Chuyên đề Kế toán tiền lương và các khaỏn trích theo lương ở công ty TNHH Hoa Hoa

Lêi nãi ®Çu TiÒn l­¬ng lu«n lµ vÊn ®Ò ®­îc x· héi quan t©m chó ý bëi ý nghÜa kinh tÕ vµ x· héi to lín cña nã. TiÒn l­¬ng còng lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng, nã quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña tõng doanh nghiÖp. Mét chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng hîp lý lµ c¬ së, ®ßn bÈy cho sù ph¸t triÓn cña Doanh nghiÖp. §èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh, tiÒn l­¬ng lµ mét phÇn kh«ng nhá cña chi phÝ s¶n xuÊt. NÕu doanh nghiÖp vËn dông chÕ ®é tiÒn l­¬ng hîp lý sÏ t¹o ®éng lùc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng ... TiÒn l­¬ng cã vai trß t¸c dông lµ ®ßn bÈy kinh tÕ t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn ng­êi lao ®éng.Chi phÝ nh©n c«ng chiÕm tØ träng t­¬ng ®èi lín trong tæn sè chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp.V× vËy doanh nghiÖp cÇn ph¶i t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lÝ lao ®éng,c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cÇn chÝnh x¸c,kip thêi ®Ó ®¶m b¶o quyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng ,tiÕt kiÖm chi phÝ nh©n c«ng ,®Èy m¹nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. §èi víi ng­êi lao ®éng tiÒn l­¬ng cã mét ý nghÜa v« cïng quan träng bëi nã lµ nguån thu nhËp chñ yÕu gióp cho hä ®¶m b¶o cuéc sèng cña b¶n th©n vµ gia ®×nh. Do ®ã tiÒn l­¬ng cã thÓ lµ ®éng lùc thóc ®Èy ng­êi lao ®éng t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng nÕu hä ®­îc tr¶ ®óng theo søc lao ®éng hä ®ãng gãp, nh­ng còng cã thÓ lµm gi¶m n¨ng suÊt lao ®éng khiÕn cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chËm l¹i, kh«ng ®¹t hiÖu qu¶ nÕu tiÒn l­¬ng ®­îc tr¶ thÊp h¬n søc lao ®éng cña ng­êi lao ®éng bá ra. ë ph¹m vi toµn bé nÒn kinh tÕ, tiÒn l­¬ng lµ sù cô thÓ h¬n cña qu¸ tr×nh ph©n phèi cña c¶i vËt chÊt do chÝnh ng­êi lao ®éng lµm ra. V× vËy, viÖc x©y dùng th¸ng l­¬ng, b¶ng l­¬ng, lùa chän c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng hîp lý ®Ó sao cho tiÒn l­¬ng võa lµ kho¶n thu nhËp ®Ó ng­êi lao ®éng ®¶m b¶o nhu cÇu c¶ vËt chÊt lÉn tinh thÇn, ®ång thêi lµm cho tiÒn l­¬ng trë thµnh ®éng lùc thóc ®Èy ng­êi lao ®éng lµm viÖc tèt h¬n, cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm h¬n víi c«ng viÖc thùc sù lµ viÖc lµm cÇn thiÕt. ChÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng ®­îc vËn dông linh ho¹t ë mçi doanh nghÖp phô thuéc ®Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lÝ ,tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh vµ phô thuéc tÝnh chÊt hay lo¹i h×nh kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp .C«ng ty TNHH Hoa Hoa víi nhiÖm vô lµ 1 doanh nghiÖp t­ nh©n v× thÕ ®­îc x©y dùng 1 c¬ chÕ tr¶ l­¬ng phï hîp, h¹ch to¸n ®óng ,®ñ vµ thanh to¸n kÞp thêi 1 ý nghÜa to lín vÒ mÆt kinh tÕ còng nh­ vÒ mÆt chÝnh trÞ.NhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò trªn em ®· lùa chän ®Ò tµi “KÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c khán trÝch theo l­¬ng ë c«ng ty TNHH Hoa Hoa. Trong thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty TNHH Hoa Hoa, em ®· cã c¬ héi vµ ®iÒu kiÖn ®­îc t×m hiÓu vµ nghiªn cøu thùc tr¹ng vÒ kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i C«ng ty. Nã ®· gióp em rÊt nhiÒu trong viÖc cñng cè vµ më mang h¬n cho em nh÷ng kiÕn thøc em ®· ®­îc häc t¹i tr­êng mµ em ch­a cã ®iÒu kiÖn ®Ó ®­îc ¸p dông thùc hµnh. Néi dung cña chuyªn ®Ò, ngoµi lêi më ®Çu vµ kÕt luËn gåm 3 phÇn chÝnh sau ®©y: PhÇn I: C¬ së lý luËn chung vÒ kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng trong doanh nghiÖp. PhÇn II: Thùc tr¹ng vÒ kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i C«ng ty TNHH Hoa Hoa. PhÇn III: Ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i c«ng ty Hoa Hoa. PhÇn I C¬ së lý luËn chung vÒ kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng I. b¶n chÊt TiÒn l­¬ng trong doanh nghiÖp 1. Kh¸i niÖm vÒ lao ®éng vµ tiÒn l­¬ng Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ qu¸ tr×nh kÕt hîp ®ång thêi còng lµ qu¸ tr×nh tiªu hao c¸c yÕu tè c¬ b¶n trong ®ã lao ®éng víi t­ c¸ch lµ ho¹t ®éng ch©n tay vµ trÝ ãc cña con ng­êi sö dông c¸c t­ liÖu lao ®éng nh»m t¸c ®éng,biÕn ®æi c¸c ®èi t­îng lao ®éng thµnh c¸c vËt phÈm cã Ých phôc vô cho nhu cÇu sinh ho¹t cña m×nh. VËy “lao ®éng lµ sù hao phÝ cã môc ®Ých thÓ lùc vµ trÝ lùc cña ng­êi nh»m t¸c ®éng vµo c¸c vËt tù nhiªn ®Ó t¹o thµnh vËt phÈm ®¸p øng nhu cÇu cña con ng­êi hoÆc thùc hªn ho¹t ®éng kinh doanh”. §Ó bï ®¾p hao phÝ vÒ søc lao ®éng nh»m t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng th× ng­êi chñ sö dông lao ®éng c©n ph¶i tÝnh tr¶ cho ng­êi lao ®éngÊcc kho¶n thu nhËp cña hä trong ®ã tiÒn l­¬ng lµ kho¶n thu nhËp chñ yÕu. D­íi mäi h×nh thøc kinh tÕ x· héi tiÒn l­¬ng lu«n ®­îc coi lµ mét bé phËn quan träng cña gi¸ trÞ hµng ho¸. Nã chÞu t¸c ®éng cña nhiÒu yÕu tè nh­ kinh tÕ chÝnh trÞ, x· héi lÞch sö vµ tiÒn l­¬ng còng t¸c ®éng ®Õn viÖc s¶n xuÊt, c¶i thiÖn ®êi sèng vµ æn ®Þnh chÕ ®é chÝnh trÞ x· héi. ChÝnh v× thÕ kh«ng chØ nhµ n­íc mµ ngay c¶ ng­êi chñ s¶n xuÊt cho ®Õn nguêi lao ®éng ®Òu quan t©m ®Õn chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng. Trong s¶n xuÊt kinh doanh tiÒn l­¬ng lµ mét yÕu tè quan träng cña chi phÝ s¶n xuÊt, nã cã quan hÖ trùc tiÕp vµ t¸c ®éng nh©n qu¶ ®Õn lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Trong nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung tiÒn l­¬ng ®­îc hiÓu nh­ sau: "TiÒn l­¬ng d­íi chñ nghÜa x· héi lµ mét phÇn thu nhËp quèc d©n ®­îc biÓu hiÖn d­íi h×nh thøc tiÒn tÖ, ®­îc nhµ n­íc ph©n phèi cã kÕ ho¹ch cho c«ng nh©n viªn chøc cho phï hîp víi sè l­îng vµ chÊt l­îng lao ®éng cña mçi con ng­êi ®· cèng hiÕn . TiÒn l­¬ng ph¶n ¸nh viÖc tr¶ l­¬ng cho c«ng nh©n viªn dùa trªn nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng nh»m t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng". Tõ khi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng th× quan ®iÓm cò vÒ tiÒn l­¬ng kh«ng cßn phï hîp víi ®iªï kiÖn cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸. §ßi hái nhËn thøc l¹i. §óng ®¾n h¬n b¶n chÊt cña tiÒn l­¬ng theo qu¶n ®iÓm ®æi míi cña n­íc ta "TiÒn l­¬ng lµ bé phËn thu nhËp quèc d©n, lµ gi¸ trÞ míi s¸ng t¹o ra mµ ng­êi sö dông lao ®éng tr¶ cho ng­êi lao ®éng víi gi¸ trÞ lao ®éng ®· hao phÝ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ". §Ó cã ®­îc nhËn thøc ®óng vÒ tiÒn l­¬ng, phï hîp víi c¬ chÕ qu¶n lý, kh¸i niÖm tiÒn l­¬ng ph¶i ®¸p øng mét sè yªu cÇu sau: *Ph¶i quan niÖm søc lao ®éng lµ mét hµng ho¸ cña thÞ tr­êng yÕu tè s¶n xuÊt. TÝnh chÊt hµng ho¸ cña søc lao ®éng cã thÓ bao gåm kh«ng chØ lùc l­îng lao ®éng lµm viÖc trong khu vùc kinh tÕ t­ nh©n, lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh thuéc së h÷u nhµ n­íc mµ cßn c¶ ®èi víi c«ng nh©n viªn chøc trong lÜnh vùc qu¶n lý nhµ n­íc, qu¶n lý x· héi. *TiÒn l­¬ng ph¶i lµ tiÒn tr¶ cho søc lao ®éng, tøc lµ gi¸ trÞ cña hµng ho¸ søc lao ®éng mµ ng­êi sö dông vµ ng­êi cung øng søc lao ®éng tho¶ thuËn víi nhau theo qui luËt cung cÇu cña gi¸ c¶ thÞ tr­êng. *TiÒn l­¬ng lµ bé phËn c¬ b¶n trong thu nhËp cña ng­êi lao ®éng ®ång thêi lµ mét trong c¸c yÕu tè chi phÝ ®Çu vµo cña s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp . TiÒn l­¬ng ®­îc ®Þnh nghÜa nh­ sau: "TiÒn l­¬ng lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ søc lao ®éng, lµ gi¸ cña yÕu tè søc lao ®éng mµ ng­êi sö dông ph¶i tr¶ cho ng­êi cung øng søc lao ®éng tu©n theo c¸c nguyªn t¾c cung cÇu, gi¸ c¶ cña thÞ tr­êng vµ ph¸p luËt hiÖn hµnh cña nhµ n­íc". * Ph©n lo¹i lao ®éng: - Theo thêi gian lao ®éng: + Lao ®éng th­êng xuyªn trong danhh s¸ch :lµ lùc l­îng lao ®éng do doanh ngiÖp trùc tiÕp qu¶n lÝ vµ chi tr¶ l­¬ng gåm c«ng nh©n viªn s¶n xuÊt kinh doanh c¬ b¶n vµ c«ng nh©n viªn thuéc c¸c ho¹t ®éng kh¸c. + Lao ®éng t¹m thêi mang tÝnh thêi vô:lµ lùc l­îng lao ®éng lµm viÖc t¹i c¸c doanh nghiÖp do c¸c ngµnh kh¸c chi tr¶ l­¬ng. - Theo quan hÖ víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt:gåm lao ®éng trùc tiÕp vµ lao ®éng gi¸n tiÕp. + Lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt lµ nh÷ng ng­êi trùc tiÕp tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh t¹o ra s¶n phÈm hay trùc tiÕp thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc nhiÖm vô nhÊt ®Þnh. + Lao ®éng gi¸n tiÕp s¶n xuÊt lµ bé phËn lao ®éng tham gia 1 c¸ch gi¸n tiÕp vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp. - Theo chøc n¨ng cña lao ®éng trong qu¸ tr×nh SXKD + Lao ®éng thùc hiÖn chøc n¨ng s¶n xuÊt chÕ biÕn:gåm nh÷ng lao ®éng tham gia trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm. + Lao ®éng thùc thiÖn chøc n¨ng b¸n hµng:lµ nh÷ng lao ®éng tham gia ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm,hµng ho¸,dÞch vô. + Lao ®éng thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lÝ:lµ nh÷ng lao ®éng tham gia ho¹t ®éng qu¶n trÞ kinh doanh vµ qu¶n lÝ hµnh chÝnh. Ph©n lo¹i lao ®éng trong doanh nghiÖp cã ý nghÜa to lín trong viÖc n¾m b¾t th«ng tin vÒ sè l­îng vµ thµnh phÈm lao ®éng,vÒ tr×nh ®é cña ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp.MÆt kh¸c th«ng qua ph©n lo¹i lao ®éng trong toµn doanh nghiÖp vµ tõng bé phËn gióp cho viÖc lËp dù to¸n chi phÝ nh©n c«ng trong chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh,lËp kÕ ho¹ch quü l­¬ng vµ thuËn lîi cho c«ng t¸c kiÓm trat×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹chvµ dù to¸n nµy. * Ph©n lo¹i tiÒn l­¬ng: TiÒn l­¬ng ®­îc chia thµnh 2 lo¹i:l­¬ng chÝnh vµ l­¬ng phô + L­¬ng chÝnh:lµ tiÒn l­¬ng tr¶ cho ng­êi lao ®éng trong thêi gian lµm viÖc thùc tÕ. + L­¬ng phô:lµ tiÌn l­¬ng tr¶ cho ng­êi lao ®éng trong thêi gian thùc tÕ kh«ng lµm viÖc nh­ng ®­îc h­ëng chÕ ®é nh­ nghØ phÐp,nghØ hÌ,héi häp……. 2. TiÒn l­¬ng danh nghÜa vµ tiÒn l­¬ng thùc tÕ : 2.1. TiÒn l­¬ng danh nghÜa: TiÒn l­¬ng danh nghÜa lµ kh¸i niÖm chØ sè l­îng tiÒn tÖ mµ ng­êi sö dông søc lao ®éng ph¶i tr¶ cho ng­êi cung cÊp søc lao ®éng c¨n cø vµo hîp ®ång lao ®éng gi÷a hai bªn trong viÖc thóc ®Èy lao ®éng. Trªn thùc tÕ mäi møc l­¬ng tr¶ cho ng­êi lao ®éng ®Òu lµ tiÒn l­¬ng danh nghÜa. Lîi Ých mµ ng­êi cung øng søc lao ®éng nhËn ®­îc ngoµi viÖc phô thuéc vµo møc l­¬ng danh nghÜa cßn phô thuéc vµo gi¸ c¶ hµng ho¸, dÞch vô vµ sè l­îng thuÕ mµ ng­êi lao ®éng sö dông tiÒn l­¬ng ®ã ®Ó mua s¾m hoÆc ®ãng thuÕ . 2.2. TiÒn l­¬ng thùc tÕ: Lµ l­îng t­ liÖu sinh ho¹t vµ dÞch vô mµ ng­êi lao ®éng cã thÓ mua ®­îc b»ng tiÒn l­¬ng cña m×nh sau khi ®· ®ãng c¸c kho¶n thuÕ theo quy ®Þnh cña chÝnh phñ. ChØ sè tiÒn l­¬ng thùc tÕ tØ lÖ nghÞch víi chØ sè gi¸ c¶ vµ tØ lÖ thuËn víi chØ sè tiÒn l­¬ng danh nghÜa t¹i thêi ®iÓm x¸c ®Þnh. ITLDN ITLTT = IGC Trong ®ã : ITLTT : chØ sè tiÒn l­¬ng thùc tÕ ITLDN : chØ sè tiÒn l­¬ng danh nghÜa IGC : chØ sè gi¸ c¶ 3. Chøc n¨ng, ý nghÜa vµ vai trß cña tiÒn l­¬ng trong s¶n xuÊt kinh doanh 3.1. Chøc n¨ng * Chøc n¨ng t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng: Qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng ®­îc thùc hiÖn nhê bëi viÖc tr¶ c«ng cho ng­êi lao ®éng th«ng qua tiÌn l­¬ng. Søc lao ®éng lµ s¶n phÈm cña lÞch sö lu«n ®­îc hoµn thiÖn vµ n©ng cao chÊt l­îng nhê th­êng xuyªn ®­îc kh«i phôc vµ ph¸t triÓn. - Duy tr× vµ ph¸t triÓn søc lao ®éng cña chÝnh b¶n th©n ng­êi lao ®éng. - S¶n xuÊt ra søc lao ®éng míi. - TÝch luü kinh nghiÖm n©ng cao tr×nh ®é ®Ó hoµn thµnh kü n¨ng lao ®éng. * Chøc n¨ng ®ßn bÈy kinh tÕ: TiÒn l­¬ng lµ 1 b»ng chøng thÓ hiÖn gi¸ trÞ ®Þa vÞ vµ uy tÝn cña ng­êilao ®éng trong doanh nghiÖp vµ ngoµi x· héi.ThÓ hiÖn sù ®¸nh gi¸ ®óng n¨ng lùc c«ng lao cña hä ®èi víi sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Do ®ã tiÒn l­¬ng sÏ trë thµnh c«ng cô khuyÕn khÝch,lµ ®éng lùc thóc ®Èy lao ®éng ph¸t triÓn. * Chøc n¨ng c«ng cô qu¶n lÝ cña nhµ n­íc: ChÕ ®é tiÒn l­¬ng lµ nh÷ng ®¶m b¶m cã tÝnh ph¸p lÝ cña nhµ n­íc vÒ quyÒn lîi tèi thiÓu mµ ng­êi lao ®éng ®­îc h­ëng tõ ng­¬× sö dông lao ®éng.Nhµ n­íc dùa vµo chøc n¨ng trªn cña chÕ ®é tiÒn l­¬ng kÕt hîp víi t×nh h×nh kinh tÕ x· héi ,cô thÓ x©y lªn 1 c¬ chÕ tiÒn l­¬ng phï hîp ban hµnh nã nh­ 1 v¨n b¶n ph¸p lÝ buéc ng­êi sö dông lao ®éng ph¶I tu©n theo. * Chøc n¨ng thø¬c ®o hao phÝ lao ®éng cho x· héi; Khi tiÒn l­¬ng tr¶ ng­êi lao ®éng ngang víi gi¸ trÞ søc lao ®éng mµ hä bá ra cã thÓ x¸c ®Þnh chÝnh x¸c hao phÝ lao ®éng cñ toµn thÓ céng ®ång th«ng qua tæng quü l­¬ng cho toµn bé ng­êi lao ®éng.§iÒu nµy gióp nhµ n­íc ho¹ch ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch vµ v¹ch ra chiÕn l­îc ®óng ®¾n. 3.2. ý nghÜa: * §èi víi c¸c chñ doanh nghiÖp tiÒn l­¬ng lµ mét yÕu tè cña chi phÝ s¶n xuÊt. ®èi víi ng­êi cung cÊp søc lao ®éng tiÒn l­¬ng lµ nguån thu nhËp chñ yÕu. * §èi víi ng­êi lao ®éng tiÒn l­¬ng nhËn ®­îc tho¶ ®¸ng sÏ lµ ®éng lùc thóc ®Èy n¨ng lùc s¸ng t¹o ®Ó lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. MÆt kh¸c khi n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng th× lîi nhuËn doanh nghiÖp còng sÏ t¨ng theo, do ®ã nguån phóc lîi cña doanh nghiÖp mµ ng­êi lao ®éng nhËn ®­îc còng sÏ t¨ng lªn, nã lµ phÇn bæ sung hªm cho tiÒn l­¬ng, lµm t¨ng thu nhËp vµ t¨ng lîi Ých cho ng­êi lao ®éng t¹o ra sù g¾n kÕt c¸c thµnh viªn víi môc tiªu vµ lîi Ých cña doanh nghiÖp, xo¸ bá sù ng¨n c¸ch gi÷a chñ doanh nghiÖp víi ng­êi lao ®éng, khiÕn cho ng­êi lao ®éng cã tr¸ch nhiÖm h¬n vµ tù gi¸c h¬n trong c«ng viÖc. Ng­îc l¹i nÕu doanh nghiÖp chi tr¶ l­¬ng kh«ng hîp lý th× chÊt l­îng c«ng viÖc bÞ gi¶m sót, h¹n chÕ kh¶ n¨ng lµm viÖc, biÓu hiÖn râ t×nh tr¹ng sao nh·ng c«ng viÖc. 3.3. Vai trß cña tiÒn l­¬ng trong s¶n xuÊt kinh doanh: * TiÒn l­¬ng nh»m ®¶m b¶o chi phÝ ®Ó t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng. §©y lµ yªu cÇu thÊp nhÊt cña tiÒn l­¬ng nu«i sèng ng­êi lao ®éng, duy tr× søc lao ®éng cña hä. * Vai trß kÝch thÝch cña tiÒn l­¬ng: V× ®éng c¬ tiÒn l­¬ng ng­êi lao ®éng ph¶i cã tr¸ch nhiÖm cao trong c«ng viÖc, tiÒn l­¬ng ph¶i t¹o ra sù say mª nghÒ nghiÖp, kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é vÒ chuyªn m«n vµ c¸c lÜnh vùc kh¸c. * Vai trß ®iÒu phèi cña tiÒn l­¬ng: TiÒn l­¬ng nhËn ®­îc tho¶ ®¸ng ng­êi lao ®éng s½n sµng nhËn mµ c«ng viÖc ®­îc giao dï ë ®©u, lµm g× hay bÊt cø khi nµo trong ®iÒu kiÖn søc lùc vµ trÝ tuÖ cña hä cho phÐp. * Vai trß qu¶n lý lao ®éng tiÒn l­¬ng : Doanh nghiÖp sö dông c«ng cô tiÒn l­¬ng cßn víi môc ®Ých kh¸c lµ th«ng qua viÖc tr¶ l­¬ng mµ kiÕm tr¶ theo dâi ng­êi lao ®éng lµm viÖc, ®¶m b¶o tiÒn l­¬ng chi ra ph¶i ®em l¹i kÕt qu¶ vµ hËu qu¶ râ rÖt. HiÖu qu¶ tiÒn l­¬ng kh«ng chØ tÝnh theo th¸ng mµ cßn ph¶i tÝnh theo ngµy, giê ë toµn doanh nghiÖp, tõng bé phËn vµ tõng ng­êi . 4. TiÒn l­¬ng tèi thiÓu - cë së c¸c møc l­¬ng: * TiÒn l­¬ng tèi thiÓu: TiÒn l­¬ng tèi thiÓu ®­îc xem nh­ lµ c¸i ng­ìng cuèi cïng ®Ó tõ ®ã x©y dùng c¸c møc l­¬ng kh¸c, t¹o thµnh hÖ thèng tiÒn l­¬ng cña mét ngµnh nµo ®ã, hoÆc hÖ thèng tiÒn l­¬ng chung thèng nhÊt cña mét n­íc, lµ c¨n cø ®Ó ®Þnh chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng. Møc l­¬ng tèi thiÓu lµ mét yÕu tè quan täng cña mét chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng, nã liªn hÖ chÆt chÏ víi ba yÕu tè : + Møc sèng trung b×nh cña d©n c­ mét n­íc + ChØ sè gi¸ c¶ hµng ho¸ sinh ho¹t + Lo¹i lao ®éng vµ ®iÒu kiÖn lao ®éng Møc l­¬ng tèi thiÓu ®o l­êng gi¸ c¶ søc lao ®éng th«ng th­êng trong ®iÒu kiÖn lµm viÖc b×nh th­êng, yªu cÇu kü n¨ng ®¬n gi¶n víi khung gi¸ c¸c t­ liÖu sinh ho¹t hîp lý. Víi ý nghÜa ®ã tiÒn l­¬ng tèi thiÓu ®­îc ®Þnh nghÜa nh­ sau: " TiÒn l­¬ng tèi thiÓu lµ møc l­¬ng ®Ó tr¶ cho ng­êi lao ®éng lµm c«ng viÖc ®¬n gi¶n nhÊt víi ®iÒu kiÖn lao ®éng vµ m«i tr­êng lµm viÖc b×nh th­êng". * TiÒn l­¬ng tèi thiÓu ®iÒu chØnh trong doanh nghiÖp: Nh»m ®¸p øng nhu cÇu cã thÓ tr¶ l­¬ng cao h¬n trong nh÷ng doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn, lµm ¨n cã l·i, tiÒn l­¬ng tèi thiÓu trong doanh nghiÖp theo qui ®Þnh cã thÓ ®iÒu chØnh tuú thuéc vµo tõng ngµnh, tÝnh chÊt c«ng viÖc vµ ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau: TLMin=450. 000 (K1 + K2) Trong ®ã: K1 HÖ sè ®iÒu chØnh theo vïng K2 HÖ sè ®iÒu chØnh theo ngµnh TiÒn l­¬ng tèi thiÓu ®iÒu chØnh ®­îc x©y phï hîp víi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n chi tr¶ cña doanh nghiÖp. 5. C¸c yªu cÇu cña tæ chøc lao ®éng tiÒn l­¬ng: 5.1/ Yªu cÇu cña tæ chøc tiÒn l­¬ng : *§¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng vµ kh«ng ngõng n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cho ng­¬× lao ®éng. §©y lµ yªu cÇu quan träng nh»m ®¶m b¶o thùc hiÖn ®óng chøc n¨ng vµ vai trß cña tiÒn l­¬ng trong ®êi sèng x· héi. *Lµm cho n¨ng suÊt lao ®éng kh«ng ngõng n©ng cao, t¹o c¬ së quan träng trong n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh . Tæ chøc tiÒn l­¬ng ph¶i ®¹t yªu cÇu lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. §©y lµ yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi viÖc ph¸t triÓn n©ng cao tr×nh ®é vµ kü n¨ng ng­êi lao ®éng. *§¶m b¶o ®¬n gi¶n, râ rµng, dÔ hiÓu. *TiÒn l­¬ng t¸c ®éng trùc tiÕp tíi ®éng c¬ vµ th¸i ®é lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng, ®ång thêi lµm t¨ng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng qu¶n lý, nhÊt lµ qu¶n lý vÒ tiÒn l­¬ng. 5.2/ C¸c nguyªn t¾c cña tæ chøc tiÒn l­¬ng: *Nguyªn t¾c 1: Tr¶ l­¬ng ngang nhau cho ng­êi lao ®éng nh­ nhau xuÊt ph¸t tõ nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng. Nguyªn t¾c nµy dïng th­íc ®o lao ®éng ®Ó ®¸nh gi¸, so s¸nh vµ thùc hiÖn tr¶ l­¬ng. §©y lµ nguyªn t¾c rÊt quan träng v× nã ®¶m b¶o sù c«ng b»ng, ®¶m b¶o sù b×nh ®¼ngtrong tr¶ l­¬ng. Thùc hiÖn ®óng nguyªn t¾c nµy cã t¸c dông kÝch thÝch ng­êi lao ®éng h¨ng h¸i tham gia s¶n xuÊt gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ hiÖu qu¶ kinh doanh. *Nguyªn t¾c 2: §¶m b¶o n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng nhanh h¬n tiÒn l­¬ng b×nh qu©n. TiÒn l­¬ng lµ do tr×nh ®é tæ chøc vµ qu¶n lý lao ®éng ngµy cµng hiÖu qu¶ h¬n . N¨ng suÊt lao ®éng t¨ng ngoµi lý do n©ng cao kü n¨ng lµm viÖc vµ tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lý th× cßn do nguyªn nh©n kh¸c t¹o ra nh­ ®æi míi c«ng nghÖ s¶n xuÊt, n©ng cao tr×nh ®é, trang bÞ kü thuËt trong lao ®éng, khai th¸c vµ sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn... §iÒu nµy cho thÊy r»ng t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng cã kh¶ n¨ng kh¸ch quan t¨ng nhanh h¬n tiÒn l­¬ng b×nh qu©n. Trong mçi doanh nghiÖp viÖc t¨ng tiÒn l­¬ng dÉn ®Õn t¨ng chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng l¹i gi¶m chi phÝ cho tõng ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh. Mét doanh nghiÖp chØ thùc sù kinh doanh hiÖu qu¶ khi chi phÝ cho tõng ®¬n vÞ kinh doanh gi¶m ®i vµ møc gi¶m chi phÝ do t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng ph¶i lín h¬n møc t¨ng chi phÝ do tiÒn l­¬ng b×nh qu©n . *Nguyªn t¾c 3: §¶m b¶o mèi quan hÖ hîp lý vÒ tiÒn l­¬ng gi÷a nh÷ng ng­êi lao ®éng lµm c¸c nghÒ kh¸c nhau trong nÒn kinh tÕ Quèc d©n §Ó ®¶m b¶o thùc hiÖn nguyªn t¾c nµy th× cÇn ph¶i dùa trªn c¸c yÕu tè sau: + Tr×nh ®é lµnh nghÒ b×nh qu©n cña ng­êi lao ®éng ë mçi ngµnh : do ®Æc diÓm vµ tÝnh chÊt chÊt phøc tËp vÒ kÜ thuËt vµ c«ng nghÖ ë c¸c ngµnh kh¸c nhau lµ kh¸c nhau. ®iÒu nµy cho thÊy tr×nh ®é lao ®éng gi÷a c¸c ngµnh nghÒ kh¸c nhau còng kh¸c nhau. Sù kh¸c nhau nµy cÇn ph¶i ®­îc ph©n biÖt trong tr¶ l­¬ng, nh­ vËy míi khuyÕn khich ®­îc ng­êi lao ®éng tÝch cùc häc tËp, rÌn luyÖn, n©ng cao tr×nh ®é lµnh nghÒ vµ kÜ n¨ng lµm viÖc nhÊt lµ nh÷ng n¬i nh÷ng ngµnh ®ßi hái kiÕn thøc, tr×nh ®é tay nghÒ cao. +§iÒu kiÖn lao ®éng kh¸c nhau: cã ¶nh h­ëng ®Õn møc hao phÝ søc lao ®éng trong qu¸ tr×nh lµm viÖc. Nh÷ng ng­êi lµm viÖc trong ®iÒu kiÖn nÆng nhäc, ®éc h¹i hao tæn nhiÒu søc lùc ph¶i ®­îc tr¶ l­¬ng kh¸c so víi ng­êi lao ®éng lµm viÖc trong ®iÒu kiÖn b×nh th­êng. Tõ ®ã dÉn tíi sù kh¸c nhau vÒ tiÒn l­¬ng b×nh qu©n tr¶ cho ng­ßi lao ®éng lµm viÖc ë nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn lao ®éng rÊt kh¸c nhau. + Sù ph©n phèi theo khu vùc s¶n xuÊt: mét ngµnh cã thÓ ph©n bè kh¸c nhau vÒ vÞ trÝ ®Þa lý phong tôc tËp qu¸n… ®iÒu kiÖn ®ã ¶nh h­ëng tíi ®êi sèng ng­ßi lao ®éng h­ëng l­¬ng sÏ kh¸c nhau. ®Ó ®¶m b¶o c«ng b»ng, khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng lµm viÖc ë nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn khã kh¨n ph¶i cã chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng hîp lý ®ã lµ nh÷ng kho¶n phô cÊp l­¬ng. + ý nghÜa kinh tÕ mçi nghµnh trong nÒn kinh tÕ quèc d©n: nÒn kinh tÕ quèc d©n cã nhiÒu nghµnh nghÒ kh¸c nhau ®­îc xem lµ träng ®iÓm tuú tõng giai ®o¹n kt x· héi, do ®ã nã cÇn ®­îc ­u tiªn, ®Ó ph¸t triÓn ®­îc cÇn tËp trung nh©n lùc vµ biÖn ph¸p lµ tiÒn l­¬ng ®Ó th hót lao ®éng, ®ã lµ mét biÖn ph¸p ®ßn bÈy kinh tÕ cÇn ®­îc thùc hiÖn tèt. 6. C¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng: ViÖc tÝnh vµ tr¶ chi phÝ lao ®äng cã thÓ thùc hiÖn theo nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau, tuú theo ®Æc ®iÓm kinh doanh, tÝnh chÊt c«ng viÖc vµ tr×nh ®é qu¶n lý cña doanh nghiÖp. Môc ®Ých chÕ ®é tiÒn l­¬ng lµ nh»m qu¸n triÖt nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng. Trªn thùc tÕ th­êng ¸p dông c¸c h×nh thøc (chÕ ®é) tiÒn l­¬ng theo thêi gian, tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm vµ tiÒn l­¬ng kho¸n. 6.1/ TiÒn l­¬ng theo thêi gian: Th­êng ¸p dông cho lao ®éng lµm c«ng t¸c v¨n phßng nh­ hµnh chÝnh qu¶n trÞ, tæ chøc tµi vô, thèng kª, kÕ to¸n…tr¶ l­¬ng theo thêi gian lµ h×nh thøc tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng c¨n cø vµo thêi gian lµm viÖc thùc tÕ. TiÒn l­¬ng theo thêi gian lµ h×nh thøc cã thÓ chia ra: *TiÒn l­¬ng th¸ng: tiÒn l­¬ng th¸ng lµ tiÒn l­¬ng tr¶ cè ®Þnh hµng th¸ng trªn c¬ së hîp dång lao ®éng. Møc l­¬ng = l­¬ng c¬ b¶n + phô cÊp ( nÕu cã) *TiÒn l­¬ng tuÇn: lµ tiÒn l­¬ng tr¶ cho mét tuÇn lµm viÖc ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së tiÒn l­¬ng th¸ng nh©n víi 12 th¸ng vµ nh©n víi 52 tuÇn. *TiÒn l­¬ng ngµy: lµ tiÒn l­¬ng tr¶ cho mét ngµy vµ ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch lÊy tiÒn l­¬ng th¸ng chia cho sè ngµy lµm viÖc trong th¸ng. L­¬ng c¬ b¶n x hÖ sè l­¬ng Møc l­¬ng = _________________________ x sè ngµylµmviÖc tt Sè ngµy lµm viÖc theo chÕ ®é (26 n