Bài giảng Dịch vụ thông tin - Bài 6: Dịch vụ dành cho những nhóm người dùng tin đặc biệt

1BÀI 6 DỊCH VỤ DÀNH CHO NHỮNG NHÓM NGƯỜI DÙNG TIN ĐẶC BIỆT • Thư viện phải có trách nhiệm phục vụ mọi thành phần trong xã hội • Những nhóm người dùng tin cần các dịch vụ chuyên biệt • Nghiên cứu xây dựng các dịch vụ cho các đối tượng đặc biệt − Nhu cầu và đặc tính của người dùng tin đặc biệt − Phương pháp xây dựng và phổ biến dịch vụ − Đội ngũ cán bộ thư viện − Đánh giá và duy trì dịch vụ 1. Khái quát • Đặc tính của nhóm tuổi − Dưới 13 − Các khía cạnh cần hướng dẫn •Giải trí •Khám phá thế giới xung quanh •Học tập •Phát triển nhân cách • Mục đích của các dịch vụ dành cho trẻ em − Giáo dục và nuôi dưỡng niềm ham thích đọc − Hướng dẫn chọn sách − Hỗ trợ quá trình học tập, giải trí, phát triển nhân cách, nhận thức, thẩm mỹ − Hướng dẫn cách sử dụng thư viện và tài liệu thư viện 2. Dịch vụ dành cho trẻ em 22. Dịch vụ dành cho trẻ em • Dịch vụ tư vấn chọn sách − Hướng dẫn và giải thích, Định hướng đọc, Thích đọc − Trưng bày sách, kể chuyện sách, thuyết trình sách • Dịch vụ đọc sách cho trẻ mẫu giáo − Lắng nghe, tưởng tượng, liên kết sự kiện, tiếp thu thông tin − Chương trình đọc và kể chuyện sách • Dịch vụ cung cấp thông tin − Hỏi đáp thông tin thường thức − Hướng dẫn học tập, liên quan đến nội dung giáo dục của nhà trường • Dịch vụ hướng dẫn kỹ năng thông tin −Mục lục, lấy sách, dùng tài liệu thư viện, bảng chỉ dẫn 244 2. Dịch vụ dành cho trẻ em • Yêu cầu đối với cán bộ phục vụ trẻ em − Hiểu biết về tâm sinh lý và giáo dục trẻ em − Kỹ năng trò chuyện, giải thích, hiểu được các biểu cảm và ngôn ngữ của trẻ − Tình yêu trẻ, kiên nhẫn, tinh thần trách nhiệm 3•Yêu cầu đối với thư viện −Trình bày và trang trí mục lục, kê sách −Không gian, ánh sáng, nội thất −Quản lý việc sử dụng internet của trẻ 246 • Đặc tính của nhóm tuổi − 14-18 tuổi − Chuyển tiếp giữa tuổi niên thiếu và trưởng thành − Dần chủ động với việc đọc và học • Mục đích của các dịch vụ − Hỗ trợ quá trình giải trí, học tập, phát triển nhân cách − Cung cấp thông tin hướng nghiệp − Nâng cấp các kỹ năng thông tin 3. Dịch vụ dành cho thanh thiếu niên 3. Dịch vụ dành cho thanh thiếu niên • Dịch vụ tư vấn đọc − Giúp mở rộng tầm nhìn và nâng cao hiểu biết về các lĩnh vực cơ bản − Làm quen với các loại tài liệu tra cứu, tham khảo − Dùng chung với người lớn nhưng có chính sách riêng • Dịch vụ tra cứu − Hỗ trợ quá trình học tập, thỏa mãn sở thích riêng − Gắn liền với huấn luyện − Kết hợp với tư vấn 4• Đặc tính của lứa tuổi − Hạn chế về thị lực, thể lực − Hạn chế khả năng sử dụng phương tiện kỹ thuật − Nội dung quan tâm − Điều kiện thời gian • Mục đích của các dịch vụ − Hỗ trợ sử dụng dịch vụ thông tin − Tạo môi trường giao lưu cho người cao tuổi 4. Dịch vụ dành cho người cao tuổi 4. Dịch vụ dành cho người cao tuổi • Yêu cầu đối với cán bộ thư viện − Phẩm chất: chu đáo, tận tình, biết lắng nghe − Hiểu biết và cập nhật các thông tin người lớn tuổi thường quan tâm • Yêu cầu đối với thư viện − Liên kết với các tổ chức xã hội phục vụ người lớn tuổi − Thực hiện các hoạt động nối kết người lớn tuổi với các nhóm tuổi khác • Phục vụ người khiếm thị − Sách nói − Bộ sưu tập tài liệu chữ nổi, và chữ in to − Quét văn bản chuyển thành lời − Mượn liên thư viện • Phục vụ người khiếm thích − Nhiều mức độ khiếm thính − Kỹ năng giao tiếp − Chỉ dẫn và phương thức phục vụ phù hợp 5. Dịch vụ dành cho nhóm người dùng khuyết tật 55. Dịch vụ dành cho nhóm người dùng khuyết tật • Phục vụ người khuyết tật vận động − Tòa nhà thư viện cần có lối vào và đường dẫn cho người khuyết tật − Cán bộ thư viện thực hiện giúp các thao tác vận động − Phát triển các phương thức phục vụ qua email, điện thoại, trực tuyến 5. Dịch vụ dành cho nhóm người dùng khuyết tật • Phục vụ người thiểu năng trí tuệ − Khắc phục các rào cản khó khăn về ngôn ngữ, trở ngại trong giao tiếp, khó tiếp thu và chậm phát triển nhận thức, cảm xúc − Cán bộ thư viện cần kiên nhẫn và có tinh thần sẵn lòng cảm thông 253