Từ xưa đến nay, mọi người đều cho rằng: “Con người là nhân tố trung tâm và là mục đích của nền sản xuất xã hội”. Vì thế, bất kỳ một doanh nghiệp hay một tổ chức xã hội nào muốn tồn tại và phát triển lâu dài, Nhà Quản trị phải đưa nhân tố con người lên vị trí hàng đầu.
89 trang |
Chia sẻ: vietpd | Lượt xem: 1453 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Một số biện pháp nâng cao hiệu quả quản trị nhân sự tại công ty Phan Gia Huy, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
LÔØI MÔÛ ÑAÀU
TOÅNG QUAN VEÀ ÑEÀ TAØI
1. Tính caáp thieát vaø muïc tieâu nghieân cöùu ñeà taøi:
Từ xưa đến nay, mọi người đều cho rằng: “Con người là nhân tố trung tâm và là mục đích của nền sản xuất xã hội”. Vì thế, bất kỳ một doanh nghiệp hay một tổ chức xã hội nào muốn tồn tại và phát triển lâu dài, Nhà Quản trị phải đưa nhân tố con người lên vị trí hàng đầu.
Trong thời đại ngày nay, khoa học công nghệ ngày càng phát triển, trang thiết bị máy móc ngày càng hiện đại nhưng cũng không hoàn toàn thay thế được con người. Con người vẫn là nhân tố chính điều khiển tất mọi hoạt động. Để một doanh nghiệp đi vào sản xuất kinh doanh. Nhà Quản trị không những chỉ quan tâm đến các yếu tố như vật liệu, trang thiết bị, máy móc mà phải luôn coi trọng yếu tố con người.
Con người là nguồn tài nguyên vô cùng quý giá mà tạo hóa đã ban cho. Để khai thác và sử dụng nguồn tài nguyên quý giá này một cách hữu hiệu là cả một nghệ thuật của những nhà quản trị. Bởi vì: “Trong tất cà các nhiệm vụ của quản trị, quản trị con người là nhiệm vụ trung tâm và quan trọng nhất vì tất cả các vấn đề đều phụ thuộc vào mức độ thành công của quản trị con người”.
Vì vậy, quản trị nhân sự là một lĩnh vực vô cùng khó khăn và phức tạp. Làm sao để cho công việc quản trị thành công, tạo ra được quyền của nhà lãnh đạo, đồng thời cũng có sự thỏa mãn của cấp dưới. Nó bao gồm nhiều vấn đề như: bầu không khí văn hóa doanh nghiệp, tâm lý, sinh lý, xã hội, đạo đức học. Nó là một khoa học nhưng đồng thời cũng là một nghệ thuật – nghệ thuật của quản trị con người.
Đối với nước ta, trong bối cảnh nền kinh tế chuyển sang cơ chế thị trường, và chuẩn bị hội nhập vào AFTA, hứa hên nhiều cơ hội mới và những thách thức khó khăn, hay đặc biệt là cạnh tranh về chất lượng và giá cả giữa nước ngoài với Việt Nam. Chiếc chìa khóa duy nhất là nhanh chóng là xậy dụng công tác quản trị nguồn nhân lực có hiệu quả, sử dụng nguồn tài nguyên con người một cách có khoa học và hợp lý, để không ngừng nâng cao kiến thức và trình độ nghiệp vụ của đội ngủ cán bộ nhân viên, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh.
Các doanh nghiệp Việt Nam hiện nay thường vẫn chưa làm tốt công tác quản trị nhân sự tại công ty ít chú trọng đến hoàn cảnh sống và làm việc của cán bộ nhân viên, đây là một sai lầm rất lớn vì một doanh nghiệp có sản xuất kinh doanh tốt hay không là phụ thuộc vào đội ngủ nhân viên đó trình độ chuyên môn và lòng nhiệt quyết đối với doanh nghiệp , công ty TNHH Phan Gia Huy đã hoạt động được 5 năm, công ty rất chú trọng đến đời sống vật chất và tinh thành của cán bộ nhân viên. Hiện nay công ty đang tiến hành cải cách lại đội ngũ nhân viên nhằm hoàn thiện hơn trong tổ chức. Nắm bắt được vấn đề này và thấu hiểu được tầm quan trọng trong công tác quản trị nhân sự tại một doanh nghiệp nên em chọn đề tài “Moät soá bieän phaùp naâng cao hieäu quaû quaûn trò nhaân söï taïi coâng ty Phan Gia Huy ” cho khoá luận tốt nghiệp của mình.
2. Noäi dung nghieân cöùu ñeà taøi:
Nghiên cứu về “Moät soá bieän phaùp naâng cao hieäu quaû quaûn trò nhaân söï taïi coâng ty Phan Gia Huy”.
Tìm hiểu chức năng hoạt động và mô hình tổ chức của công ty TNHH Phan Gia Huy .
Phân tích thực trạng quản trị nhân sự và nêu một số giải pháp nhaèm naâng cao hieäu quaû quaûn trò nhaân söï taïi coâng ty Phan Gia Huy.
3. Phöông phaùp nghieân cöùu ñeà taøi:
v Phương pháp thu thập số liệu, thông tin:
Ø Phương pháp nghiên cứu tại bàn nhằm thu thập thông tin thứ cấp chủ yếu
từ các nguồn sách giáo khoa, tạp chí, mạng Internet..
Ø Phương pháp khảo sát thực địa: thực tập tại công ty.
Ø Phương pháp phân tích, tổng hợp từ các số liệu được tiếp cận của công ty
và những thông tin mà công ty cho phép tiết lộ.
Ø Phương pháp chuyên gia , với sự giúp đỡ của anh: Phan Anh Huy –
Trưởng phòng nhân sự công ty TNHH TMXD Phan Gia Huy.
v Phương pháp xử lý số liệu:
Ø Phân tích tình hình tuyển dụng nhân sự của công ty thông qua bảng
số liệuthông qua bảng báo cáo tổng kết cuối năm của công ty .
Ø Sử dụng phương pháp so sánh đánh giá một số chỉ tiêu về nhân sự
công ty của năm chọn so với năm góc .
4. Nhöõng taøi lieäu ñöôïc söû duïng trong ñeà taøi:
1. Trần Kim Dung, Quản trị nhân sự, NXB Thống Kê, 1997.
2. Phạm Thanh Hội, Quản trị nhân sự, NXB Thống Kê, 1997.
3. M.Konoroke, Trần Quang Tuệ, Nhân sự chìa khoá của thành công, NXB
Giao Thông, 1999.
4. Khoa Khoa học quản lý, Giáo trình khoa học quản lý- tập 2, NXB Khoa học
và kỹ thuật, 2002.
5. Luật lao động, NXB Thống Kê, 1998.
6. Nguyễn Hữu Thân, Quản trị nhân sự, NXB Thống Kê, 1998.
7. Phạm Đức Thành- bộ môn quản trị nhân lực, ĐH KTQD, Quản trị nhân lực,
NXB Thống Kê, 1998.
8. Công ty TNHH TMXD Phan Minh, Báo cáo tổng kết cuối năm, các năm
2007, 20081, 2009 (Phòng Tổ chức hành chánh nhân sự).
9. Điều lệ công ty TNHH TM SX PHAN GIA HUY
10.
11.
5. Keát caáu ñeà taøi:
Ngoaøi phaàn môû ñaàu vaø keát luaän thì keát caáu cuûa ñeà taøo goàm coù 3 chöông:
¶ Chöông I: Cô sôû lyù luaän veà quaûn trò nguoàn nhaân löïc
¶ Chöông II: Giôùi thieäu toång quaùt vaø thöïc traïng quaûn lyù nhaân söï cuûa coâng ty Phan Gia Huy
¶ Chöông III: Moät soá bieän phaùp naâng cao hieäu quaû quaûn trò nhaân söï taïi coâng ty Phan Gia Huy
CHÖÔNG 1
CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ QUAÛN TRÒ NGUOÀN NHAÂN LÖÏC
TOÅNG QUAÙT VEÀ QUAÛN TRÒ NGUOÀN NHAÂN LÖÏC:
1.1.1 Khaùi nieäm veà quaûn trò nguoàn nhaân löïc:
Quaûn trò nhaân söï hay coøn goïi laø quaûn trò nguoàn nhaân löïc laø moät trong nhöõng chöùc naêng cô baûn cuûa quaù trình quaûn trò, noù giaûi quyeát caùc vaán ñeà lieân quan ñeán con ngöôøi gaén vôùi coâng vieäc cuûa hoï trong moät toå chöùc.
Quaûn trò nguoàn nhaân löïc laø söï phoái hôïp moät caùch toång theå caùc hoaït ñoäng hoaïch ñònh, tuyeån moä, tuyeån choïn, duy trì, phaùt trieån, ñoäng vieân vaø taïo moïi ñieàu kieän thuaän lôïi cho taøi nguyeân nhaân söï thoâng qua toå chöùc, nhaèm ñaït ñöôïc muïc tieâu chieán löôïc vaø ñònh höôùng vieãn caûnh cuûa toå chöùc.
Taøi nguyeân nhaân söï bao goàm taát caû moïi caù nhaân tham gia baát cöù hoaït ñoäng naøo cuûa moät toå chöùc, baát keå vai troø cuûa hoï laø gì. Cô quan toå chöùc coù theå laø moät haõng saûn xuaát, moät coâng ty baûo hieåm, moät cô quan cuûa nhaø nöôùc, moät beänh vieän, moät vieän ñaïi hoïc, lieân ñoaøn lao ñoäng, nhaø thôø, haõng haøng khoâng hay quaân ñoäi … Toå chöùc ñoù coù theå lôùn hay nhoû, ñôn giaûn hay phöùc taïp. Ngaøy nay toå chöùc coù theå laø moät toå chöùc chính trò hay moät toå chöùc vaän ñoäng tranh cöû.
Nhaân söï cuûa moät toå chöùc, doanh nghieäp ñöôïc hình thaønh treân cô sôû cuûa caùc caù nhaân, vai troø khaùc nhau vaø ñöôïc lieân keát vôùi nhau theo nhöõng muïc tieâu nhaát ñònh. Moãi moät caù nhaân ñeàu coù nhöõng ñaëc ñieåm rieâng khaùc bieät veà tieàm naêng, tính caùch, quyeàn lôïi, haønh vi vaø noù phuï thuoäc vaøo chính baûn thaân hoï hoaëc söï taùc ñoäng cuûa moâi tröôøng xung quanh. Do ñoù, vieäc quaûn trò nhaân söï laø heát söùc khoù khaên vaø phöùc taïp nhieàu hôn so vôùi quaûn trò caùc yeáu toá khaùc cuûa quaù trình saûn xuaát kinh doanh. (Nguoàn: Nguyeãn Höõu Thaân, Quaûn Trò Nhaân Söï, NXB Thoáng Keâ, Tp.HCM, 2004, [2,15]).
1.1.2 Muïc tieâu vaø vai troø cuûa quaûn trò nguoàn nhaân löïc:
Muïc tieâu:
Ñoái vôùi muïc tieâu phuïc vuï nhaân vieân, nhaø quaûn trò phaûi giuùp nhaân vieân mình ñaït ñöôïc muïc tieâu cuûa hoï. Trong phaïm vi cô quan toå chöùc, muïc tieâu naøy ñöôïc ño löôøng baèng söï thoaû maõn vôùi coâng vieäc, theå hieän ôû söï gaén boù vôùi toå chöùc vaø tích cöïc vôùi coâng vieäc hay khoâng.
Trong khi caùc lyù thuyeát coå ñieån veà quaûn trò nhaân söï chæ quan taâm ñeán moät ñaïi löôïng duy nhaát laø naâng cao lôïi nhuaän cho coå ñoâng, thì hoïc thuyeát doanh nghieäp vaø quaûn trò nhaân söï taân tieán laïi chuù troïng ñeán vieäc haøi hoaø vaø toái haûo veà söï quaân bình giöõa caùc ñaïi löôïng thuoäc caùc nhoùm ñöôïc höôûng lôïi ích sau ñaây:
- Khaùch haøng
- Nhaân vieân
- Coå ñoâng
- Moâi tröôøng (xaõ hoäi sinh thaùi).
(Nguoàn: Nguyeãn Höõu Thaân, Quaûn Trò Nhaân Söï, Nxb Thoáng Keâ. Tp.Hoà Chí Minh, 2004, tr.18)
Vai troø:
Muïc ñích cô baûn cuûa quaûn trò nhaân söï laø ñaûm baûo cho nguoàn nhaân löïc cuûa doanh nghieäp ñöôïc quaûn lyù vaø söû duïng coù hieäu quaû. Goàm caùc vai troø sau:
Thieát laäp caùc chính saùch nguoàn nhaân löïc:
Boä phaän nguoàn nhaân löïc giöõ vai troø chuû yeáu trong vieäc ñeà ra caùc chính saùch lieân quan ñeán nguoàn nhaân löïc cuûa cô quan vaø ñaûm baûo raèng caùc chính saùch ñoù ñöôïc thi haønh trong toaøn cô quan. Caùc chính saùch naøy phaûi coù khaû naêng giaûi quyeát caùc vaán ñeà khoù khaên vaø giuùp cô quan thöïc hieän ñöôïc caùc muïc tieâu cuûa toå chöùc.
Sau ñaây laø moät soá caùc chính saùch nhaân löïc quan troïng nhaát cuûa doanh nghieäp:
- Caùc chính saùch veà quyeàn haïn, traùch nhieäm, quy cheá hoaït ñoäng vaø laøm vieäc chung cuûa caùc phoøng ban, nhaân vieân.
- Caùc chính saùch, quy cheá veà tuyeån duïng.
- Caùc chính saùch vaø cheá ñoä veà löông boång, phuï caáp, khen thöôûng, thaêng tieán.
- Caùc chính saùch ñaøo taïo, caùc cheá ñoä öu ñaõi, khuyeán khích ñoái vôùi nhaân vieân coù theâm caùc vaên baèng.
- Caùc quy cheá veà kyõ luaät lao ñoäng vaø caùc quy ñònh veà phuùc lôïi, y teá, an toaøn.
Vai troø coá vaán:
Boä phaän quaûn trò nguoàn nhaân löïc thöôøng phaûi giuùp caùc caáp quaûn trò khaùc giaûi quyeát caùc vaán ñeà khoù khaên nhö:
- Laøm theá naøo ñeå söû duïng coù hieäu quaû nhaát caùc chi phí quaûn trò nhaân söï?
- Laøm theá naøo ñeå ñoäng vieân khuyeán khích nhaân vieân?
- Giaûi phaùp veà maët nhaân vieân vaéng maët cao?
- Laøm theá naøo ñeå taïo ra moät moâi tröôøng vaên hoaù phuø hôïp vôùi chieán löôïc kinh doanh cuûa doanh nghieäp?
Vai troø cung caáp dòch vuï:
Boä phaän quaûn trò nguoàn nhaân löïc cung caáp caùc dòch vuï nhö tuyeån duïng, ñaøo taïo vaø phuùc lôïi cho caùc boä phaän khaùc. Boä phaän nguoàn nhaân löïc cuõng ñaøo taïo caùc cheá ñoä löông boång, baûo hieåm, an toaøn lao ñoäng vaø y teá.
Vai troø kieåm tra:
Boä phaän nguoàn nhaân löïc ñaûm nhaän caùc chöùc naêng kieåm tra baèng caùch giaùm saùt caùc boä phaän khaùc coù ñaûm baûo thöïc hieän caùc chính saùch, caùc chöông trình thuoäc veà nhaân söï ñaõ ñeà ra hay khoâng. Ñeå laøm toát vai troø naøy boä phaän nguoàn nhaân löïc caàn phaûi:
- Thu thaäp thoâng tin vaø phaân tích tình hình tuyeån duïng, choïn löïa thay theá vaø ñeà baït nhaân vieân nhaèm ñaûm baûo moïi vaán ñeà ñeàu thöïc hieän theo ñuùng quy ñònh.
- Phaân tích keát quaû thöïc hieän coâng vieäc cuûa nhaân vieân ñöa ra caùc ñieàu chænh hoaëc kieán nghò caûi tieán phuø hôïp.
- Phaân tích caùc soá lieäu thoáng keâ tình hình vaéng maët, ñi treå, thuyeân chuyeån, kyõ luaät vaø khieáu naïi, tranh chaáp lao ñoäng ñeå tìm ra bieän phaùp khaéc phuïc.
Sô ñoà 1.1: Chöùc naêng cuûa phoøng nhaân söï
Nghieân cöùu taøi nguyeân nhaân söï
Hoaïch ñònh taøi nguyeân nhaân söï
Tuyeån duïng
Ñaøo taïo phaùt trieån
Quaûn trò tieàn löông
Quan heä lao ñoäng
Dòch vuï vaø phuùc lôïi
Y teá vaø
an toaøn
TRÖÔÛNG BOÄ PHAÄN HAY PHOØNG NHAÂN SÖÏ
(Nguoàn: Nguyeãn Höõu Thaân, Quaûn Trò Nhaân Söï, Nxb Thoáng Keâ. Tp.Hoà Chí Minh, 2004, tr.21)
Chöùc naêng nhieäm vuï chuû yeáu cuûa boä phaän nhaân söï bao goàm 8 chöùc naêng neâu treân, coù tính caùch bao quaùt trong toaøn cô quan xí nghieäp, nghóa laø giaùm ñoác taøi nguyeân nhaân söï ngoaøi vieäc ñaày ñuû caùc chöùc naêng nhieäm vuï nhö hoaïch ñònh – toå chöùc – laõnh ñaïo – kieåm tra trong phaïm vi quyeàn haïn cuûa mình, coøn phaûi laøm troøn nhieäm vuï chöùc naêng chuyeân moân cuûa mình laø phuïc vuï caùc boä phaän khaùc moät caùch coù hieäu quaû.
1.1.3 Taàm quan troïng cuûa quaûn trò nguoàn nhaân löïc:
Moät coâng ty, moät toå chöùc duø thuoäc lónh vöïc naøo, quy moâ ra sao, neáu muoán thaønh coâng thì tröôùc heát phaûi baét ñaàu töø vaán ñeà quaûn trò con ngöôøi. Vì theá moät coâng ty duø coù nguoàn löïc lôùn, duø ñöôïc tieáp caän nhöõng thaønh töïu khoa hoïc kyõ thuaät tieân tieán seõ laø voâ ích khi khoâng bieát quaûn trò con ngöôøi. Coù theå thaáy quaûn trò nguoàn nhaân löïc laø khôûi ñieåm quan troïng cuûa baát kyø moät toå chöùc naøo (gia ñình, tröôøng hoïc, coâng sôû, doanh nghieäp,…)
Taàm quan troïng cuûa quaûn trò nguoàn nhaân löïc taêng maïnh treân toaøn theá giôùi, trong maáy thaäp kyû gaàn ñaây khi haàu heát caùc doanh nghieäp ñeàu phaûi ñoái ñaàu vôùi söï caïnh tranh gay gaét treân thò tröôøng. Caùc toå chöùc quaûn trò noùi chung vaø kinh doanh noùi rieâng buoäc phaûi caûi thieän toå chöùc trong ñoù yeáu toá con ngöôøi laø quyeát ñònh. Vieäc tìm ra ngöôøi phuø hôïp ñeå giao ñuùng vieäc, hay ñaët ñuùng cöông vò ñang laø vaán ñeà ñaùng quan taâm vôùi moïi loaïi hình thöùc toå chöùc hieän nay.
Quaûn trò nguoàn nhaân löïc taïo ra söï ñieàu chænh vaø hoaø hôïp con ngöôøi trong taäp theå, töø ñoù hình thaønh neân boä maët vaên hoaù cuûa coâng ty goùp phaàn trong vieäc quyeát ñònh söï thaønh ñaït cuûa coâng ty.
Nghieân cöùu quaûn trò nguoàn nhaân löïc giuùp caùc nhaø quaûn trò hoïc bieát ñöôïc caùch giao dòch vôùi ngöôøi khaùc, bieát caùch ñaët caâu hoûi, bieát laéng nghe, bieát tìm ra ngoân ngöõ chung vôùi nhaân vieân, bieát ñaùnh giaù nhaân vieân moät caùch toát nhaát, bieát caùch loâi keùo hoï say meâ vôùi coâng vieäc, naâng cao hieäu quaû toå chöùc.
Giaùo Sö Tieán Só Letter C.Thurow – nhaø kinh teá vaø laø nhaø quaûn trò hoïc thuoäc vieän coâng ngheä kyõ thuaät Mas Sachusett (MIT) cho raèng: “Ñieàu quyeát ñònh cho söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa coâng ty laø nhöõng con ngöôøi maø coâng ty ñang coù. Ñoù laø nhöõng con ngöôøi coù hoïc vaán cao, ñöôïc ñaøo taïo toát, coù ñaïo ñöùc, coù vaên hoaù, vaø bieát caùch laøm vieäc coù hieäu quaû”.
Coøn Giaùo Sö Tieán Só Robert Keich cho raèng: “Taøi nguyeân duy nhaát thöïc söï coøn coù tính caùch quoác gia laø nhaân coâng, naêng löïc trí tueä vaø oùc saùng taïo cuûa hoï. Ñoù laø nhöõng gì seõ quyeát ñònh söï thònh vöôïng trong töông lai”.
1.1.4 Nhöõng quy ñònh chung cuûa boä luaät lao ñoäng ñoái vôùi nhaø quaûn trò:
Lao động là hoạt động quan trọng nhất của con người, tạo ra của cải vật chất và các giá trị tinh thần của xã hội. Lao động có năng suất, chất lượng và hiệu quả cao là nhân tố quyết định sự phát triển của đất nước.
Pháp luật lao động quy định quyền và nghĩa vụ của người lao động và của người sử dụng lao động, các tiêu chuẩn lao động, các nguyên tắc sử dụng và quản lý lao động, góp phần thúc đẩy sản xuất, vì vậy có vị trí quan trọng trong đời sống xã hội và trong hệ thống pháp luật của quốc gia.
Bộ luật lao ñộng bảo vệ quyền laøm việc, lợi ích veà caùc quyền khaùc của người lao ñộng, đñồng thời bảo vệ quyền veà lợi ích hợp phaùp của người sử dụng laođñộng, tạo ñiều kiện cho mối quan hệ lao ñộng ñöôïc hoaøi hoaø vaø oån ñònh, goùp phaàn phaùt huy trí sáng tạo veà taøi năng của người lao ñộng trí oùc vaø lao đñộng chaân tay, của người quản lyù lao ñộng, nhằm ñạt năng suất, chất lượng và tiến bộ xaõ hội trong lao ñộng, sản xuất, dịch vụ, hiệu quả trong sử dụng veà quản lyù lao ñộng, goùp phần coâng nghiệp hoaù, hiện đñại hoaù ñaát nước vì sự nghiệp daân giaøu, nước mạnh, xaõ hoäi coâng bằng, văn minh.
Sau đây là một số điều thể hiện rỏ mói tương quan trong bộ luật lao động nói lên quyền và nghĩa vụ của người lao động và người sử dụng lao động , tôi xin được trích dẫn :
Điều 1:
Bộ luật lao động điều chỉnh quan hệ lao động giữa người lao động làm công ăn lương với người sử dụng lao động và các quan hệ xã hội liên quan trực tiếp với quan hệ lao động.
Điều 2:
Bộ luật lao động được áp dụng đối với mọi người lao động, mọi tổ chức, cá nhân sử dụng lao động theo hợp đồng lao động, thuộc các thành phần kinh tế, các hình thức sở hữu.
Bộ luật này cũng được áp dụng đối với người học nghề, người giúp việc gia đình và một số loại lao động khác được quy định tại Bộ luật này.
Điều3: Công dân Việt Nam làm việc trong các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, tại các cơ quan, tổ chức nước ngoài hoặc quốc tế đóng trên lãnh thổ Việt Nam và người nước ngoài làm việc trong các doanh nghiệp, tổ chức và cho cá nhân Việt Nam trên lãnh thổ Việt Nam đều thuộc phạm vi áp dụng của Bộ Luật này và các quy định khác của pháp luật Việt Nam, trừ trường hợp điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ký kết hoặc tham gia có quy định khác.
Điều4: Chế độ lao động đối với công chức, viên chức Nhà nước, người giữ các chức vụ được bầu, cử hoặc bổ nhiệm, người thuộc lực lượng quân đội nhân dân, công an nhân dân, người thuộc các đoàn thể nhân dân, các tổ chức chính trị, xã hội khác và xã viên hợp tác xã do các văn bản pháp luật khác quy định nhưng tùy theo từng đối tượng mà áp dụng một số quy định trong Bộ Luật này.
Điều 5:
1- Mọi người đều có quyền làm việc, tự do lựa chọn việc làm và nghề nghiệp, học nghề và nâng cao trình độ nghề nghiệp, không bị phân biệt đối xử về giới tính, dân tộc, thành phần xã hội, tín ngưỡng, tôn giáo.
2- Cấm ngược đãi người lao động; cấm cưỡng bức người lao động dưới bất kỳ hình thức nào.
3- Mọi hoạt động tạo ra việc làm, tự tạo việc làm, dạy nghề và học nghề để có việc làm, mọi hoạt động sản xuất, kinh doanh thu hút nhiều lao động đều được Nhà nước khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi hoặc giúp đỡ.
Điều 6:
Người lao động là người ít nhất đủ 15 tuổi, có khả năng lao động và có giao kết hợp đồng lao động.
Người sử dụng lao động là doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân, nếu là cá nhân thì ít nhất phải đủ 18 tuổi, có thuê mướn, sử dụng và trả công lao động.
Điều7: 1. Người lao động được trả lương trên cơ sở thỏa thuận với người sử dụng lao động nhưng không thấp hơn mức lương tối thiểu do Nhà nước quy định và theo năng suất, chất lượng, hiệu quả công việc; được bảo hộ lao động, làm việc trong những điều kiện bảo đảm về an toàn lao động, vệ sinh lao động; nghỉ theo chế độ, nghỉ hàng năm có lương và được bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật. Nhà nước quy định chế độ lao động và chính sách xã hội nhằm bảo vệ lao động nữ và các loại lao động có đặc điểm riêng.
2. Người lao động có quyền thành lập, gia nhập, hoạt động công đoàn theo Luật Công đoàn để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình; được hưởng phúc lợi tập thể, tham gia quản lý doanh nghiệp theo nội quy của doanh nghiệp và quy định của pháp luật.
3. Người lao động có nghĩa vụ thực hiện hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể, chấp hành kỷ luật lao động, nội quy lao động và tuân theo sự điều hành của người sử dụng lao động.
4. Người lao động có quyền đình công theo quy định của pháp luật;
Điều 8:
Người sử sụng lao động có quyền tuyển chọn lao động, bố trí, điều hành lao động theo nhu cầu sản xuất, kinh doanh, có quyền khen thưởng và xử lý các vi phạm kỷ luật lao động theo quy định của pháp luật lao động.
Người sử dụng lao động có quyền cử đại diện để thương lượng, ký kết thoả ước lao động tập thể trong doanh nghiệp hoặc thoả ước lao động tập thể ngành, có trách nhiệm cộng tác với công đoàn bàn bạc các vấn đề về quan hệ lao động, cải thiện đời sống vật chất và tinh thần của người lao động.
Người sử dụng lao động có nghĩa vụ thực hiện hợp đồng lao động, thoả ước lao động tập thể và những thoả thuận khác với người lao động, tôn trọng danh dự, nhân phẩm và đối xử đúng đắn với người lao động.
Điều 9:
Quan hệ lao động giữa người lao động và người sử dụng lao động được xác lập và tiến hành qua thương lượng, thoả thuận theo nguyên tắc tự nguyện, bình đẳng, hợp tác, tôn trọng quyền và lợi ích hợp pháp của nhau, thực hiện đầy đủ những điều đã cam kết.
Nhà nước khuyến khích những thoả thuận bảo đảm cho người lao động có những điều kiện thuận lợi hơn so với những quy định của pháp luật lao động.
Người lao động và người sử dụng lao động có quyền yêu cầu cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động. Nhà nước khuyến khích việc giải quyết các tranh chấp lao động bằng hoà giải và trọng tài.
Điều10: Quan hệ lao động giữa người lao động và người sử dụng lao động được xác lập và tiến hành qua thương lượng, thỏa thuận theo nguyên tắc tự nguyện, bình đẳng, hợp tác, tôn trọng quyền và lợi