Theo Giám ñốc Viện Nghiên cứu và Phát triển Công nghệSinh học,
Trường ðại học Cần Thơ, cho biết: “Nếu tiêu thụtrong nước, sau khi thu
hoạch, xoài ñược phân loại, ñóng gói, vận chuyển và phân phối ñến người
tiêu dùng. Nếu xuất khẩu, thì sau khi phân loại, sẽtiến hành các bước xử
lý, tồn trữ(ñểvận chuyển xa), làm chín, ñóng gói, rồi mới vận chuyển và
phân phối ñến nơi tiêu thụ”. Xoài Cát Hòa Lộc có vỏmỏng nên khó bảo
quản lâu và vận chuyển xa, gây khó khăn cho việc xuất khẩu. Tiến sĩToàn
cùng các cộng sự ñã nghiên cứu khắc phục hạn chếtrên bằng cách xửlý
chần nước nóng ñểngăn bệnh thán thưvà ruồi ñục trái. Biện pháp này
giúp ñảm bảo sản phẩm ñạt chất lượng theo yêu cầu kiểm dịch thực vật
cho cây ăn trái. Sau ñó, trái ñược nhúng vào dung dịch Chitosan, tạo nên
một lớp màng bao phủmỏng có tác dụng chống mất ẩm, giảm hao hụt
trọng lượng và kéo dài thời gian tồn trữ. Qua các thí nghiệm, xoài ñược
tồn trữtốt nhất là ởnhiệt ñộlạnh từ10-12oC. Kết luận: “Qua quá trình xử
lý và tồn trữ, trái xoài ñược bảo quản tốt nhất trong 4 tuần, thậm chí có
11 trang |
Chia sẻ: lamvu291 | Lượt xem: 1560 | Lượt tải: 5
Bạn đang xem nội dung tài liệu Chuyên đề: Bảo quản trái cây sau thu hoạch, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
phanquangthoai@yahoo - upload
CHUYÊN ð : B O QU N TRÁI CÂY SAU THU HO CH
Th c tr ng v n ñ b o qu n trái cây
Vi t Nam
Hi n nay, n ư c ta ch có m t s
doanh nghi p l n và các siêu th có
ph ươ ng th c t n tr trái cây nhi t ñ l nh. Còn l i, ña s các v a
thu mua trái cây c ũng nh ư nông dân ñ u thu ho ch và bán trái cây
theo t p quán, không có qui trình b o qu n sau thu ho ch. ði u này
gây nh h ư ng không nh ñ n ch t l ư ng s n ph m và hi u qu
kinh t . Th i gian g n ñây v n ñ này ñư c các nhà v ư n r t quan
tâm và ñ c bi t các công trình nghiên c u b o qu n trái cây sau thu
ho ch c ũng ñang cho nh ng k t qu kh quan…
Qui trình nghiên c u b o qu n xoài ñư c S Khoa h c và Công ngh TP
C n Th ơ nghi m thu ñ u n ăm 2007. Nông tr ư ng Sông H u – n ơi nghiên
c u hi n có 150.000 cây xoài cát Hòa L c, trung bình, m i h có 80-100
cây. V i s n l ư ng hàng n ăm lên ñ n c hàng nghìn t n xoài s n ph m…
ð h ư ng t i qui trình thu ho ch và b o qu n xoài có qui mô c a m t
phân x ư ng phân lo i, ñóng gói, b o qu n trái cây t ươ i chính qui, Nông
tr ư ng ñã h p tác v i Vi n Nghiên c u và Phát tri n Công ngh Sinh h c
và B môn Công ngh Th c ph m, Tr ư ng ð i h c C n Th ơ cùng Vi n
Nghiên c u Cây ăn qu Mi n Nam nghiên c u thành công qui trình b o
qu n xoài sau thu ho ch b ng công ngh hi n ñ i, ñ m b o ch t l ư ng
t t, giúp kéo dài th i gian t n tr , ñáp ng yêu c u xu t kh u và tiêu dùng
trong n ư c.
Theo Giám ñ c Vi n Nghiên c u và Phát tri n Công ngh Sinh h c,
Tr ư ng ð i h c C n Th ơ, cho bi t: “N u tiêu th trong n ư c, sau khi thu
ho ch, xoài ñư c phân lo i, ñóng gói, v n chuy n và phân ph i ñ n ng ư i
tiêu dùng. N u xu t kh u, thì sau khi phân lo i, s ti n hành các b ư c x
lý, t n tr ( ñ v n chuy n xa), làm chín, ñóng gói, r i m i v n chuy n và
phân ph i ñ n n ơi tiêu th ”. Xoài Cát Hòa L c có v m ng nên khó b o
qu n lâu và v n chuy n xa, gây khó kh ăn cho vi c xu t kh u. Ti n s ĩ To àn
cùng các c ng s ñã nghiên c u kh c ph c h n ch trên b ng cách x lý
ch n n ư c nóng ñ ng ăn b nh thán th ư và ru i ñ c trái. Bi n pháp này
giúp ñ m b o s n ph m ñ t ch t l ư ng theo yêu c u ki m d ch th c v t
cho cây ăn trái. Sau ñó, trái ñư c nhúng vào dung d ch Chitosan, t o nên
m t l p màng bao ph m ng có tác d ng ch ng m t m, gi m hao h t
tr ng l ư ng và kéo dài th i gian t n tr . Qua các thí nghi m, xoài ñư c
t n tr t t nh t là nhi t ñ l nh t 10-12oC. K t lu n: “Qua quá trình x
lý và t n tr , trái xo ài ñư c b o qu n t t nh t trong 4 tu n, th m chí có
Ks.phanquangthoai page 11
phanquangthoai@yahoo - upload
kh n ăng kéo dài 6 tu n, có th v n chuy n và phân ph i ñi xa”.
Năm 2006, Phó Tr ư ng Khoa Nông nghi p và Sinh h c ng d ng,
Tr ư ng ð i h c C n Th ơ và các c ng s ti n hành nghiên c u qui trình
b o qu n sau thu ho ch các lo i trái cây: quýt ñư ng, b ư i N ăm Roi, cam
sành, cam m t và cam xoàn. ðây là ñ tài nghiên c u ñư c th c hi n
theo yêu c u c a S Khoa h c và Công ngh t nh H u Giang. D ki n, ñ
tài s ñư c nghi m thu vào n ăm 2009. Theo ñó vi c nghiên c u theo
hư ng s n xu t trái cây s ch nên th c hi n ph ươ ng pháp phòng tr sinh
h c tr ư c và sau thu ho ch. Các hóa ch t ñ c h i ñư c h n ch s d ng,
thay vào ñó s d ng các ch t không ñ c h i nh ư: dùng n m ñ i kháng ñ
tr b nh, vôi, dung d ch Chlorine (là ch t th ư ng ñư c dùng trong x lý
nư c sinh ho t)... Hi n nay, chúng tôi ñã nghiên c u xong qui trình b o
qu n sau thu ho ch trái quýt ñư ng; ñang ti p t c nghiên c u qui trình
b o qu n các lo i trái cây khác”.
Qua nhi u nghiên c u các nhà khoa h c ñã ñư a ra qui trình b o qu n trái
quýt ñư ng v i th i gian t n tr ñ n 8 tu n. ðó là b o qu n trái b ng cách
bao màng Chitosan n ng ñ 0,25% k t h p v i bao Polyethylene (PE)
ñ c 5 l v i ñư ng kính m i l 1 mm và ghép mí l i b ng máy ép. Sau ñó,
b o qu n nhi t ñ 120C. V i ph ươ ng pháp này, ph m ch t bên trong
trái nh ư: hàm l ư ng ñư ng, hàm l ư ng vitamin C... luôn n ñ nh, t l hao
h t tr ng l ư ng th p, màu s c v trái ñ ng ñ u và ñ p. Ngoài trái quýt
ñư ng, các nhà khoa h c c ũng nghiên c u thêm qui trình b o qu n trái
quýt h ng (quýt Ti u) b ng cách b o qu n trong bao PE (nh ưng ch ñ c 3
l , m i l 1 mm) và b o qu n nhi t ñ l nh (150C). qui trình này cho
phép th i gian t n tr kéo dài ñ n 9 tu n.
ðư c bi t: “S d ng bao PE bao trái nh m h n ch s b c h ơi n ư c, làm
gi m b t c ư ng ñ hô h p và sinh t ng h p ethylene... giúp kéo dài th i
gian t n tr trái. Bao trái b ng bao PE ñã ñư c s d ng khá ph bi n trên
nhi u lo i trái cây khác nhau, nhi u n ơi trên th gi i và ñ t k t qu t t.
B o qu n trái cây trong nhi t ñ th p làm cho trái chín ch m h ơn, d ư ng
ch t trong trái ñư c duy trì lâu h ơn, h n ch các lo i n m b nh phát tri n,
v trái ít b nh ăn nheo... Tuy nhiên, m i lo i trái cây có th ch u ñ ng
nh ng ng ư ng nhi t ñ khác nhau. Do ñó, vi c nghiên c u ñ tìm ra
ng ư ng nhi t ñ t t nh t cho t ng lo i trái cây là r t c n thi t”.
Ngoài ra, B môn Khoa h c Cây tr ng, Khoa Nông nghi p và Sinh h c
ng d ng, Tr ư ng ð i h c C n Th ơ cùng các c ng s ñã th c hi n ñ tài
“Nghiên c u b o qu n t ươ i, kéo dài th i gian t n tr trái cam sành, quýt
ñư ng và b ư i N ăm Roi t i C n Th ơ”. ð tài th c hi n nhi u bi n pháp ñ
b o qu n trái cây nh ư: b o qu n nhi t ñ l nh, s d ng ch t trích th o
m c ñ phòng tr n m b nh h i, s d ng bao PE, bao màng Chitosan…
Ks.phanquangthoai page 11
phanquangthoai@yahoo - upload
D ki n, cu i n ăm 2007, ñ tài s ñư c nghi m thu.
Theo ñánh giá c a các nhà khoa h c, nh ng nghiên c u b o qu n trái cây
sau thu ho ch có th ng d ng r ng rãi trong các siêu th vì n ơi ñây có
phòng l nh và các ñi u ki n c n thi t ñ b o qu n trái cây lâu dài. Ngoài
ra, khi trái cây Vi t Nam h ư ng ñ n th tr ư ng xu t kh u thì vi c b o qu n
trái sau thu ho ch ñ kéo dài th i gian t n tr trong quá trình v n chuy n
là m t yêu c u b t bu c. Do ñó, nh ng công trình nghiên c u v b o qu n
trái cây sau thu ho ch hi n nay là r t c n thi t, góp ph n nâng cao giá tr
th ươ ng ph m cho trái cây trên th tr ư ng trong và ngoài n ư c.
Gi i thi u công ngh b o qu n rau qu , trái cây t ươ i b ng ch ph m
sinh h c t Chitosan, không ñ c h i
Phân lo i SPC: Ch bi n và b o qu n rau qu
Lĩnh v c áp d ng: Công ngh th c ph m
Mô t tóm t t công ngh thi t b
T nguyên li u chitosan ñã ch t o ra ch ph m sinh h c ñ t o màng
trên trái cây, rau qu . ðã có công ngh b o qu n trái cây t ươ i t khâu thu
hái ñ n khi bán s n ph6 m ra ngoài th tr ư ng.
CN/TB duoc ap dung:
- B o qu n trái cây t ươ i - B o qu n rau t ươ i - B o qu n hoa t ươ i - B o
qu n th c ph m t ươ i s ng (cá, th t, tr ng ...)
Công su t / n ăng xu t : Tùy theo qui mô s n xu t c a khách hàng yêu
c u
Các ch tiêu kinh t - k thu t khác
T o màng sinh h c không ñ c h i, dùng an toàn cho ng ư i, gi m cho
trái cây, rau qu t ươ i lâu, h n ch hô h p trên v nên trái cây lâu chín, lâu
b khô nh ăn, ch ng n m m c
Ưu ñi m c a CN/TB
- T ươ ng ñ i ñơn gi n, ñ u t ư không nhi u - ð m b o an toàn v sinh th c
ph m - Thích h p cho vi c s n xu t công nghi p
V n ñ b o qu n trái cây xu t kh u
Ks.phanquangthoai page 11
phanquangthoai@yahoo - upload
S n ph m trái cây c a n ư c ta, ñ c bi t trái cây c a các t nh ð ng B ng
Sông C u Long có nhi u l i th v ch ng lo i, s n l ư ng và ch t l ư ng
c a trái cây mi n nhi t ñ i nh ưng vi c b o qu n ñ xu t kh u vào các th
tr ư ng l n nh ư Nh t, M , EU… ch ưa ngang t m v i s n l ư ng thu ho ch
hàng n ăm.
Có nhi u nguyên nhân trong v n ñ này, trong ñó vi c b o qu n ch ưa
ñư c ñ u t ư v công ngh và h th ng thi t b b o qu n m t cách t ươ ng
x ng v i doanh nghi p có th ươ ng hi u trái cây xu t kh u.
T i th tr ư ng trong n ư c t nhi u n ăm nay giá bán trái cây vào th i ñi m
thu ho ch r th ư ng b p bênh, do s n ph m cùng ch ng lo i nhi u vào
th i ñi m thu ho ch, bình quân kho ng 2 tháng / v , làm cho vi c ñi u ti t
tiêu th s n ph m g p nhi u khó kh ăn, s n ph m trái cây ñư c tiêu th
d ng t ươ i là ch y u t i ñ a ph ươ ng và trong n ư c, nên th ư ng gây
ñ ng, s n ph m th ư ng b h ư h ng. Trong th c t s n ph m trái cây
th ư ng ñư c thu ho ch th m chí khi ch ưa ñ n th i ñi m thu ho ch, ña s
trái cây th ư ng không qua khâu ki m tra ch t l ư ng và v sinh an toàn
th c ph m…Trong ñó ch m t s l ư ng trái t ươ i ñ tiêu chu n ph m c p
ñư c phân lo i b o qu kho l nh có nhi t ñ và ñ m thích h p cho
t ng lo i trái. ðáng chú ý, hi n do n ư c ta có r t ít các kho b o qu n nên
chí phí b o qu n trong các khâu thu hái, bao gói và v n chuy n l nh ñ
xu t kh u r t cao. ðây c ũng là nguyên nhân h n ch vi c ng d ng các
ti n b k thu t v b o qu n s n ph m các trung tâm phát tri n cây ăn
qu trong c n ư c.
V a qua t i H i th o ch ươ ng trình Qu c Gia v phát tri n s n xu t và xu t
kh u rau hoa qu t ươ i c a Vi t Nam do B Th ươ ng M i t ch c nhi u ñ i
bi u các t nh và doanh nghi p c ũng ñã có ý ki n v v n ñ này. Theo ñó
các doanh nghi p cho r ng: c n ti n hành xây d ng các kho b o qu n
l nh ngay t i vùng nguyên li u và t i các c a kh u, b n c ng ñ ñ m b o
ch t l ư ng t t nh t trái cây xu t kh u. Tuy nhiên các doanh nghi p c ũng
ñ ngh B có nh ng chính sách h tr các doanh nghi p v v n ñ ñ m
b o th c hi n m c tiêu nói trên.
I. B o qu n xoài, nhãn
Ph n l n nhãn xoài tiêu th trên th tr ư ng hi n nay ñ u ñ ng trong s t
tre, thùng g , thùng carton ñ trong ñi u ki n t nhiên, vì v y b tác ñ ng
b i nhi t ñ , m ñ cao l i v n chuy n ñi xa nên ch b o qu n ñư c 7 – 10
ngày, t l d p nát ñ n 20 – 25%, có khi t i 30%. Các vi n nghiên c u,
tr ư ng ñ i h c ñã nghiên c u vá ng d ng thành công m t s ph ươ ng
Ks.phanquangthoai page 11
phanquangthoai@yahoo - upload
pháp b o qu n nhãn, xoài t ươ i nh ư sau:
Công ngh b o qu n qu t ươ i nhi t ñ bình th ư ng có s d ng ch t
di t n m, vi sinh v t và côn trùng b ng xông khí SO2 v à các ph ươ ng pháp
thay ñ i thành ph n môi tr ư ng b o qu n. Công ngh này có th b o
qu n ñư c 15 – 16 ngày, t l hao h t 10 – 12%, có th v n chuy n ñi xa
t các tình Nam B ra mi n B c.
- Công ngh b o qu n qu t ươ i ñ i v i xoài nhi t ñ th p 10 – 12oC,
v i nhãn 5 – 7oC là ph ươ ng pháp b o qu n hi u qu nh t, th i gian b o
qu n kéo dài trên 30 ngày, t l hao h t do d p nát 5 – 7%, có th v n
chuy n ñi xa và xu t kh u (tr ư c khi b o qu n nhi t ñ th p ph i lo i b
nh ng qu th i, d p nát và x lý các bi n pháp nh ư ñã nêu trên). V i xoài
b o qu n nhi t ñ t nhiên (nh ư n ư c ta) th i gian gi ñư c r t ng n.
Song b o qu n nhi t ñ th p d ư i 10oC, qu xoài g p nhi u h n ch :
d b t n th ươ ng do nhi t ñ l nh làm trái chuy n màu, th t m m, mùi v
không ñ c tr ưng nh ư chín bình th ư ng. Xoài sau khi thu ho ch, phân lo i,
r a s ch r i ngâm trong dung d ch CaCl2 ho c Ca(NO3)2, n ng ñ s
d ng 4 – 6%, v t ra ñ khô ñi u ki n t nhiên, sau ñó ñ ng trong túi
nilông kích thư c 15 x 25 cm, có 20 l thoát m trên túi. B o qu n nhi t
ñ 11 – 11,5oC là t t nh t, th i gian b o qu n trên 30 ngày, xoài v n gi
ñư c màu s c, ch t l ư ng t t (VNCCAQ MN).
- V bao bì b o qu n nhãn, xoài:
1. M t lo i truyên th ng dùng s t tre, n a, thùng g ( ñóng t ng thanh) có
giá thành th p nh ưng t l d p nát, th i nh ũn cao.
2. Dùng thùng carton có ñ c l thoát m, giá thành tuy có cao h ơn lo i
truy n th ng song t l hao
t, d p nát, th i ít h ơn nhi u nên hi u qu cu i cùng v n cao.
Ngoài b o qu n t ươ i, ñ i v i nhãn, còn s d ng bi n pháp s y ñ s ơ ch ,
b o qu n cho bán qu khô và ch bi n long nhãn (cùi khô). Hi n nay,
ñang áp d ng bi n pháp s y cùi b ng cách xo n b h t ngay tù khi qu
còn t ươ i, khi khô v n gi ñư c hình d ng c a qu và tiêu hao nhiên li u
th p. Khôi l ư ng ñưa vào s y chi m 30 – 35% t ng s n l ư ng. Công
ngh s y chính là th công, dùng than c i, than ñá. Công su t s y c a các
lò trung bình t 8 – 10 t n/m , có th lên ñ n 20 t n/m ; th i gian s y 1
m t 24 – 48 gi . Nh ng lò s y th ư ng t p trung quanh v ùng nhãn, riêng
t nh B n Tre có trên 100 lò s y.
Do qui trình công ngh s y còn l c h u nên ch t l ư ng s n ph m ch ưa
cao, không ñ ng ñ u v màu s c, hình d ng, ch ưa ñáp ng yêu c u th
tr ư ng c a m t s n ư c khó tính.
Ch bi n
Nhãn, xoài ch bi n ñư c nhi u lo i s n ph m nh ư nhãn ngâm ñư ng, xi-
rô, n ư c nhãn, xoài gi i khát. Hi n nay có 8 nhà máy ch bi n th c ph m
xu t kh u là Deltafood, LD Donanewtower, Interfood, Tân Bình, Delta
Long An, Ti n Giang, An Giang, Kiên Giang; t ng công su t 65.500 t n
Ks.phanquangthoai page 11
phanquangthoai@yahoo - upload
s n ph m/n ăm. Th tr ư ng tiêu th các s n ph m này còn r t nhi u h n
ch , giá thành cao (riêng chi hí bao bì ñã chi m t i 20% giá thành s n
ph m), các s n ph m n ư c n ư c gi i khát ch y u tiêu th trong n ư c
nh ưng còn ch m nên các nhà máy ch ưa phát huy h t công su t.
II. B o qu n và ch bi n chu i
Chu i là lo i trái cây thông d ng Vi t Nam , t qu chu i, hoa chu i, thân
chu i. Có th ch bi n ra nhi u món ăn nh ư chu i khô, chu i s y, m t chu i,
rư u chu i, n ư c c t chu i, b t chu i...
Chu i khô
Chu i chín t i ho c chu i xanh bóc v , thái lát, tr i lên khay th ng, xông l ưu
hu ỳnh 15 phút, sau ñó ñem ph ơi ho c s y khô 55 – 91OC trong 18 ñ n 20 gi .
ð ngu i cho vào túi nilông. Có th gi ñư c trong 25 ngày. N u sau khi cho vào
túi hàn kín l i ñ ñư c 90 ngày.
Chu i khô có th nghi n ra làm b t chu i ho c làm th c ăn li n.
L y 5 kg chu i chín, bóc v , thái lát, ngâm vào dung d ch bicacbonat sedium ( ½
thìa cà phê pha v i 2 lít n ư c), x p vào khay ñem xông l ưu hu ỳnh trong 1 gi ,
ñem ra ph ơi n ng hay s y trong lò có nhi t ñ 55 – 60OC trong 20 gi . ð ngu i
cho vào h p s t ñ y kín.
Lát chu i khô có mùi th ơm nh ư mùi bánh m ỳ, dùng làm n m qu khô, kem ñ u
ñư c
Chu i khô (ph ươ ng pháp dân gian)
Chu i chín bóc v , thái lát ngang m ng, tr i ñ u trên nong, nia. S y b ng than c i
kho ng 10 gi . Chu i khô giòn, mùi th ơm. Cho vào l th y tinh dành ăn d n.
Chu i chín bóc v , ñ c qu tr i trên nia, ph ơi héo, ñư a vào s y b ng than c i
m t ñêm. Chu i khô, d o , ăn ng t. Cho vào l ñ y kín ho c túi bu c kín. Chu i
khô dùng làm món tráng mi ng v i n ư c trà ñ c.
K o chu i khô
Chu i khô thái ch , cho ñư ng vào n ư c c t d a ñun sôi, th chu i, g ng non thái
ch , d a n o tr n ñ u, ñun nh l a, t i khi chu i ñ c s n s t v a khô, b c xu ng.
Chu i ñã ng t nên ch c n cho thêm m t ít ñư ng, 1 kg chu i khô ch c n cho 0,2
kg ñư ng là ñ . ð chu i vào khuôn ñã láng m t l p d u d a, nén ch t. R c ít l c
Ks.phanquangthoai page 11
phanquangthoai@yahoo - upload
rang vàng b v , tách ñôi lên trên. Dùng chày cán nh lên chu i cho l c dính vào
chu i. ð ngu i, c t thành thanh, cho vào l thu tinh ho c b c gi y bóng. K o
chu i th ơm, ngon, màu ñ óng r t ñ p.
Chu i h p
Chu i chín bóc v , thái lát d c qu , b vào lon lùn, ñ ng p sirô ñư ng 25 – 30o
Brix và 0,2% axit xitric, ñ chu i có ñ pH = 4,5 – 5,3. D p kín n p, thanh trùng
trong n ư c sôi 100o C 15 phút h õc trong n i áp su t, r i làm ngu i nhanh ñ
tránh sirô thay ñ i màu, ñ c trong th i gian b o qu n, làm gi m ch t l ư ng.
Chu i h p th ơm, ngon, màu h ng, r t ñư c ng ư i n ư c ngoài ưa thích
Nư c c t chu i
Chu i chín bóc v , ch n n ư c sôi ho c h ơi n ư c sôi (88o C), xay nhuy n, thêm
ñư ng và axit xitric ñ ñ t ñ pH = 4,2 – 4,3 (kho ng 100 ga axit xitric cho 45,50
kg n ư c c t). ðun sôi, ñóng h p, hàn kín, l t ng ư c h p xu ng trong 5 phút, làm
ngu i ñ n 35oC. Khi ñóng h p hàn lon ph i nhanh ñ tránh không khí l t vào làm
gi m ch t l ư ng s n ph m.
Dưa chu i chát
Chu i chát (chu i h t) g t s ch v , thái m ng, ngâm vào n ư c có pha chanh
kho ng 10 phút cho chu i ñ chát, v t ra ép ráo, r i l i ngâm vào n ư c chanh có
thêm tý mu i, ñ chu i chuy n màu tr ng. X p vào th u, ñ ng p n ư c chanh pha
mu i, gài ch t, ñ m t ngày. V t chu i ra, ép ráo n ư c chanh, l i x p vào th u,
d i n ư c mu i, ñư ng, gi m ñun sôi ñ ngu i, gài ch t. Sau 4 ngày là ăn ñư c.
Tr ư c khi ăn thái g ng, t, t i, b ăm nh hoà thêm n ư c m m, ngâm chu i vào.
Ăn kèm ch , ném, tré. Món ăn c a ng ư i Hu .
Rư u chu i
Chu i tây già bóc v , thái m ng, h p chín. B chu i vào l th y tinh, ñ ng p
nư c ñư ng ñun sôi ñ ngu i, cho men r ư u vào, ñ y kín (c 1 kg chu i cho
kho ng 300 kg ñư ng và 5 viên men). Sau 1 tháng, g n l y n ư c trong cho vào
chai, ñ y kín. R ư u chu i u ng th ơm, ngon, d tiêu.
.
III. B o qu n khoai lang theo kinh nghi m nhà nông
ð b o qu n khoai lang t ươ i ñư c lâu, xin gi i thi u m t vài kinh nghi m mà bà
con nông dân Trà Nóc v n áp d ng.
Ks.phanquangthoai page 11
phanquangthoai@yahoo - upload
1. B o qu n trong h m
ñào sâu d ư i ñ t
Ch n
2. B o qu n trong h m bán l thiên:
H m này c ũng ch n ch
ñ t n ơi cao ráo, s ch s , không có n ư c ng m. ðào h m theo ki u lòng chum có
n p ñ y kín và có rãnh thoát n ư c. H m ñào xong ph i ñ khô m i ch a khoai.
Khoai thu ho ch v ch n c t t, không xây sát, ít l m ñ t, không có c hà. Nh p
khoai vào h m vào nh ng ngày khô ráo và th n tr ng khi v n chuy n vào h m.
M t tháng ñ u m n p 1 – 2 l n ñ thoát nhi t ñ trong h m, tránh b c nóng. N u
m ñ trong h m quá cao, ph i dùng ch t hút m. ñ t cao ráo và khô, không có
m ch n ư c ng m. H m ñào sâu trên 1m, phía trên m t h m ñ p m t b c t ư ng ñ t
quanh mi ng h m, có m t c a ñ lên xu ng, h m ph i có n p ñ y kín và có mái
che. B o qu n b ng hai cách này s cách ly ñư c v i môi tr ư ng và khoai gi
ñư c lâu h ơn.
3. B o qu n b ng cách cát khô:
ñ u c quay ra ngoài, t d ư i lên trên. N u khoai ñóng trong s t thì ñ nguyên và
ch ng 2 – 3 s t lên nhau, sau ñó l y cát khô ph kín lên khoai. Tr ư ng h p b o
qu n ngoài tr i ph i làm lán che m ưa n ng. ñ u nhau và x p thành t ng ñ ng ho c
t ng lu ng và ph i ñ n ơi cao ráo, thoáng mát, tránh nh ng ch n ng h t vào và
không có m ưa d t.
ðây là ph ươ ng pháp b o qu n t ươ ng ñ i kín, c ũng gi ng nh ư trong h m kín nh ưng
ñơ n gi n và d làm. Song b o qu n b ng cách cát khô có nh ư c ñi m là không
ñư c kín hoàn toàn, nên v n ch u nh h ư ng c a nhi t ñ và m ñ bên ngoài.
Ch n nh ng c khoai c