Đề án Một số giải pháp đẩy mạnh công nghiệp nâng cao năng xuất lao động trong các doanh nghiệp

Môc lôc Lêi më ®Çu………………………………………………………………………2 Ch­¬ng 1: Nh÷ng t¸c ®éng cña c«ng nghÖ míi ®Õn n©ng cao NLSX trong c¸c DNCN…………………………………………………………………3 CN vµ ®æi míi CN………………………………………………………...3 CN trong c¸c doanh nghiÖp ……………………………………………….3 Quan niÖm vÒ ®æi míi c«ng nghÖ trong c¸c doanh nghiÖp ………………4 NLSX vµ n©ng cao NLSX trong c¸c doanh nghiÖp ……………………….6 NLSX trong c¸c doanh nghiÖp ……………………………………………6 N©ng cao NLSX trong c¸c doanh nghiÖp …………………………………6 Vai trß cña ®æi míi c«ng nghÖ tíi NLSX…………………………………7 Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng ë ViÖt nam……………………………………………….8 2.1. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc vÒ ®æi míi c«ng nghÖ trong c¸c DNCN nh÷ng n¨m qua…………………………………………………………..8 2.1.1. Thùc tr¹ng ®æi míi c«ng nghÖ vµ mét sè kÕt qu¶ ®¹t ®­îc……………….8 2.1.2. Thùc tr¹ng vµ ¶nh h­ëng cña §MCN tíi n©ng cao NLSX trong mét sè ngµnh……………………………………………………………...8 2.2. Nh÷ng vÊn ®Ò tån t¹i vµ nguyªn nh©n chñ yÕu trong ho¹t ®éng §MCN….11 2.2.1. Tån t¹i vÒ §MCN trong c¸c doanh nghiÖp ViÖt nam …………………..14 2.2.2. Nh÷ng t¸c ®éng ch­a tèt cña §MCN tíi NLSX………………………...16 2.3. Nh÷ng th¸ch thøc………………………………………………………….17 2.3.1. VÒ vai trß………………………………………………………………...17 2.3.2. BiÓu hiÖn…………………………………………………………………17 2.3.3. Ng­êi sö dông c«ng nghÖ ……………………………………………….18 2.3.4. ChÊt l­îng cña c«ng t¸c ®æi míi………………………………………...18 Ch­¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p §MCN n©ng cao NLSX trong c¸c doanh nghiÖp ..19 Lêi më ®Çu Trong mét thÕ giíi mµ toµn cÇu ho¸ ®ang lµ xu thÕ chñ ®¹o, ch­a bao giê ng­êi ta thÊy c¹nh tranh ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn gi÷a c¸c quèc gia nãi chung vµ gi­· c¸c doanh nghiÖp víi nhau nãi riªng l¹i gay g¾t nh­ ngµy nay. §Æc biÖt trong thêi ®¹i th«ng tin ®ang chi phèi gÇn nh­ toµn bé nÒn th­¬ng m¹i thÕ giíi buéc c¸c doanh nghiÖp muèn tån t¹i ph¶i kh¼ng ®Þnh ®­îc chç ®øng cña m×nh trªn th­¬ng tr­êng kh«ng cßn con ®­êng nµo kh¸c lµ ph¶i ®æi míi c¸c trang thiÕt bÞ øng dông tiÕn bé cña khoa häc c«ng nghÖ vµo s¶n xuÊt nh»m ®em l¹i hiÖu qu¶ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. §èi víi mét n­íc ®ang ph¸t triÓn nh­ n­íc ta hiÖn nay th× c«ng cuéc ®æi míi cµng trë nªn bøc thiÕt h¬n bao giê hÕt v× thiÕt bÞ phôc vô cho s¶n xuÊt trong c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp cña ta cßn rÊt l¹c hËu, n¨ng suÊt lao ®éng rÊt thÊp, gi¸ thµnh s¶n phÈm cßn cao nªn ch­a ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ mong muèn, bªn c¹nh ®ã viÖc ®Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ phôc vô s¶n xuÊt ë c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp n­íc ta nhiÒu bÊt cËp. ChÝnh nh÷ng lý do trªn lµm chóng ta hiÓu r»ng ®­êng lèi cña ®¶ng vµ nhµ n­íc ta trong vÊn ®Ò ®æi míi c«ng nghÖ ®Ó t¨ng tr­ëng kinh tÕ ( nghÞ ®Þnh 27 CP ) lµ hoµn toµn hîp lý trong giai ®o¹n hiÖn nay. Lµ mét sinh viªn ®­îc sèng vµ lµm viÖc trong chÕ ®é X· héi chñ nghÜa t­¬i ®Ñp, ®ång thêi còng lµ chñ nh©n t­¬ng lai cña ®Êt n­íc th× viÖc nghiªn cøu vÊn ®Ò §MCN sÏ gióp em cã ®­îc hiÓu biÕt s©u s¾c h¬n vÒ nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy Vò Ph¸n ®· h­íng dÉn tËn t×nh ®Ó em hoµn thµnh ®Ò ¸n nµy. Ch­¬ng 1 : Nh÷ng t¸c ®éng cña c«ng nghÖ míi tíi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp C«ng nghÖ vµ ®æi míi c«ng nghÖ 1.1.1. C«ng nghÖ trong c¸c doanh nghiÖp Trong thêi kú ®Çu cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ ng­êi ta quan t©m ®Õn c«ng nghÖ lµ c¸c ph­¬ng ph¸p gi¶i ph¸p kÜ thuËt trong c¸c d©y truyÒn s¶n xuÊt. Tõ khi xuÊt hiÖn c¸c quan hÖ th­¬ng m¹i th× c«ng nghiÖp ®­îc hiÓu theo nghÜa réng h¬n. Cã thÓ hiÓu c«ng nghÖ lµ tæng hîp c¸c ph­¬ng tiÖn kü thuËt, kü n¨ng, ph­¬ng ph¸p dïng ®Ó chuyÓn hãa c¸c nguån lùc thµnh mét lo¹i s¶n phÈm nµo ®ã. C«ng nghÖ gåm 4 thµnh phÇn c¬ b¶n. - C«ng cô, m¸y mãc, thiÕt bÞ, vËt liÖu. Nã gäi lµ phÈn cøng cña c«ng nghÖ. - Th«ng tin, ph­¬ng ph¸p, quy tr×nh bÝ quyÕt. Tæ chøc ®iÒu hµnh, phèi hîp, qu¶n lý. - Con ng­êi. ( ba bé phËn sau gäi lµ phÇn mÒm c«ng nghÖ ). B©t kú qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nµo ®Òu ph¶i ®¶m b¶o 4 thµnh phÇn trªn. Mçi thµnh phÇn ®¶m nhiÖm nh÷ng chøc n¨ng nhÊt ®Þnh. Trong ®ã thµnh phÇn trang thiÕt bÞ ®­îc coi lµ x­¬ng sèng, cèt lâi cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng nh­ng nã l¹i do con ng­êi l¾p ®Æt vµ vËn hµnh. Thµnh phÇn con ng­êi ®­îc coi lµ nh©n tè ch×a kho¸ cña nh©n tè ho¹t ®éng s¶n xuÊt nh­ng l¹i ph¶i ho¹t ®éng theo h­íng dÉn do thµnh phÇn th«ng tin cung cÊp. Thµnh phÇn th«ng tin lµ c¬ së h­íng dÉn ng­êi lao ®éng vËn hµnh c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ vµ ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh. Thµnh phÇn tæ chøc cã nhiÖm vô liªn kªt c¸c thµnh phÇn trªn, ®éng viªn ng­êi lao ®éng n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt. Tuy khoa häc vµ c«ng nghÖ cã néi dung kh¸c nhau nh­ng l¹i cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau. Mèi liªn hÖ nµy ®­îc ph¸t triÓn qua c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau cña lÞch sö. Vµo thÕ kû 17 – 18, khoa häc kü thuËt tiÕn ho¸ theo nh÷ng con ®­êng riªng, cã nh÷ng mÆt kü thuËt ®i tr­íc khoa häc. VÝ dô, n¨m 1784 m¸y h¬i n­íc cña Giªm Oat ra ®êi tr­íc khi cã nguyªn lý “ nhiÖt ®éng häc “ cña C¸c n«. HoÆc kü thuËt nªn men r­îu ®· ®­îc sö dông tõ l©u tr­íc khi cã khoa häc vi trïng cña Paster. Vµo thÕ kû 19 khoa häc kü thuËt b¾t ®Çu cã sù tiÕp cËn, mçi khã kh¨n cña kü thuËt gîi ý cho sù nghiªn cøu khoa häc vµ ng­îc l¹i nh÷ng ph¸t minh khoa häc t¹o ®iÒu kiÖn cho nghiªn cøu øng dông. 1.1.2. Quan niÖm vÒ ®æi míi c«ng nghÖ trong c¸c doanh nghiÖp §æi míi c«ng nghÖ lµ qu¸ tr×nh ph¸t minh ph¸t triÓn vµ dùa vµo thÞ tr­êng nh÷ng s¶n phÈm míi, qu¸ tr×nh ®æi míi c«ng nghÖ míi. Ho¹t ®éng ®æi míi c«ng nghÖ bao gåm hai néi dung c¬ b¶n. 1.1.2.1. §æi míi s¶n phÈm §æi míi s¶n phÈm lµ viÖc t¹o ra mét s¶n phÈm hoµn toµn míi, hoÆc c¶i tiÕn c¸c s¶n phÈm truyÒn thèng cña c«ng ty m×nh. ViÖc t¹o ra mét s¶n phÈm míi rÊt khã kh¨n.Tr­íc hÕt ph¶i ®¶m b¶o ®­îc nh÷ng ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò. §ã lµ, cã ®Çy ®ñ th«ng tin vÒ yªu cÇu cña thÞ tr­êng còng nh­ th«ng tin vÒ kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc cña c¸c c«ng ty kh¸c, ph¶i cã nguån chi phÝ lín ®Ó t¹o ra c¬ së vËt chÊt phôc vô cho ho¹t ®éng nµy; cã ®éi ngò c¸n bé vµ c«ng nh©n kü thuËt cã kh¶ n¨ng triÓn khai ho¹t ®éng. Sau khi chuÈn bÞ ®Çy ®ñ mäi ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò ho¹t ®éng nµy th­êng tr¶i qua 4 giai ®o¹n : Tr­íc hÕt, nghiªn cøu x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng s¶n xuÊt s¶n phÈm míi vµ luËn chøng kinh tÕ - kü thuËt. TiÕp theo tiÕn hµnh thiÕt kÕ s¶n phÈm míi, x¸c ®Þnh c¸c th«ng sè kü thuËt vµ quy tr×nh c«ng nghÖ. Sau ®ã tæ chøc s¶n xuÊt thö vµ x¸c ®Þnh chi phÝ s¶n xuÊt. Cuèi cïng th¨m dß thÞ tr­êng vµ s¶n xuÊt hµng lo¹t. S P1 Pp P0 D0 Q0 Q1 Qp D1 KÕt qu¶ c¶i tiÕn s¶n phÈm 1.1.2.2. §æi míi quy tr×nh s¶n xuÊt S0 S0 TiÕn bé c«ng nghÖ ®èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ®­îc tËp trung chñ yÕu vµo viÖc c¶i tiÕn hiÖu quy tr×nh c«ng nghÖ. ViÖc c¶i tiÕn nµy cho phÐp n©ng cao n¨ng suÊt cña ng­êi lao ®éng. §iÒu nµy thÓ hiÖn qua viÖc kÕt qu¶ c¶i tiÕn quy tr×nh s¶n xuÊt chuyÓn dÞch sang ph¶i cña ®­êng cung ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt. S1 Q0 Q1 P0 P1 Qp Pp D D KÕt qu¶ c¶i tiÕn quy tr×nh s¶n xuÊt n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt trong c¸c doanh nghiÖp 1.2.1. N¨ng lùc s¶n xuÊt trong c¸c doanh nghiÖp N¨ng lùc s¶n xuÊt cña mét doanh nghiÖp lµ kh¶ n¨ng hay tr×nh ®é doanh nghiÖp ®ã trong viÖc phèi , kÕt hîp c¸c yÕu tè cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ lùc l­îng lao ®éng c«ng cô lao ®éng vµ ®èi t­îng lao ®éng ®Ó t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm phï hîp víi nhu cÇu thÞ tr­êng tõ nguån lùc cã s½n cña doanh nghiÖp. Chóng ta cÇn ph¶i chó ý n¨ng lùc s¶n xuÊt cña mét doanh nghiÖp kh«ng ®ång nhÊt víi quy m« cña doanh nghiÖp ®ã mµ n¨ng lùc s¶n xuÊt chÝnh lµ biÓu hiÖn b»ng nh÷ng chØ tiªu hiÖu qu¶ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nh­ n¨ng suÊt lao ®éng , suÊt hao phÝ vèn , thêi h¹n hoµn vèn ®Çu t­ … Mét doanh nghiÖp cã thÓ cã quy m« lín ch­a ch¾c ®· cã n¨ng lùc s¶n xuÊt, nã chØ cã n¨ng lùc s¶n xuÊt khi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cña nã cao. N¨ng lùc s¶n xuÊt cña mét doanh nghiÖp phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè nh­ m¸y mãc thiÕt bÞ, nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo …ë ®©y chóng ta chØ xem xÐt tíi yÕu tè m¸y mãc thiÕt bÞ víi t­ c¸ch lµ yÕu tè trùc tiÕp trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. 1.2.2. N©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt trong c¸c doanh nghiÖp N¨ng lùc s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp ®­îc ®¸nh gi¸ bëi nhiÒu chØ tiªu kh¸c nhau nh­ n¨ng suÊt lao ®éng, hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh, vèn l­u ®éng... Cã nhiÒu nguyªn nh©n ¶nh h­ëng ®Õn n¨ng lùc s¶n xuÊt nh­ tr×nh ®é ng­êi lao ®éng, tr×nh dé qu¶n lý vµ ®Æc biÖt lµ kh¶ n¨ng ¸p dông nh÷ng thµnh tùu khoa häc c«ng nghÖ vµo s¶n xuÊt . N©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt trong c¸c doanh nghiÖp sÏ gióp n©ng cao n¨ng lùc c«ng nghÖ tõ ®ã gióp doanh nghiÖp t¨ng kh¶ n¨ng ¸p dông nh÷ng thµnh tùu khoa häc c«ng nghÖ míi vµo trong s¶n xuÊt , tõ ®ã t¨ng kh¶ n¨ng ®æi míi c«ng nghÖ trong doanh nghiÖp . Vai trß cña ®æi míi c«ng nghÖ tíi n¨ng lùc s¶n xuÊt Nh­ ®· giíi thiÖu ë trªn, m¸y mãc thiÕt bÞ lµ mét trong nh÷ng yÕu tè tham gia trùc tiÕp cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chÝnh v× thÕ viÖc hiÖn ®¹i ho¸ m¸y mãc thiÕt bÞ hay ®æi míi c«ng nghÖ lµ hÕt søc quan träng ®èi víi mçi doanh nghiÖp. Mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt c«ng nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc cÇn ph¶i x©y dùng cho m×nh mét kÕ ho¹ch ®æi míi c«ng nghÖ. TiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ, ®æi míi c«ng nghÖ sÏ cho phÐp n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm t¹o ra nhiÒu s¶n phÈm míi, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, t¨ng s¶n l­îng, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, sö dông hîp lý tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu …Nhê vËy sÏ t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh , më réng thÞ tr­êng, thóc ®Èy t¨ng tr­ëng nhanh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. TiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ , ®æi míi c«ng nghÖ thùc sù lµ h­íng ®i ®óng ®¾n cña mét doanh nghiÖp c«ng nghiÖp giµu tiÒm n¨ng. Ch­¬ng 2 : Thùc tr¹ng ë ViÖt Nam Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc vÒ ®æi míi c«ng nghÖ trong c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp nh÷ng n¨m qua 2.1.1. Thùc tr¹ng vÒ ®æi míi c«ng nghÖ vµ mét sè kÕt qu¶ ®¹t ®­îc B­íc vµo ®æi míi c«ng nghÖ, c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp ViÖt Nam ®­îc tæ chøc s¾p xÕp l¹i vµ gi¶m ®¸ng kÓ. VÒ c«ng nghÖ hÕt søc l¹c hËu kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi. Qu¸ tr×nh ®æi míi víi sù cè g¾ng, lç lùc tËp trung ®Çu t­ øng dông c¸c thµnh tùu cña khoa häc, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµo s¶n xuÊt mµ trùc tiÕp lµ viÖc ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ kü thuËt c«ng nghÖ phï hîp, ®· t¹o ®­îc b­íc tiÕn míi n©ng cao tr×nh ®é c«ng nghÖ cña c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp, t¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng cao chÊt l­îng s¶n phÈm ®­îc c¶i tiÕn, lµ c¬ së ®Ó më réng thÞ tr­êng hµng c«ng nghiÖp ViÖt Nam c¶ trong n­íc vµ ngoµi n­íc. NÕu nh×n nhËn vÒ xu thÕ ®æi míi c«ng nghÖ d­íi gãc ®é h­íng ®i cña c¸c doanh nghiÖp th× hai xu thÕ chñ yÕu ®ang ®­îc chó träng hiÖn nay ë ViÖt nam lµ øng dông c«ng nghÖ tù ®éng ho¸ vµo s¶n xuÊt vµ t¨ng c­êng kü thuËt an toµn. Tù ®éng ho¸ ®· thùc sù x©m nhËp vµo n­íc ta theo hai h­íng râ rÖt. Mét lµ c¸c doanh nghiÖp ë c¬ quan nhµ n­íc, tæ chøc kinh tÕ – x· héi cã nhu cÇu n©ng cÊp tr×nh ®é hiÖn cã , c¶i tiÕn trang thiÕt bÞ theo h­íng hiÖn ®¹i h¬n. Hai lµ c¸c doanh nghiÖp trong n­íc, c¸c khu c«ng nghiÖp, c¸c liªn doanh ®· cã vµ ®ang x©y dùng míi c¸c nhµ m¸y thiÕt bÞ víi c¸c trang thiÕt bÞ nhËp khÈu tiªn tiÕn vµ cã tr×nh ®é c«ng nghÖ cao. Tù ®éng ho¸ ®· ®em l¹i nhiÒu hiÖu qu¶ to lín trong c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc. Do tÇm quan träng cña c«ng nghÖ tù ®éng ho¸. Ngµy 28/3/1997 ChÝnh phñ ®· ban hµnh nghÞ quyÕt 27 CP vÒ øng dông vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ tù ®éng ho¸ phôc vô c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. NghÞ quyÕt 27 CP cña ChÝnh phñ ®· ®Ò ra môc tiªu ng¾n h¹n vµ môc tiªu dµi h¹n ®Õn n¨m 2000. + VÒ môc tiªu ng¾n h¹n : C¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp ph¶i lùa chän tiÕp thu gi¸m ®Þnh, lµm chñ vµ khai th¸c cã hiÖu qu¶ c«ng nghÖ tù ®éng ho¸ tiªn tiÕn cña n­íc ngoµi khi chuyÓn giao c«ng nghÖ vµo ViÖt Nam. + VÒ môc tiªu dµi h¹n, nghÞ quyÕt kh¼ng ®Þnh ®Õn n¨m 2010 tr×nh ®é tù ®éng ho¸ ë ViÖt Nam ph¶i tiÕp cËn ®­îc víi c¸c n­ãc trong khu vùc vµ thÕ giíi, tiÕn tíi lµm chñ vµ ph¸t huy c¬ b¶n trong lÜnh vùc nµy. TiÕp ®ã lµ quyÕt ®Þnh 54 / Q§ - TTG ngµy 3/3/1998 cña Thñ t­íng chÝnh phñ, viÖc triÓn khai øng dông tù ®éng ho¸ ®· thùc sù ®i vµo ho¹t ®éng vµ b­íc ®Çu mang l¹i hiÖu qu¶. Trong kÕ ho¹ch n¨m 2000 –2001 Nhµ n­íc cho phÐp triÓn khai 11 dù ¸n cña c¸c doanh nghiÖp víi tæng møc ®Çu t­ lµ 220,893 tØ ®ång, trong ®ã ng©n s¸ch nhµ n­íc hç trî cho øng dông c«ng nghÖ tù ®éng ho¸ qua ch­¬ng tr×nh kü thuËt, kinh tÕ vÒ tù ®éng ho¸ lµ 18,602 tØ ®ång ( t­¬ng øng kho¶ng 8% ). HiÖn nay c¸c dù ¸n ®ang c¬ b¶n hoµn thµnh giai ®o¹n I . §Ó ®¶m b¶o cho viÖc øng dông vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ tù ®éng ho¸ ë ViÖt Nam ®¹t ®­îc nh÷ng môc tiªu nh­ trong nghÞ quyÕt 27 / CP ®· ®Ò ra cÇn dùa trªn nh÷ng c¬ së sau : Thø nhÊt, chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh doanh kinh tÕ – x· héi cña ®Êt n­íc trong thêi kú ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸. §Õn n¨m 2002 n­íc ta ph¶i c¬ b¶n hoµn thµnh c«ng nghÖ víi tr×nh ®é s¶n xuÊt tiªn tiÕn. Thø hai, hiÖn tr¹ng vÒ tr×nh ®é c«ng nghÖ tù ®éng ho¸ vµ møc ®é øng dông trong nÒn kinh tÕ cña ViÖt Nam. Thø ba, xu thÕ ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ tù ®éng ho¸ trªn thÕ giíi vµ khu vùc víi c¸c dù b¸o vµ tÇm nh×n ph¸t triÓn toµn diÖn. Thø t­, ban hµnh nh÷ng c¬ chÕ chÝnh s¸ch æn ®Þnh , tËp trung nguån kinh phÝ ®Çu t­ cho lÜnh vùc c«ng nghÖ tù ®éng ho¸ vµ mét sè lÜnh vùc c«ng nghÖ träng ®iÓm. Thùc hiÖn ®­êng lèi chiÕn l­îc cña §¶ng vµ nhµ n­íc, bé c«ng nghiÖp ®· chó träng tíi vÊn ®Ò ®¶m b¶o an toµn, coi ®©y còng lµ mét trong nh÷ng môc tiªu quan träng trong viÖc ®Çu t­ ®Ó ph¸t triÓn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. VÒ an toµn vÖ sinh lao ®éng ph©n, c«ng c«ng nghÖ cã mét sè ngµnh c«ng nghiÖp träng ®iÒm nÆng nhäc, ®éc h¹i, phøc t¹p, nguy hiÓm nh­ khai th¸c má, x©y dùng, thÐp, ho¸ chÊt …. ®· ®­îc bé c«ng nghiÖp tËp trung chó ý ®Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ theo h­íng t¨ng c­êng kü thuËt an toµn, ng¨n c¶n kh¶ n¨ng x¶y ra tai n¹n cho ng­êi lao ®éng. Trong lÜnh vùc : S T T Tªn ®¬n vÞ Mua s¾m trang bÞ b¶o hé lao ®éng , chi phÝ y tÕ b¶o vÖ søc khoÎ cho ng­êi lao ®éng . Mua s¾m trang bÞ dông cô , kü thuËt an toµn phôc vô s¶n xuÊt vµ c¶i t¹o m«i tr­êng . Kinh phÝ ®Çu t­ cho c«ng t¸c phßng chèng ch¸y , næ . Tæng sè 2000 5 n¨m 2000 5 n¨m 2000 5 n¨m 2000 5 n¨m 1 Tæng cty ®iÖn lùc 40000 200000 50000 250000 5000 2500 95000 475000 2 Tcty XDCN 6000 30000 2000 6000 32000 3 Tcty than 201709 109140 310849 4 Tcty ho¸ giÊy 7933,18 857675 1759,17 10550 5 Tcty ho¸ chÊt 27435 6 Tcty thÐp 4216,3 21080 67700 350 1750 16107 90530 7 Tct m¸y &TBCN 920 5066 10000 70 360 2740 15426 8 Tct CNL vµ má 440,3 2128,25 2327 10,54 1,142 761 5597 9 Tct m¸y §L & m¸y VN 880 7300 10000 3600 120000 6980 29300 10 Tct CP thiªnl­¬ng 805 å 99729 Côc kiÓm tra gi¸m s¸t kü thuËt an toµn c«ng nghiÖp. NÕu ta nh×n nhËn viÖc ®æi míi c«ng nghÖ d­íi gãc ®é quy m« ®æi míi th× qu¸ tr×nh nµy ®­îc diÔn ra víi quy m« réng lín trªn tÊt c¶ c¸c ngµnh, c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. 2.1.2. Thùc tr¹ng vµ ¶nh h­ëng cña ®æi míi c«ng nghÖ tíi n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt trong mét sè ngµnh Ngµnh c¬ khÝ ®­îc coi lµ l¹c hËu tr­íc ®©y, nhê qu¸ tr×nh ®æi míi c«ng nghÖ n¨ng lùc s¶n xuÊt ®· t¨ng lªn cã thÓ ®¸p øng ®­îc 60% nhu cÇu m¸y n«ng nghiÖp trong n­íc, 25% m¸y lo¹i nhÑ phôc vô n«ng nghiÖp, 30% m¸y x©y dùng vµ khai th¸c má, 60% thiÕt bÞ ®iÖn, 20% ph­¬ng tiÖn vËn t¶i. Mét ®¬n cö lµ c«ng ty c¬ khÝ Hµ néi mÆc dï lµ doanh nghiÖp tõng cã thêi vang bãng vµ ®­îc mÖnh danh lµ con chim ®Çu ®µn cña ngµnh c¬ khÝ ViÖt Nam, ngay tõ n¨m 97 ®· m¹nh d¹n nhanh chãng b¾t tay vµo triÓn khai dù ¸n thö nghiÖm c«ng nghiÖp ho¸ c¸c m¸y gät hiÖn cã cña c«ng ty, dù ¸n mang m· sè KHCN – 05 – DA1 do tiÕn sÜ TrÇn ViÖt Hïng – gi¸m ®èc c«ng ty lµm chñ nhiÖm. Víi ®Ò tµi nµy, b»ng kinh nghiÖm vµ n¨ng lùc hiÖn cã cïng víi sù gióp ®ì cña c¸c chuyªn gia n­í ngoµi vµ trong n­íc, c¸n bé c«ng nh©n viªn c«ng ty ®· nghiªn cøu thµnh c«ng vµ ®­a vµo øng dông c¸c kÜ thuËt ®iÒu khiÓn sè lËp tr×nh b»ng m¸y CNC, kÜ thuËt ®iÒu khiÓn logic, kh¶ n¨ng lËp tr×nh PLC kÜ thuËt ®o l­êng vµ vi tÝnh ho¸, kÜ thuËt ®iÒu khiÓn truyÒn ®éng ®iÖn sè ho¸. Dù ¸n nµy ®· h­îc héi ®ång nghiÖm thu cÊp nhµ n­íc ®¸nh gi¸ xuÊt s¾c ®¹t ®­îc gi¶i Ba gi¶i th­ëng s¸ng t¹o khoa häc c«ng nghÖ ViÖt Nam – Vi FOTEC 2000 vµ còng chÝnh nhê dù ¸n nµy mµ ®Õn nay, c«ng ty ®· hiÖn ®¹i ho¸ ®­îc 30 thiÕt bÞ ë nhiÒu møc ®é kh¸c nhau, trong ®ã cã 6 lß nhiÖt luyÖn ®­îc l¾p ®Æt hÖ thèng PLC. ViÖc ®iÒu khiÓn tù ®éng ho¸ qu¸ tr×nh nhiÖt ®· n©ng cao chÊt l­îng nhiÖt luyÖn c¸c s¶n phÈm c¬ khÝ, gi¶m hµng sai háng do nhiÖt luyÖn tõ 4% xuèng cßn 1% . ViÖc thay thÕ c¸c bé phËn ®iÒu khiÓn v« cÊp b¸n dÉn ®· lµm gi¶m møc tæn thÊt ®iÖn n¨ng tõ 20% - 25% xuèng d­íi 6%. §Æc biÖt cã 2 thiÕt bÞ : m¸y doa 2B460 víi kÝch th­íc bµn quay 1200mm ®­îc CNC cã kh¶ n¨ng gia c«ng c¸c bÒ mÆt khu«n mÉu lín c¸c c¸nh tua bin thuû lùc … vµ m¸y tiÖn SUT66 CNC cã kh¶ n¨ng gia c«ng c¸c trôc pro. Trong ngµnh s¶n xuÊt giµy dÐp, phÇn lín tiÕn bé c«ng nghÖ dùa vµo viÖc sö dông thµnh qu¶ khoa häc cña bèn ngµnh chñ yÕu sau : - Thø nhÊt, lµ sù tiÕn bé vÒ chÕ t¹o m¸y. M¸y thay thÕ bµn tay, søc lùc cña con ng­êi ®Ó thùc hiÖn c¸c thao t¸c tinh x¶o, s¶n xuÊt ra ®­îc nhanh nh÷ng ®«i giµy s¸t víi mÉu thiÕt kÕ thêi trang lµm cho n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng lªn ®ét biÕn. C¸c nhµ chÕ t¹o m¸y s¶n xuÊt giµy ®· vµ sÏ cßn chÕ t¹o ra c¸c m¸y thùc hiÖn ®­îc nh÷ng c«ng ®o¹n khã kh¨n tØ mØ, khÐo lÐo, t­ëng chõng chØ cã bµn tay con ng­êi míi lµm ®­îc. HiÖn t¹i vµ trong t­¬ng lai viÖc s¶n xuÊt giµy ®­îc c¬ giíi ho¸ ngµy cµng cao vµ ngµy cµng chuyªn s©u, ®­îc m¸y tÝnh ho¸. Tuy nhiªn cã sù trî gióp cña m¸y tÝnh ®· ®­a n¨ng suÊt lªn rÊt cao chØ chñ yÕu ë hai c«ng ®o¹n c¾t , chÆt vËt liÖu vµ vß s¸p giÇy. C«ng ®o¹n vß s¸p giÇy b»ng r«bèt ®· lµm cho n¨ng suÊt ®¹t ®Õn gÇn 200 ®«i / ng­êi / ngµy, t¨ng gÊp 5 – 6 lÇn gß r¸p theo d©y truyÒn b»ng t¶i dµi, cæ ®iÓn, cÇn ®«ng nh©n c«ng. - Thø hai lµ ¸p dông nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc trong lÜnh vùc to¸n häc, vËt lÝ, ho¸ häc ….vµo c¸c c«ng nghÖ pha c¾t nguyªn vËt liÖu nh»m gi¶m ®­îc tõ 3 – 4 % vËt t­ tiªu hao, ®Æc biÖt lµ gi¶m ®­îc nhiÒu chi phÝ thiÕt kÕ, chÕ t¹o khu«n mÉu chi tiÕt giµy, c¸c lo¹i giµy … §Æc biÖt lµ sö dông réng r·i ¸p lùc tia n­íc, tia la de, lËp tr×nh mÉu trong pha c¾t vËt liÖu, ¸p dông c¸c thµnh tùu míi trong c«ng nghÖ ¨n mßn ho¸ häc, chÕ t¹o c¬ khÝ, c¸c cÊu tróc cña CAD / CAM … - Thø ba, ¸p dông c¸c thµnh tùu s¶n xuÊt vËt liÖu míi. ChÝnh nhê c¸c thµnh tùu nµy mµ giÇy dÐp, ®å dïng b»ng da ®· trë nªn phong phó hÊp dÉn g©y Ên t­îng thÝch thó cho ng­êi dïng. C¸c vËt liÖu míi vÒ mò giÇy vµ ®Õ giÇy cßn l­u ý ®Õn c¶ hiÖu qu¶ cao trong sö dông, an toµn vµ tiÖn lîi trong mäi ho¹t ®éng, t¹o c¶m gi¸c tho¶i m¸i cho ng­êi dïng, gãp phÇn cho c¸c vËn ®éng thÓ thao , cã thÓ ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tÝch “ cao h¬n, nhanh h¬n, m¹nh h¬n, xa h¬n “. - Thø t­ , c«ng ty ®ang h­íng tíi hoµn thiÖn ph­¬ng ph¸p thiÕt kÕ giÇy víi CAD3D v× nã gÇn gòi nhÊt víi c¸c ph­¬ng ph¸p cña nhµ t¹o mÉu truyÒn thèng vµ cã c¸c lîi thÕ nh­ : chØ sö dông mét yÕu tè h×nh häc chung vµ duy nhÊt cho c¸c thµnh phÇn chñ yÕu cña giµy, ®¶m b¶o ®­îc tÝnh ®ång d¹ng cña c¸c bé phËn kh¸c nhau trªn nh÷ng ®«i giµy kÝch cì hoÆc ®èi xøng trªn cïng mét ®«i giµy, mét chiÕc giµy, ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c cao khi ®óc khu«n, dùa trªn mÉu to¸n häc cña vËt thiÕt kÕ ®­îc thÓ hiÖn trªn ch­¬ng tr×nh CAD3D mµ nhµ thiÕt kÕ cã thÓ tù m×nh vÏ thµnh khu«n mÉu, ph­¬ng ph¸p 3D cho phÐp gi¶m ®­îc nhiÒu thêi gian, c«ng søc lËp c«ng nghÖ triÓn khai s¶n xuÊt mÉu giÇy thËt. Ngµnh dÖt may ®Çu t­ thªm 121.222 cäc sî t¨ng s¶n l­îng sîi lªn 10000 – 12000 tÊn / n¨m. N¨ng lùc dÖt ®­îc ®Çu t­ 1087 m¸y khæ réng , hiÖn ®¹i cña NhËt vµ c¸c n­íc Ch©u ©u, s¶n l­îng cã thÓ ®¹t thªm 50 triÖu m/ n¨m. Thµnh c«ng nhÊt trong qu¸ tr×nh ®æi míi c«ng nghÖ ph¶i kÓ ®Õn nh÷ng ngµnh, nh÷ng doanh nghiÖp ph¸t triÓn c«ng nghÖ cao nh­ : ®iÖn tö tin häc, viÔn th«ng, dÇu khÝ, c«ng nghÖ vËt liÖu míi, c«ng nghÖ sinh häc…..Trong ®ã ®¸ng kÓ nhÊt lµ ngµnh B­u chÝnh viÔn th«ng nhê ®i th¼ng vµo c«ng nghÖ hiÖn ®¹i nÖ doanh sè t¨ng lªn 0,4 tØ ®ång n¨m 2000. Tãm l¹i, nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc vÒ ®æi míi c«ng nghÖ trong c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp n­íc ta lµ ®¸ng khÝch lÖ. Theo phã thñ t­íng Ph¹m Gia Khiªm th× : “ nh×n chung c«ng nghÖ ®­îc chuyÓn vµo trong n­íc thêigian qua cã tr×nh ®é cao h¬n c«ng nghÖ ta hiÖn cã hoÆc trong n­íc ch­a cã “. ViÖc ®æi míi c«ng nghÖ kh«ng nh÷ng lµm t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt, më réng mÆt hµng, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm