Bài giảng Quản lý rủi ro đầu tư - Chương 3: Quản lý rủi ro đầu tư - Hồ Ngọc Ninh

1HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM KHOA KINH TẾ & PTNT BỘ MÔN KẾ HOẠCH VÀ ĐẨ TƯ CHƯƠNG 3 QUẢN LÝ RỦI RO ĐẦU TƯ Hồ Ngọc Ninh GIỚI THIỆU CHUNG Giảng viên: TS. HỒ NGỌC NINH Bộ môn Kế hoạch và Đầu tư Khoa Kinh tế & PTNT Phone: 0989454296 Email: hongocninh@gmail.com Website: 2NỘI DUNG • Nhận diện rủi ro • Đo lường, phân tích và đánh giá rủi ro (định tính và định lượng) • Các chiến lược quản lý rủi ro (xử lý rủi ro) • Kiểm soát rui ro Nhận diện rủi ro • Nhận diện rủi do là việc xác định các đe dọa hoặc các cơ hội có thể xảy ra trong suốt thời gian hoạt động của dự án đi kèm với sự bất định của chúng. • Việc nhận diện rủi ro có nhiều người tham gia và vì vậy các kỹ thuật phân tích nhóm cần được sủ dụng: Kỹ thuật tập kích não( Brainstorming Technique): Kỹ thuật Delphi Kỹ thuật nhóm định danh (Nominal Group Technique):  Phỏng vấn chuyên gia 3Các chiến lược quản lý rủi ro • Tránh rủi ro • Phòng ngừa thiệt hại và hạn chế rủi ro • Tự bảo hiểm • Phong tỏa rủi ro • Chuyển giao rủi ro Kiểm soát rủi ro • Khi kiểm soát rủi ro, chúng ta cần tiến hành các hành động nhằm làm mất tác hại của rủi ro. • Để có những hành động phù hợp, chúng ta cần cập nhật liên tục kế hoạch quản lý rủi ro. 4Các chiến lược quản lý rủi ro đầu tư Bằng cách sử dụng 4 chiến lược đầu tư cơ bản, phần lớn nhà đầu tư sẽ thấy thoải mái với một số rủi ro và biến động thị trường: Tập trung đầu tư dài hạn Đa dạng hóa khoản đầu tư Đầu tư định kỳ Giữ liên lạc với Chuyên viên Tư vấn Tài chính. Các chiến lược quản lý rủi ro đầu tư Tập trung đầu tư dài hạn Một bí quyết để chấp nhận biến động thị trường là tập trung vào kết quả dài hạn thay vì các thay đổi thị trường hàng ngày. Điều này có thể rất khó khăn lúc thị trường giảm mạnh bởi luồng thông tin xấu hàng ngày. Các nhà đầu tư trải qua những hậu quả tài chính khủng hoảng trong năm 2008 đã nhận thức được sự khó khăn để tập trung vào dài hạn. 5Các chiến lược quản lý rủi ro đầu tư Đa dạng hóa khoản đầu tư Không loại tài sản nào luôn tốt, vì vậy bạn cần đầu tư vào nhiều loại tài sản. Nếu một số khoản đầu tư xuống giá, thì những khoản khác có thể lên giá. Đa dạng hóa là gì? • Sự đa dạng hóa là dàn trải tiền tiết kiệm của bạn vào nhiều khoản đầu tư. Nó là phiên bản tài chính của câu ngạn ngữ cũ “Đừng để tất cả trứng vào một giỏ”. Nếu trứng của bạn để trong một giỏ và giỏ rơi xuống đất, bạn sẽ chỉ còn trứng vỡ. • Đa dạng hóa gần giống như là bảo hiểm cho giỏ bị rơi. Bằng cách đầu tư vào nhiều loại tài sản – như là cổ phiếu, thu nhập cố định, tiền mặt và hàng hóa, — bạn có thể giảm tác động tổng thể nếu kết quả hoạt động của bất kỳ loại đầu tư nào đó kém. Các chiến lược quản lý rủi ro đầu tư Đa dạng hóa khoản đầu tư Bạn có thể đa dạng hóa trong cùng một loại tài sản, các loại tài sản và thậm chí trên toàn cầu. 1) Đa dạng hóa trong một loại tài sản. • Bằng cách đa dạng hóa, bạn có thể giảm độ ảnh hưởng khi một chứng khoán có hiệu suất thấp. Bạn có thể làm điều này bằng cách mua nhiều trái phiếu, ví dụ nhiều hơn một hoặc hai loại. • Tuy nhiên, sẽ có một giới hạn cho sự đa dạng hóa của bạn nếu những trái phiếu này là trái phiếu địa phương. Bạn có thể tăng việc đa dạng hóa danh mục đầu tư bằng mua nhiều loại trái phiếu - dài hạn, ngắn hạn, chính phủ, công ty, và lợi tức cao. 6Các chiến lược quản lý rủi ro đầu tư Đa dạng hóa khoản đầu tư 2) Đa dạng hóa với nhiều loại tài sản • Đa dạng hóa cũng có thể giảm rủi ro của một loại tài sản, như cổ phiếu. Bạn có thể chọn các khoản đầu tư từ nhiều loại tài sản — cổ phiếu, thu nhập cố định, tiền mặt và hàng hóa. • Loại đa dạng hóa này còn được gọi là phân bổ tài sản. Các chiến lược quản lý rủi ro đầu tư Đa dạng hóa khoản đầu tư 3) Đa dạng hóa trên toàn cầu. • Đa dạng hóa cũng có thể giúp giảm ảnh hưởng nếu một thị trường tài chính bị ảnh hưởng. • Trong khi đầu tư toàn cầu bao gồm các rủi ro khác, chẳng hạn như biến động tiền tệ và bất ổn chính trị, đa dạng hóa trên toàn cầu có thể giúp bù trừ biến động tổng thể của danh mục đầu tư.. 7Các chiến lược quản lý rủi ro đầu tư Đa dạng hóa khoản đầu tư 4) Quỹ mở- cách dễ nhất để đa dạng hóa. • Phần lớn nhiều người không có đủ tiền để đầu tư vào nhiều cổ phiếu, trái phiếu và các tài sản khác, và cũng ít thời gian và kiến thức tài chính chuyên sâu để nghiên cứu và theo dõi chúng. Đối với những nhà đầu tư này, các quỹ mở có thể là lựa chọn hợp lý nhất. • Quỹ mở được đa dạng hoá theo định nghĩa. Một quỹ có thể giữ chứng khoán từ hàng trăm nhà phát hành. Quỹ mở cung cấp một cách dễ dàng và hiệu quả về mặt chi phí để đa dạng hóa trong cùng một loại tài sản, nhiều loại tài sản và toàn cầu. Những hiểu biết về phân bố tài sản • Phân bổ tài sản một cách hợp lý rất quan trọng đảm bảo lợi nhuận dài hạn. Hiểu biết rõ chiến lược này là một trong những yếu tố quyết định đầu tư thành công. • Phân bổ tài sản có nghĩa là phân bổ danh mục đầu tư của bạn cho những loại tài sản lớn. Ví dụ như cổ phiếu, thu nhập cố định, hàng hóa và tiền mặt để đạt được mục tiêu tài chính và quản lý rủi ro. • Ở phần trên, gọi phương pháp này là đa dạng hóa nhiều loại tài sản. • Chiến lược này có tác dụng vì các loại tài sản khác nhau có lợi nhuận và rủi ro khác nhau. Ví dụ, cổ phiếu có tiềm năng tăng trưởng và thu nhập, trong khi thu nhập cố định thường đem lại sự ổn định và đảm bảo thu nhập. Những lợi ích của các loại tài sản khác nhau có thể được kết hợp thành một danh mục đầu tư với mức rủi ro bạn có thể chấp nhận được. 8Những hiểu biết về phân bố tài sản Nguyên tắc cơ bản của chiến lược phân bổ tài sản. • Lịch sử trên thị trường chỉ ra rằng các loại tài sản có hiệu suất khác nhau từ năm này qua năm khác. Trái phiếu có thể có lợi nhuận lớn nhất trong năm nay nhưng trong năm tới sẽ là cổ phiếu. Hoặc hàng hóa có thể là loại tài sản hấp dẫn trong một thời gian nhưng sau đấy sẽ bình ổn khi loại tài sản khác tạo cơn sốt. • Nhìn vào lợi nhuận trong quá khứ thì nhận xét dễ hơn. Tuy nhiên, dự đoán loại tài sản nào sẽ lên giá nhiều nhất trong một năm cố định là một điều khó khăn. Vì lý do đó, nếu chia khoản đầu tư thành nhiều loại tài sản thì có khả năng một loại tài sản sẽ tăng cao và các loại tài sản khác cũng tăng luân phiên trong dài hạn. Những hiểu biết về phân bố tài sản Lựa chọn phân bổ tài sản đúng. • Phân bổ tài sản giúp các nhà đầu tư cân bằng lợi nhuận với mức độ rủi ro có thể chấp nhận. Phân bổ tài sản nên dựa vào các mục tiêu đầu tư, thời gian đầu tư, và khả năng chấp nhận rủi ro. • Đến tuổi nghỉ hưu, bạn có thể muốn đầu tư vào quỹ trái phiếu và giữ tiền mặt để có sự ổn định. Nhưng bạn hãy đừng quên cổ phiếu, bởi vì lạm phát luôn theo sát bạn. • Nếu bạn không cần tiền vốn trong vòng 2 - 5 năm, Chuyên viên Tư vấn Tài chính có thể khuyên bạn đầu tư với một phân bổ tài sản với tỷ lệ cổ phiếu cao. Điều đó không có nghĩa là bạn chỉ đầu tư vào một cổ phiếu. Bạn vẫn sẽ có danh mục đầu tư với nhiều loại cổ phiếu. 9Những hiểu biết về phân bố tài sản Cơ hội để có lợi nhuận tốt dài hạn. • Khi so sánh các chiến lược đầu tư tron hơn 20 năm qua cho thấy đầu tư với nhiều loại tài sản đã giúp giảm biến động tổng thể của danh mục đầu tư và tránh được rủi ro khi thị trường xuống. Kế hoạch phân bổ tài sản không nên cứng nhắc. • Bạn cần xem xét lại danh mục đầu tư với Chuyên viên Tư vấn Tài chính của bạn định kỳ. Theo dõi và xem xét lại cách phân bổ tài sản có thể giúp bạn đảm bảo đạt mục tiêu. Các chiến lược quản lý rủi ro đầu tư Đầu tư định kỳ • Còn được gọi là trung bình giá mua, một chương trình đầu tư định kỳ là một chiến lược tuyệt vời để đối phó với thị trường giảm giá và chiếm lợi thế khi thị trường tăng giá. • Bạn không cần phải lo lắng về thời điểm tốt nhất để đầu tư nếu bạn bỏ ra số tiền giống nhau mỗi tháng, nhưng giống phần lớn các chiến lược đầu tư, nó không đảm bảo lợi nhuận hoặc bảo vệ bạn không bị thiệt hại. • Chiến lược này có thể giảm bớt sự lo lắng khi danh mục đầu tư giảm giá. Điều tốt khi thị trường giảm giá là bạn mua được cổ phiếu với giá thấp. Tuy nhiên, chiến lược này đòi hỏi bạn tiếp tục đầu tư dù thị trường tăng hay giảm. Trước khi bắt đầu kế hoạch trung bình giá mua này, bạn nên cân nhắc khả năng của mình khi tiếp tục mua vào trong lúc thị trường và nền kinh tế không ổn định. 10 Các chiến lược quản lý rủi ro đầu tư Đầu tư định kỳ • Phương pháp trung bình giá: bạn đầu tư một khoản tiền cố định một cách định kỳ mà không quan tâm đến giá của các khoản đầu tư. Với cách tiếp cận này, bạn sẽ loại bỏ cách phỏng đoán khi cố gắng mua giá thấp và bán giá cao. • Bằng cách đầu tư định kỳ, bạn có thể tận dụng cơ hội khi thị trường giảm mà không cần phải lo lắng khi nào chúng sẽ xảy ra. Tiền của bạn sẽ mua được nhiều chứng chỉ quỹ hơn lúc giá thấp và ít chứng chỉ quỹ hơn khi giá cao, điều này có nghĩa là giá mua trung bình trên một chứng chỉ quỹ sẽ thấp hơn theo dòng thời gian. Các chiến lược quản lý rủi ro đầu tư Giữ liên lạc với Chuyên viên Tư vấn Tài chính. • Nhà tư vấn tài chính được đào tạo để xác định mục tiêu tài chính, thời gian đầu tư và mức chấp nhận rủi ro của bạn.