Nước ta đang trong thời kỳ chuyển đổi từ cơ chế kế hoạch hoá tập trung sang cơ chế thị trường phải đối mặt với rất nhiều khó khăn và thách thức. Để có thể đứng vững và thích nghi với nó thì đòi hỏi phải có một công cụ quản lý phù hợp: đó chính là công tác kế hoạch hoá . Công tác kế hoạch hoá có ý nghĩa rất to lớn, nó quyết định phương hướng hoạt động sản xuất kinh doanh của một nền kinh tế nói chung và của một doanh nghiệp nói riêng.
Với mỗi doanh nghiệp thì nội dung và mục tiêu chủ yếu của việc điều hành sản xuất là tổ chức thực hiện sự kết hợp các nguồn lực đầu vào một cách có hiệu quả nhất, tận dụng được năng lực sản xuất nhằm đáp ứng được những biến động của môi trường, từ đó xác định phương hướng mục tiêu và những cách thức để đạt được các mục tiêu đó. Vì thế, Lập kế hoạch là một công cụ hữu hiệu để doanh nghiệp sử dụng một cách có hiệu quả các nguồn tài nguyên hạn chế và đối phó với những tình huống bất ổn của môi trường. Trong nền kinh tế thị trường hiện nay để doanh nghiệp có thể đứng vững và phát triển cần thiết phải thực hiện tốt công tác kế hoạch từ việc xây dựng đến tổ chức thực hiện.
Trong vài năm lại đây công tác kế hoạch hoá trong doanh nghiệp đã có nhiều đổi mới tuy nhiên còn nhiều vấn đề cần xem xét bàn bạc và tiếp tục được hoàn thiện trên nhiều phương diện.
Với mục đích củng cố và phát triển các kiến thức đã được tích luỹ ở nhà trường, vì vậy qua thời gian thực tập em đã chọn đề tài thực tập là: "Hoàn thiện công tác kế hoạch hoá tại công ty cổ phần Bóng Đèn Phích Nước Rạng Đông". Bài viết này tập trung vào xem xét thực trạng công tác kế hoạch hoá ở công ty và xin đưa ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế hoạch hoá tại công ty cổ phần BĐPNRĐ. Kết cấu bài viết gồm 3 phần:
Phần 1: Khái luận chung về công tác kế hoạch hoá trong doanh nghiệp.
Phần 2: Thực trạng công tác kế hoạch hoá của công ty cổ phần BĐPNRĐ.
Phần 3: giải pháp hoàn thiện công tác kế hoạch hoá tại công ty cổ phần BĐPNRĐ.
75 trang |
Chia sẻ: vietpd | Lượt xem: 1462 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Hoàn thiện công tác kế hoạch hoá tại công ty cổ phần Bóng Đèn Phích Nước Rạng Đông, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
MỞ ĐẦU
Nước ta đang trong thời kỳ chuyển đổi từ cơ chế kế hoạch hoá tập trung sang cơ chế thị trường phải đối mặt với rất nhiều khó khăn và thách thức. Để có thể đứng vững và thích nghi với nó thì đòi hỏi phải có một công cụ quản lý phù hợp: đó chính là công tác kế hoạch hoá . Công tác kế hoạch hoá có ý nghĩa rất to lớn, nó quyết định phương hướng hoạt động sản xuất kinh doanh của một nền kinh tế nói chung và của một doanh nghiệp nói riêng.
Với mỗi doanh nghiệp thì nội dung và mục tiêu chủ yếu của việc điều hành sản xuất là tổ chức thực hiện sự kết hợp các nguồn lực đầu vào một cách có hiệu quả nhất, tận dụng được năng lực sản xuất nhằm đáp ứng được những biến động của môi trường, từ đó xác định phương hướng mục tiêu và những cách thức để đạt được các mục tiêu đó. Vì thế, Lập kế hoạch là một công cụ hữu hiệu để doanh nghiệp sử dụng một cách có hiệu quả các nguồn tài nguyên hạn chế và đối phó với những tình huống bất ổn của môi trường. Trong nền kinh tế thị trường hiện nay để doanh nghiệp có thể đứng vững và phát triển cần thiết phải thực hiện tốt công tác kế hoạch từ việc xây dựng đến tổ chức thực hiện.
Trong vài năm lại đây công tác kế hoạch hoá trong doanh nghiệp đã có nhiều đổi mới tuy nhiên còn nhiều vấn đề cần xem xét bàn bạc và tiếp tục được hoàn thiện trên nhiều phương diện.
Với mục đích củng cố và phát triển các kiến thức đã được tích luỹ ở nhà trường, vì vậy qua thời gian thực tập em đã chọn đề tài thực tập là: "Hoàn thiện công tác kế hoạch hoá tại công ty cổ phần Bóng Đèn Phích Nước Rạng Đông". Bài viết này tập trung vào xem xét thực trạng công tác kế hoạch hoá ở công ty và xin đưa ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế hoạch hoá tại công ty cổ phần BĐPNRĐ. Kết cấu bài viết gồm 3 phần:
Phần 1: Khái luận chung về công tác kế hoạch hoá trong doanh nghiệp.
Phần 2: Thực trạng công tác kế hoạch hoá của công ty cổ phần BĐPNRĐ.
Phần 3: giải pháp hoàn thiện công tác kế hoạch hoá tại công ty cổ phần BĐPNRĐ.
Em xin chân thành cảm ơn cô giáo hướng dẫn: Tiến sỹ Nguyễn Thị Kim Dung đã nhiệt tình giúp đỡ em hoàn thành bài thực tập của mình.
Em xin chân thành cảm ơn các bác và các anh chị tại phòng tổ chức và điều hành sản xuất đã tạo điều kiện cho em trong thòi gian thực tập tại công ty.
CHƯƠNG I
KHÁI LUẬN CHUNG VỀ CÔNG TÁC
KẾ HOẠCH HOÁ TRONG DOANH NGHIỆP
I.VAI TRÒ CỦA CÔNG TÁC KẾ HOẠCH HOÁ TRONG CÁC DOANH NGHIỆP
1. Kế hoạch hoá và công tác kế hoạch hoá.
1.1 Kế hoạch hoá
“Nếu trước tiên có thể biết chúng ta đang ở đâu và đang hướng về đâu, thì chúng ta có thể phán xét tốt hơn cần phải làm gì và làm như thế nào”. Và khi tập hợp được câu trả lời của hai câu hỏi ấy thì bản kế hoạch đã được hình thành. Do đó, kế hoạch là một văn bản thể hiện ý đồ phát triển của chủ thể quản lý với đối tượng quản lý thông qua các giải pháp thực thi. Kế hoạch là cầu nối từ hiện tại tới tương lai, được thể hiện bằng một loạt các nguyên tắc và chính sách được phối hợp từ cấp trên tới cấp dưới, có sự nhất quán về nội dung được xem như là phương tiện tối ưu để thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu và được sử dụng như là một khuôn mẫu để hướng dẫn các quyết định cụ thể.
Lập kế hoạch chính là việc lựa chọn trong những phương án hoạt động khả thi trong tương lai của toàn bộ hay từng bộ phận của doanh nghiệp nói riêng và nền kinh tế nói chung một phương án hoạt động khả thi nhất.
Kế hoạch hoá dựa trên “cơ sở nhận thức và vận dụng các quy luật xã hội và tự nhiên, đặc biệt là các quy luật kinh tế để tổ chức quản lý các đơn vị kinh tế- kỹ thuật, các ngành, các lĩnh vực hoặc toàn bộ nền sản xuất xã hội theo những mục tiêu thống nhất”. Như vậy kế hoạch hoá không chỉ là lập kế hoạch mà còn là quá trình triển khai, tổ chức thực hiện, theo dõi, điều chỉnh và đánh giá kết quả, như Jawaharlal Nehru đã nói: “Kế hoạch hoá là vận dụng trí thông minh để xem xét những sự việc và tình trạng như chúng vốn có và tìm cách giải quyết được các vấn đề”.
1.2 Kế hoạch hoá trong nền kinh tế.
Kế hoạch hoá kinh tế có thể được mô tả như là nỗ lực có ý thức của chính phủ cố gắng ảnh hưởng, định hướng, và trong một số trường hợp thậm chí còn điều khiển sự biến đổi của những biến số kinh tế chính ( tiêu thụ, đầu tư, tiết kiệm, xuất khẩu, nhập khẩu.v..v..) của một nước hay một khu vực nào đó trong một giai đoạn để đạt được một loạt những mục tiêu đã định trước.
Có thể thấy kế hoạch kinh tế như là một loạt những mục tiêu kinh tế định hướng cụ thể phải đạt được trong một khoảng thời gian đã cho sẵn. Những kế hoạch kinh tế có thể là toàn diện hoặc từng phần. Một kế hoạch toàn diện đặt ra những mục tiêu để bao trùm tất cả mọi mặt trong nền kinh tế quốc dân. Một kế hoạch từng phần chỉ đề cập một phần của nền kinh tế quốc gia- công nghiệp, nông nghiệp, khu vực công cộng, khu vực đối ngoại v.v..
Kế hoạch hoá hiển nhiên là vấn đề mức độ: không có những nền kinh tế kế hoạch hoá hoàn toàn hay những nền kinh tế không được kế hoạch hoá chút nào. Do đó, để tránh tình trạng nhầm lẫn, chúng ta có thể phân biệt ra ba loại kế hoạch hoá kinh tế cơ bản nhưng khác biệt nhau.
Kế hoạch hoá trong nền kinh tế thị trường:
Trong nền kinh tế thị trường, kế hoạch hoá cũng đóng vai trò sống còn, mặc dù tương đối gián tiếp trong tiến trình kinh tế. Kế hoạch hóa thường bao gồm những cố gắng có ý thức của chính phủ để đạt được tăng trưởng kinh tế nhanh chóng với mức việc làm cao và giá cả ổn định thông qua những chính sách tài khoá và tiền tệ khác nhau của mình. Những chính sách được sử dụng chủ yếu là những công cụ trong những lĩnh vực tiền tệ, tài chính và các quan hệ ngoại thương.
Kế hoạch hoá trong nền kinh tế mệnh lệnh:
Trong nền kinh tế tập trung, chính phủ không chỉ đề ra một loạt những mục tiêu cụ thể thể hiện một quá trình tiến bộ kinh tế mong muốn, mà còn cố gắng thực hiện kế hoạch của mình bằng việc khống chế trực tiếp những hoạt động của hầu như tất cả các đơn vị sản xuất trong toàn bộ nền kinh tế quốc dân. Kế hoạch kinh tế tập trung áp đặt tình trạng tương lai của tất cả các biến số kinh tế, bao gồm cả giá cả.
Kế hoạch hoá trong nền kinh tế hỗn hợp đang phát triển:
Đặc điểm của hầu hết các nền kinh tế này là sự tồn tại của một bối cảnh thể chế trong đó một phần nguồn lực sản xuất do tư nhân sở hữu và điều hành còn phần kia lại do Nhà nước kiểm soát. Có hai thành phần cơ bản của kế hoạch hoá trong nền kinh tế hỗn hợp là:
+ Kế hoạch hoá trực tiếp: Chính phủ sử dụng có cân nhắc nguồn vốn trong và ngoài nước để thực hiện dự án đầu tư Nhà nước và để huy động, chuyển các nguồn lực khan hiếm vào các lĩnh vực có thể mong đợi là đóng góp lớn nhất vào việc thực hiện mục tiêu kinh tế lâu dài.
+ Kế hoạch hoá gián tiếp: Chính phủ các nước đang phát triển đưa ra các chính sách kinh tế để kích thích, hướng dẫn và trong một số trường hợp còn kiểm soát hoạt động kinh tế tư nhân nhằm bảo đảm mối quan hệ hài hoà giữa nguyện vọng của doanh nghiệp tư nhân và mục tiêu của Chính phủ.
Kế hoạch hoá đứng về mặt bản chất là giống nhau với mọi nền kinh tế. Nhưng nội dung và hình thức biểu hiện là khác nhau trong các phương thức sản xuất khác nhau.
1.3 Kế hoạch hoá trong doanh nghiệp
Kế hoạch hoá trong doanh nghiệp là phương thức quản lý doanh nghiệp đối với hoạt động sản xuất kinh doanh theo mục tiêu định hướng về sản xuất, ngân sách, nhân sự,.. nó bao gồm toàn bộ hành vi can thiệp một cách có chủ định của các nhà lãnh đạo và quản lý doanh nghiệp vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh của đơn vị mình nhằm đạt được những mục tiêu đã đề ra.
Hiểu theo cách khác: “Kế hoạch hoá doanh nghiệp là một quy trình ra quyết định cho phép xây dựng một hình ảnh mong muốn về trạng thái tương lai của doanh nghiệp và quá trình tổ chức triển khai thực hiện mong muốn đó.”
2 Nội dung của công tác kế hoạch hoá trong doanh nghiệp.
Công tác kế hoạch hoá trong doanh nghiệp thường được tuân theo quy trình gồm tuần tự các bước để có thể đưa ra được các mục tiêu phát triển trong tương lai của doanh nghiệp và những phương tiện cũng như các giải pháp để có thể đạt được mục tiêu đó. Với những điều kiện cụ thể của từng doanh nghiệp thì lại có những cách tiếp cận về quy trình kế hoạch hoá khác nhau. Tuy nhiên, một quy trình hay được các doanh nghiệp sử dụng rộng rãi là quy trình PDCA cho phép doanh nghiệp giải quyết vấn đề bằng cách xây dựng cho mình các kế hoạch và cách thức để thực hiện kế hoạch đó.
Sơ đồ 1 : Quy trình kế hoạch hoá PDCA
2.1 Soạn lập kế hoạch.
Bước đi đầu tiên và quan trọng nhất trong quy trình kế hoạch hoá đó chính là soạn lập kế hoạch, trong đó đòi hỏi các mục tiêu phải được xác định một cách có ý thức, có căn cứ để dựa vào đó đưa ra các chính sách, biện pháp kịp thời và đúng đắn để đạt được các mục tiêu trong thời kỳ kế hoạch mà doanh nghiệp đặt ra.
Trong nền kinh tế thị trường, việc dự đoán thị trường là rất khó khăn, trong khi việc xây dựng kế hoạch cần dựa trên những giả thiết xảy ra trong tương lai. Do đó, việc xây dựng nhiều kịch bản khác nhau sẽ giúp doanh nghiệp có ngay những phương án kinh doanh khi thị trường có sự thay đổi.
Sơ đồ 2: Quy trình với các bước lập kế hoạch
Bước 1: Phân tích môi trường :
Thông qua việc phân tích các yếu tố của môi trường bên trong và bên ngoài, doanh nghiệp nhận thức được các cơ hội và thách thức của mình, từ đó có thể đánh giá được các mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến sự phát triển của doanh nghiệp trong tương lai, giúp cho doanh nghiệp có cái nhìn toàn cảnh về chỗ đứng của mình và những đối thủ cạnh tranh mà doanh nghiệp phải đối mặt. Trên cơ sở đó doanh nghiệp xây dựng các mục tiêu phát triển trong giai đoạn tới.
Bước 2: Thiết lập nhiệm vụ, mục tiêu của doanh nghiệp trong thời kỳ kế hoạch.
Trên cơ sở phân tích môi trường, doanh nghiệp đề ra các nhiệm vụ, mục tiêu xác định kết quả cần thu được, các công việc cần ưu tiên. Trong suốt quá trình đó cần có sự phối hợp giữa các nguồn lực bên trong và bên ngoài để hoàn thành tốt các mục tiêu, nhiệm vụ đặt ra.
Bước 3: Lập kế hoạch chiến lược.
Kế hoạch chiến lược xác định các mục tiêu lâu dài, chính sách để thực hiện mục tiêu.Việc lựa chọn phương án cho kế hoạch chiến lược là khâu mang tính quyết định đến việc cho ra đời bản kế hoạch chiến lược. Để lựa chọn một trong số các phương án kế hoạch chiến lược phụ thuộc vào việc doanh nghiệp ưu tiên cho mục tiêu phát triển là gì. Có phương án mang lại lợi nhuận cao song lại cần vốn đầu tư lớn và thời gian thu hồi vốn chậm. Có phương án lợi nhuận ít hơn nhưng cũng ít rủi ro hơn… Do đó các mục tiêu của kế hoạch chiến lược không chỉ thể hiện mong muốn chủ quan của người lãnh đạo mà phải được kết hợp với những phân tích về môi trường cũng như các yếu tố nội bộ doanh nghiệp.
Bước 4: Xác định các chương trình, dự án.
Kế hoạch chiến lược được phân chia thành các chương trình và dự án. Để hướng vào một trong các mặt hoạt động quan trọng của doanh nghiệp, thì doanh nghiệp thường lên một chương trình lớn hoặc một chương trình bộ phận, trong đó xác định các mục tiêu, nhiệm vụ, các bước tiến hành, các nguồn lực cần thiết để tiến hành chương trình hành động cho trước. Còn dự án thường đi sâu vào định hướng đến một mặt hoạt động chi tiết hơn chương trình.
Bước 5: Soạn lập hệ thống các kế hoạch chức năng và ngân sách
Để thực hiện các mục tiêu chiến lược đã chọn, doanh nghiệp cần xây dựng cho mình các kế hoạch cụ thể như kế hoạch sản xuất sản phẩm, kế hoạch nhân sự, kế hoạch tài chính, kế hoạch marketing. Hệ thống các kế hoạch tác nghiệp đó là những kế hoạch giúp chỉ đạo, điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp nhằm đạt được các mục tiêu chiến lược cũng như các chương trình, dự án đã đề ra.
Bước 6: Đánh giá hiệu chỉnh các pha của kế hoạch.
Đây là bước thẩm định cuối cùng trước khi cho ra một văn bản kế hoạch. Bộ phận lãnh đạo doanh nghiệp cùng với đội ngũ cán bộ làm kế hoạch kiểm tra lại các mục tiêu, chỉ tiêu, các kế hoạch chức năng và kế hoạch ngân sách, từ đó tiến hành các phê chuẩn cần thiết để chuẩn bị chuyển giao nội dung kế hoạch cho các cấp thực hiện.
2.2 Triển khai tổ chức thực hiện kế hoạch.
Để đảm bảo thực hiện những chỉ tiêu cũng như các yêu cầu tiến độ đặt ra trong các kế hoạch tác nghiệp thì hoạt động triển khai tổ chức thực hiện kế hoạch là khâu mang tính quyết định. Nó bao gồm việc thiết lập và tổ chức các yếu tố nguồn lực cần thiết, sử dụng các chính sách và các đòn bẩy quan trọng tác động trực tiếp đến các cấp thực hiện nhiệm vụ sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
2.3 Tổ chức công tác theo dõi, giám sát thực hiện kế hoạch.
Quá trình này là một bước trong quy trình kế hoạch hoá nhằm thúc đẩy thực hiện các mục tiêu đặt ra và theo dõi, phát hiện những phát sinh không phù hợp với mục tiêu. Từ đó tìm ra những nguyên nhân thật sự dẫn đến những phát sinh không phù hợp đó, nó thuộc về ý thức chủ quan của các cấp lãnh đạo hay những nguyên nhân khách quan do những phát sinh đột xuất nảy sinh trong quá trình triển khai kế hoạch.
2.4 Điều chỉnh và đánh giá kế hoạch .
Từ những phân tích về hiện tượng không phù hợp với mục tiêu, các nhà kế hoạch có thể đưa ra một trong các quyết định điều chỉnh cần thiết phù hợp với doanh nghiệp của mình. Một số doanh nghiệp sẽ chọn việc điều chỉnh tổ chức để không ảnh hưởng tới mục tiêu kế hoạch của mình, đó là cách điều chỉnh tích cực nhất. Tuy nhiên, với một số doanh nghiệp, việc thay đổi nội dung của hệ thống tổ chức lại quá tốn kém, không đảm bảo được yêu cầu hiệu quả kinh tế thì sẽ chọn việc thay đổi một số mục tiêu trong kế hoạch của mình. Và cách thứ ba là họ chuyển hướng sang thực hiện phương án dự phòng mà doanh nghiệp đã xác định trong quá trình lập kế hoạch.
3. Vai trò của công tác kế hoạch hoá doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường
Trong nền kinh tế thị trường các doanh nghiệp muốn tiến hành hành vi sản xuất kinh doanh của mình thì đều phải tuân theo các quy luật của thị trường. Tuy nhiên, kế hoạch hoá vẫn là cơ chế quản lý cần thiết, hữu hiệu của các doanh nghiệp, nó thể hiện một số vai trò chính sau:
* Tập trung sự chú ý của các hoạt động trong doanh nghiệp vào các mục tiêu:
Nội dung quan trọng trong công tác lập kế hoạch là đề ra các mục tiêu phát triển trong thời kỳ kế hoạch. Việc đặt ra các mục tiêu sẽ giúp doanh nghiệp tập trung sự chú ý trong các hoạt động của mình vào những mục tiêu kế hoạch. Để đạt được những mục tiêu đề ra, doanh nghiệp phải dự kiến được những cơ hội, thách thức có thể xảy ra để quyết định nên làm gì? làm như thế nào? khi nào làm? và ai làm? trong một thời kỳ nhất định. Thị trường luôn luôn biến động và chúng ta ít khi tiên đoán chính xác tương lai, và các yếu tố nằm ngoài kiểm soát đôi khi phá vỡ cả những kế hoạch tốt nhất. Thế nhưng không vì thế mà chúng ta không thực hiện kế hoạch hoá, không đặt ra các mục tiêu phát triển cho doanh nghiệp. Bởi vì nếu không có kế hoạch hóa và tổ chức quá trình hoạt động thông qua các mục tiêu định lập trước thì có nghĩa chúng ta đã để cho các sự kiện có liên quan đến sinh mệnh của doanh nghiệp mình diễn ra một cách ngẫu nhiên và tính rủi ro trong hoạt động của doanh nghiệp sẽ tăng lên.
*Công tác kế hoạch hóa với việc ứng phó với những bất định và đổi thay của thị trường:
Tương lai thường không chắc chắn, việc dự báo được tương lai là rất khó khăn. Với việc lập kế hoạch, việc dự kiến trước những gì sẽ diễn ra trong tương lai cũng đồng nghĩa với việc doanh nghiệp phải có những biện pháp, những kịch bản sẵn có để ứng phó với những thay đổi sẽ diễn ra và không bị động khi giải quyết các tình huống. Ngay cả khi tương lai có độ chắc chắn cao thì các nhà quản lý vẫn cần tìm cách tốt nhất để đạt mục tiêu đặt ra. Hoạt động kế hoạch hoá không chỉ dừng lại ở việc đặt ra các mục tiêu, dự kiến các kịch bản trong tương lai trong khâu lập kế hoạch mà còn bao gồm cả công đoạn triển khai thực hiện và đánh giá kiểm tra và điều chỉnh các hoạt động đó để phù hợp với những thay đổi của thị trường nhằm bảo đảm thực thi các mục tiêu kế hoạch đặt ra.
* Công tác kế hoạch hoá tạo khả năng tác nghiệp kinh tế trong doanh nghiệp:
Là một công cụ quản lý, kế hoạch hóa đảm bảo tính hiệu quả và phù hợp của các hoạt động trong doanh nghiệp. Công tác kế hoạch hóa thường hướng tới cực tiểu hoá chi phí vì nó chú trọng vào các hoạt động hiệu quả. Kế hoạch thay thế sự hoạt động manh mún, không được phối hợp bằng những nỗ lực có định hướng chung, thay thế luồng hoạt động thất thường bởi một luồng đều đặn và thay thế những phán xét vội vàng bằng những quyết định có cân nhắc kỹ lưỡng. Đối với các doanh nghiệp sản xuất mang tính dây chuyền và được chia thành nhiều công đoạn, việc có được kế hoạch hợp lý sẽ tạo được sự liên kết chặt chẽ giữa các công đoạn cả về số lượng, tiến độ và tạo cơ sở cho doanh nghiệp nhìn nhận logic các nội dung hoạt động có liên quan chặt chẽ với nhau trong quá trình tiến tới mục tiêu sản suất sản phẩm và dịch vụ cuối cùng, đảm bảo cho sản xuất không bị rối loạn và ít bị tốn kém.
II CHỨC NĂNG VÀ NGUYÊN TẮC CỦA KẾ HOẠCH HOÁ TRONG DOANH NGHIỆP
1. Chức năng của kế hoạch hóa trong doanh nghiệp.
Kế hoạch hoá doanh nghiệp là một công cụ ra quyết định của chủ thể quản lý. Nó luôn giữ một vai trò quan trọng trong hệ thống quản lý ở tầm vi mô, và vai trò đó được thể hiện trong các chức năng sau đây:
Thứ nhất, chức năng ra quyết định
Kế hoạch hoá cho phép hỗ trợ qui trình ra quyết định và phối hợp các quyết định của nhà quản lý. Đồng thời tạo nên một khuôn khổ hợp lí cho việc ra quyết định trong doanh nghiệp. Việc ra quyết định cần có một khuôn khổ hợp lí do qui trình ra quyết định thường khó được kiểm soát vì nhiều lí do khác nhau như các mâu thuẫn nội bộ hoặc sự không ổn định của môi trường. Như vậy, chức năng này là một trong những điểm mạnh của hệ thống kế hoạch trong doanh nghiệp.
Thứ hai, chức năng giao tiếp
Kế hoạch hoá tạo điều kiện cho việc giao tiếp giữa các thành viên của ban lãnh đạo, cho phép lãnh đạo các bộ phận khác nhau phối hợp xử lý các vấn đề trong dài hạn, bộ phận kế hoạch cũng thu lượm được từ các bộ phận nghiệp vụ, các triển vọng trung hạn và chuyển tới các bộ phận khác.
Bản kế hoạch là một tài liệu chứa đựng các lựa chọn chiến lược cho tương lai của doanh nghiệp, đặc biệt khi nó bao gồm các kế hoạch chức năng. Do đó kế hoạch có thể tạo nên một công cụ hiệu qua cho các thông tin xuôi từ ban lãnh đạo đến các bộ phận chức năng và đồng thời huy động các bộ phận này vào việc thực hiện các lựa chọn chiến lược chung.
Thứ ba, chức năng quyền lực
Việc công bố mọt qui trình kế hoạch hợp lí và khoa học là một trong những phương tiện để khẳng định tính đúng đắn của các định hướng chiến lược đã chọn, qui trình kế hoạch có thể được xem là một trong những phương tiện mà người lãnh đạo nắm giữ để định hướng tương lai của doanh nghiệp và thực hiện sự "thống trị" của họ.
Trong nội bộ doanh nghiệp, kế hoạch đem lại cảm giác được quản lý một cách hợp lí và mọi người đều được đóng góp vào kế hoạch với tư cách người ra quyết định.
2. Nguyên tắc của kế hoạch hóa trong doanh nghiệp
Cũng như các công tác quản lý khác, kế hoạch đòi hỏi phải tuân thủ những qui tắc nhất định nhằm tạo điều kiện tiền đề cho việc nâng cao hiệu quả và giảm thiểu các tiêu cực có thể có trong hoạt động doanh nghiệp. Sau đây là những nguyên tắc cơ bản đối với công tác kế hoạch hoá doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường.
Thứ nhất, nguyên tắc thống nhất
Cũng như các công tác quản lý khác, kế hoạch đòi hỏi phải tuân thủ những qui tắc nhất định nhằm tạo điều kiện tiền đề cho việc nâng cao hiệu quả và giảm thiểu các tiêu cực có thể có trong hoạt động doanh nghiệp. Sau đây là những nguyên tắc cơ bản nhất đối với công tác kế hoạch hoá doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường.
Thứ nhấ, nguyên tắc thống nhất
Cũng như các công tác quản lý khác, kế hoạch hóa cũng đòi hỏi phải có tính thống nhất. Doanh nghiệp được cấu thành bởi một hệ thống khá phức tạp, bao gồm các mối quan hệ dọc và ngang. Nguyên tắc thống nhất yêu cầu bảo đảm sự phân chia và phối hợp chặt chẽ trong quá trình xây dựng, triển khai tổ chức thực hiện kế hoạch giữa các cấp, các phòng ban chức năng trong một doanh nghiệp thống nhất. Nguyên tắc này được thể hiện ở các nộ