Đề tài Xây dựng hệ thống kiểm soát nội bộ hữu hiệu nhằm giảm thiểu và kiểm soát rủi ro
Ngân hàng thương mại (NHTM) là một doanh nghiệp đặc biệt, là trung gian tài chính của nền kinh tế. Nó thực hiện huy động các nguồn vốn trong nền kinh tế và sử dụng các nguồn vốn huy động này để thực hiện cungứng vốn tín dụng cho nền kinh tế và các dịch vụ ngân hàng nhằm tạo ra lợi nhuận. Trong các hoạt động kinh doanh của ngân hàng, nghiệp vụ tín dụng là nghiệp vụ sử dụng vốn quan trọng nhất của NHTM vì nó giúp quay vòng nguồn vốn huy động đầu vào và tạo ra lợi nhuận cao nhất cho NHTM. Tuy nhiên, đây cũng là hoạt động tiềm ẩn rủi ro cao nhất. Rủi ro tín dụng là rủiro phát sinh do khách hàng vay không trả được nợ gốc và lãi vay cho ngân hàng đúng hạn như đã cam kết. Rủi ro tín dụng là loại rủi ro nguy hiểm nhất đối với NHTM vì nó kéo các loại rủi rokhác cũng phát sinh theo và có thể dẫn đến sự phá sản của NHTMvì mất khả năng thanh toán các khoản huy động đầu vào do không thu hồi được vốn đã sử dụng để cho vay. Để hạn chế và ngăn ngừa rủi ro tín dụng, ngoài các biện pháp kỹ thuật nghiệp vụ tín dụng thì việc thiết kế một hệ thống kiểm soát nộibộ hiệu quả của NHTM đối với nghiệp vụ tín dụng sẽ góp phần rất quan trọng trong việc kiểm soát và giám sát rủi ro tín dụng, hạn chế được sự thất thoát vốn tín dụng cho ngân hàng. Kể từ khi thực hiện chuyển hệ thống ngân hàng một cấp sang mô hình ngân hàng hai cấp, hệ thống NHTMViệt Nam bắt đầu hình thành và phát triển lớn mạnh, đa dạng về loại hình. Tuy nhiên, quy mô của các NHTM Việt Nam còn nhỏ bé, năng lực quản trị, điều hành chưa cao và trình độ nghiệp vụ còn thấp. Mặc dù chất lượng hoạt động của các NHTM Việt Nam đã được cải thiện đáng kể sau quá trình thanh tra, tái cơ cấu, chấn chỉnh và sắp xếp lại nhưng vẫn còn tồn tại những yếu kém và các rủi ro tiềm ẩn do môi trường kinh doanh không ổn định, tạo nhiều sơ hở cho sự lừa đảo chiếmđoạt vốn của ngân hàng, do hành lang pháp lý bất cập và do sự thiếu tôn trọng đạo đức nghề nghiệpcủa các cán bộ nghiệp vụ và một số lãnh đạo NHTM đã gây ra các sai phạm về những quy tắc hoạt động ngân hàng. Các sự kiện có liên quan đến hoạt động tín dụng ngân hàng tại Việt Nam trong những năm gần đây cho thấy chất lượng tín dụng của các ngân hàng Việt Nam chưa cao, khả năng quản lý rủi ro tín dụng cònyếu kém. Từ đó có thể thấy rằng, trong điều kiện môi trường kinh doanh nhiều bất lợi cộng với bản chất rủi ro tiềm tàng của hoạt động tín dụng ngân hàng đòi hỏi các NHTM Việt Nam không ngừng nâng cao năng lực quản lý rủi ro tín dụng – đặc biệt phải xây dựng hệ thống kiểm soát nội bộ hữu hiệu nhằm giảm thiểu và kiểm soát rủi ro. 6 Từ trước đến nay, các NHTM Việt Nam chỉ chú trọng đến việc thiết lập các chính sách tín dụng phù hợp vớimục tiêu phát triển của từng ngân hàng, sự phát triển của các ngành kinh tế và tính an toàn trong cho vay và thiết kế các quy trình tín dụng phù hợp với các quy định của pháp luật về hoạt động tín dụng nhưng chưa chú trọng hoàn thiện kiểm soát nội bộ đối với nghiệp vụ tín dụng. Chính sự khiếm khuyết này đã tạo ra sơ hở cho các sai phạm về nghiệp vụ và đạo đức của những người làm công tác tíndụng và không tạo rasự cảnh báo kịp thời về các khoản tín dụng có vấn đề cho các cấp lãnh đạo của ngân hàng. Chính vì thế, cần phải có sự nghiên cứu về kiểm soát nộibộ đối với nghiệp vụ tín dụng củacác NHTM Việt Nam để đánh giá và khắc phục những tồn tại của hệ thống kiểm soát nội bộ trong vai trò kiểm soát và giảm thiểu rủi ro tín dụng. Mặt khác, trong điều kiện ngày nay, khi nền kinh tế thế giới đã và đang trong quá trình toàn cầu hóa, xu thế hội nhập kinh tế quốc tế là yêu cầu khách quan đối với nền kinh tế Việt Nam nói chung và đối với các NHTM Việt Nam nói riêng. Hội nhập đòi hỏi các NHTM phải nâng cao năng lực cạnh tranh, năng lực quản lý và đảm bảo hoạt động an toàn, hiệu quả. Vì vậy, một trong các giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động của các NHTM Việt Nam là hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ ngân hàng, đặc biệt là đối với nghiệp vụ tín dụng nhằm đảm bảo sự an toàn và lành mạnh trong hoạt động kinh doanh của các NHTM Việt Nam.
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Xây dựng hệ thống kiểm soát nội bộ hữu hiệu nhằm giảm thiểu và kiểm soát rủi ro, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
1
MUÏC LUÏC
Trang phuï bìa Trang
Lôøi cam ñoan ....................................................................................................... i
Muïc luïc ................................................................................................................ ii
Danh muïc caùc kyù hieäu, caùc chöõ vieát taét ............................................................ vi
Danh muïc caùc baûng ............................................................................................. vii
Danh muïc caùc hình veõ, ñoà thò ............................................................................. vii
Danh muïc caùc phuï luïc ........................................................................................ viii
MÔÛ ÑAÀU
Chöông 1: NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ HEÄ THOÁNG KIEÅM SOAÙT NOÄI
BOÄ TRONG NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI VAØ KIEÅM SOAÙT NOÄI
BOÄ ÑOÁI VÔÙI NGHIEÄP VUÏ TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG............. 1
1.1 TOÅNG QUAN VEÀ KIEÅM SOAÙT NOÄI BOÄ TRONG CAÙC NGAÂN HAØNG ...... 1
1.1.1 Lòch söû phaùt trieån cuûa heä thoáng lyù luaän veà kieåm soaùt noäi boä trong ngaân
haøng: ........................................................................................................... 1
1.1.1.1 Lòch söû phaùt trieån cuûa heä thoáng lyù luaän veà kieåm soaùt noäi boä
noùi chung:......................................................................................... 1
1.1.1.2 Söï hình thaønh heä thoáng lyù luaän veà kieåm soaùt noäi boä cuûa ngaân
haøng thöông maïi:.............................................................................. 5
1.1.2 Heä thoáng lyù luaän veà kieåm soaùt noäi boä ngaân haøng theo Baùo caùo Basle:
.................................................................................................................... 9
1.1.2.1. Muïc tieâu vaø vai troø cuûa caùc nguyeân taéc kieåm soaùt noäi boä ngaân haøng:
........................................................................................... 9
1.1.2.2. Caùc nguyeân taéc cuûa heä thoáng kieåm soaùt noäi boä ngaân haøng:............ 9
1.1.3 Thöïc tieãn vaän duïng Baùo caùo Basle taïi caùc quoác gia treân theá giôùi: ... 12
1.2 KIEÅM SOAÙT NOÄI BOÄ ÑOÁI VÔÙI NGHIEÄP VUÏ TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG:. 14
1.2.1 Tín duïng vaø vai troø cuûa nghieäp vuï tín duïng trong ngaân haøng thöông
maïi: ............................................................................................................. 15
2
1.2.1.1. Khaùi nieäm tín duïng vaø caùc loaïi hình nghieäp vuï tín duïng ngaân
haøng:................................................................................................. 15
1.2.1.2. Vai troø cuûa nghieäp vuï tín duïng ngaân haøng: ....................... 15
1.2.2 Ruûi ro tín duïng: ................................................................................. 16
1.2.2.1. Ruûi ro tín duïng:.................................................................... 16
1.2.2.2. Caùc nguyeân nhaân daãn ñeán ruûi ro tín duïng:......................... 16
1.2.3 Kieåm soaùt noäi boä ñoái vôùi nghieäp vuï tín duïng ngaân haøng vaø quaûn lyù ruûi
ro tín duïng: .................................................................................................. 18
1.2.3.1. Thieát laäp quy trình tín duïng chaët cheõ: ................................. 19
1.2.3.2. Thieát keá heä thoáng kieåm soaùt noäi boä tín duïng vaø heä thoáng quaûn
lyù ruûi ro tín duïng hieäu quaû: .............................................................. 21
Chöông 2: THÖÏC TRAÏNG KIEÅM SOAÙT NOÄI BOÄ ÑOÁI VÔÙI NGHIEÄP VUÏ
TÍN DUÏNG TRONG CAÙC NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI
VIEÄT NAM..............................................................
27
2.1 SÖÏ PHAÙT TRIEÅN VAØ ÑAËC ÑIEÅM CUÛA NGHIEÄP VUÏ TÍN DUÏNG NGAÂN
HAØNG TAÏI VIEÄT NAM:....................................................................................... 27
2.1.1 Söï phaùt trieån cuûa heä thoáng ngaân haøng thöông maïi vaø hoaït ñoäng tín
duïng ngaân haøng taïi Vieät Nam: ................................................................... 27
2.1.2 Ñaëc ñieåm cuûa nghieäp vuï tín duïng ngaân haøng taïi Vieät Nam:............. 30
2.2 THÖÏC TRAÏNG HEÄ THOÁNG KIEÅM SOAÙT NOÄI BOÄ ÑOÁI VÔÙI NGHIEÄP VUÏ
TÍN DUÏNG TRONG CAÙC NGAÂN HAØNG VIEÄT NAM:....................................... 31
2.2.1 Muïc ñích vaø phöông phaùp khaûo saùt: .................................................. 31
2.2.1.1 Muïc ñích khaûo saùt: ............................................................... 31
2.2.1.2 Phöông phaùp khaûo saùt: ......................................................... 32
2.2.2 Nhaän daïng vaø phaân tích caùc nguyeân nhaân daãn ñeán ruûi ro tín duïng taïi
caùc ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam: ........................................................ 33
2.2.2.1 Nhaän daïng caùc nguyeân nhaân:............................................... 33
2.2.2.2 Phaân tích caùc nguyeân nhaân: ................................................ 38
2.2.3 Nhöõng öu ñieåm vaø toàn taïi cuûa kieåm soaùt noäi boä ñoái vôùi nghieäp vuï tín
duïng trong caùc ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam hieän nay:....................... 43
3
2.2.3.1 Veà moâi tröôøng kieåm soaùt: .................................................... 43
2.2.3.2 Phaân tích vaø ñaùnh giaù ruûi ro: ............................................... 45
2.2.3.3 Caùc hoaït ñoäng kieåm soaùt:.................................................... 46
2.2.3 4 Thoâng tin vaø truyeàn thoâng:.................................................. 48
2.2.3.5 Hoaït ñoäng giaùm saùt: ............................................................ 49
2.2.4 Ñaùnh giaù caùc toàn taïi cuûa KSNB ñoái vôùi nghieäp vuï tín duïng taïi caùc
NHTM ôû Vieät Nam:.................................................................................... 52
2.2.4.1 Baøi hoïc kinh nghieäm töø caùc vuï aùn tín duïng lôùn: .................. 52
2.2.4.2 Ñaùnh giaù cuûa caùc kieåm toaùn vieân ñoäc laäp: .......................... 54
2.2.4.3 Nhaän xeùt veà caùc toàn taïi hieän höõu:....................................... 55
Chöông 3: MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP HOAØN THIEÄN HEÄ THOÁNG KIEÅM SOAÙT
NOÄI BOÄ ÑOÁI VÔÙI NGHIEÄP VUÏ TÍN DUÏNG TRONG CAÙC NGAÂN
HAØNG THÖÔNG MAÏI VIEÄT NAM ............................................. 57
3.1 PHÖÔNG HÖÔÙNG:......................................................................................... 57
3.2 MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP HOAØN THIEÄN HEÄ THOÁNG KIEÅM SOAÙT NOÄI BOÄ ÑOÁI
VÔÙI NGHIEÄP VUÏ TÍN DUÏNG TRONG CAÙC NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI VIEÄT
NAM: ..................................................................................................................... 59
3.2.1 Veà phía Nhaø Nöôùc: ............................................................................ 59
3.2.1.1. Hoaøn thieän moâi tröôøng phaùp lyù cho hoaït ñoäng tín duïng ngaân
haøng:................................................................................................. 59
3.2.1.2. Naâng cao vai troø giaùm saùt, ñaùnh giaù heä thoáng kieåm soaùt noäi
boä ngaân haøng vaø caùc ruûi ro ngaân haøng cuûa boä maùy thanh tra thuoäc
Ngaân haøng Nhaø nöôùc: ...................................................................... 60
3.2.1.3. Taïo laäp caùc keânh thoâng tin ñaùng tin caäy cho caùc ngaân haøng vaø
doanh nghieäp:................................................................................... 61
3.2.2 Veà phía caùc Ngaân haøng thöông maïi: ................................................. 61
3.2.2.1. Caùc giaûi phaùp hoaøn thieän moâi tröôøng kieåm soaùt:................ 61
3.2.2.2. Caùc giaûi phaùp naâng cao tính höõu hieäu cuûa heä thoáng kieåm soaùt
noäi boä trong vieäc ngaên ngöøa, kieåm soaùt vaø quaûn lyù ruûi ro tín duïng:
.......................................................................................................... 63
4
3.2.2.3. Caùc giaûi phaùp ñeå thöïc hieän quy trình kieåm soaùt tín duïng chaët
cheõ nhöng vaãn ñaûm baûo yeáu toá veà chaát löôïng phuïc vuï khaùch haøng:
.......................................................................................................... 76
3.2.2.4. Caùc giaûi phaùp naâng cao chaát löôïng heä thoáng baùo caùo tín duïng
vaø hieäu quaû phaân tích hoaït ñoäng tín duïng: ...................................... 76
3.2.2.5. Caùc giaûi phaùp quaûn lyù coù hieäu quaû vieäc xöû lyù cuûa caùc khoaûn
nôï xaáu:.............................................................................................. 78
3.2.2.6. Caùc giaûi phaùp naâng cao hieäu quaû cuûa hoaït ñoäng kieåm tra ñònh
kyø ñoái vôùi hoaït ñoäng tín duïng: ......................................................... 78
3.2.2.7. Caùc giaûi phaùp naâng cao tính hieäu quaû cuûa heä thoáng trao ñoåi
thoâng tin trong ngaân haøng: ............................................................... 83
3.3.3 Ñaùnh giaù söï phuø hôïp cuûa caùc giaûi phaùp vôùi caùc tieâu chuaån cuûa COSO
vaø Basle veà kieåm soaùt noäi boä vaø quaûn lyù ruûi ro tín duïng: .......................... 84
KEÁT LUAÄN
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
PHUÏ LUÏC
5
MÔÛ ÑAÀU
1. Lyù do nghieân cöùu ñeà taøi:
Ngaân haøng thöông maïi (NHTM) laø moät doanh nghieäp ñaëc bieät, laø trung gian
taøi chính cuûa neàn kinh teá. Noù thöïc hieän huy ñoäng caùc nguoàn voán trong neàn kinh teá
vaø söû duïng caùc nguoàn voán huy ñoäng naøy ñeå thöïc hieän cung öùng voán tín duïng cho
neàn kinh teá vaø caùc dòch vuï ngaân haøng nhaèm taïo ra lôïi nhuaän. Trong caùc hoaït ñoäng
kinh doanh cuûa ngaân haøng, nghieäp vuï tín duïng laø nghieäp vuï söû duïng voán quan troïng
nhaát cuûa NHTM vì noù giuùp quay voøng nguoàn voán huy ñoäng ñaàu vaøo vaø taïo ra lôïi
nhuaän cao nhaát cho NHTM. Tuy nhieân, ñaây cuõng laø hoaït ñoäng tieàm aån ruûi ro cao
nhaát. Ruûi ro tín duïng laø ruûi ro phaùt sinh do khaùch haøng vay khoâng traû ñöôïc nôï goác
vaø laõi vay cho ngaân haøng ñuùng haïn nhö ñaõ cam keát. Ruûi ro tín duïng laø loaïi ruûi ro
nguy hieåm nhaát ñoái vôùi NHTM vì noù keùo caùc loaïi ruûi ro khaùc cuõng phaùt sinh theo
vaø coù theå daãn ñeán söï phaù saûn cuûa NHTM vì maát khaû naêng thanh toaùn caùc khoaûn
huy ñoäng ñaàu vaøo do khoâng thu hoài ñöôïc voán ñaõ söû duïng ñeå cho vay. Ñeå haïn cheá
vaø ngaên ngöøa ruûi ro tín duïng, ngoaøi caùc bieän phaùp kyõ thuaät nghieäp vuï tín duïng thì
vieäc thieát keá moät heä thoáng kieåm soaùt noäi boä hieäu quaû cuûa NHTM ñoái vôùi nghieäp
vuï tín duïng seõ goùp phaàn raát quan troïng trong vieäc kieåm soaùt vaø giaùm saùt ruûi ro tín
duïng, haïn cheá ñöôïc söï thaát thoaùt voán tín duïng cho ngaân haøng.
Keå töø khi thöïc hieän chuyeån heä thoáng ngaân haøng moät caáp sang moâ hình ngaân
haøng hai caáp, heä thoáng NHTM Vieät Nam baét ñaàu hình thaønh vaø phaùt trieån lôùn
maïnh, ña daïng veà loaïi hình. Tuy nhieân, quy moâ cuûa caùc NHTM Vieät Nam coøn nhoû
beù, naêng löïc quaûn trò, ñieàu haønh chöa cao vaø trình ñoä nghieäp vuï coøn thaáp. Maëc duø
chaát löôïng hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM Vieät Nam ñaõ ñöôïc caûi thieän ñaùng keå sau quaù
trình thanh tra, taùi cô caáu, chaán chænh vaø saép xeáp laïi nhöng vaãn coøn toàn taïi nhöõng
yeáu keùm vaø caùc ruûi ro tieàm aån do moâi tröôøng kinh doanh khoâng oån ñònh, taïo nhieàu
sô hôû cho söï löøa ñaûo chieám ñoaït voán cuûa ngaân haøng, do haønh lang phaùp lyù baát caäp
vaø do söï thieáu toân troïng ñaïo ñöùc ngheà nghieäp cuûa caùc caùn boä nghieäp vuï vaø moät soá
laõnh ñaïo NHTM ñaõ gaây ra caùc sai phaïm veà nhöõng quy taéc hoaït ñoäng ngaân haøng.
Caùc söï kieän coù lieân quan ñeán hoaït ñoäng tín duïng ngaân haøng taïi Vieät Nam trong
nhöõng naêm gaàn ñaây cho thaáy chaát löôïng tín duïng cuûa caùc ngaân haøng Vieät Nam
chöa cao, khaû naêng quaûn lyù ruûi ro tín duïng coøn yeáu keùm. Töø ñoù coù theå thaáy raèng,
trong ñieàu kieän moâi tröôøng kinh doanh nhieàu baát lôïi coäng vôùi baûn chaát ruûi ro tieàm
taøng cuûa hoaït ñoäng tín duïng ngaân haøng ñoøi hoûi caùc NHTM Vieät Nam khoâng ngöøng
naâng cao naêng löïc quaûn lyù ruûi ro tín duïng – ñaëc bieät phaûi xaây döïng heä thoáng kieåm
soaùt noäi boä höõu hieäu nhaèm giaûm thieåu vaø kieåm soaùt ruûi ro.
6
Töø tröôùc ñeán nay, caùc NHTM Vieät Nam chæ chuù troïng ñeán vieäc thieát laäp caùc
chính saùch tín duïng phuø hôïp vôùi muïc tieâu phaùt trieån cuûa töøng ngaân haøng, söï phaùt
trieån cuûa caùc ngaønh kinh teá vaø tính an toaøn trong cho vay vaø thieát keá caùc quy trình
tín duïng phuø hôïp vôùi caùc quy ñònh cuûa phaùp luaät veà hoaït ñoäng tín duïng nhöng chöa
chuù troïng hoaøn thieän kieåm soaùt noäi boä ñoái vôùi nghieäp vuï tín duïng. Chính söï khieám
khuyeát naøy ñaõ taïo ra sô hôû cho caùc sai phaïm veà nghieäp vuï vaø ñaïo ñöùc cuûa nhöõng
ngöôøi laøm coâng taùc tín duïng vaø khoâng taïo ra söï caûnh baùo kòp thôøi veà caùc khoaûn tín
duïng coù vaán ñeà cho caùc caáp laõnh ñaïo cuûa ngaân haøng. Chính vì theá, caàn phaûi coù söï
nghieân cöùu veà kieåm soaùt noäi boä ñoái vôùi nghieäp vuï tín duïng cuûa caùc NHTM Vieät
Nam ñeå ñaùnh giaù vaø khaéc phuïc nhöõng toàn taïi cuûa heä thoáng kieåm soaùt noäi boä trong
vai troø kieåm soaùt vaø giaûm thieåu ruûi ro tín duïng.
Maët khaùc, trong ñieàu kieän ngaøy nay, khi neàn kinh teá theá giôùi ñaõ vaø ñang
trong quaù trình toaøn caàu hoùa, xu theá hoäi nhaäp kinh teá quoác teá laø yeâu caàu khaùch
quan ñoái vôùi neàn kinh teá Vieät Nam noùi chung vaø ñoái vôùi caùc NHTM Vieät Nam noùi
rieâng. Hoäi nhaäp ñoøi hoûi caùc NHTM phaûi naâng cao naêng löïc caïnh tranh, naêng löïc
quaûn lyù vaø ñaûm baûo hoaït ñoäng an toaøn, hieäu quaû. Vì vaäy, moät trong caùc giaûi phaùp
naâng cao chaát löôïng hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM Vieät Nam laø hoaøn thieän heä thoáng
kieåm soaùt noäi boä ngaân haøng, ñaëc bieät laø ñoái vôùi nghieäp vuï tín duïng nhaèm ñaûm baûo
söï an toaøn vaø laønh maïnh trong hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc NHTM Vieät Nam.
2. Muïc tieâu cuûa ñeà taøi:
Muïc tieâu nghieân cöùu cuûa ñeà taøi laø ñaùùnh giaù caùc öu ñieåm vaø toàn taïi cuûa heä
thoáng kieåm soaùt noäi boä ñoái vôùi nghieäp vuï tín duïng trong caùc NHTM Vieät Nam noùi
chung. Töø caùc öu – nhöôïc ñieåm ñöôïc ruùt ra naøy, nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp
hoaøn thieän heä thoáng kieåm soaùt noäi boä ñoái vôùi nghieäp vuï tín duïng taïi caùc NHTM
Vieät Nam.
3. Phöông phaùp luaän nghieân cöùu:
Ñeå naém moät caùch ñaày ñuû thöïc traïng, taùc giaû phaûi tieán haønh thöïc hieän caùc
cuoäc khaûo saùt nhö sau:
• Söû duïng Baûng caâu hoûi veà Heä thoáng kieåm soaùt noäi boä ñeå khaûo saùt thöïc
traïng kieåm soaùt noäi boä ñoái vôùi nghieäp vuï tín duïng taïi moät soá NHTM tieâu bieåu cuûa
Vieät Nam. Ñoù laø nhöõng ngaân haøng coù quy moâ lôùn vaø coù tyû troïng dö nôï tín duïng cao
trong toång dö nôï tín duïng cuûa toaøn ngaønh ngaân haøng.
7
• Thaûo luaän vôùi moät soá nhaø quaûn lyù, kieåm toaùn vieân noäi boä vaø moät soá caùn
boä tín duïng taïi moät soá ngaân haøng thöông maïi quoác doanh vaø coå phaàn cuûa Vieät Nam
veà caùc vaán ñeà veà ruûi ro tín duïng taïi caùc ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam, caùc bieän
phaùp kieåm soaùt noäi boä ñoái vôùi nghieäp vuï tín duïng hieän ñang aùp duïng vaø haïn cheá
cuûa heä thoáng kieåm soaùt noäi boä trong caùc ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam.
• Toång hôïp vaø phaân tích caùc baøi vieát, caùc baùo caùo veà moät soá vuï aùn lieân
quan ñeán hoaït ñoäng tín duïng ngaân haøng maø nguyeân nhaân chuû quan do söï yeáu keùm
cuûa heä thoáng kieåm soaùt noäi boä ngaân haøng.
• Phoûng vaán caùc kieåm toaùn vieân ñoäc laäp coù kinh nghieäm kieåm toaùn lónh
vöïc ngaân haøng vaø ñaõ töøng tham gia caùc cuoäc kieåm toaùn chuyeân ñeà veà tín duïng.
Thoâng qua ñaùnh giaù cuûa caùc chuyeân gia ngaân haøng veà chaát löôïng tín duïng vaø naêng
löïc quaûn trò, ñieàu haønh cuûa caùc NHTM Vieät Nam vaø keát quaû thu thaäp ñöôïc töø caùc
cuoäc khaûo saùt, taùc giaû ruùt ra caùc ruùt ra nhöõng öu ñieåm vaø toàn taïi cuûa kieåm soaùt noäi
boä ñoái vôùi nghieäp vuï tín duïng trong caùc NHTM Vieät Nam hieän nay.
4. Phaïm vi nghieân cöùu:
Phaïm vi giôùi haïn cuûa ñeà taøi naøy laø nghieân cöùu vaán ñeà kieåm soaùt noäi boä ñoái
vôùi nghieäp vuï tín duïng trong caùc NHTM Vieät Nam noùi chung.
5. YÙ nghóa cuûa vieäc nghieân cöùu:
Muïc ñích cuûa vieäc nghieân cöùu kieåm soaùt noäi boä ñoái vôùi nghieäp vuï tín duïng
trong NHTM laø ñaùnh giaù tính höõu hieäu cuûa heä thoáng kieåm soaùt vaø nhöõng yeáu keùm,
nhöôïc ñieåm cuûa noù laøm cho heä thoáng khoâng phaùt hieän, khoâng haïn cheá ñöôïc caùc
gian laän vaø sai soùt daãn ñeán ruûi ro tín duïng. Töø ñoù, nghieân cöùu caùc giaûi phaùp khaéc
phuïc caùc nhöôïc ñieåm cuûa heä thoáng nhaèm ñem laïi khaû naêng kieåm soaùt toái öu cuûa
NHTM veà hoaït ñoäng tín duïng. Vì hoaït ñoäng tín duïng laø hoaït ñoäng kinh doanh chuû
yeáu ñem laïi nguoàn thu nhaäp cao nhaát cho caùc NHTM vaø cuõng laø hoaït ñoäng ruûi ro
cao neân neáu kieåm soaùt toát hoaït ñoäng naøy seõ goùp phaàn naâng cao chaát löôïng hoaït
ñoäng cuûa NHTM vaø ñem laïi hieäu quaû söû duïng voán cho NHTM.
Keát quaû nghieân cöùu cuûa ñeà taøi coù yù nghóa quan troïng nhö sau:
Ñoái vôùi Nhaø nöôùc: Keát quaû nghieân cöùu cuûa ñeà taøi laø moät tö lieäu ñeå Nhaø
nöôùc hoaøn thieän hôn caùc chính saùch, caùc quy ñònh phaùp luaät veà hoaït ñoäng tín duïng
8
cuûa caùc NHTM vaø coù nhöõng bieän phaùp giaùm saùt thích hôïp ñoái vôùi caùc NHTM veà
hoaït ñoäng tín duïng noùi rieâng vaø ñaët ra vaán ñeà veà ñaùnh giaù ruûi ro cuûa caùc NHTM noùi
chung.
Ñoái vôùi caùc NHTM: Giuùp caùc NHTM Vieät Nam soi roïi laïi caùc toàn taïi,
yeáu keùm trong heä thoáng kieåm soaùt noäi boä veà hoaït ñoäng tín duïng cuûa mình. Caùc
kieán nghò cuûa ñeà taøi coù yù nghóa ñoái vôùi caùc NHTM trong vieäc hoaøn thieän moâi
ttröôøng kieåm soaùt noäi boä noùi chung vaø KSNB ñoái vôùi nghieäp vuï tín duïng noùi rieâng
ñoàng thôøi thöïc hieän caùc bieän phaùp quaûn lyù ruûi ro tín duïng toát hôn.
Ñoái vôùi caùc nghieân cöùu tieáp theo: Keát quaû cuûa ñeà taøi goùp phaàn taïo theâm
cô sôû lyù luaän cho vieäc nghieân cöùu veà kieåm soaùt noäi boä ñoái vôùi hoaït ñoäng tín duïng
cuûa caùc NHTM vaø quaûn lyù ruûi ro tín duïng.
6. Noäi dung cuûa ñeà taøi:
Vôùi muïc tieâu vaø phöông phaùp luaän trình baøy ôû treân, noäi dung cuûa ñeà taøi ñöôïc
chia laøm 03 chöông lôùn:
Chöông 1: Khaùi quaùt quaù trình hình thaønh caùc lyù luaän veà heä thoáng kieåm soaùt
noäi boä noùi chung vaø heä thoáng kieåm soaùt noäi boä ngaân haøng noùi rieâng. Trong
chöông naøy, taùc giaû cuõng giôùi thieäu Baùo caùo cuûa Uûy ban Basle veà caùc tieâu
chuaån ñaùnh giaù heä thoáng kieåm soaùt noäi boä trong caùc ngaân haøng. Cuoái cuøng,
baøn veà hoaït ñoäng tín duïng ngaân haøng bao goàm vai troø cuûa nghieäp vuï tín
duïng ngaân haøng, ruûi ro tín duïng vaø kieåm soaùt noäi boä ñoái vôùi nghieäp vuï tín
duïng ngaân haøng.
Chöông 2: Trong chöông naøy, taùc giaû giôùi thieäu quaù trình hình thaønh, phaùt
trieån vaø caùc ñaëc ñieåm cuûa nghieäp vuï tín duïng ngaân haøng taïi Vieät Nam.
Troïng taâm cuûa chöông 2 laø nhaän ñònh vaø phaân tích caùc nguyeân nhaân gaây ra
ruûi ro tín duïng taïi caùc NHTM Vieät Nam vaø ñaùnh giaù caùc öu vaø nhöôïc ñieåm
cuûa kieåm soaùt noäi boä ñoái vôùi nghieäp vuï tín duïng trong caùc NHTM Vieät Nam
töø keát quaû caùc cuoäc khaûo saùt veà KSNB trong caùc NHTM Vieät Nam.
Chöông 3: Neâu ra moät soá giaûi phaùp hoaøn thieän heä thoáng kieåm soaùt noäi boä
ñoái vôùi nghieäp vuï tín duïng trong caùc NHTM Vieät Nam.
9
CHÖÔNG 1
NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ HEÄ THOÁNG KIEÅM SOAÙT NOÄI BOÄ
TRONG NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI VAØ KIEÅM SOAÙT NOÄI BOÄ ÑOÁI
VÔÙI NGHIEÄP VUÏ TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG
1.1 TOÅNG QUAN VEÀ KIEÅM SOAÙT NOÄI BOÄ TRONG CAÙC NGAÂN HAØNG
1.1
