Đề tài Một số vấn để về thực tiễn và lý luận trong sự nghiệp cụng nghiệp hoỏ - Hiện đại hoỏ ở Việt Nam

LỜI MỞ ĐẦU Hiện nay trờn thế giới đang diễn ra cuộc chạy đua phỏt triển kinh tế rất sụi động, cỏc nước nhanh chúng thực hiện cỏc chớnh sỏch kinh tế nhằm đưa kinh tế phỏt triển trong đú con người là vị trớ trung tõm. Muốn vậy cỏc nước khụng cũn con đường nào khỏc là phải thực hiện cụng nghiệp hoỏ - hiện đaịi hoỏ. Do vậy vấn đề cụng nghiệp hoỏ là vấn đề chung mang tớnh toàn cầu khiến mọi người đều phải quan taam nghiờn cứu nú. Thực tế lịch sử đó chứng minh rằng, phỏt triển kinh tế là quy luật khỏch quan của tồn tại và phỏt triển xó hội loài người và bất cứ ở giai đoạn nào, ở bất kỳ đất nước nào khụng loại trừ cỏc nước giàu mạnh về kinh tế suy đến cựng đếu được bắt đầu vào quyết định phỏt triển kinh tế nghĩa là phải bắt đầu từ phương thức sản xuất. Vấn đề khỏch nhau giữa cỏc nước chỉ là ở mục tiờu, nội dung và cỏch thức phỏt triển, cú sự khỏc nhau về tốc độ về hiệu quả và trờn thực tế chỉ một số ớt nước cụng nghiệp hoỏ thành cụng. Như ta đó biết mỗi phương thức sản xuất nhất định đều cú cơ sở vật chất kỹ thuật tương ứng. Cơ sở vật chất kỹ thuật của một xó hội nhất định thường được hiểu là toàn bộ vật chất của lực lưoựng sản xuất cựng với kết cấu của xó hội đó đạt được trỡnh độ xó hội tương ứng. Cơ sở vật chất kỹ thuật của một xó hội tồn tại trong phạm vi cỏc quan hệ sản xuất nhất định nờn nú mang dấu ấn và chịu sự tỏc động của cỏc quan hệ sản xuất trong việc tổ chức quỏ trỡnh cụng nghệ. Trong cơ cấu xó hội vỡ vậy khỏi niệm cơ sở vật chất kỹ thuật gắn bú chặt chẽ với cỏc hỡnh thức xó hội của nú. Đặc trưng cơ sở vật chất kỹ thuật của phương thức trước thời cụng nghiệp tư bản cũn thủ cụng lạc hậu. Cũn cơ sở vật chất kỹ thuật của nền sản xuất lớn, hiện đại chỉ cú thể là nền cụng nghiệp hiện đại cõn đối phự hợp dự trờn trỡnh độ khoa học kỹ thuạat cụng nghệ ngày càng cao. Để cú cơ sở vật chất và kỹ thuật như vậy cỏc nước đang phỏt triển cần phải tiến hành cụng nghiệp hoỏ. Nước ta thuộc vào nhúm đang phỏt triển, là một trong những nước nghốo nhất thế giới, nụng nghiệp lạc hậu cũn chưa thoỏt khỏi xó hội truyền thống để sang "xó hội văn minh cụng nghiệp". Do đú khỏch quan phải tiến hành cụng nghiệp hoỏ - hiện đại hoỏ là nội dung, phương thức là con đường phỏt triển nhanh cú hiệu quả. Đối với nước ta quỏ trỡnh cụng nghiệp hoỏ cũn gắn chặt với hiện đại hoỏ, nú làm cho xó hội chuyển từ xó hội truyền thống sang xó hội hiện đại làm biến đổi căn bản bộ mặt của xó hội trờn tất cả cỏc lĩnh vực kinh tế, xó hội, chớnh trị… Hiện nay đất nước ta cũn nghốo (thuộc nhúm thứ 3 thỡ việc cụng nghiệp hoỏ - hiện đại hoỏ là con đường tất yếu. Từ Đại hội Đảng VI của Đảng xỏc định đõy là thời kỳ phỏt triển mới - thời kỳ "Đẩy mạnh cụng nghiệp hoỏ - hiện đại hoỏ đất nước" định hướng phỏt triển nhằm mục tiờu "xõy dựng nước ta thành một nước cụng nghiệp cú cơ sở vật chất kỹ thuật hiện đại, cơ cấu kinh tế hợp lý, quan hệ sản xuất tiến bộ, phự hợp với trỡnh độ phỏt triển của lực lượng sản xuất, đời sống vật chất và tinh thần cao, quốc phũng an ninh vững chắc, dõn giàu nước mạnh, xó hội cụng bằng văn minh. Để gúp phần nghiờn cứu về cụng nghiệp hoỏ - hiện đại hoỏ trong khụn khổ bài viết này em xin đề cập đến "Một số vấn để về thực tiễn và lý luận trong sự nghiệp cụng nghiệp hoỏ - hiện đại hoỏ ở Việt Nam" Do trỡnh độ và thời gian cú hạn, bài viết khú trỏnh khỏi những thiếu sút và hạn chế. Vậy kớnh mong nhận được ý kiến của cỏc thầy cụ ở bộ mụn triết học để bài viết của em đạt hiệu quả cao hơn. Em xin chõn thành cảm ơn. B. NỘI DUNG I. SỰ CẦN THIẾT PHẢI TIẾN HÀNH CễNG NGHIỆP HOÁ - HIỆN ĐẠI HOÁ 1. Cụng nghiệp hoỏ là xu hướng mang tớnh quy luật của cỏc nước đi từ nền sản xuất nhỏ đi lờn một nền sản xuất lớn. Để cú một xó hội như ngày nay khụng phải do tự nhiờn mà cú, nú do quỏ trỡnh tớch luỹ về lượng ngay từ khi loài người xuất hiện thỡ sản xuất thụ sơ, đời sống khụng ổn định, cơ sở vật chất hầu như khụng cú gỡ nhưng trải qua sự nỗ lực của con người tỏc động vào giới tự nhiờn, cải biến nú thụng qua lao động, trải qua nhiều thăng trầm của lịch sử giờ đõy con người đó tạo ra được những thành cụng đỏng kể. Thành tự đạt được là do quy luật phỏt triển do tự thõn vận động của con người trong toàn xó hội. Ngày nay cụng cuộc xõy dựng cỏc nước đó cố gắng rất nhiều trong cuộc cạnh tranh chạy đua về kinh tế. Thể hiện cỏc chớnh sỏch, đường lối về phỏt triển kinh tế ngày một toàn diện hơn, về cỏc mặt quan hệ sản xuất, lực lượng sản xuất, nền văn hoỏ và con người của xó hội đú. Cụng nghiệp hoỏ chớnh là con đường và bước đi tất yếu để tạo ra cơ sở vật chất kỹ thuật cho nền sản xuất hiện đại. Cú tiến hành cụng nghiệp hoỏ chỳng ta mới xõy dựng được cơ sở vật chất - kỹ thuật cho chủ nghĩa xó hội ở nước ta. - Mới tiến hành tỏi sản xuất mở rộng nõng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhõn dõn, mới tớch luỹ về lượng mới để xõy dựng thành cụng nền sản xuất lớn xó hội chủ nghĩa. - Mới tăng cường phỏt triển lực lượng giai cấp cụng nhõn. - Mới củng cố quốc phũng giữ vững an nhinh chớnh trị, trật tự an toàn xó hội. - Mới gúp phần xõy dựng và phỏt triển nền văn hỏo dõn tộc, xõy dựng con người mới ở Việt Nam. Như vậy cụng nghiệp hoỏ là xu hướng mang tớnh quy luật cả cỏc nước đi từ một nền sản xuất nhỏ sang nền sản xuất lớn. 2. Tớnh tất yếu phải tiến hành đồng thời cụng nghiệp hoỏ - hiện đại hoỏ của nứoc ta. Sau chiến tranh thế giới lần thứ hai, nhiều nước dự thắng hay bại đều trở thành nước kiệt quệ đó trở thành một trong những nguyờn nhõn cho bước khởi động của cuộc khoa học cụng nghệ hiện đại. Cú thể chia cuộc cỏch mạng khoa học kỹ thuật hiện đại thành hai giai đoạn. - Giai đoạn thứ nhất bắt đàu tư những năm 40 đến giữa những năm 70. Giai đoạn này sử dụng khoa học kỹ thuật để hiện đại hoỏ cỏc cụng cụ sản xuất, phỏt triển kinh tế theo hướng mở rộng và tăng thờm cỏc yếu tố sản xuất. Thực chất đõy là giai đoạn bắt đầu phỏt triển của lực lượng sản xuất cả về con người và cụng cụ sản xuất. Bỡnh quõn tăng trưởng kinh tế hàng năm ở cỏc nước kinh tế phỏt triển là 5,6%. Tốc độ tăng trưởng này được giữ nguyờn trong vũng 20 năm kể t ừ năm 1950 đến 1970. - Giai đoạn hai bắt đầu vào những năm 70 trở đi và cho đến nay vẫn đang tiếp tục rất mạnh mẽ. Giai đoạn này là thực hiện cuộc cỏch mạng với qui mụ lớn và toàn diện trờn lực lượng sản xuất trờn cơ sở ỏp dụng cỏc thành tựu khoa học - kỹ thuật, đổi mới toàn bộ bộ mỏy sản xuất hiện hành trờn cơ sở sử dụng những phương tiện kỹ thuật về cụng nghệ mới khỏc hẳn về nguyờn tắc thay thế hàng loạt cỏc thiết bị lạc hậu bằng cỏc thiết bị hiện đại làm cho năng suất và chất lượng sản phẩm lờn cao. Đõy là giai đoạn biến đổi hẳn về chất của lực lượng sản xuất ở cỏc nước tư bản chủ nghĩa thỡ đõy là thời kỳ mõu thuẫn của lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất lờn cao tạo điều kiện cho sự ra đời của phương thức sản xuất mới. Quỏ trỡnh diễn ra khụng đồng đều ở cỏc nước do nhiều nguyờn nhõn dễ dẫn đến sự chờnh lệch về kinh tế. Trờn thế giới hỡnh thành 3 nhúm nước đú là cỏc cường quốc về kinh tế, cỏc nước t và đang phỏt triển. Sự phõn chia này cũng hỡnh thành nờn cỏc mõu thuẫn cơ bản của xó hội, vấn đề cơ bản của cỏc nước đang phỏt triển là đường lối đấu tranh hoà bỡnh giải quyết mõu thuẫn thụng qua làm cuộc cỏch mạng về kinh tế. Việt Nam là một nước cú nền kinh tế nhỏ, lạc hậu về khoa học kỹ thuật, lực lượng sản xuất cũn non nớt chưa phự hợp với quan hệ sản xuất của xó hội chủ nghĩa. Để cú cơ sở kỹ thuật của nền sản xuất lớn, khụng cũn con đường nào khỏc là cụng nghiệp hoỏ, cơ khớ hoỏ cõn đối và hiện đại trờn trỡnh độ khoa học kỹ thuật phỏt triển cao. Muốn vậy cụng nghiệp hoỏ, hiện đại hoỏ là phỏt triển tuần tự và phỏt triển nhẩy vọt, cựng một lỳc thực hiện hai cuộc cỏch mạng đú là chuyển lao động thụ xơ sang lao động bằng mỏy múc và chuyển lao động mỏy múc sang lao động tự động hỏo cú sự chỉ đạo của Nhà nước theo định hướng XHCN. II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ THỰC TIỄN Lí LUẬN TRONG QUÁ TRèNH THỰC HIỆN CễNG NGHIỆP HOÁ. 1. Lý luận chung. Theo quan niệm của cỏc nhà sỏng lập chủ nghĩa Mỏc, lịch sử sản xuất vật chất của nhõn loại đó hỡnh thành mối quan hệ khỏch quan, phổ biến: Một mặt, con người phải quan hệ với giới tự nhiờn nhằm biến đổi giới tự nhiờn đú, quan hệ này được biểu hiện ở lực lượng sản xuất, mặt khỏc, con người phải quan hệ với nhau để tiến hành sản xuất, quan hệ này được biểu hiện ở quan hẹe sản xuất. Lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất là hai mặt đối lập biện chứng của một thể thống nhất khụng thể tỏch rời - phương thức sản xuất. Mỗi phương thức sản xuất đặc trưng cho một hỡnh thỏi kinh tế - xó hội nhất định, và lịch sử xó hội loài người là lịch sử phỏt triển kế tiếp nhau của cỏc phương thức sản xuất, phương thức sản xuất cũ lạc hậu tất yếu được thay thế bằng phương thức sản xuất mới, tiến bộ hơn. Trong mỗi phương thức sản xuất thỡ lực lượng sản xuất đúng vai trũ quyết định. Lực lượng sản xuất chẳng những là thước đo thực tiễn của con người trong quỏ trỡnh cải tạo tự nhiờn nhàm đảm bảo sự tồn tại và phỏt triển của xó hội loài người mà cũn làm thay đổi quan hệ giữa người với người trong sản xuất, thay đổi cỏc quan hệ xó hội. Tuy nhiờn nếu lực lượng sản xuất là cỏi cấu thành nền tảng vật chất của toàn bộ lịch sử nhõn loại, thỡ quan hẹe sản xuất là cỏi tạo thành cơ sở kinh tế xó hội, là cơ sở hiện thực hoạt động sản xuất tinh thần của con người của toàn bộ những quan hệ tư tưởng, tinh thần và những thiết chế tương ứng trong xó hội. C.Mỏc đó đưa ra kết luận rằng: xó hội loài người phỏt triển trải qua nhiều giai đoạn của sự phỏt triển đú là sự vận động theo hướng tiến lờn của cỏc hỡnh thành kinh tế xó hội, là sự thay thế hỡnh thỏi kinh tế này bằng hỡnh thỏi kinh tế - xó hội khỏc cao hơn mà gốc rễ sõu xa của nú là sự phỏt triển khụng ngừng của lực lượng sản xuất. Rằng sự vật và phỏt triển của cỏc hỡnh thỏi kinh tế - xó hội là do tỏc động của cỏc quy luật khỏch quan. P.Ang - ghen khẳng định "Lịch sử từ xưa đến nay đó tiến triển theo một quỏ trỡnh tự nhiờn, và về căn bản cũng bị chi phối bởi quy luật vận động như nhau". Dẫu luụn giữ quan niệm coi sự phỏt triển của hỡnh thỏi kinh tế xó hội là quỏ trỡnh lịch sử tự nhiờn, bị chi phối bởi quy luật như nhau và "một xó hội ngay cả khi đó phỏt hiện ra quy luật tự nihờn của sự vận động của nú… cũng khụng thể nào nhẩy qua cỏc giai đoạn phỏt triển tự nhiờn hayh dựng sắc lệnh để xoỏ bỏ nhưng giai đoạn đú, song C.Mỏc cũng cho rằng "nú cú thể rỳt ngắn và làm dịu bớt được những cơn đau đẻ". Điều đú cú nghĩa rằng quỏ trỡnh lịch sử tự nhiờn chẳng những cú thể diễn ra tuần tự từ hỡnh thỏi kinh tế xó hội này sang hỡnh thỏi kinh tế xó hội nào đú, trong những điều kiện khỏch quan và hoàn cảnh lịch sử cụ thể. Những tư tưởng cơ bản đú trong học thuyết Mỏc về hỡnh thỏi kinh tế - xó hội chớnh là cơ sở lý luận cho phộp chỳng ta khẳng định sự nghiệp hoỏ cụng nghiệp hoỏ, hiện đại hoỏ theo hướng xó hội chủ nghĩa ở nước ta hiện nay là phự hợp với quy luật khỏch quan trong quỏ trỡnh phỏt triển của dõn tộc ta, của thời đại. Ngày nay, trờn phạm vi toàn thế giới, cụng nghiệp hoỏ vẫn đang được coi là phương hướng chủ đạo, phải trải qua của cỏc nước đang phỏt triển. Đối với nước ta, khi những tư tưởng cơ bản trong học thuyết Mỏc về hỡnh thỏi kinh tế - xó hội được nhận thức lại một cỏch khoa học và sõu sắc với tư cỏch là cơ sở lý luận của cụng nghiệp hoỏ - hiện đại hoỏ đất nước thỡ một mặt, chỳng ta phải đẩy mạnh sự nghiệp này trong tất cả cỏc lĩnh vực của đời sống xó hội để nhanh chúng tạo ra lực lượng sản xuất, hiện đại cho chế độ xó hội mới. Ở đõy "cụng nghiệp hoỏ thực chất là xõy dựng cơ sở vật chất - kỹ thuật của chủ nghĩa xó hội. Đú khụng chỉ đơn giản là tăng thờm tốc độ và tỷ trọng của sản xuất cụng nghiệp trong nền kinh tế, mà là quỏ trỡnh chuyển dịch cơ cấu gắn với căn bản cụng nghiệp, tạo nền tảng cho sự tăng trưởng nhanh, hiệu quả cao và lõu bền của toàn bộ nền kinh tế quốc dõn. Cụng nghiệ hoỏ phải đi đụi với hiện đại hoỏ, kết hợp những bước tiến tuần tự về cụng nghệ với việc tranh thủ những cơ hội đi tắt, đún đầu, hỡnh thành những mũi nhọn phỏt triển theo trỡnh độ tiờn tiến của khoa học cụng nghệ thế giới. Như vậy, từ quan điểm của C.Mỏc về kết cấu chớnh thể của hỡnh thỏi kinh tế - xó hội với tư cỏch là sự thống nhất biện chứng giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất cơ sở hạ tầng kiến trỳc thượng tầng, chỳng ta hoàn toàn cú đủ cơ sở lý luận để khẳng định rằng: sự nghiệp cụng nghiệp hoỏ - hiện đại hoỏ ở nước ta hiện nay là một cuộc cỏch mạng toàn diện, sõu sắc và triệt để tỏc động sõu xa đến tất cả cỏc lĩnh vực đời sống xó hội để xõy dựng hỡnh thỏi kinh tế xó hội ở nước ta. Nhiệm vụ lớn lao mà cuộc cỏch mạng đú phải thực hiện là "tạo ra những điều kiện thiết yếu về vật chất - kỹ thuật, về con người và khoa học cụng nghệ, thỳc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nhằm gúp phần huy động và sử dụng cú hiệu quả mọi nguồn lực, khụng ngừng tăng năng suất lao động, làm cho nền kinh tế tăng trưởng nhanh và bền vững, nõng cao đời sống vật chất và văn hoỏ của nhõn dõn, thực hiện cụng bằng xó hội, bảo vệ và cải thiện mụi trường sinh thỏi". a. Tổng kết, hệ thống, khỏi quỏt hoỏ của quỏ trỡnh cụng nghiệp hoỏ - hiện đại hoỏ: - Như ta đó biết từ khi chủ nghĩa xó hội được xõy dựng tất cả cỏc nước XHCN đều thực hiện nền kinh tế kế hoạch hoỏ tập chung. Cơ chế này duy trỡ một thời gian khỏ dài và được xem là đặc trưng riờng biệt của chủ nghĩa xó hội. Thật sự thỡ khụng phải như vậy. Nền kinh tế tạp chung khụng phải là sản phẩm riờng biệt của chủ nghĩa xó hội, cũng như nền kinh tế thị trường khụng phải là duy nhất được thiết lập trong chủ nghĩa tư bản. nền kinh tế tập chung đó được thiết lập trong chủ nghĩa tư bản được cỏc nước tư bản ỏp dụng từ trước khi nhiều nước xỏc lập XHCN nhưng họ đó xoỏ bỏ nú để chuyển sang cơ chế thị trường. Nhưng cụng bằng mà núi cũng chưa phải là cỏi duy nhất đảm bảo sự tăng trưởng và phỏt triển xó hội theo quan điểm Mỏc - Lờnin thỡ xó hội cộng sản là một xó hội tiờn tiến, con người cú thể "làm theo năng lực hưởng theo nhu cầu" nhưng thực tế trong chủ nghĩa xó hội của cải xó hội chưa đạt đến mức hết sức phong phỳ, dư thừa và cả trong giai đoạn tiếp theo, do vậy trong thời kỳ quỏ độ lờn chủ nghĩa xó hội thỡ tồn tại nền sản xuất kinh tế hàng hoỏ, nền kinh tế thị trường bước phỏt triển cao của nền sản xuất hàng hoỏ là lẽ đương nhiờn. - Đổi mới ở nước ta khụng chỉ giới hạn về lĩnh vực kinh tế mà cũn tạo điều kiện cho chỳng ta nhận thức mới chớnh xỏc hơn về vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa Mỏc - Lờnin tư tưởng Hồ Chớ Minh về thời kỳ quỏ độ lờn chủ nghĩa xó hội, trước đõy ta nhận thức chưa đỳng, hơn thế ta cũn nhận thức sai lầm nghiờm trọng đầy ảo tưởng duy ý chớ về mỡnh. Chỳng ta đó nhận thức lại và đỏnh giỏ đỳng sự thật. Nhờ đổi mới tư duy nhiều vấn đề về cụng nghiệp hoỏ - hiện đại hoỏ được nhận thức lại. - Bảo vệ vận dụng phỏt triển sỏng tạo chủ nghĩa Mỏc, tư tưởng Hồ Chớ Minh. Đú là mục tiờu nhiệm vụ khụng kộm phần quan trọng, làm sỏng tỏ thờm ý nghĩa vai trũ cỏch mạng của cụng cuộc cụng nghiệp hoỏ - hiện đại hoỏ của nước ta hiện nay. Chủ nghĩa Mỏc - Lờnin là khoa học và là một trong những đỉnh cao của trớ tuệ loài người, khụng cú ai cú thể phủ nhận rằng khi lý luận đú được quỏn triệt và vận dụng đỳng đắn thỡ nhõn dõn thế giới đó làm lờn biến cố lịch sử vĩ đại do vậy Đảng ta đó tuyờn bố lấy chủ nghĩa Mỏc - Lờnin, tư tưởng Hồ Chớ Mịnh làm kim chỉ nam cho mọi hoạt động cỏch mạng. - Một mục tiờu cực kỳ quan trọng thể hiện rừ tớnh cỏch mạng của cụng nghiệp hoỏ Việt Nam đú là phấn đấu xõy dựng nước ta trở thành quốc gia cụng nghiệp hoỏ - hiện đại hoỏ "dõn giàu nước mạnh, xó hội cụng bằng văn minh". b. Đường lối chỉ đạo: - Nội dung của cụng nghiệp hoỏ ở nước ta bao gồm 2 nội dung chủ yếu là trang bị kỹ thuật và cụng nghiệp hiện đại cho nền kinh tế quốc dõn, xõy dựng cơ cấu kinh tế hợp lý. - Cỏc Mỏc nhận xột khoa học là động lực của cụng nghiệp hoỏ - hiện đại hoỏ". Vỡ mục tiờu dõn giàu, nước mạnh, xó hội cụng bằng văn minh, hội nghị TW II một lần nữa nhấn mạnh" cựng với giỏo dục và đào tạo khoa học và cụng nghệ là quốc sỏch hàng đầu là động lực phỏt triển kinh tế xó hội, là điều kiện cần thiết để giữ vững độc lập dõn tộc, xõy dựng thành cụng chủ nghĩa xó hội, là nhõn tố quyết định cụng nghiệp hoỏ - hiện đại hoỏ". - Xõy dựng cơ cấu kinh tế hợp lý trong quỏ trỡnh cụng nghiệp hoỏ - hiện đại hoỏ là một hoạt động cú ý thức, cú kế hoạch và do đú tất yếu phải dựa vào nhõn tố dõn số và nhu cầu, điều kiện tự nhiờn và tiềm tàng của đất nước, điều kiện phỏt triển của lực lượng sản xuất khoa học kỹ thuật và cụng nghệ, nguồn vốn tớch luỹ quan hệ kinh tế quốc tế. Theo qui luật của vận động thỡ đấu tranh là cha đẻ của vận động. Ở nước ta là một nước cú nền kinh tế thấp thỡ việc tồn tại 5 thành phần kinh tế là tất yếu. 5 thành phần đú là: kinh tế nhà nước (quốc doanh), kinh tế tập thể, kinh tế cỏ thể, kinh tế tư nhõn và kinh tế tư bản nhà nước trong đú kinh tế nhà nước giữ vai trũ chủ đạo dưới sự lónh đạo của Nhà nước. Việc tồn tại 5 thành phần kinh tế là khỏch quan nhưng kiểm soỏt được nhằm đảm bảo cỏc qui luật của cạnh (cú cạnh tranh mới cú phỏt triển) của nội bộ ngành kinh tế theo hướng XHCN. Tổng kết: Nhận thức sai lầm về chủ nghĩa xó hội và về thời kỳ quỏ độ, từ nhận thức trờn nền trong thực tiễn khụng thể dẫn đến những sai lầm nụn núng trong cỏch làm và bước đi, thiếu kết hợp hài hoà quỏ trỡnh vận dụng quy luật tuần tự với qui luật nhảy vọt, để tỡm ra mụ hỡnh phỏt triển nhanh, đưa nước ta phỏt triển theo định hướng đó định. - Áp dụng một cỏch mỏy múc mụ hỡnh "kinh tế chỉ huy" và theo đú là cơ chế quan liờu bao cấp mang nặng tớnh hiện vật kộo dài, chớnh mụ hỡnh và cơ chế này đó vi phạm nghiờm trọng qui luật lợi ớch của người lao động và của chủ thể kinh tế. Vụ tỡnh hay hữu ý đó xoỏ đi những mặt tớch cực của kinh tế thị trường, làm kỡm hóm sự phỏt triển khoa học cụng nghệ và lực lượng sản xuất. 2. Thực tiễn: a. Kinh nghiệm của cỏc nước đi trước cho thấy mọi quỏ tỡnh cụng ngiệp hoỏ thành cụng cho đến nay đều đũi hỏi phải cú điều kiện sau đõy: + Thứ nhất là thị trường: Lịch sử nhõn loại chưa cú một quốc gia nào khi cụng nghiệp hoỏ mà khụng cần đến thị trường, vốn, cụng nghệ, lao động, tài nguyờn. Cỏc chớnh sỏch tự do hoỏ thương mại, giỏ cả, tớn dụng… Là cực kỳ quan trọng trong việc mở rộng tị trường trong nước cũn thị trường ngoài nước, trong thời kỳ trướ cỏc quốc gia đó phải dựng chiến tranh để phõn chia thị trường thế giới. Ngày nay người ta khụng cũn chiến tranh mà vẫn mở rộng thị trường thụng qua thoả thuận ký kết cỏc hiệp nghị thương mại giữa cỏc quốc gia trờn cơ sở hai bờn cựng cú lợi. Đối với Việt Nam thỡ thị trường cú ý nghĩa rất quan trọng, đồng thời Việt Nam là thị trường hấp dẫn cho việc đầu tư nước ngoài. + Nguồn nhõn lực: Đõy là một trong những hạt nhõn của lực lưọng sản xuất. Thực tế ở cỏc nước đó tiến hành cụng nghiệp hoỏ- hiện đại hoỏ cho thấy việc xỏc lập một cơ cấu nguồn nhõn lực thớch hợp, đầu tư tài chớnh đủ cho cỏc giỏo dục và y tế, thực hiện cơ chế thị trường trong việc sử dụng nhõn lực kết hợp với chớnh sỏch ưu đói. Là nguồn gốc cơ bản của thành cụng. Đối với Việt Nam khụng cũn con đường nào khỏc là hợp tỏc trung tõm kỹ thuật cú nguồn nhõn lực chất lượng cao đồng thời đẩy mạnh giỏo dục đào tạo. + Thứ hai là cụng nghệ về vốn: Để phỏt triển lực lượng sản xuất phự hợp với quan hệ sản xuất của XHCN thỡ khụng thể khụng cần đến cụng nghệ và vốn. Thực tế cho thấy cỏc nước đi trước phỏt triển cụng nghiệp hoỏ - hiện đại hoỏ đều dựa chủ yếu vào phỏt triển cụng nghệ và vốn. Đối với Việt Nam thỡ thu hỳt vốn và cụng nghệ tiờn tiến của nước ngoài là cần thiết đồng thời cú chớnh sỏch thu hỳt vốn trong nước và phỏt triển cụng nghệ với 3 đặc trưng chủ yếu trờn mụ hỡnh cụng nghiệp hoỏ hiện đại hoỏ ở Việt Nam phải tận dụng tối đa lợi thế của nền kinh tế phỏt triển cao hơn, cú chớnh sỏch cụ thể đỳng đắn để điều chỉnh sự vận động của cỏc nhõn tố trờn phục vụ đắc lực vào thực tiễn. b. Phương hướng nội dung, mục tiờu của cụng gnhiệp hoỏ. - Phương hướng hiện nay là cụng nghiệp hoỏ rỳt ngắn. Mụ hỡnh này thừa kế tất cả ưu việc của mụ hỡnh cụng nghiệp hoỏ ở cỏc nước trờn thế giới đồng thời tớnh đến đặc điểm cụ thể thiờn nhiờn con người Việt Nam. + Nội dung tuỳ thuộc vào giai đoạn mà Đảng đó đ