Nền kinh tế là cơ sở của một quốc gia. Đây là một trong các yếu tố đánh giá sự phát triển của các quốc gia hiện nay, bên cạnh các yếu tố như văn hoá, giáo dục, y tế một yếu tố không thể thiếu và mang tính chất quyết định tới sự phát triển kinh tế của một quốc gia là sự hoạt động của hệ thống ngân hàng thương mại. Thông qua hoạt động của hệ thống Ngân hàng thương mại, vốn được lưu chuyển từ nơi dư thừa vốn sang nơi cần vốn góp phần vào việc sử dụng vốn xã hội một cách hiệu quả từ đó thúc đẩy sản xuất và nền kinh tế phát triển.
Hiện nay, với cơ chế mở cửa các thành phần kinh tế hoạt động một cách bình đẳng theo hiến pháp và pháp luật. Nhiều loại hình doanh nghiệp ra đời và phát triển mạnh mẽ. Cùng với nó là sự cạnh tranh gay gắt giữa các doanh nghiệp trong nước như ở ngoài nước đòi hỏi các doanh nghiệp phải luôn luôn đổi mới công nghệ, trang thiết bị và mở rộng sản xuất.
Để tiến hành công nghiệp hoá hiện đại hoá, vốn được coi là vấn đề trung tâm, đặc biệt là nguồn vốn trung và dài hạn. Vốn trung và dài hạn là cơ sở để các doanh nghiệp đầu tư mở rộng sản xuất. Hiện nay, vốn trung và dài hạn của các doanh nghiệp hiện nay được huy động từ nhiều nguồn khác nhau như tích luỹ từ sản xuất, liên doanh liên kết, huy động từ xã hội. Song trong điều kiện hiện nay của Việt Nam nguồn vốn trung và dài hạn được doanh nghiệp nghĩ đến trước tiên là nguồn vốn trung và dài hạn đi vay từ các Ngân hàng thương mại.
Tuy nhiên trong bối cảnh nền kinh tế đang trong thời kỳ mới chuyển đổi sang cơ chế thị trường, môi trường kinh tế chưa ổn định, môi trường pháp lý đang dần được thực hiện nên hoạt động kinh doanh của Ngân hàng thương mại đang gặp nhiều khó khăn, nhất là chất lượng tín dụng trung – dài hạn chưa cao mà biểu hiện là nợ quá hạn, nợ khó đòi lớn. Như vậy, việc nâng cao chất lượng tín dụng trung – dài hạn là nhiệm vụ cơ bản, thường xuyên của ngành ngân hàng. Vấn đề trở nên cần thiết và bức xúc với hệ thống Ngân hàng Nông nghiệp có thị trường chủ yếu là khu vực nông thôn.
Sau một thời gian thực tập tìm hiểu về thực trang hoạt động của Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn chi nhánh Hoàn Kiếm, em đã quyết định chọn đề tài: “Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng trung và dài hạn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chi nhánh Quận Hoàn Kiếm” làm nội dung nghiên cứu trong luận văn tốt nghiệp, mục đích là nghiên cứu và luận giải những vấn đề lý luận, thực tiễn để khẳng định việc nâng cao chất lượng tín dụng trung và dài hạn là nhu cầu cấp thiết để đất nước từng bước hội nhập vào nền kinh tế. Trong bài viết này em đã viết chia làm 3 chương:
Chương I: Tổng quan về chất lượng tín dụng trung và dài hạn tại NHTM
Chương II: Thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại NHNo&PTNT chi nhánh Quận Hoàn Kiếm
Chương III: Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng trung – dài hạn tại NHNo&PTNT chi nhánh Quận Hoàn Kiếm
Do trình độ lý luận cũng như kinh nghiệm thực tiễn còn hạn chế và thời gian nghiên cứu có hạn nên chuyên đề không tránh khỏi những khiếm khuyết. Em rất mong nhận được ý kiến đóng góp của thầy giáo và các anh chị trong phòng kinh doanh để chuyên đề này hoàn thành tốt hơn.
59 trang |
Chia sẻ: oanhnt | Lượt xem: 1166 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Chuyên đề Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng trung và dài hạn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chi nhánh Quận Hoàn Kiếm, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
LỜI NÓI ĐẦU
Nền kinh tế là cơ sở của một quốc gia. Đây là một trong các yếu tố đánh giá sự phát triển của các quốc gia hiện nay, bên cạnh các yếu tố như văn hoá, giáo dục, y tế… một yếu tố không thể thiếu và mang tính chất quyết định tới sự phát triển kinh tế của một quốc gia là sự hoạt động của hệ thống ngân hàng thương mại. Thông qua hoạt động của hệ thống Ngân hàng thương mại, vốn được lưu chuyển từ nơi dư thừa vốn sang nơi cần vốn góp phần vào việc sử dụng vốn xã hội một cách hiệu quả từ đó thúc đẩy sản xuất và nền kinh tế phát triển.
Hiện nay, với cơ chế mở cửa các thành phần kinh tế hoạt động một cách bình đẳng theo hiến pháp và pháp luật. Nhiều loại hình doanh nghiệp ra đời và phát triển mạnh mẽ. Cùng với nó là sự cạnh tranh gay gắt giữa các doanh nghiệp trong nước như ở ngoài nước đòi hỏi các doanh nghiệp phải luôn luôn đổi mới công nghệ, trang thiết bị và mở rộng sản xuất.
Để tiến hành công nghiệp hoá hiện đại hoá, vốn được coi là vấn đề trung tâm, đặc biệt là nguồn vốn trung và dài hạn. Vốn trung và dài hạn là cơ sở để các doanh nghiệp đầu tư mở rộng sản xuất. Hiện nay, vốn trung và dài hạn của các doanh nghiệp hiện nay được huy động từ nhiều nguồn khác nhau như tích luỹ từ sản xuất, liên doanh liên kết, huy động từ xã hội. Song trong điều kiện hiện nay của Việt Nam nguồn vốn trung và dài hạn được doanh nghiệp nghĩ đến trước tiên là nguồn vốn trung và dài hạn đi vay từ các Ngân hàng thương mại.
Tuy nhiên trong bối cảnh nền kinh tế đang trong thời kỳ mới chuyển đổi sang cơ chế thị trường, môi trường kinh tế chưa ổn định, môi trường pháp lý đang dần được thực hiện nên hoạt động kinh doanh của Ngân hàng thương mại đang gặp nhiều khó khăn, nhất là chất lượng tín dụng trung – dài hạn chưa cao mà biểu hiện là nợ quá hạn, nợ khó đòi lớn. Như vậy, việc nâng cao chất lượng tín dụng trung – dài hạn là nhiệm vụ cơ bản, thường xuyên của ngành ngân hàng. Vấn đề trở nên cần thiết và bức xúc với hệ thống Ngân hàng Nông nghiệp có thị trường chủ yếu là khu vực nông thôn.
Sau một thời gian thực tập tìm hiểu về thực trang hoạt động của Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn chi nhánh Hoàn Kiếm, em đã quyết định chọn đề tài: “Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng trung và dài hạn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chi nhánh Quận Hoàn Kiếm” làm nội dung nghiên cứu trong luận văn tốt nghiệp, mục đích là nghiên cứu và luận giải những vấn đề lý luận, thực tiễn để khẳng định việc nâng cao chất lượng tín dụng trung và dài hạn là nhu cầu cấp thiết để đất nước từng bước hội nhập vào nền kinh tế. Trong bài viết này em đã viết chia làm 3 chương:
Chương I: Tổng quan về chất lượng tín dụng trung và dài hạn tại NHTM
Chương II: Thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại NHNo&PTNT chi nhánh Quận Hoàn Kiếm
Chương III: Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng trung – dài hạn tại NHNo&PTNT chi nhánh Quận Hoàn Kiếm
Do trình độ lý luận cũng như kinh nghiệm thực tiễn còn hạn chế và thời gian nghiên cứu có hạn nên chuyên đề không tránh khỏi những khiếm khuyết. Em rất mong nhận được ý kiến đóng góp của thầy giáo và các anh chị trong phòng kinh doanh để chuyên đề này hoàn thành tốt hơn.
CHƯƠNG I
TỔNG QUAN VỀ CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG TRUNG VÀ DÀI HẠN TẠI NHTM
I. TÍN DỤNG VÀ CÁC HÌNH THỰC HÌNH THỰC TÍN DỤNG
1. Khái niệm về tín dụng
Tín dụng được coi là mối quan hệ vay mượn lẫn nhau giữa người cho vay và người đi vay trong điều kiện có hoàn trả cả gốc và lãi sau một thời gian nhất định.
Hay nói cách khác: Tín dụng là một phạm trù kinh tế phản ánh mối quan hệ kinh tế trong đó một cá nhân hay một tổ chức nhờng quyền sử dụng một khối lượng giá trị hoặc hiện vật cho một cá nhân hoặc một tổ chức khác với những ràng buộc nhất định về thời gian hoàn trả, lãi suất, cách thức vay mượn và thu hồi.
Trong mỗi hành vi tín dụng thấy là hai bên cam kết với nhau như sau:
Một bên thì giao ngay một số tài hoá hay tiền bạc
Còn bên kia cam kết sẽ hoàn lại những đối khoản của số tào hoá đó
trong một thời gian nhất định và theo một số điều kiện nhất định nào đó.
Nhà kinh tế Pháp, Ông Louis Baundin, đã định nghĩa tín dụng như là “một sự trao đổi tài hoá hiện tại lấy một tài hoá tương lai”. ở đây thấy yếu tố thời gian đã xen lẫn vào và cũng vi sự xen lẫn đó, cho nên có thể có sự bất trắc, rủi ro xảy ra và cần có sự tín nhiệm của hai bên đương sự đối với nhau. Hai bên đương sự dựa vào sự tín nhiệm, sử dụng sự tín nhiệm của nhau nên mới có danh từ tín dụng.
Do tính đa dạng về đối tượng chuyển nhượng và các chủ thể tham gia trong quan hệ tín dụng cũng như do sự phát triển của nền kinh tế thị trường và các hình thức sản xuất kinh doanh đã cho ra đời nhiều hình thực tín dụng
- Tín dụng thương mại: là quan hệ tín dụng bằng hàng hoá giữa những doanh nghiệp hoạt động trực tiếp trong lĩnh vực sản xuất lưu thông hàng hoá, được hình thành trên cơ sở mua bán chịu hàng hoá. Về thực chất quan hệ tín dụng thương mại thể hiện việc kéo dài thời hạn thanh toán của người mua. Do đó, trong quan hệ tín dụng thương mại, người cho vay chính là người bán chịu hàng hoá, còn người vay là người mua chịu hàng hoá.
- Tín dụng ngân hàng: Là quan hệ tín dụng giữa một bên là ngân hàng và một tổ chức chuyên kinh doanh trên lĩnh vực tiền tệ, với một bên là tất cả các tổ chức cá nhân trong xã hội, trong đó ngân hàng giữ vai trò vừa là người đi vay vừa là người cho vay.
- Tín dụng nhà nước: Là quan hệ tín dụng được thực hiện bằng hình thức tiền tệ hoặc hiện vật giữa một bên là nhà nước và một bên là tất cả các tổ chức cá nhân trong xã hội, trong đó nhà nước là người đi vay bằng cách phát hành tín phiếu hoặc trái phiếu.
- Tín dụng hợp tác xã: Là quan hệ tín dụng tập thể hình thành trong nội bộ các xã viên hợp tác xã.
- Tín dụng quốc tế: Là quan hệ tín dụng giữa các quốc gia, trong đó chủ thể tham gia là nhà nước, ngân hàng, các doanh nghiệp và các tổ chức tài chính tín dụng quốc tế.
2. Tín dụng Ngân hàng
Tín dụng ngân hàng là quan hệ tín dụng bằng tiền tệ mà một bên là ngân hàng –một tổ chức chuyên kinh doanh trên lĩnh vực tiền tệ với một bên là tất cả các tổ chức, cá nhân trong xã hội, trong đó ngân hàng giữ vai trò vừa là người đi vay vừa là người cho vay.
Với tư cách là người đi vay: Ngân hàng huy động mọi nguồn tạm thời nhàn rỗi trong xã hội bằng hình thức nhận tiền gửi của các doanh nghiệp, các tổ chức cá nhân hoặc phát hành chứng chỉ tiền gửi, trái phiếu để huy động vốn trong xã hội.
Với tư cách là người cho vay: Ngân hàng đáp ứng nhu cầu cho các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân khi có nhu cầu thiếu vốn cần được bổ sung trong hoạt động sản xuất kinh doanh và tiêu dùng. Đây là hình thức tín dụng chủ yếu trong nền kinh tế thị trường, nó luôn đáp ứng nhu cầu về vốn cho nền kinh tế một cách linh hoạt đầy đủ và kịp thời.
3. Các hình thức tín dụng ngân hàng.
Dựa vào các tiêu thức khác nhau mà chúng ta tiến hành phân loại các hình thức tín dụng ngân hàng.
+ Căn cứ vào mục đích sử dụng
- Cho vay bất động sản: Là loại cho vay liên quan đến việc mua sắm và xây dựng bất động sản nhà ở đất đai, bất động sản trong lĩnh vực thương mại dịch vụ.
- Cho vay công nghiệp và thương mại: Là loại cho vay ngắn hạn để bổ xung vốn lưu động cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp, thương mại dịch vụ.
- Cho vay nông nghiệp: Là loại cho vay để trang trải các chi phí sản xuất: phân bón, thuốc trừ sâu, giống cây trồng, thức ăn gia súc, lao động…
- Cho vay tiêu dùng cá nhân: Là loại vay để đáp ứng các nhu cầu tiêu dùng như mua sắm các vật dụng đặt tiền. Ngày này ngân hàng còn thực hiện cho vay để trang trải chi phí thông thường của đời sống thông qua phát hành thẻ tín dụng.
+ Căn cứ vào tài sản thế chấp
- Cho vay có tài sản thế chấp: Ngân hàng căn cứ vào tài sản của khách hàng để đảm bảo việc trả nợ của khách hàng.
Cho vay cầm cố: Là việc ngân hàng căn cứ vào tài sản khách hàng mang đến cầm cố tại ngân hàng. Tài sản của khách hàng do ngân hàng bảo quản. Trong suốt thời gian cầm cố, khách hàng không được sử dụng nhượng bán, cho thuê…
Cho vay thế chấp: Là việc ngân hàng căn cứ vào tài sản của khách hàng để đảm bảo cho khả năng trả nợ của khách hàng. Tài sản không cần mang đến ngân hàng, khách hàng có quyền sử dụng nhưng không có quyền bán và cho thuê.
- Cho vay không có tài sản thế chấp (Tín dụng) : Ngân hàng cho vay trên cơ sở tin tưởng khách hàng, tài sản thế chấp là uy tín, danh dự của khách hàng. Ngoài ra còn có hình thức cho vay thông qua việc bảo lãnh bằng tín chấp của tổ chức đoàn thể chính trị – xã hội cho cá nhân, hộ gia đình nghèo vay vốn.
+ Căn cứ vào hình thái giá trị của tín dụng
- Cho vay bằng tiền: Là loại cho vay mà hình thái giá trị của tín dụng được cung cấp bằng tiền: thấu chi, tín dụng thời vụ. tín dụng trả góp…
- Cho vay bằng tài sản: Phổ biến là tài trợ thuê mua.
+ Căn cứ vào xuất xứ tín dụng
- Cho vay trực tiếp: Trước khi cấp tiền ra, ngân hàng có mối liên hệ trực tiếp đối với người vay để thẩm định khách xem xét tình hình người vay…
- Cho vay gián tiếp: Ngân hàng bỏ tiền ra cho vay nhưng không có liên hệ gì với người vay. Vì dụ: cho vay hợp vốn đối với ngân hàng khác.
+ Căn cứ vào thời hạn cho vay
Tín dụng có ký hạn: Là khoản tín dụng có thời gian xác định về ngày trả nợ.
Tín dụng có kí hạn bảo gồm: tín dụng ngắn hạn, tín dụng trung và dài hạn. Mặc dù hầu hết các nước điều thống nhất về điều này nhưng thời hạn cụ thể được quy định theo từng loại lại không hoàn toàn đồng nhất. ở Việt nam hiện nay, theo quy chế cho vay của tổ chức tín dụng đối với khách hàng cùng với quyết định 1627/2001/QĐ-NNNN ngày 31/12/2000 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt nam.
- Cho vay ngắn hạn: tối đa đến 12 tháng. được xác định phù hợp với chu kỳ sản xuất kinh doanh và khả năng trả nợ của khách hàng.
- Cho vay trung –dài hạn: Thời hạn cho vay được xác định phù hợp với thời hạn thu hồi của vốn đầu tư, khả năng trả nợ của khách hàng và tính chất nguồn vốn vay của tổ chức tín dụng.
Thời hạn cho vay trung hạn: từ trên 12 tháng đến 60 tháng.
Thời hạn cho vay dài hạn: từ 60 tháng trở lên nhưng không qua thời hạn hoạt động còn lại theo quyết định thành lập hoặc giấy phép thành lập đối với pháp nhân và không quá 15 năm đối với dự án đầu tư phục vụ đời sống.
Tín dụng không kỳ hạn: Là khoản tín dụng được ứng dụng đối với khoản vay không xác định rõ thời hạn trả nợ.
4. Phân loại tín dụng
Có nhiều cách phân loại tín dụng khác nhau tuỳ theo yêu cầu của khách hàng và mục tiêu quản lý của Ngân hàng. Tín dụng Ngân hàng thương mại được chia làm một số loại như sau:
4.1. Phân loại theo thời gian (thời gian tín dụng)
Việc phân loại tín dụng theo thời gian có ý nghĩa quan trọng đối với Ngân hàng vì thời gian liên quan mật thiết đến tính an toàn và sinh lời của tín dụng cũng như khả năng hoàn trả của khách hàng. Theo thời gian, tín dụng được phân thành:
Tín dụng ngắn hạn: là tín dụng có thời gian từ 12 tháng trở xuống.
Tín dụng trung hạn: là tín dụng có thời gian từ 12 tháng đến 60 tháng.
Tín dụng dài hạn: là tín dụng có thời gian từ 60 tháng trở lên.
Tài sản lưu động thường có vòng quay trên một lần trong một năm. Do vậy, Ngân hàng cấp tín dụng ngắn hạn với thời gian từ 1 năm trở xuống.
Các tài sản cố định như phương tiện vận tải, một số cây trồng vật nuôi, trang thiết bị có giá trị lớn, thường có thời gian sử dụng lâu, có yêu cầu tài trợ trên 5 năm, thậm chí có thể tới 10 năm.
4.2. Phân loại theo hình thức tín dụng: Gồm chiết khấu, cho vay, bảo lãnh và cho thuê.
Chiết khấu thương phiếu là việc Ngân hàng ứng trước tiền cho khách hàng tương ứng với giá trị thương phiếu trừ đi phần thu nhập của ngân hàng để sở hữu một thương phiếu chưa đến hạn (hoặc một giấy nợ).
Cho vay là việc ngân hàng đưa tiền cho khách hàng với cam kết khách hàng phải trả cả gốc và lãi trong thời gian xác định.
Bảo lãnh là việc Ngân hàng cam kết thực hiện các nghĩa vụ tài chính thay cho khách hàng của mình. Mặc dù không phải xuất tiền ra, song ngân hàng đã cho khách hàng sử dụng uy tín của mình để thu lợi.
Cho thuê là việc ngân hàng bỏ tiền ra mua tài sản để khách hàng thuê theo những thoả thuận nhất định. Sau thời gian đó, khách hàng phải trả cả gốc lẫn lãi cho ngân hàng.
4.3. Phân loại theo tài sản đảm bảo.
Tín dụng có thể được phân chia thành tín dụng có đảm bảo bằng uy tín của chính khách hàng, có đảm bảo bằng thế chấp, cấm cố tài sản.
Cam kết đảm bảo là cam kết của người nhận tín dụng về việc dùng tài sản mà mình đang sở hữu hoặc sử dụng, hoặc khả năng trả nợ của người thứ ba để trả nợ cho Ngân hàng.
Tín dụng dựa trên cam kết đảm bảo yêu cầu ngân hàng và khách hàng phải ký hợp đồng đảm bảo. Ngân hàng phải kiểm tra, đánh giá được tình trạng của tài sản đảm bảo như quyền sở hữu, giá trị, tính thị trường, khả năng bán, khả năng tài chính của người thứ 3, … có khả năng giám sát việc sử dụng hoặc có khả năng bảo quản tài sản đảm bảo.
4.4. Phân loại tín dụng theo rủi ro.
Hình thức phân loại này giúp ngân hàng thường xuyên đánh giá lãi tình an toàn của các khoản tín dụng, trích lập dự phòng tổn thất kịp thời.
Tín dụng lành mạnh: Các khoản tín dụng có khả năng thu hồi cao.
Tín dụng có vấn đề: Các khoản tín dụng có dấu hiệu không lành mạnh như khách hàng chậm tiêu thụ, tiến độ thực hiện kế hoạch bị chậm. Khách hàng gặp thiên tai, khách hàng chậm nộp báo cáo tài chính…
Nợ quá hạn có khả năng thu hồi: các khoản nợ đã quá hạn với thời hạn ngắn và khách hàng có kế hoạch khắc phục tốt, tài sản đảm bảo có giá trị lớn….
Nợ quá hạn khó đòi: Nợ quá hạn quá lâu, khả năng trả nợ rất kém, tài sản thế chấp nhỏ hoặc bị giảm giá, khách hàng chây ì…
II. VAI TRÒ CỦA TÍN DỤNG TRUNG VÀ DÀI HẠN ĐỐI VỚI NỀN KINH TẾ.
1. Tín dụng trung –dài hạn:
Là những khoản tín dụng có thời hạn trên 12 tháng với mục đích là sửa chữa khôi phục, thay thế tài sản cố định, cải tiến kỹ thuật hợp lí hoá sản xuất, đổi mới công nghệ và xây dựng những công trình mới.
2. Đặc điểm của tín dụng trung và dài hạn
2.1. Tính rủi ro lớn.
Bản chất của tín dụng trung –dài hạn khác so với tín dụng ngắn hạn là thời hạn cho vay dài hơn. Tín dụng ngắn hạn đáp ứng nhu cầu thanh toán ngắn hạn do đó có tính nâng cao, có thể xem như là một bộ phận đảm bảo khả năng thanh toán của ngân hàng. Trái lại, tín dụng dài hạn thương được đầu tư vào mở rộng sản xuất, xây dựng cơ sở hạ tầng, đổi mới trang thiết bị khoa học công nghệ, dây chuyền sản xuất hiện đại, tức là các dự án chưa có khả năng sinh lời trong thời gian ngắn nên thời hạn của các khoản tín dụng này thường dài và chỉ được hoản trả khi xuất hiện nguồn thu từ dự án, mà thời hạn cho vay càng dài thì tính rủi to càng cao.
2.2. Lãi suất cao.
Đặc điểm này thực chất là hậu quả của đặc điểm trên. Một khoản vay chứa đựng nhiều rủi ro hơn chắc chắn phải trả lãi suất cao hơn để có thể bù đắp cho những rủi ro có thể xảy ra. Tuy vậy, đã có thời kỳ (năm 1996) chúng ta duy trì lãi suất cho vay trung và dài hạn nhỏ hơn lãi suất cho vay ngắn hạn đây là một sự bất hợp lý mà sau này chúng ta đã chấn chỉnh được.
2.3. Mục đích của vay trung và dài hạn.
Là để đầu tư mở rộng sản xuất, mua sắm trang thiết bị, xây dựng cơ sở hạ tầng, đổi mới dây chuyển sản xuất…. Tức là những dự án chưa thể sinh lời trong thời gian ngắn, trong khi mục đích của cho vay ngắn hạn là để phục vụ chỉ tiêu, mua nguyên vật liệu, trả tiền lương, bổ sung vốn lưu động… tức là để đáp ứng nhu cầu thanh toán ngắn hạn. Chính việc sử dụng vốn vào các mục đích khác nhau, các khoản tín dụng đầu tư chiều rộng cũng như chiều sâu phải có thời hạn dài hơn để đợi cho đến khi có nguồn thu xuất hiện từ Dự án.
3. Các vấn đề cơ bản của tín dụng trung và dài hạn
3.1. Nguồn cho vay trung –dài hạn
- Vốn tự có và các quỹ của ngân hàng
- Vốn được từ phát hành kỳ phiếu hoặc huy động tiền gửi định kỳ dài hạn.
- Một phần vốn huy động trong nước có thời hạn dưới 1 năm : trên cơ sở quy định của Thống đốc ngân hàng nhà nước, mức độ chính phụ thuộc vào tình hình hoạt động kinh doanh của ngân hàng trong từng thời kỳ
- Vốn uỷ thác và vốn tài trợ để cho vay theo chương trình hoặc dự án đầu tư của nhà nước, của các tổ chức kinh tế xã hội trong và ngoài nước.
3.2. Đối tượng cho vay trung và dài hạn
Đó là các chi phí cầu thành trong tổng mức đầu tư của dự án đầu tư xây dựng mới, mở rộng, cải tạo, khôi phục, đổi mới kỹ thuật, ứng dụng khoa học công nghệ bao gồm : giá trị vật tư, máy móc thiết bị, công nghệ chuyển giao, sáng chế và phát minh, chi phí nhân công, giá thuê và chuyển nhượng đất đài, giá thuê mua các tài sản khác trong khuôn khổ luật định, chi phí mua bảo hiểm tài sản thuộc dự án đầu tư và các chi phí khác.
Mức cho vay đối với một dự án đầu tư bằng tổng mức vốn đầu tư của dự án trừ đi vốn tự đầu tư cho dự án của bên vay, nhưng tối đa bằng 70% giá trị tài sản thế chấp, cầm cố.
3.3. Thời hạn cho vay trung –dài hạn
Thời hạn cho vay là thời gian được tính từ khi khách hàng bắt đầu nhận tiền vay cho đến khi bắt đầu trả nợ gốc và lãi tiền vay đã được thoả thuận trong hợp đồng tín dụng giữa ngân hàng và khách hàng. Quy định về thời hạn tín dụng trung và dài hạn có sự khác nhau giữa các nước, và ở Việt Nam quy định:
- Thời hạn cho vay trung hạn từ 12 tháng tới 60 tháng
- Thời hạn cho vay dài hạn trên 60 tháng nhưng không quá thời hạn hoạt động còn lại theo quyết định thành lập của giấy phép kinh doanh đối với pháp nhân không quá 15 năm đối với cho vay các dự án phục vụ đời sống.
3.4. Điều kiện vay vốn
(Theo điều của quy chế cho vay đối với tổ chức tín dụng)
- Có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự và chịu trách nhiệm dân sự quy định của pháp luật.
- Mục đích sử dụng vốn vay hợp pháp
- Có khả năng tài chính đảm bảo trả nợ trong thời hạn cam kết
- Có dự án đầu tư, phương án sản xuất, dịch vụ khả thi và có hiệu quả, hoặc có dự án đầu tư, phương án phục vụ đời sống khả thi và phù hợp với quy định của pháp luật
- Thực hiện các quy định về bảo bảm tiền vay quy định của chính phủ và hướng dẫn của Ngân hàng nhà nước Việt nam.
3.5. Lãi suất cho vay.
Lãi suất cho vay biểu hiện giá cả của khoản tiền mà người cho vay đòi hỏi khi tạm thời trao quyền sử dụng khoản tiền cuả mình cho người khác.
Do đặc điểm của khoản vay trung và dài hạn là thời gian vay vốn lâu nên nó chứa đựng nhiều rủi ro hơn những khoản vay ngắn hạn. vì thế, lãi suất của những khoản vay dài hạn thường cao hơn khoản vay ngắn hạn. Để giảm rủi ro về thay đổi lãi suất cho cả Ngân hàng và khách hàng, đối với món dài hạn thường áp dụng lãi suất thả nổi.
Ở Việt Nam, mức lãi suất còn phụ thuộc vào mức lãi suất trần do Ngân hàng nhà nước qui định. Lãi suất trần được ấn định thời kỳ 03 tháng và các Ngân hàng thương mại sẽ căn cứ vào đó để điều chỉnh lãi suất cho vay.
4. Vai trò của tín dụng trung và dài hạn
Tín dụng trung –dài hạn có vai trò đặc biệt quan trọng cho sự phát triển kinh tế đất nước và đảm bảo phát triển kinh tế theo chiều sâu, thúc đẩy sự dịch chuyển kinh tế theo hướng công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước. Đây là vai trò to lớn của tín dụng trung và dài hạn.
4.1. Tín dụng trung & dài hạn giúp các doanh nghiệp có khả năng đổi mới công nghệ, mở rộng sản xuất
Đại hội Đảng lần thứ VI đã khẳng định sự tồn tại, phát triển bình đẳng giữa các thành phần kinh tế: Doanh nghiệp nhà nước, công ty cổ phần, công ty liên doanh, công ty tư nhân, hợp tác xã… Trong cơ chế thị trường, với sự cạnh tranh gay gắt, quyết liệt, đòi hỏi mỗi doanh nghiệp luôn phải đặt mình trước sự đổi mới về sản phẩm, dịch vụ cung ứng cho thị trường. Điều này đồng nghĩa với doanh nghiệp phải không ngừng đổi mới đầu tư trang thiết bị hiện đại, mở rộng dây chuyền sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm thì mới thắng được trong cạnh tranh và chiếm lĩnh được thị trường. Do đó, vấn đề đầu tư cho phát triển, sản xuất được đưa ra như một yêu cầu bức thiết đối với mỗi doanh nghiệp. Đối với các doanh nghiệp nhà nước, ngoài nguồn vốn ngân sách hạn hẹp, họ phải chủ động tìm kiếm các nguồn vốn trung và dài hạn nhằm đáp ứng nhu cầu đổi mới, phát triển và mở rộng sản xuất đảm bảo giữ vai trò chủ đạo trong nền kinh tế. Còn đối với các doanh nghiệp ngoài quốc doanh, nguồn vốn tự có ban đầu phải được hỗ trợ bằ