Đề tài Phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp ở Việt Nam

Trong bối cảnh hội nhập kinhtế quốc tế ngày càng sâurộng, đặc biệt là sự kiện Việt Nam đã kết thúc đàm phán song phương với 28 nước thành viên, mở ra một tương lai sáng lạn của tiến trình gia nhập Tổ chức Thương Mại Thế giới (WTO). Hòa chung vận hội và thách thức mới, các doanh nghiệp ở ViệtNam đã và đang có những bước đi chủ động, chuẩn bị hành trang cần thiết để đứng vững trên thương trường quốc tế. Nhiều năm qua, các doanh nghiệp đã nhận thức rõ việc đổi mới kỷ thuật, thiết bị - công nghệ, tiết giảm chi phí nguyên nhiên vật liệu, nâng cao trình độ của đội ngũ lao động là những việc làm hết sức thiết thực. Để thực hiện được mục tiêutrên, một trong những nguồn lực cần có là vốn. Trong điều kiện kinh doanh ngày càng khó khăn, lợi nhuậngiữ lại không đủ đáp ứng nhu cầu vốn cho tái sản xuất và đầu tư thì doanh nghiệp phải nghĩđến các hình thức huy động vốn trênthị trường. Tuy nhiên, phần lớn các doanh nghiệp ởViệt Nam hiện nay đều sử dụng hình thức tài trợ vốn nợ bằng cách vay ngân hàng mà quên rằng phát hành trái phiếu cũng là một cách huy động vốn nợ vớinhiều tiện ích. Mặt khác, kể từ sau khủng hoảng tài chính tiền tệ năm 1997 xảy ra ở châu Á, nhiều nghiên cứu đã đi sâu tìm hiểu nguyên nhân và rút ra bài học kinh nghiệm từ cuộc khủng hoảng là phải san sẻ bớt gánh nặng từ hệ thống ngân hàng sang cho thị trường trái phiếu công ty. Từ đó, đặt ra yêu cầu phải phát triển thị trường này đủ điều kiện để có thể thực hiện chức năng tài trợ vốn nợ cho các doanh nghiệp một cách hiệu quả. Ở thời điểm hiện tại, thị trường chứng khoán Việt Nam đang trên đà phát triển tiến tới phù hợp với cơ chế kinh tế thị trường và thông lệ quốc tế, số lượng các doanh nghiệp cổ phần ngày càng tăng, việc mua bán cổ phiếu ở thị trường thứ cấp diễn ra sôi động, thúc đẩy các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế quan tâm đến kênh huy động vốn trên thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, thực tế cho thấy các doanh nghiệp hầu như chỉ quan tâm đến phát hành cổ phiếu mà quên rằng phát hành trái phiếu cũng là một kênh huy động vốn trung dài hạnphục vụ cho nhu cầu đầu tư phát triển. Việc huy động vốn nợ qua ngân hàng đã có những hạn chế nhất định như tạo áp lực trả nợ cho doanh nghiệp trong giai đoạn đầu tưban đầu trong khi phát hành trái phiếu như một khoản vay có thời gian đáo hạn khádài, rủi ro của doanh nghiệp được chia sẻ cho nhiều nhà đầu tư. Phát hành trái phiếu đối với nhiều doanh nghiệp trên thế giới là phổ biến, ở trong nước cũng đã có một số công ty pháthành trái phiếu khá thành công như Tổng Công ty Dầu Khí Việt Nam, Tổng Công ty Điện Lực Việt Nam (EVN) , Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) , nhưng với phần lớn các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ, phát hành trái phiếu vẫn còn là việc làm mới mẻ, nguyên nhân dothị trường trái phiếu doanh nghiệp chưa phát triển, khung pháp lý chưa hoàn chỉnh, cơ sở hạ tầng của thị trường còn yếu kém, thiếu đường cong lãi suất chuẩn, đội ngũ lãnh đạo doanh nghiệp và nhà đầu tư còn non kém kiến thức về chứng khoán nóichung và trái phiếu doanh nghiệp nói riêng. Nhằm khuyến khích các doanh nghiệp đa dạng hóa hình thứchuy động vốn trung dài hạn, tạo độ an toàn cho nền tàichính quốc gia, phù hợp với chủ trương của Chính phủ và xu hướng chung của nền kinh tế, tác giả đã mạnh dạn nghiên cứu đề tài: “Phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp ở Việt Nam”