Khóa luận Thực trạng và một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng tín dụng ngắn hạn tại ngân hàng thương mại cổ phần á châu chi nhánh Đắk Lắk

ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TP. HCM KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH ---------- THỰC TRẠNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG NGẮN HẠN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN Á CHÂU CHI NHÁNH ĐẮK LẮK KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Ngành: Quản Trị Kinh Doanh GVHD : Ths. Lê Đình Thái SVTH : Đoàn Ngọc Thuận MSSV : 09B4010029 Lớp : 09HQT1 Đắk Lắk, ngày 01/04/2011 Khóa luận tốt nghiệp SVTT: Đoàn Ngọc Thuận GVHD:Ths. Lê Đình Thái i MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU ...................................................................................................... Trang 1 CHƢƠNG 1: Cơ sở lý luận về tín dụng ........................................................... Trang 3 1.1. Khái quát về ngân hàng thương mại ............................................................... Trang 3 1.1.1. Khái niệm ngân hàng thương mại ................................................................ Trang 3 1.1.2. Chức năng của ngân hàng thương mại ......................................................... Trang 3 1.1.3 Các nghiệp vụ của ngân hàng thương mại .................................................... Trang 4 1.1.3.1. Nghiệp vụ nguồn vốn ................................................................................ Trang 4 1.1.3.2. Nghiệp vụ sử dụng vốn ............................................................................. Trang 6 1.1.3.3. Nghiệp vụ tín dụng ................................................................................... Trang 6 1.1.3.4. Nghiệp vụ trung gian ................................................................................. Trang 7 1.1.3.5. Nghiệp vụ tín khác .................................................................................... Trang 7 1.1.3.6. Nghiệp vụ qua lại đồng nghiệp ................................................................. Trang 8 1.2. Những vấn đề tín dụng .................................................................................... Trang 8 1.2.1. Khái niệm tín dụng ngân hàng ..................................................................... Trang 8 1.2.2. Phân loại tín dụng ......................................................................................... Trang 8 1.2.2.1. Căn cứ vào thời hạn tín dụng .................................................................... Trang 8 1.2.2.2. Căn cứ vào bảo đảm tín dụng .................................................................... Trang 9 1.2.2.3. Căn cứ vào mục đích tín dụng ................................................................... Trang 9 1.2.2.4. Căn cứ vào chủ thể vay vốn .................................................................... Trang 10 1.3. Nguyên tắc chung .......................................................................................... Trang 11 1.4. Điều kiện cho vay .......................................................................................... Trang 12 1.5. Thời hạn cho vay ........................................................................................... Trang 12 1.6. Lãi suất cho vay ............................................................................................ Trang 13 1.7. Giới hạn cho vay ........................................................................................... Trang 13 1.8. Quy trình cho vay tín dụng............................................................................ Trang 13 1.9. Vai trò tín dụng ngân hàng đối với nền kinh tế............................................. Trang 15 1.10. Chất lượng tín dụng ..................................................................................... Trang 17 Khóa luận tốt nghiệp SVTT: Đoàn Ngọc Thuận GVHD:Ths. Lê Đình Thái ii 1.11. Cơ sở thực tiễn ............................................................................................ Trang 17 1.11.1. Khái quát hoạt động của các NHTM ở Việt Nam .................................... Trang 17 1.11.2. Khái quát hoạt động của các NHTM trên tỉnh Đắk Lắk .......................... Trang 18 CHƢƠNG 2: Giới thiệu chung về ngân hàng thƣơng mại cổ phần Á Châu chi nhánh Đắk Lắk ............................................................................................ Trang 20 2.1. Giới thiệu chung về ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu ....................... Trang 20 2.1.1. Quá trình thành lập ..................................................................................... Trang 20 2.1.2. Quá trình phát triển .................................................................................... Trang 20 2.1.3. Kế hoạch phát triển trong tương lai ........................................................... Trang 25 2.2. Sơ lược về sự hình thành và phát triển của ngân hàng TMCP Á Châu chi nhánh Đắk Lắk ................................................................................................................ Trang 26 2.2.1. Chức năng và nhiệm vụ .............................................................................. Trang 26 2.2.2. Mô hình tổ chức bộ máy ............................................................................ Trang 28 2.2.3. Chức năng và nhiệm vụ của các phòng ban ............................................... Trang 29 2.2.4. Tình hình sử dụng lao động của ngân hàng TMCP Á Châu chi nhánh Đắk Lắk ............................................................................................... Trang 31 2.3. Sản phẩm và dịch vụ của ngân hàng TMCP Á châu chi nhánh Đắk Lắk ..... Trang 31 2.4. Tình hình kinh doanh của ngân hàng TMCP Á Châu chi nhánh Đắk lắk .... Trang 33 2.4.1. Hoạt động huy động vốn ............................................................................ Trang 33 2.4.2. Hoạt động cho vay ..................................................................................... Trang 36 2.4.3. Kết quả hoạt động kinh doanh ................................................................... Trang 38 2.4.4. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................ Trang 39 2.4.5. Các chỉ tiêu phân tích ................................................................................. Trang 40 CHƢƠNG 3: Tình hình hoạt động tín dụng ngắn hạn của Ngân hàng TMCP Á Châu chi nhánh Đắk Lắk – Nhận xét và đánh giá ........................ Trang 44 3.1. Thực trạng tình hình tín dụng ngắn hạn tại NH TMCP Á Châu chi nhánh Đắk Lắk ............................................................................................... Trang 44 3.1.1. Tình hình cho vay ngắn hạn ....................................................................... Trang 45 3.1.2. Tình hình cho vay ngắn hạn theo các thành phần kinh tế .......................... Trang 47 Khóa luận tốt nghiệp SVTT: Đoàn Ngọc Thuận GVHD:Ths. Lê Đình Thái iii 3.1.3. Tình hình cho vay ngắn hạn theo ngành nghề kinh doanh ........................ Trang 49 3.2. Đánh giá chất lượng tín dụng ngắn hạn của NH TMCP Á Châu chi nhánh Đắk Lắk ............................................................................................... Trang 50 3.2.1. Tình hình nợ quá hạn và nợ xấu của ngân hàng trong việc cho vay ngắn hạn ............................................................................................................... Trang 50 3.2.2. Hiệu quả của tín dụng ngắn hạn tại ngân hàng .......................................... Trang 56 3.3. Kết quả và hạn chế ........................................................................................ Trang 54 3.3.1. Những kết quả ngân hàng đạt được ........................................................... Trang 54 3.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân ................................................................. Trang 53 CHƢƠNG 4: Một số giải pháp nâng cao chất lƣợng tín dụng ngắn hạn tại Ngân hàng TMCP Á Châu chi nhánh Đắk Lắk ........................................ Trang 58 4.1. Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng ngắn hạn tại Ngân hàng TMCP Á Châu chi nhánh Đắk Lắk ...................................................................... Trang 58 4.1.1. Định hướng hoạt động tín dụng ngắn hạn của ngân hàng .......................... Trang 58 4.1.2. Giải pháp nhằm nâng cao chất lượng tín dụng ngắn hạn tại NH TMCP Á Châu chi nhánh Đắk Lắk ............................................................... Trang 58 4.1.2.1. Mở rộng mạng lưới hoạt động ................................................................ Trang 58 4.1.2.2. Tập trung vào người nông dân ................................................................ Trang 59 4.1.2.3. Đa dạng hóa tín dụng ngắn hạn ............................................................... Trang 59 4.1.2.4. Nâng cao chất lượng nghiệp vụ tín dụng ngắn hạn ................................. Trang 60 4.1.2.5: Chủ động tìm đến khách hàng ................................................................ Trang 61 4.1.2.6. Hoạt động Marketing .............................................................................. Trang 61 4.1.2.7. Xây dựng đội ngũ cán bộ chất lượng cao ................................................ Trang 62 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .......................................................................... Trang 64 Kết luận ................................................................................................................ Trang 64 Kiến nghị .............................................................................................................. Trang 65 TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... Trang 68 Khóa luận tốt nghiệp SVTT: Đoàn Ngọc Thuận GVHD:Ths. Lê Đình Thái iv DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TP: Thành phố CBCNV: Cán bộ công nhân viên CTCP: Công Ty cổ phần DNTN: Doanh nghiệp tư nhân DNNN: Doanh nghiệp nhà nước NH: Ngân hàng TMCP: Thương mại cổ phần NHNN: Ngân hàng nhà nước NHTM: Ngân hàng thương mại Khóa luận tốt nghiệp SVTT: Đoàn Ngọc Thuận GVHD:Ths. Lê Đình Thái v DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 2.1: Tình hình lao động .............................................................................. Trang 31 Bảng 2.2: Tình hình huy động nguồn vốn .......................................................... Trang 34 Bảng 2.3: Tốc độ tăng của nguồn vốn huy động ................................................ Trang 34 Bảng 2.4: Quy mô và tỷ lệ tín dụng qua từng năm ............................................. Trang 36 Bảng 2.5: Tốc độ tăng trưởng của quy mô hoạt động tín dụng .......................... Trang 37 Bảng 2.6: Kết quả kinh doanh ............................................................................. Trang 38 Bảng 3.1: Tình hình cho vay ngắn hạn ............................................................... Trang 45 Bảng 3.2: Dư nợ cho vay ngắn hạn theo các thành phần kinh tế ........................ Trang 47 Bảng 3.3: Dư nợ cho vay ngắn hạn theo nghành nghề kinh doanh ................... Trang 49 Bảng 3.4: Tình hình nợ quá hạn và nợ xấu trong cho vay ngắn hạn .................. Trang 51 Bảng 3.5: Hiệu quả cho vay ngắn hạn ................................................................ Trang 53 Khóa luận tốt nghiệp SVTT: Đoàn Ngọc Thuận GVHD:Ths. Lê Đình Thái vi DANH MỤC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ Sơ đồ 1.1: Sơ đồ chức năng ngân hàng thương mại ........................................... Trang 03 Sơ đồ 2.1: Sơ đồ cơ cấu tổ chức .......................................................................... Trang 28 Biểu đồ 2.1: Biểu đồ huy động vốn của .............................................................. Trang 35 Biểu đồ 3.1: Doanh số cho vay và doanh số thu nợ ngắn hạn ............................ Trang 47 Biểu đồ 3.2: Biểu đồ tổng dư nợ cho vay ngắn hạn ............................................ Trang 53 Khóa luận tốt nghiệp SVTT: Đoàn Ngọc Thuận GVHD: Ths. Lê Đình Thái 1 LỜI MỞ ĐẦU Hoạt động tín dụng ngắn hạn có tác dụng mạnh mẽ đến các hoạt động khác của ngành ngân hàng nhƣ góp phần thực thi chính sách tiền tệ, ổn đình nền tài chính quốc gia, kiềm chế lạm phát, ổn định và giữ vững giá trị của đồng tiền, hỗ trợ các mặt nghiệp vụ nhƣ điều hòa lƣu thông tiền tệ, thực hiện các dịch vụ ngân hàng, không ngừng thu hút vốn tiền gửi của các doanh nghiệp và tiền nhàn rỗi trong nhân dân nhằm đáp ứng yêu cầu của nhiệm vụ phát triển kinh tế đã đặt ra. Nhận thức đƣợc tầm quan trọng và sự cần thiết của tín dụng ngắn hạn vì nó là một tiền đề để thúc đẩy nền kinh tế phát triển tạo một nền móng vững chắc cho sự nghiệp phát triển đất nƣớc, cũng nhƣ cải thiện và nâng cao điều kiện sống cho ngƣời dân. Với tầm quan trọng đó Tôi quyết định chọn đề tài: “Thực trạng và một số giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng tín dụng ngắn hạn tại Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Á Châu chi nhánh Đắk Lắk”. Nhằm khắc phục những khó khăn hiện tại và nâng cao khả năng cạnh tranh cũng nhƣ tăng hiệu quả trong hoạt động tín dụng ngắn hạn của Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Á Châu chi nhánh Đắk Lắk. Kết cấu của khóa luận tốt nghiệp chia làm 4 chƣơng:  Chƣơng I: Cơ sở lý luận về tín dụng  Chƣơng II: Giới thiệu chung về Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Á Châu chi nhánh Đắk Lắk.  Chƣơng III: Tình hình hoạt động tín dụng ngắn hạn của Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Á Châu chi nhánh Đắk Lắk – Nhận xét và đánh giá.  Chƣơng IV: Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng tín dụng ngắn hạn tại ngân hàng thƣơng mại cổ phần Á Châu chi nhánh Đắk Lắk. Nội dung nghiên cứu:  Tìm hiểu hình thức tổ chức hoạt động của Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Á Châu chi nhánh Đắk Lắk. Khóa luận tốt nghiệp SVTT: Đoàn Ngọc Thuận GVHD: Ths. Lê Đình Thái 2  Nghiên cứu đi sâu, tìm hiểu những nghiệp vụ tín dụng mà Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Á Châu chi nhánh Đắk Lắk đã vận dụng.  Đặc biệt qua tìm hiểu nghiên cứu sẽ đề ra những giải pháp tín dụng ngắn hạn thích hợp để hoàn thiện hơn trong nghiệp vụ tín dụng tại Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Á Châu chi nhánh Đắk Lắk. Số liệu nghiên cứu: Qua các năm 2007, 2008, 2009. Đối tƣợng nghiên cứu: Nghiên cứu thực trạng của tín dụng ngắn hạn tại Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Á Châu chi nhánh Đắk Lắk trong thời gian từ năm 2007 đến 2009. Địa điểm nghiên cứu: Phòng giao dịch TP.Buôn Ma Thuột: 238-240 Nguyễn Tất Thành, Phƣờng Tân Lập, TP.Buôn Ma Thuột, Tỉnh Đắk Lắk. Thời gian nghiên cứu: Từ 05/11/2010 đến 01/04/2011 Khóa luận tốt nghiệp SVTT: Đoàn Ngọc Thuận GVHD: Ths. Lê Đình Thái 3 CHƢƠNG I CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TÍN DỤNG 1.1. Khái quát về ngân hàng thƣơng mại: 1.1.1. Khái niệm ngân hàng thƣơng mại: Có thể nói các ngân hàng nói riêng và hệ thống tài chính NH nói chung đang ngày càng chiếm một vị trí quan trọng và vô cùng nhạy cảm trong nền kinh tế liên quan tới hoạt động của đời sống kinh tế xã hội. Ngân hàng thƣơng mại: Là tổ chức kinh doanh tiền tệ mà hoạt động chủ yếu và thƣờng xuyên là nhận tiền gửi từ khách hàng với trách nhiệm hoàn trả và sử dụng vốn tiền đó để cho vay, thực hiện nghiệp vụ chiết khấu và làm phƣơng tiện thanh toán. Hoạt động ngân hàng là hoạt động kinh doanh tiền tệ và dịch vụ ngân hàng, với nội dung là thƣờng xuyên nhận tiền gửi, sử dụng số tiền này để cấp tín dụng và cung ứng các dịch vụ thanh toán. 1.1.2. Chức năng của ngân hàng thƣơng mại:  Chức năng trung gian tín dụng: Thực hiện các chức năng trung gian tín dụng, NH đóng vai trò là “cầu nối” giữa ngƣời thừa vốn và ngƣời thiếu vốn. Sơ đồ 1.1: Sơ đồ chức năng ngân hàng thƣơng mại Thông qua việc huy động các khoản vốn tiền tệ tạm thời nhàn rỗi trong nền kinh tế, NHTM hình thành nên quỹ cho vay để cung cấp tín dụng chpo nền kinh tế. Với chức năng này NHTM vừa đóng vai trò là ngƣời đi vay vừa là ngƣời cho vay. Với chức năng trung gian tín dụng, NHTM đã góp phần tạo lợi ích cho tất cả các Ngƣời dƣ thừa vốn Ngân hàng thƣơng mại Ngƣời cần vốn Khóa luận tốt nghiệp SVTT: Đoàn Ngọc Thuận GVHD: Ths. Lê Đình Thái 4 bên tham gia, bao gồm ngƣời rút tiền, ngân hàng và ngƣời đi vay, đồng thời thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế. Trung gian tín dụng đƣợc xem là chức năng quan trọng nhất của NHTM vì nó phản ánh bản chất của NHTM là đi vay để cho vay, nó quyết định sự tồn tại và phát triển của NH, đồng thời là cơ sở để thực hiện các chức năng khác.  Chức năng trung gian thanh toán: NHTM thực hiện các chức năng trung gian thanh toán khi nó thực hiện theo yêu cầu của khách hàng nhƣ trích tiền gửi từ tài khoản tiền gửi của họ để thanh toán tiền hàng hóa.... Ở đây NHTM đóng vai trò là ngƣời “thủ quỹ” cho các doanh nghiệp và cá nhân bởi NH là ngƣời giữ tài khoản của họ. Với chức năng này NHTM cung cấp cho khách hàng nhiều phƣơng tiện thanh toán thuận lợi giúp khách hàng tiết kiệm đƣợc chi phí, thời gian lại đƣợc đảm bảo thanh toán an toàn, tốc độ lƣu chuyển vốn, từ đó góp phần phát triển kinh tế. Đối với NHTM, chức năng này góp phần làm tăng thêm lợi nhuận cho NH thông qua việc thu phí thanh toán, nó cũng làm tăng nguồn vốn cho vay của NH thể hiện trên số dƣ có trong tài khoản tiền gửi của khách hàng. Chức năng này cũng là cơ sở hình thành chức năng tạo tiền của NHTM.  Chức năng tạo tiền: Với chức năng trung gian tín dụng và trung gian thanh toán, NHTM có khả năng tạo tiền tín dụng ( hay tiền ghi sổ) thể hiện trên tài khoản tiền gửi của khách hàng tại NHTM. Quá trình tạo tiền của hệ thống NHTM dựa trên cơ sở tiền gửi của xã hội. Từ khoản dự trữ tăng lên ban đầu, thông qua hành vi cho vay bằng chuyển khoản, hệ thống NH có khả năng tạo nên số tiền gửi ( tiền tín dụng) gấp nhiều lần số dự trữ tăng thêm ban đầu. 1.1.3. Các nghiệp vụ của ngân hàng thƣơng mại: 1.1.3.1. Nghiệp vụ nguồn vốn: Tiền gửi: Bao gồm tiền gửi không kỳ hạn và tiền gửi có kỳ hạn trong đó  Tiền gửi không kỳ hạn: Khóa luận tốt nghiệp SVTT: Đoàn Ngọc Thuận GVHD: Ths. Lê Đình Thái 5 Là loại tiền gửi mà ngƣời gửi tiền có thể rút ra bất cứ lúc nào ( nên còn đƣợc gọi là “Tiền gửi có thể rút ra theo yêu cầu – demam deposit”). Với loại tiền gửi này ngƣời gửi tiền có thể gửi thêm tiền vào hoặc rút tiền ra khỏi tài khoản bất cứ lúc nào. Vì vậy ngƣời gửi chỉ đƣợc hƣởng lãi suất rất thấp hoặc không đƣợc NH trả lãi nhƣng đổi lại ngƣời gửi tiền đƣợc sử dụng các dịch vụ thanh toán qua NH. Loại tiền gửi này còn đƣợc gọi là tiền gửi thanh toán.  Tiền gửi có kỳ hạn: Là loại tiền gửi mà ngƣời gửi chỉ đƣợc rút ra sau một thời gian nhất định từ một vài tháng đến vài năm. Mức lãi suất của tiền gửi có kỳ hạn thƣờng cao hơn tiền gửi không kỳ hạn nhƣng những ngƣời gửi tiền loại này không đƣợc hƣởng dịch vụ thanh toán qua NH. Mục đích chủ yếu của ngƣời gửi tiền có kỳ hạn là để lấy lãi.  Tiền gửi tiết kiệm: Là khoản tiền để dành của cá nhân đƣợc huy động vào NH nhằm mục đích hƣởng lãi theo định kỳ. Các mức lãi suất tƣơng ứng với từng kỳ hạn gửi đƣợc NH công bố sẵn. Ở Việt Nam tiền gửi tiết kiệm có 3 loại sau: - Tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn: đây là loại tiền gửi tiết kiệm mà ngƣời gửi tiền có thể gửi vào và rút ra theo nhu cầu sử dụng mà không cần báo trƣớc cho NH. Ngân hàng trả lãi cho loại tiền gửi này nhƣng rất thấp. Loại tiền gửi này luôn đƣợc hƣởng lãi nhƣng đổi lại không đƣợc hƣởng các loại dịch vụ thanh toán qua NH. - Tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn:là loại tiền gửi tiết kiệm có thời hạn gửi cố định trƣớc. Loại tiền gửi này cũng tƣơng tự với tiền gƣỉ có kỳ hạn là không đƣợc phép rút trƣớc hạn ( nếu rút trƣớc sẽ bị phạt), đƣợc hƣởng lãi cao hơn các dạng tiền gửi không kỳ hạn và không đƣợc hƣởng các dịch vụ thanh toán qua NH. Với dạng tiền gửi này ngƣời gửi chỉ đƣợc gửi tiền vào một lần và rút ra một lần cả vốn lẫn lãi khi đến hạn. Không cho phép bổ sung thêm vào số tiền đã gửi khi chƣa đến hạn. Mỗi lần gửi đƣợc coi là một khoản tiền gửi riêng biệt. Mức tối thiểu của mỗi lần gửi tiền do