Đề tài Hoạch định chiến lược phát triển nông nghiệp, nông thôn giai đoạn 2011-2020

Báo cáo chiến lược và kế hoạch phát triểnĐề tài: “Chiến lược phát triển nông nghiệp, nông thôn giai đoạn 2011-2020” GV hướng dẫn: PGS.TS : Mai Thanh Cúc GV : Bạch Văn Thủy SV thực hiện: Nhóm 15 Trần Thị Thu Thủy 531953 Nguyễn Thị Quỳnh 531931 Nguyễn Thị Hương 531901 Ngô Thị Dịu 531869 Nguyễn T.Quỳnh Trang 531964 Lê T.Thu Hằng Kết cấu bài báo cáo 1 2 3 4 Đặt vấn đề Giới thiệu bản chiến lược Bình luận Kết luận Đặt vấn đề Hiện nay nước ta vẫn đang là một nước nông nghiệp, vấn đề “tam nông”: nông nghiệp-nông thôn-nông dân luôn được đảng và nhà nước ta quan tâm hàng đầu. Do vậy, để ngành sản xuất nông nghiệp ở nước ta phát triển tốt rất cần một chiến lược phát triển cụ thể và đúng đắn trong từng giai đoạn Giới thiệu bản chiến lược Đánh giá thực trạng giai đoạn: 2001-2010 Thành tựu: Sản xuất nông nghiệp tăng trưởng nhanh, đảm bảo an ninh lương thực quốc gia Cơ cấu nông nghiệp và kinh tế nông thôn chuyển dịch tích cực Đời sống vật chất và tinh thần của cư dân nông thôn cải thiện rõ rệt. Kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội nông thôn được tăng cường làm thay đổi bộ mặt nông thôn Giới thiệu bản chiến lược Đánh giá thực trạng giai đoạn: 2001-2010 Những vấn đề tồn tại: Nông nghiệp tăng trưởng kém bền vững và cạnh tranh thấp, nông sản chất lượng thấp. Lĩnh vực công nghiệp, dịch vụ nông thôn chậm phát triển Tổ chức, thể chế nông thôn chậm đổi mới So với đô thị, thu nhập của nông thôn còn thấp, tỷ lệ nghèo cao Ô nhiễm môi trường tăng, nhiều tài nguyên bị khai thác quá mức Giới thiệu bản chiến lược Mục tiêu tổng quát: Xây dựng nền nông nghiệp phát triển toàn diện theo hướng hiện đại, bền vững, đảm bảo vững chắc an ninh lương thực quốc gia Xây dựng nông thôn mới có kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội hiện đại. Không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của dân cư nông thôn. Diagram Mục tiêu tổng quát Mục tiêu cụ thể Định hướng và giải pháp Mục tiêu bản chiến lược Tóm tắt bản chiến lược Mục tiêu cụ thể của chiến lược: Giai đoạn 2011-2015: phục hồi tăng trưởng, tăng hiệu quả sản xuất nông nghiệp; phát huy dân chủ cơ sở, tăng thu nhập và giảm đáng kể tỷ lệ nghèo, bảo vệ môi trường Giai đoạn 2016-2020: phát triển nông nghiệp theo hướng toàn diện, hiện đại, sản xuất hàng hóa lớn; phát triển nông thôn gắn với quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa đất nước, tăng thu nhập và cải thiện điều kiện sống của cư dân nông thôn, bảo vệ môi trường Tóm tắt bản chiến lược Định hướng chiến lược phát triển cho nông nghiệp Sản xuất kinh doanh nông nghiệp phát triển hiệu quả và bền vững Chăn nuôi và thủy sản đáp ứng được nhu cầu trong nước và xuất khẩu. Nâng cao chất lượng sản phẩm và phát triển công nghiệp chế biến Công nghiệp hóa nông thôn, nông nghiệp Cải thiện thu nhập và điều kiện sống cho cư dân nông thôn Giới thiệu bản chiến lược Đưa ra các biện pháp làm giảm thiểu tác hại của thiên tai và bảo vệ môi trường Xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ phát triển nông thôn Cung cấp nước sạch cho sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp Tóm tắt chiến lược Giải pháp đưa ra: Đầu tư ngân sách cho nghiên cứu, chuyển giao khoa học công nghệ cho nông nghiệp Xây dựng đội ngũ trí thức phục vụ nông nghiệp, chuyên môn hóa nông dân Đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất kinh doanh nông lâm thủy sản Giao đất nông nghiệp cho hộ gia đình nông dân chuyên nghiệp có nhu cầu quản lý sử dụng lâu dài. Giao đất nông nghiệp cho hộ gia đình nông dân chuyên nghiệp có nhu cầu quản lý sử dụng lâu dài. Giới thiệu bản chiến lược Giải pháp đưa ra Tăng đầu tư cho khu vực nông nghiệp nông thôn, hỗ trợ cho vay vốn, miễn giảm một số loại thuế Ưu tiên đầu tư cho phát triển nông nghiệp nông thôn Ban hành chính sách thương mại phù hợp với các cam kết với WTO và các tổ chức khác thúc đẩy nông nghiệp phát triển nông nghiệp Tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực nông nghiệp Nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, các đoàn thể chính trị trong phát triển nông nghiệp nông thôn Giới thiệu bản chiến lược Tổ chức thực hiện Xác định các ngành hàng và các hoạt động kinh tế nông thôn mang tính chiến lược quốc gia Nghiên cứu những ngành hàng có tiềm năng để tìm cách khai thác lợi thế Nghiên cứu các tác động của kinh tế, xã hội, môi trường và đưa ra các giải pháp Nghiên cứu tác động của hội nhập và phát triển công nghiệp, đô thị Nghiên cứu đặc điểm, xu hướng phát triển của cộng đồng Giới thiệu bản chiến lược Tổ chức thực hiện Phân công thực hiện chiến lược: Bộ nông nghiệp và PTNT chỉ đạo chiến lược Bộ kế hoạch và đầu tư, bộ tài chính cân đối ngân sách để các phương án về tài chính được thực hiện UBND các tỉnh thành phố xây dựng triển khai chiến lược Các tổ chức Đảng và các đoàn thể khác tham gia chỉ đạo và thực hiện chiến lược tại cơ sở Bộ nông nghiệp và PTNT kết hợp với bộ kế hoạch đầu tư kiểm tra đánh giá tiến đọ thực hiện chiến lược Diagram – PowerPoint2002 Nội dung và kết cấu Phương pháp tiếp cận và công cụ Kiến nghị Bình luận Bình luận chiến lược Nội dung Mục tiêu Bản chiến lược có mục tiêu rõ ràng đi từ mục tiêu tổng quát đến mục tiêu cụ thể Mục tiêu đưa ra là đảm bảo sự phát triển toàn diện trên tất cả các mặt của nông nghiệp nông thôn: mục tiêu được đặt ra trên tất cả các lĩnh vực như nông, lâm, thủy sản, cải thiện đời sống và cơ sở vật chất của nông thôn Tuy nhiên, bản chiến lược vẫn có những nhược điểm là một số mục tiêu còn chưa phù hợp với điều kiện hiện tại của một số địa phương. Bình luận Định hướng Bản chiến lược đã chú trọng đến các vùng trọng điểm và các ngành sản xuất chính Với phát triển nông thôn, chiến lược đã đề ra định hướng phát triển nông thôn, nâng cao đời sống vật chất tinh thần của người dân nông thôn Nhìn chung với nội dung rõ ràng và sát với thực tế thì chiến lược đã có những đã có những định hướng khá cụ thể và mang tính khả thi. Bình luận Giải pháp thực hiện Đưa ra giải pháp đối với từng ngành nghề lĩnh vực, đã tập trung vào những vùng, ngành trọng tâm. Đã có sự đồng bộ trong phát triển nông nghiệp, nông thôn nói chung và từng địa phương Bên cạnh đó, còn có những điểm chưa được là chưa có những bước làm cụ thể với từng chính sách. Ví dụ: đối với chính sách tài chính như “từng bước nâng mức hỗ trợ trực tiếp cho nông nghiệp” nhưng cần phải đưa ra biện pháp hỗ trợ như thế nào , bao nhiêu trong mỗi năm và sẽ tập trung hỗ trợ cho vùng hay ngành nào Bình luận Tổ chức thực hiện Ưu điểm Đã phân công việc cho từng bộ trong quá trình thực hiện: bộ nông nghiệp, bộ kế hoạch và đầu tư, bộ tài chính Chỉ đạo thực hiện từ trên xuống theo hệ thống quản lý: từ các bộ ngành xuống các ủy ban nhân các tỉnh thành phố, các tổ chức Đảng ở cơ sở và Hội nông dân Có tổ chức đánh giá giám sát thực hiện chiến lược Bình luận Tổ chức thực hiện Nhược điểm: Chưa có công việc cụ thể cho từng bộ, ban ngành và các tổ chức Chưa có các biện pháp thực hiện cụ thể đi vào từng chính sách, nghị quyết Chưa thành lập một tổ giám sát thực hiện chiến lược, cần có sự kiểm tra đánh giá từ trên xuống dưới một cách thường xuyên Bình luận Phần I Phần II Phần III Phần IV các giải pháp thực hiện chiến lược Tổ chức thực hiện Đánh giá thực trạng thực hiện chiến lược 2001-2010 Quan điểm, mục tiêu, định hướng chiến lược Kết cấu Bình luận Kết cấu bản chiến lược Bản chiến lược có bố cục rõ ràng, chi tiết: đi từ mục tiêu, sau đó đến định hướng cụ thể hơn cho mục tiêu, giải pháp thực hiện và tổ chức thực hiện như thế nào Bản chiến lược có kết cấu mang tính hệ thống, hợp lý. Phương pháp lập kế hoạch Nông nghiệp Trồng trọt Thủy sản CN chế biến Chăn nuôi Lâm nghiệp Nghề muối Phương pháp khung xương cá Bình luận Phương pháp lập bản chiến lược: - Phương pháp nghiên cứu định lượng: + Thu thập: điều tra toàn bộ + Tổng hợp, phân tích thống kê Dùng các chỉ tiêu tổng hợp: số tương đối, số tuyệt đối, dãy số biến động theo thời gian như mức độ tăng trưởng… - Phương pháp phân tích định tính + Quan sát thực tế + Xây dựng theo phương pháp khung xương cá Bình luận Phương pháp lập bản kế hoạch Ưu điểm: Phân tích sơ đồ theo kiểu xương cá: từ nông nghiệp nói chung→nông, lâm, thủy sản Tập trung vào các khía cạnh của vấn đề cần nghiên cứu của quá trình phát triển nông thôn: đó là sự tập trung vào hiện đại hóa nông nghiệp nông thôn trên tất cả các lĩnh vực công – nông – ngư nghiệp của đất nước. Huy động được các nguồn lực có sẵn và những lợi thế của từng ngành từng vùng tập trung vào so sánh, liên kết được các ngành nghề. Bình luận Phương pháp tiếp cận từ trên xuống Phương pháp tiếp cận Phương pháp tiếp cận hệ thống Bình luận Phương pháp tiếp cận từ trên xuống Bản chiến lược do Bộ nông nghiệp và PTNT xây dựng, theo đó, Bộ đề ra định hướng phát triển cho từng ngành giai đoạn 2011-2020 và được cụ thể hóa bằng các chỉ tiêu cho các cấp dưới thực hiện. Ví dụ như: Sản xuất kinh doanh nông nghiệp phát triển hiệu quả và bền vững theo hướng phát huy lợi thế so sánh, tăng năng suất, tăng chất lượng, tăng giá trị gia tăng, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường, đảm bảo an ninh lương thực, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của nhân dân. Bình luận Tiếp cận từ trên xuống Ưu điểm: Những chỉ tiêu, giải pháp, cách thức thực hiện được thống nhất từ trên xuống, tránh hiện tượng thực hiện manh mún, đơn lẻ Nhược điểm - Do sử dụng phương pháp tiếp cận này nên nhiều chỉ tiêu đưa ra có thể chưa sát với tình hình thực tế, khi mà có nhiều yếu tố tác động đến quá trình sản xuất, đặc biệt là sản xuất nông nghiệp. Bình luận Tiếp cận hệ thống Bản chiến lược còn sử dụng phương pháp tiếp cận hệ thống. trong đó, phát huy thế mạnh từng ngành ở từng vùng cụ thể. Ví dụ như: các vùng ven biển thì phát triển ngành thủy sản, đánh bắt cá, một số tỉnh duyên hải miền Trung có thể phát triển nghề làm muối,đồng bằng sông Cửu Long phát triển thâm canh lúa, đảm bảo an ninh lương thực trong nước và xuất khẩu… Bên cạnh đó, các ngành sản xuất nông nghiệp có mối quan hệ mật thiết với nhau, sản phẩm của ngành này lại làm nguyên liệu cho ngành khác. Do vậy, cách tiếp cận hệ thống trong bản chiến lược này là phù hợp, phát huy được ưu điểm của phương pháp tiếp cận này.     Bình luận Phương pháp tiếp cận Bản chiến lược sử dụng 2 phương pháp tiếp cận trên là hoàn toàn hợp lý. Nhưng theo chúng tôi, để đạt được hiệu quả cao và đạt được mục tiêu thì cần có sự tham gia đóng góp của người dân. Đó là phương pháp tiếp cận PRA. Vì mục tiêu của bản chiến lược là nâng cao đời sống của người dân. Chỉ có người dân họ mới biết là họ cần gì, và họ biết làm như thế nào là có lợi cho họ. PRA là phương pháp có sự tham gia của người dân, vì thế nó sẽ giúp các cấp quản lý hiểu được người dân và tìm ra nhưng biện pháp đúng đắn Bình luận Kiến nghị Trong quá trình xây dựng bản chiến lược: Trong quá trình xây dựng bản chiến lược cần phải có sự phối hợp của người dân Các định hướng phát triển cần phải dựa trên nhu cầu của người dân và điều kiện nguồn lực ở từng địa phương khác nhau. Đòi hỏi phải có sự điều tra nghiên cứu kỹ những vấn đề còn tồn tại ở các cấp cơ sở, xem xét xem đâu mới là mục tiêu cấp bách, cần thiết nhất trong giai đoạn tới của khu vực nông nghiệp, nông thôn. Bình luận Kiến nghị Trong quá trình thực hiện bản chiến lược cần lưu ý: Việc thực hiện bản chiến lược này phụ thuộc rất nhiều vào trình độ, năng lực, phẩm chất đạo đức của cán bộ thực hiện. Do đó, cần phải xây dựng một đội ngũ cán bộ chuyên trách, có tinh thần trách nhiệm cao trong công việc. Bản chiến lược cần nhấn mạnh vai trò của mô hình liên kết 4 nhà trong phát triển nông nghiệp. Hiện nay hiện tượng quan liêu, tham nhũng ở các cấp quản lý của nước ta vẫn còn tồn tại gây bức xúc trong dân chúng. Do đó, cần phải có sự kiểm tra chặt chẽ của cấp trên cũng như sự hợp tác từ phía người dân. Mọi hoạt động nên cho “dân biết, dân bàn, dân làm và dân kiểm tra”. Cơ hội và thách thức Cơ hội Do điều kiện tự nhiên thuận lợi nên nước ta có lợi thế phát triển nông nghiệp hơn hẳn so với các nước trong khu vực và trên thế giới. Khi gia nhập WTO nông nghiệp nước ta có thêm nhiều cơ hội phát triển hơn: mở rộng thị trường xuất khẩu, thu hút thêm đầu tư nước ngoài và được tiếp cận với khoa học, kỹ thuật, công nghệ tiên tiến từ các nước trên thế giới trong lĩnh vực nông nghiệp… Lực lượng lao động trong ngành nông nghiệp khá dồi dào, chiếm trên 50% lực lượng lao động của cả nước Cơ hội và thách thức Thách thức Hiện nay, nông nghiệp nước ta đang đối mặt với rất nhiều khó khăn do hậu quả của biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh… Tốc độ đô thị hóa ngày càng cao, diện tích đất dành cho sản xuất nông nghiệp ngày càng giảm mạnh. Là thành viên của WTO, nông nghiệp nước ta đang phải đối mặt với những thách thức lớn: khả năng cạnh tranh một số mặt hàng nông sản còn thấp, việc thực thi cam kết cắt giảm thuế quan và trợ cấp xuất khẩu. Sản xuất nông nghiệp ở nước ta còn manh mún, nhỏ lẻ. Cơ hội và thách thức Thách thức: Chất lượng nông sản Việt Nam còn thấp, chưa đáp ứng được yêu cầu thị trường Giá thành đầu vào sản xuất còn cao, thu nhập của nông dân còn thấp Sự phát triển không đồng đều giữa nông thôn và thành thị, đồng bằng và miền núi Phần 4: Kết luận Việt Nam có lao động nông nghiệp chiếm hơn 50% trong lực lượng lao động. Do vậy, phát triển nông nghiệp nông thôn là mục tiêu quan trọng được ưu tiên hàng đầu trong định hước chiến lược phát triển của Việt Nam. Bản chiến lược đã nêu ra được thực trạng nông nghiệp nông thôn hiện nay với những điển tồn tại chưa được khắc phục đồng thời bản chiến lược đã đưa ra được những giải pháp, phương hướng thúc đẩy nông nghiệp nông thôn phát triển trong thời gian tới. www.themegallery.com www.themegallery.com