ®¹p, xe m¸y, tµi s¶n gia dông. §a sè c¸c vô ph¹m téi trém c¾p trªn ®Þa bµn th­êng x¶y ra vµo ban ®ªm, khi mµ gia chñ sau mét ngµy lµm viÖc mÖt mái th­êng nghØ ng¬i thiÕu ®Ò phßng c¶nh gi¸c nªn bän téi ph¹m dÔ bÒ thùc hiÖn hµnh vi ph¹m téi. MÆt kh¸c vµo ban ®ªm dÔ che dÊu hµnh vi, che dÊu ph­¬ng tiÖn, che dÊu tang vËt, vµ che dÊu chÝnh c¶ b¶n th©n chóng. Bän chóng còng tiÕn hµnh hµnh vi ph¹m téi vµo c¶ ban ngµy, diÔn ra chñ yÕu ë c¸c khu chî, c¬ quan, qu¸n hµng Nghiªn cøu thêi ®iÓm vµ ®Þa bµn thùc hiÖn hµnh vi pham téi gióp nh÷ng c¬ quan cã chøc n¨ng n¾m b¾t ®­îc ®Æc ®iÓm cua téi ph¹m tõ ®ã ®Ò ra nh÷ng gi¶i ph¸p ®Êu tranh vµ phßng trõ hiÖu qu¶. 2.3. §Æc ®iÓm cña ®èi t­îng ph¹m téi trém c¾p tµi s¶n * Giíi tÝnh §èi t­îng ph¹m téi trém c¾p tµi s¶n chñ yÕu lµ nam giíi chiÕm ®Õn 98%, cßn n÷ giíi chiÕm tû lÖ rÊt nhá. N¨m 2006 trong tæng sè 49 bÞ c¸o th× chØ cã mét ng­êi lµ n÷ giíi. Bëi v× nam giíi dÔ ph¸t sinh xu h­íng t©m lý tiªu cùc, dÔ bÞ nhiÔm c¸c thãi h­ tËt xÊu, dÔ bÞ kÝch ®éng l«i kÐo vµo con ®­êng ph¹m téi. M¨t kh¸c hä dÔ bÞ t¸c ®éng bëi ®iÒu kiÖn sèng. Nam giíi th­êng hay tô tËp thµnh nh÷ng æ nhãm, tõ ®ã th­êng dÔ dÉn ®Õn hµnh vi ph¹m téi mµ nguy hiÓm h¬n, thùc hiÖn hµnh vi t¸o b¹o h¬n.Trong khi ®ã n÷ giíi th­êng ph¹m téi ®¬n lÎ, nhÊt thêi vµ gi¸ trÞ tµi s¶n lÊy ®­îc cã gi¸ trÞ nhá. * §é tuæi §èi t­îng ph¹m téi chñ yÕu ë tõ ®é tuæi 18 ®Õn 40 tuæi, chiÕm ®Õn trªn 70%. V× ®©y lµ ®é tuæi ®· ®¹t ®­îc sù ph¸t triÓn ®Çy ®ñ vÒ t©m sinh lý, ®· h×nh thµnh tÝnh c¸ch râ rÖt, dÔ bÞ ¶nh h­ëng bëi hoµn c¶nh kh¸ch quan. MÆt kh¸c do kh«ng cã viÖc lµm nªn hay ph¸t sinh hµnh vi tiªu cùc. Nh÷ng ng­êi trªn 40 tuæi chiÕm tû lÖ nhá kho¶ng 10%, v× ë løa tuæi nµy ®· ®i vµo æn ®Þnh cuéc sèng, kh«ng cßn t©m lý liÒu lÜnh, t¸o b¹o. Tuy nhiªn løa tuæi nµy nÕu thùc hiÖn hµnh vi ph¹m téi th­êng g©y hËu qu¶ lín, ph¹m téi nghiªm träng hoÆc rÊy nghiªm träng. Nh÷ng ng­êi ch­a thµnh niªn chiÕm mét tû lÖ nhá kho¶ng 10%. Nh­ng hiÖn nay xu h­íng ph¹m téi ®ang ngµy cµng trÎ ho¸, v× løa tuæi nµy ch­a ph¸t triÓn ®Çy ®ñ vÒ t©m sinh lý, kh«ng cã lËp tr­êng v÷ng vµng, dÔ bÞ l«i kÐo vµo hµnh vi ph¹m téi. *Nh©n th©n ng­êi ph¹m téi §èi t­îng chñ yÕu lµ ng­êi ch­a cã tiÒn ¸n, tiÒn sù.Nh÷ng ®èi t­îng cã tiÒn ¸n, tiÒn sù chiÕm mét tû lÖ rÊt nhá, kho¶ng 2%.§©y thËt sù lµ vÊn ®Ò ®¸ng b¸o ®éng bëi v× hÇu hÕt ®Òu ph¹m téi lÇn ®Çu song rÊt liÒu lÜnh vµ t¸o b¹o. §èi t­îng ph¹m téi nµy chñ yÕu cã tr×nh ®é v¨n ho¸, ®Þa vÞ x· héi thÊp, ®êi sèng gÆp nhiÒu khã kh¨n.Do ®Þa bµn huyÖn ®«ng d©n song kinh tÕ chñ yÕu lµ n«ng nghiÖp theo thêi vô nªn kh«ng cã viÖc lµm, thu nhËp thÊp trong khi ®ã nhu cÇu phôc vô cuéc sèng, cho ¨n ch¬i ®ua ®ßi vµ c¸c tÖ n¹n x· héi l¹i cao nªn dÉn ®Õn hµnh vi trém c¾p. VÝ dô nh­ t¹i b¶n ¸n 17/2005/HSST ®· nªu trªn cã 6 bÞ c¸o cã tr×nh ®é v¨n ho¸ líp mét, líp hai vµ kh«ng cã nghÒ nghiÖp æn ®Þnh rñ rª nhau ®i trém c¾p tr©u bß cña nh÷ng ng­êi n«ng d©n vèn cïng lµng, cïng x· kÕt qu¶ tªn N.T.H¹nh, §.V.Dòng, T.D.Kû...®Òu ph¶i chÞu h×nh ph¹t tï lÇn l­ît lµ 8,7 n¨m theo kho¶n 2 ®iÒu 138 Bé luËt h×nh sù. Hay t¹i b¶n ¸n 28/2006/HSST th× bÞ c¸o chØ häc ®Õn líp s¸u lµ bá häc, sau ®ã ch¬i bêi lªu læng thùc hiÖn hµnh vi ph¹m téi khi chØ míi 17 tuæi.HËu qu¶ lµ T.§.Anh ph¶i chÞu h×nh ph¹t 12 th¸ng tï. Mét ®iÒu ®¸ng nãi ë ®©y lµ trong nh÷ng vô ¸n cã nhiÒu ®ång ph¹m th× anh em ruét th­êng rñ nhau thùc hiÖn hµnh vi ph¹m téi. Nh­ t¹i b¶n ¸n 17/2005/HSST trªn cã 3 bÞ c¸o lµ anh em ruét, hoÆc t¹i b¶n ¸n 06/2005/HSST cã 4 bÞ c¸o th× 3 tªn trong sè ®ã lµ anh em. 2.4. Ph­¬ng ph¸p, thñ ®o¹n cña téi trém c¾p tµi s¶n Mçi téi ph¹m ®Òu cã nh÷ng ph­¬ng ph¸p vµ thñ ®o¹n riªng.Trong téi trém c¾p tµi s¶n chóng th­êng sö dông nh÷ng ph­¬ng ph¸p, thñ ®o¹n sau; - VÒ ph­¬ng ph¸p: Chóng th­êng ho¹t ®éng fheo æ, nhãm ®Ó dÔ bÒ ph¹m téi. Khi ho¹t ®«ng theo kiÓu nµy chóng sÏ ph©n c«ng ng­êi ®øng g¸c, ng­êi chuÈn bÞ c«ng cô ph¹m téi, ng­êi trùc tiÕp ®i lÐn lót lÊy ®å.TÝnh chÊt cña nh÷ng æ, nhãm nµy kh«ng bÒn v÷ng, dÔ bÞ ph¸ vì bëi c¸c bÊt ®ång gi÷a bän chóng. - VÒ thñ ®o¹n: chóng thùc hiÖn rÊt ®a d¹ng nh­ më, khoÐt,c¾t ph¸ kho¸; ®ôc t­êng, trÌo t­êng vµo nhµ; cã khi chóng dì ngãi trªn nãc nhµ ®Ó vµo.T¹i c¸c c¬ quan chóng gi¶ m¹o c¸n bé, ¨n mÆc lÞch sù vµo lÊy tµi s¶n. Ch¼ng h¹n t¹i b¶n ¸n 12/2006/ chóng ®· khoÐt t­êng ®Ó vµo nhµ lÊy trém tiÒn, vµng b¹c vµ tivi.Chóng th­êng cã sù theo dâi tõ tr­íc ®Ó lªn kÕ ho¹ch, nh­ t¹i b¶n ¸n 28/2006/HSST nªu trªn th× T.§.Anh ®· lîi dông sù thiÕu c¶nh gi¸c cña ng­êi qu¶n lý tµi s¶n thùc hiÖn lÊy mÉu ch×a kho¸ sau ®i c¾t kho¸ ®Ó tiÕn hµnh vô trém.Víi thñ ®o¹n nµy T.§.Anh ®· lÊy ®­îc 4 triÖu ®ång. CH¦¥NG II §¸nh gi¸ thùc tiÔn xÐt xö c¸c vô ¸n trém c¾p cña Toµ ¸n nh©n d©n huyÖn Thanh Ch­¬ng 1. Thùc tiÔn xÐt xö cña toµ ¸n nh©n d©n huyÖn Thanh Ch­¬ng Nh­ ®· ph©n tÝch t¹i môc 2.1 phÇn 2 Ch­¬ng I t×nh h×nh ph¹m téi trém c¾p trªn ®Þa bµn huyÖn trong nh­ nh÷ng n¨m gÇn ®©y gia t¨ng m¹nh. V× vËy c«ng t¸c xÐt xö còng ph¶i ®­îc n©ng cao. Nh×n chung c«ng t¸c xÐt xö c¸c vô ¸n trém c¾p tµi s¶n cña Toµ ¸n nh©n d©n huyÖn Thanh Ch­¬ng ®· cã nhiªu thµnh c«ng nhÊt ®Þnh. Qua thèng kª sè liÖu c¸c vô ¸n trém c¾p ®· ®­îc ®­a ra xÐt xö t¹i Toµ cho thÊy: B¶ng 3 N¨m  2005  2006   Tæng sè vô ¸n  12  22   Toµ ®· xÐt xö  12  20   Tr¶ l¹i ViÖn kiÓm s¸t  0  2   Sè vô ¸n cßn tån ®äng  0  0   Tû lÖ % sè vô ¸n ®· ®­a ra xÐt xö  100%  100%   Thèng kª cña Toµ ¸n nh©n d©n huyÖn Thanh Ch­¬ng vÒ viÖc xÐt xö c¸c vô ¸n trém c¾p tõ n¨m 2005, 2006 Nh­ vËy c¸c vô ¸n ®­îc Toµ ¸n thô lý ®Òu ®­îc ®­a ra xÐt xö kÞp thêi, ®óng ph¸p luËt. §¹t ®­îc ®iÒu ®ã lµ nhê vµo sù tËp trung chØ ®¹o gi¶i quyÕt nhanh chãng c¸c vô ¸n cña Ch¸nh ¸n Toµ ¸n, cña thÈm ph¸n ®­îc ph©n c«ng chñ to¹ phiªn toµ, còng nh­ Héi ®ång xÐt xö vµ c¸c c¬ quan, c¸ nh©n cã liªn quan kh¸c. Nh÷ng h×nh ph¹t ®­îc ¸p dông cho c¸c bÞ c¸o ph¹m téi trém c¾p tµi s¶n lµ: B¶ng 4 N¨m  Tæng sè bÞ c¸o  C¶i t¹o kh«ng giam gi÷  ¸n treo  Tï tõ 3 n¨m trë xuèng  Tï tõ 3 n¨m ®Õn 7 n¨m  Tï tõ 7 n¨m ®Õn 15 n¨m   2005  29  5  8  11  5  0   2006  31  1  11  15  3  1   C¸c h×nh ph¹t ®­îc ¸p dông ®èi v¬i ng­êi ph¹m téi trém c¾p tµi s¶n trªn ®Þa bµn huyÖn Thanh Ch­¬ng n¨m 2005, 2006 - H×nh ph¹t chñ yÕu ®­îc ¸p dông lµ ¸n treo ( tõ 25% ®Õn 35% )vµ tï tõ 3 n¨m trë xuèng (tõ 38% ®Õn 50% ) bëi v× ®a sè bÞ kÕt ¸n theo kho¶n 1 ®iÒu 138 l¹i cã nhiÒu t×nh tiÕt gi¶m nhÑ h×nh ph¹t. - §èi víi h×nh ph¹t c¶i t¹o kh«ng giam gi÷ th× n¨m 2005 chiÕm 17,2% nh­ng ®Õn n¨m 2006 gi¶m xuèng chØ cßn 3,3% v× hËu qu¶ ngµy cµng g©y ra nghiªm träng h¬n, nh©n th©n bÞ c¸o kh«ng râ rµng, n¬i c­ tró kh«ng æn ®Þnh. - H×nh ph¹t tï tõ 3 n¨m ®Õn 7 n¨m ë n¨m 2005 chiÕm tû lÖ cao 17,2% nh­ng ®Õn n¨m 2006 gi¶m xuèng chØ cßn 9,7%. Trong khi ®ã n¨m 2005 kh«ng cã bÞ c¸o nµo bÞ ¸p dông h×nh ph¹t tï tõ 7 n¨m ®Õn 15 n¨m nh­ng n¨m 2006 l¹i cã 1 bÞ c¸o. MÆc dï kh«ng t¨ng lªn ®¸ng kÓ nh­ng còng c¶nh b¸o hµnh vi ph¹m téi ngµy cµng nguy hiÓm vµ cã tÝnh chÊt nghiªm träng h¬n. MÆt kh¸c mét phÇn do viÖc t¨ng thÈm quyÒn cña Toµ ¸n cÊp huyÖn theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 §iÒu 170 Bé luËt tè tông h×nh sù n¨m 2003 ®i vµo thùc tiÔn h¬n Trong qu¸ tr×nh xÐt xö vô ¸n, c¸c c¸n bé Toµ ¸n, Héi ®ång xÐt xö ®· tu©n thñ nghiªm ngÆt c¸c quy ®Þnh cña Bé luËt tè tông h×nh sù 2003 tõ khi b¾t ®Çu phiªn toµ cho ®Õn khi tuyªn ¸n. 2. §¸nh gi¸ c«ng t¸c xÐt xö cña Toµ ¸n nh©n d©n huyÖn Thanh Ch­¬ng 2.1. ¦u ®iÓm - Gi¶i quyÕt nhanh chãng, kÞp thêi ®óng ph¸p luËt c¸c vô ¸n trém c¾p tµi s¶n kh«ng ®Ó ¸n tån ®äng - XÐt xö c«ng khai c¸c vô ¸n ®Ó ng­êi d©n cã thÓ vµo dù phiªn toµ ®Ó qua ®ã tuyªn truyÒn ph¸p luËt mét c¸ch cã hiÖu qu¶. - Toµ ¸n nh©n d©n huyÖn Thanh Ch­¬ng ®· tæ chøc ®­îc nhiÒu phiªn toµ l­u ®éng (n¨m 2006 ®· xÐt xö d­îc 8 vô ¸n l­u ®éng trong tæng sè 22 vô ¸n trém c¾p). Qua ®ã ®· n©ng cao c«ng t¸c tuyªn truyÒn, gi¸o dôc ý thøc ph¸p luËt cña ng­êi d©n, mÆt kh¸c cßn cã thÓ “r¨n ®e” nh÷ng ng­êi ®ang cã ý ®Þnh ph¹m téi. Víi sù r¨n ®e nµy t¸c ®éng ®Õn nh÷ng thµnh viªn “kh«ng v÷ng vµng” tu©n theo ph¸p luËt tõ bá ý ®Þnh ph¹m téi. - C¸c phiªn toµ ®­îc chuÈn bÞ kh¸ chu ®¸o tõ nh÷ng phiªn toµ xÐt xö t¹i toµ cho ®Õn nh÷ng phiªn toµ xÐt xö l­u ®éng 2.2. H¹n chÕ - VÉn cßn tr­êng hîp xö nhÑ h¬n so víi téi danh hoÆc h­ëng ¸n treo kh«ng tho¶ ®¸ng - Sù phèi hîp gi÷a Toµ ¸n víi C«ng an, ViÖn kiÓm s¸t ch­a cao trong qu¸ tr×nh tè tông tõ giai ®o¹n nghiªn cøu hå s¬, chuÈn bÞ xÐt xö vµ xÐt xö cña toµ ¸n. Ch­¬ng III NGUY£N NH¢N Vµ ®iÒu kiÖn ph¹m téi trém c¾p trªn ®Þa bµn huyÖn Thanh CH¦¥NG Nguyªn nh©n vµ ®iÒu kiÖn ph¹m téi cña bÊt cø téi ph¹m nµo còng rÊt ®a d¹ng vµ nhiÒu m¸nh khoÐ. Téi ph¹m nµo còng cã nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan vµ chñ quan cña nã. Mçi mét nguyªn nh©n t¸c ®éng ®Õn ng­êi ph¹m téi ë mét møc ®é kh¸c nhau dÉn ®Õn thùc hiÖn hµnh vi còng rÊt phong phó víi nhiÒu thñ ®o¹n. Nghiªn cøu nh÷ng nguyªn nh©n vµ ®iÒu kiÖn ph¹m téi gióp cho c«ng t¸c ®Êu tranh, phßng chèng téi ph¹m tèt h¬n, hiÖu qu¶ h¬n v× chØ cã n¾m v÷ng ®­îc nã th× chóng ta míi cã ph­¬ng ph¸p vµ c¸ch thøc phßng trõ chÝnh x¸c. 1. Nguyªn nh©n ph¹m téi trém c¾p tµi s¶n 1.1. Nguyªn nh©n vÒ kinh tÕ, x· héi Cïng víi sù ph¸t triÓn ®i lªn cña ®Êt n­íc, Thanh Ch­¬ng ®ang tõng b­íc ®æi míi, ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ. Tuy nhiªn ®i ®«i cïng víi ®ã lµ nh÷ng tån t¹i trong x· héi. §êi sèng kinh tÕ ng­êi d©n ®­îc n©ng cao song vÉn cßn kh«ng Ýt khã kh¨n, nhÊt lµ vïng n«ng th«n. ViÖc lµm bÊp bªnh kÐo theo thu nhËp thÊp. Trong khi ®ã nhu cÇu cuéc sèng l¹i t¨ng cao. H¬n n÷a c¸c tÖ n¹n x· héi gia t¨ng m¹nh nh­ cê b¹c, r­îu chÌ, nghiÖn hót, l« ®Ò, c¸c dÞch vô gi¶i trÝ kh«ng lµnh m¹nh l«i kÐo kh«ng nhá mét bé phËn ng­êi d©n, nhÊt lµ thanh thiÕu niªn lao vµo ¨n ch¬i sa ®µ. §Ó tho¶ m·n thãi ¨n ch¬i ®µng ®iÕm bän téi ph¹m cã thÓ c­íp giËt, lõa ®¶o, trém c¾p ®Ó chiÕm ®o¹t tµi s¶n bÊt cø lóc nµo, kÓ c¶ cña ng­êi th©n, gia ®×nh. MÆt kh¸c lµ ®Þa bµn miÒn nói - n«ng th«n kinh tÕ cßn nhiÒu khã kh¨n nh­ng Thanh Ch­¬ng l¹i cã d©n sè ®«ng, tû lÖ t¨ng d©n sè cao, nªn dÉn ®Õn t×nh tr¹ng nhiÒu ng­êi ®ang ë ®é tuæi lao ®éng mµ kh«ng cã viÖc lµm dÔ ph¸t sinh hµnh vi ph¹m téi.§©y lµ mét nguyªn nh©n quan träng thóc ®Èy sù gia t¨ng m¹nh tû lÖ ph¹m téi trªn ®Þa bµn huyÖn. 1.2. Nguyªn nh©n vÒ c«ng t¸c gi¸o dôc Con ng­êi ph¶i ®­îc gi¸o dôc tèt míi cã thÓ trë thµnh ng­êi cã Ých cho x· héi. C¸c M¸c ®· tõng nãi con ng­êi lµ tæng hoµ c¸c mèi quan hÖ x· héi. Th«ng qua gi¸o dôc th× con ng­êi sÏ ngµy cµng hoµn thiÖn b¶n th©n m×nh h¬n. * §èi víi m«i tr­êng gi¸o dôc gia ®×nh §èi víi mçi ng­êi gia ®×nh lµ n¬i h×nh thµnh c¸c gi¸ trÞ ®¹o ®øc, c¸c chuÈn mùc x· héi ®©u tiªn; lµ n¬i h×nh thµnh nh©n c¸ch ®Çu tiªn vµ t¸c ®éng rÊt lín ®ªn cuéc ®êi ta.Bëi vËy m«i tr­êng gi¸o dôc gia ®×nh cã mét vai trß rÊt quan träng cho sù ph¸t triÓn cña mçi c¸ nh©n.Gia ®×nh mµ ë ®ã cßn gi÷ g×n vµ ph¸t huy ®­îc truyÒn thèng tèt ®Ñp cña ng­êi ViÖt Nam lµ «ng bµ, cha mÑ sèng g­¬ng mÉu cho con c¸i häc tËp, mäi ng­êi yªu th­¬ng ®ïm bäc lÉn nhau, quan t©m chia sÎ nhau...th× sÏ h×nh thµnh nªn nh©n c¸ch tÝch cùc cho mçi thµnh viªn trong gia ®×nh. Nh­ng nÕu gia ®×nh ®¸nh mÊt ®i truyÒn thèng quý b¸u ®ã sÏ g©y ra hËu qu¶ xÊu, nh­ cha mÑ th× bÊt hoµ, kh«ng quan t©m ®Õn con c¸i, kh«ng hiÓu con m×nh ®ang nghÜ g×, lµm g× ®· khiÕn chóng ch¸n n¶n muèn ph¸ ph¸ch, thÓ hiÖn b¶n th©n dÉn ®Õn nh÷ng hµnh vi ph¹m téi v« cïng ®¸ng tiÕc. * §èi víi m«i tr­êng gi¸o dôc nhµ tr­êng Ngoµi gia ®×nh th× m«i tr­êng gi¸o dôc nhµ tr­êng còng rÊt quan träng. Tuy nhiªn nhµ tr­êng chØ chó träng ®Õn viÖc gi¶ng d¹y nh÷ng kiÕn thøc phæ th«ng mµ Ýt quan t©m ®Õn viÖc gi¸o dôc c¸ch lµm “ng­êi” cho c¸c em.§©y thùc sù lµ thiÕu sãt lín trong c«ng t¸c gi¶ng d¹y hiÖn nay.Dï bé m«n §¹o ®øc, m«n Gi¸i dôc c«ng d©n ®· ®­îc ®­a vµo gi¶ng d¹y trong c¸c cÊp bËc tõ tiÓu häc cho ®Õn trung häc vµ phæ th«ng nh­ng cßn nÆng vÒ h×nh thøc mµ ch­a chó träng vÒ néi dung. Sè tiÕt häc qu¸ Ýt, néi dung cßn s¬ sµi, ch­a cã mét h×nh thøc gi¶ng d¹y l«i cuèn thu hót c¸c em häc sinh nªn môc ®Ých cña m«n häc kh«ng ®¹t ®­îc. Thªm vµo ®ã hiÖn nay ngµnh gi¸o dôc l¹i chñ yÕu ch¹y ®ua theo thµnh tÝch mµ kh«ng chó träng thËt sù ®Õn hiÖu qu¶ gi¶ng d¹y thùc sù cña nã.T×nh tr¹ng mua b»ng, b¸n ®iÓm, sù xuèng cÊp cña h×nh ¶nh nh÷ng ng­êi thÇy, c« ®· khiÕn cho viÖc h×nh thµnh nh©n c¸ch c¸c em bÞ mÐo mã, nh÷ng chuÈn mùc x· héi bÞ sai lÖch lµm c¸c em mÊt ®i niÒm tin sinh t©m lý ch¸n häc, bá häc ®i lang thang vµ thùc hiÖn nh÷ng hµnh vi ph¹m téi, nhÊt lµ ®i trém c¾p tµi s¶n cña ng­êi kh¸c. * §èi víi m«i tr­êng gi¸o dôc x· héi Mçi mét m«i tr­êng cã vai trß riªng cña nã, m«i tr­êng x· héi gãp phÇn kh«ng nhá ®Õn viÖc h×nh thµnh nh©n c¸ch cña c¸ nh©n.Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y c«ng t¸c gi¸o dôc x· héi cña c¸c tæ chøc x· héi trªn ®Þa bµn cßn nÆng h×nh thøc mµ ch­a ®¹t kÕt qu¶ cao. C¸c phong trµo do §oµn thanh niªn, Héi phô n÷, Héi n«ng d©n kh«ng thu hót thùc sù c¸c ®oµn viªn, ng­êi d©n tham gia. 1.3. Nguyªn nh©n vÒ qu¶n lý x· héi Trong giai ®o¹n kinh tÕ thÞ tr­êng, héi nhËp nh­ hiÖn nay th× c«ng t¸c qu¶n lý x· héi ph¶i thùc sù chÆt chÏ, ®ång bé vµ s¸t sao.NÕu c«ng t¸c nµy lµm kh«ng tèt sÏ t¹o m«i tr­êng thuËn lîi cho téi ph¹m ph¸t triÓn. Dï ®· cã nhiÒu cè g¾ng nh­ng c«n