Xác định rõ bài tập: “Vấn đề nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ quan hành chính nhà nước ta hiện nay” chú trọng đến vấn đề cải cách hành chính (CCHC) trong hoạt động quản lý hành hành chính. Bài tập giúp chúng ta tìm hiểu nguyên nhân, thực trạng của hoạt động hành chính của bộ máy hành chính. Qua đó đưa ra giải pháp để hoàn thiện trong tương lai.
Do kiến thức trong lĩnh vực này còn hạn chế nên bài tập của chúng em không thể tránh được những sai sót. Kính mong thầy cô góp ý đề bài làm chúng em được hoàn thiện hơn. Chúng em chân thành cảm ơn.
15 trang |
Chia sẻ: vietpd | Lượt xem: 1302 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem nội dung tài liệu Đề tài Vấn đề nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ quan hành chính nhà nước ta hiện nay, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi më ®Çu
X¸c ®Þnh râ bµi tËp: “VÊn ®Ò n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc ta hiÖn nay” chó träng ®Õn vÊn ®Ò c¶i c¸ch hµnh chÝnh (CCHC) trong ho¹t ®éng qu¶n lý hµnh hµnh chÝnh. Bµi tËp gióp chóng ta t×m hiÓu nguyªn nh©n, thùc tr¹ng cña ho¹t ®éng hµnh chÝnh cña bé m¸y hµnh chÝnh. Qua ®ã ®a ra gi¶i ph¸p ®Ó hoµn thiÖn trong t¬ng lai.
Do kiÕn thøc trong lÜnh vùc nµy cßn h¹n chÕ nªn bµi tËp cña chóng em kh«ng thÓ tr¸nh ®îc nh÷ng sai sãt. KÝnh mong thÇy c« gãp ý ®Ò bµi lµm chóng em ®îc hoµn thiÖn h¬n. Chóng em ch©n thµnh c¶m ¬n.
B. Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò
I. C¬ quan hµnh chÝnh vµ c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc
1 – C¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc
C¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc lµ bé phËn cÊu thµnh bé m¸y nhµ níc, trùc thuéc trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp c¬ quan quyÒn lùc nhµ níc cïng cÊp, cã ph¬ng diÖn ho¹t ®éng chñ yÕu lµ ho¹t ®éng chÊp hµnh - ®iÒu hµnh, cã c¬ cÊu tæ chøc vµ ph¹m vi thÈm quyÒn do ph¸p luËt quy ®Þnh.
HÖ thèng c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc thµnh lËp tõ trung ¬ng ®Õn c¬ së, ®øng ®Çu lµ ChÝnh phñ, t¹o thµnh mét chØnh thÓ thèng nhÊt, ®îc tæ chøc, theo hÖ thèng thø bËc, cã mèi quan hÖ mËt thiÕt, phô thuéc nhau vÒ tæ chøc vµ ho¹t ®éng nh»m thùc thi quyÒn qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc.
C¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc thùc hiÖn ho¹t ®éng chÊp hµnh - ®iÒu hµnh (®ã lµ nh÷ng ho¹t ®éng thùc hiÖn ®îc tiÕn hµnh trªn c¬ së luËt vµ ®Ó thi hµnh luËt) nh»m thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc.
Ho¹t ®éng chÊp hµnh thÓ hiÖn ë môc ®Ých cña qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc lµ ®¶m b¶o thùc hiÖn trªn thùc tÕ c¸c v¨n b¶n,ph¸p luËt cña c¸c c¬ quan quyÒn lùc nhµ níc. Mäi ho¹t ®éng qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc ®Òu ®îc tiÕn hµnh trªn c¬ së ph¸p luËt vµ ®Ó thùc hiÖn ph¸p luËt. Ho¹t ®éng ®iÒu hµnh cña qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc thÓ hiÖn ë chç ®Ó ®¶m b¶o cho c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt cña c¸c c¬ quan quyÒn lùc nhµ níc ®îc thùc hiÖn trªn thùc tÕ, c¸c chñ thÓ cña qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc, ph¶i tiÕn hµnh ho¹t ®éng tæ chøc vµ chØ ®¹o trùc tiÕp ®èi víi c¸c ®èi tîng qu¶n lý thuéc quyÒn.
TÊt c¶ c¸c c¬ quan nhµ níc ®Ò tiÕn hµnh ho¹t ®éng qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc nhng ho¹t ®éng nµy chñ yÕu do c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc thùc hiÖn. Ho¹t ®éng nµy ph¶n ¸nh chøc n¨ng c¬ b¶n cña c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc.
2 – Mét sè nh©n tè ¶nh hëng ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan nhµ níc
Chøc n¨ng cña c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc lµ qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc, lµ ho¹t ®éng chÞu sù chi phèi, t¸c ®éng cña rÊt nhiÒu nh©n tè. Chóng cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau nªn khi mét nh©n tè thay ®æi sÏ kÐo theo c¸c nh©n tè kh¸c thay ®æi theo. §ã lµ c¸c yÕu tè nh c¬ cÊu, tæ chøc, chøc n¨ng cña bé m¸y c¬ quan hµnh chÝnh, ®éi ngò c¸n bé, c«ng chøc, c«ng vô... ChØ cÇn lµm râ sù t¸c ®éng, ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè, ta sÏ t×m ra nguyªn nh©n vµ ph¬ng híng, gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña bé m¸y hµnh chÝnh nhµ níc. BiÓu hiÖn: Tríc hÕt lµ thÓ chÕ ph¸p luËt, ®ã lµ hµnh lang ph¸p lý ®Ó c¬ quan, c¸n bé, c«ng chøc thùc hiÖn nhiÖm vô ®îc giao, viÖc cô thÓ hãa, x¸c ®Þnh râ rµng nhiÖm vô, quyÒn h¹n gióp hä thùc hiÖn hiÖu qu¶ chøc n¨ng cña m×nh. §èi víi c¬ cÊu, khi nãi ®Õn c¬ cÊu c¬ b¶n cña mét c¬ quan, ngêi ta cÇn ph¶i xÐt ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò chñ yÕu nh sù ph©n c«ng trong néi bé tæ chøc, viÖc s¾p xÕp nhiÖm vô c«ng t¸c cho c¸c chøc danh kh¸c nhau, lµm thÕ nµo ®Ó thùc hiÖn sù ®iÒu hoµ, phèi hîp cÇn thiÕt nh»m b¶o ®¶m thùc hiÖn ®îc môc tiªu tæng thÓ cña c¬ quan hµnh chÝnh ®ã nãi riªng vµ c¶ bé m¸y nãi chung. C¸c cÊp ®é cña c¬ cÊu tæ chøc cña c¬ quan hµnh chÝnh còng gièng c¸c c¬ quan kh¸c ®ã lµ ph¶i gåm cã 3 cÊp ®é nh sau: CÊp ®é c¬ cÊu vÜ m«: lµ c¸ch s¾p xÕp, tæ chøc vÞ trÝ, vai trß cña tõng c¸n bé, c«ng, nh©n, viªn chøc trong c¬ quan. CÊp ®é vi m«: lµ c¸ch qui ®Þnh quyÒn h¹n, tr¸ch nhiÖm cña tõng vÞ trÝ mµ c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc trong c¬ quan n¾m gi÷. HÖ thèng bæ trî: bao gåm hÖ thèng ®iÒu hµnh cña c¬ quan, qu¸ tr×nh qu¶n lý sù ph¸t triÓn cña c¬ quan, hÖ thèng v¨n ho¸ c«ng ty vµ hÖ thèng qu¶n lý ho¹t ®éng c¬ quan hµnh chÝnh ®ã. C¬ quan sÏ kh«ng thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ c¸c chøc n¨ng cña m×nh nÕu 3 cÊp c¬ cÊu nµy kh«ng ®îc thiÕt lËp mét c¸ch ®óng møc ®Ó hç trî cho ho¹t ®éng cña m×nh. C¬ cÊu, tæ chøc hîp lý, sÏ tr¸nh ®îc sù chång chÐo, rêm rµ, dÔ dµng phèi hîp ®iÒu chØnh c«ng viÖc trong khi thùc hiÖn nhiÖm vô, tiÕt kiÖm ®îc thêi gian, cßn ngîc l¹i nÕu c¬ cÊu bÊt hîp lý, sÏ lµm gi¶m hiÖu qu¶ ho¹t ®«ng. Bé m¸y hµnh chÝnh ®îc coi lµ mét hÖ thèng vµ mçi c¬ quan hµnh chÝnh lµ mét bé phËn, c¶ hÖ thèng chØ ho¹t ®éng tèt khi mçi bé phËn võa thùc hiÖn tèt nhiÖm vô cña m×nh võa phèi hîp tèt víi c¸c bé phËn kh¸c ®Ó hoµn thµnh ®îc môc tiªu chung.
Ngoµi ra, n¨ng lùc, phÈm c¸ch cña ®éi ngò c¸n bé, c«ng chøc lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt b¶o ®¶m cho qu¸ tr×nh ho¹t ®éng diÔn ra ®¹t kÕt qu¶ tèt. §éi ngò c¸n bé, c«ng chøc lµ nguån lùc chñ yÕu cña hÖ thèng qu¶n lý hµnh chÝnh cã thÓ vËn hµnh vµ hoµn thµnh chøc n¨ng, nhiÖm vô ®îc giao. Do t×nh h×nh kinh tÕ, x· héi thêng xuyªn thay ®æi ®ßi hái ph¶i liªn tôc ph¸t triÓn n¨ng lùc, gi¸o dôc vÒ phÈm chÊt cña tÊt c¶ c¸n bé, c«ng chøc trong hÖ thèng qu¶n lý hµnh chÝnh, v× ®ã còng lµ mét nh©n tè quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ cña bé m¸y hµnh chÝnh.II. Thùc tr¹ng n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc
1 – Nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®îc
1.1 HÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt hµnh chÝnh tõng bíc ®æi míi vµ hoµn thiÖn, gãp phÇn x©y dùng thÓ chÕ kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, t¹o ra vµ cñng cè nÒn d©n chñ x· héi chñ nghÜa. §· cã sù tham gia cña nh©n d©n vµo c¸c dich vô c«ng liªn quan ®Õn ®êi sèng, phóc lîi cña hä ®îc h×nh thµnh phï hîp nÒn kinh tÕ. Khu«n khæ thÓ chế về tổ chức vµ hoạt động của hệ thống h©nh chÝnh nhµ nước, về c«ng chức, c«ng vụ được chó trọng đổi mới để bảo đảm thÝch ứng với yªu cầu quản lý nhµ nước trong điều kiện chuyển đổi nµy. Thñ tôc hµnh chÝnh trªn c¸c lÜnh vùc ®îc rµ so¸t, söa ®æi theo híng dÇn gi¶n ho¸, lo¹i bá nh÷ng kh©u phiÒn hµ, trïng lÆp, bao gåm thñ tôc hµnh chÝnh trong quan hÖ víi d©n, víi doanh nghiÖp vµ quan hÖ gi÷a c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc víi nhau.
1.2. Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña c¸c c¬ quan träng hÖ thèng hµnh chÝnh nhµ níc ®îc ®iÒu chØnh tõng bíc phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý nhµ níc trong kinh tÕ thÞ trêng. ChÝnh phñ, c¸c Bé cã tËp trung nhiÒu h¬n vµo thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý nhµ níc vÜ m« trong ph¹m vi c¶ níc, trªn c¸c lÜnh vùc cña ®êi sèng kinh tÕ – x· héi; tËp trung thêi gian vµ nguån lùc vµo viÖc thùc hiÖn chøc n¨ng ®Ých thùc cña m×nh lµ x©y dùng chiÕn lîc, quy ho¹ch, kÕ ho¹ch, x©y dùng vµ ban hµnh c¬ chÕ, chÝnh s¸ch, thanh tra, kiÓm tra viÖc tæ chøc thùc hiÖn, nguyªn t¾c mçi viÖc chØ do mét c¬ quan phô tr¸ch, kh¾c phôc sù trïng lÆp, chång chÐo vÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô. ChÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng ®îc ph©n c¸p nhiÒu h¬n, nhÊt lµ trong c¸c lÜnh vùc ng©n s¸ch, tµi chÝnh, biªn chÕ, ®Êt ®ai, y tÕ, gi¸o dôc v.v...
1.3. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y hµnh chÝnh nhµ níc tõ trung ¬ng ®Õn ®Þa ph¬ng ®îc ®iÒu chØnh, s¨p xÕp tinh gän, hîp lý h¬n.Trªn c¬ së qu¸n triÖt nguyªn t¨c tæ chøc bé ®a ngµnh, ®a lÜnh vùc, c¬ cÊu tæ chøc ChÝnh phñ ®îc ®iÒu chØnh, thu gän. Bíc vµo thêi k× ®æi míi (1986), sè ®Çu mèi c¸c c¬ quan cña ChÝnh phñ lµ 70 ®Õn ®¹i häi IX cßn 48, vµo thêi ®iÓm hiÖn nay cßn 31 (22 Bé, c¬ quan ngang Bé, 8 c¬ quan thuéc ChÝnh phñ). ë cÊp tØnh, sè c¬ quan chuyªn m«n tõ 35 ®Õn 40 ®Çu mèi nay gi¶m cßn tõ 20-25; cÊp huyÖn tõ 20 -25 nay gi¶m cßn 10 -15 ®©u mèi c¸c phßng ban chøc n¨ng. C¬ cÊu bªn trong c¸c c¬ quan cña ChÝnh phñ vµ chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng còng cã bíc ®iÒu chØnh theo híng ph©n biÖt râ c¸c ®¬n vÞ thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý nhµ níc víi c¸c tæ chøc sù nghiÖp cung cÊp dÞch vô c«ng.
1.4. ChÊt lîng ®éi ngò c¸n bé, c«ng chøc trong bé m¸y hµnh chÝnh nhµ níc ®îc n©ng lªn. ViÖc qu¶n, sö dông c¸n bé, c«ng chøc ®îc ®æi míi mét bíc theo c¸c quy ®Þnh cña ph¸p lÖnh c¸n bé c«ng chøc: tõ kh©u tuyÓn chän, ®¸nh gi¸, thi n©ng ng¹ch, khen thëng, kû luËt ®Õn ®µo t¹o, båi dìng. ChÕ ®é chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng ngµy cµng ®îc b¶o ®¶m.VD: S¾p tíi 01/05/2009, møc l¬ng c¬ b¶n sÏ r¨ng tõ 540 ngh×n ®ång lªn 650 ngh×n ®ång.
1.5. Ph¬ng thøc ho¹t ®éng cña ChÝnh phñ, c¸c Bé ngµnh trung ¬ng vµ ñy ban nh©n d©n c¸c cÊp cã bíc ®æi míi. Gi¶m tèi ®a sù can thiÖp hµnh chÝnh vµo ho¹t ®éng cña thÞ trêng vµ doanh nghiÖp. C¸c c¬ quan nhµ níc tËp trung lµm tèt chøc n¨ng ®Þnh híng ph¸t triÓn, t¹o lËp m«i trêng ph¸p lý, c¬ chÕ, chÝnh s¸ch thuËn lîi ®Ó ph¸t huy c¸c nguån lùc, t¨ng cêng qu¶n lý nhµ níc b»ng ph¸p luËt. Nh÷ng nç lùc c¶i c¸ch, ®¬n gi¶n ho¸ thñ tôc hµnh chÝnh, ¸p dông ph¬ng thøc qu¶n lý theo c¬ chÕ “mét cöa” c¶ ë ba cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng (kÕt qu¶ ë cÊp tØnh 100%, cÊp huyÖn 98%, cÊp x· 92% tÝnh ®Õn th¸ng 5/2007. ViÖc triÓn khai quy chÕ c«ng khai tµi chÝnh, quy chÕ d©n chñ ë c¬ së vµ trong c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc v.v... ®· gãp phÇn ®æi míi mèi quan hÖ gi÷a c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc v¬i d©n, quan hÖ gi÷a c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc víi nhau trong qu¸ tr×nh tæ chøc thùc hiÖn c«ng viÖc vµ thùc thi c«ng vô.
2 – Nh÷ng h¹n chÕ, yÕu kÐm cña ho¹t ®éng qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc.
Tuy ®· ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ quan träng, nhng so víi yªu cÇu cña c«ng cuéc ®æi míi, ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vµ chñ ®éng héi nhËp quèc tÕ th× CCHC cßn chËm, hiÖu qu¶ thÊp. NÒn hµnh chÝnh cßn béc lé mét sè tån t¹i, yÕu kÐm sau:
2.1. HÖ thèng thÓ chÕ ph¸p luËt vÉn cßn cha ®ång bé, thiÕu nhÊt qu¸n vµ trong mét sè lÜnh vùc cha b¸m s¸t qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi khã kh¨n vµ phøc t¹p, thÓ hiÖn ë chç mét sè luËt, ph¸p lÖnh ®· ban hµnh nhng c¸c nghÞ ®Þnh vµ th«ng t híng dÉn triÓn khai chËm ®îc ban hµnh, chËm chuÈn bÞ vµ ban hµnh c¸c v¨n b¶n díi luËt, ph¸p lÖnh ®Ó híng dÉn thi hµnh. NhiÒu c¬ quan nhµ níc vÉn cã xu híng gi÷ thuËn lîi cho ho¹t ®éng qu¶n lý cña m×nh nhiÒu h¬n lµ ®¸p øng nhu cÇu t¹o thuËn lîi cho doanh nghiÖp vµ ngêi d©n. Thñ tôc hµnh chÝnh vÉn cha ®îc c¶i c¸ch ®¬n gi¶n ho¸ triÖt ®Ó, tÝnh c«ng khai minh b¹ch cßn thÊp, cßn nhiÒu thñ tôc hµnh chÝnh kh«ng hîp lý, phøc t¹p, tiÕp tôc g©y phiÒn hµ cho d©n vµ doanh nghiÖp.
2.2. ChËm x¸c ®Þnh râ chøc n¨ng, nhiÖm vô qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc vÜ m« cña c¸c c¬ quan trong hÖ thèng hµnh chÝnh nhµ níc, nhÊt lµ ë cÊp ChÝnh phñ vµ c¸c Bé. ChÝnh phñ lµm g× vµ lµm ®Õn ®©u trong c¬ chÕ kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, t¬ng tù nh vËy lµ c¸c Bé vµ chÝnh quyÒn c¸c cÊp, ®©y vÉn lµ vÊn ®Ò cßn cha hoµn toµn ®îc lµm s¸ng tá, mèi quan hÖ gi÷a nhµ níc víi thÞ trêng, gi÷a nhµ níc víi doanh nghiÖp, trong ®ã cã doanh nghiÖp nhµ níc vÉn cha ®ñ râ.
2.3. Tæ chøc bé m¸y hµnh chÝnh nhµ níc vÉn cång kÒnh, nhiÒu tÇng nÊc víi 22 Bé, c¬ quan ngang Bé vµ 8 c¬ quan thuéc ChÝnh phñ. Bé m¸y hµnh chÝnh ë cÊp Trung ¬ng cßn qu¸ lín, sè lîng tæ chøc bªn trong c¸c Bé, ngµnh cßn nhiÒu vµ cã xu híng ph×nh ra. ViÖc thùc hiÖn ph©n cÊp vÒ ngµnh vµ lÜnh vùc gi÷a trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng, gi÷a c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng cßn chËm, vÉn cha cã sù ph©n biÖt râ vÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ tæ chøc bé m¸y cña chÝnh quyÒn ®« thÞ víi chÝnh quyÒn n«ng th«n.
2.4. ChÕ ®é c«ng vô míi chËm h×nh thµnh ®Çy ®ñ, chÊt lîng c¸n bé, c«ng chøc cha ®¸p øng víi yªu cÇu ®æi míi, ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi. §éi ngò c¸n bé, c«ng chøc cßn bÊt cËp vÒ kü n¨ng qu¶n lý míi, thiÕu tÝnh nh¹y bÐn thÞ trêng, tr¸ch nhiÖm thùc thi c«ng vô cha cao. Mét bé phËn c¸n bé, c«ng chøc suy tho¸i phÈm chÊt, ®¹o ®øc, tham nhòng. Râ rµng, chÊt lîng ®éi ngò c¸n bé, c«ng chøc ®ang lµ vÊn ®Ò cã ý nghÜa sèng cßn kh«ng chØ riªng cña c«ng cuéc CCHC mµ cña c¶ sù nghiÖp ®æi míi, x©y dùng vµ b¶o vÖ ®Êt níc.
2.5. Ph¬ng thøc, lÒ lèi lµm viÖc cßn thñ c«ng, l¹c hËu cha ®¸p øng yªu cÇu chuyªn nghiÖp, hiÖn ®¹i. Ho¹t ®éng cña bé m¸y hµnh chÝnh nhµ níc tõ trung ¬ng ®Õn ®Þa ph¬ng cha thùc sù thèng nhÊt, th«ng suèt. Quy tr×nh lµm viÖc cña c¸n bé, c«ng chøc nh×n chung cßn thñ c«ng, thiÕu tÝnh chuyªn nghiÖp. DÊu Ên cña c¬ chÕ tËp trung quan liªu cßn kh¸ ®Ëm nÐt trong ®iÒu hµnh vµ tæ chøc c«ng viÖc cña c¸c c¬ quan vµ ®éi ngò c¸n bé, c«ng chøc ë tÊt c¶ c¸c cÊp. Häp hµnh nhiÒu, giÊy tê hµnh chÝnh gia t¨ng, thÈm quyÒn vµ tr¸ch nhiÖm gi¶i quyÕt c«ng viÖc cña tõng c¸n bé, c«ng chøc kh«ng râ; ®Æc biÖt kh©u phèi hîp gi÷a c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc trong qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt c«ng viÖc cßn yÕu. Trang bÞ thiÕt bÞ, ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc nãi chung cßn nhiÒu h¹n chÕ, kh«ng b¶o ®¶m ®iÒu kiÖn lµm viÖc vµ gi¶i quyÕt c«ng viÖc cña d©n. ViÖc triÓn khai ¸p dông c¸c gi¶i ph¸p kü thuËt vµ nhÊt lµ c«ng nghÖ tin häc vµo ho¹t ®éng qu¶n lý nhµ níc cßn chËm, ®¹t hiÖu qu¶ thÊp. Chñ tr¬ng hiÖn ®¹i ho¸ nÒn hµnh chÝnh, thu hÑp kho¶ng c¸ch tôt hËu so víi c¸c níc trong khu vùc nh Ch¬ng tr×nh tæng thÓ CCHC nhµ níc giai ®o¹n 2001-2010 ®· ®Ò ra vÉn lµ mét th¸ch thøc lín.
3 – Nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i, yÕu kÐm
3.1. CCHC ë níc ta ®ang ®îc triÓn khai cïng víi mét lo¹t c¸c cuéc c¶i c¸ch kh¸c, ®ã lµ ®æi míi tõng bíc hÖ thèng chÝnh trÞ, c¶i c¸ch lËp ph¸p ,c¶i c¸ch t ph¸p, c¶i c¸ch kinh tÕ, c¶i c¸ch doanh nghiÖp nhµ níc...NhiÒu vÊn ®Ò, vèn thuéc CCHC, nhng tù th©n CCHC kh«ng thÓ c¶i c¸ch ®îc, mµ ph¶i ®Æt trong tæng thÓ ®æi míi hÖ thèng chÝnh trÞ ®Ó xem xÐt gi¶i quyÕt. ChÝnh sù kh«ng ®ång bé cña CCHC víi c¸c cuéc c¶i c¸ch kh¸c lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n lµm cho CCHC chËm, hiÖu qu¶ thÊp.
3.2. CCHC hiÖu qu¶ cha cao, cã nguyªn nh©n vÒ nhËn thøc. NhËn thøc cña chóng ta vÒ mét nhµ níc ph¸p quyÒn XHCN díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN cßn rÊt h¹n chÕ, ®iÒu ®ã còng ¶nh hëng nhÊt ®Þnh ®Õn kÕt qu¶ c¶i c¸ch ë c¸c lÜnh vùc, trong ®ã cã CCHC.
3.3. MÆc dï mÊy n¨m gÇn ®©y cã nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc trong sù chØ ®¹o cña chÝnh phñ, nhng nh×n chung cha cã sù chØ ®¹o kiªn quyÕt, tËp trung cña ChÝnh phñ, Thñ tíng ChÝnh phñ ®èi víi toµn bé qu¸ tr×nh CCHC trong ph¹m vÞ c¶ níc . C¸c thµnh viªn ChÝnh phñ, Chñ tÞch UBND c¸c tØnh cha ®Æt thêng xuyªn thùc hiÖn nhiÖm vô CCHC trong ph¹m vi tr¸ch nhiÖm cña m×nh. Ban chØ ®¹o CCHC c¸c cÊp ho¹t ®éng cßn h×nh thøc, cha ph¸t huy vai trß, tr¸ch nhiÖm gióp ngêi ®øng ®Çu c¬ quan hµnh chÝnh c¸c cÊp trong chØ ®¹o vµ kiÓm tra thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô CCHC ®· x¸c ®Þnh
3.4. ChÕ ®é c«ng vô, c«ng chøc míi cha hoµn chØnh, ®éi ngò c¸n bé c«ngchøc cßn cha ngang tÇm víi yªu cÇu nhiªm vô qu¶n lý míi trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi .Nh×n chung cha t¹o ®îc ®éng lùc cho CCHC, trong ®ã cã vÊn ®Ò chÕ ®é chÝnh s¸ch cho ®éi ngò c¸n bé, c«ng chøc. ChÕ ®é tiÒn l¬ng vÉn cha ®îc c¶i c¸ch c¬ b¶n, cha ®¶m b¶o ®êi sèng cña c¸n bé, c«ng chøc vµ gia ®×nh hä. §iÒu nµy t¸c ®éng kh«ng nhá ®Õn ®éng c¬ vµ th¸i ®é lµm viÖc, ®Õn nh÷ng biÓu hiÖn tiªu cùc nh: kh«ng an t©m lµm viÖc, mãc ngoÆc, trôc lîi, nhòng nhiÔu trong mét bé phËn c¸n bé, c«ng chøc .
3.5. Ngoµi nh÷ng nguyªn nh©n chñ yÕu trªn ®©y, c«ng t¸c CCHC cßn gÆp nhiÒu c¶n trë. §¸ng chó ý lµ: mét mÆt nhËn thøc cha ®Çy ®ñ vÒ vÞ trÝ, tÝnh chÊt, yªu cÇu cña CCHC, mÆt kh¸c CCHC ®ông ch¹m ®Õn bé m¸y, con ngêi nªn rÊt khã kh¨n, phøc t¹p; mÆt kh¸c thãi quen, nÕp nghÜ, c¸ch lµm cña ®éi ngò c¸n bé, c«ng chøc vµ cña b¶n th©n bé m¸y hµnh chÝnh cßn mang nÆng dÊu Ên cña c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp kh«ng dÔ dµng thay ®æi.
Nh÷ng nguyªn nh©n vµ c¶n trë nµy cÇn ph¶i ®îc nhËn thøc ®Çy ®ñ ®Ó cã nh÷ng gi¶i ph¸p kh¾c phôc mét c¸ch cã hiÖu qu¶ trong thêi gian tíi.
III. Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc
Ph¶i hoµn thµnh ch¬ng tr×nh tæng thÓ c¶i c¸ch hµnh chÝnh nhµ níc giai ®o¹n 2001-2010 lµ x©y dùng mét nÒn hµnh chÝnh d©n chñ, trong s¹ch, v÷ng m¹nh, chuyªn nghiÖp, hiÖn ®¹i hãa, ho¹t ®éng cã hiÖu lùc, hiÖu qu¶ theo nguyªn t¾c cña nhµ níc ph¸p quyÒn x· héi chñ nghÜa díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng; x©y dùng ®éi ngò c¸n bé, c«ng chøc cã phÈm chÊt vµ n¨ng lùc, ®¸p øng yªu cÇu cña c«ng cuéc x©y dùng, ph¸t triÓn ®Êt níc. §Õn n¨m 2010, hÖ thèng hµnh chÝnh vÒ c¬ b¶n ®îc c¶i c¸ch phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa. CÇn:
1 – C¶i c¸ch thÓ chÕ
Theo cuèn "Tõ ®iÓnn tiÕng ViÖt" n¨m 2008 cña Trung t©m tõ ®iÓn häc, "thª chÕ lµ nh÷ng quy ®Þnh, luËt lÖ cña mét chÕ ®é x· héi, buéc mäi ngêi ph¶i tu©n theo". ThÓ chÕ lµ cÊu tróc tæ chøc vµ c¬ chÕ vËn hµnh cña mét hÖ thèng x· héi ®iÒu chØnh hµnh vi cña hai hay nhiÒu chñ thÓ kh¸c nhau phï hîp víi nh÷ng ®iÒu kiÖn vËt chÊt cô thÓ nhÊt ®Þnh.
1.1. CÇn x©y dùng míi vµ hoµn thiÖn c¸c thÓ chÕ, bao gåm c¶ thÓ chÕ kinh tÕ, chó träng vÒ ho¹t cña hÖ thèng hµnh chÝnh nhµ níc. BiÓu hiÖn ®ã lµ: - ThÓ chÕ vÒ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña hÖ thèng hµnh chÝnh, tríc hÕt lµ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña ChÝnh phñ, c¸c Bé, c¬ quan ngang Bé, c¬ quan thuéc chÝnh phñ vµ ñy ban nh©n d©n c¸c cÊp. (VD: cÇn tinh gi¶m h¬n c¬ cÊu c¬ quan hµnh chÝnh nh tríc ®©y chóng ta ®· lµm, tõ 28 Bé, c¬ quan ngang Bé xuèng cßn 22 Bé, c¬ quan ngang Bé; t¨ng cêng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña phiªn häp chÝnh phñ, cña Thñ tíng chÝnh phñ, cña c¸c Bé trëng, hoµn thiÖn c¬ chÕ chÞu tr¸ch nhiÖm. . . )
- ThÓ chÕ vÒ quan hÖ gi÷a Nhµ níc víi nh©n d©n nh thu thËp ý kiÕn cña nh©n d©n tríc khi quyÕt ®Þnh c¸c chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch quan träng, trng cÇu d©n ý, kiªn quyÕt xö lý c¸c hµnh vi vi tr¸i ph¸p luËt cña c¸c c¬ quan vµ c¸n bé c«ng chøc nhµ níc trong khi thi hµnh c«ng vô; thÈm quyÒn, tr¸ch nhiÖm cña c¬ quan hµnh chÝnh vµ Tßa ¸n trong viÖc gi¶i quyÕt khiÕu kiÖn cña nh©n d©n.
1.2. CÇn thiÕt ph¶i ®æi míi quy tr×nh x©y dùng vµ ban hµnh v¨n b¶n ph¸p luËt, t¹o hµnh lang ph¸p lý cho ho¹t ®éng qu¶n lý hµnh chÝnh.
- Rµ so¸t vµ hÖ thèng hãa c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt theo tõng lÜnh vùc, lo¹i bá nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt kh«ng cßn hiÖu lùc hoÆc chång chÐo, trïng lÆp. VD: V¨n b¶n ph¸p luËt cña Bé Tµi chÝnh ®îc tËp trung vµo lÜnh vùc tµi chÝnh, kh«ng ®îc ®iÒu chØnh c¸c vÊn ®Ò thuéc thÈm quyÒn cña Bé kh¸c, trõ c¸c v¨n ban liªn bé; v¨n b¶n ph¸p luËt cña c¬ quan hµnh chÝnh cÊp díi cÇn ph¶i phï hîp víi v¨n b¶n ph¸p luËt cña c¬ quan hµnh chÝnh cÊp trªn.
- T¨ng cêng n¨ng lùc cña c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc trong viÖc x©y dùng vµ ban hµnh v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt. Kh¾c phôc t×nh tr¹ng luËt, ph¸p lÖnh ®· ®îc ban hµnh ra l¹i kh«ng thÓ ¸p dông v× cßn ph¶i chê nghÞ ®Þnh, th«ng t híng dÉn thi hµnh, sÏ mÊt thêi gian, kh«ng ®¸p øng ®îc tÝnh cÊp thiÕt kÞp thêi.
- Ban hµnh c¸c quy ®Þnh cÇn ®¶m b¶o cã sù tham gia cã hiÖu qu¶ cña nh©n d©n vµo qu¸ tr×nh x©y dùng ph¸p luËt, tæ chøc tèt viÖc lÊy ý kiÕn ®ãng gãp cña nh©n d©n, nh÷ng ®èi tîng ®iÒu chØnh cña ph¸p luËt hµnh chÝnh. Thùc tÕ cho thÊy ®Ó ho¹t ®éng qu¶n lý diÔn ra mét c¸ch dÔ dµng cÇn cã sù tÝch cùc tham gia, chÊp hµnh cña nh©n d©n. V× vËy, viÖc ®i s©u vµo t×m hiÓu t©m t, nguyÖn väng cña nh©n d©n lµ cÇn thiÕt. Ngoµi ra, v¨n b¶n ph¸p luËt sau khi ®îc ban hµnh, ph¶i ®îc ®¨ng c«ng b¸o, ®a tin, tuyªn truiyÒn cho nh©n d©n ®îc biÕt, tõ ®ã gãp phÇn gi¸o giôc nh©n d©n trong vÊn ®Ò chÊp hµnh ph¸p luËt.
1.3. B¶o ®¶m viÖc tæ chøc thùc thi ph¸p luËt nghiªm minh cña c¬ quan nhµ níc, c¸n bé c«ng chøc.
- CÇn cung cÊp cho c¸n bé, c«ng chøc ®Çy ®ñ th«ng tin vÒ chÝnh s¸ch, luËt cña nhµ níc ®Ó vËn dông gi¶i quyÕt c«ng viÖc theo chøc tr¸ch vµ thÈm quyÒn, nãi cho ®óng h¬n lµ ph¶i “b¾t” hä häc luËt, kh«ng ®Ó t×nh tr¹ng c¶nh s¸t giao th«ng kh«ng biÕt luËt giao th«ng nh võa råi.
- Ph¸t huy hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan thanh tra, kiÓm sat vµ tµi ph¸n ®Ó b¶o ®¶m hiÖu lùc qu¶n lý nhµ níc, gi÷ g×n kØ c¬ng x· héi. Ph©n ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm cña c¸c c¬ quan thanh tra vµ tßa hµnh chÝnh trong viÖc xö lý c¸c khiÕu kiÖn cña nh©n d©n ®èi víi c¸c c¬ quan, c¸n bé, c«ng chøc.
- Ngoµi ra cÇn thiÕt ph¶i më réng dÞch vô t vÊn ph¸p luËt cho nh©n d©n, cho ngêi nghÌo, ngêi thuéc diÖn chÝnh s¸ch vµ ®ång bµo Ýt ngêi, sïng s©u, vïng xa. T¹o ®iÒu kiÑn cho c¸c luËt s ho¹t ®éng t vÊn cã hiÖu qu¶ theo ph¸p luËt.
Thø t, tiÕp tôc c¶i c¸ch thñ tôc hµnh chÝnh.
- Ph¶i ®¶m b¶o tÝnh ph¸p lý, hiÖu qu¶, minh b¹ch vµ c«ng b»ng trong khi gi¶i quyÕt c«ng viÖc hµnh chÝnh. Xãa bá nh÷ng thñ tôc rêm rµ, chång chÐo dÔ bÞ lîi dô