Đề án Tính phí bảo vệ môi trường đối với nước thải của nhà máy bia Hà Nội

tính phí bảo vệ môi trường đối với nước thải của nhà máy bia hà nội tính cấp thiết của đề tài Ô nhiễm môi trường nước là nguyên nhân gây ra các thiệt hại trực tiếp và gián tiếp cho con người, sinh cảnh của các quần thể sinh vật và nói chung moi trường của hệ sinh thái . Nước là yếu tố không thể thay thế trong sinh hoạt hằng ngày của con người,là nguồn thực phẩm thiết yếu nuối sống con người .Sự sống của con người và các loài động thực vật trên thế giới phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn nước,nếu nguồn nước bị ô nhiễm trước hết ảnh hưởng đến đời sống con người và hệ sinh thái Điều đó lí giải tại sao mỗi giờ có hơn 4000 trẻ em trở thành nạn nhân của các căn bệnh gnuy hiểm như thương hàn, kiết lị, tiêu chảy, các bệnh về mắt,da liễu, Phụ khoa…vì nước thải có chứa nhiều vi khuẩn gây bệnh là nơi phát triển của các vi khuẩn mang mầm bệnh như ruồi muỗi…các bác sĩ kết luận rằng 37%số người chết trên thế giới từ các căn bệnh kể trên, tỷ lệ số người mắc bệnh ở những nơi môi trường bị ô nhiễm cao hơn tỷ lệ số người ở những nơi môi trường không bị ô nhiềm trong cùng khu vực .Thực tế đã chứng minh 80% bệnh tật và trên1/3 số tử vong tại các nước đang phát triển là do bị sử dụng nước bị ô nhiễm gây ra. Đối với các hệ sinh thái sự sống của chúng bị tác động mạnh mẽ gây ra sự tổn thất to lớn cho đa dạng sinh học.Nhiều loài lưỡng cư như tôm cá…đều đó nguy cơ đe dọa tuyệt chủng.Một trong những hậu quả trực tiếp của ô nhiễm nguồn nước bởi các chất hữu cơ có thể lên men la sự giảm ô xi hòa tan.Khi sự ô nhiễm bởi các hợp chất hữu cơ có thể len men nặng thì no' có thể gây ra sự mất ô xi hòa tan và hậu quả là sự chết hàng loạt các đọng vật sống trong nguồn nước.Thực tế 13/15 khu vực đánh cá chủ yếu trên thế giới đã suy giảm trong đocs 4 khu vực mà lượng đánh bắt giảm tới 30%. Trong sản xuất nông nghiệp nuôi trồng thủy sản nước đóng vai trò quyết định đối với sự tồn tại và phát triển của cây trồng vật nuôi.Nguồn nước bị ô nhiễm gây tác động trưctiÕp đến năng suất và chất lượng và sự sống của chúng'. Trong sản xuất công nghiệp cũng bị ảnh hưởng trực tiếp do ô nhiễm nguồn nước nh­ các ngành giao thông vận tải thủy điện chế biến thực phẩm nước giải khát sản xuất giấy, vải sợi, và một số ngành công nghiệp khác. Ngoài ra nguồn nước bị ô nhiễm cũng tác động tới các ngành dịch vụ và chữa bệnh nghỉ ngơi, làm giảm lợi Ých, vai trò,lợi thế của nguồn nước… Khoa học môi trường đã chỉ ra rằng,các yếu tố tạo thành môi trường tồn tại trong một thể thống nhất và luôn có mối quan hệ tương tác với nhau.Sự thay đổi thành phần môi trường này sẽ kéo theo sù thay đổi thành phần môi trường khác và cuối cùng phá vỡ trạng thái cân bằng tự nhiên của môi trường. Mọi hiện tượng nước bị ô nhiễm đều dẫn đến khả năng làm biến đổi cân bằng hệ sinh thái,đất đai khí hậu bị ảnh hưởng, hệ sinh vật bị tiêu diệt…Các hiện tượng hạn hán lũ lụt, nứt đá sụt lở đất đã và đang xảy ra thường xuyên,tác động đến nhiều vùng rộng lớn… Mặt khác nước có đặc tính di động theo dòng chảy nên trong quá trình di dộng dễ mang theo nguồn gây ô nhiễm tới phạm vi rất rộng Nh­ vậy thiệt hại về môi trường và kinh tế do ô nhiễm nguồn nước gây ra là rất to lớn vì thế phải co' những biện pháp ngăn ngừa ô nhiễm nguồn nước kịp thời bằng những biện pháp có hiệu lực. Chương 1:cơ sở khoa học của việc đáng giá thiệt hại môi trường do ô nhiễm nguồn nước và xác lập phương thức tính phí nước thải. I/ khái niệm và đặc điểm ô nhiễm môi trường nước. 1. Ô nhiễm môi trường nước Nước là chất phổ bién nhất và độc đáo nhất trên hành tinh chóng ta.Tổng khối lượng nước trên trái đất là1,44.10^18tấn, 3/4 mặt đất bị bao phủ,96.5%lượng nước tập trung ở các đại dương phần còn lại nằm ở các bể kín hồ nước mặn,nước ngọt, sông ngòi… Tài nguyên nước được quyết định bởi 2 yếu tố: --Khối lượng nước thỏa mãn nhu cầu sử dụng hàng ngày càng tăng doviệc tăng dân số sản xuất nông công nghiệp và dịch vụ. --Chất lượng nước thỏa mãn yêu cầu của từng mục tiêu sử dụng như:nước cấp cho sinh hoạt, nước phục vụ nông nghiệp, nước phục vụ thủy sản và bảo vệ đời sống hoang dã, nước cấp cho công nghiệp … Mỗi mục đích sử dụng cần có tiêu chuẩn và phương pháp đánh giá riêng về mức độ phù hợp cho nhu cầu sử dụng.Để xem xét liệu nguồn nước có đạt yêu cầu sử dụng cho từng mục đích hay không ta cần so sánh với tiêu CHUẨN chất lượng nước do các tổ chức chuyên môn quốc tế hoặc do nhà nước qui định.Trong các tiêu chuẩn chất lượng nước người ta chọn lọc một số thông số lí, hóa, sinh đặc trưng.Mỗi một thông số được qui định một giá trị tối đa cho phepsao cho có mặt của các tác nhân đó trong nguồn nước ở nồng độ không gây ảnh hưởng tới sức khỏe con người, sự phát triển của tôm cá, hoặc sự phát triển của cây trồng. Cùng với sụ phát triỉen của loài người, con người đã và đang làm cho môi trường nước bị ô nhiễm.Ô nhiễm môi trường nước được chia thành hai dạng:tự nhiên và nhân tạo và được định nghĩa như là sù thay đổi chất lượng nước làm cho nước độc hại và không sử dụng được Theo luật Tài nguyên nước của nước CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM thì ô nhiễm nguồn nước là sự thay đổi tính chất vật lý. Hóa học và thành phần sinh học của nước vi phạm tiêu chuẩn cho phép. Sự ô nhiễm nước là sự có mặt của nhiều hay một chất lạ trong môi trưòng nước dù chất đó có độc hại hay không bới vì khi vượt quá ngưỡng chịu đựng của sinh vật thì chất đó sẽ trở nên độc hại. Ô nhiễm nước tự nhiên do các yếu tố tự nhiên( núi lửa, bão, lũ lụt) có thể nghiêm trọng nhưng không thường xuyên và không phải là nguyên nhân chính gây suy thoái chất lượng nước toàn cầu. Ô nhiễm nhân tạo là nguyên nhân quan trọng và phổ biến nhất được phân thành các loại: ô nhiễm do các chất hữu cơ thối rữa ô nhiễm do các nguồn từ hệ thống đốt nóng ô nhiễm do các chất độc hại ô nhiễm do chất trơ ô nhiễm do các nguyên tố và các chất phóng xạ 2/Các chỉ tiêu đánh giá cơ bản Ô nhiễm môi trường nước do sự hoạt động của con ngườilà nguyên nhân chính thông qua các hoạt động sản xuất công, nông, dịch vụ…con người đã đưa khối lượng chất thải ngày càng lớn vào sông hồ, đại dương, nước ngầm… Có hàng ngàn các loại tác nhân gây ô nhiễm môi trường nước và hơn cả là việc xác địng phí đối vơi' nước thải có thể sử dụng các chỉ tiêu thông số sau. 2.1 Nhu cầu ô xi sinh hóa(BOD) Nhu cầu ỗi sinh hóa cần thiết để ô xi hóa các hợp chất hữu cơ có thế ô xi hóa được bằng sinh học.Qúa triình ô xi hóa là quá trình các vi sinh vật háo khí sử dụng các chất hữu cở và ô xi để tạo ra năng luwongj sống cho mình đồng thời biến các chất hữu cơ thành vô cơ trong trường hợp tốt nhất là CO2 H20. trong thực tế lấy BOD5 ( lượng ô xi dùng trong 5 ngày đầu) làm giá trị chuẩn đế xác định BOD trong suốt thời gian bất kì sau.BOD là một chỉ tiêu quan trọng đánh giía chất lượng nước, no' biểu thị mức độ ô nhiễm chất hữu cơ Dựa vào BOD để:— kiểm soát ô nhiễm hữu cỏ đánh giá khả năng tự làm sạch của nước Qui định chất lượng được đổ ra sông hồ từ các thành phố xí nghiệp. Trong kĩ thuật môi trường BOD co' y' nghĩa quan trọng trong việc lựa chọn phương pháp xử lý nước cũng như qui mô công trình xử lý.BOD còn được dùng để đánh giá hiệu quả xử lý. Giá trị của BOD càng lớn nghĩa là mức độ ô nhiễm càng cao. Trong các sông hồ bị ô nhiễm bẩn bởi nước thỉa sinh hoạt BOD5 thường bàng 70% BOD toàn phần. Trong trường hợp nước thải công nghiệp BOD5 dưới 9 mg/l có thể xác định bằng cách đo ô xi hòa tan trực tiếp trong nước trong thời gian cất giữ 5 ngày ở 20 độ C 2.2 Nhu cầu ô xi hóa học(COD) Nhu cầu ô xi hóa học là lượng ô xi cần thiết để ô xi hóa hết các hợp chất hữu cơ trong nước.hiện nay tác nhân ô xi hóa mạnh K2Cr207 thường được dùng để xác định COD vì chất này ô xi hóa dến 95-100% chất hữu cơ để tạo nên co2, n2, và H2O Giá trị của COD càng lớn tức là mức độ ô nhiễm càng cao Nhu cầu ô xi hóa học được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực kĩ thuật môi trường. Là đại lượng dùng để đánh giá sơ bộ mức độ ô nhiễm nguồn nước.Chỉ sè COD biểu thị cả lượng các chất hữu cơ không thể bị ô xi hóa bằng vi sinh vật do đó giá trị COD hơn BOD 2.3 Các hợp chất chứa ni tơ Được tạo ra trong quá trình phân hủy các chất hữu cơ, phân rác. Các hợp chất chứa nito được xem như là các chaat chỉ thị để nhận biết chất ô nhiễm của các nguồn nước. Trong nước thải hầu hết nitơ tồn tại dưới dạng ni tơ hữu cơ và amoniac,nitrite,nitrate…ni to llà một trong những chất dinh dường thiết yếu củatảo. chu trình chuyển hóa nitơ trong nước thường tư NH4+ thành NO—2 , tiêu tốn ô xi nên nước chứa nhiều NH+4 Sẽ làm giảm nồng độ ô xi hòa tan trong nước. Việc xác định nitơ cần thiết để kiểm soát mức độ làm sạch trong sử lý sinh học . Việc khống chế Nitơ trở thành yếu tố quan trọng trong xử lý chất thải . 2.4 ) Chất rắn lơ lửng ( TSS) Chất rắn lơ lửng là các tác nhân gây ảnh hưởng đến tài nguyên thủy sinh , đặc biệt là sự cản trở quang hợp của các thực vật nước do các chất lơ lửng trong nước sữ làm giảm sự đâm xuyên của ánh sáng . Đồng thời gây tác hại về cảnh quan và bộ lắng dòng sông . 2.5 )Tổng Coliform Thường có trong nước thải đô thị , do nhu cầu đô thị hóa dân cư sống tập chung đông nên nước thải sinh hoạt hàng ngày bị nhiễm bẩn nặng . Một phần do hệ thống thoát nước không tốt , một phần do ý thức con người chưa tự giác nên đa số Coliform nhiều trong nước thải , làm cho chất lượng nước suy giảm nhiều . 2.6 ) Dầu mỡ Dầu mì trong nước thải sau khi thải sẽ lan nhanh trên mặt nước tạo thành màng dầu chỉ một phần nhỏ tan trong nước . Khi hàm lượng dầu tan trong nước cao 0,2 mg/l thì nước bắt đầu có mùi hôi , không thể dùng vào mục đích nấu ăn uống . Ô nhiễm dầu sẽ làm iảm khả năng tự làm sạch các nguồn nước do giết chết các vi sinh vật đáy tham gia vào quá trình tự làm sạch . Nước thải nhiễm dầu còn còn gây cạn kiệt ôxi của nguồn nước di tiêu thụ ôxi cho quá trình ôxi hóa hiddrrocaacsbon và che mặt thoáng không khí choi ôxi tái hợp không khí và nguồn nước . Khi hàm lượng dầu trong nguồn nước từ 0,1-0,5 mg\l sẽ gây giảm năng suất và chất lượng cá. 2.7 Kim loại nặng Những chất gây ôi nhiễm này được thải ra từ các hóa chất . Với công nghệ lạc hậu nên việc xử lý các chất ô nhiễm trước khi đượ thải ra môi trường thường không có hiệu quả . Thủy ngân : đây là một loại kim loại dạng lỏng có độc tinhs cao chỉ với một lượng nhỏ có thể gây chết người hoặc sinh vật xung quanh . Vì ở dạng lỏng nên khả năng phân tán trong môi trường đặc biệt là nước rất cao nên phạm vi o nhiễm rộng , vì thế phải xem xét xử lý thận trọng trước khi xả thải . Chì : thường có trong nước thải của nhà máy pin , chì là kim loại có hại cho suwcs khỏe con người do đó đối với nhà máy pincaanf phải có hệ thống thu hồi hóa chất để trong chất thải không còn chứa những kim loại gây ô nhiễm môi trường. II Tổng quan về công cụ kinh tế trong quản lỳ môi trường 1 Các nguyên tắc cơ bản 1.1 Nguyên tắc người gây ô nhiễn phải trả tiền (ppp) Nguyên tắc PPP bắt nguồn từ các sáng kiến do tổ chức hợp tác kinh tế và phát Triển OECD đế suất vào năm 1972 & 1974 PPP tiêu chuẩn năm 1972 cho rằng ,những tác nhân gây ô nhiễm phải trả mọi chi phí chohoatj động kiểm soát ô nhiễm .PPP mở rộng năm 1974 chủ trương rằng các tác nhân gây ô Nhiễm thì ngoài việc phải tuân thủ các chi phí khắc phục ô nhiễm còn phải bồi thường cho những người bị thiệt hại do ô nhiễm này gây ra .theo nguyên tắc PPP thì người gây ô nhiễm phải chịu mọi khoản chi phí để thực hiện các biện pháp làm giảm ô nhiễm do chính quyền tổ chức thực hiện nhằm khắc phục và hoàn trả.nguyên tắc PPP suất phát từ luận điểm của Pigou về nền kinh tế phúc lợi .trong đó nội dung quan trọng nhất đố với một nền kinh tế lý tưởng là giá cả các loại hàng hóa và dịch vụ có thể phản ánh đầy đủ các chi phí xã hội , kể cả chi phí cơ hội(bao gồm chi phí chống ô nhiễm khai thác tài nguyên, cũng như các dạng ảnh hưởng khác tới môi trường).Gía cả phải nói lên thực sự về những chi phí sản xuất và tiêu dùng hàng hóa dịch vụ.Nừu không sẽ dẫn tới việc sự dụng bừa bãi các nguồn tài nguyên,làm cho ô nhiễm ngày càng trở nên trầm trong hơn so với mức tối ưu xã hội. Việc buộc người gây ô nhiễm phải trả tiền là một trong những cách tốt nnhất để giảm bớt các tác động ngoại ứng gây tác động tới môi trường. Nguyên tắc PPPchủ chương sửa chữa thất bại thị trường do tính thiếu hoặc không tính tới chi phí môi trường trong sản xuất hàng hóa và dịch vụ bằng cách bắt buộc người gây ô nhiễm phải tiếp thu đầy đủ chi phí sản xuất.Để hiểu rõ về nguyên tắc PPP ta xem xét ví dụ:giả sử co' một công ty sản xuất bia, trong qúa trình sản xuất công ty đã thải ra các chất gây ô nhiễm vào một dòng sông mà không phải trả một khoản tièn nào cả. Như vây cg ty sản xuất bia đã gây ra ô nhiễm môi trường nhưng lại không bị thu tiền để bồi thường thiệt hại mà công ty đã gây ra.Nguyên tắc PPP cho rằng,công ty phải lắp đặt một thiết bi làm giảm chất thải ô nhiễm hoặc phải bồi thường cho những người sông ở cuối dòng sông tức là những người bị thiệt hại do sự ô nhiễm dòng sông gây ra. Nguyên tắc PPP đôi khi cũng bị người ta phản đối vì hai lý do:Một là người gây ô nhiễm co thể được trợ cấp về tài chính và kĩ thuật trong khi đó nguyên tắc –PPP đòi hỏi phải áp dụng nhằm đạt được các mục tiêu môi trường rộng rãi và sâu sắc. Hai là nếu việc thực hiện nguyên tắc PPP được dự kiến sẽ dẫn đến gián đoạn trong phát triển kinh tế và xã hội. Trong một thời gian ngắn thì những người gây gây ô nhiễm vẫn có thể tiếp tục được trợ giúp. Mặc dù nguyên tắc PPPtự nó sẽ còn phát triển tiếp tục nhưng gân đây nó đã dược củng cố bởi nguyên tắc cơ bản khác nhằm tạo ra các nguyên tắc chủ đạo cho việc hoạch định các chíng sách môi trường . đó là nguyên tắc phòng ngừa nguyên tắc hiệu quả kinh tế /tiết kiệm kinh phí , những nguyên tắc này sẽ bổ xung cho những thiếu sót của PPP 1.2 Nguyên tắc người hưởng thụ phải trả tiền (BPP) Nguyên tắc BPP chủ trương tạo lập một cơ chế nhằm đạt được các mục tiêu về môi trường .Đối ngịch với việc ngưòi trực tiếp gây ô nhiễm phải trả tiền ,ngưòi hưởng thụ một môi trường đã được cải thiện cũng phải trả một khoản phí .Có thể hiểu nguyên tắc BPP một cách tổng quát hơn là tất cả những ai hưởng lợi do có một môi trường trong lành không bị ô nhiễm thì phải nộp phí . NHƯ ví dụ ở trên ( nhà máy sản xuất bia gây ô nhiễm dòng sông: Nguyên tắc BPP đề nghị những người sác cạnh dòng sông, hưởng lợi từ dòng sông cũng phải trả một khoản phí và khoản tiền này sẽ được dùng để tài trợ cho các biẹn pháp BVMT. Nguyên tắc BPP đưa ra các giải pháp bảo vệ moi trường với một cách nhìn nhận riêng.T hay vì PPP, nguyên tắc BPP chủ trương rằng việc phòng ngừa ô nhiễm và cải thiện môi trường cần hỗ trợ từ phía những ngưòi muốn thay đổi hoặc những người không phải trả giá cho các chất thải gây ô nhiễm môi trường. Thực hiện nguuyên tắc BPP cũng sẽ tại ra một khoản thu nhập ban đầu đáng kể, Mức phi tính theo đàu ngưòi càng cao và cũng có nhiều người nộp phí , thì số tiền thu được càng nhiều .Số tiền thu được theo nguyên tắc BPP có thể do các cá nhân muốn bảo vệ môi trừơng, hoặc do nhưng cá nhân không phải trả tiền cho việc thải ra các chất gây ô nhiễm trong giá thành sản phẩm nộp. Tuy nhiên, khong phải tiền do các công ty gây ô nhiễm trực tiếp trả nên nguyên tắc BPP không tạo ra bất kì sự khuyến khích nào đối với việc bảo vệ môi trường trực tiếp. Về thực chất , nguyên tắc BPP có thể được sử dụng như một định hướng hỗ trợ nhằm đạt được các mục tiêu môi trường, cho dù đó là mục tiêu bảo vệ hay phục hồi môi trường. NÕu mức phí có thể thu đủ dành cho các mục tiêu môi trường thì lúc đó chính sách này có thể coi là chính sách hiệu quả về môi trường, do đó công chúng ủng hộ rông rãi. XÐt về hiệu quả kinh tế thì nguyên tăc BPP là nguyên tắc có tính phù hợp cao mà hiệu quả kinh tế chỉ đạt được nếu các nguồn lợi được sử dụng tối ưu .Tức là hiệu quả kinh tế có thể đạt được nếu mước phí môi trường được đưa ra ở mức tối ưu và mứcphí thu được giữ lại phục vụ cho biện pháp bảo vệ môi trường .Như vídụ trên nhà máy sản suất bia gay o nhiễm cho dongh sông và chất lương môi trường lúc đó dưới mức tối ưu nhưng việc thu phí theo nguyên tắc BPP có thể được sử dụng để đưa chất lương môi trường về mức tối ưu và lúc đó tính hiệu quả sẽ coi là đạt được . Xét về mặt công bằng kinh tể thì nguyên tắc BPP không đáp ứng được vì tính công bằng kinh tế đòi hỏi mọi người phải trả đày đủ chi phí cho hàng hóa và dich vụ họ sử dụng .Nhưng ở đây các công ty sử dụng nguồn lợi môi trường cho hàng hóa và dịch vụ lịa không trả tiền mà người khac phải chiu chi phí đó .Như vậy các công ty đó không trả dủ chi phí cho hàng hóa dịch vụ mà họ tiêu thụ . 2. Công cụ kinh tế Để hiểu rõ công cụ của kinh tế (trong quản lý môi trương) chúng ta cần nêu lên một số đặc trưng cơ bản của chúng, phản ánh trong các định nghĩa sau đây: Công cụ kinh tế sử dụng sức mạnh thị trường để đề ra quyết định nhằm đạt được mục tiêu môi trường, từ đó sẽ có cách ứng xử hiệu quả chi phí cho bảo vệ môi trường. Công cụ kinh tế đơn giản là con đường mà chính phủ có thể thay đổi được hành vi ứng xử của mọi người thông qua việc lựa chọn những phương thức kinh tế khác nhau hoặc giảm thiểu chi phí trên thị trường nhằm mục tiêu môi trường. Công cụ kinh tế là biện pháp “cung cấp những tín hiệu thị trường để giúp cho những người ra quyết định ghi nhận hậu quả môi trường trong việc lựa chọn của họ”. Trong tất cả các địng nghĩa trên ta có thể rút ra 2 điểm cơ bản để làm sáng tỏ thêm nội dung của công cụ kinh tế của phương tiện chính sách. Công cụ kinh tế hoạt động thông qua giá cả, chức năng giá của các hoạt động làm tổn hại đến mội trường lên hoặc hạ giá của các hoạt động BVMT xuống. Công cụ kinh tế dành khả năng lựa chọn cho các công ty và các hành động phù hợp với điều kiện của họ. Như vậy, công cụ kinh tế tương phản thường xuyên với các quy định “điều hành và kiểm soát” được tiến hành thông qua các cơ chế ra lệnh cho các hành động của môi trường xử phát nếu không tuân thủ các quy định của Nhà nước. Ngược lại, các công cụ kinh tế duy trì một tập hợp tương đối rộng rãi các hành động tương đối rộng rãi các hoạt động môi trường có tính phát lý, nhưng có thể xác định những hậu quả khác nhau đối với những sự lựa chọn khác nhau. Ví dụ: Có một tiêu chuẩn phát thảo nào nằm trong quy định điều hành và kiểm soát. Quy định pháp lý yêu cầu (“điều hành”) những người gây ô nhiễm phải đáp ứng những yêu cầu phát thải. Nếu những người gây ô nhiễm không tuân thủ thì như vậy họ đã phạm luật và buộc phải chịu phạt hành chính, phạt tù, đóng cửa nhà máy… (“kiểm soát”). Ngược lại, một lệ phí phát thải cho phép người gây ô nhiễm lựa chọn mức độ thải ra trong giới hạn mà các công cụ kinh tế đã quy định và như thế vẫn không vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, họ có thể cân nhắc lựa chọn nên trả hay lắp đặt các thiết bị giảm thải ô nhiễm. Từ những trình bầy trên ta thấy: _ Công cụ kinh tế là một trong những phương tiện chính sách được sử dụng để đạt tới mục tiêu môi trường thành công. _Công cụ kinh tế không phải phương tiện chính sách riêng biệt, mà chúng được sử dụng thường xuyên cùng với các phương tiện chính sách khác như những quy định pháp lý về điều hành và kiểm soát (CAC). 3. Các loại công cụ kinh tế: 3.1) Tiền phí và tiền thuê (charges and taxes) Thuật ngữ “phí” (charges), thuế (tax); “tiền phí tổn”(levy) và “lệ phí”(fee) thường được sử dụng để chỉ những nội dung khác nhau, trong đó “phí”,”tổn phí” và “lệ phí” thường được dùng thay đổi cho nhau nhằm chỉ số tiền phải chi trả cho một dịch vụ hoặc một sản phẩm nào đó. Tiền phí và tiền thuế làm tăng thờm cỏc giá trị phải trả cho các hoạt động có ảnh hưởng lớp đến cản trở mục tiêu bảo vệ môi trường và thu nhập chung cho xã hội. Một cách tổng quát, ta có thể chia những khoảng tiền nói trên thành những khoảng tiền sau đây: _Thuế đầu và đầu ra của sản phẩm _Tiền thu lao hay tiền công cho việc phân phối hay vận chuyển hàng hóa, tiền khuyến khích người sử dụng (khuyến mại) và lệ phí luân chuyển hàng hóa (quay vòng), lệ phí đặc cọc trước. 3.2) Các chương trình thương mại Các chương trình thương mại có liên quan đến việc bảo vệ môi trường được phản ánh bằng nhiều các khác nhau thông qua những hạn ngạch (qua tas) có thể trao đổi bằng mua bá