Quản lý rủi ro dự án xây dựng trong giai đoạn thi công

QUẢN LÝ RỦI RO DỰ ÁN XÂY DỰNG TRONG GIAI ĐOẠN THI CÔNG Lớp Bồi dưỡng nghiệp vụ dành cho cán bộ Công ty Toàn Thịnh Phát (TTP) Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 1 Tài liệu lưu hành nội bộ Giảng viên: PGS.TS. Lưu Trường Văn, IU – VNU HCM Phần 1 - QUẢN LÝ RỦI RO DỰ ÁN XÂY DỰNG Lớp Bồi dưỡng nghiệp vụ dành cho cán bộ Công ty Toàn Thịnh Phát (TTP) Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 2 Tài liệu lưu hành nội bộ Giảng viên: PGS.TS. Lưu Trường Văn, IU – VNU HCM Tình huống nghiên cứu Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 3 1..1 CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 4 • Đã thực hiện và quản lý thi công xây dựng thì phải biết chấp nhận rủi ro, vấn đề là làm thế nào để lường trước, giảm thiểu và hạn chế Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 5 đến mức thấp nhất RUÛI RO LAØ GÌ ? o Chưa có định nghĩa thống nhất về rủi ro o Theo trường phái truyền thống, rủi ro được xem là sự không may mắn, sự tổn thất mất mát, nguy hiểm. o Rủi ro được xem là điều không lành, điều không tốt, bất ngờ xảy đến. Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 6 o Rủi ro là sự tổn thất về tài sản hay là sự giảm sút lợi nhuận thực tế so với lợi nhuận dự kiến. o Rủi ro còn được hiểu là những bất trắc ngoài ý muốn xảy ra trong quá trình kinh doanh, sản xuất của doanh nghiệp, tác động xấu đến sự tồn tại và phát triển của một doanh nghiệp RUÛI RO LAØ GÌ ? o Theo trường phái hiện đại, rủi ro (risk) là sự bất trắc có thể đo lường được, vừa mang tính tích cực, vừa mang tính tiêu cực. o Rủi ro có thể mang đến những tổn thất mất mát cho con người nhưng cũng có thể mang lại những lợi ích, những cơ hội. Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 7 o Nếu tích cực nghiên cứu rủi ro, người ta có thể tìm ra những biện pháp phòng ngừa, hạn chế những rủi ro tiêu cực, đón nhận những cơ hội mang lại kết quả tốt đẹp cho tương lai RUÛI RO LAØ GÌ ? o Rủi ro phụ thuộc vào ngữ cảnh, nếu con người không có khái niệm hoặc không liên quan đến thì họ không có rủi ro. oVí dụ trời mưa sẽ là rủi ro với người đi đường nhưng người ở trong phòng đóng kín cửa, không bị ảnh hưởng thì không có rủi ro. Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 8 o Rủi ro phụ thuộc vào cảm nhận của từng người oNgười này thích đánh bài, người khác lại không thích RUÛI RO LAØ GÌ ? o Rủi ro bao gồm 3 yếu tố: o xác suất xảy ra (Probability), o khả năng ảnh hưởng đến đối tượng (Impacts on objectives) và o thời lượng ảnh hưởng (Duration). o Bản chất rủi ro là sự không chắc chắn Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 9 (uncertainty), nếu chắc chắc (xác suất bằng 0% hoặc 100%) thì không gọi là rủi ro RUÛI RO DỰ ÁN LAØ GÌ ? o Rủi ro dự án là một sự kiện có thể đe doạ và cản trở việc thực hiện dự án theo tiến độ thời gian và trong khuôn khổ ngân sách ( ro/10d828a4/16f382b1) Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 10 QUẢN LÝ RUÛI RO DỰ ÁN o Quản lý rủi ro dự án là quá trình o nhận dạng, o xác định, phân tích, đo lường mức độ rủi ro, o trên cơ sở đó lựa chọn, triển khai và quản lý các hoạt động đối phó với rủi ro mà có thể xảy ra trong suốt Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 11 vòng đời dự án QUẢN LÝ RUÛI RO DỰ ÁN o Quản lý rủi ro nhằm ngăn chặn và giảm thiểu những tổn thất do rủi ro gây ra cho dự án o Quản lý rủi ro là quá trình liên tục trong tất cả các giai đoạn của vòng đời dự án Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 12 1.2. QUY TRÌNH QUẢN LÝ RỦI RO DỰ ÁN Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 13 QUY TRÌNH QUẢN LÝ RỦI RO DỰ ÁN 4. Phân tích định lượng rủi ro 5. Lập kế hoạch đối phó rủi ro 6. Kiểm soát rủi roQuá trình 1. Lập kế hoạch quản lý rủi ro 2. Xác định rủi ro 3. Phân tích định tính rủi ro quản lý rủi ro 14 Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 1.3. KẾ HOẠCH QUẢN LÝ RỦI RO DỰ ÁN Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 15 LẬP KẾ HOẠCH QUẢN LÝ RỦI RO DỰ ÁN o KHQLRRDA định rõ làm thế nào mà các rủi ro liên quan đến dự án .. sẽ được nhận dạng , phân tích và quản lý. o Nó trình bày các hoạt động quản lý rủi ro sẽ Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 16 được thực hiện, được ghi lại và được theo dõi xuyên suốt vòng đời dự án và cung cấp các thực hành ứng phó theo thứ tự ưu tiên với các rủi ro LẬP KẾ HOẠCH QUẢN LÝ RỦI RO DỰ ÁN o Là bước đầu tiên nhưng đặc biệt quan trọng bởi vì nó quyết định sự thành công của 5 bước còn lại o Tại sao quan trọng? Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 17 CẤU TRÚC CỦA MỘT KẾ HOẠCH QUẢN LÝ RỦI RO DỰ ÁN 1. MỞ ĐẦU 1.1 Mục đích của Kế hoạch quản lý rủi ro dự án (KHQLRRDA) 2 THỦ TỤC QUẢN LÝ RỦI RO DỰ ÁN 2.1 Quy trình 2.2 Nhận dạng rủi ro 2.3 Phân tích rủi ro 2.3.1 Phân tích định tính 2.3.2 Phân tích định lượng 2.4 Kế hoạch phản ứng với rủi ro 2.5 Theo dõi, kiểm soát và báo cáo rủi ro Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 18 CẤU TRÚC CỦA MỘT KẾ HOẠCH QuẢN LÝ RỦI RO DỰ ÁN 3 CÁC CÔNG CỤ PHÊ DUYỆT KẾ HOẠCH QUẢN LÝ RỦI RO DỰ ÁN CÁC PHỤ LỤC Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 19 CẤU TRÚC CHI TIẾT CỦA MỘT KẾ HOẠCH QUẢN LÝ RỦI RO DỰ ÁN 1. MỞ ĐẦU 1.1 Mục đích của Kế hoạch quản lý rủi ro dự án (KHQLRRDA) Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 20 • Mục này trình bày mục đích của Kế hoạch quản lý rủi ro dự án (KHQLRRDA) • Trong mục này cần viết rõ các nội dung sau: – Định nghĩa về rủi ro dự án – Định nghĩa quản lý rủi ro dự án là gì – Định nghĩa KHQLRRDA • KHQLRR một cách thông thường sẽ do Giám đốc dự án (GĐDA) lập trong giai đoạn hoạch định dự án và đuộc theo dõi trong suốt quá trình thực hiện dự án. • Những người sẽ đọc tài liệu này là Ban QLDA, nhà tài trợ vốn, và nhà quản lý dự án Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 21 2. THỦ TỤC QUẢN LÝ RỦI RO DỰ ÁN 2.1. Quy trình • Mục này nhằm tóm tắt các bước ứng phó với rủi ro dự án 2.2. Nhận dạng rủi ro • Mục này trình bày làm thế nào mà các rủi ro dự án có thể được nhận dạng • Sổ theo dõi quá trình quản lý dự án cũng được đề cập trong mục này Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 22 2. THỦ TỤC QUẢN LÝ RỦI RO DỰ ÁN 2.3. PHÂN TÍCH RỦI RO • Mục này trình bày phương thức phân tích và định lượng rủi ro Khả năng xảy ra • Cao: > 70% • Trung bình: giữa 30% và 70% • Thấp: < 30% Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 23 2. THỦ TỤC QUẢN LÝ RỦI RO DỰ ÁN 2.3. PHÂN TÍCH RỦI RO Tác động • Cao: rủi ro mà có tiềm năng tác động lớn đến sự thực hiện, tiến độ và chi phí dự án • Trung bình: rủi ro mà có tiềm năng tác động trung bình đến sự thực hiện, tiến độ và chi phí dự án • Thấp: rủi ro mà có tiềm năng tác động thấp bình đến sự thực hiện, tiến độ và chi phí dự án Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 24 2. THỦ TỤC QUẢN LÝ RỦI RO DỰ ÁN 2.4. KẾ HOẠCH ỨNG PHÓ RỦI RO Mục này trình bày các cách thức ứng phó rủi ro Thông thường có 4 cách sau: • Phòng tránh • Giảm nhẹ • Chấp nhận • Chuyển giao Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 25 2. THỦ TỤC QUẢN LÝ RỦI RO DỰ ÁN 2.5. THEO DÕI, KIỂM SOÁT & BÁO CÁO RỦI RO Mục này trình bày các cách thức ứng theo dõi, kiểm soát & báo cáo rủi ro Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 26 3. CÁC CÔNG CỤ Mục này trình bày các công cụ mà sẽ áp dụng cho quản lý rủi ro: Sổ quản lý rủi ro dự án, nhật ký dự án, .. Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 27 PHÊ DUYỆT KHQLRR DA Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 28 1.4. XÁC ĐỊNH RỦI RO Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 29 Nhận Nhận Xác định rủi ro Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 30 dạng rủi ro thức rủi ro 1.4. XÁC ĐỊNH RỦI RO - NHẬN THỨC RỦI RO NHẬN THỨC RỦI RO • Ban quản lý dự án tự đánh giá: có hay chăng dự án mà họ đang quản lý sẽ đối diện với các rủi ro • Nếu câu trả lời là có, thì dự án của bạn sẽ có thể gặp rủi ro và bạn nên nhanh chóng thực hiện bước kế tiếp. Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 31 • Kinh nghiệm và trực giác là chìa khóa của bước này • Phát triển RBS (Risk Breakdown Structure) để nhận đạng nguồn của rủi ro Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 32 Biên soạn & giảng: TS. Lưu Trường Văn 33 Biên soạn & giảng: TS. Lưu Trường Văn 34 Biên soạn & giảng: TS. Lưu Trường Văn 35 RBS for Construction Design (after Chapman, 2001) Biên soạn & giảng: TS. Lưu Trường Văn 36 1.4. XÁC ĐỊNH RỦI RO - NHẬN DẠNG RỦI RO Ban quản lý dự án căn cứ vào: • Kinh nghiệm QLDA • Tính chất dự án • Môi trường xung quanh dự án • Các bên tham gia dự án Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 37 • Quy định của địa phương •
Xác định các rủi ro mà dự án có thể gánh chịu 1.4. NHẬN DẠNG RỦI RO - các công cụ Danh mục của các rủi ro Sơ đồ nhân quả NHẬN DẠNG Biên soạn & giảng: TS. Lưu Trường Văn 38 Phỏng vấn RỦI RO 1.4. NHẬN DẠNG RỦI RO - các công cụ Một danh mục của những rủi ro • Bạn có thể tự xây dựng checklist từ: – Các bài báo khoa học đã công bố – Các sách về QLDA và quản lý rủi ro Bien soan va giang: Luu Truong Van, Ph.D candidate, PKNU, Busan, Korea 39 – Cơ sở dữ liệu của công ty QLDA – Ý kiến chuyên gia 1.4. NHẬN DẠNG RỦI RO - các công cụ – Ví dụ Danh mục kiểm tra Kieåu cuûa ruûi ro Nhaø thaàu Chuû ñaàu tö Tö vaán Ñieàu kieän ñòa chaát Söï thay ñoåi cuûa khoái löôïng Khí haäu Sai laàm veà taøi chaùnh Bien soan va giang: Luu Truong Van, Ph.D candidate, PKNU, Busan, Korea 40 Sai laàm cuûa thaàu phuï Tai naïn taïi coâng tröôøng Söï thieáu khaû naêng cuûa quaûn lyù Laïm phaùt Söï trì hoaõn trong coâng vieäc Kieåm soaùt veà moâi tröôøng Ñình coâng Maâu thuaån trong taøi lieäu thiết kế Thieát keá coù sai soùt 1.4. NHẬN DẠNG RỦI RO - các công cụ – Sơ đồ nhân quả Biên soạn & giảng: TS. Lưu Trường Văn 41 1.4. NHẬN DẠNG RỦI RO - các công cụ – Phỏng vấn • Phỏng vấn các nhân vật chủ chốt của các bên tham gia dự án để luận ra những rủi ro tiềm năng mà dự án có thể đối diện. Biên soạn & giảng: TS. Lưu Trường Văn 42 • Thiết kế bảng câu hỏi => Một công việc không đơn giản 1.4. NHẬN DẠNG RỦI RO - các công cụ – Các kỹ thuật khác • Brainstorming: để nhận dạng SWOT (cơ hội/nguy cơ và điểm mạnh/điểm yếu) của dự án Biên soạn & giảng: TS. Lưu Trường Văn 43 Ma trận SWOT S – Ñieåm maïnh S1- Ban giaùm ñoác coù nhieàu kinh nghieäm trong quaûn lyù thi coâng, coù moái quan heä roäng raõi vôùi khaùch haøng. S2 – Coù uy tín vôùi khaùch haøng truyeàn thoáng S3 – Coù khaû naêng caïnh tranh veà giaù S4 – Coù löïc löôïng thi coâng nhieàu kinh nghieäm W – Ñieåm yeáu W1 – Thieát bò thi coâng laïc haäu W2 – Chöa coù giaûi phaùp quaûn lyù chaát löôïng, tieán ñoä, cung öùng vaät tö toaøn dieän. W3 – Löïc löôïng caùn boä kyõ thuaät keá thöøa ít, chöa coù nhieàu kinh nghieäm W4 – Hieäu quaû söû duïng voán chöa cao O – Cô hoäi O1 – Voán ñaàu tö cho XDCB taêng O2 – Taêng tröôûng kinh teá ôû möùc cao O3 – Nhöõng thay ñoåi caùc qui ñònh phaùp luaät veà quaûn lyù vaø ñaàu tö trong Keát hôïp S/ O SO-1: Giöõ vöõng vaø phaùt trieån toái ña thò tröôøng truyeàn thoáng trong tænh (O1,O2,S1,S2,S3,S4) SO-2: Môû roäng thò tröôøng ra caùc tænh laân Keát hôïp W/ O WO-1: Ñaàu tö thieát bò thi coâng ñeå ñaùp öùng yeâu caàu khaùch haøng veà chaát löôïng, tieán ñoä. (O1, O2, W1) WO-2: Töøng böôùc xaây döïng heä thoáng Biên soạn & giảng: TS. Lưu Trường Văn 44 xaây döïng O4 – Quaù trình hoäi nhaäp kinh teá khu vöïc caän (O1, O2, O4, S3, S4) quaûn lyù chaát löôïng theo tieâu chuaån ISO 9001:2000 (O1, O2, O4, W2) WO-3: Thu huùt vaø ñaøo taïo löïc löôïng caùn boä kyõ thuaät (O1, O2, O4, W3) WO-4:Taêng cöôøng hieäu quaû coâng taùc thu hoài voán (O1, O2, O3, W4) T – Nguy cô T1 – Tình traïng giaûi ngaân voán chaäm T2 – Caïnh tranh khoâng laønh maïnh trong ñaáu thaàu T3 – Caïnh tranh trong ngaønh ngaøy caøng gay gaét. T4 – Caùc coâng ty tö nhaân, coå phaàn trong khu vöïc ngaøy caøng phaùt trieån lôùn maïnh. Keát hôïp S/ T ST-1: Ñaåy maïnh coâng taùc tieáp thò, quaûng baù thöông hieäu. (T2, T3, S1, S2, S3, S4) Keát hôïp W/ T WT-1: Haïn cheá nhaän thaàu caùc coâng trình chöa coù saün veà voán (T1, W4) 1.4. XÁC ĐỊNH RỦI RO - các công cụ – Các kỹ thuật khác • Nghiên cứu những dự án tương tự đã hoàn thành, từ đó nhận ra những rủi ro tiềm năng cho dự án của chúng ta • Phân tích các giả định và các ràng buộc của Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 45 dự án để luận ra những rủi ro tiềm năng mà dự án có thể đối diện • Phán đoán của chuyên gia 1.5. PHÂN TÍCH RỦI RO Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 46 1.5. Phân tích định tính rủi ro • Đây là giai đoạn định tính 2 thuộc tính chính của rủi ro: khả năng xuất hiện (probablity) và tác động (impact) • Thông thường, khả năng xuất hiện (probablity) được chia ra 3 mức: thấp (low), trung bình (medium) và cao (high). • Thông thường, tác động (Impact) được chia ra 4 mức: có thể bỏ qua (nil), thấp (low), trung bình (medium) và nghiêm trọng Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 47 (severe). Cũng có khi chia làm 3 mức: thấp, trung bình và cao. • Tích hợp khả năng xuất hiện (probablity) và tác động (Impact) thành 1 ma trận (các tài liệu English gọi là PI matrix) Ví dụ về định nghĩa mức độ khả năng xảy ra rủi ro Khaû naêng ruûi ro xaûy ra Möùc ñoä Moâ taû Khaû naêng ít (low) Hoàn toàn khoâng theå xaûy ra hoặc Khoâng theå xaûy ra nhöng coù theå nhaän bieát ñöôïc Biên soạn & giảng: TS. Lưu Trường Văn 48 Coù khaû naêng (Medium) Coù theå xaûy ra Khaû naêng cao (High) Xaûy ra thöôøng xuyeân Ví dụ về định nghĩa mức độ để đánh giá tác động của rủi ro tiến độ chậm Möùc ñoä aûnh höôûng Möùc ñoä Moâ taû Coù theå boû qua ñöôïc (Nil) Khoâng taêng chi phí, tieán ñoä treå khoâng ñaùng keå Thấp (Low) Gia taêng moät ít veà chi phí, vaø laøm treå moät ít tieán ñoä döï aùn Biên soạn & giảng: TS. Lưu Trường Văn 49 AÛnh höôûng (Medium) Treå nhieàu vaø gia taêng chi phí AÛnh höôûng cao (Severe) Treå cöïc nhieàu vaø gia taêng chi phí raát cao, khoâng tuaân thuû tieâu chuaån kyõ thuaät 1.5. Phân tích định tính rủi ro Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 50 1.5. Định tính rủi ro – các công cụ Kinh nghiệm Phân tích cơ sở dữ liệu Khả năng xuất Biên soạn & giảng: TS. Lưu Trường Văn 51 của những dự án tương tự Dữ liệu thống kê được công bố hiện của rủi ro 1.5. Định tính rủi ro – các công cụ Ý kiến chuyên gia / kinh nghiệm Cơ sở dữ liệu Tác động của Biên soạn & giảng: TS. Lưu Trường Văn 52 của những dự án tương tự đã hoàn thành Dữ liệu thống kê được công bố rủi ro Stt Rủi ro Mức độ Tác động đến kết quả dự án Giải pháp đối phó các rủi ro 1 Kết quả khảo sát địa chất sai lệch với thực tế Trung bình Nền móng công trình lún sụt; Tăng cường giám sát 2 Hô ̀ sơ kỹ thuật sai sót,thiếu Trung bình Phải điều chỉnh trong quá trình thi công, phát sinh kinh phí Lựa chọn nhà thầu có nhiều kinh nghiệm, đê ̉ đánh giá hồ sơ thiết kế Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 53 hạng mục ́ ̀ ́ ngay từ lúc ban đầu tham gia đấu thầu 3 Khủng hoảng kinh tế Nghiêm trọng Gia ́ cả leo thang, nhà thầu gặp khó khăn trong tài chính, không thực hiện cam kết theo hợp đồng Dự án kéo dài nhiều năm, cần tính đến hệ số trượt giá, xác định các phương thức hợp đồng kinh tế phù hợp 1.5. Phân tích định lượng rủi ro • Dùng phương pháp chấm điểm để xếp hạng rủi ro • Thang điểm là tùy chọn, nhưng thông thường chọn thang điểm 10 hay 5. • Thang điểm 5: – Tùy theo khả năng xuất hiện của rủi ro mà người đánh giá Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 54 sẽ chọn mức độ (1 là thấp và 5 là cao) – Tùy theo mức độ tác động của rủi ro mà người đánh giá sẽ chọn mức độ phù hợp (1 là thấp và 5 là nghiêm trọng) – Điểm của rủi ro = điểm khả năng xuất hiện * điểm tác động 1.5. Phân tích định lượng rủi ro ST TMô tả rủi ro Khả năng xuất hiện Tác động Xếp hạng rủi ro Bên gánh chịu chủ yếu Kết quả khảo sát địa chất Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 55 1 sai lệch với thực tế 5 3 15 Chủ dự án 2 Hô ̀ sơ kỹ thuật sai sót, thiếu hạng mục 3 3 9 Chủ dự án 1.5. Phân tích định lượng rủi ro – ma trận định lượng rủi ro Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 56 Trung Cao Cao Thấp Trung Cao ấ ả y r a r ủ i r o Cao TB Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 57 Thấp Thấp Trung Thấp TB Cao Mức độ ảnh hưởng X á c s u ấ t x ả y r a r ủ Thấ p 1.5. Phân tích định lượng rủi ro – các công cụ khác • Các công cụ khác để định lượng những rủi ro đặc thù: – Phương pháp EMV (Expected Monetary Value): là trường hợp đặc biệt của PP cây quyết định; dùng để ra quyết định. – Cây quyết định (decision tree): dùng để ra quyết định Biên soạn & giảng: TS. Lưu Trường Văn 58 – Phân tích độ nhạy: – Mô phỏng (simulation): thương được dùng để lượng hóa các rủi ro tài chính – Ý kiến chuyên gia 1.6. LẬP KẾ HOẠCH ỨNG PHÓ RỦI RO Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 59 1.6. Lập kế hoạch đối phó rủi ro • Kế hoạch đối phó rủi ro là tập hợp các biện pháp để phản ứng khi rủi ro xảy ra QUÁ TRÌNH LẬPKẾ HOẠCH QUÁ TRÌNH Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 60 LỰA CHỌNĐỐI PHÓ RỦI RO DỰ ÁN ĐỀ XUẤT CÁC HOẠT ĐỘNG NHẰM TẬN DỤNG CƠ HỘI VÀ GIẢM BỚT HIỂM HỌA CỦA RỦI RO ĐỐI VỚI DỰ ÁN 1.6. Lập kế hoạch đối phó rủi ro • Nguyên lý: – Tập trung các nổ lực quản lý vào những rủi ro có điểm xếp hạng cao. – Đưa ra các giải pháp để ứng phó nếu những rủi ro Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 61 nói trên xuất hiện – Ưu tiên nhân lực để sẳn sàng ứng phó với rủi ro – Có thể bỏ qua hoặc không tập trung vào các rủi ro có điểm xếp hạng thấp Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 62 1.6. Lập kế hoạch đối phó rủi ro • Cân nhắc thái độ đối với rủi ro để đưa ra các phương thức phù hợp • Thông thường, có 4 phương thức đối phó rủi Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 63 ro: 1.6. Lập kế hoạch đối phó rủi ro – Phương thức đối phó rủi ro Text TextCHẤP NÉ TRÁNH RỦI RO TextText CHUYỂN GIAO RỦI RO NHẬN RỦI RO GIẢM NHẸ RỦI RO 64Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 1.6. Lập kế hoạch đối phó rủi ro – Ví dụ về các phương thức để đối phó rủi ro • Tránh né rủi ro:  Mặc dù không thể loại trừ được mọi rủi ro, con người thường tìm cách tránh né một số rủi ro nào đó  Ví dụ: • Thay vì chọn 1 nhà thầu mới với kinh nghiệm kém, bạn Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 65 có thể chọn nhà thầu có uy tín và tin cậy. Tất nhiên giá cả sẽ cao hơn. Đó chính là “sự đánh đổi” khi tránh né rủi ro. • Giảm phạm vi hoạt động để tránh các hoạt động có rủi ro cao 1.6. Lập kế hoạch đối phó rủi ro – Ví dụ về các phương thức để đối phó rủi ro • Chuyển giao rủi ro:  Thường liên quan đến khoản phí mà bên thứ 3 phải gánh chịu rủi ro  Các biện pháp thông dụng: - Mua bảo hiểm Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 66 - Bảo lãnh tiền tạm ứng - Bảo đảm thực hiện hợp đồng - Hợp đồng trọn gói - 1.6. Lập kế hoạch đối phó rủi ro – Ví dụ về các phương thức để đối phó rủi ro • Giảm nhẹ rủi ro:  Là tìm cách giảm bớt xác suất hoặc mức độ tác động bất lợi đến một ngưỡng chấp nhận nào đó  Các biện pháp thông dụng: - Khảo sát kỹ lưỡng Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 67 - Lựa chọn nhà cung cấp ổn định - Dự phòng thời gian - Dự phòng chi phí - 1.6. Lập kế hoạch đối phó rủi ro – Ví dụ về các phương thức để đối phó rủi ro • Chấp nhận rủi ro:  Ban QLDA quyết định không thay đổ kế hoạch dự án để đối phó với một rủi ro nào đó hoặc là không có khả năng xây dựng bất cứ chiến lượng đối phó phù hợp nào Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 68 Chấp nhận tích cực: phát triển một kế hoạch ứng phó Chấp nhận tiêu cực: Không làm gì hết cho đến rủi ro xuất hiện 1.7. Kiểm soát rủi ro • Đây là quá trình duy trì việc kiểm soát các rủi ro đã xác định ở bước 2, phân tích lại các rủi ro đã xảy ra, hiệu chỉnh các hành động trong kế hoạch ứng phó. Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn 69 • Nếu rủi ro thực tế xảy ra không nằm trong da