Để phát triển kinh tế xã hội nguồn vốn đóng vai trò hết sức quan trọng là nhân tố cần và đủ cho bất kỳ nhu cầu phát triển kinh tế cũng như phát triển các hoạt động kinh doanh của nhà nước ,tổ chức kinh tế phi kinh tế. Để có nguồn vốn đáp ứng nhu cầu của các thành phần kinh tế ,ngân hàng và các tổ chức tín dụng khác luôn là lực lượng giữ vai trò chủ đạo cùng với đó hoạt động huy động huy động vốn trở trở thành hoạt động chủ đạo trong hoạt động của các ngân hàng .không chỉ để phục vụ nhu cầu về vốn của các tổ chức kinh tế mà còn là hoạt động duy trì sự sống còn cũng như phát triển của ngân hàng .
Là một ngân hàng thương mại hàng đầu trong hệ thống ngân hàng thương mại của Việt Nam ,và hoạt động trong môi trường tài chính nông nghiệp –nông thôn ,ngân hàng Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn Việt Nam (NHNo&PTNT) cũng như các ngân hàng khác luôn quan tâm ,chú trọng hoạt động huy động vốn nhằm khai thác tối đa lượng tiền nhàn rỗi trong dân cũng như trong các tổ chức kinh tế ,phi kinh tế để có thể luôn đáp ứng tối đa nhu cầu về vốn để phát triển kinh tế của các thành phần kinh tế .
Đang được thực tập tại một chi nhánh của hệ thống NHNo&PTNT Việt Nam , cảm thấy hoạt động huy động vốn là một hoạt động rất quan trọng của chi nhánh mình đang thực tập và cũng đã được ban lãnh đạo của NH rất chú trọng .tôi đã chọn đề tài “ nâng cao hiệu quả huy động vốn tại NHNo&PTNT Việt Nam chi nhánh Huyện Hoà An -tỉnh Cao Bằng ”.làm để tài nghiên cứu.
Bài viết được chia làm 3 chương :
Chương 1 : Khái quát về NHNo&PTNT Việt Nam chi nhánh huyện Hòa An – tỉnh Cao Bằng .
Chương 2 : Thực trang hiệu quả huy động vốn tại chi nhánh NHNo&PTNT huyện Hòa An .
Chương 3 : Kiến nghị một số giải pháp nâng cao hiệu quả huy động vốn tại chi nhánh NHNo&PTNT huyện Hòa An .
Trong quá trình nghiên cứu, thực hiện đề tài tôi đã nhận được sự giúp đỡ, chỉ bảo rất tận tình của ban lãnh đạo cũng như ,các cán bộ công nhân viên của NH, đặc biệt là sự hướng dẫn chu đáo và nhiệt tình của THS. Vũ Anh trọng .Mặc dù đã có rất nhiều cố gắng nhưng do trình độ nhân thức cũng như khả năng nghiên cứu còn hạn chế nên đề tài không thể tránh được những thiếu xót .rất mong ban lãnh đạo NH ,quí thầy cô có ý kiến đóng góp để đề tài được hoàn thiện và có tính khả thi hơn trong thực tế .
64 trang |
Chia sẻ: oanhnt | Lượt xem: 1300 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Nâng cao hiệu quả huy động vốn tại NHNo&PTNT Việt Nam chi nhánh Huyện Hoà An -Tỉnh Cao Bằng, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
LỜI MỞ ĐẦU
Để phát triển kinh tế xã hội nguồn vốn đóng vai trò hết sức quan trọng là nhân tố cần và đủ cho bất kỳ nhu cầu phát triển kinh tế cũng như phát triển các hoạt động kinh doanh của nhà nước ,tổ chức kinh tế phi kinh tế. Để có nguồn vốn đáp ứng nhu cầu của các thành phần kinh tế ,ngân hàng và các tổ chức tín dụng khác luôn là lực lượng giữ vai trò chủ đạo cùng với đó hoạt động huy động huy động vốn trở trở thành hoạt động chủ đạo trong hoạt động của các ngân hàng .không chỉ để phục vụ nhu cầu về vốn của các tổ chức kinh tế mà còn là hoạt động duy trì sự sống còn cũng như phát triển của ngân hàng .
Là một ngân hàng thương mại hàng đầu trong hệ thống ngân hàng thương mại của Việt Nam ,và hoạt động trong môi trường tài chính nông nghiệp –nông thôn ,ngân hàng Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn Việt Nam (NHNo&PTNT) cũng như các ngân hàng khác luôn quan tâm ,chú trọng hoạt động huy động vốn nhằm khai thác tối đa lượng tiền nhàn rỗi trong dân cũng như trong các tổ chức kinh tế ,phi kinh tế để có thể luôn đáp ứng tối đa nhu cầu về vốn để phát triển kinh tế của các thành phần kinh tế .Đang được thực tập tại một chi nhánh của hệ thống NHNo&PTNT Việt Nam , cảm thấy hoạt động huy động vốn là một hoạt động rất quan trọng của chi nhánh mình đang thực tập và cũng đã được ban lãnh đạo của NH rất chú trọng .tôi đã chọn đề tài “ nâng cao hiệu quả huy động vốn tại NHNo&PTNT Việt Nam chi nhánh Huyện Hoà An -tỉnh Cao Bằng ”.làm để tài nghiên cứu.
Bài viết được chia làm 3 chương :
Chương 1 : Khái quát về NHNo&PTNT Việt Nam chi nhánh huyện Hòa An – tỉnh Cao Bằng .
Chương 2 : Thực trang hiệu quả huy động vốn tại chi nhánh NHNo&PTNT huyện Hòa An .
Chương 3 : Kiến nghị một số giải pháp nâng cao hiệu quả huy động vốn tại chi nhánh NHNo&PTNT huyện Hòa An .
Trong quá trình nghiên cứu, thực hiện đề tài tôi đã nhận được sự giúp đỡ, chỉ bảo rất tận tình của ban lãnh đạo cũng như ,các cán bộ công nhân viên của NH, đặc biệt là sự hướng dẫn chu đáo và nhiệt tình của THS. Vũ Anh trọng .Mặc dù đã có rất nhiều cố gắng nhưng do trình độ nhân thức cũng như khả năng nghiên cứu còn hạn chế nên đề tài không thể tránh được những thiếu xót .rất mong ban lãnh đạo NH ,quí thầy cô có ý kiến đóng góp để đề tài được hoàn thiện và có tính khả thi hơn trong thực tế .
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Chương 1 : KHÁI QUÁT VỀ CHI NHÁNH NHNo&PTNT HUYỆN HÒA AN TỈNH CAO BẰNG
Đối với một nước đang phát triển có tốc độ tăng trưởng bình quân cao và ổn định như Việt Nam nhu cầu về vốn để phát triển kinh tế trở nên bức thiết hơn bao giờ hết. Điều đó đòi hỏi các NH cũng như các tổ chức tín dụng phải có chính sách huy động vốn có hiệu quả đáp ứng nhu cầu về vốn của các thành phần kinh tế trong nền kinh tế quốc dân .Ở Việt Nam hiện nay có thể nói NHNo&PTNT Việt Nam luôn là lá cờ đầu trong việc đáp ứng nhu cầu về vốn cho phát triển kinh tế trong hệ thống NHTM và hệ thống NH ở nước ta.
1.Khái niệm về NHTM :
Hiện nay tồn tại rất nhiều những khái niệm được đưa ra trong luật của các quốc gia ,trong các tài liệu nghiên cứu ,tuy nhiên nổi lên hai cách đưa ra khái niệm :
Thứ nhất là đưa ra khái niệm của ngân hàng trên cơ sở các chức năng mà chúng thực hiện trong nền kinh tế .ví dụ : Ngân hàng là loại hình tổ chức tài chính cung cấp một danh mục các dịch vụ tài chính đa dạng nhất –đặc biệt là tín dụng ,tiết kiệm và các dịch vụ thanh toán –và thực hiện nhiều chức năng tài chính nhất so với bất kì một tổ chức kinh doanh nào trong nền kinh tế .
Thứ hai là đưa ra khái niệm đứng từ giác độ quản lý luật pháp .ví dụ ,ở Mỹ “ ngân hàng được định nghĩa như một công ty thành viên của công ty bảo hiểm tiền gửi Liên bang.’’
Định nghĩa ngân hàng thương mại (NHTM) trong luật NH của một số nước .Có thể liệt kê một số văn bản luật định nghĩa ngân hàng như sau: Tại pháp lệnh NH ,hợp tác xã tín dụng và công ty tài chính năm 1990, NHTM được hiểu là tổ chức kinh doanh tiền tệ mà hoạt động chủ yếu và thường xuyên là nhận tiền gửi của khách hàng với trách nhiệm hoàn trả và sử dụng số tiền đó để cho vay ,thực hiện nhiệm vụ chiết khấu và làm phương tiện thanh toán .
Tại luật các tổ chức tín dụng :NH được hiểu là loại hinh tổ chức tín dụng được thực hiện toàn bộ hoạt đông ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác có liên quan .theo tính chất và mục tiêu hoạt động ,các loại hình ngân hàng gồm NHTM ,ngân hàng đầu tư ,ngân hàng phát triển ,ngân hàng chính sách …và các loại hình ngân hàng khác .trong đó ,hoạt động ngân hàng là hoạt động kinh doanh tiền tệ và dịch vụ ngân hàng với nội dung thường xuyên là nhận tiền gửi ,sử dụng số tiền này để cấp tín dụng và cung ứng ứng các dịch vụ thanh toán
Vậy tóm lại, có thể hiểu NHTM như sau:
NHTM là một loại hình trung gian tài chính cung cấp danh mục dịch vụ tài chính đa dạng ,với hoạt động cơ bản là nhận gửi ,cho vay và thanh toán 2. Khái quát về chi nhánh NHNo&PTNT huyện Hòa An –tỉnh Cao Bằng .2.1. Thông tin chung về chi nhánh NHNo&PTNT huyện Hòa An – tỉnh Cao Bằng .
*Tên Ngân hàng : NHNo&PTNT Việt Nam chi nhánh huyện Hòa An tỉnh Cao Bằng .
*Tên giao dịch : Agribank chi nhánh huyện Hòa An tỉnh Cao Bằng .*Hình thức pháp lý : NHTM hoạt động theo mô hình tổng công ty ,là chi nhánh cấp 3 trực thuộc NHNo&PTNT Việt Nam .
*Ngành nghề kinh doanh : Các hoạt động tín dụng ,tài chính ,chứng khoán ,thanh toán ( trong nước và quốc tế ,kinh doanh vàng bạc đá quí ,ngoại tệ, mỹ nghệ .)
*Trụ sở chính : SỐ 7 đường Pác bó – thị trấn Nước Hai – huyện Hòa An – tỉnh Cao Bằng .
*Tel :026 325 643 – Fax : 026 325 6434
2.2 Qúa trình ra đời và phát triển :
Năm 1988 NHNo&PTNT Việt Nam được thành lập cùng với đó là sự ra đời của hàng loạt chi nhánh cấp 1 ,cấp 2 , cũng như các đại lý ...Của NHNo&PTNT Việt Nam .cho đến nay NHNo&PTNT Việt Nam đã có một hệ thống các chi nhánh cũng như đại lý rộng khắp trên toàn lãnh thổ Việt Nam .là NHTM hàng đầu trong hệ thống NHTM của Việt Nam .Là một chi nhánh cấp 2 của NHNo&PTNT Việt Nam ,chi nhánh NHNo&PTNT huyện Hoà An tỉnh Cao Bằng có thể là một mô hình thu nhỏ của NHNo&PTNT Việt Nam với mô hình tổ chức cũng như các hoạt động cơ bản của NHNo&PTNT Việt NAM .Có trụ sở chính đặt tại thị trấn Nước Hai ,trung tâm chính trị -kinh tế- văn hoá của Huyện .Ngân hàng có nhiều thuận lợi khi luôn nhận được sự quan tâm của các tổ chức kinh tế xã hội đóng trên địa bàn .với cơ cấu tổ chức đơn giản :một giám đốc điều hành ,một phó giám đốc phụ trách ,hai phòng ban (Tín dụng và Kế toán ), một chi nhánh ngân hàng cấp3 và 4 phòng giao dịch có thể nói chi nhánh NHNo&PTNT Huyện Hoà An có cơ cấu tổ chức khá gọn nhẹ phù hợp với điều kiện cũng như yêu cầu công việc tại địa bàn mình, với trụ sở làm việc khá khang trang và đươc đầu tư mạng máy tính nội bộ với một máy chủ và 8 máy nối mạng .ngân hàng luôn đảm bảo có mối liên hệ và thực hiện tốt các nhiệm vụ mà ngân hàng tỉnh cũng như NHNo&PTNT Việt Nam giao cho .Từ khi thành lập cho đến nay chi nhánh Huyện Hoà An luôn đóng góp và giữ vai trò quan trọng trong công tác đảm bảo nguồn vốn cho phát triển kinh tế , đóng góp tích cực vào công cuộc xoá đói giảm nghèo của địa phương,là tổ chức hàng đầu về công tác huy động vốn trong các tổ chức hoạt động trên địa bàn .cùng với sự phát triển của NHNo&PTNT Việt Nam chi nhánh Huyện Hoà An ngày càng có bước phát triển lớn mạnh3. Đặc điểm kinh tế – kỹ thuật chủ yếu của ngân hàng :
3.1 sản phẩm dịch vụ :
Từ khi thành lập cho đến nay chi nhánh NHNo&PTNT huyện Hòa An tỉnh Cao Bằng luôn hoàn thành suất xắc các chỉ tiêu kinh tế mà ngân hàng cấp trên giao cho với các sản phẩm và các dịch vụ ngân hàng ngày càng đa dạng bao gồm một danh mục các sản phẩm và dịch vụ cũng như các tiện ích ngân hàng ngày càng được mở rộng và hoàn thiện bao gồm :Biểu phí,tài khoản,tiết kiệm,kỳ phiếu,tín dụng,bảo lãnh ,cho thuê tài chính,chiết khấu chứng từ,kinh doanh chứng khoán,thanh toán quốc tế,thẻ,kinh doanh ngoại tệ,mỹ nghệ,vàng bạc đá quý,in -thương mại…Cùng với sự phát triển của nền kinh tế ,nhu cầu về vốn của các thành phần kinh tế ngày càng đa dạng và phong phú điều này đòi hỏi chi nhành cũng như hệ thống ngân hàng phải có những chính sách huy động vốn phù hợp để đảm bảo nhu cầu về vốn của các thành phần kinh tế qua đó hoàn thành các mục tiêu kinh tế mà ngân hàng cấp trên giao cho.
3.2 Thị trường .
Có thể nói hiếm có loại hình doanh nghiệp nào lại có thị trường rộng lớn như Agribank – Hoạt động trong thị trường tài chính nông nghiệp nông thôn ,cho đến nay Agribank đã có hệ thống các chi nhánh ngân hàng đa cấp trải đều trên toàn bộ diện tích của đất nước và có rất nhiều đại lý cũng như các công ty trực thuộc có trụ sở đặt tại nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới .
Với xu thế hội nhập như hiện nay có thể nói thị trường tài chính quốc tế là thị trường mà không chỉ Agribank mà tất cả các ngân hàng cùng hướng tới bên cạnh thị trường tài chính trong nước cũng rất tiềm năng các ngân hàng cần xác định đâu là thị trường chủ lực dựa trên những cơ hội và thách thức để qua đó có những bước đi đúng hướng .
3.3.Khách hàng
Với thị trường tài chính nông nghiệp nông thôn rộng lớn ,Agribank phụ vụ một số lượng khách hàng đông đảo bao gồm :
Các pháp nhân Việt Nam chủ yếu là các hộ nông dân ,các hộ kinh doanh ,các doanh nghiệp ,các tổ chức tài chính …
4. Khái quát cơ cấu tổ chức và hoạt động kinh doanh của chi nhánh NHNo&PTNT huyện Hòa An tỉnh Cao Bằng .
HuyÖn Hoµ An cã 23 x· vµ 1 thÞ trÊn, nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp lµ chñ yÕu do vËy nhu cÇu vèn cña nguêi d©n ngµy cµng trë nªn cÊp thiÕt. Ng©n hµng cã vai trß hÕt søc quan träng trong viÖc ®¸p øng nhu cÇu vèn, vay ph¸t triÓn s¶n xuÊt. Mçi n¨m NHNo & PTNT cho vay kho¶ng mét ngµn lît hé d©n. Doanh sè vay ngµy cµng t¨ng, sè hé vay ngµy cµng nhiÒu, nhiÒu hé d©n ®· chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ tù cÊp tù tóc sang nªn kinh tÕ hµng ho¸ ®a thµnh phÇn. Ban l·nh ®¹o NHNo & PTNT bíc ®Çu ®· cã nh÷ng bíc ®i ®óng ®¾n trong viÖc ®iÒu hµnh kinh doanh cña ng©n hµng. G¾n lîi Ých, tr¸ch nhiÖm cña c¸ nh©n víi tËp thÓ, ®ång thêi ®îc sù quan t©m gióp ®ì cña c¸c ngµnh c¸c cÊp ho¹t ®éng kinh doanh cña NHNo & PTNT HuyÖn Hoµ An ®· ®¹t ®îc kÕt qu¶ t¬ng ®èi kh¶ quan.
HiÖn nay ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn cña NHNo & PTNT HuyÖn Hoµ An gåm cã 37 ngêi ph©n bæ cho c¸c phßng ban: Ban gi¸m ®èc ®iÒu hµnh cao nhÊt, tiÕp ®Õn lµ c¸c phßng ban chøc n¨ng... chi nh¸nh ho¹t ®éng víi ph¬ng ch©m ph¸t triÓn an toµn, hiÖu qu¶.
S¬ ®å c¸c phßng ban cña chi nh¸nh NHNo & PTNT huyÖn Hoµ an, như sau:
Ban Giám đốc
Phòng tín dụng
Phòng kế toán
Ngân hàng cấp III
* Ban gi¸m ®èc gåm :
+ Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh phô tr¸ch chung
+ 01 Phã Gi¸m ®èc: phô tr¸ch c«ng t¸c kÕ to¸n ng©n quÜ
+ 01 Phã Gi¸m ®èc: kiªm Gi¸m ®èc Ng©n hµng cÊp III.
* Phßng kÕ to¸n kho quü :
Bao gåm hai bé phËn
- Bé phËn quü : cã hai c¸n bé
- Bé phËn kÕ to¸n giao dÞch trùc tiÕp víi kh¸ch hµng bao gåm cã 5 c¸n bé, trong ®ã Trëng phßng kÕ to¸n phô tr¸ch chung vµ thùc hiÖn viÖc ®iÒu hµnh c«ng viÖc chung cña phßng kiªm kiÓm so¸t tríc quÜ.
+ KÕ to¸n liªn hµng
+ KÕ to¸n tiÕt kiÖm
+ KÕ to¸n cho vay
+ KÕ to¸n vÒ chi tiªu néi bé
- VÒ tr×nh ®é cã ®ñ chuyªn m«n nghiÖp vô cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm trong c«ng viÖc.
C¸c nh©n viªn ngåi sau quÇy lµm viÖc tiÕp xóc trùc tiÕp víi kh¸ch hµng. Bµn lµm viÖc cña Trëng phßng kÕ to¸n ®îc ®Æt s¸t víi bé phËn quü cã ng¨n c¸ch. Víi ®µ ph¸t triÓn khoa häc kÜ thuËt t¹i NHNo & PTNT HuyÖn Hoµ An ®· ®îc trang bÞ hÖ th«ng m¸y vi tÝnh gåm cã 8 m¸y, trong ®ã cã 1 m¸y chñ vµ 6 m¸y tr¹m.
*Phßng kinh doanh: gåm 13 c¸n bé, trong ®ã cã 01 Trëng phßng phô tr¸ch chung, 01 Phã phßng lµ ngêi phô gióp c«ng viÖc cho Trëng phßng kiªm c¸n bé phô tr¸ch ®Þa bµn vµ 11 c¸n bé. Mçi c¸n bé tÝn dông phô tr¸ch tõ 1 ®Õn 2 x·, v× vËy c¸n bé tÝn dông cã ®iÒu kiÖn ®i s©u, ®i s¸t ®Õn tõng hé, ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô, ®ång thêi còng h¹n chÕ ®îc rñi ro.
*Chi nh¸nh NH cÊp III Cao B×nh: cã 14 c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc, trong ®ã cã 01 Phã Gi¸m ®èc NH huyÖn, phô tr¸ch NH CÊp III Cao B×nh, 01 Phã trëng phßng kÕ to¸n ng©n quü phô tr¸ch tæ kÕ to¸n, 01 Phã trëng phßng tÝn dông phô tr¸ch tæ tÝn dông NH CÊp III Cao B×nh. NH CÊp III Cao B×nh thùc hiÖn chÕ ®é h¹ch to¸n phô thuéc.
HuyÖn Hoµ an cã 23 x· vµ 1 thÞ trÊn, trong ®ã: Trung t©m NH huyÖn trùc tiÕp qu¶n lý 10 x· vµ 1 thÞ trÊn, NH cÊp III Cao B×nh qu¶n lý 13 x·.5.Mục tiêu phương hướng hoạt động trong những năm tới .
5.1.Mục tiêu chung.
1 – Phôc vô tèt môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña ®Þa ph¬ng ®· ®Ò ra trong n¨m 2007
2 – PhÊn ®Êu t¨ng trëng nguån vèn v÷ng ch¾c, më réng quy m« ho¹t ®éng TD, c¸c dÞch vô, tiÖn Ých NH,. Kinh doanh cã l·i, ®¶m b¶o thu nhËp cho CBCNVC trong toµn ®¬n vÞ ®¹t hÖ sè l¬ng kinh doanh cña NH cÊp trªn ®Ò ra, trªn c¬ së ®¶m b¶o an toµn trong ho¹t ®éng kinh doanh.
5.2.Mục tiêu cụ thể .
1- VÒ c«ng t¸c huy ®éng vèn: PhÊn ®Êu ®Õn thêi ®iÓm 31/12/2007 tæng nguån vèn huy ®éng trªn ®Þa bµn lµ: 70.500 triÖu ®ång ( kh«ng kÓ tiÒn göi thanh to¸n cña kho b¹c nhµ níc), so víi thêi ®iÓm 31/12/2006 t¨ng 14.062 triÖu ®ång, tèc ®é t¨ng trëng ®¹t: 25%.
Trong ®ã:
- Huy ®éng tiÒn göi tiÕt kiÖm cña d©n c lµ: 58.000 triÖu ®ång, so víi thêi ®iÓm 31/12/2006t¨ng 11.344 triÖu ®ång, tèc ®é t¨ng trëng ®¹t 24,3%.
- Huy ®éng tiÒn göi c¸c tæ chøc kinh tÕ, tiÒn göi kh¸c lµ: 12.500 triÖu ®ång. So víi thêi ®iÓm 31/12/2006t¨ng 2.718 triÖu ®ång, tèc ®é t¨ng trëng ®¹t 28%.
2 - Sö dông vèn: PhÊn ®Êu ®Õn thêi ®iÓm 31/12/2007 tæng d nî ®¹t: 47.500 triÖu ®ång, so víi thêi ®iÓm 31/12/2006 t¨ng 9.550 triÖu ®ång, tèc ®é t¨ng trëng ®¹t 25 %.
3- Nî qu¸ h¹n: Nî qu¸ h¹n < 1%/ Tæng d nî.
4 - KÕt qu¶ tµi chÝnh: PhÊn ®Êu ®¹t hÖ sè l¬ng kinh doanh tõ 1,2 trë lªn.
CHƯƠNG 2 .KHÁI QUÁT THỰC TRẠNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI CHI NHÁNH NHNo&PTNT HUYỆN HÒA AN TỈNH CAO BẰNG
1.Vốn và quản lý vốn trong hoạt động kinh doanh của NHTM .
1.1. Khái niệm .
Vốn ngân hàng được hiểu là những giá trị tiền tệ do NHTM huy động và tạo lập được để phục vụ cho các hoạt động kinh doanh nhằm phục vụ cho các hoạt động kinh doanh nhằm mục tiêu sinh lợi .Có thể khái quát các loại vốn của ngân hàng gồm :Vốn huy động ,Vốn đi vay , Vốn khác , Vốn tự có .
Tóm lại ,có thể nói về vốn của NHTM như sau :tự có một phần ,huy động phần lớn ,có thêm một số nguồn khác và đi vay thiếu hụt .1.2. Vốn huy động và các phương thức huy động vốn của NHTM.
1.2.1 Vốn huy động .
Khái niệm : là những giá trị tiền tệ ngân hàng nhận được từ khách hàng để sử dụng cho hoạt động kinh doanh của mình ,với bổn phận làm nghiệp vụ ngân quỹ cho những khách hàng đó ( tức là phải trả trong giới hạn số tiền nhận được cộng với số tiền lãi hoặc không, thực hiện những lệnh trả tiền của người gửi thông qua séc , lệnh chuyển khoản ,thư tín dụng)
Vốn huy động của ngân hàng bao gồm :
- Tiền gửi tổ chức kinh tế trong đó có các danh mục tiền gửi sau : Tiền gửi không kỳ hạn : là tiền gửi mà khách hàng có thể rút ra bất kỳ lúc nào và NH phải thực hiện theo yêu cầu này .Với loại hình này ,mục đích của khách hàng theo thứ tự quan tâm là : Hưởng dịch vụ qua ngân hàng ,an toàn tài sản ,tạo cơ sở sử dụng dịch vụ ngân hàng khác ,sinh lời ,tuy là nguồn vốn không kỳ hạn nhưng tính ổn định tương đối cao .các NH có thể lường trước biến động trong lượng tiền gửi của các DN nhờ nghiên cứu chu kỳ kinh doanh của DN đó ,tiền gửi không kỳ hạn có quy mô lớn và chiếm tỷ trọng lớn trong tổng vốn huy động .mặc dù tiền gửi không kỳ hạn nhưng chi phí trả lãi cao .chẳng hạn , để có được nguồn vốn này đòi hỏi NH phải có cơ sở hạ tầng tốt cũng như sự đa dạng trong các dịch vụ ( ví dụ phải có hệ thống nối mạng Reuter , tham gia hệ thông thanh toán quốc tế Swif ( phí thường niên cũng lên tới 1000$/ năm ) phải có đội ngũ cán bộ thông thạo hoạt động xuất nhập khẩu cũng như kinh doanh ngoại hối .)… Tiền gửi có kỳ hạn : là loại tiền gửi được gửi vào NH mà có sự thỏa thỏa thuận giữa khách hàng và ngân hàng .Như vậy ,về nguyên tắc ,khách hàng gửi tiền chỉ được rút tiền ra khi đến hạn đã thỏa thuận .và mục đích quan tâm của khác hàng khi gửi tiền vào ngân hàng là : sinh lời và an toàn .Tiền gửi có kỳ hạn có quy mô nhỏ và và chiếm tỷ trọng lớn trong tổng vốn huy động ,có tính ổn định cao nhưng thường ngắn hạn .
- Tiền gửi của các tổ chức tài chính- tín dụng khác :
Nội dung : thể hiện ở các khoản mục tiền gửi của các tổ chức tín dụng khác .
Mục đích của khách hàng là để tận dụng các dịch vụ của ngân hàng .một điều có thể nhận thấy là tiền gửi của các tổ chức tài chính –tín dụng khác tính ổn định không cao – thường các NH khác chỉ duy trì số dư tối thiểu tương đối lớn và các NH khác thường không kỳ hạn hoặc nếu có kỳ hạn cũng chỉ ngắn hạn .loại hình này có quy mô và tỷ trọng nhỏ nhưng chi phí trả lãi lại rất lớn .thường được sử dụng để làm cơ sở bán các dịch vụ thanh toán của NH .( ví dụ như thanh toán bù trừ ,trung gian thanh toán cho các NH nhỏ ,điều tra thông tin doanh nghiệp .)
- Phát hành giấy tờ có giá bao gồm hai loại sau :
Kỳ phiếu ngân hàng : Thực chất đây là một giấy nhận nợ của ngân hàng với cam kết trả lãi và gốc sau 1 thời gian nhất định ( ngắn hạn <12 tháng ).mục đích của khách hàng là :sinh lời ,sử dụng tài sản có tính lỏng cao ( dễ dàng chuyển nhượng – ví dụ trên thị trường chứng khoán thông qua các công ty chứng khoán ),an toàn tài sản .có quy mô mô và tỷ trọng ngày càng lớn trong tỷ trọng nguồn vốn của ngân hàng .
Đây còn là công cụ giúp tái cơ cấu hoạt động của ngân hàng – đặc biệt phù hợp với các ngân hàng bán buôn .nó cung cấp nguồn vốn ngắn hạn ổn định cho ngân hàng ,có chi phí trả lãi thấp ,có khả năng chuyển nhượng đặc biệt là kỳ phiếu vô danh ( nếu là kỳ phiếu đích danh thì khó chuyển nhượng hơn nhưng lại an toàn hơn .)
Kỳ phiếu ngân hàng : đây thực chất cũng là một giấy tờ nhận nợ của ngân hàng với cam kết hoàn trả lãi và gốc sau một thời gian nhất định (thường là trung và dài hạn ).Mục đích của khách hàng thì cũng tương tự như đối với kỳ phiếu đó là : sinh lời và sử dụng tài sản có tính lỏng cao .Là nguồn vốn rất ổn định có kỳ hạn trung và dài hạn .thậm chí nguồn vốn này còn được coi có tính chất tương tự như nguồn vốn tự có của NH .Có quy mô huy động và tỷ trọng ngày càng lớn trong tổng vốn của NH .NH thường sử dụng nguồn vốn này nhằm một số mục đích sau :
- Cho các dự án trung và dài hạn – Ví dụ như phát triển cơ sở hạ tầng tái cơ cấu .
- Tạo nên sự bền vững chắc về tài chính cho bản thân ngân hàng Chi phí trả lãi của NH rất cao – cao hơn so với lãi suất huy động tiền gửi cùng kỳ hạn ,bởi thời hạn dài đồng nghĩa với rủi ro cao , mệnh giá lớn nên phạm vi khách hàng sẽ bị hanh chế ,đặc biệt là ở những nước đang phát triển như Việt Nam .
1.2.2. Vốn vay
Khái niệm :là nguồn vốn được hình thành thông qua việc vay từ NHTW ,các tổ chức tín dụng khác ,vay thông qua phát hành các giấy tờ có giá trên thị trường tiền tệ để đáp ứng cho yêu cầu trong kinh doanh của ngân hàng .có các nguồn vốn vay sau :
- Vốn vay ngân hàng trung ương chúng ta có thể tìm hiểu các hình thức vay của các NHTM trong nền kinh tế phát triển đó là :
* Tín dụng điều chỉnh : thường có kỳ hạn vài ngày ,để hỗ trợ tức thời đối với những đòi hỏi về dự trữ của một ngân hàng.
* Tín dụng mở rộng : áp dụng với những ngân hàng đang gặp khó khăn về vốn dài hạn ( có thể do giảm sút của nền kinh tế địa phương ). * Tín dụng thời vụ : kỳ hạn được mở rộng hơn so với tín dụng điều chỉnh ,được áp dụng đối với ngân hàng mà việc gửi tiền vào ngân hàng và vay tiền thay đổi theo mùa vụ ( chẳng hạn các ngân hàng nông nghiệp vào thời kỳ gieo trồng hay thu hoạch )
Các hình thức vay ở Việt Nam :
+ Cho vay bổ sung nguồn tín dụng ngắn hạn : l