Đề tài Từ trọng tài kinh tế nhà nước đên trung tâm trọng tài kinh tế
Quá trình đổi mới và hoà nhập của Việt Nam đã đạt được những thành công điều này đã làm cho đất nước có những chuyển biến đáng kể, nhất là sự chuyển biến của nền kinh tế. Sự chuyển biến này đã làm cho các quan hệ kinh tế trở nên sống động đa dạng và phức tạp hơn - Bản chất của các quan hệ kinh tế hoạt động với mục tiêu là lợi nhuận, do vậy đối với các doanh nghiệp thì cạnh tranh và lợi nhuận là hai nhân tố có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Doanh nghiệp nào cạnh tranh càng nhiều thì có nhiều cơ hội thu được nhiều lợi nhuận hơn và ngược lại Doanh nghiệp nào cạnh tranh ít thì sẽ ít cơ hội hơn dẫn đến ít thu được lợi nhuận hơn. Thực trạng cho thấy trong nước cạnh tranh ngày càng gay gắt nhất là cạnh tranh giữa các doanh nghiệp với nhau (giữa các doanh nghiệp trong nước với nhau, các doanh nghiệp trong nước với các doanh nghiệp nước ngoài). Yêu cầu đặt ra là để hoà giải tranh chấp này thì cơ quan, tổ chức nào có thẩm quyền đứng ra hoà giải? Đối với nước ta hiện nay thì phương thức giải quyết tranh chấp chủ yếu là giải quyết theo con đường toà án kinh tế –giải quyết bằng con đường này sẽ làm cho các doanh nghiệp sẽ mất đi uy tín, bí mật kinh doanh của họ,cho nên họ không muốn sử dụng phương thức này mặc dù họ vẫn biết lợi ích của mình vẫn đang bị xâm phạm dẫn đến sân chơi này không được áp dụng rộng rãi. Để đáp ứng nhu cầu trên thì hình thức giải quyết tranh chấp kinh tế bằng con đường trọng tài ở nước ta đã có từ những năm 60 ban đầu là trọng tài kinh tế nhà nước và đến nay la Trung tâm trọng tài quốc tế Việt Nam đã được thành lập bên cạnh phòng thương mại và công nghiệp Việt Nam có thẩm quyền giải quyết các tranh chấp kinh tế nếu có sự thoả thuận của nguyên đơn và bị đơn. Trên thế giới phương thức giải quyết tranh chấp này được áp dụng rất rộng rãi nhưng ở Việt Nam thì phương thức giải quyết tranh chấp này vẫn còn có những hạn chế nhất định do luật pháp của chúng ta chưa cho trung tâm trọng tài quốc tế Việt Nam những biện pháp có những biện pháp cưỡng chế khác. tuy nhiên nước ta đang từng bước xây dựng hoàn thiện phương thức giải quyết tranh chấp bằng con đường trọng tài. Do đó em nghiên cứu đề tài “Từ trọng tài kinh tế nhà nước đên trung tâm trọng tài kinh tế” góp phần hiểu biết hơn về tổ chức, thẩm quyền giải quyết và thủ tục giải quyết của hình thức giải quyết tranh chấp kinh tế bằng con đường trọng tài của trọng tài kinh tế nhà nước và trung tâm trọng tài kinh tế hiện này theo quá trình hội nhập và phát triển của nền kinh tế nước ta.
Bạn đang xem nội dung tài liệu Đề tài Từ trọng tài kinh tế nhà nước đên trung tâm trọng tài kinh tế, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi Nãi §Çu
Qu¸ tr×nh ®æi míi vµ hoµ nhËp cña ViÖt Nam ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh c«ng ®iÒu nµy ®· lµm cho ®Êt níc cã nh÷ng chuyÓn biÕn ®¸ng kÓ, nhÊt lµ sù chuyÓn biÕn cña nÒn kinh tÕ. Sù chuyÓn biÕn nµy ®· lµm cho c¸c quan hÖ kinh tÕ trë nªn sèng ®éng ®a d¹ng vµ phøc t¹p h¬n - B¶n chÊt cña c¸c quan hÖ kinh tÕ ho¹t ®éng víi môc tiªu lµ lîi nhuËn, do vËy ®èi víi c¸c doanh nghiÖp th× c¹nh tranh vµ lîi nhuËn lµ hai nh©n tè cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau. Doanh nghiÖp nµo c¹nh tranh cµng nhiÒu th× cã nhiÒu c¬ héi thu ®îc nhiÒu lîi nhuËn h¬n vµ ngîc l¹i Doanh nghiÖp nµo c¹nh tranh Ýt th× sÏ Ýt c¬ héi h¬n dÉn ®Õn Ýt thu ®îc lîi nhuËn h¬n.
Thùc tr¹ng cho thÊy trong níc c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t nhÊt lµ c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp víi nhau (gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong níc víi nhau, c¸c doanh nghiÖp trong níc víi c¸c doanh nghiÖp níc ngoµi). Yªu cÇu ®Æt ra lµ ®Ó hoµ gi¶i tranh chÊp nµy th× c¬ quan, tæ chøc nµo cã thÈm quyÒn ®øng ra hoµ gi¶i?
§èi víi níc ta hiÖn nay th× ph¬ng thøc gi¶i quyÕt tranh chÊp chñ yÕu lµ gi¶i quyÕt theo con ®êng toµ ¸n kinh tÕ –gi¶i quyÕt b»ng con ®êng nµy sÏ lµm cho c¸c doanh nghiÖp sÏ mÊt ®i uy tÝn, bÝ mËt kinh doanh cña hä,cho nªn hä kh«ng muèn sö dông ph¬ng thøc nµy mÆc dï hä vÉn biÕt lîi Ých cña m×nh vÉn ®ang bÞ x©m ph¹m dÉn ®Õn s©n ch¬i nµy kh«ng ®îc ¸p dông réng r·i.
§Ó ®¸p øng nhu cÇu trªn th× h×nh thøc gi¶i quyÕt tranh chÊp kinh tÕ b»ng con ®êng träng tµi ë níc ta ®· cã tõ nh÷ng n¨m 60 ban ®Çu lµ träng tµi kinh tÕ nhµ níc vµ ®Õn nay la Trung t©m träng tµi quèc tÕ ViÖt Nam ®· ®îc thµnh lËp bªn c¹nh phßng th¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp ViÖt Nam cã thÈm quyÒn gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp kinh tÕ nÕu cã sù tho¶ thuËn cña nguyªn ®¬n vµ bÞ ®¬n. Trªn thÕ giíi ph¬ng thøc gi¶i quyÕt tranh chÊp nµy ®îc ¸p dông rÊt réng r·i nhng ë ViÖt Nam th× ph¬ng thøc gi¶i quyÕt tranh chÊp nµy vÉn cßn cã nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh do luËt ph¸p cña chóng ta cha cho trung t©m träng tµi quèc tÕ ViÖt Nam nh÷ng biÖn ph¸p cã nh÷ng biÖn ph¸p cìng chÕ kh¸c. tuy nhiªn níc ta ®ang tõng bíc x©y dùng hoµn thiÖn ph¬ng thøc gi¶i quyÕt tranh chÊp b»ng con ®êng träng tµi.
Do ®ã em nghiªn cøu ®Ò tµi “Tõ träng tµi kinh tÕ nhµ níc ®ªn trung t©m träng tµi kinh tÕ” gãp phÇn hiÓu biÕt h¬n vÒ tæ chøc, thÈm quyÒn gi¶i quyÕt vµ thñ tôc gi¶i quyÕt cña h×nh thøc gi¶i quyÕt tranh chÊp kinh tÕ b»ng con ®êng träng tµi cña träng tµi kinh tÕ nhµ níc vµ trung t©m träng tµi kinh tÕ hiÖn nµy theo qu¸ tr×nh héi nhËp vµ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ níc ta.
Néi dung
I. Träng tµi kinh tÕ nhµ níc
1. Sù ra ®êi vµ ph¸t tµi triÓn cña tæ chøc träng tµi kinh tÕ nhµ níc
1.1. Kh¸i niÖm vµ nguån gèc cña träng tµi kinh tÕ
- Kh¸i niÖm vÒ träng tµi kinh tÕ
Träng tµi lµ mét ph¬ng thøc gi¶i quyÕt tranh chÊp trong ®ã mét ªn thø ba ®éc lËp ( th«ng thêng lµ héi ®ång ph©n xö ) sÏ xem xÐt lÝ lÏ cña hai bªn vµ sau ®ã ®a ra quyÕt ®Þnh cã gi¸ trÞ rµng buéc ®èi víi c¶ hai bªn.
Träng tµi kinh tÕ lµ tæ chøc x· héi nghÒ nghiÖp cã thÈm quyÒn gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp vÒ hîp ®ång kinh tÕ, c¸c tranh chÊp kinh tÕ gi÷a c«ng ty víi c¸c thµnh viªn c«ng ty, gi÷a c¸c thµnh viªn c«ng ty víi nhau, liªn quan ®Õn viÖc thµnh lËp, ho¹t ®éng, gi¶i thÓ c«ng ty, c¸c tranh chÊp liªn quan ®Õn viÖc mua b¸n cæ phiÕu, tr¸i phiÕu.
- Nguån gèc tranh chÊp
Lý luËn vµ thùc tiÔn ®· chøng minh r»ng, ViÖc thiÕt lËp nªn c¸c quan hÖ d©n sù,th¬ng m¹i, kinh doanh ph¶i xuÊt ph¸t tõ ý chÝ cña c¸c chñ thÓ tham gia. Sù thèng nhÊt ý chÝ ®ã ®îc thÓ hiÖn th«ng qua nhiÒu h×nh thøc giao kÕt, cã thÓ b»ng v¨n b¶n hoÆc b»ng miÖn. Dï ë h×nh thøc nµo, kÓ tõ thêi ®iÓm c¸c giao kÕt ®· ®îc chÊp thuËn cã ngih· lµ c¸c bªn ®· thÎ hiÖn sù tù do ý chÝ vµ thèng nh¸t ý chÝ th× c¸c bªn ph¶i cã nghÜa vô thùc hiÖn nh÷ng ®iÒu kho¶n ®· cam kÕt, kÓ tõ thêi diÓm ®ã sÏ ph¸t sinh quyÒn vµ nghÜa vô cña c¸c chñ trong mét quan hÖ ph¸p luËt nhÊt ®Þnh. Tuy nhiªn, kh«ng ph¶i lóc nµo c¸c bªn còng thc hiÖn ®Çy ®ñ nh÷ng ®iÒu kh¶o ®· cam kÕt. ChÝnh v× vËy ®· lµm ph¸t sinh c¸c quan hÖ tranh chÊp.
ViÖc ph¸t sinh c¸c quan hÖ tranh chÊp do nhiÒu nguyªn nh©n nh÷ng nguyªn nh©n ®ã cã thÓ do kh¸c nhau vÒ ng«n ng÷, phong tôc tËp qu¸n, vÒ chÕ ®é chÝnh trÞ.
Trong c¸c lo¹i tranh chÊp hiÖn nay th× tranh chÊp kinh doanh lµ mét trong nh÷ng lo¹i tranh chÊp mang nh÷ng nÐt ®Æc thï gÇn tùa víi ho¹t ®äng s¶n xuÊt kinh doanh nÕu tranh chÊp kinh doanh lµ sù bÊt ®ång, m©u thuÉn vÒ quyÒn vµ nghÜa vô gi÷a c¸c chñ thÓ, lµ yÕu tè kh¸ch quan trªn th¬ng trêng th× viÖc x¸c ®Þnh, gi¶i quyÕt nh÷ng tranh ch¸p ®ã lµ viÖc lµm kh«ng thÓ thiÕu ®îc, nh»m b¶o vÒ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña c¸c chñ thÓ tham gia. §ã lµ nh÷ng c¸ch thøc, ph¬ng thøc ®Ó ¸p dông gi¶i quyÕt theo c¸c quy t¾c chung, phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi cña mäi khu vùc, cña mçi quèc gia.
Khi tranh chÊp ph¸t sinh c¸c bªn ®Òu cã thÓ tiÕn hµnh lùa chän cho m×nh mét ph¬ng thøc, mét ph¬ng ph¸p gi¶i quyÕt phï hîp. Tuy lu¹t ph¸p cña c¸c níc cã nh÷ng quy ®Þnh riªng kh¸c nhau vÒ vÊn ®Ò nµy, song tùu chung l¹i hiÖn nay cã 3 h×nh thøc gi¶i quyÕt tranh chÊp kinh doanh c¬ b¶n ®ã lµ:
+ Gi¶i quyÕt th«ng qua th¬ng lîng hoµ gi¶i gi÷a c¸c bªn.
+ Gi¶i quyÕt th«ng qua con ®êng toµ ¸n.
+ Gi¶i quyÕt b»ng ph¬ng ph¸p träng tµi.
Mçi mét h×nh thøc gi¶i quyÕt cã nh÷ng nÐt ®Æc thï riªng biÖt, thÓ hiÖn râ b¶n chÊt cña nã. Tuy nhiªn trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ trêng ph¸t triÓn hiÖn nay, xu híng gi¶i quyÕt b»ng träng tµi ngµy cµng ®îc c¸c nhµ kinh doanh ¸p dông.
1.2. Sù ra ®êi cña träng tµi kinh tÕ nhµ níc
Träng tµi kinh tÕ xuÊt hiÖn vµ ph¸t triÓn cïng víi sù ph¸t triÓn cña chÕ ®é hîp ®ång kinh tÕ. N¨m 1960, sau khi cuéc kh«i phôc kinh tÕ hoµn thµnh th¾ng lîi, ®· c¶i t¹o c¬ b¶n xong nÒn kinh tÕ, thñ tíng chÝnh phñ ®· ban hµnh N§ sè 04/TTg ngµy 4/1/1960 ban hµnh kÌm theo ®iÒu lÖ t¹m thêi vÒ hîp ®ång kinh tÕ. Mêi ngµy sau ®ã, TTg còng ban hµnh N§ sè 20/Ttg ngµy 14/1/1960 vÒ viÖc tæ chøc ngµnh träng tµi kinh tÕ, theo nghÞ ®Þnh nµy träng tµi kinh tÕ ®îc tæ chøc ë cÊp Trung ¦¬ng, khu, thµnh phè, tØnh vµ Bé víi chøc n¨ng chñ yÕu lµ xÐt xö c¸c tranh chÊp hîp ®ång kinh tÕ vµ nguyªn t¾c xö lý tranh chÊp hîp ®ång kinh tÕ ®îc quy ®Þnh trong N§ sè 29/ CP ngµy 23/2/1962. Héi ®ång träng tµi chØ lµ mét tæ chøc gåm c¸c thµnh viªn kiªm chøc ë c¸c ngµnh tµi chÝnh ng©n hµng, vËt gi¸, kÕ ho¹ch vµ ho¹t ®éng theo chÕ ®é häp ®Þnh kú mçi quý mét lÇn. N¨m 1972, Héi nghÞ lÇn thø 20 Ban chÊp hµnh Trung ¦¬ng ®¶ng quyÕt ®Þnh “xo¸ bá lèi hµnh chÝnh cung cÊp, thùc hiÖn qu¶n lý kinh doanh theo ph¬ng thøc XHCN, kh¾c phôc qu¶n lý thñ c«ng, ph©n t¸n theo lèi s¶n xuÊt nhá, x©y dùng c¸c thuwc tæ chøc cña nÒn c«ng nghiÖp lín” Vµ tiÕp ®ã, cuèi n¨m 1973, NQ sè 22 cña chÝnh phñ ®Ò ra nhiÖm vô “ph¶i t¨ng cêng ph¸p chÕ XHCN” . Thùc hiÖn c¸c quyÕt ®Þnh ®ã cña ban chÊp hµnh trung ¬ng ®¶ng ,chÝnh phñ ®· ban hµnh N§ sè 54/CP ngµy 10/3/1975 vÒ chÕ ®é hîp ®ång kinh tÕ vµ ngµy 14/4/1975 chÝnh phñ ban hµnh N§ sè 75/CP vÒ ®iÒu lÖ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña träng tµi kinh tÕ nhµ níc. Theo nghi ®Þnh nµy , träng tµi kinh tÕ ®îc thµnh lËp nh mét c¬ quan nhµ níc cã chøc n¨ng qu¶n lý c«ng t¸c hîp ®ång kinh®kinh tÕ víi néi dung:gi÷ v÷ng kû luËt cña nhµ níc vÒ hîp ®ång kinh tÕ , gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp hîp ®ång kinh tÕ vµ xö lý c¸c vi ph¹m hîp ®ång kinh tÕ . Víi nghÞ ®dÞnh sè 24/H§BT ngµy 10/8/1981 héi ®ång träng tµi ®îc thèng nhÊt tªn gäi lµ träng tµi kinh tÕ.
Víi sù ra ®êi cña “Ph¸p lÖnh vÒ hîp ®ång kinh tÕ” th× cã nhiÒu mèi quan hÖ míi ph¸t sinh, ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng quy ®Þnh míi ®Ó ®iÒu chØnh c¸c lo¹i quan hÖ nµy. §¸p øng yªu cÇu ®ã, Héi ®ßng nhµ níc ®d· ban hµnh ph¸p lÖnh vÒ träng tµi kinh tÕ, qui ®Þnh vÒ tæ chøc, ph©n cÊp thÈm quyÒn, thñ tôc gi¶i quyÕt tranh chÊp kinh tÕ.
2. Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña träng tµi kinh tÕ nhµ níc
Träng tµi kinh tÕ nhµ níc cã nh÷ng chøc n¨ng vµ nhiÖm vô sau:
Gi¶i quyÕt tranh chÊp hîp ®ång kinh tÕ.
KiÓm tra, kÕt luËn vµ xö lý c¸c hîp ®ång kinh tÕ tr¸i ph¸p luËt.
Tuyªn truyÒn, híng dÉn thùc hiÖn ph¸p luËt hîp ®ång kinh tÕ vµ träng tµi kinh tÕ.
Båi dìng nghiÖp vô c«ng t¸c hîp ®ång kinh tÕ vµ träng tµi kinh tÕ
Träng tµi kinh tÕ cã thÓ ® îc giao nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n kh¸c, khi cÇn thiÕt.
Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña träng tµi kinh tÕ ®îc thùc hiÖn chñ yÕu th«ng qua hai h×nh thøc ho¹t ®éng chñ yÕu ®ã lµ ho¹t ®éng kiÓm tra xö lý vµ ho¹t ®éng xÐt xö.
Träng tµi kinh tÕ lµ c¬ quan qu¶n lý cã chøc n¨ng qu¶n lý kinh tÕ, nªn ho¹t ®éng cña träng tµi kinh tÕ phÇn lín tËp trung vµo viÖc kiÓm tra ho¹t ®éng kinh tÕ nh»m gi¸m s¸t viÖc tu©n thñ ph¸p luËt cña c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ trong viÖc ký kÕt vµ thùc hiÖn hîp ®ång kinh tÕ. Cßn ho¹t ®éng xÐt xö cña träng tµi kinh tÕ ®èi víi nh÷ng hµnh vi ,vi ph¹m hîp ®ång kinh tÕ võa rÊt Ýt , võa kÐm hiÖu lùc thi hµnh v× thiÕu tÝnh cìng chÕ.
3. Tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña träng tµi kinh tÕ nhµ níc
3.1. ThÈm quyÒn cña träng tµi kinh tÕ nhµ níc
a) Träng tµi kinh tÕ Nhµ n íc lµ c¬ quan Träng tµi kinh tÕ cao nhÊt gi¶i quyÕt tranh chÊp hîp ®ång kinh tÕ, xö lý vi ph¹m ph¸p luËt hîp ®ång kinh tÕ. ChØ ®¹o, h íng dÉn Träng tµi kinh tÕ c¸c cÊp ¸p dông ®óng ®¾n vµ thèng nhÊt ph¸p luËt trong tè tông träng tµi kinh tÕ h íng dÉn thùc hiÖn c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt hîp ®ång kinh tÕ vµ träng tµi kinh tÕ, tæng kÕt thùc tiÔn c«ng t¸c hîp ®ång kinh tÕ vµ träng tµi kinh tÕ, x©y dùng c¸c dù ¸n ph¸p luËt hîp ®ång kinh tÕ vµ träng tµi kinh tÕ.
b) Träng tµi kinh tÕ Nhµ n íc cã thÈm quyÒn
Gi¶i quyÕt tranh chÊp hîp ®ång kinh tÕ theo yªu cÇu cña c¸c bªn mµ phÇn tranh chÊp cã gi¸ trÞ tõ 500 triÖu ®ång trë lªn, trong trêng hîp mét hoÆc c¸c bªn lµ tæ chøc, c¸ nh©n n íc ngoµi th× kh«ng giíi h¹n gi¸ trÞ tranh chÊp.
Gi¶i quyÕt tranh chÊp hîp ®ång kinh tÕ gi÷a c¸c bªn kh«ng cïng ë trong mét tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ¬ng vµ cÊp t ¬ng ® ¬ng mµ phÇn tranh chÊp cã gi¸ trÞ tõ 200 triÖu ®ång trë lªn vµ c¸c bªn ch a ®Ò cËp ®Õn viÖc yªu cÇu Träng tµi kinh tÕ kh¸c gi¶i quyÕt.
KiÓm tra, kÕt luËn vµ xö lý hîp ®ång kinh tÕ v« hiÖu toµn bé hoÆc tõng phÇn do tù ph¸t hiÖn hoÆc theo yªu cÇu cña c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ, c¬ quan, tæ chøc h÷u quan, cña Uû ban nh©n d©n tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ¬ng vµ cÊp t ¬ng ®¬ng;
XÐt kh¸ng c¸o quyÕt ®Þnh gi¶i quyÕt tranh chÊp hîp ®ång kinh tÕ, xö lý vi ph¹m ph¸p luËt hîp ®ång kinh tÕ cña Träng tµi kinh tÕ tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ¬ng vµ cÊp t ¬ng ¬ng, ®èi víi kh¸ng c¸o quyÕt ®Þnh cña Träng tµi viªn Träng tµi kinh tÕ Nhµ n íc th× do Chñ tÞch Träng tµi kinh tÕ Nhµ n íc xÐt.
Gi¸m s¸t quyÕt ®Þnh gi¶i quyÕt tranh chÊp hîp ®ång kinh tÕ, xö lý vi ph¹m ph¸p luËt hîp ®ång kinh tÕ hoÆc xÐt kh¸ng c¸o cña Träng tµi kinh tÕ tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ¬ng vµ cÊp t¬ng ®¬ng. Chñ tÞch Träng tµi kinh tÕ Nhµ n íc gi¸m s¸t quyÕt ®Þnh cña Träng tµi viªn Träng tµi kinh tÕ Nhµ n íc.
Xem xÐt l¹i quyÕt ®Þnh gi¶i quyÕt tranh chÊp hîp ®ång kinh tÕ, xö lý vi ph¹m ph¸p luËt hîp ®ång kinh tÕ cña Träng tµi viªn Träng tµi kinh tÕ tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ¬ng vµ cÊp t ¬ng ® ¬ng khi cã t×nh tiÕt míi ® îc ph¸t hiÖn; ®èi víi quyÕt ®Þnh cña Träng tµi viªn Träng tµi kinh tÕ Nhµ n íc th× do Chñ tÞch Träng tµi kinh tÕ Nhµ n íc xem xÐt.
c) Héi ®ång Träng tµi viªn cña Träng tµi kinh tÕ Nhµ n íc cã nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n sau ®©y:
Tham gia ý kiÕn víi Chñ tÞch Träng tµi kinh tÕ Nhµ n íc vÒ c¸c chñ tr ¬ng, biÖn ph¸p tæ chøc ho¹t ®éng cña Träng tµi kinh tÕ, vÒ c¸c dù ¸n ph¸p luËt hîp ®ång kinh tÕ vµ träng tµi kinh tÕ;
Theo yªu cÇu cña Chñ tÞch träng tµi kinh tÕ Nhµ n íc, tham gia ý kiÕn vÒ viÖc xÐt kh¸ng c¸o, gi¸m s¸t c¸c quyÕt ®Þnh cña Träng tµi viªn Träng tµi kinh tÕ Nhµ n íc, cña Träng tµi kinh tÕ tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ¬ng vµ cÊp t ¬ng ® ¬ng.
Theo ®Ò nghÞ cña Träng tµi viªn Träng tµi kinh tÕ Nhµ n íc, tham gia ý kiÕn vÒ viÖc gi¶i quyÕt tranh chÊp hîp ®ång kinh tÕ, xö lý vi ph¹m ph¸p luËt hîp ®ång kinh tÕ.
Chñ tÞch Träng tµi kinh tÕ Nhµ n íc do Chñ tÞch Héi ®ång bé trëng bæ nhiÖm vµ miÔn nhiÖm.
Phã chñ tÞch Träng tµi kinh tÕ Nhµ n íc, Träng tµi viªn Träng tµi kinh tÕ Nhµ n íc do Chñ tÞch Héi ®ång bé tr ëng bæ nhiÖm vµ miÔn nhiÖm theo ®Ò nghÞ cña Chñ tÞch Träng tµi kinh tÕ Nhµ n íc.
3.2. Tiªu chuÈn träng tµi viªn
Tiªu chuÈn Träng tµi viªn - Träng tµi kinh tÕ Nhµ n íc:
a. Tèt nghiÖp §¹i häc ph¸p lý trë lªn ® îc båi d ìng kiÕn thøc qu¶n lý kinh tÕ hoÆc tèt nghiÖp ®¹i häc kinh tÕ trë lªn ® îc båi dìng kiÕn thøc ph¸p lý.
b. Cã tr×nh ®é tæng hîp, cã kh¶ n¨ng vËn dông chÝnh s¸ch luËt ph¸p ®Ó gi¶i quyÕt ®óng ®¾n c¸c tranh chÊp hîp ®ång kinh tÕ vµ xö lý vi ph¹m ph¸p luËt hîp ®ång kinh tÕ.
c. §· cã 5 n¨m c«ng t¸c trong ngµnh Träng tµi kinh tÕ (kh«ng kÓ thêi gian tËp sù). NÕu lµ c¸n bé qu¶n lý kinh tÕ ë c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ c¬ së th× ph¶i cã Ýt nhÊt 3 n¨m lµm c«ng t¸c nghiÖp vô ë Träng tµi kinh tÕ Nhµ n íc.
3.3. Tæ chøcbé m¸y cña träng tµi kinh tÕ nhµ níc
1. Vô xÐt xö.
2. Vô Gi¸m s¸t vµ xÐt kh¸ng c¸o.
3. Vô ph¸p luËt.
4. Thanh tra Träng tµi kinh tÕ Nhµ n íc.
5. Vô Tæ chøc c¸n bé.
6. V¨n phßng.
7. Tr êng c¸n bé träng tµi kinh tÕ (lµm nhiÖm vô båi d ìng c¸n bé).
C¸c tæ chøc kh¸c do Chñ tÞch Träng tµi kinh tÕ Nhµ n íc quyÕt ®Þnh sau khi tho¶ thuËn víi Ban Tæ chøc - c¸n bé cña ChÝnh phñ.
NhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ biªn chÕ cña c¸c tæ chøc nãi trªn do Chñ tÞch Träng tµi kinh tÕ Nhµ n íc quyÕt ®Þnh theo tæng biªn chÕ ® îc Héi ®ång Bé tr ëng giao.
II. Trung t©m träng tµi kinh tÕ
1. Kh¸i niÖm träng tµi kinh tÕ
Träng tµi kinh tÕ lµ tæ chøc x· héi nghÒ nghiÖp cã thÈm quyÒn gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp vÒ hîp ®ång kinh tÕ, c¸c tranh chÊp kinh tÕ gi÷a c«ng ty víi c¸c thµnh viªn c«ng ty, gi÷a c¸c thµnh viªn c«ng ty víi nhau, liªn quan ®Õn viÖc thµnh lËp, ho¹t ®éng, gi¶i thÓ c«ng ty, c¸c tranh chÊp liªn quan ®Õn viÖc mua b¸n cæ phiÕu, tr¸i phiÕu.
Träng tµi kinh tÕ ® îc tæ chøc d íi h×nh thøc Trung t©m Träng tµi kinh tÕ.
2. Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña trung t©m träng tµi kinh tÕ
Trung t©m träng tµi kinh tÕ cã nh÷ng chøc n¨ng vµ nhiÖm vô sau:
Gi¶i quyÕt tranh chÊp hîp ®ång kinh tÕ.
KiÓm tra, kÕt luËn vµ xö lý c¸c hîp ®ång kinh tÕ tr¸i ph¸p luËt.
Tuyªn truyÒn, híng dÉn thùc hiÖn ph¸p luËt hîp ®ång kinh tÕ vµ träng tµi kinh tÕ.
Båi dìng nghiÖp vô c«ng t¸c hîp ®ång kinh tÕ vµ träng tµi kinh tÕ.
Träng tµi kinh tÕ cã thÓ ® îc giao nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n kh¸c, khi cÇn thiÕt.
3. Tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña trung t©m träng tµi kinh tÕ
3.1. C¬ cÊu tæ chøc trung t©m träng tµi kinh tª
Trung t©m Träng tµi kinh tÕ cã Chñ tÞch vµ Phã Chñ tÞch do c¸c Träng tµi viªn cña Trung t©m bÇu ra.
Chñ tÞch Trung t©m Träng tµi kinh tÕ chØ ®Þnh Th ký cña Trung t©m.
C¬ cÊu tæ chøc cña Trung t©m Träng tµi kinh tÕ, nhiÖm vô, quyÒn h¹n, tr¸ch nhiÖm vµ nhiÖm kú cña Chñ tÞch, Phã Chñ tÞch ® îc quy ®Þnh trong §iÒu lÖ cña Trung t©m.
3.2. Tiªu chuÈn träng tµi viªn
C«ng d©n ViÖt Nam c tró t¹i ViÖt Nam cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn sau ®©y th× cã thÓ ® îc c«ng nhËn lµ Träng tµi viªn:
Cã phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt, trung thùc, v« t , kh¸ch quan;
Cã kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm trong lÜnh vùc ph¸p luËt vµ kinh tÕ.
Ng êi mÊt trÝ, ng êi bÞ kÕt ¸n tï mµ ch a ® îc xo¸ ¸n, ngêi ®ang bÞ truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù th× kh«ng ® îc lµm Träng tµi viªn.
ThÈm ph¸n, kiÓm s¸t viªn kh«ng ® îc ®ång thêi lµ Träng tµi viªn.
Bé tr ëng Bé T ph¸p quyÕt ®Þnh thµnh lËp Héi ®ång xÐt chän Träng tµi viªn vµ quy ®Þnh thñ tôc xÐt chän Träng tµi viªn vµ cÊp thÎ Träng tµi viªn theo ®Ò nghÞ cña héi ®ång xÐt chän Träng tµi viªn.
3.3. Thñ tôc cÊp vµ thu håi giÊy phÐp thµnh lËp träng tµi kinh tÕ
a. Thñ tôc cÊp giÊy phÐp thµnh lËp
Nh÷ng träng tµi viªn cã nguyÖn väng thµnh lËp trung t©m träng tµi ph¶i lµm hå s¬ xin phÐp Chñ tÞch UBND tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ¬ng, n¬i dù ®Þnh ®Æt trô së cña trung t©m.
ChËm nhÊt lµ 10 ngµy, kÓ tõ ngµy nhËn ®îc hå s¬ hîp lÖ, UBND tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ¬ng göi mét bé hå s¬ xin phÐp thµnh lËp träng tµi kinh tÕ cho bé t ph¸p. ChËm nhÊt lµ 15 ngµy kÓ tõ ngµy nhËn ®îc hå s¬, bé t ph¸p cã ý kiÕn tr¶ lêi b»ng v¨n b¶n cho UBND tØnh, thµnh phè trùc thuéc TW.
Trong thêi h¹n 15 ngµy kÓ tõ ngµy nhËn ®îc ý kiÕn tr¶ lêi cña Bé T Ph¸p, chñ tÞch UBND tØnh, TP trùc thuéc TW quyÕt ®Þnh cÊp hoÆc tõ chèi cÊp giÊy phÐp thµnh lËp trung t©m träng tµi.
b. §×nh chØ ho¹t ®éng vµ thu håi giÊy phÐp thµnh lËp
Trung t©m träng tµi bÞ ®×nh chØ vµ thu håi cÊp giÊy phÐp ho¹t ®éng trong c¸c trêng hîp sau.
Ho¹t ®éng tr¸i víi quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ träng tµi kinh tÕ vµ ®iÒu lÖ trung t©m.
Cè ý kh«ng chÊp hµnh nghiªm chØnh chÕ ®é b¸o c¸o víi c¬ quan nhµ níc cã chøc n¨ng qu¶n lý c«ng t¸c träng tµi.
Cè ý kh«ng chÊp hµnh nghiªm chØnh c¸c nghÜa vô do ph¸p luËt quy ®Þnh ®×nh chØ ho¹t ®éng vµ thu håi giÊy phÐp thµnh lËp trung t©m träng tµi kinh tÕ ®îc so¹n göi cho bé t ph¸p.
4. Gi¶i quyÕt tranh chÊp kinh tÕ b»ng h×nh thøc träng tµi theo ph¸p luËt ViÖt Nam hiÖn hµnh
C¨n cø vµo quyÕt ®Þnh sè 114/TTg ngµy 16/12/1996 cña thñ tíng chÝnh phñ níc céng hoµ XHCNVN. Quy t¾c nµy ¸p dông cho c¸c tranh chÊp ph¸t sinh tõ c¸c quan hÖ kinh doanh ph¸t sinh trong níc.
4.1. ThÈm quyÒn
Trung t©m träng tµi cã thÈm quyÒn gi¶i quyÕt tranh chÊp ph¸t sinh tõ c¸c quan hÖ kinh doanh trong níc.
Trung t©m träng tµi gäi t¾t lµ trung t©m, xÐt xö ®ùa trªn c¬ së tho¶ thuËn träng tµi. Tho¶ thuËn träng tµi cã thÓ lµ ®iÒu kho¶n träng tµi trong hîp ®ång, hoÆc mét tho¶ thuËn riªng hoÆc thÓ hiÖn trong th tõ, telex, fax… gi÷a c¸c bªn víi nhau.
4.2. C«ng t¸c ®iÒu tra vµ thñ tôc xÐt xö
a. §¬n kiÖn vµ c«ng t¸c ®iÒu tra.
§Ó ph¸t sinh tranh chÊp th× b¾t ®Çu b»ng mét ®¬n kiÖn do nguyªn ®¬n nép cho trung t©m. §¬n ph¶I cã néi dung theo dóng quy dÞnh cña ph¸p luËt. Sau khi nhËn ®îc ®¬n kiÖn, th ký cña trung t©m b¸o c¸o cho bÞ ®¬n biÕt vµ göi cho bÞ ®¬n b¶n sao ®¬n kiÖn, c¸c tµi liÖu kÌm theo cïng víi quy t¾c tè tông träng tµi trong níc vµ danh s¸ch träng tµi viªn cña trung t©m. Trong thêi h¹n 30 ngµy kÓ tõ ngµy nhËn ®îc b¶n sao ®¬n kiÖn vµ c¸c tµi liÖu kÌm theo, bÞ ®¬n ph¶i trän träng tµi viªn cã tªn trong danh s¸ch träng tµi viªn cña trung t©m vµ b¸o cho trung t©m biÕt, hoÆc yªu cÇu chñ tÞch trung t©m chØ ®Þnh träng tµi viªn cho m×nh. NÕu qu¸ thêi h¹n nµy mµ bÞ ®¬n kh«ng chän trän träng tµi viªn hoÆc kh«ng yªu cÇu chñ tÞch trung t©m chØ ®Þnh träng tµi viªn, chñ tÞch trung t©m sÏ chän träng tµi viªn cho bÞ ®¬n. Còng trong thêi h¹n ®ã th ký trung t©m còng yªu cÇu bÞ ®¬n göi cho m×nh b¶n bµo ch÷a cña bÞ ®¬n, kh«ng qu¸ 45 ngµy kÓ tõ ngµy bÞ ®¬n nhËn ®îc b¶n sao ®¬n kiÖn.
C¸c träng tµi viªn ®îc c¸c bªn trän hoÆc ®îc chØ ®Þnh sÏ bÇu mét träng tµi viªn thø 3 trong danh s¸ch träng tµi viªn cña trung t©m lµm chñ tÞch uû ban träng tµi phô tr¸ch gi¶i quyÕt vô kiÖn nÕu sau 15 ngµy kÓ tõ ngµy träng tµi viªn thø 2 ®îc chän hoÆc chØ ®Þnh mµ c¸c träng tµi viªn kh«ng chän ®îc träng tµi viªn thø 3 ®Ó lËp uû ban träng tµi th× chñ tÞch trung t©m sÏ chØ ®Þnh chñ tÞch uû ban träng tµi.
Khi vô kiÖn cã hai hay nhiÒu nguyªn ®¬n hoÆc bÞ ®¬n, c¸c nguyªn ®¬n hay bÞ ®¬n nµy ph¶i tho¶ thuËn víi nhau vµ thèng nhÊt chän mét träng tµi viªn trong danh s¸ch träng tµi viªn cña trung t©m. Nõu c¸c bªn kh«ng tho¶ thuËn ®îc víi nhau th× chñ tÞch trung t©m sÏ chän träng tµi vªn cho hä.
Sau khi ®îc chän hoÆc chØ ®Þnh, träng tµi viªn ph¶i nghiªn cøu hå s¬ vµ tiÕn hµnh c«ng t¸c ®iÒu tra b»ng mäi biÖn ph¸p thÝch hîp.Träng tµi viªn cã quyÒn trùc tiÕp nghe c¸c bªn tr×nh bµy ý kiÕn, theo yªu cÇu cña mét bªn hoÆc c¶ hai bªn hoÆc theo s¸ng kiÕn cña m×nh. Träng tµi viªn cã thÓ quyÕt ®Þnh t×m hiÓu sù viÖc tõ nh÷ng ngêi kh¸c tríc mÆt c¸c bªn hoÆc sau khi b¸o cho c¸c bªn biÕt.
b. Thñ tôc xÐt xö.
Ngµy xÐt xö do chñ tÞch Uû ban träng tµi quÕt ®Þnh, hai bªn ®¬ng sù ®îc triÖu tËp ®Õn phiªn xÐt xö b»ng giÊy triÖu tËp cã ghi râ thêi gian vµ ®Þa ®iÓm xÐt xö. GiÊy triÖu tËp ®îc göi tríc Ýt nhÊt lµ 15 ngµy tríc ngµy xÐt xö. Víi sù tho¶ thuËn cña c¸c bªn, thêi h¹n nµy cã thÓ rót ng¾n hoÆc kÐo dµI mét c¸ch hîp lý theo quyÕt ®Þnh cña Uû ban träng tµi.
C¸c bªn cã thÓ trùc tiÕp tham gia vµo qu¸ tr×nh xÐt xö hoÆc cã thÓ uû quyÒn cho ngêi ®¹i diÖn, nhng ph¶I cã giÊy uû quyÒn hîp lÖ vµ cã thÓ mêi luËt s b¶o vÖ quyÒn
