Báo cáo Nghiên cứu thiết kế và chế tạo dây chuyền sản xuất tấm lợp không sử dụng amiăng
n phẩm tấm lợp amiăng ximăng có lịch sử phát triển trên 100 năm nay. Do các đặc tính kinh tế – kỹ thuật -u việt nên sản phẩm này chiếm một thị phần khá lớn trong thị tr-ờng vật liệu xây dựng nói chung vàchất lợp nói riêng. ởViệt nam, hiện nay sản l-ợng tấm lợp đạt tới 70 triệu m 2 /năm và theo dự báo của Bộ Kế hoạch và Đầu t-, thị tr-ờng tấm lợp có thể đạt tới xấp xỉ 100 triệu m 2 /năm vào năm 2010. Chỉ riêng phía Bắc, đã có 37 dây chuyền sản xuất tấm lợp amiăng ximăng đang hoạt động tính đến năm 2003. Tuy nhiên, từ năm 1906, các nghiên cứu về y học và môi tr-ờng trên thế giới đã phát hiện mối nguy cơ dẫn đến bệnh ung th-đối với những ng-ời có tiếp xúc với các sản phẩm có chứa amiăng. Do đó, từ năm 1980, các n-ớc công nghiệp phát triển đã bắt đầu lộ trình thay thế amiăng trong các sản phẩm công nghiệp và dân dụng nói chung và trong sản xuất tấm lợp nói riêng. Chính phủ Việt nam cũng đã có Quyết định số 115/2001/QĐ-TTg ngày 01/8/2001 cấm sử dụng amiăng trong sản xuất tấm lợp bắt đầu từ năm 2004. Tr-ớc tình hình này, việc nghiên cứu và đ-a vào sản xuất tấm lợp không sử dụng amiăng là một vấn đề khá bức xúc và có tính thời sự cao. Mặc dù đã đ-ợc bắt đầu nghiên cứu từ những năm 60 của thế kỷ XX nh-ng việc thay thế amiăng trong sản xuất tấm lợp mới chỉ đ-ợc ứng dụng trong thực tiễn sản xuất gần đây. Trên thế giới có thể kể đến các hãng lớn nh-ETERNIT BUILDING MATERIALS (Châu Âu), SIEMPELKAMP (CHLB Đức), JAMES HARDIE (Australia) đã phát triển sản phẩm tấm lợp không sử dụng amiăng rất có hiệu quả. Đặc điểm của các dây chuyền thiết bị do các hãng kể trên cung cấp là có độ tự động hoá và chất l-ợng sản phẩm cao, tuy nhiên giá thành cũng rất cao, khó phù hợp với thị tr-ờng Việt nam. Các nghiên cứu trong n-ớc cũng đã đ-ợc tiến hành b-ớc đầu nh-đề tài cấp Bộ “Nghiên cứu công nghệ thích hợp sản xuất vật liệu tổ hợp ximăng – polime – sợi vô cơ - sợi hữu cơ để chế tạo cấu kiệnnhẹ sử dụng trong xây dựng công trình ở vùng đất yếu và vùng có động đất”của Viện KHCN Vật liệu xây dựng – Bộ Xây dựng (năm 2003), đề tài cấp Bộ “Nghiên cứu cải tiến thiết bị sản xuất tấm lợp Fibrô Ximăng theo công nghệ không sử dụng amiăng”của Viện Công nghệ – Bộ Công nghiệp (năm 2003). Các đề tài này mới chỉ dừng lại ở việc áp dụng trên qui mô nhỏ, ch-a thực sự đáp ứng đ-ợc yêu cầu đổi mới công nghệ đối với sản xuất. Tuy nhiên, chúng cũng đặt ra các tiền đề quan trọng đối với h-ớng sử dụng các vật liệu tổ hợp mới thay cho amiăng trong sản xuất tấm lợp, phù hợp với điều kiện và hoàn cảnh của Việt nam.