Bài giảng Nguyên lý thống kê Kế toán - Chương 5: Điều tra chọn mẫu - Hồ Ngọc Ninh

1Chương 5 Điều tra chọn mẫu Nguyên lý thống kê kinh tế Tại sao phải điều tra mẫu • Tiết kiệm thời gian • Tiết kiệm tiền bạc • Đỡ “rộng” và dễ thực hiện Điều tra chọn mẫu  $  $  $  $  $  $  $ Các công việc cần làm trong Điều tra chọn mẫu • Nhận dạng vấn đề (đặt câu hỏi) điều tra • Đặt giả thuyết điều tra • Xây dựng bảng câu hỏi • Chọn mẫu điều tra • Chọn kỹ thuật điều tra Nguyên tắc chọn mẫu điều tra • Mẫu quá lớn: chi phí lớn • Mẫu quá nhỏ : Thiếu độ tin cậy • Mẫu phải được chọn ngẫu nhiên, theo đúng chỉ dẫn về phương pháp: - Ngẫu nhiên / Ngẫu nhiên hệ thống - Ngẫu nhiên hệ thống phân tầng - v.v... Các phương pháp chọn mẫu Mẫu Mẫu phi ngẫu nhiên Mẫu ngẫu nhiên Giản đơn Hệ thống Phân tầng Nhóm 2Mẫu ngẫu nhiên • Chọn mẫu dựa vào xác suất • Tổng thể xác định và không xác định Chọn mẫu ngẫu nhiên (Probability Samples) Giản đơn Hệ thống (máy móc) Phân tầng Nhóm Mẫu ngẫu nhiên giản đơn • Mỗi phần tử hoặc đơn vị có cơ hội được lựa chọn là như nhau • Chọn có hoàn lại hoặc không hoàn lại • Mẫu được chọn bằng cách bốc thăm ngẫu nhiên hoặc dùng máy tính để lựa chọn (nếu là tổng thể xác định) • Áp dụng: • Quyết định đơn vị mẫu: n • Chia TT thành các nhóm gồm k đơn vị: k=N/n • Chọn ngẫu nhiên 1 đơn vị từ nhóm thứ nhất • Sau đó cứ mỗi k phần tử lại chọn 1 đơn vị mẫu Chọn mẫu hệ thống(systematic) N = 64 n = 8 k = 8 First Group Chọn mẫu phân tầng (Stratified) • Tổng thể được chia thành hai hay nhiều nhóm • Mỗi nhóm chọn một mẫu ngẫu nhiên • Hai hay nhiều mẫu được ghép vào với nhau tạo thành tổng thể mẫu Chọn mẫu theo nhóm (Cluster) • Tổng thể được chia thành các “clusters,” mỗi cluster đại diện cho tổng thể • Mẫu ngẫu nhiên được chọn từ mỗi cluster • Tổng hợp các mẫu thành tổng thể mẫu Tổng thể được chia thành 4 clusters Ưu – Nhược điểm • Mẫu ngẫu nhiên và máy móc – Dễ thực hiện – Mẫu có thể ít đại diện cho tổng thể • Chọn mẫu phân tầng – Đảm bảo tính chất đại diện cho tổng thể • Chọn mẫu theo nhóm – Tốn chi phí – Hiệu quả thấp (cần mẫu rộng hơn với cùng mức độ chính xác) 3Slovin’s formula N: Số đơn vị tổng thể n: Số đơn vị mẫu chọn e: Kỳ vọng sai số biên Lưu ý: + Công thức này chỉ dùng cho một chỉ tiêu + Nếu muốn sử dụng cho nhiều chỉ tiêu thì phải làm thế nào?