Đề tài Mở rộng hoạt động cho vay đối với hộ sản xuất tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt nam – chi nhánh Huyện Quảng Xương

BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG ----- o0o ----- KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI: MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY ĐỐI VỚI HỘ SẢN XUẤT TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM - CHI NHÁNH HUYỆN QUẢNG XƢƠNG SINH VIÊN THỰC HIỆN : LÊ THỊ VÂN ANH MÃ SINH VIÊN : A17795 CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG HÀ NỘI 2014 BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG ----- o0o ----- KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI: MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY ĐỐI VỚI HỘ SẢN XUẤT TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM - CHI NHÁNH HUYỆN QUẢNG XƢƠNG Giáo viên hƣớng dẫn : Th.s Lê Thị Hà Thu Sinh viên thực hiện : Lê Thị Vân Anh Mã sinh viên : A17795 Chuyên ngành : Tài chính – Ngân hàng HÀ NỘI 2014 Thang Long University Library LỜI CẢM ƠN Đầu tiên, em xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất tới cô giáo – Th.s Lê Thị Hà Thu đã nhiệt tình hướng dẫn và góp ý để em hoàn thành khóa luận. Đồng thời em xin gửi lời cảm ơn chân thành tới các thầy cô giáo trong Bộ môn Kinh tế trường Đại hoc Thăng Long - những người đã truyền đạt cho em những kiến thức quý báu làm nền tảng cho em trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành khóa luận này. Em cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành tới các cô chú, anh chị phòng tín dụng của Ngân hàng Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Quảng Xương đã tạo điều kiện cho em thực tập và giúp đỡ em trong quá trình tìm hiểu quy trình thực tế của hoạt động cho vay đối với hộ sản xuất tại chi nhánh. Trong quá trình thực hiện khóa luận, do kiến thức cũng khả năng nghiên cứu cũng như kinh nghiệm thực tiễn còn hạn chế nên khóa luận không thể tránh khỏi những thiếu sót, em rất mong nhận được sự đánh giá, góp ý từ quý thầy cô và các cô chú, anh chị tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Quảng Xương để bài khóa luận được hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn! LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi, có sự hỗ trợ từ giảng viên ThS.Lê Thị Hà Thu. Các nội dung nghiên cứu và kết quả trong đề tài này là hoàn toàn trung thực. Những số liệu trong bảng biểu phục vụ cho việc phân tích, nhận xét, đánh giá được chính tác giả thu thập từ các nguồn khác nhau có ghi trong phần tài liệu tham khảo. Nếu phát hiện có bất kì sự gian lận nào tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm trước Hội đồng, cũng như kết quả khóa luận tốt nghiệp của mình. Sinh viên thực hiện Lê Thị Vân Anh Thang Long University Library MỤC LỤC DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ LỜI MỞ ĐẦU CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG CHO VAY ĐỐI VỚI HỘ SẢN XUẤT TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI ....................................... 1 1.1.Tổng quan về hoạt động cho vay đối với hộ sản xuất tại Ngân hàng thƣơng mại ................................................................................................................................... 1 1.1.1. Khái niệm và đặc điểm hoạt động của hộ sản xuất ............................................ 1 1.1.1.1. Khái niệm hộ sản xuất........................................................................................ 1 1.1.1.2. Đặc điểm hoạt động của hộ sản xuất ................................................................. 2 1.1.1.3. Vai trò của hộ sản xuất trong nền kinh tế thị trường......................................... 2 1.1.2. Hoạt động cho vay đối với hộ sản xuất ............................................................... 3 1.1.2.1. Khái niệm hoạt động cho vay đối với hộ sản xuất ............................................. 3 1.1.2.2. Đặc điểm của hoạt động cho vay đối với hộ sản xuất ....................................... 4 1.1.2.3. Vai trò của hoạt động cho vay đối với hộ sản xuất ........................................... 5 1.1.3 Rủi ro trong hoạt động cho vay đối với hộ sản xuất ............................................ 7 1.2. Mở rộng hoạt động cho vay hộ sản xuất của Ngân hàng thƣơng mại ............... 7 1.2.1. Khái niệm mở rộng hoạt động cho vay hộ sản xuất của Ngân hàng thương mại ................................................................................................................................... 7 1.2.2. Sự cần thiết phải mở rộng hoạt động cho vay hộ sản xuất ................................ 8 1.2.3. Các chỉ tiêu đánh giá mở rộng hoạt động cho vay hộ sản xuất ......................... 8 1.1.3.1. Chỉ tiêu định tính ................................................................................................ 8 1.1.3.2. Chỉ tiêu định lượng ........................................................................................... 10 1.2.1.Các nhân tố ảnh hưởng đến mở rộng hoạt động cho vay hộ sản xuất của Ngân hàng thương mại .......................................................................................................... 13 1.2.1.1. Yếu tố môi trường: ........................................................................................... 13 1.2.1.2. Yếu tố thuộc về khách hàng ............................................................................. 14 1.2.1.3. Yếu tố thuộc về Ngân hàng. ............................................................................. 15 KẾT LUẬN CHƢƠNG 1 ............................................................................................ 16 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY HỘ SẢN XUẤT CỦA NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM – CHI NHÁNH HUYỆN QUẢNG XƢƠNG ................................................................ 17 2.1. Tổng quan về tình hình kinh tế, xã hội tại địa bàn Huyện Quảng Xƣơng ...... 17 2.2. Giới thiệu chung về Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam ............................................................................................................................... 18 2.3. Khái quát về Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Quảng Xƣơng ................................................................................ 19 2.3.1. Quá trình hình thành và phát triển của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Quảng Xương ........................................... 19 2.3.2. Cơ cấu tổ chức của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Quảng Xương ..................................................................... 20 2.3.3. Các hoạt động chính của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Quảng Xương ............................................................. 23 2.3.3.1. Hoạt động huy động vốn ................................................................................... 23 2.3.3.2. Hoạt động sử dụng vốn ..................................................................................... 23 2.3.3.3. Thanh toán chuyển tiền và dịch vụ Ngân hàng khác ........................................ 23 2.3.3.4. Hoạt động kinh doanh khác .............................................................................. 24 2.3.4. Kết quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Quảng Xương năm 2011-1013 ................ 24 2.3.4.1. Tình hình huy động vốn .................................................................................... 24 2.3.4.2. Tình hình sử dụng vốn ...................................................................................... 29 2.3.4.3. Tình hình nợ quá hạn........................................................................................ 32 2.3.4.4. Kết quả hoạt động kinh doanh.......................................................................... 33 2.4. Thực trạng hoạt động cho vay đối với hộ sản xuất tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chinh nhánh huyện Quảng Xƣơng .............. 34 2.4.1. Quy định chung về hoạt động cho vay đối với hộ sản xuất của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam ......................................................... 34 2.4.1.1. Đối tượng cho vay ............................................................................................ 34 2.4.1.2. Điều kiện cho vay ............................................................................................. 35 2.4.1.3. Nguyên tắc cho vay ........................................................................................... 35 2.4.1.4. Thời hạn cho vay .............................................................................................. 35 2.4.1.5. Lãi suất cho vay ................................................................................................ 35 2.4.1.6. Phương thức cho vay ........................................................................................ 36 2.4.1.7. Hồ sơ cho vay ................................................................................................... 36 2.4.1.8. Mức cho vay ...................................................................................................... 37 2.4.1.9. Xử lý rủi ro ....................................................................................................... 37 2.4.2. Quy trình cho vay tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Quảng Xương ..................................................................... 38 2.4.3. Tình hình cho vay đối với hộ sản xuất .............................................................. 39 2.4.3.1. Doanh số cho vay hộ sản xuất .......................................................................... 39 2.4.3.2.Tình hình thu nợ hộ sản xuất ............................................................................. 42 2.4.3.3.Dư nợ cho vay hộ sản xuất ................................................................................ 43 Thang Long University Library 2.5.Thực trạng mở rộng hoạt động cho vay đối với hộ sản xuất tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Huyện Quảng Xƣơng. .......................................................................................................................... 44 2.5.1. Chỉ tiêu định tính ................................................................................................ 44 2.5.2.Chỉ tiêu định lượng ............................................................................................. 45 2.5.2.1.Kết quả cho vay hộ sản xuất .............................................................................. 45 2.5.2.2.Tỷ lệ nợ quá hạn cho vay hộ sản xuất ............................................................... 46 2.5.2.3. Dự phòng rủi ro cho vay hộ sản xuất ............................................................... 47 2.6. Đánh giá mở rộng hoạt động cho vay đối với hộ sản xuất tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh huyện Quảng Xƣơng ...... 47 2.6.1. Điểm mạnh của hoạt động cho vay đối với hộ sản xuất của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Quảng Xương ......... 47 2.6.2. Điểm yếu của hoạt động cho vay đối với hộ sản xuất của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Quảng Xương ......... 48 2.6.3. Nguyên nhân hạn chế hoạt động cho vay đối với hộ sản xuất của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Quảng Xương ....................................................................................................................................... 48 2.6.3.1.Về Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Quảng Xương ...................................................................................................... 48 2.6.3.2.Về thực trạng các hộ vay vốn ............................................................................ 49 2.6.3.3.Quản lý của chính quyền địa phương ................................................................ 49 2.6.3.4.Các nguyên nhân khác ....................................................................................... 49 KẾT LUẬN CHƢƠNG 2 ............................................................................................ 51 CHƢƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY ĐỐI VỚI HỘ SẢN XUẤT TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM – CHI NHÁNH HUYỆN QUẢNG XƢƠNG .............. 52 3.1. Định hƣớng phát triển hoạt động cho vay đối với hộ sản xuất tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Quảng Xƣơng ....................................................................................................................................... 52 3.1.1. Định hướng phát triển chung của Đảng và Nhà nước .................................... 52 3.1.2. Định hướng chung của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam ............................................................................................................................... 52 3.1.3. Định hướng chung của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt nam – Chi nhánh huyện Quảng Xương ...................................................................... 53 3.2.Giải pháp nhằm mở rộng hoạt động cho vay đối với hộ sản xuất tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Quảng Xƣơng ........................................................................................................................... 53 3.2.1.Cải tiến quy trình và thủ tục cho vay vốn ........................................................... 53 3.2.2. Đào tạo, nâng cao trình độ cán bộ tín dụng ...................................................... 54 3.2.3.Tăng cường hoạt động Marketing Ngân hàng .................................................. 56 3.2.4.Cho vay tập trung, có trọng điểm đối với hộ sản xuất ....................................... 56 3.2.5. Đẩy mạnh cho vay qua các tổ, nhóm đơn vị làm đại lý tại địa phương. .......... 57 3.2.6. Tổ chức món vay có hiệu quả ............................................................................ 58 3.2.7. Áp dụng các biện pháp phân tích tài chính kỹ thuật trong quy trình cho vay58 3.2.8. Duy trì mối quan hệ thường xuyên giữa Ngân hàng và khách hàng .............. 59 3.2.9. Tăng cường thu hút vốn đầu tư nước ngoài vào các dự án phát triển nông nghiệp, nông thôn ......................................................................................................... 59 3.2.10. Công tác kiểm tra kiểm toán ............................................................................ 59 3.3.Một số kiến nghị ..................................................................................................... 59 3.3.1. Những kiến nghị thuộc về cơ chế chính sách tạo điều kiện cho Ngân hàng và khách hàng.................................................................................................................... 59 3.3.2. Những kiến nghị đối với chính quyền địa phương ........................................... 60 3.3.3. Những kiến nghị, đề xuất đối với hộ sản xuất .................................................. 61 KẾT LUẬN CHƢƠNG III ......................................................................................... 62 KẾT LUẬN .................................................................................................................. 63 Thang Long University Library DANH MỤC VIẾT TẮT Ký hiệu viết tăt Tên đầy đủ CNH – HĐH Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa XHCN Xã hội chủ nghĩa HSX Hộ sản xuất NHTM Ngân hàng thương mại NHNN&PTNT Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Vietinbank Ngân hàng Cổ phần Công thương Việt Nam MB Ngân hàng Cổ phần Quân đội Việt Nam CBTD Cán bộ tín dụng DPRR Dự phòng rủi ro PGD Phó giám đốc TDNH Tín dụng Ngân hàng Agribank Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ Sơ đồ 2.1. Sơ đồ cơ cấu tổ chức của NHNN&PTNT Việt Nam – Chi nhánh huyện Quảng Xƣơng ............................................................................................................... 22 Bảng 2.1. Kết quả huy động nguồn vốn trong năm 2011 – 2013 ............................. 25 Bảng 2.2. Cơ cấu dƣ nợ theo thời hạn cho vay trong 2011 – 2013 .......................... 29 Bảng 2.3. Tình hình nợ quá hạn trong năm 2011 – 2013 ......................................... 32 Bảng 2.4. Chỉ tiêu lợi nhuận của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Quảng Xƣơng ............................................................ 33 Sơ đồ 2.2: Quy trình cho vay tại Chi nhánh Agribank huyện Quảng Xƣơng ....... 38 Bảng 2.5. Doanh số cho vay hộ sản xuất của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh huyện Quảng Xƣơng ................................. 40 Bảng 2.6: Doanh số thu nợ hộ sản xuất của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt nam - Chi nhánh huyện Quảng Xƣơng ........................................... 42 Bảng 2.7: Dƣ nợ cho vay hộ sản xuất năm 2011 – 2013 ........................................... 43 Bảng 2.8: Kết quả cho vay hộ sản xuất ...................................................................... 45 Bảng 2.9: Tỷ lệ nợ quá hạn hộ sản xuất .................................................................... 46 Bảng 2.10: Dự phòng rủi ro cho vay hộ sản xuất đƣợc trích lập ............................ 47 Thang Long University Library LỜI MỞ ĐẦU 1.Tính cấp thiết của đề tài Hiện nay, công cuộc phát triển kinh tế là mục tiêu mũi nhọn của nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Với chủ trương, chính sách đổi mới sang cơ chế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước, nền kinh tế của Việt Nam đã từng bước đi lên và đạt được những thành tựu đáng kể. Tuy nhiên, trên con đường công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, chúng ta đã và đang gặp phải nhiều thách thức lớn. Một trong những thách thức lớn phải kể đến đó là việc đáp ứng nhu cầu về vốn cho đầu tư và phát triển. Kênh dẫn vốn chính trong nước ta là hệ thống Ngân hàng. Vì vậy, muốn thu hút được nguồn vốn trong nước, trước hết chung ta phải làm tốt công tác tín dụng. Trong nền kinh tế nước ta hiện nay, kinh tế hộ sản xuất chiếm vị trí vô cùng quan trọng, để mở rộng quy mô cũng như tham gia vào các quan hệ kinh tế khác thì hộ sản xuất cần phải có vốn và Ngân hàng chính là một nguồn cung cấp vốn quan trọng có thể đáp ứng nhu cầu đó. Xác định được điều này, Đảng và Nhà nước đã thực thi nhiều chính sách, biện pháp nhằm hỗ trợ cho kinh tế hộ sản xuất phát triển, đặc biệt là các biện pháp giải quyết khó khăn về nguồn vốn cho hộ sản xuất thông qua hệ thống Ngân hàng thương mại Việt Nam, một trong số đó là Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam. Là một Ngân hàng thương mại quốc doanh, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam đã góp phần quan trọng trong sự nghiệp phát triển kinh tế Việt Nam nói chung và phát triển nông nghiệp nông thôn nói riêng. Ngân hàng đã mở ra quan hệ cho vay trực tiếp với hộ sản xuất, đáp ứng kịp thời nhu cầu vay vốn của các hộ sản xuất để không ngừng phát triển kinh tế, nâng cao đời sống nhân dân. Đóng góp không nhỏ vào thành quả đó là Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – chi nhánh Huyện Quảng Xương. Xuất phát từ những lý do đó, em quyết định chọn đề tài “Mở rộng hoạt động cho vay đối với hộ sản xuất tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt nam – chi nhánh Huyện Quảng Xương” làm đề tài nghiên cứu cho khóa luận tốt nghiệp với mong muốn có thể đóng góp một phần nào đó giúp nâng cao hiệu quả hoạt động cho vay đối với hộ sản xuất tại chi nhánh ngân hàng. 2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài Mục tiêu nghiên cứu của đề tài tập trung vào 3 nội dung chính sau: Tổng hợp và phân tích những lý luận chung trong cho vay hộ sản xu