TạpchíQuảnlývàKinhtếquốctế
Trangchủ:
ISSN 2615-9848
TẠPCHÍ
QUẢNLÝ
¨KINHTẾQUỐCTẾ
TạpchíQuảnlývàKinhtếquốctế,số129(6/2020)
CÁCYẾUTỐTÁCĐỘNGĐẾNSỰHÀILÒNGCỦANHÂNSỰTẠI
CÁCDOANHNGHIỆPTHƯƠNGMẠIĐIỆNTỬỞVIỆTNAM
NguyễnLêHảiKhánh
BộCôngan,HàNội,ViệtNam
Ngàynhận:30/05/2020;Ngàyhoànthànhbiêntập:26/06/2020;Ngàyduyệtđăng:29/06/2020
Tómtắt:Bàiviếtnàykiểmđịnhcácnhântốthuộcmôitrườngnhânsựtácđộngđến
sựhàilòngcủanhânviêntạidoanhnghiệpthươngmạiđiệntửvàkiểmchứngmối
quanhệgiữacácbiếntácđộng.Dữliệunghiêncứuthựchiệnbằngphươngpháp
điềutrangẫunhiênvới101nhânviêntạicáccôngtySendo,Lazada,TikivàShopee
thôngquađiềutrabằngbảnghỏi.DữliệuđượcxửlýbằngphầnmềmSPSS22.0
quacácbướcphântíchđộtincậy,phântíchkhámphánhântố,phântíchkhẳngđịnh
nhântốvàmôhìnhhồiquituyếntính.Kếtquảnghiêncứuchỉrarằngbảnchấtcông
việcvàđàotạochuyênmôn,thunhập,cơhộithăngtiếnvànănglực,sựquantâmcủa
cấptrênvàđồngnghiệphợptácvàlãnhđạocôngbằngcótácđộngtíchcựcđếnsự
hàilòngtrongcôngviệctạidoanhnghiệpthươngmạiđiệntửtạiViệtNam.
Từkhóa:Sựhàilòngcôngviệc,Doanhnghiệpthươngmạiđiệntử
FACTORSAFFECTINGEMPLOYEES’SATISFACTIONIN
E-COMMERCEENTERPRISESINVIETNAM
Abstract:Thisreseachinvestigatesandtestingfactorsinthepersonnelenvironment
a൵ecting employeesatisfaction at e-commerce enterprises, aswell as veri¿es the
relationship between the variables. The research data was conducted by random
surveymethodwith101theemployeesatSendo,Lazada,Tiki,andShopeeCompany
through a questionnaire survey. The data was processed by SPSS 22.0 software
usingreliabilityanalysis,factordiscoveryanalysis,factorcon¿rmationanalysisand
linear regressionmodel.Theresultsof thestudyindicatethat: thenatureofwork
and professional training, income,promotedopportunities, andcompetencies, the
interestofsuperiorsandcolleaguesincooperationandfairleadershiphaveapositive
impactonjobsatisfactionate-commercebusinessesinVietnam.
Keywords:Jobsatisfaction,E-commercebusiness
1 Tácgiảliênhệ,Email:virkiller.¿
[email protected]
TạpchíQuảnlývàKinhtếquốctế,số129(6/2020)80
1.Giớithiệu
Kháchhàngvànhânviênlànhữngnhântốquantrọngtronghoạtđộngkinhdoanh
củadoanhnghiệp.Nhânviênđóngvaitròlà“kháchhàngnộibộ”củadoanhnghiệp,
đápứngvàhoànthànhcácmụctiêucôngviệc.Tuyvậy,đôikhidoanhnghiệpchỉquan
tâmtớikháchhàngbênngoàimàbỏquasựhàilòngcủa“kháchhàngnộibộ”-đối
tượngđóngvaitròquantrọngtrongmọihoạtđộngcủadoanhnghiệp.
Sựhàilòngvớicôngviệccủangườilaođộngảnhhưởngtớilòngtrungthànhcủa
nhânviênvớidoanhnghiệpvàhiệusuấtlaođộng.Vìvậy,nếudoanhnghiệptạocho
ngườilaođộnghàilòngvớicôngviệc,tácđộngtớilòngtrungthànhvàhiệusuấtlao
độngsẽđượcthúcđẩytíchcực.Ngượclại,nếunhânviênkhônghàilòngvớicôngviệc
hiệntại,haiyếutốnóitrêncũngchịuảnhhưởngtiêucựcvàdẫntớikếtquảhoạtđộng
kinhdoanhcủadoanhnghiệpsuygiảm(Kreitner&Kinichi,2007).
Thươngmạiđiệntử(TMĐT)tạiViệtNamđangcósựtăngtrưởngvàpháttriển
mạnhmẽtrongthờigianqua.Từ2016đến2018,doanhsốTMĐTViệtNamđãtăng
200%(từ4tỷUSDlên8tỷUSD),chiếm2,8%tổngmứcbánlẻdoanhthuthươngmại
dịchvụcảnước(BộCôngThương,2019).ĐểtiếptụcthúcđẩysựpháttriểnTMĐT,
doanhnghiệpTMĐTtạiViệtNamcầnnângcaochấtlượngmọinguồnlựccủadoanh
nghiệp,đặcbiệt lànguồnnhân lực.Vìvậy,doanhnghiệpkinhdoanhTMĐTngày
càngchútrọngvàoviệctạosựhàilòngcủanhânviênvớicôngviệcnhằmtácđộngtích
cựctớilòngtrungthànhvàhiệuquảcôngviệccủanhânviên.Nghiêncứunàythực
hiệntạicácdoanhnghiệpthươngmạiđiệntửViệtNambaogồmSendo,Lazada,Tiki
vàShopeeđểgiảiquyếtcácmụctiêunghiêncứutrên.
2.Cơsởlýthuyếtvàgiảthuyếtnghiêncứu
2.1Sựhàilòngcôngviệc
Sựhàilònglàcơsởthúcđẩyvàgắnbócủanhânsựtrongdoanhnghiệp.Sựhài
lòngcóliênquantớicácyếutốtâmlý,sinhlývàcácyếutốmôitrườnglàmviệckhiến
chongườilaođộngthựcsựcảmthấyhàilòngvớicôngviệchiệntại(Hoppock,1935).
Weiss&cộngsự(1967)địnhnghĩahàilòngtrongcôngviệclàtháiđộvềcôngviệc
đượcthểhiệnbằngcảmnhận,niềmtinvàhànhvicủangườilaođộngtrongcôngviệc.
Smith&cộngsự(1969)chorằngsựhàilòngvớicôngviệcđơngiảnlàcảmgiácngười
laođộnghàilòngvớicôngviệchọđanglàm.TácgiảKusku(2003)chorằngsựhài
lòngvớicôngviệcthểhiệnviệcnhucầuvàmongmuốncánhânđượcđápứngvàmức
độcảmnhậncủanhânviênvềmongmuốncủahọ.Cùngvớiquanđiểmnày,Kusku
(2003)chorằngsựhàilòngvớicôngviệclàsựphùhợpgiữamongmuốnvàcảmnhận
vềcôngviệccủanhânviên.Sựhàilòngvềcôngviệccủangườilaođộngbiểuhiện
bằngsựtíchcựctrongtrạngtháicảmxúcthểhiệnquahànhvi,niềmtincủahọ(Luddy,
2015;Vroom,1964;Locke,1976;Quinn&Staines,1979;Weiss&cộngsự,1967).
ThuyếtnhucầucủaMaslow(1943)chorằngcánhânhànhđộngtheonhucầutăngdần
theocấpbậc(5loạinhucầu),thuyếthainhântốcủaMcGregor(1960)vềbảnchấtcon
ngườidựatrênmộtnhómgiảđịnh,từđó,họđưaracáchhànhxửvớinhânviên,thuyết
Xquanniệmmangtínhtiêucựcchorằngngườilaođộngkhôngthamvọng,không
thíchlàmviệcvàkhôngcótráchnhiệm;thuyếtYquanniệmmangtíchchấttíchcực
chorằngngườilaođộngcóthểtựmìnhđịnhhướngcôngviệcvàsẵnsàngchịutrách
nhiệmvàhọcoicôngviệclàtấtyếunhưvuichơigiảitrí.Herzberg(1966)đãthựchiện
điềutrađểtìmracácnhântốliênquanđếnsựthỏamãn,bấtmãnvàđộngcơtrong
côngviệc,từđóôngđưaragiảthuyếtvềcácyếutốduytrìvàcácyếutốđộngviênvới
ngườilaođộng.McClelland(1961)đưarathuyếtbanhucầu,trongđó,conngườicóba
nhucầucơbảnlànhucầuthànhtựu,nhucầuliênminhvànhucầuquyềnlực.Vroom
TạpchíQuảnlývàKinhtếquốctế,số129(6/2020)
(1964)chorằngnếuconngườitinvàogiátrịmụctiêucủaviệcmìnhđanglàmvànhận
thấyviệchọlàmgiúpđạtđượcmụctiêuthìhọsẽđộnglựcđểthựchiệncôngviệc.Tuy
nhiên,đểđolườngcácyếutốtácđộngđếnsựhàilòngtrongcácdoanhnghiệpthương
mạiđiệntửthìlạichưachonhiềunghiêncứuđểkiểmchứngsựphụhợpcủacáckhung
lýthuyếtđãđưaratrướcđó.Nghiêncứunàyđượcthiếtkếđểtrảlờichocâuhỏitrên.
2.2Cácyếutốtácđộngđếnsựhàilòngcôngviệc
2.2.1Bảnchấtcôngviệc
Nhântố“bảnchấtcôngviệc”đượcdùngđểchỉramứcđộphùhợpcủabảnchất
côngviệcvớinănglực,mongmuốncủangườilaođộng.Sựphùhợpởđâyđượcthể
hiệnthôngquacáckhíacạnh:sựphùhợpvớinănglực,chuyênmôn;khảnănghiểurõ
côngviệcthựchiện;côngviệcmangđếnđộnglựcchongườilaođộngcốnghiến,sáng
tạo(Luddy,2005).Sựảnhhưởngcủanhântố“bảnchấtcôngviệc”tớimứcđộhàilòng
vớicôngviệcđãđượcchứngminhquanhiềunghiêncứuthựcnghiệm(Luddy,2005;
Châu,2009;Hà&Võ,2011).
2.2.2Cơhộiđàotạovàthăngtiến
Đàotạolàquátrìnhhọchỏinhữngkỹnăngcầnthiếtđểthựchiệnmộtcôngviệc
cụthể.Thăngtiếnlàviệcdichuyểntừvịtríhiệntạilênvịtríhoặccôngviệcquan
trọnghơntrongmộttổchức(Châu,2009).Kháiniệm“cơhộithăngtiến”phảnánh
việcngườilaođộngcóđượcngườisửdụnglaođộngtạocơhộipháttriểnvàthăng
tiếnsựnghiệptạitổchức/doanhnghiệptrongquátrìnhlàmviệchaykhông.“Cơhội
thăngtiến”đượcxemnhưmộtyếutốđộngviênnhânviên(Robbins,2002).Ellickson
&Logsdon(2002)chorằngcơhộithăngtiếnvàsựhàilòngcôngviệccómốiliênhệ
chặtchẽ.Trongkhiđó,Kreitner&Kinicki(2001)chỉramốiquanhệtíchcựcgiữacơ
hộiđàotạovàthăngtiếnvớisựhàilòngcôngviệcphụthuộcvàosựcôngbằngnhận
thứccủanhânviên.
2.2.3Lãnhđạo
“Lãnhđạo”làcấptrêntrựctiếpcủanhânviên.Thôngquaviệcđốixửcôngbằng,
sựquantâmđếncấpdưới,cónănglực,tầmnhìnvàkhảnăngđiềuhànhcũngnhưhỗ
trợnhânviêntrongcôngviệc,lãnhđạođemđếnsựhàilòngchonhânviên(Robbins,
2002).TheoRamsey&Sohi(1997),lãnhđạoảnhhưởngtớitinhthầnlàmviệcvàảnh
hưởngđếntháiđộhànhvihợptáchaybấthợptáccủangườilaođộng.Nhàlãnhđạo
theophongcáchdânchủthườngnhậnđượcnhiềuthiệncảmtừnhânviên,cóthểthúc
đẩytinhthầnlàmviệcvàgiảmthiểubấtmãncủanhânviênbằngcáchđộngviênđúng
lúc.Tronggiaotiếpvàtuyêntruyềnphổbiếngiátrịcốtlõicủadoanhnghiệptớingười
laođộng,sựđồngtìnhvàchấpnhậncủangườilaođộngvềnhữnggiátrịcủadoanh
nghiệpcóthểảnhhưởngđếntháiđộvàhànhvicủanhânviên.Khimốiquanhệgiữa
lãnhđạovànhânviêntốt,sựgiaotiếptrongnhómlàmviệccũngnhưsựhợptácđạt
kếtquảtốthơn.Cácdẫnchứngtrênchothấykhisựtươngtácgiữalãnhđạovànhân
viênđượcnângcaosẽdẫntớigiaotiếpnộibộvàhợptácnộibộtốthơn,đồngthờimức
độcamkếthoànthànhcôngviệccũngđượcnângcao,nhờđó,sựhàilòngcôngviệc
đượcnângcao(Ramsey&Sohi,1997).
2.2.4Đồngnghiệp
“Đồngnghiệp”lànhữngngườilàmviệctrongcùngmộttổchứchoặcgầnhơnlà
cùngbộphậnvớinhau.“Đồngnghiệp”đượcxemlànhântốtốtkhingườilaođộng
trongtổchứcsẵnsànggiúpđỡnhau,phốihợplàmviệchiệuquả,cácmốiquanhệ
hòahợp,khôngcăngthẳng,môi trường làmviệcmang tính thân thiệnvàcáccá
TạpchíQuảnlývàKinhtếquốctế,số129(6/2020)
nhâncósựtincậylẫnnhau(Madison&cộngsự,2000;Châu,2009;Hà&Võ,2011;
Phạm,2012).
2.2.5Thunhập
Thunhậplàsốtiềnmàcánhâncóđượctừviệclàmcôngchomộtdoanhnghiệp,tổchức.
Thunhậpởđâybaogồmcáckhoảnlươngcơbản,trợcấp,thưởng,hoahồngvàlợiíchbằng
tiềnkhácphátsinhtrựctiếptừcôngviệcchính,khôngbaogồmcáckhoảnthukháckhông
liênquanđếndoanhnghiệp,tổchứchọđanglàmviệc(Châu,2009).Xemxétnhântố“thu
nhập”dướicáckhíacạnhchỉsốmôtảcôngviệcquantâmtớisựphùhợpgiữathunhậpvới
mứcđộđónggópcủanhânviên,nhânviêncóthểsốngvớimứcthunhậphiệncó,khoảnthu
nhậpngoàilươngnhưthưởng,phụcấpđượcphânphốicôngbằng.Mộtsốnhànghiêncứuở
cácnướcpháttriểnchorằngítcóbằngchứngthểhiệntiềnlươngcótácđộngtớisựhàilòng
côngviệc,tuynhiên,tạicácquốcgiađangpháttriểnnhưViệtNam,tiềnlươngvẫnlàyếu
tốquantrọngảnhhưởngnhấtđịnhtớisựhàilòngcôngviệc(Trần,2005;Hà&Võ,2011).
2.3Giảthuyếtvàmôhìnhnghiêncứu
Nghiêncứunàysửdụngcácnhântốđượcđưaratrongmôhìnhchỉsốmôtảcông
việc(Smith&cộngsự,1969)đểđánhgiámứcđộhàilòngcôngviệccủanhânviên
cáccôngtySendo,Lazada,TikivàShopee.Môhìnhbaogồm5nhântố: (1)Bản
chấtcôngviệc;(2)Cơhộiđàotạovàthăngtiến;(3)Lãnhđạo;(4)Đồngnghiệpvà
(5)Thunhập.MôhìnhnghiêncứuđượctácgiảsửdụngthangđoLikertvới5cấp
độ:(1)Hoàntoànkhôngđồngý;(2)Khôngđồngý;(3)Bìnhthường;(4)Đồngývà
(5)Hoàntoànđồngý.
Môhìnhnghiêncứubaogồm5nhântốảnhhưởngtới“Sựhàilòngcôngviệc”được
trìnhbàytrongHình1.Vớicácyếutốnhânkhẩuhọc,tácgiảxemxétsựkhácbiệtvề
mứcđộhàilònggiữacácnhómtrongmỗiyếutố.
Hình1.Môhìnhnghiêncứuđềxuất
Nguồn:Tácgiảtổnghợp,2020
Cácgiảthuyếtnghiêncứuđượcphátbiểu:
GiảthuyếtH1:Nhântố“Bảnchấtcôngviệc”ảnhhưởngtíchcựctớisựhàilòng
côngviệc.
GiảthuyếtH2:Nhântố“Cơhộiđàotạovàthăngtiến”ảnhhưởngtíchcựctớisự
hàilòngcôngviệc.
GiảthuyếtH3:Nhântố“Lãnhđạo”ảnhhưởngtíchcựctớisựhàilòngcôngviệc.
TạpchíQuảnlývàKinhtếquốctế,số129(6/2020)
GiảthuyếtH4:Nhântố“Đồngnghiệp”ảnhhưởngtíchcựctớisựhàilòngcôngviệc.
GiảthuyếtH5:Nhântố“Thunhập”ảnhhưởngtíchcựctớisựhàilòngcôngviệc.
Cácgiảthuyếtđượcnêurasẽđượckiểmđịnhlạitínhphùhợptronghoàncảnh
thựctếkhinghiêncứutạiCôngtySendo,Lazada,TikivàShopeethôngquaquátrình
nghiêncứuvàkếtquảnghiêncứuđượctrìnhbàyởcácnộidungdướiđây.
3.Phươngphápnghiêncứu
3.1Nghiêncứuđịnhtính
Mụctiêucủanghiêncứuđịnhtínhlàtổnghợp,phânloạivàxácđịnhmốiquanhệ
giữacácbiếnsốtổnghợptừcácmôhìnhnghiêncứutrướcđểđưaramôhìnhđềxuất.
Bêncạnhđó,nghiêncứucònhiệuchỉnhvàápdụngcácthangđotừcácnghiêncứu
trướcđểnhằmphùhợpvớibốicảnhnghiêncứuởViệtNam.
3.2Nghiêncứuđịnhlượng
*Thuthậpdữliệuvàđặcđiểmcủamẫunghiêncứu
Tổngsốngườiđượcđiềutralà125nhânsựcủacácCôngtySendo,Lazada,Tiki
vàShopeethôngquaphươngphápđiềutrachọnmẫugiảnđơn,có23phiếubịloạido
thiếudữliệu,còn101phiếuhợplệ,điềnđầyđủcácthôngtin.ThôngtinởBảng1cho
thấyphânphốivềgiớitính,độtuổi,trìnhđộhọcvấnvànghềnghiệpcóđộchênhlệch
nhấtđịnh.Tuổicủanhữngngườiđượcđiềutratừ18đến50tuổi,nhưngtỷlệcaonhất
lànhómtuổi25-30(45,5%).Tỷlệcủacácnhómkhácnhưsau:18,8%lànhómnhỏ
hơn25tuổi;16,8%từ31-35tuổi;11,9%làtừ36-40tuổivà6,9%lànhómhơn40
tuổi.Đasốngườiđượchỏicótrìnhđộđạihọc(61,4%).Trongsố101ngườiđượchỏi
cóthờigianlàmviệctừ2nămtrởlênchiếm93,1%vàchủyếulàmviệcởvịtrítuyến
đầu(FO)chiếm69,3%.
Bảng1.Đặcđiểmmẫukhảosát
Tiêuchí Nhóm Tầnsuất Tỷlệ(%)
Giớitính
Nữ 49 48,5
Nam 52 51,5
Tuổi
<25 19 18,8
25-30 46 45,5
31-35 17 16,8
36-40 12 11,9
>40 7 6,9
Thờigianlàmviệc
<=1năm 8 7,9
2năm 27 26,7
3năm 27 26,7
4năm 21 20,8
5năm 18 17,8
TạpchíQuảnlývàKinhtếquốctế,số129(6/2020)
Tiêuchí Nhóm Tầnsuất Tỷlệ(%)
Vịtrí
BO 20 19,8
FO 70 69,3
SUPPORT 11 10,89
Trìnhđộhọcvấn
Caođẳng 30 29,7
Đạihọc 62 61,39
Sauđạihọc 9 8,9
Nguồn:Tácgiảtổnghợptrongquátrìnhnghiêncứu,năm2020
4.Phântíchnghiêncứu
4.1Kiểmđịnhđộtincậycủathangđo
Bảng2.Kếtquảphânđolườngbiếnquansáttươngquanbiếntổng(Cronbach’sAlpha)
Nhântố Diễngiảithangđo
Tương
quan
biến-tổng
Alpha
nếuloại
biến
Hệsố
Cronbach’s
Alpha
Bảnchất
côngviệc
(WO)
WO1:Côngviệcphùhợpvớinănglựcvàchuyênmôn 0,652 0,718
0,778
WO2:Hiểurõràngvềcôngviệc 0,454 0,761
WO3:Côngviệcchophéppháthuykhảnăngcánhân 0,671 0,706
WO4:Cóđộnglựcđểsángtạotrongcôngviệc 0,389 0,780
WO5:Côngviệcthúvịvàcóthửthách 0,506 0,752
WO6:Khốilượngcôngviệchợplý 0,519 0,746
Cơhội
đàotạo
vàthăng
tiến(OP)
OP1:Đượcđàotạochuyênmônđầyđủ 0,445 0,809
0,804
OP2:Cócơhộinângcaocáckỹnăngchuyênmôn 0,616 0,757
PO3:Tạocơhộichonhữngngườicókhảnăng 0,566 0,773
OP4:Cócơhộipháttriểncánhân 0,775 0,705
OP5:Chínhsáchđàotạovàpháttriểnrấtcôngbằng 0,555 0,777
Thunhập
(SA)
SA1:Thunhậpphùhợpvớikhảnăngvàđónggóp 0,593 0,761
0,801
SA2:Phầnthưởngcôngbằngchocôngviệc,hiệuquả
côngviệc 0,616 0,754
SA3:Phânphốicôngbằngtiềnlương,thưởngvàphụ
cấptheođónggóp 0,609 0,756
SA4:Cóthểsốngvớimứcthunhậphiệntại 0,551 0,774
SA5:Mứclươngngangbằngcácđơnvịkhác 0,554 0,773
Lãnhđạo
(SU)
SU1:Cấptrênluônquantâmđếncấpdưới 0,641 0,625
0,742
SU2:Nhânviênnhậnđượcnhiềuhỗtrợtừcấptrên 0,533 0,685
SU3:Cấptrênđốixửvớimọingườicôngbằng 0,491 0,709
SU4:Cấptrêncónănglực,tầmnhìnvàkhảnănglãnh
đạotốt 0,485 0,712
TạpchíQuảnlývàKinhtếquốctế,số129(6/2020)
Nhântố Diễngiảithangđo
Tương
quan
biến-tổng
Alpha
nếuloại
biến
Hệsố
Cronbach’s
Alpha
Đồng
nghiệp
(CO)
CO1:Đồng nghiệp thườngxuyên sẵn sàng giúp đỡ
lẫnnhau .629 0,701
0,778CO2:Đồngnghiệplàmviệchiệuquảvớinhau 0,578 0,728
CO3:Đồngnghiệpthânthiện 0,534 0,752
CO4:Đồngnghiệpđángtincậy 0,596 0,718
Sựhài
lòngcông
việc(JS)
JS1:Cảmthấyhàilòngkhilàmviệctạiđây 0,614 0,414
0,765JS2:Cảmthấyvuimừngkhiđượcchọnlàmviệcởđây 0,523 0,548
JS3:Coicơquannhưngôinhàthứ2 0,363 0,738
Nguồn:Tácgiảphântíchtừsốliệukhảosát
Saukhithựchiệnphântíchđánhgiáđộtincậythangđo,tácgiảthuđượccáckết
quảđolườngquahệsốCronbach’sAlphađềulớnhơn0,7;hệsốtươngquanbiến-tổng
đềulớn0,3.Tuynhiên,cómộtsốbiếnquansát,baogồmWO4,OP1cótươngquan
biến-tổnglớnhơnnêntácgiảquyếtđịnhloại2biếnnàyđểtăngđộtincậycủamô
hìnhnghiêncứu(Nunnally,1978;Hoàng&Chu,2008).Phântíchcácnhântốkhảo
sát(EFA)đượctiếnhànhvới22biếnquansátcủa4nhântốđộclập.EFAsẽđánhgiá
haigiátrịquantrọnglàgiátrịhộitụvàgiátrịphânbiệt.ĐiềukiệnchoEFAđượcthỏa
mãnlà:Hệsốtải>0,4;0,5≤KMO≤1;Sig.50%.
4.2Phântíchcácnhântố
HệsốKMObằng0,760>0,5;kiểmđịnhBarlettlà1243,193cóp-value=0,000<0,05;
phươngsaitríchbằng66,354%.Từsốliệuphântích,cácbiếnWO2,SA4,SU1cóhệ
sốtải(factorloading)lớnnhất<0,5.Tathựchiệnloạilầnlượttừngbiếntheothứtự
từbiếncóhệsốtảinhỏnhấtđếnbiếncóhệsốtảilớnnhấtchotớikhinhậnđượckết
quảcácbiếnhộitụvàkhôngcóbiếnnàocóhệsốtảinhỏhơn0,5(Hair&cộngsự,
1998);xéttheohệsốtảilớnnhấtcủabiến.Cácbiếnbịloạitheothứtựbaogồm:WO2,
SA4,SU1,SU2docácbiếnnàycóhệsốtảilớnnhất<0,5hoặcxuấthiệnđơnlẻtrong
mộtnhântố(việcloạibiếnđượcthựchiệntheothứtựđiềukiệntừhệsốtảinhỏđến
hệsốtảilớnhơnđểđảmbảođộtincậychomôhìnhnghiêncứu).Saukhithựchiện
liêntụccácbướcphântíchnhântốloạibỏdầncácbiếnviphạmđiềukiện,tađượckết
quảphântíchnhântốcuốicùng.HệsốKMObằng0,772>0,5;kiểmđịnhBarlettlà
1026,209cóp-value=0,000<0,05.phươngsaitríchbằng66,480%,nghĩalàcácbiến
quansátgiảithíchđược66,480%biếnthiêncủabiếntổng(Hair&cộngsự,1998).
CácbiếnquansátsauphântíchnhântốEFAhìnhthànhbốnnhântố.Mộtsốbiến
WO3,OP2,OP4,OP5,SU1,SA3vàCO3làcácthangđođahướngdoxuấthiệnhệsố
tảiở2nhântốkhácnhau.BiếnWO3vàCO3xuấthiệnởnhântố1và3;biếnOP2và
OP4xuấthiệnởnhântố1và2;biếnOP5xuấthiệnởnhântố2và4;biếnCO3xuất
hiệnởnhântố1và3;biếnSA3vàSU1lầnlượtxuấthiệnởnhântố1và4,nhântố2
và3.Tuynhiên,dođiềukiệnnghiêncứuđưarachỉchấpnhậnhệsốtảilớnnhất>0,5
theoHair&cộngsự(1998)nêncácbiếnnóitrênđượcxếpvàocácnhântốmàchúng
cóhệsốtảilớnnhất(Thọ,2013).BiếnOP2vàWO3đượcxếpvàonhântốthứnhất,
biếnOP4vàOP5xếpvàonhântốthứhai,biếnCO3xếpvàonhântốthứba,biếnSA3
xếpvàonhântốthứ4.Cácbiếncònlạiđềulàcácthangđođơnhướng.
Cácbiếnthuộcmỗinhómnhântốbaogồm:
TạpchíQuảnlývàKinhtếquốctế,số129(6/2020)
Nhóm1:WO1,WO3,OP2,WO5,WO6;
Nhóm2:OP3,OP4,OP5,SU4,SU1;
Nhóm3:CO2,CO1,SU3,CO4,CO3;
Nhóm4:SA1,SA2,SA3,SA5.
Kếtquảphântíchkhámphánhântốcácbiếnphụthuộcnhómyếutố“Sựhàilòngcông
việc”hìnhthànhmộtnhântố,hệsốKMO=0,679>0,5;kiểmđịnhBarlettcóp-value=
0,00050%.Nhưvậy,thangđo“sựhàilòngcông
việc”làthangđođơnhướng,chỉhìnhthànhmộtnhântốduynhất.Điềunàychothấy
việcsắpxếplạicácthangđotheophântíchởtrênlàphùhợpvàlàcơsởquantrọngđể
tácgiảđặtlạigiảthuyếtnghiêncứuchophùhợpvớithựctếvàđốitượngnghiêncứu.
4.3Tổngkếtlạisaukhiphântíchmôhình
Bảng3.Tổngkếtcácbiếnq