Bài giảng Những thách thức của người quản lý trong thế kỉ XXI

NHỮNG THÁCH THỨC CỦA NGƯỜI QUẢN LÝ TRONG THẾ KỈ XXIPGS.TS Ngô Minh TuấnXây dựng những mô hình mới về quản lýXây dựng những chiến lược thực tại mớiNgười quản lý – Người dẫn đầu sự thay đổiNhững thách thức của thông tin và năng suất lao động tri thức đối với người quản lýTự quản lý bản thân của người quản lýNội dungI. XÂY DỰNG NHỮNG MÔ HÌNH MỚI VỀ QUẢN LÝVới KHQL những giả định quan trọng hơn nhiều so với những định đề trong KHTNGiả định xác định tính chất QL để làm cho nghiên cứu và ứng dụng thực tế có kết quả là: QL là một bộ phận cấu thành cụ thể và phân biệt được của bất cứ tổ chức nàoMỗi cơ cấu tổ chức sẽ phù hợp với một nhiệm vụ cụ thể nào đó, trong những điều kiện nhất định và ở những thời điểm nhất địnhNgười QL cần xác định rõ: không phải “quản lý công việc của con người” mà phải “quản lý sự thực hiện công việc” I. XÂY DỰNG NHỮNG MÔ HÌNH MỚI VỀ QUẢN LÝQL ngày nay phải bắt đầu với giả định rằng không có một công nghệ nào gắn với một ngành CN nào. Tất cả công nghệ đều hữu dụng và có tầm quan trọng cho mọi ngành CN và ảnh hưởng đến mọi ngành CNĐiểm xuất phát của QL không còn là sản phẩm hay dịch vụ, thị trường đã biết, đối tượng sử dụng cuối cùng đã biết mà là cái khách hàng cho là giá trịCần xác định lại phạm vi QL. QL phải bao trùm toàn bộ quy trìnhNhiệm vụ QL ngày nay là huy động được các nguồn lực của tổ chức để đạt được kết quả nằm bên ngoài tổ chứcI. XÂY DỰNG NHỮNG MÔ HÌNH MỚI VỀ QUẢN LÝMô hình QL mới: mối quan tâm và trách nhiệm của người QL là tất cả những gì có ảnh hưởng đến HĐ và kết quả của tổ chức, bất kể nằm trong hay ngoài tổ chức, chịu sự điều khiển hay không chịu sự điều khiển của tổ chức đóI. XÂY DỰNG NHỮNG MÔ HÌNH MỚI VỀ QUẢN LÝII. XÂY DỰNG NHỮNG CHIẾN LƯỢC THỰC TẠI MỚIKế hoạch chiến lược: một chương trình rộng lớn để xác định và đạt được các mục tiêu của tổ chức cùng với triển khai thực hiện sứ mệnh của tổ chứcII. XÂY DỰNG NHỮNG CHIẾN LƯỢC THỰC TẠI MỚILợi ích của kế hoạch chiến lược:Giúp một tổ chức ý thức được những thay đổi ở môi trường bên ngoài, tạo điều kiện đương đầu có hiệu quả với những thay đổi đóGiúp tổ chức có ý thức về mục tiêu chungTạo điều kiện cho tổ chức đánh giá khả năng của chính mình và phối hợp HĐ để đạt mục tiêuTạo điều kiện để tổ chức đánh giá ý nghĩa đường lối hành động đã cam kếtLàm rõ phương hướng HĐ của tổ chứcII. XÂY DỰNG NHỮNG CHIẾN LƯỢC THỰC TẠI MỚILợi ích của kế hoạch chiến lược:Đưa ra QĐ trên cơ sở tương lai của tổ chứcXây dựng nền tảng cho ra QĐLập kế hoạch chiến lược nâng cao kết quả HĐXây dựng HĐ chung của tổ chức, nhóm chuyên giaCung cấp cho tổ chức một khung chung để đánh giá kết quả HĐLôi cuốn các cấp QL tham gia vào các giai đoạn xây dựng, thực thi kế hoạchII. XÂY DỰNG NHỮNG CHIẾN LƯỢC THỰC TẠI MỚIII. XÂY DỰNG NHỮNG CHIẾN LƯỢC THỰC TẠI MỚIP.Drucker: có tới 5 hiện tượng có thể coi là chắc chắn:Sự giảm tỉ lệ sinh sản tại các nước phát triểnSự thay đổi trong phân phốt thu nhập ròngĐánh giá thành tíchTính cạnh tranh toàn cầuKhoảng cách ngày càng lớn giữa toàn cầu hóa kinh tế và sự manh mún về chính trịII. XÂY DỰNG NHỮNG CHIẾN LƯỢC THỰC TẠI MỚIIII. NGƯỜI QUẢN LÝ – NGƯỜI DẪN ĐẦU SỰ THAY ĐỔIP. Drucker: “Không ai có thể điều khiển được sự thay đổi. Người ta chỉ có thể đi trước sự thay đổi mà thôi” Thời đại ngày nay đầy biến động, sự thay đổi là tất yếu. Sự thay đổi sẽ dẫn đến nhiều rủi ro và đòi hỏi con người làm việc nhiều hơnThách thức cơ bản của thế kỉ với người QL là làm thế nào để tổ chức của mình đi trước sự thay đổiIII. NGƯỜI QUẢN LÝ – NGƯỜI DẪN ĐẦU SỰ THAY ĐỔICác chính sách để thay đổiSáng tạo sự thay đổiLàm thí điểmSự thay đổi và tính liên tụcIII. NGƯỜI QUẢN LÝ – NGƯỜI DẪN ĐẦU SỰ THAY ĐỔILoại bỏ cái cũ, cái không còn có ích cho HĐ, không đem lại kết quả cho tổ chứcCải tiến có tổ chức, có hệ thống và liên tụcKhai thác thành công các cơ hội 1. Các chính sách để thay đổiCứ 6-12 tháng một lần, người QL phải tổ chức xem xét lại những thay đổi có thể trở thành cơ hội ở các lĩnh vực:Những thành công hoặc thất bại bất ngờ của tổ chức cũng như của các đối thủ cạnh tranhNhững sự không tương thích, đặc biệt trong quy trình sản xuất, phân phối, hành vi của khách hàngNhu cầu của quy trình hoạt độngSự thay đổi cơ cấu ngành và cơ cấu thị trườngSự thay đổi về dân số học Sự thay đổi về khái niệm và nhận thứcNhững kiến thức mới2. Sáng tạo sự thay đổiChú ý:Không có đổi mới nào mà không có rủi roĐổi mới là một công việc nặng nhọc, cần được tổ chức thành một phần trong các công việc thường xuyên ở mọi bộ phận trong tổ chức, mọi cấp QLTránh: Những cơ hội đổi mới không phù hợp với chiến lược của tổ chứcLẫn lộn giữa “mới lạ” và “đổi mới”Đảo lộn quy trình: xác định nội dung cách thức sau đó cấp QL mới “tổ chức lại”2. Sáng tạo sự thay đổiĐể đảm bảo thành công trong đổi mới, người QL cần tổ chức thử nghiệm với quy mô nhỏNếu thí điểm thành công, không chỉ phát hiện được vấn đề chưa được trù liệu trước mà còn phát hiện ra cơ hội chưa được dự kiếnSự rủi ro do thay đổi sẽ giảm bớt3. Làm thí điểmTâm lý người có sức ỳ của những thói quenHoạt động đổi mới phải được điễn ra thường xuyênTổ chức phải hết sức nỗ lực mới có thể tiếp thu sự thay đổi và khả năng thay đổi4. Sự thay đổi và tính liên tụcIV. NHỮNG THÁCH THỨC CỦA THÔNG TIN VÀ NĂNG SUẤT LAO ĐỘNG TRI THỨC VỚI NGƯỜI QUẢN LÝNhững thách thức của thông tinNhững thách thức của năng suất lao động tri thứcIV. NHỮNG THÁCH THỨC CỦA THÔNG TIN VÀ NĂNG SUẤT LAO ĐỘNG TRI THỨC VỚI NGƯỜI QUẢN LÝP.Drucker: Cuộc CM về thông tin đang rất tiển triển, sẽ lan tỏa sang tất cả các định chế của XH, làm thay đổi tận gốc ý nghĩa của thông tin với các tổ chức lẫn cá nhânCM thông tin tập trung vào thông tinCM thông tin đã bắt đầu trong lĩnh vực kinh doanh và tiến rất xa trong lĩnh vực này, cũng sắp diễn ra trong lĩnh vực giáo dục và y tếCM thông tin không nhất thiết phải là công nghệ cao mà có thể là CM về in ấn1. Những thách thức của thông tinNăng suất lao động chân tayF. Taylor, người đầutiên vừa trực tiếp LĐ chân tay, vừa nghiên cứu về LĐ chân tay qua quan sát nghiên cứu các động tác LĐ đã làm cho năng xuất LĐ chân tay bắt đầu nâng lân chưa từng thấy2. Những thách thức của năng suất lao động tri thứcNăng suất lao động chân tayTheo Tay lor, nguyên tắc của năng xuất LĐ chân tay:+ Xem xét kĩ từng công việc và phân tích động tác cấu thành nó+ Ghi chép lại từng động tác, cả công sức bỏ ra, thời gian cần để thực hiện+ Loại bỏ các động tác thừa+ Sắp xếp các động tác cần thiết, tạo thành phẩm cuối cùng sao cho đơn giản nhất, dễ nhất, ít tốn công sức nhất, thời gian thực hiện ngắn nhất+ Ghép các động tác cần thiết lại với nhau thành một công đoạn logic+ Thiết kế lại các công cụ thực hiện từng động tác2. Những thách thức của năng suất lao động tri thứcb. Năng suất lao động tri thức Các nghiên cứu thực sự về năng suất LĐ tri thức mới chỉ bắt đầuCác yếu tố quyết định năng suất LĐ tri thức - NSLĐ tri thức đòi hỏi phải đặt câu hỏi “nhiệm vụ là gì?” - Mỗi LĐ tri thức phải tự chịu trách nhiệm về NSLĐ của mình, tự QL bản thân, phải được tự trị - Người LĐ tri thức phải không ngừng học tập - NSLĐ tri thức chủ yếu là chất lượng, số lượng chỉ là ban đầu - NSLĐ tri thức đòi hỏi người lao động phải được nhìn nhận, đối xử như là “tài sản” hơn là “chi phí”, họ phải có nhu cầu đượclàm việc cho tổ chức của mình hơn làm cho những nơi khác 2. Những thách thức của năng suất lao động tri thứcc. Các chuyên viên * Yếu tố quyết định hiệu quả công việc của chuyên viên:Phải trả lời câu hỏi: Nhiệm vụ của công việc là gì? Câu hỏi then chốt làm lao động tri thức có hiệu quả mà người biết câu trả lời là chính chuyên viênPhải chịu trách nhiệm hoàn toàn đem lại chất lượng dịch vụ cho khách hàng (Làm khách hàng hài lòng)Phải được đối xử như người lao động tri thức2. Những thách thức của năng suất lao động tri thứcd. Công việc tri thức là một hệ thốngNSLĐ tri thức gần như bao giờ cũng đòi hỏi bản thân công việc phải được cơ cấu lại và làm cho nó trở thành một bộ phận của hệ thốngNâng cao NSLĐ tri thức trước tiên cần có sự thay đổi căn bản về thái độNSLĐ tri thức là thách thức lớn nhất với người QL trong thế kỉ XXI2. Những thách thức của năng suất lao động tri thứcd. Công việc tri thức là một hệ thốngTrước sự thay đổi cấu trúc của hệ thống kinh tế thế giới, sự chuyển đổi từ nền kinh tế phi thị trường sang nền kinh tế thị trường của Việt Nam, người QL phải xác định lại MĐ của tổ chức có tuyển dụng lao động, bộ máy của tổ chứcSự nổi lân của lao động tri thức, NSLĐ tri thức là những vấn đề then chốt trong vài thập kỉ tới dẫn đến sự thay đổi cơ bản cấu trúc, bản chất của hệ thống kinh tế2. Những thách thức của năng suất lao động tri thứcV. TỰ QUẢN LÝ BẢN THÂNCỦA NGƯỜI QUẢN LÝNgười lao động tri thức phải chuẩn bị sẵn sàng cho nhiều loại công việc, nhiều loại nhiệm vụ, nhiều nghề nghiệp khác nhauNgười lao động tri thức đang phải đứng trước những đòi hỏi hoàn toàn mới, họ phải tự biết mình là ai?có thế mạnh gì?làm việc như thế nào?Người Ql phải không ngững trang bị cho mình những NL,KT cần thiết để phát huy thế mạnh của mình hiệu quả nhất, khắc phục thói quen xấuĐể QL có hiệu quả một tổ chức, tiêu chuẩn giá trị của người QL phải phù hợp với tiêu chuẩn giá trị của tổ chức đóV. TỰ QUẢN LÝ BẢN THÂNCỦA NGƯỜI QUẢN LÝĐể QL thành công bản thân mình, người QL phải có sự chuẩn bị cho khoảng nửa cuộc đời sau khi nghỉ việc QL của mìnhTheo G. Rapids có 3 phương án:Bắt đầu 1 nghề thứ 2 hoàn toàn mới. Thường thì chuyển từ 1 tổ chức này sang 1 tổ chức thuộc lĩnh vực khácPhát triển một nghề song hành, đặc biệt là những người rất thành công trong nghề nghiệp thứ nhất của mìnhBắt đầu một công việc khác và thường là một HĐ phi lợi nhuận (“Kinh doanh XH”)V. TỰ QUẢN LÝ BẢN THÂNCỦA NGƯỜI QUẢN LÝ