Bài giảng Thống kê kinh doanh - Đại học Kinh tế Quốc dân

Chương 1: Một số vấn đề chung về thống kê kinh doanh 1. Khái niệm chung về thống kê kinh doanh 2. Các loại nguồn dữ liệu thống kê 3. Điều tra thống kê Thống kê kinh doanh là khoa học nghiên cứu hệ thống các phương pháp thu thập, xử lý và phân tích mặt lượng của hiện tượng số lớn trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh để tìm hiểu bản chất và tính quy luật vốn có (mặt chất) của chúng trong những điều kiện nhất định.

pdf123 trang | Chia sẻ: candy98 | Lượt xem: 595 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Bài giảng Thống kê kinh doanh - Đại học Kinh tế Quốc dân, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
18/01/2018 1 Học phần THỐNG KÊ KINH DOANH TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN KHOA THỐNG KÊ THÔNG TIN VỀ GIẢNG VIÊN • Họ và tên: • Địa chỉ Khoa Thống kê: P401 Nhà 7- ĐH Kinh tế Quốc dân • Website: www.khoathongke.neu.edu.vn • Số điện thoại: • Địa chỉ Email: 18/01/2018 2 KẾ HOẠCH GIẢNG DẠY STT Nội dung Tổng số tiết tín chỉ Trong đó Lý thuyết Bài tập, thảo luận, kiểm tra 1 2 3 4 5 Chương 1 Chương 2 Chương 3 Chương 4 Chương 5 Kiểm tra 6 12 9 9 8 1 4 9 7 7 7 2 3 2 2 1 1 Cộng 45 34 11 Phương pháp đánh giá học phần • Theo quy định hiện hành của Trường Đại học Kinh tế quốc dân, cụ thể: Điểm đánh giá của giảng viên: 10% Một bài kiểm tra: 30% Bài thi hết môn: 60% • (Điều kiện dự thi: điểm đánh giá của giảng viên tối thiểu là 5, điểm kiểm tra tối thiểu là 3) 18/01/2018 3 I KHÁI NIỆM CHUNG VỀ THỐNG KÊ KINH DOANH II CÁC LOẠI VÀ NGUỒN DỮ LIỆU THỐNG KÊ III ĐIỀU TRA THỐNG KÊ Chương 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ THỐNG KÊ KINH DOANH 2. Vai trò của thống kê kinh doanh 1. Khái niệm và đối tượng nghiên cứu của TKKD I. KHÁI NIỆM CHUNG VỀ THỐNG KÊ KINH DOANH 18/01/18 6 3. Một số khái niệm thường dùng trong thống kê 18/01/2018 4 1. Khái niệm Thống kê kinh doanh là khoa học nghiên cứu hệ thống các phương pháp thu thập, xử lý và phân tích mặt lượng của hiện tượng số lớn trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh để tìm hiểu bản chất và tính quy luật vốn có (mặt chất) của chúng trong những điều kiện nhất định. 18/01/18 7 18/01/2018 8 Mặt lượng Mặt chất Thời gian Không gian Hiện tượng và quá trình SXKD Đối tượng nghiên cứu 18/01/2018 5 2. Vai trò của thống kê kinh doanh 1. Khái niệm và đối tượng nghiên cứu của TKKD I. KHÁI NIỆM CHUNG VỀ THỐNG KÊ KINH DOANH 18/01/18 9 3. Một số khái niệm thường dùng trong thống kê Tổng thể thống kê Tiêu thức thống kê Chỉ tiêu thống kê 3. Một số khái niệm thường dùng trong thống kê 18/01/2018 6 3.1. Tổng thể thống kê và đơn vị tổng thể Tổng thể thống kê là hiện tượng số lớn gồm các đơn vị (phần tử) cần quan sát và phân tích mặt lượng. Các đơn vị (phần tử) - đơn vị tổng thể. Các loại tổng thể thống kê Tổng thể tiềm ẩn Tổng thể bộc lộ Theo sự nhận biết các đơn vị 18/01/2018 7 Các loại tổng thể thống kê Tổng thể không đồng chất Tổng thể đồng chất Theo mục đích nghiên cứu Các loại tổng thể thống kê Tổng thể bộ phận Tổng thể chung Theo phạm vi nghiên cứu 18/01/2018 8 3.2. Tiêu thức thống kê Tiêu thức thống kê - đặc điểm của đơn vị tổng thể được chọn để nghiên cứu Tiêu thức thực thể Tiêu thức thời gian Tiêu thức không gian Các loại tiêu thức thống kê 18/01/2018 9 Tiêu thức thực thể Tiêu thức nêu lên bản chất của đơn vị tổng thể: - Tiêu thức thuộc tính - Tiêu thức số lượng Tiêu thức thuộc tính - Biểu hiện không trực tiếp qua con số - Biểu hiện qua đặc điểm, tính chất 18/01/2018 10 Tiêu thức số lượng - Biểu hiện trực tiếp qua con số - Con số - lượng biến Tiêu thức thay phiên Là tiêu thức chỉ có 2 biểu hiện không trùng nhau trên một đơn vị tổng thể 18/01/2018 11 Tiêu thức thời gian Phản ánh thời gian của hiện tượng nghiên cứu Tiêu thức không gian Phản ánh phạm vi (lãnh thổ) của hiện tượng 18/01/2018 12 3.3. Chỉ tiêu thống kê Chỉ tiêu thống kê phản ánh mặt lượng gắn với chất của các hiện tượng và quá trình KTXH số lớn trong điều kiện thời gian và địa điểm cụ thể. Các loại chỉ tiêu thống kê Chỉ tiêu giá trị Chỉ tiêu hiện vật Theo hình thức biểu hiện 18/01/2018 13 Các loại chỉ tiêu thống kê Chỉ tiêu tương đối Chỉ tiêu tuyệt đối Theo tính chất biểu hiện Các loại chỉ tiêu thống kê Chỉ tiêu thời kỳ Chỉ tiêu thời điểm Theo đặc điểm về thời gian 18/01/2018 14 Các loại chỉ tiêu thống kê Chỉ tiêu Số lượng (khối lượng) Chỉ tiêu chất lượng Theo nội dung phản ánh 2. Các nguồn dữ liệu thống kê 1. Các loại dữ liệu II. CÁC LOẠI VÀ NGUỒN DỮ LIỆU THỐNG KÊ 18/01/18 28 18/01/2018 15 Các loại dữ liệu Dữ liệu định tính: dữ liệu bao gồm các nhãn hay tên được sử dụng để xác định đặc điểm của hiện tượng nghiên cứu. Dữ liệu định lượng: dữ liệu bao gồm các con số phản ánh mặt lượng của hiện tượng nghiên cứu. 18/01/18 29 Các nguồn dữ liệu Dữ liệu thứ cấp: là dữ liệu thu được từ nguồn khác, không phải do người nghiên cứu mà do người khác thu thập và được sử dụng cho các mục đích khác với mục đích của người nghiên cứu. Dữ liệu sơ cấp: là loại dữ liệu được thu thập, xử lý phục vụ trực tiếp cho mục đích của người nghiên cứu đặt ra. 18/01/18 30 18/01/2018 16 III. ĐIỀU TRA THỐNG KÊ Khái niệm chung 1 Phân loại2 Các hình thức tổ chức điều tra thường dùng4 Phương án điều tra thống kê5 Phương pháp thu thập thông tin3 Sai số trong điều tra thống kê 6 1. Khái niệm điều tra thống kê Khái niệm: Yêu cầu: Tổ chức một cách khoa học và theo một kế hoạch thống nhất việc thu thập tài liệu về các hiện tượng và quá trình KTXH. - Trung thực, chính xác, khách quan. - Phản ánh kịp thời. - Phản ánh đầy đủ. 18/01/2018 17 2. Các loại điều tra thống kê Điều tra không thường xuyên Điều tra thường xuyên Theo tính chất liên tục của việc ghi chép Điều tra không toàn bộ Điều tra toàn bộ Theo phạm vi đối tượng được điều tra Ưu điểm? Nhược điểm? 2. Các loại điều tra thống kê 18/01/2018 18 Điều tra không toàn bộ Thu thập thông tin trên một số ít đơn vị (thậm chí 1 đơn vị) nhưng đi sâu nghiên cứu trên nhiều phương diện Thu thập thông tin ở bộ phận chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng thể Điều tra trọng điểm Điều tra chuyên đề Điều tra chọn mẫu Thu thập thông tin trên các đơn vị đại diện, kết quả thường để suy rộng cho tổng thể 3. Các phương pháp thu thập thông tin Phương pháp thu thập trực tiếp Phương pháp thu thập gián tiếp Ưu điểm? Nhược điểm? 18/01/2018 19 4. Các hình thức tổ chức điều tra Báo cáo thống kê định kỳ Điều tra chuyên môn 5. Xây dựng phương án điều tra Bước 4 Bước 3 Bước 2 Bước 1 Chọn phương pháp thu thập thông tin Xác định nội dung điều tra Xác định phạm vi, đối tượng và đơn vị điều tra Xác định mục đích nghiên cứu Bước 7 Bước 6 Bước 5 Lập kế hoạch tổ chức và tiến hành điều tra Chọn mẫu điều tra Soạn thảo bảng hỏi 18/01/2018 20 6. Sai số trong điều tra thống kê Chênh lệch giữa trị số thu được qua điều tra so với trị số thực tế vốn có của hiện tượng Khái niệm: - Sai số do đăng ký ghi chép Các loại: - Sai số do tính chất đại biểu (ĐTCM) 2. Vai trò của thống kê kinh doanh 18/01/18 40 Cung cấp các thông tin trung thực, chính xác, khách quan, kịp thời, đầy đủ phục vụ cho việc đánh giá, dự báo tình hình, hoạch định chiến lược, chính sách, xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và đáp ứng nhu cầu thông tin thống kê của các tổ chức, cá nhân. 18/01/2018 21 Chương 2 CÁC PHƯƠNG PHÁP THỐNG KÊ TRONG QUẢN TRỊ KINH DOANH A PHƯƠNG PHÁP THỐNG KÊ MÔ TẢ B PHƯƠNG PHÁP THỐNG KÊ SUY LUẬN 18/01/18 41 2. Các mức độ của hiện tượng 1. Phân tổ, trình bày dữ liệu bằng bảng và đồ thị A. PHƯƠNG PHÁP THỐNG KÊ MÔ TẢ 18/01/18 42 18/01/2018 22 1.1. Phân tổ thống kê Khái niệm, ý nghĩa và nhiệm vụ của phân tổ thống kê Các loại phân tổ thống kê Các bước tiến hành phân tổ thống kê Khái niệm phân tổ thống kê Phân tổ thống kê là căn cứ vào một (hay một số) tiêu thức nào đó để tiến hành phân chia các đơn vị của hiện tượng nghiên cứu thành các tổ (và các tiểu tổ) có tính chất khác nhau 18/01/2018 23 Ý nghĩa phân tổ thống kê Có ý nghĩa trong cả quá trình nghiên cứu thống kê • Giai đoạn điều tra thống kê • Giai đoạn tổng hợp thống kê • Giai đoạn phân tích thống kê Nhiệm vụ phân tổ thống kê • Phân chia các loại hình KTXH. • Biểu hiện kết cấu của hiện tượng nghiên cứu. • Nghiên cứu mối liên hệ giữa các tiêu thức. 18/01/2018 24 Các loại phân tổ thống kê Phân tổ thống kê Nhiệm vụ phân tổ thống kê Số lượng tiêu thức phân tổ Phân tổ phân loại Phân tổ kết cấu Phân tổ liên hệ Phân tổ theo một tiêu thức Phân tổ theo nhiều tiêu thức Phân tổ kết hợp Phân tổ nhiều chiều Các bước phân tổ thống kê Phân phối các đơn vị vào từng tổ Xác định số tổ và khoảng cách tổ Lựa chọn tiêu thức phân tổ Xác định mục đích phân tổ Bước 4 Bước 3 Bước 2 Bước 1 18/01/2018 25 1.2. Bảng thống kê Bảng thống kê là một hình thức trình bày các tài liệu thống kê một cách có hệ thống, hợp lý và rõ ràng, nhằm nêu lên các đặc trưng về mặt lượng của hiện tượng nghiên cứu 1.3. Đồ thị thống kê Là các hình vẽ hoặc đường nét hình học dùng để miêu tả có tính chất quy ước các tài liệu thống kê 18/01/2018 26 2. Các mức độ của hiện tượng 1. Phân tổ, trình bày dữ liệu bằng bảng và đồ thị A. PHƯƠNG PHÁP THỐNG KÊ MÔ TẢ 18/01/18 51 CÁC MỨC ĐỘ CỦA HIỆN TƯỢNG Các mức độ biến thiên Các loại số trong thống kê Số tương đối Số tuyệt đối Khoảng biến thiên Độ lệch tuyệt đối bình quân Phương sai Độ lệch chuẩn Các mức độ trung tâm Số bình quân Mốt Trung vị CÁC MỨC ĐỘ CỦA HIỆN TƯỢNG Hệ số biến thiên 18/01/18 52 18/01/2018 27 2.1. Số tuyệt đối và số tương đối trong thống kê Số tuyệt đối trong thống kêa Số tương đối trong thống kêb Điều kiện vận dụng số tuyệt đối và số tương đối trong thống kêc a. Số tuyệt đối trong thống kê Khái niệm Đơn vị tính Các loại 18/01/2018 28 Khái niệm số tuyệt đối Số tuyệt đối trong thống kê biểu hiện quy mô, số lượng của hiện tượng nghiên cứu tại thời gian, địa điểm. Đơn vị tính số tuyệt đối - Đơn vị hiện vật: cái, con, quả, chiếc, m, kg, giờ, ngày - Đơn vị giá trị: VND, USD, - Đơn vị kép: tấn-km, kwh,.. 18/01/2018 29 Thời điểmThời kỳ Số tuyệt đối Các loại số tuyệt đối b. Số tương đối trong thống kê Khái niệm Đơn vị tính Các loại 18/01/2018 30 Khái niệm số tương đối Số tương đối trong thống kê biểu hiện quan hệ so sánh giữa hai mức độ nào đó của hiện tượng. Đơn vị tính  Lần, phần trăm (%) phần nghìn (‰)  Đơn vị kép: người/km2, sản phẩm/người... 18/01/2018 31 Các loại số tương đối • Số tương đối kết cấu: Phản ánh tỷ trọng của từng bộ phận cấu thành trong một tổng thể. (100) i i i y yd   Các loại số tương đối • Số tương đối không gian: so sánh giữa hai hiện tượng cùng loại nhưng khác nhau về không gian hoặc là quan hệ so sánh mức độ giữa hai bộ phận trong một tổng thể 18/01/2018 32 Các loại số tương đối Số tương đối cường độ: so sánh chỉ tiêu của hai hiện tượng khác nhau nhưng có quan hệ với nhau. c. Vận dụng chung số tương đối và tuyệt đối trong thống kê • Phân tích lý luận KTXH, đặc điểm của hiện tượng nghiên cứu để rút ra kết luận • Vận dụng kết hợp số tương đối với số tuyệt đối 18/01/2018 33 2.2. Các mức độ trung tâm Số bình quân (trung bình)a Mốt (Mo)b Trung vị (Me)c a. Số bình quân (trung bình) Khái niệm chung Các loại số bình quân Hạn chế của số bình quân Đặc điểm của số bình quân Điều kiện vận dụng số bình quân trong thống kê 18/01/2018 34 Khái niệm  Số bình quân trong thống kê là mức độ đại biểu theo một tiêu thức nào đó của một tổng thể bao gồm nhiều đơn vị. Tác dụng • Phản ánh mức độ đại biểu, nêu lên đặc trưng chung nhất của tổng thể • So sánh các hiện tượng không có cùng quy mô. 18/01/2018 35 Các loại số bình quân Số bình quân = Tổng lượng biến của tiêu thức Tổng số đơn vị  Số bình quân cộng (áp dụng khi các lượng biến có quan hệ tổng) Số bình quân cộng  Số bình quân cộng giản đơn (khi dữ liệu chưa phân tổ) n x ... x x n21  ix n x 18/01/2018 36 Số bình quân cộng  Số bình quân cộng gia quyền      i i n2 n21 ... ... f fx fff fxfxfxx in 1 21  idxx i i i f fd   i Số bình quân cộng iii fxM   Số bình quân điều hoà gia quyền      i i i n n n x M M x M ... x M x M M... M M x 2 2 1 1 21 Tổng lượng biến tổ thứ i 18/01/2018 37 Số bình quân cộng   ix n x 1  Số bình quân điều hoà giản đơn (áp dụng khi các Mi bằng nhau) Số bình quân nhân  Số bình quân nhân (áp dụng khi các lượng biến có quan hệ tích)  Số bình quân nhân giản đơn x x... x x x n in n  21   i ii n f f i f f n ff x x... x x x 21 21  Số bình quân nhân gia quyền 18/01/2018 38 Đặc điểm của số bình quân •Mang tính tổng hợp, khái quát cao. •San bằng các chênh lệch giữa các đơn vị về trị số của tiêu thức nghiên cứu. •Chịu ảnh hưởng của các lượng biến đột xuất. Điều kiện vận dụng số bình quân • Số bình quân chỉ nên tính ra từ tổng thể đồng chất. • Số bình quân chung cần được vận dụng kết hợp với các số bình quân tổ hoặc dãy số phân phối. 18/01/2018 39 b. Mốt (Mode) Mốt là biểu hiện của tiêu thức phổ biến nhất (gặp nhiều nhất) trong một tổng thể hay trong một dãy số phân phối c. Trung vị (Median) Trung vị là lượng biến của đơn vị đứng ở vị trí giữa trong một dãy số, chia dãy số thành hai phần bằng nhau 18/01/2018 40 2.3. Các tham số đo độ phân tán (biến thiên) Khoảng biến thiêna Độ lệch tuyệt đối bình quânb Phương saic Độ lệch tiêu chuẩnd Hệ số biến thiêne a. Khoảng biến thiên • Là chênh lệch giữa lượng biến lớn nhất và lượng biến nhỏ nhất của tiêu thức nghiên cứu R = Xmax - Xmin 18/01/2018 41 b. Độ lệch tuyệt đối bình quân • Là số bình quân cộng của các độ lệch tuyệt đối giữa các lượng biến với số bình quân cộng của các lượng biến đó n x - x d i      i ii f f x - x d (cã quyÒn sè) c. Phương sai Là số bình quân cộng của bình phương các độ lệch giữa các lượng biến với số bình quân cộng của các lượng biến đó 1 2    n S 2 i )x - (x     1 2 i 2 i f )x - (x i fS (có quyền số) 18/01/2018 42 d. Độ lệch tiêu chuẩn • Là căn bậc hai của phương sai 2SS  e. Hệ số biến thiên • Là số tương đối (%) tính bằng cách so sánh giữa độ lệch tiêu chuẩn với số bình quân cộng 100 x  SV 18/01/2018 43 2. Phương pháp chỉ số (phân tích nhân tố ảnh hưởng) 1. Phương pháp DSTG (nghiên cứu biến động qua TG) B. PHƯƠNG PHÁP THỐNG KÊ SUY LUẬN 18/01/18 85 1 KHÁI NIỆM CHUNG VỀ DÃY SỐ THỜI GIAN 2 PHÂN TÍCH ĐẶC ĐIỂM BIẾN ĐỘNG CỦA HIỆN TƯỢNG QUA THỜI GIAN 3 BIỂU DIỄN XU HƯỚNG BIẾN ĐỘNG CỦA HIỆN TƯỢNG 4 DỰ ĐOÁN THỐNG KÊ NGẮN HẠN PHÂN TÍCH DÃY SỐ THỜI GIAN 18/01/2018 44 Khái niệma Phân loạic Yêu cầue Tác dụngd Thành phần cấu tạob 1. Khái niệm chung về dãy số thời gian a. Khái niệm Dãy số thời gian là một dãy trị số của chỉ tiêu thống kê được sắp xếp theo thứ tự thời gian 18/01/2018 45 b. Thành phần Thời gian: ngày, tháng, quý,năm, Độ dài giữa hai thời gian là khoảng cách thời gian Chỉ tiêu về hiện tượng nghiên cứu: tên chỉ tiêu, đơn vị tính và trị số chỉ tiêu yi (i=1,n) là mức độ của dãy số thời gian c. Phân loại Dãy số tuyệt đối  Dãy số tương đối  Dãy số bình quân Thời điểm  Thời kỳ DS-TG 18/01/2018 46 d. Tác dụng  Nghiên cứu các đặc điểm về sự biến động của hiện tượng qua thời gian và xác định xu hướng và tính quy luật của sự phát triển.  Dự đoán các mức độ của hiện tượng trong tương lai. e. Yêu cầu chung khi xây dựng DSTG Đảm bảo tính chất có thể so sánh được giữa các mức độ của dãy số thời gian 18/01/2018 47 2. Phân tích đặc điểm biến động của hiện tượng qua thời gian Mức độ bình quân qua thời giana Tốc độ phát triển c Giá trị tuyệt đối của 1% của tốc độ tăng (giảm)e Tốc độ tăng (giảm)d Lượng tăng (giảm) tuyệt đối b a. Mức độ bình quân qua thời gian  Ý nghĩa: Mức độ bình quân theo thời gian phản ánh mức độ đại biểu của tất cả các mức độ của dãy số. n y n yyyyy n i i nn      1121 ...  Cách tính: + Đối với dãy số thời kỳ: 18/01/2018 48 a. Mức độ bình quân qua thời gian + Đối với dãy số thời điểm: 2 CKDK yyy * Dãy số biến động đều: 1 2 ... 2 12 1     n yyyy y n n * Dãy số biến động không đều, có số liệu tại thời điểm có khoảng cách thời gian bằng nhau: i ii t tyy    * Dãy số biến động không đều, có số liệu tại thời điểm có khoảng cách thời gian không bằng nhau: b. Lượng tăng (giảm) tuyệt đối Ý nghĩa: Phản ánh sự biến động về trị số tuyệt đối của chỉ tiêu qua thời gian - Liên hoàn - Định gốc    i i ii 2  1 iii yy 1yyii  - Mối liên hệ 111 12           n yy nn nn n i i - Bình quân 18/01/2018 49 c. Tốc độ phát triển Ý nghĩa: tốc độ và xu hướng biến động của hiện tượng qua thời gian - Liên hoàn - Định gốc    i i ii tT 2 )100( 1  i i i y yt )100( 1y yT ii  1 1 11 2    n nn nn n i i y yTtt  - Mối liên hệ - Bình quân d. Tốc độ tăng (giảm) Ý nghĩa: mức độ của hiện tượng qua thời gian tăng (giảm) đi bao nhiêu lần hoặc % - Liên hoàn - Định gốc )100(1(%))100()100( 11 1      i i i i ii i tyy yya  )100(1(%) ta )100(1(%))100()100( 11 1      i ii i Tyy yyA - Mối liên hệ: Không có mối liên hệ - Bình quân 18/01/2018 50 e. Giá trị tuyệt đối của 1% của tốc độ tăng (giảm) Ý nghĩa: 1% tăng/giảm của tốc độ tăng/giảm thì tương ứng với một trị số tuyệt đối là bao nhiêu - Liên hoàn - Định gốc 100100(%) 1 1    i i i i i i i y y a g   consty y A G i i i i i      100100(%) 1 1 - Mối liên hệ: Không có mối liên hệ - Bình quân: không tính --> Không tính 3. Một số phương pháp biểu diễn xu hướng phát triển cơ bản của hiện tượng Mở rộng khoảng cách thời giana Hàm xu thế c Biểu hiện biến động thời vụd Số bình quân trượt b 18/01/2018 51 Mở rộng thêm khoảng cách thời gian bằng cách ghép một số thời gian liền nhau vào một khoảng thời gian dài hơn Khi DSTG có khoảng cách tương đối ngắn có quá nhiều mức độ mà chưa phản ánh được xu hướng phát triển cơ bản của hiện tượng Điều kiện vận dụng Nội dung Hạn chế - Mất đi ảnh hưởng của những nhân tố cơ bản - Mất đi tính chất thời vụ của hiện tượng a. Mở rộng khoảng cách thời gian 18/01/18 101 Dãy số được hình thành bởi các số bình quân trượt Số bình quân cộng của một nhóm nhất định các mức độ được tính bằng cách lần lượt loại trừ dần mức độ đầu đồng thời thêm vào các mức độ tiếp theo sao cho số lượng các mức độ tham gia tính số bình quân là không đổi Số bình quân trượt Dãy số bình quân trượt b. Phương pháp bình quân trượt 18/01/2018 52 Hàm số biểu hiện các mức độ của hiện tượng qua thời gian Khái niệm Một số dạng hàm xu thế c. Xây dựng hàm xu thế ii tbby 10ˆ  2 210ˆ iii tbtbby  i i t bby 10ˆ  it i bby 10ˆ  d. Biểu hiện biến động thời vụ Trường hợp dãy số ổn định: Trường hợp dãy số có xu thế: Biến động thời vụ là sự biến động của hiện tượng có tính chất lặp đi lặp lại trong từng thời gian nhất định của năm Khái niệm Cách xác định mn y n y y y I m j n i ij n i ij j j . 100. 1 1 1 0       100* ˆ1 n y y I n i ij ij j   18/01/2018 53 4. Một số phương pháp dự đoán thống kê ngắn hạn Dự đoán dựa vào lượng tăng (giảm) tuyệt đối bình quâna Dự đoán dựa vào hàm xu thế c Dự đoán dựa vào tốc độ phát triển bình quân b Khái niệm chung • Dự đoán thống kê là xác định mức độ của hiện tượng trong tương lai bằng cách sử dụng tài liệu thống kê và áp dụng các phương pháp phù hợp • Tài liệu thống kê thường được sử dụng trong dự đoán thống kê là dãy số thời gian 18/01/2018 54 a. Dự đoán dựa vào lượng tăng (giảm) tuyệt đối bình quân 111 12           n yy nn nn n i i  Mô hình dự đoán: hyy nhn .ˆ  Trong đó: yn: Mức độ cuối cùng trong dãy số h: tầm xa dự đoán Điều kiện áp dụng: Dãy số có các lượng tăng (giảm) tuyệt đối liên hoàn xấp xỉ nhau b. Dự đoán dựa vào tốc độ phát triển bình quân 1 1 11 2     n nn nn n i i y yTtt Mô hình dự đoán: hnhn tyy )(ˆ  Trong đó: yn: Mức độ cuối cùng trong dãy số h: Tầm xa dự đoán Điều kiện áp dụng: Dãy số có các tốc độ phát triển liên hoàn xấp xỉ nhau 18/01/2018
Tài liệu liên quan