Việt Nam là một trong những quốc gia được thiên nhiên ưu đãi với nguồn thuỷ sản dồi dào và tiềm năng phát triển vô cùng to lớn.Thuỷ sản la một trong những mặt hàng xuất khẩu manh của Việt Nam,hàng năm ngành thuỷ sản đã đem lại hang trăm tỉ đồng cho ngân sách nhà nườc nhờ vào việc xuất khẩu.
Chia sẻ: vietpd | Lượt xem: 1273 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem nội dung tài liệu Đề tài Xuất khẩu thuỷ sản vào thị trường Nhật Bản, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
PHẦN MỞ ĐẦU
Tính cấp thiềt của đề tài
Việt Nam là một trong những quốc gia được thiên nhiên ưu đãi với nguồn thuỷ sản dồi dào và tiềm năng phát triển vô cùng to lớn.Thuỷ sản la một trong những mặt hàng xuất khẩu manh của Việt Nam,hàng năm ngành thuỷ sản đã đem lại hang trăm tỉ đồng cho ngân sách nhà nườc nhờ vào việc xuất khẩu.
ThÕ kØ XXI më ra kØ nguyªn míi cho nÒn kinh tÕ toµn cÇu vêi xu híng ®a ph¬ng ho¸ vµ quèc tÕ ho¸.Cïng víi c«ng cuéc x©y dng ®Êt níc theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam ®· vµ ®ang héi nh©p thÕ giíi trªn nhiÒu ph¬ng diÖn vµ b»ng nhiÒu con ®êng kh¸c nhau trong ®ã xuÊt khÈu hµng hoµ ra thÞ trêng cuåc tÕ lµ mét con ®êng thiÕt yÕu,®em l¹i nguån ngo¹i tÖ chñ lùc cho viÖc nhËp khÈu vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ níc nhµ.Trong nhiÌu n¨m trë l¹i ®©y xuÊt khÈu thuû h¶I s¶n ViÖt Nam t¨ng trëng m¹nh,liªn tôc ®¹t t«c ®é tõ 15%_18%/n¨m trë thµnh mét trong 3 ngµnh hµng thu vÒ nhiÒu ngo¹i tÖ nhÊt cho ®Êt níc.
Tuy nhiªn nÕu nh×n vµo thùc tiÔn xuÊt nhËp khÈu trªn thÕ giíi hiªn nay th× viÖc kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam trªn trêng quèc tÕ lµ viÖc kh«ng hÒ ®¬n gi¶n. Ngoµi nh÷ng mÆt h¹n chÕ vÒ vèn, vÒ c¬ së h¹ tÇng, vÒ c«ng nghÖ, nguån lùc… trong níc, vÊn ®Ò sèng cßn ®Æt ra cho ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam lµ thÞ trêng, chÊt lîng s¶n phÈm vµ tiªu chuÈn vÖ sinh c«ng nghiÖp. Mçi thÞ trêng xuÊt ®ã tuy cã nh÷ng t¬ng ®ång vÒ chÊt lîng s¶n phÈm, vÖ sinh c«ng nghiÖp nhng l¹i cã nh÷ng nÐt ®Æc thï riªng, ®ßi hái c¸c nhµ xuÊt khÈu thuû s¶n ViÖt Nam ph¶i ®i s©u nghiªn cøu vµ t×m ra mét híng ®i thÝch hîp
Việt Nam xuất khẩu ra nhiều thị trường như Nhật Bản, EU, Hoa Kì, Trung Quốc, Đài Loan, Hồng Kông,….Trong đó thị trướng Nhât Bản co tỷ trọng cao nhất,chiêm 31,4% giá trị kim ngạch xuất khẩu của ngành thuỷ hải sản. Dự báo, với tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm sang Nhật đạt 8,5 – 9%, kim ngạch xuất khẩu thủy sản thủy sản Việt Nam có thể đạt 750 – 800 triệu USD trong những năm 2006 và 1 – 1,2 tỷ USD vào năm 2010.
Nhật Bản hàng năm tiêu dùng rất nhiều hải sản. Đây là một thị trường tiềm năng cho các doanh nghiệp của Việt Nam.Tuy nhiên đây là một thị trường khó tính ,người tiêu dùng đòi hỏi cao về chất lượng cũng như mẫu mã sản phẩm,do vậy cần phải có những nghiên cứu về thị trương này để các doanh nghiệp Việt Nam có những chính sách thích hợp khi xuầt khẩu sản phẩm của mình sang Nhật Bản.
PHẦN NỘI DUNG
Chương I: Thực trạng ngành thuỷ sán Việt Nam
I. Nội dung nghiên cứu
Qúa trình phát triển ngành thuỷ hải sản ở Việt Nam
ViÖt Nam lµ mét quèc gia ven biÓn ë §«ng Nam ¸. Trong suèt sù nghiÖp h×nh thµnh, b¶o vÖ vµ x©y dùng ®Êt níc, biÓn ®·, ®ang vµ sÏ ®ãng vai trß hÕt søc to lín. ChÝnh v× vËy, ph¸t triÓn, khai th¸c hîp lÝ mét c¸ch bÒn v÷ng c¸c nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn ®ång thêi víi b¶o vÖ m«i trêng biÓn ®· trë thµnh môc tiªu chiÕn lîc l©u dµi trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Êt níc.
Cïng víi viÖc khai th¸c c¸c nguån lîi c¸ vµ h¶i s¶n biÓn, ViÖt Nam cßn cã mét tiÒm n¨ng phong phó vÒ c¸c nguån lîi thuû s¶n níc ngät vµ níc lî, cïng víi nh÷ng ®iÒu kiÖn tù nhiªn thuËn lîi ®Ó ®Èy m¹nh nu«i trång c¸c ®èi tîng thuû s¶n níc ngät, níc lî vµ níc biÓn, gãp phÇn t¨ng thu nhËp, c¶i thiÖn ®êi s«ng d©n c.
ViÖt Nam cã 3260 km bê biÓn tõ Mãng C¸i ®Õn Hµ Tiªn, tr¶i qua 13 vÜ ®é, tõ 8023’ b¾c ®Õn 21039’ b¾c. DiÖn tÝch vïng néi thuû vµ l·nh h¶i cña ViÖt Nam réng 226.000 km2 vµ vïng biÓn ®Æc quyÒn kinh tÕ trªn 1 triÖu km2, réng gÊp 3 lÇn diÖn tÝch ®Êt liÒn.
Vïng biÓn ViÖt Nam cã trªn 4.000 hßn ®¶o lín, nhá, cã nhiÒu vÞnh, vïng, ®Çm, ph¸, cöa s«ng vµ trªn 400.000 ha rõng ngËp mÆn, lµ nh÷ng khu vùc ®µy tiÒm n¨ng cho ph¸t triÓn giao th«ng, du lÞch, ®ång thêi còng rÊt thuËn lîi cho ph¸t triÓn nu«i, trång thuû s¶n vµ t¹o n¬i tró ®Ëu cho tµu thuyÒn ®¸nh c¸.
VÒ mÆt kØ thuËt trong lÜnh vùc khai th¸c h¶i s¶n, ngêi ta thêng chia vïng biÓn níc ta thµnh 3 vïng nhá, ®ã lµ vïng biÓn B¾c Bé, vïng biÓn miÒn Trung vµ vïng §«ng – T©y Nam Bé. Tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm tù nhiªn cña tõng vïng mµ mçi vïng biÓn cã nh÷ng nÐt ®Æc thï kh¸c nhau qui ®Þnh chñng lo¹i vµ tr÷ lîng khai th¸c kh¸c nhau.
BiÓn ViÖt Nam cã trªn 2.000 loµi c¸, trong ®ã kho¶ng 130 loµi c¸ cã gi¸ trÞ kinh tÕ. Theo nh÷ng ®¸nh gi¸ míi nhÊt, tr÷ lîng c¸ biÓn trong toµn vïng biÓn lµ 4,2 triÖu tÊn, trong ®ã s¶n lîng cho phÐp khai th¸c lµ 1,7 triÖu tÊn/n¨m, bao gåm 850.000 c¸ ®¸y, 700.000 tÊn c¸ næi nhá, 120.000 tÊn c¸ næi ®¹i d¬ng.
Bªn c¹nh c¸ biÓn cßn nhiÒu nguån lîi tù nhiªn nh trªn 1.600 loµi gi¸p x¸c, s¶n lîng cho phÐp khai th¸c 50 - 60 ngh×n tÊn/n¨m, cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao lµ t«m biÓn, t«m hïm vµ t«m mò ni, cua, ghÑ; kho¶ng 2.500 loµi ®éng vËt th©n mÒm, trong ®ã cã y nghÜa kinh tÕ cao nhÊt lµ mùc vµ b¹ch tuéc(cho phÐp khai th¸c 60 - 70 ngh×n tÊn/ n¨m)…Bªn c¹nh ®ã cßn rÊt nhiÒu loµi ®Æc s¶n quÝ nh bµo ng, ®åi måi, chim biÓn vµ cã thÓ khai th¸c v©y c¸, bãng c¸, ngäc trai…
BÞ chi phèi bëi ®Æc thï cña vïng biÓn nhiÖt ®íi, nguån lîi thuû s¶n níc ta cã thµnh phÇn loµi ®a d¹ng, kÝch thíc c¸ thÓ nhá, tèc ®é t¸i t¹o nguån lîi cao. Ph©n bè tr÷ lîng vµ kh¶ n¨ng khai th¸c c¸ ®¸y tËp trung chñ yÕu ë vïng bê biÓn cã ®é s©u díi 50 m(56,2%), tiÕp ®ã lµ vïng s©u tõ 51- 100 m (23,4%). Theo sè liÖu thèng kª, kh¶ n¨ng cho phÐp khai th¸c c¸ biÓn ViÖt Nam bao gåm c¶ c¸ næi vµ c¸ ®¸y ë khu vùc gÇn bê cã thÓ duy tr× ë møc 600.000 tÊn. Theo vïng vµ theo ®é s©u, nguån lîi c¸ còng kh¸c nhau. Vïng biÓn §«ng Nam Bé cho kh¶ n¨ng khai th¸c h¶i s¶n xa bê lín nhÊt, chiÕm 49,7% kh¶ n¨ng khai th¸c c¶ níc, tiÕp ®ã lµ VÞnh B¾c Bé (16,0%), miÒn Trung (14,3%), T©y Nam Bé (11,9%), c¸c gß næi (0,15%), c¸ næi ®¹i d¬ng (7,1%)
§Õn n¨m 1997, toµn ngµnh thuû s¶n cã 423.583 lao ®éng ®¸nh b¾t h¶i s¶n, trong ®ã ho¹t ®éng gÇn bê 309.171 ngêi, ho¹t ®éng xa bê 114.412 ngêi. Ngµnh thuû s¶n ®ang tÝch cùc n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ cho ®éi ngò lao ®éng nghÒ c¸ ®Ó hä tiÕn kÞp víi sù ph¸t triÓn vÒ øng dông khoa häc, c«ng nghÖ vµ trang bÞ cua ®éi tµu xa bê.
2. Tình hình ngành hải thủy sản VN sau khi gia nhập W.T.O
Sau khi gia nhËp WTO t×nh h×nh ngµnh thuñy h¶I s¶n ë ViÖt Nam ®· cã nhiÒu sù thay dæi lín.WTO lµ mét thÞ trêng réng lín ViÖt Nam lµ mét níc ®ang ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ cßn nhiÒu h¹n chÕ,do vËy mu«n ®a hµng thuû h¶I s¶n ViÖt Nam ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶I cã nhng híng ®I
®óng. Vµ trong nh÷ng th¸ng ®Çu n¨m 2007 nghµnh thuû h¶I s¶n ViÖt Nam ®· cã nh÷ng tÝn hiÖu ®¸ng mõng. Tríc hÕt lµ thuÕ nhËp khÈu vµo c¸c thÞ trêng ®· gi¶m xuèng. S¶n lîng tiªu thô ë thÞ trêng níc ngoµi cña nghµnh thuû s¶n ®· t¨ng trë l¹i,®Æc biÖt lµ c¸ basa vµ c¸ tra. C¸c doanh nghiÖp trong nø¬c ®· t¨ng c«ng suÊt s¶n xuÊt cña m×nh ®Ó cã thÓ giao hµng ®óng cho b¹n hµng theo hîp ®ång. §iÒu ®ã ®· khiÕn cho gi¸ nguyªn liÖu t¨ng nhanh vµ cao xÊp xØ 17000®/kg ®¹t møc cao kû lôc trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y.Vµ nã ®· kÝch thÝch nu«I trång thuû h¶I s¶n viÖt nam ph¸t triÓn.
3. Mối quan hệ thương mại Việt - Nhật
Quan hệ thương mại Việt – Nhật đã có những bước phát triển khá tốt đẹp trong thời kỳ 1991 – 2001. Nhật Bản ủng hộ đường lối đổi mới của Việt Nam, hỗ trợ Việt Nam hội nhập khu vực và thế giới (vào APEC, WTO, ASEM, ARF, vận động OECD giúp Việt Nam về kỹ thuật…)
Tổng số vốn ODA của Nhật Bản viện trợ cho Việt Nam từ năm 1991 đến 2004 là 1.108 tỷ yên (trong đó vốn vay: 967 tỷ yên; viện trợ không hoàn lại 81,1 tỷ yên; hợp tác kỹ thuật 60 tỷ yên). Năm 2005, vốn ODA của Nhật Bản tài trợ cho Việt Nam là 835,6 triệu USD trong tổng vốn ODA 3,747 tỷ USD của các nhà tài trợ, nguồn hỗ trợ quốc tế đã can kết dành cho Việt Nam. Năm 2006, ODA của Nhật Bản tiếp tục tập trung vào hỗ trợ cải thiện các điều kiện hạ tầng Việt Nam, Chính phủ Nhật Bản và Việt Nam đã đồng ý triển khai giai đoạn hai sáng kiến chung, trong đó chú ý đến những vấn đề liên quan đến vốn đầu tư trực tiếp (FDI) và thời gian thực hiện có thể kéo dài thêm hai năm nữa.
Theo JETRO, trong 10 tháng đầu năm 2005 đã có 77 dự án FDI mới của Nhật Bản được cấp phép với tổng số vốn đầu tư là 259,6 triệu USD. Nhật Bản là nước thứ năm trong số các nhà đầu tư vào Việt Nam, chiếm hơn 9% tổng số vốn cấp phép mới. Bên cạnh đó, 73 doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam cũng đã mở rộng hoạt động của mình với tổng số vốn bổ sung là 409 triệu USD. Hay nói cách khác, Nhật Bản chiếm hoen 24% tống số vốn bổ sung ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay.
4. Đặc điểm của thị trường Nhật Bản
Thị hiếu tiêu dùng của Nhật Bản rất đa dạng nhưng rất tinh tế vứa mang đậm nét Á Đông có truyền thống từ lâu đời vừa có tính đô thị hiện đại nên họ đặt ra các tiêu chuẩn cao về hình thức sản phẩm kèm theo những quy định ngặt nghèo về chất lượng,kích cỡ,cách đóng gói…..
Người tiêu dùng Nhạt Bản quan tâm đến mức độ tiện ích của sản phẩm,họ đòi hỏi rất khắt khe về chất lượng sản phẩm bao gồm cả vấn đề vệ sinh,hình thức và dịch vụ hậu mãi khách hàng
c. Cùng năm Nhật Bản nhập khẩu rất nhiếu thuỷ hải sản,Việt Nam chỉ đứng thứ 9 trong các nước xuất khâu thuỷ sản vào Nhật. Lµ mét trong ba trung t©m kinh tÕ lín nhÊt thÕ giíi, víi qui m« GDP hµng n¨m lµ 6900 USD/ngêi, NhËt B¶n hiÖn lµ mét trong nh÷ng thÞ trêng nhËp khÈu hµng ho¸ hÊp dÉn vµ lín hµng ®Çu thÕ giíi. Tuy nhiªn, viÖc th©m nhËp vµo thÞ trêng nµy kh«ng hÒ dÔ dµng. §é më cöa cña NhËt B¶n thÊp, chØ sè XNK/GDP xÊp xØ 20%. Nh vËy, kh¶ n¨ng th©m nhËp cña hµng ngo¹i vµo thÞ trêng NhËt B¶n lµ t¬ng ®èi khã. Th«ng qua viÖc cho vay vµ c¸c chÝnh s¸ch hç trî lµm c¬ së cho c¸c dù ¸n ®Çu t vµ hîp t¸c víi c¸c quèc gia kh¸c, NhËt B¶n cã vÞ trÝ cao nhÊt vÒ kinh tÕ vµ chÝnh trÞ trong khu vùc Ch©u ¸ Th¸i B×nh D¬ng vµ vÞ thÕ cao trªn trêng Quèc tÕ.
ThÞ trêng NhËt tiªu thô hµng ho¸ tõ rÊt nhiÒu nguån. Do ®ã tÝnh ®éc ®¸o vµ chÊt lîng lµ nh÷ng yÕu tè mang tÝnh quyÕt ®Þnh. ChÝnh v× thÕ hnµg ho¸ XK sang NhËt ph¶i thÓ hiÖn ®îc nh÷ng ®Æc trng kh¸c so víi nh÷ng s¶n phÈm cïng lo¹i, cã mÉu m· bao b×, ®éc ®¸o, hay sö dông nh÷ng nguyªn liÖu míi; nÕu kh«ng th× ph¶i c¹nh tranh b»ng gi¸ c¶. T¹i thÞ trêng NhËt B¶n, tríc khi mua hµng, ngêi tiªu dïng thêng muèn biÕt râ nh÷ng chi tiÕt vÒ hµng ho¸ chø kh«ng chØ gäi tªn chung chung. ThËt ra, thÞ trêng NhËt cã nhu cÇu rÊt lín vÒ s¶n phÈm gi¸ rÎ chø kh«ng ®¬n thuÇn lµ c¸c s¶n phÈm cao cÊp, song c¸c s¶n phÈm gi¸ rÎ ®ã vÉn ph¶i n»m trong chuÈn mùc tiªu chuÈn chÊt lîng. Cã thÓ kh¼ng ®Þnh, thÞ trêng NhËt rÊt chuéng c¸c s¶n phÈm ®¹t tiªu chuÈn chÊt lîng hµng ho¸ nhng ®iÓm kh¸c biÖt ë ®©y lµ lµ ph¶i ®¹t theo tiªu chuÈn NhËt. Còng nh Mü vµ EU, hÖ thèng tiªu chuÈn hµng ho¸ ë NhËt ®ßi hái rÊt cao. C¸c tiªu chuÈn nµy ®îc c¸c c¬ quan NhËt chuÈn ho¸ b»ng nh÷ng chøng nhËn chÊt lîng nªn DN nµo muèn vµo thÞ trêng NhËt dÔ dµng cÇn ph¶i ®¸p øng c¸c tiªu chuÈn trªn. Cô thÓ ë ®©y lµ DN cÇn xin dÊu chøng nhËn chÊt lîng JIS ¸p dông cho hµng n«ng s¶n, thùc phÈm, hµng c«ng nghiÖp, dÊu Ecomark ¸p dông cho c¸c tiªu chuÈn vÒ m«i trêng…Ngoµi ra, ngêi NhËt rÊt quan t©m ®Õn LuËt tr¸ch nhiÖm s¶n phÈm. LuËt nµy qui ®Þnh tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô båi thêng do liªn quan ®Õn c¸c s¶n phÈm cã khuyÕt tËt g©y ra th¬ng tÝch cho ngêi sö dông hay g©y thiÖt h¹i vÒ cña c¶i. LuËt vÖ sinh vÒ thùc phÈm th× qui ®Þnh cho tÊt c¶ c¸c ®å uèng tiªu dïng trªn thÞ trêng NhËt, c¸c lo¹i hµng ho¸, s¶n phÈm nµy khi ®a vµo tiªu dïng trªn thÞ trêng NhËt ph¶i cã giÊy phÐp cña Bé y tÕ vµ phóc lîi NhËt.
II. Thực trạng xuất khẩu thuỷ hải sản Việt Nam sang Nhật Bản
Thực trạng
Lµ mét trong 7 thÞ trêng XK thuû s¶n chÝnh, gåm cã: Mü, EU, NhËt B¶n, Hµn Quèc, Trung Quèc vµ Hång K«ng, Asean, §µi Loan, NhËt B¶n cã thÓ coi lµ mét b¹n hµng truyÒn thèng cña ViÖt Nam. Bªn c¹nh mÆt hµng thuû s¶n, NhËt B¶n cßn NK c¸c mÆt hµng kh¸c nh dÇu th«, cµ fª, giµy dÐp, ®å thñ c«ng mü nghÖ…Tuy nhiªn, khèi lîng hµng XK cña ta míi chiÕm mét tØ träng rÊt nhá so víi nhu cÇu cña thÞ trêng nµy. N¨m 2002, thÞ phÇn XK thuû s¶n ViÖt Nam vµo thÞ trêng NhËt B¶n chiÕm 4,15%, trong ®ã con t«m lµ mÆt hµng ®îc a chuéng nhÊt, chiÕm 16,68% thÞ phÇn, ®øng thø hai sau Indonesia.Së dÜ hµng XK cña ta vµo thÞ trêng NhËt B¶n chiÕm tØ träng nhá phÇn lín lµ do c¸c DN XK cha t×m kÜ thÞ hiÕu ngêi tiªu dïng NhËt B¶n, cha n¾m râ nh÷ng luËt lÖ còng nh c¸c tiªu chuÈn cña thÞ trêng, nhÊt lµ cha ®a ®îc hµng ho¸ vµo hÖ thèng ph©n phèi ë thÞ trêng NhËt B¶n. H¬n n÷a, ®Õn nay, hai níc cßn cha ®¹t ®îc tho¶ thuËn vÒ viÖc dµnh cho nhau qui chÕ MFN trong bu«n b¸n. Tuy NhËt B¶n ®· dµnh cho ViÖt Nam qui chÕ u ®·i GSP nhng nh÷ng mÆt hµng cã lîi cho ViÖt Nam cha nhiÒu.
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam (VASEP), từ cuối tháng 5 và đầu tháng 6 đến nay, nhiều nhà nhập khẩu tôm của Mỹ và Nhật đã quay trở lại mua tôm của Việt Nam
Một số DN chế biến và xuất khẩu tôm Việt Nam cho biết, hiện số đơn hàng và khối lượng đặt mua tôm Việt Nam từ Nhật Bản và Mỹ đã tăng lên rõ rệt sau nhiều tháng mua vào một cách hạn chế do trở ngại chính là yêu cầu “ký quỹ” của Hải quan Mỹ. Đây là tín hiệu khởi sắc để ngành thuỷ sản đẩy nhanh tốc độ xuất khẩu vào những thị trường trọng điểm của Việt Nam, vốn đang bị sụt giảm trong thời gian gần đây
Theo VASEP, trên thực tế, việc giảm nhập khẩu từ Việt Nam và một số nước khác trong một thời gian dài đã khiến lượng hàng tôm dự trữ nói chung, đặc biệt là tôm sú, của các nhà cung cấp Mỹ đã dần cạn kiệt. Trong khi đó, sản lượng tôm thu hoạch ở một số nước thường cung ứng cho thị trường Mỹ cũng bị sụt giảm khiến nhu cầu nhập khẩu tôm của thị trường Mỹ là có thực. Hơn nữa, vào thời điểm này, Mỹ cũng đang vào mùa tiêu thụ tôm
Cơ cấu mặt hàng tôm mua vào đã đa dạng hơn, như tôm sú vỏ HLSO, tôm chín, tôm PD nguyên liệu... Nhiều DN đang tiếp tục xuất bán theo giá C&F. Giá tôm sú cỡ trung và lớn đã có cải thiện (cỡ 30/40 giá tăng gần 2%). Theo dự kiến, với xu hướng tăng nhập khẩu của thị trường Mỹ, sản lượng tôm thu hoạch trong vụ tới của nước ta (nhất là các cỡ lớn) có nhiều khả năng tiêu thụ tốt
Trước các hoạt động mua bán tích cực hơn của thị trường Mỹ, thị trường Nhật cũng phần nào bị tác động. Tại thời điểm hiện nay, nhiều nhà nhập khẩu tôm của Nhật đã triển khai mua hàng với khối lượng tương đối. Ngoài sự kích thích từ thị trường Mỹ, nhu cầu nhập khẩu tôm của Nhật tăng còn do sản lượng tôm thu hoạch của một số nước Nam Á sẽ không cao như dự kiến. Bên cạnh đó, thời gian này, các nhà cung cấp của Nhật đang phải chuẩn bị hàng cho mùa Lễ hội Ôbôn - một lễ hội lớn trong năm. Khối lượng tôm nguyên liệu blốc vào thị trường Nhật chưa đạt mức bình thường, nhưng khối lượng tôm giá trị gia tăng đã tăng đáng kể (30-40%). Giá tôm blốc không tăng hoặc chỉ tăng rất nhẹ, nhưng giá mặt hàng tôm giá trị gia tăng đã tăng khá hơn
Tại EU, khối lượng tôm Việt Nam xuất sang thị trường này tiếp tục tăng. Điều đáng mừng là đã xuất hiện một số công ty mới nhập khẩu tôm Việt Nam. Dự kiến, EU sẽ tiếp tục đà tăng trưởng này với nhiều chủng loại hơn, như tôm nguyên con, tôm PD, tôm HLSO, tôm chín... Trước đây, Malaysia chuyên cung cấp tôm cho EU, song đến nay, họ lại chuyển mạnh sang thị trường Mỹ. Vì vậy, các nhà nhập khẩu tôm EU đã quay sang giao dịch với các nhà xuất khẩu tôm của Việt Nam
Nhìn chung, xuất khẩu tôm của Việt Nam đang có nhiều tín hiệu tích cực. Song, VASEP nhận định, đây là một mặt hàng tương đối nhạy cảm. Số liệu tổng kết của hiệp hội cho thấy, với tôm sú cỡ lớn, từ dưới 20 đến 20 con/kg, giá tôm sẽ đảm bảo mang lại lợi nhuận cho người nuôi. Giá tôm cỡ nhỏ hơn còn thấp do cuối tháng 6 đầu tháng 7 tới, một số nước bước vào mùa thu hoạch, tôm cỡ trung và cỡ nhỏ sẽ chiếm sản lượng lớn.
Do vậy, các nhà chế biến và xuất khẩu tôm khuyến cáo các bà con ngư dân nên nuôi tôm với mật độ thưa hơn và thời gian dài hơn để tôm đạt cỡ lớn (hiện tôm cỡ trên hoặc 30 con/kg đang chiếm tỷ trọng lớn). (VietNamNet)
MÆc dï ®Êt níc NhËt cã biÓn bao bäc , tr÷ lîng nu«i trång, khai th¸c rÊt lín nhng hµng n¨m xø së hoa anh ®µo còng ph¶i NK kho¶ng 13 tØ USD c¸c s¶n phÈm thuû s¶n míi ®¸p øng ®îc ®ñ nhu cÇu tiªu dïng cña h¬n 125 triÖu d©n trong níc. Mçi n¨m, NhËt B¶n NK trªn 55% thuû s¶n tõ c¸c níc Ch©u ¸, trong ®ã Trung Quèc lµ níc ®øng ®Çu vÒ cung cÊp thuû h¶i s¶n cho NhËt, víi thÞ phÇn n¨m 2002 lµ 17,99%, tiÕp ®Õn lµ Th¸i Lan víi 7,83%, ViÖt Nam chØ chiÕm 4,15%. Ngoµi ra NhËt B¶n cßn nhËp 9,92% thuû s¶n tõ Mü vµ c¸c níc SNG 6,77%. Víi quan niÖm: “giµu th× ¨n t«m, nghÌo th× ¨n c¸, ¨n ghÑ”, ngêi NhËt rÊt thÝch ¨n c¸c lo¹i h¶i s¶n t¬i sèng, trong ®ã t«m lµ mÆt hµng dîc tiªu thô rÊt m¹nh. Hµng n¨m, NhËt B¶n ®¸nh b¾t ®îc 7.000 tÊn t«m c¸c lo¹i, nhng vÉn cßn thiÕu nhiÒu. V× thÕ, NhËt ph¶i NK kho¶ng 90% lîng t«m hïm ®Ó tho¶ m·n ®îc nhu cÇu trong níc.
Các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam sang Nhât Bản
Tôm: T¹i NhËt B¶n, mçi n¨m tiªu thô kho¶ng 300- 400 ngh×n tÊn t«m só vµ t«m hïm c¶ khai th¸c trong níc vµ NK. T«m hïm ®en chiÕm phÇn lín trong s¶n lîng t«m NK. Trong sè nµy phÇn lín ®îc dïng phôc vô cho c¸c qu¸n ¨n vµ t¹i c¸c gia ®×nh, sè nhá cßn l¹i dïng trong c«ng nghÖ chÕ biÕn m× ¨n liÒn. Tríc ®©y, 70-80% t«m c¸c lo¹i dïng cho c¸c cöa hµng b¸n thøc ¨n, nhng do ngµy cµng ph¸t triÓn h×nh thøc ph©n phèi ®Õn tËn nhµ nªn tØ lÖ nµy hiÖn nay lµ 50/50. Tuy nhiªn, t¹i c¸c nhµ hµng ¨n uèng thêng sö dông c¸c lo¹i t«m hïm to vµ t«m hång cì võa, c¸c gia ®×nh l¹i hay mua t«m só ®«ng l¹nh vµ t«m hång cì nhá. Cßn ®èi víi c¸c nhµ chÕ biÕn thùc phÈm th× thÝch dïng c¸c lo¹i t«m só nhá h¬n. Ngêi d©n ®Þa ph¬ng thÝch dïng t«m vµo c¸c dÞp lÔ héi nh tuÇn lÔ vµng, lÔ héi mïa hÌ vµ mõng n¨m míi. Do ®ã vµo nh÷ng ngµy nµy thÞ trêng t¹i ®©y thêng x¶y ra t×nh tr¹ng khan hiÕm vµ gi¸ t«m t¨ng lªn rÊt cao. T¹i khu vùc Osaka- tokyo ngêi d©n thêng dïng t«m nh lµ thøc ¨n chÝnh trong b÷a c¬m hµng ngµy vµ dïng nhiÒu t«m quanh n¨m h¬n so víi c¸c vïng kh¸c cña NhËt. N¨m 2002, NhËt B¶n NK 248.900 tÊn t«m.
T«m lµ mặt hàng đạt giá trị cao nhất, chiếm 67,5% tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang Nhật Bản. Trong mấy năm gần đây (2001 – 2004), nhập khẩu tôm của Nhật Bản từ Việt Nam có xu hướng tăng. Năm 2004. nhập khẩu tôm đông lạnh của Nhật Bản từ Việt Nam đạt khối lượng 62.451 tấn, giá trị trên 521,42 triệu USD tăng 22% về khối lượng, 34,2% về giá trị so với năm 2003 và tăng 36,9% về khối lượng, 50,9% về giá trị so với năm 2002. Nhưng năm 2005 đạt 61.963 tấn, giá trị 517,83 triệu USD, giảm nhẹ khoảng 0,8% về khối lượng và 0,7% về giá trị so với năm 2004.
Cá ngừ: là mặt hàng lớn thứ 2 trong tổng xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang Nhật Bản. Năm 2004, cá ngừ của Việt Nam sang thị trường này chiếm 19% tổng giá trị xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam. Đạt giá trị 13,02 triệu USD, đứng thứ hai sai Mỹ (37%) trong danh sách thị trường xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam. Xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam vào Nhật Bản chỉ chiếm được một lượng nhỏ trong tổng cá ngừ nhập khẩu của Nhật Bản (2.819,9 tấn), (trong đó chiếm 3,5% tổng nhập khẩu cá ngừ mắt to tươi của Nhật Bản và 4,8% tổng nhập khẩu cá ngừ vây tươi vàng của Nhật Bản). Mặt hàng các ngừ của Việt Nam xuất khẩu vào thị trường Nhật Bản luôn phải đương đầu với sự cạnh tranh gay gắt. Ngoài ra, việc xuất khẩu cá ngừ còn chịu ảnh hưởng của các rào cản về vệ sinh an toàn thực phẩm, như quy định về hàm lượng thủy ngân trong cá ngừ. . C¸c lo¹i c¸ ngõ cña ViÖt Nam chØ chiÕm mét lÖ rÊt nhá trong tæng lîng c¸ ngõ NK cña NhËt B¶n nhng vÉn cßn rÊt nhiÒu kh¶ n¨ng ®Ó t¨ng XK vµo NhËt trong nh÷ng n¨m tíi
Cá basa: Tháng 7/2003, trước khoảng 30 đại diện doanh nghiệp Nhật Bản và gần 200 khách mời dự Hội chợ thuỷ sản quốc tế ở TOKYO, lần đầu tiên cá basa Việt Nam tươi sống đã được chính các đầu bếp Nhật chế biến để giới thiệu với khách tham quan. Nhiều doanh nghiệp Nhật đánh giá cá basa Việt Nam có hương vị thơm hơn, lại được chế biến từ các nhà máy đạt chứng nhận về an toàn vệ sinh thực phẩm quốc tế (HACCP). Cá basa Việt Nam được nuôi trong lồng bè với dòng chảy tự nhiên, thức ăn cho cá cũng được chế biến đúng tiêu chuẩn cho phép, nhất là không có chất kháng sinh, Qua hệ thống xúc tiến mặt hàng này, sự hỗ trợ của nhiều doanh nghiệp Nhật cùng tham gia, hy vọng sản phẩm cá basa Việt Nam sẽ có chỗ đứng tại thị trường này.
Tốc độ tăng trưởng qua các năm
Nhìn chung, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang Nhật Bản trong ba thập kỷ qua có xu hướn tăng, tuy nhiên về khối