Ngân sách nhà nước là một phạm trù kinh tế mang tính lịch sử, nó phản ánh những mặt nhất định của các quan hệ kinh tế thuộc lĩnh vực phân phối sản phẩm xã hội trong điều kiện còn tồn tại quan hệ hàng hoá - tiền tệ và được sử dụng như một công cụ thực hiện các chức năng của nhà nước.
Trong nền kinh tế thị trường, ngân sách nhà nước là công cụ huy động nguồn tài chính để đảm bảo các nhu cầu chi tiêu cùa Nhà nước, đồng thời là một trong những công cụ quan trọng của Nhà nước trong việc quản lý và điều hành vĩ mô nền kinh tế - xã hội.
Ngân sách nhà nước được tạo lập từ nhiều nguồn khác nhau như: thuế, phí, lệ phí, các khoản đóng góp tự nguyện, viện trợ trong nước, viện trợ không hoàn lại của nước ngoài. Ở Việt Nam, kể từ khi nền kinh tế chuyển sang vận hành theo cơ chế thị trường, đặc biệt là trong bối cảnh hội nhập kinh tế khu vực và thế giới, đã dần dần làm biến đổi các yếu tố cấu thành của nền kinh tế, có yếu tố cũ mất đi, có yếu tố mới ra đời, có yếu tố vẫn giữ nguyên hình thái cũ nhưng nội dung của nó đã bo hàm nhiều điều mới hoặc chỉ được biểu hiện trong những khoảng không gian và thời gian nhất định. Trong lĩnh vực tài chính-tiền tệ, ngân sách nhà nước được xem là một trong những mắt xích quan trọng của tiến trình đổi mới, lĩnh vực ngân sách nhà nước đã đạt được những thàng tựu đáng kể. Cùng với việc mở cửa kinh tế, khai thác quản lý tình hình thu – chi ngân sách là rất quan trọng.
72 trang |
Chia sẻ: hongden | Lượt xem: 2495 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Một số giải pháp nâng cao quản lý ngân sách trên địa bàn xã An Tường, thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
LỜI CẢM ƠN
|
Để hoàn thành đồ án chuyên ngành này, em xin gửi lời cảm ơn tới quý thầy cô trường Đại học công nghiệp Việt – Hung đã truyền đạt cho em những kiến thức quý báu trong suốt 4 năm học vừa qua.
Em xin chân thành cảm ơn thầy Nguyễn Văn Thế đã tận tình hướng dẫn em hoàn thành đồ án chuyên ngành này.
Xin gửi lời cảm ơn tới các cô, chú, anh, chị ở UBND xã An Tường nói chung và phòng Tài chính - Kế toán nói riêng đã tạo điều kiện cho em được tiếp xúc thực tế, được học hỏi nhiều điều mới, cũng như tạo điều kiện thuận lợi giúp đỡ em trong suốt thời gian qua.
Cuối cùng em xin gửi lời cảm ơn đến gia đình và bạn bè đã nhiệt tình ủng hộ em trong suốt quá trình thực hiện đồ án.
Trong quá trình làm đồ án, mặc dù em đã cố gắng nhưng cũng không thể tránh khỏi những sai sót. Kính mong nhận được sự góp ý, nhận xét từ phía thầy giáo để đồ án chuyên ngành của em được hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN
.
.
.
.
.
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠNi
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪNii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮTvii
DANH MỤC BẢNGviii
DANH MỤC HÌNH, BIỂU ĐỒviii
LỜI MỞ ĐẦUix
CHƯƠNG 1: NGÂN SÁCH XÃ VÀ SỰ CẦN THIẾT PHẢI NÂNG CAO CÔNG TÁC QUẢN LÝ NGÂN SÁCH XÃ1
Khái niệm, vị trí, vai trò của ngân sách xã1
Khái niệm ngân sách xã1
Vị trí của ngân sách xã1
Vai trò của ngân sách xã3
Ngân sách xã là công cụ quan trọng để chính quyền xã thực hiện mọi chức năng, nhiệm vụ được giao3
NSX là công cụ tài chính quan trọng để chính quyền nhà nước cấp xã điều chỉnh các hoạt động ở xã đi đúng hướng, thu hút vốn đầu tư phát triển kính tế - văn hoá - xã hội ở xã 5
Xây dựng ngân sách xã vững chắc là điều kiện quan trọng trong quá trình xây dựng nông thôn mới, giảm sự cách biệt giữa nông thôn và thành thị 6
Nội dung thu, chi ngân sách xã6
Thu ngân sách xã6
Chi ngân sách xã9
Sự cần thiết phải nâng cao công tác quản lý ngân sách xã10
Nội dung quản lý ngân sách xã10
Lập dự toán ngân sách xã11
Chấp hành dự toán ngân sách xã12
Quyết toán ngân sách xã17
Sự cần thiết phải tăng cường công tác quản lý ngân sách xã19
Xuất phát từ vị trí, vai trò của chính quyền cấp xã trong sự phát triển kinh tế - xã hội ở Việt Nam19
Xuất phát từ thực trạng công tác quản lý ngân sách xã ở Việt Nam thời gian qua20
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NGÂN SÁCH TRÊN ĐỊA BÀN XÃ AN TƯỜNG, THÀNH PHỐ TUYÊN QUANG, TỈNH TUYÊN QUANG22
Đặc điểm kinh tế - xã hội xã An Tường22
Đặc điểm tự nhiên xã An Tường22
Đặc điểm kinh tế - xã hội xã An Tường22
Thực trạng công tác quản lý ngân sách trên địa bàn xã An Tường23
Thực trạng công tác quản lý thu ngân sách23
Các khoản thu hưởng 100%37
Các khoản thu phân chia theo tỷ lệ phần trăm (%)39
Thu ngân sách từ trên rót xuống42
Thực trạng công tác quản lý chi ngân sách44
Chi đầu tư phát triển48
Chi thường xuyên49
Chi khác52
Đánh giá chung về công tác quản lý ngân sách trên địa bàn xã An Tường trong thời gia qua53
Những mặt đạt được của công tác quản lý ngân sách trên địa bàn xã An Tường trong thời gian qua53
Những hạn chế và nguyên nhân54
Những hạn chế còn tồn tại54
Nguyên nhân của những hạn chế57
CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CÔNG TÁC QUẢN LÝ NGÂN SÁCH TRÊN ĐỊA BÀN XÃ AN TƯỜNG, THÀNH PHỐ TUYÊN QUANG, TỈNH TUYÊN QUANG58
Định hướng phát triển kinh tế - xã hội và quản lý ngân sách xã trên địa bàn xã An Tường trong thời gian tới58
Định hướng phát triển kinh tế - xã hội58
Mục tiêu tổng quát58
Phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể58
Định hướng công tác quản lý ngân sách xã61
Đối với thu ngân sách61
Đối với chi ngân sách62
Giải pháp nâng cao công tác quản lý ngân sách trên địa bàn xã An Tường 62
Nhóm giải pháp nâng cao công tác quản lý thu ngân sách xã62
Giải pháp nâng cao công tác quản lý thu ngân sách xã62
Phát triển, bao quát, tổ chức quản lý, khai thác hiệu quả nhất tất cả các nguồn thu63
Nhóm giải pháp nâng cao công tác quản lý chi ngân sách xã64
Tổ chức quản lý chặt chẽ các khoản chi theo nguyên tắc tiết kiệm, hiệu quả
64
Đổi mới quản lý chi tiêu công65
Điều kiện thực hiện các nhóm giải pháp trên66
Về khuôn khổ pháp lý66
Về đội ngũ cán bộ66
Về công tác thông tin tuyên truyền67
Về cơ sở vật chất67
Một số kiến nghị67
Đối với Nhà nước68
Đối với cấp tỉnh, thành phố68
Đối với cấp xã69
KẾT LUẬN70
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO71
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
BHYT
Bảo hiểm y tế
BHXH
Bảo hiểm xã hội
CPCĐ
Chi phí công đoàn
HĐND
Hội đồng nhân dân
NS
Ngân sách
NSNN
Ngân sách Nhà nước
NSX
Ngân sách xã
UBMTTQ
Ủy ban mặt trận tổ quốc
UBND
Ủy ban nhân dân
DANH MỤC BẢNG
DANH MỤC HÌNH, BIỂU ĐỒ
Hình 1.1. Sơ đồ hệ thống ngân sách Nhà nước 2
Biểu đồ 2.1.Tình hình tổng thu ngân sách xã An Tường giai đoạn 2012-2014 36
Biểu đồ 2.2.Tình hình thu phí, lệ phí xã An Tường giai đoạn 2012-2014 37
Biểu đồ 2.3.Tình hình thu từ quỹ đất công ích và đất công
giai đoạn 2012-2014 39
Biểu đồ 2.4.Tình hình thu thuế nhà, đất xã An Tưởng giai đoạn 2012-2014 40
Biểu đồ 2.5.Tình hình thu thuế sử dụng đất phi nông nghiệp xã An Tường
giai đoạn 2012-2014 41
Biểu đồ 2.6.Tình hình thu thuế môn bài xã An Tường giai đoạn 2012-2014 42
Biểu đồ 2.7.Tình hình thu ngân sách từ trên rót xuống xã An Tường giai đoạn
2012-2014 43
Biểu đồ 2.8.Tình hình chi đầu tư phát triển xã An Tường giai đoạn 2012-2014 48
Biểu đồ 2.9.Tình hình chi thường xuyên xã An Tường giai đoạn 2012-2014 50
Biểu đồ 2.10.Tình hình chi khác xã An Tường giai đoạn 2012-2014 52
ĐỒ ÁN CHUYÊN NGÀNH
ĐỀ TÀI: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO QUẢN LÝ NGÂN SÁCH TRÊN ĐỊA BÀN XÃ AN TƯỜNG, THÀNH PHỐ TUYÊN QUANG, TỈNH TUYÊN QUANG
LỜI MỞ ĐẦU
Ngân sách nhà nước là một phạm trù kinh tế mang tính lịch sử, nó phản ánh những mặt nhất định của các quan hệ kinh tế thuộc lĩnh vực phân phối sản phẩm xã hội trong điều kiện còn tồn tại quan hệ hàng hoá - tiền tệ và được sử dụng như một công cụ thực hiện các chức năng của nhà nước.
Trong nền kinh tế thị trường, ngân sách nhà nước là công cụ huy động nguồn tài chính để đảm bảo các nhu cầu chi tiêu cùa Nhà nước, đồng thời là một trong những công cụ quan trọng của Nhà nước trong việc quản lý và điều hành vĩ mô nền kinh tế - xã hội.
Ngân sách nhà nước được tạo lập từ nhiều nguồn khác nhau như: thuế, phí, lệ phí, các khoản đóng góp tự nguyện, viện trợ trong nước, viện trợ không hoàn lại của nước ngoài. Ở Việt Nam, kể từ khi nền kinh tế chuyển sang vận hành theo cơ chế thị trường, đặc biệt là trong bối cảnh hội nhập kinh tế khu vực và thế giới, đã dần dần làm biến đổi các yếu tố cấu thành của nền kinh tế, có yếu tố cũ mất đi, có yếu tố mới ra đời, có yếu tố vẫn giữ nguyên hình thái cũ nhưng nội dung của nó đã bo hàm nhiều điều mới hoặc chỉ được biểu hiện trong những khoảng không gian và thời gian nhất định. Trong lĩnh vực tài chính-tiền tệ, ngân sách nhà nước được xem là một trong những mắt xích quan trọng của tiến trình đổi mới, lĩnh vực ngân sách nhà nước đã đạt được những thàng tựu đáng kể. Cùng với việc mở cửa kinh tế, khai thác quản lý tình hình thu – chi ngân sách là rất quan trọng.
Với mong muốn tìm hiểu một cách sâu sắc hơn cách quản lý thu chi và khai thác các nguồn thu ngân sánh Nhà nước. Từ những kiến thức đã được học tập tại nhà trường và thời gian thực tập tại địa phương từ đó tìm ra những điểm mạnh cần phát huy và những hạn chế cần được khắc phục để góp ý cho cấp ủy chính quyền địa phương có những giải pháp tốt nhất trong quản lý thu chi ngân sách xã. Xuất phát từ những nhận thức trên em đã chọn đề tài: “Một số giải pháp nâng cao quản lý ngân sách trên địa bàn xã An Tường, thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang” cho đồ án chuyên ngành của mình.
Mục tiêu của đề tài nhằm đánh giá một cách tổng quát công tác quản lý ngân sách xã trên địa bàn xã An Tường thời gian qua để từ đó đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách xã.
Kết cấu đề tài gồm 3 chương:
Chương 1: Ngân sách xã và sự cần thiết phải nâng cao công tác quản lý ngân sách xã.
Chương 2: Thực trạng công tác quản lý ngân sách xã trên địa bàn xã An Tường
Chương 3: Một số giải pháp nâng cao công tác quản lý ngân sách xã trên địa bàn xã An Tường.
Trong quá trình làm đề tài này, em đã được sự giúp đỡ của cán bộ phòng Tài chính- Kế toán xã An Tường, đặc biệt là sự chỉ bảo tận tình của thầy Nguyễn Văn Thế tạo điều kiện cho em tìm hiểu, nghiên cứu và hoàn thiện đồ án tốt nghiệp. Mặc dù có nhiều cố gắng nhưng do khả năng và thời gian hạn chế nên đề tài không tránh khỏi những sai sót. Kính mong thầy giáo đóng góp ý kiến để đồ án của em được hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
CHƯƠNG 1
NGÂN SÁCH XÃ VÀ SỰ CẦN THIẾT PHẢI NÂNG CAO CÔNG TÁC QUẢN LÝ NGÂN SÁCH XÃ
Khái niệm, vị trí, vai trò của ngân sách xã
Khái niệm ngân sách xã
Theo luật ngân sách, ở đâu có tổ chức HĐND và UBND thì ở đó có cấp ngân sách tương đương. Do đó, hệ thống ngân sách Nhà nước ta gồm có ngân sách Trung ương và ngân sách các cấp chính quyền địa phương ( gọi tắt là ngân sách địa phương).
Ngân sách xã, phường, thị trấn ( gọi tắt là ngân sách xã ): là cấp ngân sách cơ sở gắn liền với chính quyền Nhà nước cấp xã và nó bị chi phối rất lớn bởi vị trí, chức năng, nhiệm vụ và bộ máy chính quyền Nhà nước cấp xã.
Như vậy, ngân sách xã là hệ thống các quan hệ kinh tế phát sinh trong quá trình tạo lập, phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ của chính quyền Nhà nước cấp xã nhằm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của chính quyền Nhà nước cấp xã trong phạm vi đã được phân cấp quản lý.
Vị trí của ngân sách xã
Xã là cấp ngân sách cơ sở trong hệ thống Nhà nước ta, chính quyền xã không chỉ có nhiệm vụ quản lý, phát triển kinh tế-xã hội, phát triển kinh tế trên vùng lãnh thổ mà còn là nơi trực tiếp liên hệ với dân, giải quyết công việc của dân, do dân, vì dân, gắn bó với đời sống nhân dân, giải quyết mối quan hệ lợi ích giữa Nhà nước với nhân dân bằng pháp luật. Do đó, nhiệm vụ của chính quyền xã là rất rộng. Để đảm bảo cho chính quyền xã thực hiện tốt nhiệm vụ, chức năng của mình thì cần phải có nguồn lực tài chính nhất định để hình thành nên các quỹ tiền tệ phục vụ cho việc duy trì hoạt động của bộ máy chính quyền xã.
Sơ đồ hệ thống ngân sách Nhà nước:
Hệ thống ngân sách Nhà nước
Ngân sách Trung ương
Ngân sách địa phương
Ngân sách tỉnh
Ngân sách huyện
Ngân sách xã
Hình 1.1. Sơ đồ hệ thống ngân sách Nhà nước
Vai trò của ngân sách xã
1.1.3.1. NSX là công cụ tài chính quan trọng để chính quyền xã thực hiện mọi chức năng, nhiệm vụ được giao
Quản lý nhà nước ở cấp trung ương là quản lý toàn diện mọi mặt, mọi lĩnh vực của cả nước. Quản lý nhà nước của chính quyền địa phương là quản lý các mặt chức năng, nhiệm vụ được quy định phân giao trên địa bàn lãnh thổ. Quản lý nhà nước ở cấp xã là quản lý về mặt dân sinh, kinh tế, văn hoá, xã hội và trật tự trị an ở xã. Từ lâu nay, việc phân định chức năng của các cấp chưa đúng đã làm nảy sinh tình trạng có nhiều cấp chính quyền làm kinh tế. Phải xác định lại, xã không làm kinh tế, nhưng công việc về xây dựng kết cấu hạ tầng, phát triển văn hoá xã hội, đảm bảo trật tự an toàn ở nông thôn ... là những vấn đề quan trọng, đòi hỏi phải có bộ máy quản lý và nguồn tài chính tương xứng để thực thi chúng.
Công việc xây dựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội là nhiệm vụ cực kỳ quan trọng của chính quyền xã, nhằm mục đích phát triển kinh tế, đẩy mạnh giao lưu hàng hoá, góp phần to lớn vào việc khai thác tiềm năng và thế mạnh, thúc đẩy xoá bỏ phương thức cổ truyền, tự cung tự cấp dẫn đến hình thành nền kinh tế hàng hoá phong phú, đa dạng và phát triển kích thích áp dụng kỹ thuật và công nghệ mới ở nông thôn, từ đó tạo tiền đề để thực hiện chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng nông - công nghiệp hiện đại.
Xây dựng cơ sở hạ tầng cho nông thôn đòi hỏi vốn đầu tư lớn, vốn này có đặc điểm là thời hạn thu hồi chậm, thậm có khi không thu hồi được vốn đầu tư, nhưng hiệu quả kinh tế mang lại cho xã hội rất cao. Chính vì vậy mà kinh tế tư nhân không thể tham gia vào công việc này mà ngược lại chỉ có NSNN mới có thể đầu tư cơ sở hạ tầng ở nông thôn. Xã là cấp chính quyền cơ sở, là nơi tiếp nhận sự chỉ đạo, đầu tư từ đơn vị hành chính cấp trên. Mặt khác xã có tính độc lập và khép kín nhất định về nhiều mặt và tính tự quản, ví dụ như hệ thống đường giao thông nội bộ, thuỷ nông nội đồng, nhà trẻ, mẫu giáo, công trình phúc lợi công cộng... ở xã chủ yếu do đảm nhận với sự đóng góp sức người sức của nhân dân trong xã, để phục vụ trở lại cho nhân dân trong xã đó. Chính vì vậy mà phương thức đầu tư cơ sở hạ tầng ở nông thôn phải đa dạng và vận dụng triệt để mọi nguồn ngân sách nhà nước, nhân dân đóng góp tuỳ theo điều kiện thuận lợi của từng xã. Một phương thức phổ biến có hiệu quả hiện đang phát huy hiệu quả tích cực: “Nhà nước và nhân dân cùng làm” để giải quyết tốt các vấn đề: “thuỷ lợi, điện, đường, trường, trạm”.
NSX đóng vai trò to lớn trong việc phát triển nền văn hoá đậm đà bản sắc dân tộc. Hoạt động văn hoá, văn nghệ thể dục - thể thao là những hoạt động nâng cao sức khoẻ , vui chơi, giải trí, mà con dịp để tập hợp dân. Cuộc sống càng ổn định và đi lên thì những đòi hỏi về mặt này càng cao, càng nhiều hơn.
Phát huy vai trò của NSX đối với sự nghiệp phát triển các kết cấu hạ tầng và hạ tầng xã hội đi liền với thúc đẩy kinh tế và phát triển văn hoá - thể thao, sẽ thúc đẩy hình thành các trung tâm thị tứ, thi trấn mới, điều đó sẽ thúc đẩy quá trình thành thị hoá nông thôn, hạn chế dần sự phát triển cách biệt giữa nông thôn và thành thị.
Việc phát triển trường lớp, giải quyết nạn mù chữ cùng với phát triển của các phương tiện truyền thông, truyền hình và các phương tiện thông tin khác là chìa khoá để nâng cao dân trí và tạo ra sự liên hệ, giao tiếp mới, góp phần loại trừ hủ tục và nâng cao đời sống văn hoá ở nông thôn.
Tài trợ thích hợp cho sự nghiệp giáo dục, y tế, văn hoá, phát thanh truyền hình, câu lạc bộ nhà văn hoá... được xem là chìa khoá để nâng cao dân trí, hướng nghiệp cho thanh niên, cung cấp thông tin khuyến nông và thi trường cho nông thôn; tao ra sự liên hệ, giao tiếp mới, góp phần tăng khả năng sản xuất, bán các sản phẩm hàng hoá dich vụ và nâng cao đời sống văn hoá của nông thôn.
Phát triển các kết cấu hạ tầng và hạ tầng xã hội, đi liền với thúc đẩy kinh tế và phát triển văn hoá - thể thao, sẽ thúc đẩy hình thành các trung tâm thị tứ, thị trấn mới, điều đó sẽ thúc đẩy quá trình thành thị hoá nông thôn, hạn chế dần sự phát triển cách biệt giữa nông thôn và thành thị. Cũng từ đó phát sinh phong phú nhiều nguồn tài chính thu NSNN trên địa bàn ngày càng tăng, quy mô thu, chi NSX ngày càng giữ vị trí quan trọng trong hệ thống ngân sách nhà nước và nền kinh tế quốc gia. Chính sách tài chính, đặc biệt là chính sách ngân sách nhà nước có mối quan hệ hữu cơ với sự phát triển nông thôn. Xây dựng cơ chế quản lý ngân sách xã thích hợp trong từng giai đoạn có ý nghĩa quan trọng đến việc tạo điều kiện, thúc đẩy sự phát triển nông thôn, giảm bớt sự cách biệt giữa thành thị và nông thôn.
1.1.3.2. NSX là công cụ tài chính quan trọng để chính quyền nhà nước cấp xã điều chỉnh các hoạt động ở xã đi đúng hướng, thu hút vốn đầu tư phát triển kính tế - văn hoá - xã hội ở xã
Chính quyền cấp xã cũng như chính quyền các cấp khác nói chung đều sử dụng các công cụ: pháp luật, kế hoạch, hành chính, tài chính để điều chỉnh các hoạt động nhằm hướng đến mục tiêu ổn định và phát triển. Trong lĩnh vực tài chính thì ngân sách là công cụ tài chính quan trọng nhất.
Thông qua thu ngân sách, chính quyền xã thực hiện kiểm tra, kiểm soát, điều chỉnh các hoạt động sản xuất kinh doanh, dịch vụ đi đúng hướng theo kế hoạch phát triển kinh tế xã hội của địa phương trong từng giai đoạn nhất thời. Đồng thời, thông qua công tác thu thực hiện việc chống các hành vi hoạt động kinh tế phi pháp, trốn lậu thuế và các nghĩa vụ khác. Thu ngân sách xã là nguồn chủ yếu để đáp ứng các nhu cầu chi thường xuyên, đầu tư cơ sở hạ tầng ngày càng phát triển ở xã.
Thông qua chi ngân sách, xã bố trí các khoản chi để đảm bảo tăng cường hiệu lực và hiệu quả các hoạt động của chính quyền về quản lý pháp luật, giữ vững trật tự trị an, bảo vệ tài sản công cộng, bảo vệ lợi ích hợp pháp của công dân và các tổ chức kinh tế, tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh phục vụ trên địa bàn xã, thu hút vốn đầu tư từ bên ngoài, quản lý mọi mặt hoạt động kinh tế, văn hoá, thực hiện các chính sách xã hội và tăng cường cơ sở vật chất cho xã như trụ sở và phương tiện làm việc, trường học, nhà trẻ, lớp mẫu giáo, nhà văn hoá, đường, cầu cống liên ấp, trang thiết bị công cộng...
Bố trí các khoản chi ngân sách xã phải được kết hợp chặt chẽ với kết quả quản lý, sử dụng nguồn kinh phí này, nếu không sẽ làm hạn chế hiệu lực và hiệu quả các mục tiêu đề ra.
Như vậy, ngoài vai trò giúp cho quá trình quản lý tốt về mặt hành chính ở địa phương, NSX cũng đã góp phần vào việc phát triển và ổn định đời sống kinh tế, văn hóa xã hội tai địa phương. Đồng thời, góp phần đưa nông thôn Việt Nam đi lên con đường công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước.
1.1.3.3. Xây dựng ngân sách xã vững chắc là điều kiện quan trọng trong quá trình xây dựng nông thôn mới, giảm sự cách biệt giữa nông thôn và thành thị
Xã không chỉ là nơi mà người dân sống trong cộng đồng này gắn bó với nhau bằng quan hệ ruột thịt, bằng truyền thống tương thân tương ái mà còn là nơi trực tiếp sáng tạo ra của cải vật chất cho xã hội.
Khi bàn đến xã, người ta hình dung đến hình ảnh nông thôn Việt Nam còn cách xa về trình độ phát triển so với thành thị, cần được đầu tư và phát triển để tiến tới một ngày mai tươi sáng, cùng sánh bước với thành thị trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Để đạt được mục tiêu nói trên, cấp xã phải có ngân sách đủ mạnh để điều chỉnh các hoạt động ở xã đi đúng hướng, góp phần thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế của Đảng và Nhà nước. NSX được xác định là có vai trò quan trọng đối với sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở nông thôn,
Mặt khác, cũng cần thấy rằng do thiếu sự định hướng nên cơ cấu chi NSNN trong giai đoạn chuyển đổi kinh tế bước đầu cũng rơi vào chỗ bất hợp lý, chỉ thiên vào đầu tư cho khu vực thành thị, thiếu quan tâm phát triển khu vực nông thôn; kết quả là sự cách biệt giữa thành thị và nông thôn ngày một nhiều hơn nữa.
Để giải quyết vấn đề trên, đặt ra các kế hoạch và chính sách hỗ trợ cho phát triển nông thôn như: phát triển kinh tế, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, chính sách xoá đói giảm nghèo, đầu tư cơ sở hạ tầng cho nông thôn khuyến nông từ nguồn ngân sách nhà nước, mở rộng tín dụng nông thôn... Bởi vậy xây dựng ngân sách xã vững chắc là một yếu tố quan trọng trong quá trình xây dựng nông thôn mới, giảm sự cách biệt giữa nông thôn và thành thị.
Nội dung thu, chi ngân sách xã
Theo luật NSNN và các văn bản hướng dẫn thi hành luật NSNN thì nội dung thu, chi ngân sách xã được quy định như sau:
Thu ngân sách xã
Thu NSX bao gồm các khoản thu của NSNN phân cấp cho NSX và các khoản huy động đóng góp của tổ chức, cá nhân trên nguyên tắc tự nguyện để xây dựng các công trình kết cấu hạ tầng theo quy định của pháp luật do HĐND xã quyết định đưa vào NSX quản lý.
- Thu NSX gồm: các khoản thu NSX hưởng 100%, các khoản thu phân chia theo tỷ lệ phần trăm (%) giữa NSX với ngân sách cấp trên, thu bổ sung từ ngân sách cấp trên.
- Việc phân cấp nguồn thu cho NSX phải đảm bảo nguyên tắc:
+ Phù hợp với phân cấp quản lý kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh của Nhà nước và chức năng, nhiệm vụ quản lý Nhà nước của cấp xã;
+ Phù hợp với việc phân định nguồn thu giữa ngân sách trung ương và ngân sách địa phương;
+ Tỷ lệ phần trăm (%) phân chia một số khoản thu giao cho NSX không vượt tỷ lệ phân chia giữa ngân sách trung ương và ngân sách địa phương do Uỷ ban Thường vụ Quốc hội quyết định giao cho từng tỉnh đối với các khoản thu đó;
Kết thúc mỗi kỳ ổn định, căn cứ vào khả năng nguồn thu và nhiệm vụ chi của ngân sách địa phương, HĐND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (gọi chung là HĐND cấp tỉnh) thực hiện việc điều chỉnh tỷ lệ phần trăm (%) phân chia các khoản thu giữa ngân sách các cấp ở địa phương.
+ Khi phân cấp nguồn thu cho xã phải căn cứ vào nhiệm vụ chi, khả năng thu từ các nguồn NSNN trên địa bàn; phân cấp tối