Bài thuyết trình Cản trở nhập cá tra, cá ba sa Việt Nam vào Mỹ trái với hiệp định thương mại

Bài thuyết trình: cản trở nhập cá tra, cá ba sa việt nam vào mỹ trái với ggieepj định thương mại Bài thuyết trình ngoại thương Cản trở nhập cá tra, cá ba sa VN vào Mỹ trái với HĐTM 11/06/2001 - Quan hệ Việt Mỹ 1.Ngày 4-10-2001, Hạ viện Mỹ đã thông qua dự luật HR 2964 không cho phép bất cứ loài cá nào không thuộc họ cá nheo Mỹ Ictaluridae (họ cá được nuôi phổ biến tại Mỹ) được mang tên thương mại là cá "catfish". Tiếp theo đó, ngày 25-10-2001 Thượng viện Mỹ lại thông qua dự luậT HR 2330 về phân bổ ngân sách tài chính cho khu vực nông nghiệp năm 2002, trong đó có điều khoản sửa đổi số SA 2000 với nội dung: "Không cho phép Cục quản lý thực phẩm và dược phẩm (FDA) sử dụng bất kỳ khoản ngân sách nào vào việc cho phép nhập khẩu cá hoặc sản phẩm cá có tên "catfish", trừ các sản phẩm cá thuộc họ Ictaluridae. Việc Thượng viện Mỹ thông qua điều khoản sửa đổi SA 2000 và việc Hạ viện Mỹ thông qua dự luật HR 2964 là việc làm sai trái, nhằm mục đích bảo hộ và dành độc quyền cho ngành sản xuất cá nheo của Mỹ, hoàn toàn đi ngược lại tinh thần của Hiệp định Thương mại Việt-Mỹ. Tại khoản 3 Điều II Chương I của Hiệp định Thương mại Việt-Mỹ quy định, mỗi bên dành cho hàng hóa có xuất xứ tại lãnh thổ của bên kia sự đối xử không kém thuận lợi hơn sự đối xử dành cho hàng hóa nội địa tương tự về mọi luật, quy định và các yêu cầu khác có ảnh hưởng đến việc bán hàng, chào bán, mua, vận tải, phân phối lưu kho và sử dụng trong nước. Có thể kể nhiều điểm quy định trong Hiệp định Thương mại Việt-Mỹ về việc mỗi bên phải dành cho hàng nhập khẩu từ lãnh thổ bên kia sự đối xử không kém thuận lợi hơn sự đối xử tốt nhất dành cho hàng nội địa tương tự. Quy định về tên cá tại dự luật HR 2964 do Hạ viện Mỹ thông qua ngày 5-10-2001 xuất phát từ yêu cầu của Hiệp hội Chủ trại nuôi cá nheo của Mỹ (CFA). Hiệp hội này cho rằng Việt Nam đã sử dụng tên cá "catfish" trên nhãn hiệu hàng hóa để tạo sự lầm lẫn cho người tiêu dùng Mỹ. Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam khẳng định rằng các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu cá tra và cá ba sa của Việt Nam hoàn toàn không muốn hai loài cá da trơn này của Việt Nam bị nhầm là cá nheo nuôi của Mỹ. Cá tra và cá ba sa của Việt Nam là các loài cá đặc hữu của vùng châu thổ sông Mê Kông thuộc giống Pangasius, họ Pangasidae, bộ Silurifornes - bộ cá gồm hơn 2.500 loài cá da trơn, phân bổ trên khắp thế giới, kể cả cá nheo Mỹ (Ictalurus punctatus), cùng có chung tên tiếng Anh là "catfish". Tên catfish là tên gọi chung của nhóm cá rất đông đảo này. Về mặt khoa học và tập quán thương mại, không thể lấy tên một nhóm sản phẩm lớn của thủy sản thế giới để dành riêng cho một loài nào trong số đó.Các doanh nghiệp Việt Nam đã thực hiện nghiêm túc Quyết định số 178/1999/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và các quy định của Bộ Thủy sản, Bộ Thương mại về việc ghi nhãn mác hàng hóa. Trên tất cả các bao bì của sản phẩm thủy sản xuất khẩu đều ghi rõ dòng chữ tiếng Anh "Sản phẩm của Việt Nam" hoặc "Sản xuất tại Việt Nam", và thực hiện việc ghi đầy đủ cả tên khoa học lẫn tên thương mại theo đúng quy định của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền của Mỹ là Cục quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đối với các sản phẩm xuất khẩu vào thị trường Mỹ. Cụ thể là: đối với cá ba sa - tên khoa học Pangasius bocourti, tên thương mại Basa, Bocourti, Bocourti fish, Basa catfish, Bocourti catfish; đối với cá tra - tên khoa học: Pangasius hypophthalmus, tên thương mại: Swai, Striped catfish, Sutchi catfish.Điều đáng nói ở đây là trong khi FDA và nhiều viện nghiên cứu khoa học có uy tín của Mỹ đã tốn nhiều công sức để định danh các loài cá da trơn trên thế giới, trong đó xác định rõ hai loài cá của Việt Nam thuộc nhóm cá có tên chung là catfish, và đưa thêm các tính ngữ để phân biệt với các loài cá da trơn khác, thì Hạ viện Mỹ lại không cho phép sử dụng tên catfish (dù có tính ngữ hay không) cho các loài cá da trơn nhập khẩu, nếu chúng không thuộc họ Ictaluridae là loại cá chỉ nuôi tại Mỹ. Rõ ràng, quyết định của Hạ viện Mỹ đã đi ngược lại các luận cứ khoa học và tập quán thương mại thông thường trên thế giới, đi ngược lại lợi ích của đông đảo người tiêu dùng Mỹ, chỉ nhằm bảo vệ lợi ích cho một nhóm nhỏ các chủ trại nuôi cá nheo của Mỹ. Cũng cần phải nói rõ rằng, nguyên nhân sâu xa dẫn tới cách xử sự này của Quốc hội Mỹ bắt nguồn từ sự bực tức của các chủ trại nuôi cá nheo Mỹ do việc giá cá nheo Mỹ bị giảm khoảng 10% trong thời gian gần đây. Hiệp hội Chủ trại nuôi cá nheo Mỹ (CFA) cho rằng đó là do cá tra và ba sa của Việt Nam nhập khẩu vào Mỹ quá nhiều (!). Với sản lượng cá nhập khẩu từ Việt Nam chiếm không tới 2% sản lượng cá nheo tiêu thụ tại Mỹ, làm sao có thể nói là giá cá nheo Mỹ giảm là do cá nhập khẩu từ Việt Nam.Theo bản báo cáo "Tình hình nuôi thủy sản" ngày 10-10-2001 của Cơ quan Nghiên cứu Kinh tế thuộc Bộ Nông nghiệp Mỹ và những kết luận của công trình nghiên cứu "Xu hướng hiện tại trên thị trường cá nheo Mỹ" do Công ty Consulting Trends International của Mỹ công bố ngày 26-10-2001, dựa trên việc phân tích các tài liệu chính thức của Chính phủ Mỹ, thì nguyên nhân chủ yếu gây nên việc giảm giá cá nheo ở Mỹ là do các chủ trại nuôi loài cá này đã tăng đầu tư quá mức cho các ao nuôi, khiến sản lượng cá thương phẩm tăng hơn 30% so với cùng kỳ năm ngoái, đồng thời do cá nheo phải cạnh tranh với sản phẩm gia cầm đang giảm giá và do tình hình suy giảm nói chung của nền kinh tế Mỹ.Hiệp hội Chủ trại nuôi cá nheo Mỹ đã bỏ ra rất nhiều công sức và tiền của để tiến hành những chiến dịch tuyên truyền rộng lớn trên các mạng thông tin đại chúng để bôi xấu hình ảnh của cá tra và cá ba sa Việt Nam và chống lại việc nhập khẩu các loại cá này. Họ cố tình không thừa nhận một sự thật hiển nhiên là các loại cá của Việt Nam có chất lượng cao, thơm ngon, cơ thịt mềm mại, được xuất khẩu sang nhiều thị trường trên thế giới và được người tiêu dùng ngày càng ưa chuộng. Đồng thời chất lượng sản phẩm và chất lượng nước để nuôi cá hoàn toàn đáp ứng các yêu cầu về an toàn vệ sinh và sức khỏe của người tiêu dùng Mỹ. Từ năm 1998, Chương trình Kiểm soát dư lượng thủy sản nuôi đã được thực hiện trên các vùng nuôi tập trung của Việt Nam, kết quả giám sát thường xuyên được gửi đến FDA và Chương trình này đã được chính cơ quan FDA của Mỹ công nhận. Hiệp định Thương mại Việt - Mỹ là cố gắng lớn của cả hai phía trong việc bình thường hóa quan hệ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, đáp ứng nguyện vọng và lợi ích của nhân dân hai nước, tạo cho giới doanh nghiệp niềm tin vào khả năng phát triển thương mại và đầu tư giữa hai bên. Rõ ràng, việc Hạ viện Mỹ thông qua Dự luật HR2964 và việc Thượng viện Mỹ thông qua điều khoản SA 2000 bổ sung vào Dự luật HR2330 là việc làm đi ngược lại tinh thần của Hiệp định Thương mại. Thị trường thủy sản Mỹ và thị trường thủy sản thế giới đang tiếp tục phát triển, và còn rất rộng lớn cho tất cả những ai luôn luôn sáng tạo, đổi mới công nghệ sản xuất, nâng cao chất lượng, giảm giá thành để giành được lợi thế và thời cơ. "Tự do thương mại và công bằng trong cạnh tranh" là những điều mà nước Mỹ thường nhắc tới. Do vậy, họ cần phải nghiêm chỉnh thể hiện những điều đó trong xử lý các quan hệ thương mại với Việt Nam.  NÔNG NGHIỆP Xuất khẩu cá tra, ba sa giảm: Mất cơ hội bứt phá Thứ bảy, 19/12/2009, 08:24 (GMT+7) Tại hội nghị tổng kết ngành thủy sản năm 2008, năm được đánh giá là thành công vượt bậc của xuất khẩu cá tra (kể cả cá ba sa) - khi kim ngạch xuất khẩu đã tăng mạnh, 1,45 tỷ USD, chỉ kém con tôm chút ít, lãnh đạo Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) nhận định, cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu sẽ là cơ hội tốt cho cá tra Việt Nam bứt phá. Đánh giá này được đưa ra là do sản phẩm cá tra, ba sa phù hợp với túi tiền của đa số người tiêu dùng, thay thế các loại thực phẩm cao cấp trên thị trường thế giới đang sụt giảm mạnh. Xuất khẩu cá tra - mảng “tối” và “sáng” Theo ước tính của Bộ Công thương, năm nay xuất khẩu cá tra, ba sa sẽ đạt khoảng 1,3 tỷ USD. Nhưng trên thực tế, việc xuất khẩu mặt hàng này lại xuất hiện 2 mảng tối và sáng khác nhau. Kim ngạch xuất khẩu, thay vì tăng lại liên tục sụt giảm từ đầu năm đến nay. Chế biến cá tra, cá ba sa tại Đồng Tháp. Ảnh: ĐỨC TRÍ Đến nửa đầu tháng 11, lượng cá tra xuất khẩu gần 1,171 tỷ USD, giảm 10% so với cùng kỳ năm 2008; trong đó lượng cá tra xuất vào Nga giảm gần 63% so với cùng kỳ năm ngoái (chỉ trên 39.000 tấn cá tra, basa với 63,65 triệu USD). Nửa đầu tháng 11, kim ngạch xuất khẩu cá tra sang Nga tăng hơn 2 lần so với cả tháng 11-2008 (2,487 triệu USD) và đang dần lấy lại vị thế của thị trường rất tiềm năng đối với cá tra Việt Nam. Theo VASEP, việc xuất khẩu sang Nga phải thận trọng, bởi đây là thị trường nhiều rủi ro, nhiều biến động. Phí mở tín dụng thư (L/C) tại ngân hàng phía Nga rất cao so với các nước khác nên các doanh nghiệp (DN) Nga không muốn mở L/C để bảo lãnh thanh toán mà sử dụng phương thức khác để giảm chi phí, dẫn đến rủi ro về phía bán hàng. Dù xuất khẩu cá tra có thể tiến triển tốt hơn ở thị trường Ucraina, nhưng không phải vì vậy mà có thể cho rằng đã khởi sắc. Nhưng theo các DN chế biến thủy sản, Ba Lan và Hà Lan mới là “đại diện” thật sự của mảng tối trong bức tranh xuất khẩu cá tra năm 2009. Tỷ lệ sụt giảm 2 thị trường này ngày càng cao, giảm lần lượt 45,5% và 29% so với cùng kỳ 2008, góp phần lớn vào sự sụt giảm xuất khẩu cá tra ở thị trường EU. Trong khi đó, mảng sáng của việc xuất khẩu cá tra lại khá ấn tượng,  khi mức tăng tại thị trường Mỹ và ASEAN nhập khẩu cá tra có 2 con số, tăng 70% (116 triệu USD) và tăng 13% (75,6 triệu USD). Nhưng rất tiếc, sau khi thua trong vụ kiện chống bán phá giá, Mỹ không còn là thị trường chính của cá tra Việt Nam hiện nay, ASEAN càng không. Do vậy, thay vì lợi dụng cơ hội để bứt phá, cá tra Việt Nam năm 2009 lại trải qua giai đoạn khó khăn nhất không chỉ với người nuôi mà cả với nhà chế biến. Tiên trách kỷ, hậu trách nhân Sự phát triển vượt bậc và ngày càng có nhiều thị trường tiêu thụ cá tra, ba sa VN (lên đến khoảng 140 quốc gia), lại xuất hiện nguy cơ bị nói xấu. Không ít nước đã và đang sử dụng phương tiện truyền thông nhằm “hạ bệ” sản phẩm cá tra, ba sa nhằm bảo vệ sản phẩm các nước sở tại thay vì dùng biện pháp chống bán phá giá để tăng thuế như Mỹ. Có điều cũng phải thừa nhận: “Nếu không có lửa làm sao có khói?” Sự bất ổn tại một số thị trường nhập khẩu như Nga và thông tin xấu “bôi bẩn” cá tra ở không ít quốc gia như Tây Ban Nha, Ý, Ai Cập… đều có nguyên nhân từ chính DN Việt Nam. Hiện nay, một số DN xuất khẩu (chủ yếu không có nhà máy chế biến và xuất ủy thác) chuyên mua gom cá chết, cá ngộp trong quá trình thu hoạch và vận chuyển, cá dạt tại nhà máy sau đó nhờ gia công chế biến và trộn vào sản phẩm chất lượng để xuất khẩu. “Ổ dịch” này tập trung ở An Giang và TP Cần Thơ, kế đến là Tiền Giang, Đồng Tháp… Phó Chủ tịch VASEP, ông Nguyễn Hữu Dũng nhiều lần phát biểu, một số DN đã tự “bôi bẩn” uy tín cả ngành khi “tàn phá” chất lượng cá tra, ba sa xuất khẩu, mùi vị cá không còn mà chỉ có… nước do tỷ lệ mạ băng lên đến 20%-30% thay vì 10%. Và chỉ cần 1 nước “la lên” lập tức ảnh hưởng đến những nước nhập khẩu khác. Đó là hậu quả của sự cạnh tranh không lành mạnh, thay vì nâng cao chất lượng, đa dạng sản phẩm, tạo ra sản phẩm có giá trị gia tăng, không ít DN lại dùng chiêu giảm giá bán. Hậu quả, giá xuất từ 5 USD/kg cá tra phi lê khi mới xuất khẩu, đến nay giá xuất bình quân chỉ còn 2,23 USD/kg (năm 2008 là 2,25 USD/kg). Lo ngại về sự sụt giảm giá xuất khẩu cá tra, tại cuộc họp giao ban xuất khẩu, Bộ NN- PTNT đề nghị cần bổ sung cơ chế chính sách để khắc phục tình trạng này. Dự báo năm 2010 tới, với sự tăng giá liên tục của các yếu tố đầu vào, cùng với sự điều chỉnh mạnh để cân đối cung cầu, giá trung bình xuất khẩu cá tra sẽ tăng trở lại. Tuy nhiên, để tăng giá trị xuất khẩu, giảm chi phí vận chuyển, đảm bảo thương hiệu cho cá tra Việt Nam về lâu dài, DN tập trung nâng cao chất lượng sản phẩm và liên kết chặt chẽ để có được mức giá sàn cơ bản cho cá tra khi xuất khẩu. Nếu có đỗ lỗi cho chiến dịch “la làng” của một số nước cũng cần tự trách mình trước. Vì vậy quản lý chất lượng là vấn đề quyết định sự sống còn của xuất khẩu thủy sản CÔNG PHIÊN “Trước hết, theo luật của Mỹ năm 2002, Mỹ kiện các doanh nghiệp Việt Nam bán phá giá, họ không cho Việt Nam mang cá tra và basa vào Mỹ dưới tên gọi catfish, các nhà xuất khẩu và nhập khẩu Mỹ phải tiếp thị tên tra và basa, mặc dù từ 2002 đến nay, thị trường vẫn phát triển, và thị trường Mỹ chuộng cá tra và basa Việt Nam. Giờ họ chuyển từ Cơ quan thực phẩm và dược phẩm (FDA) sang Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) quản lý, họ lại đề nghị đổi lại tên sang catfish, ở đây có mâu thuẫn. Việt Nam đã cố gắng và tốn kém nhiều để tiếp thị tên cá này, giờ họ lại có ý định định nghĩa lại tên cá là catfish, Việt Nam thấy thế là không thỏa đáng”. Theo đúng theo Luật Nông trại 2008 (Farm Bill 2008) có một điều khoản liên quan đến việc đưa ra định nghĩa cá da trơn (catfish) nhằm phục vụ cho chương trình thanh tra cá da trơn do Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) thực hiện từ 1-1-2010 trở đi. Trong trường hợp định nghĩa catfish bao gồm cả cá tra và ba sa của Việt Nam thì hai loại cá này sẽ được đưa vào cơ chế thanh tra, kiểm tra hết sức gắt gao của cơ quan Thanh tra và An toàn thực phẩm (FDA) thuộc USDA. Đây chính là chiều hướng mong đợi của thiểu số nông dân Mỹ khi Văn phòng Quản lý và Ngân sách (OMB) của Chính phủ Mỹ đã quyết định kéo dài việc xem xét các quy định về thanh tra an toàn thực phẩm đối với cá da trơn (catfish) do Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) đề xuất. Một quyết định không chỉ có ý nghĩa về mặt ngôn từ mà căn cứ theo Đạo luật Nông nghiệp, cá da trơn sẽ phải chịu kiểm tra chặt chẽ hơn nhóm cá tra, basa (pangasius).  Thứ ba, 22 Tháng bảy 2003, 08:52 GMT+7 Bộ Thương mại Mỹ (DOC) vừa ra quyết định tăng biên độ thuế chống bán phá giá đối với sản phẩm cá basa filê đông lạnh đến từ VN, bất chấp dư luận trong nước đang lên tiếng phản đối vụ kiện này. Trong số các công ty thủy sản VN bị đề xuất áp thuế, Agifish chịu mức tăng lớn nhất, từ 44,76% lên 47,05%. Mức thuế mới dành cho các công ty còn lại trong vụ kiện là: Tên công ty Mức thuế theo quyết định ngày18/6/2003 Mức thuế mới Nam Việt 52.90% 53.68% CATACO 45.55% 45.81% Vĩnh Hoàn 36.84% 36.84% 7 công ty nhỏ 44.66% 45.55% Các nhà nuôi cá da trơn của Mỹ đã thành công trong việc kiện lên Washington quyết định áp đặt thuế chống bán phá giá với biên độ từ 36% đến 64%. Nhưng những cái tên “basa”, “tra” và “swai” đã không làm giảm sức mua của người tiêu dùng Mỹ. Trên bàn ăn của cả người dân bản địa đến người Việt hay các quốc gia khác đều lựa chọn mặt hàng cá tra, basa Việt Nam vì chất lượng thơm ngon, giá cả phải chăng. Và trên hết, ngay chính những người dân Mỹ lại phải móc hầu bao thêm từ vài xen đến vài đôla cho cái gọi là: “Gọi tên đúng bản chất”.Phía những người phản đối lo ngại một khi Bộ Nông nghiệp Mỹ đưa cá tra, cá ba sa vào định nghĩa "catfish" đồng nghĩa với việc "cấm cá Việt Nam nhập khẩu vào Mỹ". Một số quan chức tại Bộ Ngoại giao và Bộ Thương mại Mỹ cũng cho rằng, cá da trơn nhập khẩu đang là mục tiêu xem xét không công bằng, đặt biệt là cá tra, cá ba sa của Việt Nam. Người phát ngôn của Hiệp hội thủy sản Mỹ, ông Gavin Gibbons nói, đây là vấn đề hoàn toàn mang tính thương mại, không liên quan gì đến an toàn vệ sinh thực phẩm vì cá tra, cá ba sa nhập khẩu từ Việt Nam an toàn và tốt Mỹ tiếp tục duy trì thuế bán phá giá với cá ba sa Việt Nam Bài viết cập nhật lúc: 05:16 ngày 19/06/2009 (HNMO)- Bộ Nông nghịêp và Phát triển nông thôn cho biết, Uỷ ban Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ vừa có thông báo cho rằng, việc dỡ bỏ thuế chống bán phá giá cá ba sa có khả năng làm tái diễn hoặc tiếp tục việc bán phá giá, gây thiệt hại cho ngành sản xuất Hoa Kỳ. Mặc dù đến cuối tháng 2 năm nay, Bộ Thương mại Hoa Kỳ công bố kết quả rà soát, và đã chứng minh thời gian qua Việt Nam không bán phá giá cá ba sa. Nếu Hoa Kỳ tiếp tục áp thuế chống bán phá giá, nhiều công ty chế biến cá ba sa Việt Nam sẽ bị áp thuế với biên độ khoảng 45%. Ông Nguyễn Việt Thắng, Chủ tịch Hội nghề cá Việt Nam cho rằng, quyết định này gây ảnh hưởng lớn đến người nuôi cá tra, basa ở Việt Nam. Trong khi đó, không chỉ quyết định giữ nguyên mức thuế chống bán phá giá, phía Mỹ còn đang xem xét đưa cá tra và cá ba sa của Việt Nam vào cùng hạng với cá  nheo nuôi  tại Mỹ. “Nếu quyết định này được thông qua sẽ là một rào cản mới đối với cá tra, cá ba sa Việt Nam xuất khẩu vào thị trường này,” ông Nguyễn Việt Thắng lo ngại. DOC điều chỉnh thuế chống bán phá giá cá tra, basa Việt Nam Thứ năm, 30/7/2009, 06:54 GMT+7 Sau khi phân tích chứng cứ của nguyên đơn và loại bỏ trị giá thay thế nguyên vật liệu bao bì trong quá trình tính toán, ngày 28/7, Bộ Thương mại Mỹ (DOC) công bố điều chỉnh kết quả cuối cùng xem xét hành chính đối với chủ hàng mới của mặt hàng cá tra và cá basa từ ngày 1/8/2007 đến 31/1/2008. Theo công bố, Công ty cổ phần Thủy sản Hiệp Thành bị điều chỉnh mức thuế chống bán phá từ 6,68% lên 13,76%. Công ty cổ phần Thủy sản Thương mại Á Châu (Acomfish) có mức thuế chống bán phá 0%, không thay đổi so với kết quả trước. Theo cơ quan đại diện thương mại Việt Nam tại Mỹ, Bộ Thương mại Mỹ phải xem xét lại mức thuế áp dụng đối với các doanh nghiệp Việt Nam do bên nguyên đơn gồm nhiều doanh nghiệp nuôi và chế biến cá "catfish" của Mỹ đưa ra những chứng cớ cho rằng Bộ Thương mại Mỹ đã có sai sót về mặt số học, sao chụp không chính xác các số liệu trong khi tính toán mức thuế chống bán phá giá.(Nguồn: TTX, 29/7 Là những người chấp bút cho lá thư gửi Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp Mỹ Tom Vilsack, hơn ai hết Hiệp hội Nghề nuôi và Chế biến thủy sản An Giang (AFA) hiểu rõ, việc phản đối quyết định áp tên cá tra, basa Việt Nam từ Pangasius vào dạng Catfish sẽ lắm chông gai. Phó Chủ tịch Hiệp hội Nghề nuôi và chế biến thủy sản An Giang Lê Chí Bình đã có cuộc trao đổi với phóng viên Báo An Giang xoay quanh vấn đề đã nêu. Phóng viên (P.V): Thưa ông, việc áp tên gọi cá tra, basa Việt Nam từ Pangasius thành Catfish nhằm áp thuế chống bán phá giá và chịu sự kiểm soát nghiêm ngặt hơn về chất lượng, một lần nữa khiến con cá tra, basa Việt Nam càng khốn khó để chen chân vào thị trường Mỹ. Với tư cách Phó Chủ tịch Hiệp hội Nghề nuôi và chế biến thủy sản An Giang, những người bảo vệ cho người nuôi và chế biến mặt hàng cá tra, basa ông đánh giá như thế nào? Ông Lê Chí Bình (L.C.B): Việc áp hai tên gọi không đồng nhất cho thấy mấu chốt của các chính sách của người Mỹ vẫn là bảo hộ. Chính sách này đã đi ngược lại lợi ích của Hiệp định Thương mại Việt Mỹ (BTA) và Tổ chức Thương mại quốc tế (WTO) mà cả Việt Nam và Mỹ đều là thành viên. Cần nhấn mạnh rằng, tên gọi chính thức hiện nay của cá tra, basa Việt Nam vẫn là Pangasius và cá tra Việt vẫn sẽ đến thị trường Mỹ theo xu thế chung của kinh tế thị trường. Thực chất của việc áp tên gọi như chúng ta biết nhằm mục đích hạn chế việc nhập khẩu cá tra vào Mỹ, bảo hộ một số ít nông dân Mỹ đang nuôi loại cá nheo theo yêu cầu của Hiệp hội cá Nheo Mỹ. Phía Việt Nam, ở đây là người nuôi cá tra, basa, doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu với sự đại diện của Hiệp hội Nghề nuôi và chế biến thủy sản An Giang xin khẳng định rằng: Việc áp tên gọi từ Pangasius thành Catfish là bất hợp lý, các chính sách bảo hộ cần nhanh chóng gỡ bỏ và phía Mỹ phải đảm bảo sân chơi công bằng trong tự do thương mại. Do đó, chúng tôi mong Bộ Nông nghiệp và Chính phủ Mỹ cần có những động thái xem xét thấu tình, đạt lý và đảm bảo tính khách quan của vụ việc. Định nghĩa lại cá da trơn Không phải ngẫu nhiên mà Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn lẫn hàng trăm doanh nghiệp và hàng vạn hộ nông dân nuôi cá tra, cá ba sa của Việt Nam lại chỉ quan tâm tới điều khá đơn giản là định nghĩa con cá tra, cá ba sa của Mỹ. Theo Đạo luật Nông nghiệp Mỹ 2008 (Farm Bill 2008) có một điều khoản mà theo ông Nguyễn Hữu Dũng, Phó chủ tịch Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep), nó quyết định tới việc cá tra của Việt Nam vào Mỹ sẽ ra sao trong thời gian tới. Theo điều khoản này thì việc giám sát và thanh tra cá tra xuất khẩu vào thị trường Mỹ từ nay được c