Chức năng tổ chức: Là chức năng thứ 2 của quá trình quản lý,
đó là nhà quản lý thực hiện việc sắp xếp và phân bổ nguồn lực
con người nhằm thực hiện các kế hoạch của tổ chức.
Chức năng tổ chức là việc thực hiện phân công lao động một
cách khoa học nhằm tăng NSLĐ, tăng hiệu quả công việc.
Chức năng tổ chức được thực hiện bởi tất cả các nhà quản lý
(cấp cao, cấp trung, cấp cơ sở, nhà quản lý SX, nhà quản lý tài
chính, )
60 trang |
Chia sẻ: thuyduongbt11 | Ngày: 25/06/2022 | Lượt xem: 187 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Bài giảng Quản lý học - Chương 6: Chức năng tổ chức - Nguyễn Quang Huy, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 1
CHƯƠNG 6
CHỨC NĂNG TỔ CHỨC
Chức năng tổ chức: Là chức năng thứ 2 của quá trình quản lý,
đó là nhà quản lý thực hiện việc sắp xếp và phân bổ nguồn lực
con người nhằm thực hiện các kế hoạch của tổ chức.
Chức năng tổ chức là việc thực hiện phân công lao động một
cách khoa học nhằm tăng NSLĐ, tăng hiệu quả công việc.
Chức năng tổ chức được thực hiện bởi tất cả các nhà quản lý
(cấp cao, cấp trung, cấp cơ sở, nhà quản lý SX, nhà quản lý tài
chính,)
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 2
Các công việc của chức năng tổ chức trong quản lý:
Phân tích mục tiêu của tổ chức/của 1 bộ phận
Xác định và phân loại các hoạt động, các công việc cần thiết
để thực hiện mục tiêu
Phân chia tổ chức thành các bộ phận (hợp nhóm các công
việc)
Xác định vị trí, trách nhiệm của từng bộ phận, cá nhân; phân
cấp, phân quyền, xác định các mối quan hệ
Bảo đảm nguồn lực cho hoạt động của tổ chức
CHƯƠNG 6
CHỨC NĂNG TỔ CHỨC
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 3
Cơ cấu tổ chức
Cơ cấu tổ chức: là tập hợp các bộ phận (và cá nhân) có
mối quan hệ phụ thuộc lẫn nhau, được chuyên môn hóa,
có những chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm
nhất định, được bố trí theo những cấp khác nhau nhằm
thực hiện các hoạt động của tổ chức.
Cơ cấu tổ chức:
1) Các bộ phận và các cá nhân trong tổ chức
2) Mối quan hệ giữa các bộ phận và các cá nhân trong tổ chức
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 4
Giám đốc
T.P
Marketing
T.P
Kỹ thuật
T.P
Sản xuất
T.P
Nhân sự
N/c và dự báo
t/trường
Quảng
cáo
Quản lý
bán hàng Kỹ thuật cơ khí
Kỹ thuật điện
Thiết kế sản
phẩm
Công cụ dụng
cụ
Phân
xưởng 2
Phân
xưởng 1
Tiền lương
Đào tạo
Tuyển dụng
Ví dụ cơ cấu tổ chức
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 5
Thuộc tính chuyên môn hóa công việc
Thuộc tính phân chia tổ chức thành các bộ phận
Thuộc tính xác định mối quan hệ quyền hạn trong tổ
chức
Thuộc tính xác định số cấp quản lý và tầm quản lý
Thuộc tính phân bổ quyền hạn giữa các cấp quản lý
trong tổ chức
Các thuộc tính của cơ cấu tổ chức
Các công việc được chia nhỏ
Các hoạt động mang tính chất lặp lại
Một cá nhân hoặc một bộ phận thực hiện số lượng ít các
hoạt động, các công việc tương đồng nhau
Các cá nhân hoạt động tương đồng được hợp nhóm trong
1 đơn vị của cơ cấu tổ chức
Một nhân viên ko cần quá nhiều kỹ năng khác nhau
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 6
Thuộc tính chuyên môn hóa của cơ cấu tổ chức
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 7
Thuộc tính xác định mối quan hệ quyền hạn trong tổ chức
Quyền hạn là quyền tự chủ trong quá trình quyết định và
quyền đòi hỏi sự tuân thủ quyết định gắn liền với 1 vị trí (chức
vụ) quản lý nhất định trong cơ cấu tổ chức. Quyền hạn gắn
liền với vị trí, ko gắn liền với cá nhân.
VD: Quyền hạn của Giám đốc, quyền hạn của T.Phòng, quyền
hạn của nhân viên
VD: Ko có quyền hạn của cá nhân Nguyễn Văn A
Các loại quyền hạn trong cơ cấu tổ chức
Quyền hạn trực tuyến
Quyền hạn tham mưu
Quyền hạn chức năng
Chú ý: Mối quan hệ quyền hạn ở các tổ chức khác
nhau là khác nhau
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 8
Thuộc tính xác định mối quan hệ quyền hạn trong tổ chức
Quyền hạn trực tuyến: là quyền hạn cho phép nhà quản
lý ra quyết định và giám sát trực tiếp cấp dưới.
VD: Mối quan hệ giữa T.Phòng với nhân viên trong phòng
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 9
Thuộc tính xác định mối quan hệ quyền hạn trong tổ chức
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 10
Quyền hạn tham mưu: Là quyền hạn của nhà quản lý trong đó
họ thực hiện nghiên cứu, phân tích để đưa ra các ý kiến tư vấn
cho nhà quản lý trực tuyến mà họ có trách nhiệm. Nhà quản lý
trực tuyến (cấp trên) ra quyết định trên cơ sở ý kiến tư vấn này,
còn bản thân ý kiến tư vấn không fải là quyết định cuối cùng.
VD: Trưởng phòng đề xuất tăng lương cho nhân viên trong
phòng của mình, đề xuất tuyển dụng thêm công nhân với Giám
đốc
Thuộc tính xác định mối quan hệ quyền hạn trong tổ chức
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 11
Quyền hạn chức năng: là quyền hạn được trao cho 1 cá
nhân (hoặc 1 bộ phận) được ra quyết định và kiểm soát
những hoạt động nhất định của các bộ phận khác.
VD: nhân viên phòng hành chính thực hiện kiểm soát việc
chấp hành giờ giấc đi làm của nhân viên của các phòng
ban khác
Thuộc tính xác định mối quan hệ quyền hạn trong tổ chức
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 12
Thuộc tính phân bổ quyền hạn giữa các cấp quản lý
Hai xu hướng phân bổ quyền hạn giữa các cấp quản
lý trong tổ chức:
Tập trung: là xu hướng phân bổ quyền hạn trong đó mọi
quyền ra quyết định được tập trung vào cấp quản lý cao nhất
của tổ chức.
Phân quyền: là xu hướng phân bổ quyền hạn trong đó quyền
ra quyết định được phân tán cho những cấp quản lý thấp
hơn.
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 13
Khi xem xét 1 tổ chức A, làm thế nào để biết tổ chức đó có mức
độ phân quyền cao hay thấp?
Mức độ phân quyền cao khi:
Một tỷ trọng lớn các quyết định được thực hiện ở cấp quản lý thấp
(cấp trung và cấp cơ sở)
Các quyết định được đưa ra ở cấp quản lý thấp có vai trò quan
trọng, phạm vi ảnh hưởng lớn.
Tính độc lập trong quá trình RQĐ ở cấp quản lý thấp trong tổ chức
(ko fải xin ý kiến cấp trên)
Thuộc tính phân bổ quyền hạn giữa các cấp quản lý
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 14
VD phân quyền cao: Trong doanh nghiệp, quản đốc phân
xưởng được quyền RQĐ về:
PA kỹ thuật thực hiện sản xuất
Chủng loại vật tư sử dụng
Máy móc thiết bị sử dụng
Lựa chọn công nhân.
Thuộc tính phân bổ quyền hạn giữa các cấp quản lý
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 15
Tập trung cao Phân quyền cao
- Nhà quản lý cấp cao bị sa lầy
vào các QĐ tác nghiệp, các
công việc mang tính sự vụ
=> làm giảm chất lượng các QĐ
mang tính chiến lược
- Sự ko nhất quán trong các
QĐ quản lý, các chính sách
của các bộ phận
- Tính cục bộ trong các QĐ
quản lý của các bộ phận
khác nhau
- Ko thu hút cấp quản lý thấp
hơn vào quá trình RQĐ
=> giảm sự sáng tạo, sự quan
tâm và ủng hộ của cấp quản lý
thấp hơn đối với các QĐ quản lý
- Mất khả năng kiểm soát của cấp
trên đối với cấp dưới
VD: Mỗi bộ phận trong tổ chức lại
có các QĐ, các chính sách
khác nhau, ko thống nhất
Thuộc tính phân bổ quyền hạn giữa các cấp quản lý
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 16
Ủy quyền: là hành vi cấp trên trao cho cấp dưới một
số quyền hạn để họ nhân danh mình thực hiện => chế
độ trách nhiệm kép.
Thuộc tính phân bổ quyền hạn giữa các cấp quản lý
1) Người được ủy quyền phải là người hiểu biết công việc đó (có
năng lực để làm) và trực tiếp làm việc đó (tránh ủy quyền lại)
2) Việc ủy quyền phải ko làm giảm trách nhiệm của người ủy
quyền. Tức là vẫn phải theo dõi, kiểm tra quá trình thực hiện.
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 17
Điều kiện để thực hiện ủy quyền hiệu quả
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 18
3) Gắn chặt quyền hạn – trách nhiệm – lợi ích trong quá trình thực
hiện ủy quyền đối với cấp dưới
Quyền hạn để thực hiện trách nhiệm
Trách nhiệm để ko lạm dụng quyền hạn được giao
Lợi ích là động lực thúc đẩy cấp dưới t/hiện công việc được ủy quyền
4) Ủy quyền phải là sự tự giác
Cấp trên tự giác trao quyền cho cấp dưới, chấp nhận những giải
pháp và quyết định của cấp dưới
Cấp dưới: tự giác, ko cảm thấy bị áp đặt trong quá trình thực hiện.
Điều kiện để thực hiện ủy quyền hiệu quả
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 19
Thuộc tính phân chia tổ chức thành các bộ phận
Cơ cấu tổ chức: Phân chia tổ chức thành các bộ phận
Cơ cấu tổ chức theo bộ phận: bao gồm các bộ phận mang
tính độc lập tương đối, thực hiện những nhiệm vụ nhất
định
=> Việc phân chia tổ chức theo bộ phận cho phép mở rộng
hoạt động của tổ chức (khi quy mô tăng -> số lượng các bộ
phận tăng và nhà quản lý vẫn kiểm soát được mọi hoạt động)
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 20
Cơ cấu tổ chức trực tuyến (cơ cấu tổ chức đơn giản)
- Đây là cơ cấu tổ chức đơn giản nhất trong đó có 1 cấp
trên và một số cấp dưới.
- Người lãnh đạo trực tiếp điều hành mọi việc và chịu hoàn
toàn trách nhiệm về sự tồn tại của tổ chức.
- Cơ cấu này chỉ phù hợp với các tổ chức nhỏ.
Cơ cấu tổ chức theo bộ phận
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 21
Giám đốc
Nhân
viên 1
Nhân
viên 2
Nhân
viên n
Cơ cấu tổ chức đơn giản
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 22
Ưu điểm:
Thực hiện chế độ thủ trưởng
Ko chồng chéo mệnh lệnh
Chỉ 1 người chịu trách nhiệm
Cơ cấu tổ chức gọn nhẹ
Cơ cấu tổ chức đơn giản
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 23
Nhược điểm:
Người lãnh đạo phải có hiểu biết rộng, toàn diện ở các
lĩnh vực khác nhau
Không sử dụng được các chuyên gia ở các lĩnh vực
Sự phối hợp theo chiều ngang kém
Cơ cấu tổ chức đơn giản
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 24
Cơ cấu tổ chức theo chức năng
Là cơ cấu tạo nên các bộ phận trong đó các cá nhân hoạt
động tương đồng về chức năng sẽ được hợp nhóm trong 1
đơn vị cơ cấu.
Cơ cấu tổ chức theo chức năng
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 25
Giám đốc
T.P
Marketing
T.P
Kỹ thuật
T.P
Sản xuất
T.P
Nhân sự
N/c và dự báo
t/trường
Quảng
cáo
Quản lý
bán hàng Kỹ thuật cơ khí
Kỹ thuật điện
Thiết kế sản
phẩm
Công cụ dụng
cụ
Phân
xưởng 2
Phân
xưởng 1
Tiền lương
Đào tạo
Tuyển dụng
Cơ cấu tổ chức theo chức năng
Ưu điểm:
Phát huy được ưu điểm của chuyên môn hóa, công việc lặp
lại -> kỹ năng phát triển -> hiệu quả cao.
Đơn giản hóa việc đào tạo vì một người lao động chỉ cần 1
hoặc 1 số kỹ năng
Tạo điều kiện cho việc kiểm tra của cấp trên.
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 26
Cơ cấu tổ chức theo chức năng
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 27
Nhược điểm:
Có thể phát sinh mâu thuẫn giữa các bộ phận c/năng.
Thiếu sự phối hợp giữa các đơn vị chức năng.
Chuyên môn hóa -> tầm nhìn của nhà quản lý cấp trung bị
hạn chế (trong lĩnh vực chức năng của mình)
Đổ lỗi trách nhiệm cho cấp quản lý cao nhất.
Cơ cấu tổ chức theo chức năng
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 28
T.Giám đốc
P.TGĐ
Marketing
P.TGĐ
Sản xuất
P.TGĐ
Tài chính
Phòng kỹ
thuật
Giám đốc
sản phẩm
ôtô
Giám đốc
sản phẩm
xe máy
Phân xưởng
sản xuất
Phòng kế
toán
Phòng
marketing
Phân xưởng
sản xuất
Phòng kế
toán
Phòng
marketing
Phòng kỹ
thuật
Cơ cấu tổ chức theo sản phẩm
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 29
Ưu điểm:
CMH theo sản phẩm (PXSX riêng, marketing riêng,,)
Phối hợp tốt giữa các bộ phận chức năng để thực hiện mục
tiêu (trong từng SP)
Quy trách nhiệm đối với mục tiêu cuối cùng (VD: SP ôtô)
Phát triển đội ngũ các nhà quản lý cấp trung
(GĐ SP ôtô, GĐ SP xe máy có hiểu biết ở các lĩnh vực chức năng)
Cơ cấu tổ chức theo sản phẩm
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 30
Nhược điểm:
Cần nhiều người có năng lực quản lý chung (từng SP)
Cạnh tranh nguồn lực giữa các tuyến sản phẩm.
Khó thực hiện các dịch vụ hỗ trợ tập trung
(VD bộ phận nghiên cứu kỹ thuật ôtô & xe máy)
Cồng kềnh, phù hợp với các tổ chức lớn nhưng ít SP
Cơ cấu tổ chức theo sản phẩm
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 31
T.Giám đốc
P.TGĐ
Marketing
P.TGĐ
Sản xuất
P.TGĐ
Tài chính
Phòng kỹ
thuật
Giám đốc KV
Miền Bắc
Giám đốc KV
Miền Trung
Phân xưởng
sản xuất
Phòng kế toán Phòng
marketing
Phân xưởng
sản xuất
Phòng kế toán Phòng
marketing
Phòng kỹ
thuật
Cơ cấu tổ chức theo địa dư
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 32
Ưu điểm:
Thông tin tốt về thị trường, quan tâm đến nhu cầu thị trường
và các vấn đề địa phương (thu nhập, văn hóa, sở thích,.. ở
từng thị trường)
Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý cấp trung.
Phối hợp hoạt động giữa các bộ phận chức năng ở từng khu
vực thị trường -> hướng tới thị trường cụ thể.
Tận dụng được các nguồn lực ở địa phương.
Cơ cấu tổ chức theo địa dư
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 33
Nhược điểm:
Phải đào tạo nhiều cán bộ quản lý cấp trung, có tầm hiểu biết
rộng ở nhiều lĩnh vực.
Công việc có thể trùng lắp ở các khu vực, sản xuất không tập
trung -> năng suất thấp.
Hoạt động trên diện rộng -> các chính sách có thể ko nhất
quán giữa các khu vực, chất lượng sản phẩm và dịch vụ ko
thống nhất giữa các khu vực.
Ra quyết định không tập trung.
Cơ cấu tổ chức theo địa dư
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 34
Giám đốc
T.P
Marketing
T.P
Nhân sự
T.P
Điện tử
T.P
Phần mềm
Nhân
viên n
Nhân
viên 2
Nhân
viên 1
T.P
Thiết kế SP
Nhân
viên 1
Nhân
viên 1
Nhân
viên 2
Nhân
viên 2
Nhân
viên n
Nhân
viên n
Chủ nhiệm DA 1
Chủ nhiệm DA 2
Cơ cấu tổ chức ma trận
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 35
Ưu điểm:
Hướng hoạt động theo kết quả cuối cùng.
Tập trung nguồn lực vào khâu xung yếu.
Tận dụng được nguồn lực ở các bộ phận khác nhau với
chuyên môn khác nhau
Kết hợp được năng lực quản lý của chuyên gia ở các lĩnh
vực khác nhau
Thích nghi tốt với sự thay đổi của môi trường (hết DA1-
>DA2->DA3,)
Cơ cấu tổ chức ma trận
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 36
Nhược điểm:
Song trùng lãnh đạo, một nhân viên có thể chịu sự
quản lý của nhiều nhà quản lý
Quyền hạn, trách nhiệm, lợi ích có thể trùng lắp, xung
đột.
Cơ cấu phức tạp, không bền vững
Cơ cấu tổ chức ma trận
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 37
Cơ cấu tổ chức theo đơn vị chiến lược
Là hình thức biến thể của cơ cấu tổ chức theo SP/Địa dư
Khi các mối quan hệ giữa các bộ phân trong tổ chức quá phức
tạp, ngăn cản sự phối hợp: Hình thành các đơn vị chiến lược
mang tính độc lập cao: tự thiết kế, SX, phân phối SP
Các đơn vị chiến lược là những đơn vị độc lập, đảm nhận 1/1số
lĩnh vực KD
Người lãnh đạo đơn vị chiến lược phải báo cáo lãnh đạo cao
nhất của tổ chức (khác với 1 tổ chức độc lập)
VD: cơ cấu tập đoàn, công ty mẹ - công ty con
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 38
Tổng giám đốc
Ngân hàng
sự nghiệpNgân hàng HTXNgân hàng BĐS
Cơ cấu tổ chức theo đơn vị chiến lược
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 39
Ưu điểm:
Giúp đánh giá vị thế của tổ chức trên thị trường trong từng
đoạn chiến lược
Cho phép tiến hành kiểm tra dựa trên cơ sở chung, thống
nhất
Các đơn vị độc lập có mục tiêu rõ ràng
=> tăng cường phối hợp bằng phương thức giảm thiểu nhu cầu
phối hợp
Cơ cấu tổ chức theo đơn vị chiến lược
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 40
Nhược điểm
Tình trạng cục bộ ở từng đơn vị chiến lược
Chi phí cho cơ cấu tổ chức cao, vì sự trùng lặp chức năng ở
các đơn vị chiến lược
Phân tán các chuyên gia ở các đơn vị chiến lược
Kiểm tra của cấp quản lý cao nhất (công ty mẹ) gặp khó khăn
Cơ cấu tổ chức theo đơn vị chiến lược
Tầm quản lý (tầm kiểm soát) của nhà quản lý
Remind: Tầm quản lý phụ thuộc những yếu tố nào??
Số cấp quản lý: số lượng cấp quản lý từ cấp cao nhất đến
cấp thấp nhất
Sự xuất hiện của cấp bậc quản lý là do sự giới hạn về tầm
quản lý (nguyên tắc phân cấp quản lý)
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 41
Thuộc tính xác định cấp bậc quản lý và tầm quản lý
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 42
Thuộc tính xác định cấp bậc quản lý và tầm quản lý
=> Giữa tầm quản lý - trình độ, kinh nghiệm của nhà quản lý:
quan hệ thuận
=> Giữa tầm quản lý - phương tiện, nguồn lực của nhà quản lý:
quan hệ thuận
=> Giữa tầm quản lý – năng lực của hệ thống thông tin:
quan hệ thuận
=> Giữa tầm quản lý - mức độ phức tạp của hoạt động quản lý:
quan hệ nghịch
=> Giữa tầm quản lý - số cấp quản lý:
quan hệ nghịch
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 43
=> Phải tăng trình độ, phương tiện và nguồn lực của nhà quản lý
để tăng tầm quản lý của các nhà quản lý
=> Khi tầm quản lý rộng:
- giảm chi phí cho hoạt động quản lý
- bộ máy quản lý gọn nhẹ (giảm SL nhà quản lý, cấp quản lý)
- lãnh đạo, kiểm tra, k./soát dễ dàng hơn
- dễ thống nhất ý kiến và hành động
Thuộc tính xác định cấp bậc quản lý và tầm quản lý
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 44
Cơ cấu tổ chức theo số cấp quản lý
Cơ cấu nằm ngang: là loại cơ cấu chỉ có 1 vài cấp quản lý và
hướng tới 1 nền quản lý phi tập trung, mọi nhân viên trong tổ
chức đều được khuyến khích tham gia vào quá trình ra QĐ
VD: cty 30 người chỉ có 1 cấp quản lý, làm việc trong cùng 1
không gian rộng
Cơ cấu nằm ngang
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 45
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 46
Đặc điểm:
Chỉ có một vài cấp quản lý
Quản lý theo phương thức phi tập trung
Giới hạn linh hoạt giữa các công việc và các bộ phận :tăng
khả năng phối hợp, giảm ngăn cách giữa các nhân viên
Quan tâm đến phương thức làm việc theo nhóm
Di chuyến nhân viên theo chiều ngang (giữa các chức năng,
công việc) -> phát triển kỹ năng toàn diện cho nhân viên
Cơ cấu nằm ngang
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 47
Cơ cấu hình tháp: là loại cơ cấu có nhiều cấp bậc quản lý,
sử dụng nhiều mệnh lệnh trong quản lý.
Cơ cấu hình tháp
Cơ cấu hình tháp
Nhiều cấp bậc quản lý
Quản lý theo phương thức hành chính
Chuyên môn hoá hoạt động
Mô tả công việc chi tiết
Giới hạn cứng nhắc giữa các công việc và bộ phận
Các cá nhân làm việc độc lập
Di chuyển nhân lực theo chiều dọc
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 48
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 49
Cơ cấu mạng lưới: là cơ cấu tổ chức trong đó mối quan hệ
giữa các bộ phận và các cá nhân được thực hiện trên cơ
sở bình đẳng. Cơ cấu này cho phép:
Các bộ phận, cá nhân trong tổ chức phối hợp, liên kết với
nhau.
Tổ chức – các tổ chức khác: khách hàng, nhà phân phối, nhà
cung cấp: liên kết, phối hợp nhau.
Cơ cấu mạng lưới
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 50
Giống cơ cấu nằm ngang
tăng k/n phối hợp giữa các nhân viên
giảm khoảng cách giữa các nhân viên
tăng khả năng làm việc nhóm
di chuyển theo chiều ngang
Cơ cấu mạng lưới
Cơ cấu tổ chức quyết định chiến lược của tổ chức đó?
Trình độ của nhà quản lý không ảnh hưởng đến cơ cấu tổ chức?
Môi trường của tổ chức không ảnh hưởng đến cơ cấu tổ chức?
Đặc điểm hoạt động (sản phẩm, thị trường, khách hàng,)
không ảnh hưởng đến cơ cấu tổ chức?
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 51
Các yếu tố ảnh hưởng đến cơ cấu tổ chức
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 52
Các yếu tố ảnh hưởng đến cơ cấu tổ chức
Quy mô hoạt động, các đặc điểm hoạt động và chiến
lược của tổ chức
Cơ cấu tổ chức được coi là công cụ để thực hiện chiến lược
của tổ chức -> Xây dựng cơ cấu tổ chức phải căn cứ vào
chiến lược của tổ chức
Quy mô và đặc điểm hoạt động của tổ chức ảnh hưởng đến
cơ cấu tổ chức
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 53
Các yếu tố ảnh hưởng đến cơ cấu tổ chức
VD:
Tổ chức quy mô nhỏ
-> cơ cấu đơn giản, 1 cấp trên và 1 cấp dưới
Tổ chức hoạt động đơn ngành nghề
-> cơ cấu chức năng
Tổ chức hoạt động trên khu vực thị trường rộng, có sự khác nhau giữa các
khu vực
-> cơ cấu tổ chức theo địa dư
Tổ chức hoạt động quy mô lớn, ít sản phẩm, cần có sự CMH theo sản phẩm
-> cơ cấu tổ chức theo sản phẩm
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 54
Các yếu tố ảnh hưởng đến cơ cấu tổ chức
Trình độ, kinh nghiệm, phương tiện làm việc của nhà quản lý và
nhân viên; Thái độ của các nhà quản lý cấp cao
Ảnh hưởng đến tầm quản lý -> ảnh hưởng đến số cấp quản lý và
cơ cấu tổ chức
Cán bộ và nhân viên làm việc theo phương thức truyền thống -> cơ
cấu chức năng hoặc trực tuyến chức năng
Nhà quản lý có trình độ cao, quá trình làm việc cần phối hợp
chuyên gia ở các lĩnh vực -> cơ cấu ma trận và cơ cấu mạng lưới
Nhân viên có trình độ thấp, chuyên sâu về kỹ thuật -> cơ cấu chức
năng
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 55
Các yếu tố ảnh hưởng đến cơ cấu tổ chức
Môi trường của tổ chức
Môi trường ổn định, nguồn lực dồi dào -> cơ cấu RQĐ tập trung
VD: Cơ cấu hình tháp; cơ cấu mà quyền hạn RQĐ tập trung ở cấp cao
nhất
Môi trường thay đổi, nguồn lực khan hiếm -> cơ cấu RQĐ phi tập
trung (quyền hạn phân tán cho các cấp quản lý thấp hơn)
Tổ chức thực hiện nhiều dự án, cần sự phối hợp chuyên gia ở các
lĩnh vực -> cơ cấu ma trận
Công nghệ
14/04/2014 Th.S Nguyễn Quang Huy 56
Nguyên tắc thiết kế cơ cấu tổ chức
Nguyên tắc CMH và phân nhóm chức năng
Để thực hiện mục tiêu của tổ chức, cơ cấu tổ chức phải CMH
các hoạt động the