Các yếu tố tác động đến sự hài lòng trong công việc của nhân viên tại Cổ Phần Vận tải Thủy Tân Cảng chi nhánh Thốt Nốt

64 Tạp chí Kinh tế - Kỹ thuật CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN SỰ HÀI LÒNG TRONG CÔNG VIỆC CỦA NHÂN VIÊN TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN VẬN TẢI THỦY TÂN CẢNG CHI NHÁNH THỐT NỐT Trần Minh Hiếu*, Nguyễn Hồng Đặng** TÓM TẮT Nghiên cứu này tìm hiểu các yếu tố tác động đến sự hài lòng của nhân viên đối với công ty Cổ Phần Vận Tải Thủy Tân Cảng Chi Nhánh Thốt Nốt. Qua kiểm định, phân tích nhân tố và hồi quy bội, kết quả nghiên cứu thể hiện bốn yếu tố tác động đến sự hài lòng của nhân viên đối với công ty Cổ Phần Vận Tải Thủy Tân Cảng Chi Nhánh Thốt Nốt: (1) Sự lãnh đạo của cấp trên, (2) Bản chất công việc, (3) Lương, thưởng và phúc lợi, (4) Cơ hội đào tạo và thăng tiến. Kết quả nghiên cứu là tài liệu quan trọng để công ty Cổ Phần Vận Tải Thủy Tân Cảng Chi Nhánh Thốt Nốt tham khảo trong quá trình xây dựng và thực hiện chiến lược và phát triển. Từ khóa: hài lòng của nhân viên, lãnh đạo của cấp trên, bản chất công việc, lương, thưởng và phúc lợi, cơ hội đào tạo và thăng tiến. FACTORS AFFECTING EMPLOYEES’ SATISFACTION AT WORK IN SAIGON NEWPORT CORPORATION - THOT NOT BRANCH ABSTRACT This study explores the factors that affect employee satisfaction with Saigon Newport Corporation - Thot Not Branch. Through testing, factor analysis and multiple regression, the results show four factors that affect staff satisfaction for Saigon Newport Corporation - Thot Not Branch: (1) leadership of superiors, (2) nature of work, (3) salaries, bonuses and benefits, (4) opportunities for training and development. The research results are an important document for Saigon Newport Corporation - Thot Not Branch to refer in the process of developing and implementing the strategy and development. Keywords: Employee Satisfaction, Leadership, Work Nature, Salary, Bonus and Welfare, Opportunity for Training and Promotion. * ThS. Giảng viên khoa Kinh tế - Quản trị kinh doanh, Trường Đại học An Giang. E-mail: tmhieu@agu.edu.vn: ĐT: 0984300484 ** Chi Nhánh Thốt Nốt - Công ty cổ phần Vận tải Thủy Tân Cảng. E-mail: nguyenhongdang80@gmail.com 65 Các yếu tố tác động đến... 1. GIỚI THIỆU Sự hài lòng trong công việc là một yếu tố rất quan trọng đối với cả nguời lao động và người sử dụng lao động. Sự hài lòng với công việc là thái độ ảnh hưởng, ghi nhận của người lao động về các khía cạnh khác nhau trong công việc (Lê Nguyễn Đoan Khôi & Nguyễn Thị Ngọc Phương, 2013). Người lao động luôn mong muốn được làm việc trong điều kiện thuận lợi về cơ sở vật chất và nhận được sự quan tâm, hỗ trợ từ người sử dụng lao động. Đây là tiền đề giúp cho người lao động phát huy khả năng của mình để hoàn thành nhiệm vụ được giao. Sự hài lòng của người lao động là vô cùng quan trọng vì sự hài lòng có thể làm tăng năng suất và hiệu quả công việc mà người lao động mang đến cho cơ quan, doanh nghiệp, tổ chức (Wagner & Gooding, 1987). Việc đào tạo, bồi dưởng cho đội ngũ nhân viên trong doanh nghiệp là nhiệm vụ quan trọng và cấp bách đối với các nhà quản lý doanh nghiệp hiện nay nhằm đảm bảo chất lượng công việc đạt hiệu quả cao. Bên cạnh đó việc đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ nhân viên phải gắn liền với động viên khích lệ và giữ chân nhân viên. Có như vậy doanh nghiệp mới xây dựng và phát triển hơn nữa thông qua một đội ngũ nhân viên trung thành và có trình độ cao để đáp ứng yêu cầu ngày càng tăng lên mà công việc đòi hỏi. Công ty Cổ Phần Vận Tải Thủy Tân Cảng - Chi Nhánh Thốt Nốt được thành lập 04/10/2009 là công ty con trực thuộc Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn (SaiGon NewPort), nhà khai thác cảng container chuyên nghiệp, hiện đại và lớn nhất Việt Nam. Ngày 12.11.2015, Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn đã tổ chức lễ khánh thành Cảng Tân Cảng - Thốt Nốt, cơ sở thứ 23 trong hệ thống Tân Cảng Sài Gòn, đánh dấu sự ra đời một mắt xích quan trọng trong chuỗi kết nối các cơ sở mang thương hiệu Tân Cảng tại khu vực Tây Nam Bộ. So với các cảng vụ khác của công ty thì chi nhánh tại Thốt Nốt còn khá mới (2 năm). Có thể thấy rằng công tác bồi dưỡng và thu hút nhân viên thật sự là một thách thức lớn đối với công ty Cổ Phần Vận Tải Thủy Tân Cảng Chi Nhánh Thốt Nốt hiện nay. Chính vì vậy giả pháp nào để nâng cao sự hài lòng của nhân viên là câu hỏi cần được lãnh đạo công ty chi nhánh Thốt Nốt quan tâm. Nghiên cứu này đề ra giải pháp nhằm nâng cao sự hài lòng của nhân viên. Kết quả nghiên cứu có thể sử dụng làm cơ sở để Công ty Cổ Phần Vận Tải Thủy Tân Cảng Chi Nhánh Thốt Nốt xây dựng các kế hoạch và chiến lược phát triển nhân sự phù hợp với định hướng phát triển, đồng thời là tài liệu tham khảo cho các chi nhánh khác trực thuộc công ty Tân Cảng Sài Gòn và các doanh nghiệp có mô hình tương tự. 2. MÔ HÌNH VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1. Mô hình nghiên cứu Nhân viên là người lao động chính trong công ty. Sự hài lòng của nhân viên là sự thõa mãn với thành quả đạt được trong quá trình lao động, là động lực thúc đẩy nhân viên làm việc và gắn bó với công việc tại công ty. Sự hài lòng của nhân viên được thể hiện qua các yếu tố: (1) Sự lãnh đạo của cấp trên, (2) Bản chất công việc, (3) Cơ hội đào tạo và thăng tiến, (4) Đồng Nghiệp, (5) Lương, thưởng và phúc lợi, (6) Môi trường làm việc (Nguyễn Liên Sơn, 2008). Mô hình nghiên cứu của đề tài (Hình 1) được kế thừa và phát triển từ kết hợp và chọn lọc một số cơ sở lý thuyết và thang đo nhân tố của các nhà nghiên cứu như: Luddy (2005), Tom (2007), Andrew (2002), Keith John (2002), và tại Việt Nam có nghiên cứu của Trần Kim Dung & cộng sự (2005). Việc lựa chọn được thực hiện trên cơ sở phù hợp với mục tiêu nghiên cứu của đề tài về sự hài lòng của nhân viện tại công ty Cổ Phần Vận Tải Thủy Tân Cảng Chi Nhánh Thốt Nốt. 66 Tạp chí Kinh tế - Kỹ thuật 2.2. Phương pháp nghiên cứu Theo đề xuất của Nguyễn Đình Thọ (2009), quy trình nghiên cứu này bao gồm hai bước: (1) Nghiên cứu sơ bộ và (2) Nghiên cứu chính thức. Trong nghiên cứu sơ bộ: bảng hỏi nháp được xây dựng trên cơ sở kế thừa theo bộ công cụ TJSQ của Lester (1987) cùng với thang đo Likert 5 bậc với lựa chọn số 1 là rất không đồng ý với phát biểu và lựa chọn số 5 là rất đồng ý với phát biểu. Nội dung các biến quan sát trong các thành phần được hiệu chỉnh cho phù hợp với điều kiện tại công ty Cổ Phần Vận Tải Thuỷ Tân Cảng chi nhánh Thốt Nốt. Nghiên cứu chính thức: được thực hiện bang phương pháp định lượng với kỹ thuật thu thập dữ liệu là phỏng vấn qua bảng câu hỏi (thang đo chính thức). Nghiên cứu này sử dụng phương pháp lấy mẫu thuận tiện (Nguyễn Đình Thọ, 2012), dữ liệu hồi đáp sẽ được phân tích qua 3 bước: (1) Đánh giá độ tin cậy và giá trị thang đo bằng hệ số Cronbach’s Alpha; (2) Phân tích nhân tố khám phá EFA (Exploratory Factor Analysis); (3) Kiểm định hồi quy mô hình tuyến tính bội. Kết quả hồi quy bội dùng làm cơ sở tiến hành đề xuất các giải pháp nâng cao sự hài lòng của nhân viên tại công ty Cổ Phần Vận Tải Thuỷ Tân Cảng Chi Nhánh Thốt Nốt. 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Nghiên cứu có sáu khái niệm cũng là sáu biến độc lập trong mô hình được đo lường bằng 26 biến quan sát. Nghiên cứu được thực hiện với tổng số 185 bảng hỏi được phát ra và thu về kết quả 185 (đây cũng là toàn bộ số lượng nhân viên đang công tác tại công ty). Kiểm định thang đo bằng hệ số Cronbach’s Alpha cho thấy tất cả 26 biến đều đạt yêu cầu (lớn hơn 0.6). Qua phân tích nhân tố khám phá (EFA) thang đo sự hài lòng của nhân viên cho thấy 2 khái niệm là Đồng nghiệp và Môi trường làm việc không phù hợp được loại ra khỏi mô hình. Còn lại 4 khái niệm đều đạt độ tin cậy về giá trị. Kết quả phân tích mô hình hồi quy chỉ ra 4 yếu tố tác động đến sự hài lòng của nhân viên: (1) Lãnh đạo của cấp trên; (2) Bản chất công việc; (3) Cơ hội đào tạo và thăng tiến; (4) Lương, thưởng và phúc lợi. Yếu tố “Đồng nghiệp” và “Môi trường làm việc” có hệ số tương quan thấp nên không ảnh hưởng gì đến sự hài lòng của nhân viên. Chính vì thế mô hình nghiên cứu sau khi phân tích hồi quy tuyến tính bội được điều chỉnh lại như Hình 2. Hình 1: Mô hình nghiên cứu các yếu tố tác động đến sự hài lòng của nhân viên tại công ty Cổ Phần Vận Tải Thuỷ Tân Cảng Chi Nhánh Thốt Nốt 67 Các hệ số hồi quy đều có mức ý nghĩa 5%. Tất cả 4 yếu tố: (1) Sự lãnh đạo của cấp trên; (2) Bản chất công việc; (3) Cơ hội đào tạo và thăng tiến; (4) Lương, thưởng và phúc lợi đều có quan hệ cùng chiều với sự hài lòng của nhân viên tại công ty Cổ Phần Vận Tải Thuỷ Tân Cảng Chi Nhánh Thốt Nốt. SHL = 0.437BanChat + 0.185CoHoi + 0.359SuLanhDao + 0.318Luong Đồng thời giá trị R2 = 0.456 cho thấy mối quan hệ giữa 4 yếu tố này khá chặt chẽ, theo đó giải thích được 45.6% sự hài lòng của nhân viên công ty Cổ Phần Vận Tải Thuỷ Tân Cảng Chi Nhánh Thốt Nốt. 4. GIẢI PHÁP NÂNG CAO SỰ HÀI LÒNG CỦA NHÂN VIÊN TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN VẬN TẢI THUỶ TÂN CẢNG CHI NHÁNH THỐT NỐT 4.1. Giải pháp yếu tố Sự lãnh đạo của cấp trên Kết quả nghiên cứu cho thấy sự hài lòng của nhân viên đối với cấp trên tại công ty chỉ ở mức khá (trung bình 4.15), nhân viên hài lòng với sự lãnh đạo của cấp trên tại công ty Cổ Phần Vận Tải Thuỷ Tân Cảng Chi Nhánh Thốt Nốt (Quan tâm giải quyết những vấn đề mà nhân viên gặp phải không để xảy ra sai xót nào) là cao nhất với 32.4% rất đồng ý. Để nâng cao hơn nữa sự hài lòng cho nhân viên đang làm việc tại công ty lãnh đạo công ty cần quan tâm hơn nữa đến công việc của nhân viên, cụ thể là thường xuyên tổ chức các buổi gặp gỡ trao đổi để tìm hiểu và giải quyết các vấn đề vướng mắc mà nhân viên đang gặp phải. Ghi nhận đóng góp và kết quả làm việc của nhân viên một cách thõa đáng, công bằng. Giữa các cá nhân làm việc cho các phòng ban khác nhau thì lãnh đạo công ty cần có sự quan tâm như nhau, hiểu rõ đặc điểm khác nhau giữa các phòng ban. Lãnh đạo công ty cần có kế hoạch cụ thể để tiếp xúc và làm việc cụ thể với nhân viên, đặc biệt chú ý đến thành tích đóng góp của nhân viên cho sự phát triển của công ty. Thực tế thì chỉ có lãnh đạo trung gian mới thường xuyên gặp gỡ và trao đổi với quản lý các phòng ban thông qua họp báo cáo hằng tuần, họp chi nhánh. Quản lý các phòng ban có kế hoạch riêng để vừa có thể họp mặt các nhân viên trực thuộc phòng ban vừa đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ được giao. 4.2. Giải pháp yếu tố Bản chất công việc Mức độ hài lòng của nhân viên đối với yếu tố này ở mức cao (trung bình 4.39), được nhân viên rất đồng ý là 50.3% cho thấy nhân viên đang hài lòng với đặc điểm tính chất công việc của mình. Tuy nhiên không phải tất cả nhân viên đều hài lòng. Trong trương lai, ban lãnh đạo công ty cần không ngừng đổi mới môi trường làm việc, Các yếu tố tác động đến... Hình 2: Mô hình nghiên cứu hiệu chỉnh sau khi phân tích nhân tố khám phá 68 Tạp chí Kinh tế - Kỹ thuật nâng cấp trang thiết bị phục vụ cho công việc để nâng cao sự hài lòng của nhân viên hơn nữa. Có kế hoạch tổ chức các buổi tập huấn, đào tạo để trao đổi kinh nghiệm chuyên môn, cập nhật, bổ sung và ghi nhận đóng góp của nhân viên đối với thực tế công việc. Đồng thời chia sẽ các biện pháp xử lý cũng như khắc phục khi có sự cố xãy ra trong công việc. 4.3. Giải pháp yếu tố Cơ hội đào tạo và thăng tiến Kết quả nghiên cứu mức độ hài lòng của nhân viên đối với yếu tố “Cơ hội đào tạo và thăng tiến” ở mức trung bình (trung bình 4.04) (Chương trình đào tạo do công ty mang lại hiệu quả tốt) đạt mức rất đồng ý cao nhất là 35.7%. Và có 5.9% không đồng ý (Chính sách thăng tiến công bằng với giữa các cá nhân) cho thấy một số nhân viên không hài lòng với chính sách đào tạo và thăng tiến hiện tại. Công ty cần có cái nhìn tổng quát và công bằng với tất cả nhân viên, ghi nhận thành tích của từng nhân viên đạt được để đề xuất được đào tạo và đưa lên nắm giữ những vị trí quan trọng trong công việc. Ngoài ra cũng cần có chính sách cụ thể và công khai để nhân viên cảm thấy sự đóng góp của mình cho công việc cũng như công ty. 4.4. Giải pháp cho yếu tố Lương, thưởng và phúc lợi Kết quả nghiên cứu mức độ hài lòng của nhân viên cho thấy yếu tố “Lương, thưởng và phúc lợi” cao (trung bình 4.36), 42.7% nhân viên đồng ý (Chính sách lương, thưởng và phúc lợi của công ty luôn công bằng giữa các nhân viên) nhưng cũng có đến 10.3% nhân viên không có ý kiến (Lương, thưởng và phúc lợi của công ty đã tạo sự gắn kết với công ty Tân Cảng). Công ty có thể căn cứ vào hiệu quả làm việc của nhân viên để đề ra cơ chế trả lương phù hợp, trên cơ sở tính chất công việc mà nhân viên đóng góp nhằm thể hiện tính khách quan và công bằng, tạo động lực cho nhân viên nhiệt tình cho công việc của mình đang làm, chất lượng và hiệu quả sẽ cao hơn. Đồng thời góp phần giữ chân các nhân viên có kinh nghiệm và kiến thức chuyên môn. Công ty có thể tham khảo từ chi tiêu thiết yếu trong sinh hoạt hằng ngày, xem xét lại thu nhập tối thiểu mà nhân viên thực hiện cho ngân sách nhà nước để đề ra chính sách lương, cũng như các khoản thu nhập khác như thưởng, phúc lợi, từ đó sẽ nâng cao sự hài lòng của nhân viên hơn nữa. 5. KẾT LUẬN Kết quả này cho thấy tại công ty Cổ Phần Vận Tải Thuỷ Tân Cảng Chi Nhánh Thốt Nốt chế độ lương, thưởng và phúc lơi là vấn đề cần được quan tâm xem xét. Nhân viên chưa thật sự hài lòng với chế độ trả lương thưởng hiện hành. Câu hỏi đặt ra ở đây là liệu có phải là tình hình chung cho cả hệ thống công ty hay chỉ là cá biệt ở công ty Cổ Phần Vận Tải Thuỷ Tân Cảng Chi Nhánh Thốt Nốt. Và dù câu trả lời là thế nào đi nữa, các nhà quản lý cũng cần có biện pháp để cải thiện thu nhập cho nhân viên, mặt khác xây dựng chính sách lương thưởng đáp ứng nhiều hơn sự kỳ vọng của nhân viên. Việc này sẽ đòi hỏi các nhàn quản lý tìm hiểu nhiều hơn nữa bằng các phương pháp định tính, bằng phỏng vấn sau để xác định rõ nhu cầu và nguyện vọng của nhân viên khi làm việc cho công ty. Tại công ty Cổ Phần Vận Tải Thuỷ Tân Cảng Chi Nhánh Thốt Nốt thì sự lãnh đạo của cấp trên được đánh giá khá tốt, tuy nhiên lại có 3.8% nhân viên không đồng ý với sự lãnh đạo của cấp trên cho thấy cần có sự điều chỉnh về phong cách lãnh đạo để có thể nâng cao hơn nữa sự hài lòng của nhân viên đối với công ty. Bên cạnh đó, đặc điểm tính chất công việc cũng chưa có tác động mạnh đến sự hài lòng của nhân viên. Công ty có môi trường chuyên nghiệp, lại trong lĩnh vực trọng yếu nhưng lại chưa thật sự mang lại sự kích thích khi làm việc cho nhân viên. Công ty cần lưu ý quan tâm và có biện pháp cải thiện. Nghiên cứu này cho thấy các yếu tố trong mô hình có thể giải thích 45.6% sự hài lòng của nhân viên đối với công ty Cổ Phần Vận Tải 69 Thuỷ Tân Cảng Chi Nhánh Thốt Nốt, ngoài ra nghiên cứu cũng có những hạn chế nhất định. Dó đó cần có nhiều nghiên cứu sâu và rộng hơn nữa liên quan đến sự hài lòng của nhân viên trong công việc và các nghiên cứu bổ sung khiếm khuyết vào cơ sở lý thuyết trong lĩnh vực này. Hy vọng tương lại sẽ có them nhiều nghiên cứu tiếp theo không chỉ tại công ty Cổ Phần Vận Tải Thuỷ Tân Cảng Chi Nhánh Thốt Nốt mà còn mở rộng ở các chi nhánh khác để có thể giải thích tốt hơn cũng như đưa ra các biện pháp giúp nâng cao sự hài lòng của nhân viên công Tân Cảng nói riêng và các doanh nghiệp có cùng mô hình nói chung. Các yếu tố tác động đến... TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Hoàng Trọng. & Chu Nguyễn Mộng Ngọc. (2008). Phân tích dữ liệu nghiên cứu với SPSS. Nxb. Hồng Đức. 2. Lê Nguyễn Đoan Khôi. & Nguyễn Thị Ngọc Phượng. (2013). Các nhân tố tác động đến sự hài lòng trong công việc của nhân viên tại trường Đại Học Tiền Giang. Truy cập từ cơ sở dữ liệu ĐH Cần Thơ. https://sj.ctu.edu.vn/ql/docgia/tacgia-735/baibao-10312.html 3. Lester, P. E. (1987). Development and Factor Analysis of the Teacher Job Satisfaction Ques- tionnaire (TJSQ). Educational and Psychological Measurement. 47(1), 223-233. doi: 10.1177/0013164487471031 4. Nguyễn Đình Thọ. & Nguyễn Thị Mai Trang. (2009). Phương pháp nghiên cứu khoa học trong kinh doanh. Nxb. Lao động – Xã Hội, HN. 5. Nguyễn Vũ Duy Nhất. (2009). Ảnh hưởng của sự hài lòng đến nỗ lực và lòng trung thành của nhân viên trong ngành dịch vụ viễn thông tại Việt Nam. Truy cập từ cơ sở dữ liệu Ebook. Việt Nam. cua-nhan-vien-trong-nganh-dich-vu-vien-thong-tai-viet-nam-47022/ 6. Trần Kim Dung. (2015). Quản trị nguồn nhân lực. Nxb. Tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh. 7. Wagner, J. A., & Gooding, R. Z. (1987). Shared influence and organizational behavior: A me- ta-analysis of situational variables expected to moderate participation-outcome relationships. Academy of Management Journal. 30(3), 524-541.