Đề tài Tiến trình hình thành và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử trong Cộng đồng chính trị - An ninh ASEAN dưới những góc độ cơ bản sau: - Khái niệm chuẩn mực ứng xử và hình thành

MỤC LỤC A. Lời mở đầu………………………………………………………….....……2 B. Nội dung………………..………………………………………………..….2 I. Khái quát chung về cộng đồng chính trị - an ninh ASEAN………….…2 II. Tiến trình hình thành và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử trong Cộng đồng chính trị - an ninh ASEAN……………………………….……2 Các khái niệm…………………………………………………….……2 Nội dung của tiến trình này………………………………………..…..3 Thành tựu của tiến trình này……………………………………….….4 Vị trí và vai trò của hoạt động xây dựng và chia sẻ các chuẩn mực trong quá trình xây dựng APSC…………………………………….……6 Triển vọng của hoạt động này…………………………………………7 Đóng góp của Việt Nam trong tiến trình này………………….………9 C. Kết luận………………………………………………………………..……9 Danh mục tài liệu tham khảo…………………………………………….........10 LỜI MỞ ĐẦU Cộng đồng chính trị - an ninh ASEAN là một liên kết chính trị - an ninh của ASEAN trên cơ sở hệ thống các thể chế và thiết chế pháp lý nhằm xây dựng và duy trì một khu vực ASEAN ổn định, hòa bình và an ninh toàn diện. Để xây dựng mục tiêu này ASEAN đã xây dựng các kế hoạch mục tiêu cụ thể. Một trong các mục tiêu đó là việc hình thành và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử trong chung. Định hướng này đã có vị trí, vai trò quan trọng và đem lại thành tựu không nhỏ cho khu vực ASEAN. Việc xây dựng và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử đã, đang và trong tương lai sẽ còn được mở rộng trong nhiều lĩnh vực. NỘI DUNG I/ Khái quát chung về cộng đồng chính trị - an ninh ASEAN. Tại Hội nghị ngoại trưởng ASEAN lần thứ 37 năm 2003, lần đầu tiên Indonesia đã đề ra ý tưởng hình thành “ Cộng đồng chính trị - an ninh ASEAN”. Ý tưởng đó đã được ASEAN chấp nhận và ủng hộ. Năm 2004 tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 10 tổ chức tại Viêng Chăn ( Lào) đã thông qua “ Cương lĩnh hành động của cộng đồng an ninh ASEAN”. Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 14 năm 2009 đã thông qua Kế hoạch tổng thể xây dựng APSC. Đây là văn bản có ý nghĩa định hướng quan trọng cho quá trình xây dựng Cộng đồng chính trị - an ninh ASEAN và cũng là bước tiến thể hiện quyết tâm hoàn thành Cộng đồng chính trị - an ninh ASEAN vào năm 2015. Có thể hiểu, Cộng đồng chính trị - an ninh ASEAN là liên kết chính trị - an ninh của ASEAN trên cơ sở một hệ thống các thể chế và thiết chế pháp lý, nhằm xây dựng và duy trì một khu vực ASEAN ổn định, hòa bình và an ninh toàn diện. Để thực hiện có hiệu quả việc xây dựng ASC, ASEAN nhất trí xây dựng kế hoạch hành động, vạch những định hướng cơ bản cho quá trình này. Theo đó tại Chương trình hành động Viêng Chăn (VAP) đã cụ thể hóa kế hoạch này với các tiểu mục cụ thể thuộc 5 lĩnh vực chính. Trong đó hình thành và chia sẻ các chuẩn mực là một trong những lĩnh vực quan trọng. II/ Tiến trình hình thành và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử trong Cộng đồng chính trị - an ninh ASEAN. 1) Các khái niệm. - Trước hết, chúng ta có thể hiểu chuẩn mực là những yêu cầu, những quy tắc của xã hội được ghi nhận bằng lời, bằng ký hiệu hay bằng các biểu trưng, mà qua đó xã hội định hướng hành vi của các cá nhân, lấy đó làm thước đo các hành vi. - “ Chuẩn mực ứng xử ” xét theo khía cạnh xã hội, nó là các quy tắc xử sự giữa các cá nhân với cá nhân được hình thành từ đời sống xã hội, đạo đức, cách đối nhân xử thế giữa con người với con người và được xã hội coi là những chuẩn mực nhất định. Xét về khía cạnh pháp lí, chuẩn mực ứng xử là các quy tắc xử sự giữa các chủ thể tham gia pháp luật với nhau, giữa nhà nước với cá nhân, nhà nước với các tổ chức chính trị, xã hội,…phát sinh trong các quan hệ pháp luật với nhau. - Còn tiến trình “ hình thành và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử ” trong APSC chính là quá trình tạo nên và thực hiện các tiêu chuẩn chung được tôn trọng về cách thức ứng xử giữa các thành viên ASEAN trong việc củng cố và nâng cao sự đoàn kết, gắn bó, hài hòa của ASEAN. 2. Nội dung của tiến trình hình thành và chia sẻ các chuẩn mực. Việc xây dựng và chia sẻ chuẩn mực ứng xử có mục tiêu là hướng tới các tiêu chuẩn chung được tôn trọng về cách ứng xử giữa các thành viên của Cộng đồng Asean, củng cố và nâng cao sự đoàn kết, gắn bó, hài hòa của Asean, góp phần xây dựng một cộng đồng dân chủ, minh bạch ở Đông Nam Á, phù hợp với nguyên tắc cơ bản được ghi nhận trong Hiến chương Asean.Duy trì các công cụ Hiệp Ước thân thiện và hợp tác Đông Nam Á (TAC), Hiệp ước về Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân cũng như tuyên bố cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC).Tăng cường dân chủ, gắn sự điều hành của chính phủ với các quy định pháp luật, thúc đẩy và bảo vệ các quyền con người, các quyền tự do cơ bản gắn với các quyền và trách nhiệm của các quốc gia thành viên Asean nhằm tạo một cộng đồng dựa trên việc xây dựng và chia sẻ các chuẩn mực. Nội dung của lĩnh vực này là bao gồm các chiến lược nhằm hình thành và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử trong APSC được nêu trong tiểu mục 1.2, phần II, Chương trình hành động Viên Chăn (VAP). Bao gồm 5 chiến lược sau: - Điều chỉnh khuôn khổ thể chế ASEAN hợp với Hiến Chương thông qua các biện pháp. - Tăng cường hợp tác theo quy định tại TAC - Đảm bảo việc thực thi đầy đủ DOC vì hòa bình và ổn định tại biển Đông. - Đảm bảo việc thực thi Hiệp ước về khu vực Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân và kế hoạch hành dộng với những hoạt động cụ thể. - Tăng cường hợp tác hàng hải giữa các nước ASEAN. 3. Thành tựu của tiến trình này. Có thể thấy ASEAN đã rất thành công trong tư cách là một hiệp hội các quốc gia trong lĩnh vực xây dựng và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử. Hầu hết các văn kiện của ASEAN đều là những văn kiện “mềm” như Tuyên bố chung, Thông cáo chung, Tuyên bố chủ tịch, Tầm nhìn,..ASEAN ít ra các văn kiện “ cứng” mang tính ràng buộc như Hiệp định, Hiệp ước..Việc kí các Hiệp định, hiệp ước đối với ASEAN là vấn đề nhạy cảm vì có liên quan đến cơ chế mang tính ràng buộc. Ngay cả các hiệp định, hiệp ước của ASEAN chủ yếu nêu nguyên tắc, tránh tối đa quy định lập các cơ chế ràng buộc hoặc tuy có cơ chế song ASEAN rất thận trọng trong việc sử dụng hoặc không tuân thủ. Các nguyên tắc, chuẩn mực ứng xử điều chỉnh hành động được các quốc gia ASEAN công nhận và tôn trọng nó đã trở thành thông lệ ứng xử bản sắc chính trị và văn hóa của ASEAN. Trong lĩnh vực hình thành và chia sẻ các chuẩn mực, ASEAN tiếp tục duy trì các công cụ như TAC, SEANWFZ..những công cụ này góp phần trong việc giảm thiểu, ngăn ngừa xung đột, củng cố sự gắn bó, đoàn kết của ASEAN. Cho tới nay những công cụ đó vẫn cho thấy tính hiệu quả trong việc duy trì và phát triển các quan hệ hợp tác giữa các nước Đông Nam Á với nhau và tránh cho các nước đó không bị lôi cuốn vào cuộc tìm kiếm, sở hữu vũ khí giết người hàng loạt. Một trong những kết quả đạt được của việc hình thành và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử nữa đó là xây dựng một khu vực ASEAN không có vũ khí hạt nhân. Tình hình thế giới những năm cuối thế kỉ XX và đầu thế kỉ XXI đầy rẫy những bất ổn, đặc biệt là vấn đề vũ khí hạt nhân, một loại vũ khí hủy diệt hàng loạt. Nhận thức được điều đó các quốc gia ASEAN đã cam kết và đưa ra sáng kiến phấn đấu đưa Đông Nam Á thành khu vực phi vũ khí hạt nhân. Cho nên việc ra đời của Hiệp ước SEANWFZ đã biểu đạt được mong muốn của các quốc gia ASEAN hướng tới việc giải trừ vũ khí hạt nhân và thức đẩy hòa bình, an ninh thế giới. Việc kí kết cũng như duy trì, thực thi Hiệp ước này không những đã đáp ứng được nguyện vọng và lợi ích của nhân dân các nước trong khu vực mà còn góp phần nâng cao uy tín của ASEAN về khả năng đề xuất và thực hiện các cam kết để duy trì hòa bình, ổn định ở khu vực Châu Á- Thái Bình Dương nói riêng và thế giới nói chung. Về tăng cường hợp tác theo quy định tại hiệp ước TAC thì với vị trí địa lý– chính trị quan trọng nên khu vực Đông Nam Á trở nên hết sức nhạy cảm, một thời gian dài Đông Nam Á đã là khu vực để các nước lớn nhòm ngó, thi thố quyền lực và tranh giành ảnh hưởng. Do vậy mà hòa bình, an ninh của các quốc gia Đông Nam Á rất dễ bị tổn thương. Tuy nhiên với việc ký kết hiệp ước TAC đã xác định những nguyên tắc cơ bản trong quan hệ của các nước Đông Nam Á, tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nhau, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, không can thiệp vào công việc nội bộ của các nước thành viên, hợp tác cùng phát triển. Với Hiệp ước TAC thì mối quan hệ giữa các nước ASEAN đã không ngừng phát triển, ngày càng gắn bó hơn để tạo ra sức mạnh tổng hợp. Vì vậy mà vị thế của ASEAN ngày càng lớn mạnh hơn trên trường quốc tế. Về việc đảm bảo thực thi đầy đủ Tuyên bố DOC. Trên cơ sở vì hòa bình, ổn định biển đông. Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) được các nước ASEAN và Trung Quốc ký ngày 04-11-2002 tại Nông-pênh nhân dịp Hội nghị thượng đỉnh ASEAN lần thứ 8. Đây là văn kiện chính trị đầu tiên mà ASEAN và Trung Quốc đạt được có liên quan đến vấn đề Biển Đông và được coi là bước đột phá trong quan hệ ASEAN-Trung Quốc về vấn đề Biển Đông. Việc ký DOC là kết quả nỗ lực của các nước ASEAN trong việc duy trì hòa bình và ổn định ở Biển Đông. Trong giai đoạn hiện nay tình hình biển Đông đang “dậy sóng” nhưng với sự nỗ lực mong muốn duy trì nền hòa bình an ninh khu vực cũng như các đường lối chính trị cương nhu kết hợp hài hòa của các nước ASEAN thì chắc chắn chúng ta sẽ đi đến những thỏa ước mà các nước ASEAN mong muốn. Về tăng cường hợp tác hàng hải giữa các nước ASEAN thì Hải quân các nước ASEAN đã và đang tăng cường mở rộng hợp tác trên các lĩnh vực, với nhiều nội dung, hình thức thiết thực, nhằm giữ vững an ninh, ổn định ở khu vực biển này. Đáng chú ý là Diễn đàn Biển ASEAN (AMF) đã được khởi động và đi vào hoạt động, tạo ra khuôn khổ hợp tác ASEAN mới về nhiều vấn đề khác nhau liên quan đến biển, với cuộc họp đầu tiên được tổ chức vào tháng 7-2010 tại Xu-ra-bay-a, In-đô-nê-xi-a. ASEAN cũng đã thông qua Tuyên bố Bộ trưởng về Hợp tác tìm kiếm và cứu hộ người và tàu thuyền đi biển gặp nạn, tạo cơ sở thúc đẩy hợp tác, chia sẻ thông tin và hỗ trợ giúp đỡ nhau trong những trường hợp khẩn cấp, trên tinh thần đoàn kết, hợp tác tin cậy và vì lý do nhân đạo. Hình thành và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử trong APSC là một trong 6 thành tố không thể thiếu để xây dựng một Cộng đồng Chính trị - An ninh ASEAN hòa bình, ổn định và phát triển. Sự hình thành của các chuẩn mực ứng xử trong Cộng đồng chính trị-an ninh Asean ta thấy rằng những chuẩn mực ứng xử trong Cộng đồng chính trị-an ninh được hình thành chưa lâu (Chương trình Hành động Viên Chăn (VAP) cho giai đoạn 2004-2010 và các Kế hoạch hành động bắt đầu xuất hiện tại Chương trình Hành động Hà Nội vào tháng 10 năm 2003 để xây dựng ba trụ cột trong đó có Cộng đồng về chính trị-an ninh), nên nó còn những hạn chế nhất định như chưa có được nhiều kinh nghiệm để phản ứng thật nhanh nhẹn trước những sự việc xảy ra trong thực tế. Hơn nữa tình hình bối cảnh khu vực và thế giới đang phải đối mặt với rất nhiều vấn đề như tình hình tranh chấp ở khu vực Biển Đông giữa Trung Quốc và một số nước là thành viên của Asean ngày càng có chiều hướng căng thẳng, tội phạm khủng bố,thảm họa thiên nhiên…đã cho thấy các chuẩn mực ứng xử đó chưa có đủ năng lực, điều kiện thật tốt để có thể đối mặt và giải quyết tốt các vấn đề. 4. Vị trí và vai trò cuả việc hình thành và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử trong cộng đồng an ninh- chính trị asean. Việc hình thành và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử có vị trí và vai trò rất quan trọng đối với việc đưa quá trình hợp tác chính trị và an ninh giữa các quốc gia trong cồng động ASEAN lên một tầm cao mới, đó là nhằm xây dựng và duy trì một khu vực asean ổn định hoà bình và phát triển.Cụ thể: - Về vị trí của việc hình thành và chia sẻ chuẩn mực ứng xử: Việc hình thành và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử chung là nhằm mục tiêu hướng tới các tiêu chuẩn chung để các quốc gia trong cộng đồng có những cách ứng xử, xử sự với nhau hay cùng nhau hoạt động theo các nguyên tắc, cách thức trong một phạm vi theo một chuẩn mực hay một khuôn khổ chung nào đó nhằm mục đích đảm bảo việc thực hiện và hoạt động một cách có hệ thống, thống nhất. Theo đó, việc hình thành và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử chung là một kế hoạch rất quan trọng, nó là một trong những nội dung thúc đẩy quá trình hợp tác an ninh chính trị giữa các quốc gia được tăng cường và phát triển. - Về vai trò của việc hình thành và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử: Việc hình thành và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử với vai trò nhằm củng cố và nâng cao sự đoàn kết, gắn bó, hài hoà của ASEAN, góp phần xây dựng một cộng đồng dân chủ, minh bạch ở ĐÔNG NAM Á, phù hợp với những nguyên tắc cơ bản trong hiến chương của ASEAN. Hoạt động này có vai trò trong việc thúc đẩy Asean tiến tới hình thành một Cộng đồng Asean đoàn kết và vững mạnh, cùng phấn đấu vì hòa bình, an ninh, ổn định và hợp tác ở khu vực.  Xây dựng và chia sẻ chuẩn mực trong hợp tác chính trị - an ninh sẽ tạo ra tiếng nói chung, thống nhất giữa các nước thành viên Asean. Từ đó các nước sẽ có những chuẩn mực nhất định trong hoạt động ứng xử về hành vi của mình trong lĩnh vực an ninh – chính trị, chẳng hạn như Hiệp ước thân thiện và hợp tác Đông Nam Á (TAC), Hiệp ước về Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân ( SEANWWFZ) cũng như Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) được ký kết giữa Việt Nam và Trung Quốc. Việc hình thành và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử củng cố thúc đẩy sự gắn bó, đoàn kết giữa các nước thành viên, góp phần vào quá trình xây dựng thành công ASC, tạo điều kiện cho Đông Nam Á sẽ thật sự trở thành một khu vực hòa bình, tự do trung lập. Các cường quốc sẽ không còn phải lo ngại khi họ vướng bận với những mối quan tâm cấp bách hơn, các nước lớn khác sẽ lợi dụng cơ hội này để khuyếch trương ảnh hưởng tại Đông Nam Á, phá vỡ thế cân bằng lợi ích hiện nay giữa các nước ở khu vực này. 5. Triển vọng của hoạt động này. Xây dựng thành công APSC, cộng đồng sẽ có những quan niệm chung về giá trị cũng như nguyên tắc, chuẩn mực ứng xử chung mang tính ổn định giữa các thành viên trong cộng đồng. ASEAN đã có nền tảng khá thuận lợi cho việc xây dựng APSC là các nước ASEAN đều chấp nhận và phát triển khái niệm an ninh toàn diện, trong đó các thành viên của ASEAN đều đề cao vai trò ý thức của cộng đồng, các nước đều tuân thủ các chương trình hợp tác trong lĩnh vực hình thành và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử. Có thể thấy việc hình thành và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử được hình thành chưa lâu thế nên có thể nói nó chưa có được nhiều kinh nghiệm để phản ứng thật nhanh nhẹn trước những sự việc xảy ra trong thực tế. Đặc biệt trong thời gian này khi vấn đề an ninh khu vực nói riêng và an ninh toàn thế giới nói chung đang phải đối mặt với rất nhiều vấn đề như tình hình tranh chấp ở khu vực Biển Đông giữa Trung Quốc và một số nước là thành viên của Asean ngày càng có chiều hướng căng thẳng, tội phạm khủng bố,thảm họa thiên nhiên… Do đó có thể nói chúng ta đang phải đối mặt với rất nhiều vấn đề nhưng lại chưa có đủ năng lực, điều kiện thật tốt để có thể đối mặt và giải quyết tốt các vấn đề đó. Tuy nhiên nội dung về chuẩn mực ứng xử trong Cộng đồng chính trị-an ninh Asean được thể hiện trong Chương trình hành động Viên chăn đã cho thấy Cộng đồng an ninh chính trị-an ninh đã có sự nhìn nhận đúng đắn và kịp thời về tình hình chính trị, an ninh trong khu vực, đặc biệt là vì đây là những chuẩn mực được thực hiện trong thời gian ngắn thế nên ta dễ dàng nhận thấy đó là việc Cộng đồng chính trị-an ninh đưa ra những chuẩn mực rất sát thực và có sự rõ ràng trong từng hành động ứng xử để có thể đối phó được với những vấn đề mang tính cấp thiết trước mắt, đặc biệt là đối với các vấn đề an ninh trong khu vực trước mắt. Cụ thể: - Đối với việc tăng cường hợp tác theo quy định tại TAC: Hiệp ước thân thiện và hợp tác đến nay đã được 27 nước trong và ngoài khu vực trong đó có các nước lớn chấp nhận tham gia đưa TAC trở thành bộ quy tắc ứng xử chung ở khu vực. Đây không chỉ là bộ quy tắc ứng xử giữa các nước trong khu vực mà còn chỉ đạo mối quan hệ giữa các nước ASEAN.Điều này sẽ là cơ sở thuận lợi và tạo tiền để trong việc hợp tác hòa bình giữa các nước gia tăng liên kết khu vực và ngoài khu vực trong giai đoạn tiếp theo. - Đối với việc đảm bảo thực thi đầy đủ DOC vì hòa bình và ổn định tại biển Đông:Có một quy tắc ứng xử chặt chẽ và ràng buộc đối với những nước có tranh chấp tại biển Đông là hết sức cần thiết tuy nhiên việc thực thi đầy đủ DOC không phải là vấn đề một sớm một chiều vì vấn đề biển Đông không phải là vấn đề riêng của ASEAN mà còn liên quan đến các nước ngoài khu vực như Trung Quốc đòi hỏi phải có sự đối thoại trên cơ sở tự kiềm chế, tôn trọng nhau và cùng đi đến một cách giải quyết hợp lý. ASEAN đang tích cực xây dựng và chia sẻ những chuẩn mực về quy tắc ứng xử đặc biệt là tôn trọng độc lập chủ quyền của nhau và giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình.Tiến trình thực hiện DOC sẽ còn kéo dài đòi hỏi các quốc gia phải tích cực hợp tác trên cơ sở tham vấn,thực hiện đầy đủ và hiệu quả tuyên bố về ứng xử các bên ở biển đông,tăng cường hợp tác an ninh quốc phòng thúc đẩy hòa bình an ninh trong khu vực. Tuy nhiên DOC đang được cộng đồng quốc tế đánh giá cao và cũng đang phát huy tác dụng,các tranh chấp song phương đa phương về biển đông đã được giải quyết phần nào. ASEAN đang nỗ lực để đưa DOC vào thực thi đầy đủ. Đây cũng là cơ sở vững chắc tiến tới một liên kết an ninh hoạt động theo chuẩn mực ứng xử. - Đối với việc tăng cường hợp tác hàng hải giữa các nước ASEAN: Trước những biến động phức tạp trên biển Đông,hải quân các nước đã và đang tăng cường mở rộng hợp tác trên các lĩnh vực với nhiều nội dung hình thức. Quá trình hợp tác này sẽ còn tiếp tục được phát triển ở cấp độ cao hơn,chặt chẽ hơn nhằm giữ vững an ninh ổn định khu vực biển này. Trong tương lai triển vọng quan hệ hợp tác này sẽ ngày càng sâu hơn góp phần ứng phó với các mỗi đe dọa an ninh chung,tạo dựng và giữ vững môi trường hòa bình ổn định hợp tác phát triển trên biển Đông. Mặt khác các thách thức an ninh phi truyền thống đang có chiều hướng gia tăng,tính chất khốc liệt hơn là thảm họa thiên tai sự biến đổi khí hậu toàn cầu, khai thác cạn kiệt tài nguyên biển,nhập cư bất hợp pháp,tội phạm xuyên quốc gia. Để đối phó hiệu quả các thách thức này cộng đồng ASEAN đang tiếp tục củng cố nâng tầm quan hệ hợp tác trong lĩnh vực hàng hải đã có, đồng thời nâng tầm quan hệ và đang trong xu thế đa dạng hóa, đa phương với các hình thức phù hợp hiệu quả. Các diễn đàn, hội nghị song phương,đa phương diễn ra liên tục trong thời gian gần đây thể hiện triển vọng nâng tầng hợp tác về hàng hải giữa các quốc gia. 6. Những đóng góp của Việt Nam trong tiến trình này. Với nỗ lực của mình Việt Nam đã củng cố, tăng cường và phát huy mạnh mẽ giá trị các thỏa thuận, cơ chế và công cụ hợp tác khu vực hiện có về bảo đảm hòa bình, an ninh, giải quyết hòa bình các tranh chấp, nhất là TAC, DOC, SEANWFZ.. Việt Nam đã khéo léo xử lý vấn đề Biển Đông, kiên trì đấu tranh giữ vững chủ quyền trên nhiều diễn đàn khác nhau, đặc biệt là đưa ra sáng kiến xây dựng COC và được ASEAN nhất trí đưa vào chương trình hành động Hà Nội. Việt Nam đã tham gia ký kết và phê chuẩn ngay từ đầu Hiệp ước SEANWFZ, nhằm xây dựng Đông Nam Á thành một khu vực hoàn toàn không có vũ khí hạt nhân. Khi đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ARF và ASC, Việt Nam đã chủ động nêu sáng kiến và tổ chức thành công cuộc họp tham khảo ý kiến giữa các nước thành viên và năm nước có vũ khí hạt nhân về một số nội dung trong Nghị định thư để vận động các nước này sớm tham gia Nghị định thư của SEANWFZ. KẾT LUẬN Hình thành và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử là một trong những lĩnh vực quan trọng của quá trình phát triển APSC. Với những kế hoạch chính sách về việc chia sẻ các chuẩn mực ứng xử của Cộng đồng chính trị-an ninh ASEAN một cách rõ ràng, tập trung cho các vấn đề quan trọng cần giải quyết sẽ là cơ sở chắc chắn để dần hình thành nên một cộng đồng chính trị an ninh hoạt động theo các chuẩn mực ứng xử. APSC cần chú trọng hơn nữa lĩnh vực này trong thời gian tới. TÀI LIỆU THAM KHẢO Trung tâm Luật châu Á-Thái Bình Dương, Pháp luật Cộng đồng ASEAN, 2011 Viện nghiên cứu Đông Nam Á, Trần Khánh (chủ nhiệm đề tài), Cộng đồng an ninh ASEAN (ASC