Chuyên đề Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại chi nhánh ngân hàng công thương Ba Đình

MỞ ĐẦU Một nền kinh tế phát triển là mục tiêu trước mắt cũng như lâu dài của đất nước. Trong điều kiện nền kinh tế các nước đang hội nhập một cách nhanh chóng trên mọi phương diện, nền kinh tế nước ta còn nhiều yếu kém do đó chúng ta cần thiết phải xây dựng những ngành mang tính chất chiến lược như thông tin, năng lượng, ngân hàng… Ngân hàng là ngành đòi hỏi phải có sự phát triển nhanh hơn một bước so với các ngành kinh tế khác. Hoạt động ngân hàng là một trong những mắt xích quan trọng cấu thành sự vận động nhịp nhàng của nền kinh tế. Bởi vì, ngân hàng là một ngành kinh doanh tiền tệ mà tiền là một “hàng hoá” đặc biệt cho nên một sự biến động nhỏ trên thị trường cũng tác động đến nền kinh tế… Cùng với sự chuyển đổi cơ cấu kinh tế của đất nước, hệ thống ngân hàng cũng có những bước chuyển mình cho phù hợp với điều kiện và hoàn cảnh kinh tế mới. Đồng thời với sự phát triển của nền kinh tế, nhiều mô hình kinh tế khác nhau đã được thử nghiệm và mang lại những thành công đáng ghi nhận. Trong đó phải kể đến sự đóng góp to lớn của các doanh nghiệp vừa và nhỏ.Việc phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ tạo điều kiện khai thác và sử dụng có hiệu quả các nguồn tài nguyên thiên nhiên, các nguồn vốn, công nghệ và ngoài ra nó còn là một bộ phận rất linh hoạt giúp nền kinh tế ổn định đứng vững khi mà chu kỳ suy thoái, khủng hoảng trên thế giới đang ngày càng có xu hướng rút ngắn lại. Đường lối đổi mới kinh tế và định hướng phát triển nền kinh tế nhiều thành phần vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước đã tạo ra rất nhiều thuận lợi và cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam nói chung và các doanh nghiệp vừa và nhỏ nói riêng. Tuy nhiên do xuất phát điểm của nước ta là một nước nông nghiệp lạc hậu, chịu nhiều thiệt hại do chiến tranh gây ra, thị trường vốn lại chưa phát triển nên đã gây ra nhiều khó khăn cho các doanh nghiệp đặc biệt là trong việc tìm kiếm các nguồn vốn để mở rộng quy mô sản xuất kinh doanh. Ngoài ra khó khăn đó còn do các doanh nghiệp chưa có đủ uy tín để vay vốn, thêm vào đó lại chưa có chính sách hỗ trợ hợp lý cho các doanh nghiệp này. Chính vì thế, một nhiệm vụ trọng tâm đặt ra đối với Đảng và Nhà nước ta và bản thân các doanh nghiệp, các tổ chức tín dụng nước ta là phải tìm ra những giải pháp thích hợp để đẩy lùi khó khăn giúp cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ phát huy thế mạnh để có thể rút ngắn khoảng cách với các nước phát triển trên thế giới. Thực tế hiện nay cho thấy nguồn vốn tín dụng NH đầu tư cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ còn chưa nhiều. Một phần là do khách hàng truyền thống và do mục tiêu của các NHTM chủ yếu là các doanh nghiệp lớn, mặt khác do doanh nghiệp vừa và nhỏ ở nước ta sử dụng vốn tín dụng còn chưa hợp lý và hiệu quả. Chính vì vậy, việc tìm ra các giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ đang là mối quan tâm đặc biệt của các NHTM. Xuất phát từ quan điểm đó và thực trạng hoạt động tín dụng tại Chi nhánh NHCT Ba Đình, em đã chọn đề tài “Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Chi nhánh NHCT Ba Đình” làm đề tài nghiên cứu. Kết cấu chuyên đề : Phần mở đầu Phần nội dung Chương 1: Tín dụng NH đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ Chương 2: Thực trạng chất lượng tín dụng đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Chi nhánh NHCT Ba Đình Chương 3: Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Chi nhánh NHCT Ba Đình Phần kết luậnCHƯƠNG 1 : TÍN DỤNG NGÂN HÀNG ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ 1.1. Lý luận chung về doanh nghiệp vừa và nhỏ 1.1.1. Khái niệm doanh nghiệp vừa và nhỏ Hiện nay có rất nhiều ý kiến khác nhau khi đưa ra khái niệm về doanh nghiệp vừa và nhỏ. Nhưng nhìn chung có thể hiểu doanh nghiệp vừa và nhỏ theo nghĩa thông thường là những cơ sở sản xuất kinh doanh tương đối nhỏ với quy mô không lớn lắm, có tư cách pháp lý, không có vị thế độc quyền, chuyên môn hoá thấp, quy mô về vốn thấp, số lượng lao động và doanh thu hàng năm thấp. Tuy nhiên để có thể nói chính xác thế nào là quy mô nhỏ, không lớn lắm thì mỗi nước khác nhau lại có những quan điểm khác nhau nhưng thông thường người ta căn cứ vào các tiêu thức như tổng vốn đầu tư được huy động cho sản xuất kinh doanh, giá trị tài sản cố định, số lao động được sử dụng thường xuyên…Trên cơ sở đó mỗi nước có sự lựa chọn tiêu thức khác nhau để đưa ra quan điểm về doanh nghiệp vừa và nhỏ. Ở Việt Nam những năm gần đây, khi vai trò của các doanh nghiệp vừa và nhỏ ngày càng được khẳng định thì những quan điểm về tiêu thức xác định loại hình doanh nghiệp này cũng không thống nhất. Có quan điểm thì cho rằng doanh nghiệp vừa và nhỏ là những doanh nghiệp có lao động thường xuyên dưới 500 người, giá trị tài sản cố định dưới 1 tỷ, giá trị vốn lưu động dưới 8 tỷ và doanh thu dưới 20 tỷ. Bên cạnh đó lại có quan điểm cho rằng trong lĩnh vực sản xuất và xây dựng, doanh nghiệp nào có vốn nhỏ hơn 1 tỷ và dưới 100 lao động là doanh nghiệp nhỏ, doanh nghiệp nào có vốn từ 1 tỷ đến 10 tỷ với số lượng lao động từ 100 đến 500 là doanh nghiệp vừa. Ngày 20/06/1998 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành công văn số 681/CP-KNT quy định tiêu chí tạm thời xác định doanh nghiệp vừa và nhỏ là doanh nghiệp có vốn điều lệ dưới 5 tỷ đồng và số lao động bình quân dưới 200 người. Theo nghị định 90/NĐ-CP/2001 của Chính phủ ban hành ngày 23/11/2001 thì doanh nghiệp vừa và nhỏ được định nghĩa như sau: “doanh nghiệp vừa và nhỏ là cơ sở sản xuất kinh doanh độc lập, đã đăng ký kinh doanh theo pháp luật hiện hành, có vốn đăng ký không quá 10 tỷ đồng hoặc số lao động bình quân hàng năm không quá 300 người. Căn cứ vào tình hình kinh tế xã hội của từng ngành, địa phương, trong quá trình thực hiện các biện pháp, chương trình trợ giúp có thể linh hoạt áp dụng cả hai tiêu chí vốn và lao động hoặc một trong hai tiêu chí nói trên”. Như vậy, có thể thấy rằng trong những năm gần đây Đảng và Nhà nước ta đã quan tâm hơn đến loại hình doanh nghiệp vừa và nhỏ thể hiện qua các quy định, quy chế đã phù hợp hơn, tạo ra nhiều cơ hội hơn cho các doanh nghiệp này phát triển hơn cả về vốn và lao động nhằm khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư làm ăn lớn và khuyến khích việc thu hút thêm nhiều lao động đang thiếu việc làm. Theo nghị định 90/CP thì doanh nghiệp vừa và nhỏ bao gồm các doanh nghiệp được thành lập và hoạt động theo luật doanh nghiệp, các doanh nghiệp được thành lập và hoạt động theo luật doanh nghiệp Nhà nước, các hợp tác xã thành lập và hoạt động theo luật hợp tác xã, các hộ kinh doanh cá thể đăng ký theo nghị định 20/2000/NĐ-CP ngày 03/02/2000 của Chính phủ về đăng ký kinh doanh bao gồm các loại hình doanh nghiệp cơ bản như: Doanh nghiệp Nhà nước, hợp tác xã, doanh nghiệp tư nhân, công ty TNHH, công ty cổ phần, công ty hợp danh và hộ kinh doanh cá thể. 1.1.2. Đặc điểm của doanh nghiệp vừa và nhỏ Nhìn chung các doanh nghiệp vừa và nhỏ dù theo loại hình nào thì cũng mang những đặc điểm cơ bản sau: Thứ nhất: Vốn đầu tư ban đầu thấp, những sản phẩm mà các doanh nghiệp vừa và nhỏ kinh doanh là những sản phẩm không có tính ổn định trong sản xuất kinh doanh vì hầu hết các doanh nghiệp vừa và nhỏ không có định hướng lâu dài trong hoạt động kinh doanh mà thường xuyên thay đổi ngành nghề, cơ cấu mặt hàng, các mặt hàng sản phẩm dịch vụ nhiều về chủng loại nhưng không lớn về số lượng. Thứ hai: Tổ chức quản lý sản xuất kinh doanh gọn nhẹ, các mối quan hệ nội bộ dễ điều chỉnh vì thế có tính linh hoạt cao, dễ thích ứng với sự biến động của nền kinh tế thị trường. Công tác điều hành mang tính trực tiếp và quan hệ giữa người quản lý và người lao động khá chặt chẽ. Thứ ba: Lĩnh vực hoạt động của các doanh nghiệp vừa và nhỏ rất đa dạng và phong phú nhờ vậy việc mở rộng tín dụng cho các doanh nghiệp này sẽ giúp các Ngân hàng phấn tán được rủi ro hoặc rủi ro gây biến động không lớn đối với hoạt động kinh doanh của Ngân hàng. Thứ tư: Khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp này còn thấp do hạn chế về vốn, về trình độ, công nghệ, phương thức quản lý, khả năng tiếp cận thông tin và khả năng tiếp cận thị trường thấp. Đặc điểm này của doanh nghiệp vừa và nhỏ chính là yếu tố tiềm ẩn gây rủi ro cho Ngân hàng khi cho vay. 1.1.3. Vai trò của doanh nghiệp vừa và nhỏ đối với sự phát triển kinh tế Qua số liệu thống kê trong và ngoài nước chúng ta thấy các doanh nghiệp vừa và nhỏ đóng vai trò rất lớn trong nền kinh tế quốc dân với nhiều hình thức đa dạng phong phú, hoạt động trong hầu hết các lĩnh vực kinh tế. Cùng với những lợi thế và không đòi hỏi nhiều vốn đầu tư, quản lý đơn giản, dễ thay đổi linh hoạt theo thị trường, các doanh nghiệp vừa và nhỏ đã và đang phát huy những mặt tích cực và khẳng định vị thế của mình trong nền kinh tế. Ở nước ta với đường lối kinh tế đúng đắn, các doanh nghiệp này đã và đang phát triển một cách mạnh mẽ cả về số lượng và chất lượng. 1.1.3.1. Tạo công ăn việc làm Việc làm là vấn đề cấp bách hiện nay của Việt Nam, với tốc độ tăng dân số hàng năm mặc dù đã giảm nhưng so với khu vực và trên thế giới vẫn cao, hàng năm đã tạo ra khoảng 1 triệu người đến tuổi lao động cộng với số người thất nghiệp là 6%/năm và bán thất nghiệp hiện nay do cơ cấu kinh tế như sắp xếp lại các doanh nghiệp Nhà nước, số quân nhân giải ngũ…Theo dự báo từ nay đến năm 2010 mặc dù dân số tăng chậm lại nhưng nguồn lao động của nước ta vẫn tăng nhanh liên tục đòi hỏi việc làm hết sức khẩn trương. Sức ép của dân số lao động lên đất đai, việc làm ở nông thôn chính là nguyên nhân của dòng di dân từ nông thông ra thành phố, gây ra nhiều vấn đề xã hội phức tạp. Thực tế cho thấy toàn bộ các doanh nghiệp Nhà nước thời gian qua, năm cao nhất cũng chỉ thu hút đươc khoảng 1.6 triệu lao động. Trong khi đó theo số liệu hàng năm doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng tạo ra việc làm cho khoảng 50-80% lao động trong các ngành nghề công nghiệp, dịch vụ. Đặc biệt trong nhiều thời kỳ, khi các doanh nghiệp lớn sa thải số lượng lớn công nhân thì khu vực doanh nghiệp vừa và nhỏ lại là nơi tái tạo lại công việc cho họ. Mặt khác đây chính là khu vực thu hút lao động là sinh viên mới ra trường và điều này đã góp phần giải quyết một trong những bức xúc của chúng ta. Như vậy, các doanh nghiệp vừa và nhỏ chính là một trong những phương tiện rất hiệu quả để giải quyết vấn đề lao động. 1.1.3.2. Khai thác, tận dụng các nguồn lực xã hội Hiện nay còn rất nhiều tiềm năng trong dân chưa được khai thác như tiềm năng về trí tuệ, tay nghề cao, lao động, vốn, điều kiện thực hiện, bí quyết sản xuất… Do đó việc phát triển doanh nghiệp sản xuất, các ngành nghề trong nông thôn hiện nay là một hướng quan trọng để khai thác nguồn lực nói trên, thu hút lao động nông thôn, phát huy lợi thế của từng vùng nhằm phát triển kinh tế. Về thu hút vốn trong dân: Khu vực doanh nghiệp vừa và nhỏ thu hút được phần lớn nguồn vốn trong dân do tính chất nhỏ lẻ dễ phân tán, đi sâu vào các ngõ ngách bản làng. Do yêu cầu số lượng vốn ban đầu không nhiều nên có thể tận dụng từ số vốn của bản thân, vay gia đình, bạn bè thậm chí còn vay của các tổ chức tín dụng. Do dễ khởi sự và nguồn vốn ít nên các doanh nghiệp vừa và nhỏ có vai trò, tác dụng rất lớn trong việc thu hút các nguồn vốn nhỏ lẻ nhàn dỗi trong dân để đầu tư sản xuất kinh doanh. Về thu hút lao động: Sự phát triển của các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở nông thôn sẽ thu hút nhiều lao động chưa có việc làm hoặc lực lượng lao động tạm thời nhàn rỗi theo mùa vụ vào hoạt động sản xuất kinh doanh, rút dần lực lượng lao động trong nông nghiệp sang công nghiệp và dịch vụ nhưng vẫn sống tại quê hương không phải di chuyển đi nơi khác thực hiện phương châm “ li nông bất li hương”. Đây là yếu tố chủ đạo góp phần phát huy các ngành nghề truyền thống đã bị mai một, một phần nhằm khôi phục lại nền văn hoá dân gian mặt khác làm thay đổi bộ mặt nông thôn, từng bước hiện đại hoá nông thôn và nâng cao đời sống nông dân. Ngoài ra, lực lượng lao động ở khu vực này không những rất dồi dào mà còn rất dẻ do đó sẽ giúp cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ giảm chi phí sản xuất từ đó nâng cao hiệu quả kinh doanh. Về kỹ thuật: Doanh nghiệp vừa và nhỏ thường chọn kỹ thuật phù hợp với kỹ thuật thủ công và kỹ thuật phổ biến để nhanh chóng tiếp thu và làm chủ, ít sử dụng kỹ thuật tiên tiến đòi hỏi vốn lớn vì vậy tận dụng được kỹ thuật trong nước, thúc đẩy công nghệ cải tiến kỹ thuật. Như vậy có thể nhận thấy rằng các doanh nghiệp vừa và nhỏ là một bộ phận sử dụng rất có hiệu quả và tiết kiệm nguồn lực sẵn có của đất nước. Đồng thời các doanh nghiệp vừa và nhỏ sản xuất kinh doanh các mặt hàng tiểu thủ công nghiệp trong các làng nghề truyền thống còn tạo ra một nguồn thu ngoại tệ đáng kể, học hỏi kinh nghiệm kinh doanh hoặc các doanh nghiệp cũng có thể sản xuất có hiệu quả các mặt hàng thay thế nhập khẩu, tiết kiệm ngoại tệ, khai thác tiềm năng và giải quyết việc làm. 1.1.4. Khó khăn của doanh nghiệp vừa và nhỏ khi tiếp cận vốn NH Hiện này khó khăn lớn nhất của các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở các nước nói chung và ở Việt Nam nói riêng là tình trạng thiếu vốn để sản xuất. Trước hết là do nguồn vốn chủ sở hữu thấp. Doanh nghiệp vừa và nhỏ hầu như không đáp ứng được điều kiện để có mặt trên thị trường chứng khoán. Vì vậy doanh nghiệp vừa và nhỏ đang huy động vốn chủ yếu từ hai nguồn: nguồn thứ nhất là vốn vay NH chiếm tỷ trọng lớn, nguồn thứ hai từ nguồn vốn của bản thân chủ doanh nghiệp, từ gia đình, bạn bè. Do hạn chế về trình độ và kinh nghiệm trong việc xây dựng kế hoạch tài chính, phương án, dự án đầu tư nên bản thân các doanh nghiệp cũng ít đưa ra được các dự án có tính khả thi, có hiệu quả kinh tế đủ sức thuyết phục nhà đầu tư, đủ điều kiện xin vay vốn NH. Hầu hết các cơ sở sản xuất manh mún, phân tán, trình độ công nghệ, thiết bị quá lạc hậu, lao động thủ công nên sản phẩm khó cạnh tranh với các doanh nghiệp lớn, đó là chưa kể đến hàng nhập khẩu từ nước ngoài. Nhiều doanh nghiệp không thực hiện đúng chế độ thống kê, kế toán. Số liệu phản ánh không chính xác tình hình sản xuất kinh doanh và tài chính của doanh nghiệp. Trình độ cán bộ quản lý và lao động của các doanh nghiệp vừa và nhỏ còn nhiều hạn chế. Phần lớn những người kinh doanh chưa được đào tạo về chuyên môn, nghiệp vụ, chưa hiểu biết nhiều về pháp luật, khả năng quản trị điều hành thấp. Hoạt động kinh doanh chủ yếu theo thương vụ, chạy theo phong trào mà không có chiến lược phát triển nên dễ phá sản. Chính vì những khó khăn trên, các doanh nghiệp vừa và nhỏ hầu như không đáp ứng được điều kiện vay vốn của NH. Nên hiện nay không ít doanh nghiệp vừa và nhỏ lâm vào tình trạng chiếm dụng vốn lẫn nhau, tức là sản xuất kinh doanh dựa trên một phần vốn của người khác. Nguy cơ thiếu khả năng thanh toán, vỡ nợ đã xảy ra. 1.2.Tín dụng Ngân hàng đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ 1.2.1. Khái niệm tín dụng Ngân hàng Tín dụng là sự chuyển nhượng tạm thời một lượng giá trị từ người chủ sở hữu sang người sử dụng vốn, sau một thời gian nhất định người sử dụng có trách nhiệm hoàn trả cho người sở hữu một lượng lớn hơn giá trị ban đầu. Tín dụng NH là quan hệ tín dụng giữa một bên là NH với một bên là các tổ chức kinh tế, cá nhân, hộ gia đình trong xã hội trong đó NH giữ vai trò người thủ quỹ cho toàn xã hội. Tín dụng NH ra đời với nhiệm vụ huy động các nguồn vốn tạm thời nhàn dỗi tron xã hội để tạo thành một quỹ cho vay, đáp ứng nhu cầu về vốn cho các doanh nghiệp và các thành phần kinh tế khác. 1.2.2. Các hình thức tín dụng NH Tín dụng NH được phân chia theo nhiều loại theo những tiêu thức khác nhau tuỳ theo yêu cầu của khách hàng và mục tiêu quản lý của NH. Sau đây là một số cách phân loại: Phân loại theo thời hạn tín dụng : Phân chia theo thời gian có ý nghĩa quan trọng đối với NH vì thời gian liên quan mật thiết đến tính an toàn và sinh lợi của tín dụng cũng như khả năng hoàn trả của khách hàng. Theo thời hạn tín dụng, tín dụng được phân thành: - Tín dụng ngắn hạn: Từ 12 tháng trở xuống - Tín dụng trung hạn: Từ trên 1 năm đến 5 năm - Tín dụng dài hạn: Trên 5 năm Phân loại theo tài sản đảm bảo: Tài sản đảm bảo các khoản tín dụng cho phép NH có được nguồn thu nợ thứ hai bằng cách bán các tài sản đó khi nguồn thu nợ thứ nhất (từ quá trình sản xuất kinh doanh) không có hoặc không đủ. Tín dụng có thể được phân chia thành tín dụng có tài sản đảm bảo bằng uy tín của chính khách hàng, có đảm bảo bằng thế chấp, cầm cố tài sản. Cam kết đảm bảo là cam kết của người nhận tín dụng về việc dùng tài sản mà mình đang sở hữu hoặc sử dụng, hoặc khả năng trả nợ của người thứ ba để trả nợ cho NH. Tín dụng không cần tài sản đảm bảo có thể được cấp cho khách hàng có uy tín, thường là khách hàng làm ăn thường xuyên có lãi, tình hình tài chính vững mạnh, ít xảy ra tình trạng nợ nần dây dưa, hoặc món vay tương đối nhỏ so với vốn của người vay. Các khoản cho vay theo chỉ thị của Chính phủ mà Chính phủ yêu cầu, không cần tài sản đảm bảo. Các khoản cho vay đối với các tổ chức tài chính lớn, các công ty lớn, hoặc những khoản cho vay trong thời gian ngắn mà NH có khả năng giám sát việc bán hàng…cũng có thể không cần tài sản đảm bảo. Tín dụng dựa trên cam kết đảm bảo yêu cầu NH và khách hàng phải ký hợp đồng đảm bảo. NH phải kiểm tra, đánh giá được tình trạng của tài sản đảm bảo (quyền sở hữu, giá trị, tính thị trường, khả năng bán, khả năng tài chính của người thứ ba…), có khả năng giám sát việc sử dụng hoặc có khả năng đảm bảo tài sản đảm bảo. Phân loại tín dụng theo rủi ro: Để phân loại theo tiêu thức này, NH cần nghiên cứu các mức độ, các căn cứ để phân loại rủi ro. Một số NH lớn chia tới thang bậc rủi ro theo các dấu hiệu rủi ro từ thấp đến cao cho các khoản mục tài sản, bao gồm cả nội và ngoại bảng, cho vay, bảo lãnh, chứng khoán. Cách phân loại này giúp NH thường xuyên đánh giá lại tính an toàn của các khoản tín dụng, trích lập dự phòng tổn thất kịp thời. - Tín dụng lành mạnh: Các khoản tín dụng có khả năng thu hồi cao - Tín dụng có vấn đề: Các khoản tín dụng có dấu hiệu không lành mạnh như khách hàng chậm tiêu thụ, tiến độ thực hiện kế hoạch chậm, khách hàng gặp thiên tai, khách hàng trì hoãn nộp báo cáo tài chính… - Nợ quá hạn có khả năng thu hồi: Các khoản nợ đã quá hạn với thời gian ngắn và khách hàng có kế hoạch khắc phục tốt, tài sản đảm bảo có giá trị lớn… - Nợ quá hạn khó đòi: Nợ quá hạn lâu, khả năng trả nợ rất kém, tài sản thế chấp nhỏ hoặc bị giảm giá, khách hàng chây ì… Phân loại khác: - Theo ngành kinh tế (công, nông nghiệp) - Theo đối tượng tín dụng (TSLĐ, TSCĐ) - Theo mục đích (sản xuất, tiêu dùng…) Các cách phân loại này cho thấy tính đa dạng hoặc chuyên môn hoá trong cấp tín dụng của NH. Với xu hướng đa dạng, các NH sẽ mở rộng phạm vi tài trợ song vẫn có thể duy trì những lĩnh vực mà NH có lợi thế. Tuỳ theo từng đối tượng khách hàng, tuỳ theo từng mục đích sử dụng vốn cũng như khả năng nguồn vốn của mình mà NH và khách hàng có sự thoả thuận về các loại tín dụng cho phù hợp. Trong nền kinh tế thị trường, khách hàng chủ yếu đối với NH chính là các doanh nghiệp, do vậy tín dụng cho các doanh nghiệp chiếm tỷ trọng lớn trong tổng khối lượng tín dụng cung ứng cho nền kinh tế. Cũng chính vì thế mà các NHTM hiện nay không ngừng nâng cao chất lượng cũng như đa dạng hoá các hình thức tín dụng đối với các doanh nghiệp để có thể thu hút được nhiều khách hàng, có thể phục vụ tốt nhất và thu được lợi nhuận cao nhất. Nhìn chung các hình thức tín dụng mà các NHTM cung cấp cho các doanh nghiệp bao gồm những hình thức cơ bản sau: Thứ nhất là tín dụng ngắn hạn: Đây là loại tín dụng có thời hạn không quá một năm, là loại cho vay chiếm tỷ trọng lớn nhất của các NHTM và chủ yếu đáp ứng nhu cầu vốn lưu động của các doanh nghiệp. Nhu cầu vốn lưu động của doanh nghiệp xuất phát từ độ lệch giữa dòng tiền vào và dòng tiền ra cả về quy mô lẫn thời gian. Doanh nghiệp vay ngắn hạn NH để đáp ứng nhu cầu vốn, thời vụ của mình chủ yếu là hàng tồn kho và các khoản phải thu. Tín dụng ngắn hạn của NH bao gồm các hình thức sau: - Chiết khấu thương phiếu: Là nghiệp vụ tín dụng ngắn hạn trong đó khách hàng chuyển nhượng những loại giấy tờ có giá chưa đến hạn thanh toán của mình đến NH để nhận lấy số tiền bằng mệnh giá trừ đi lợi tức chiết khấu và phí hoa hồng. Chiết khấu là