Dịch vụ thông tin - Thư viện của các thư viện trong Quân đội

DỊCH VỤ THÔNG TIN - THƯ VIỆN CỦA CÁC THƯ VIỆN TRONG QUÂN ĐỘI Trần Thị Bích Huệ Trần Nữ Quế Phương Tóm tắt: Trên cơ sở phân tích và đánh giá thực trạng dịch vụ thông tin - thư viện của các thư viện trong quân đội, bài viết đưa ra một số giải pháp nhằm phát triển dịch vụ thông tin - thư viện của các thư viện trong quân đội giai đoạn hiện nay. 1. DỊCH VỤ THÔNG TIN THƯ VIỆN Cho đến nay, chưa có một khái niệm chính xác về dịch vụ thông tin - thư viện (DV TT-TV). Mỗi quốc gia, đặt trong từng bối cảnh nghiên cứu, có cách hiểu về dịch vụ TT – TV khác nhau. Trong khuôn khổ của bài viết này, DV TT-TV được nghiên cứu với tư cách là các hình thức hoạt động thông tin, tư liệu của các cơ quan TT-TV nhằm thoả mãn nhu cầu và trao đổi thông tin của NDT. Theo đó, DVTT-TV chính là quá trình, phương thức để tạo ra các sản phẩm hay hoạt động phân phối sản phẩm TT-TV, với tư cách là một hoạt động dịch vụ khoa học, tác động vào các đối tượng nguồn tin thực để chúng được biến đổi và chuyển sang các dạng sản phẩm và dịch vụ thông tin khoa học (ấn phẩm, cơ sở dữ liệu, bảng tra, danh mục, tổng luận, phản biện TT, đánh giá TT, ). Như vậy, các DVTT-TV được coi là một phương thức để tạo lập tài nguyên TT và hàng hoá TT trong xã hội. Và hệ thống DV TT–TV là một phức thể bao gồm sự hoà hợp của nhiều yếu tố cấu thành (con người, sản phẩm TT-TV, nguồn lực thông tin (NLTT), trang thiết bị CNTT,..., ) là phương thức thiết yếu để các cơ quan TT-TV thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình. Là cầu nối để NLTT và sản phẩm TT-TV đến với NDT. Chất lượng của DVTT-TV được xem là thước đo hiệu quả hoạt động TT – TV, là yếu tố cụ thể hoá chức năng, nhiệm vụ của cơ quan TT – TV. Một cơ quan TT – TV hoạt động có chất lượng, hiệu quả hay không phụ thuộc vào chính khả năng tổ chức và cung cấp các DVTT-TV cùng với việc tạo ra các sản phẩm TT-TV có giá trị cao. Thông qua hệ thống DVTT-TV có thể xác định được mức độ đóng góp của cơ quan TT-TV đó trong sứ mệnh phục vụ TT nói chung. Vì vậy, mỗi cơ quan TT – TV thường tổ chức nhiều DV TT-TV để phục vụ nhu cầu đa dạng của NDT như: DV cung cấp tài liệu, DV trao đổi TT, DV phổ biến TT, DV tra cứu tin,...Hiệu quả của mỗi dịch vụ phụ thuộc vào năng lực về nguồn tin, trình độ của đội ngũ cán bộ làm dịch vụ, hạ tầng kĩ thuật, kinh phí,...  Đại tá, Thạc sĩ, Giám đốc Thư viện Quân đội  Thiếu tá, Thạc sĩ, Trưởng phòng Thông tin - Thư mục - Máy tính, Thư viện Quân đội 2. SƠ LƯỢC VỀ HỆ THỐNG THƯ VIỆN TRONG QUÂN ĐỘI Hệ thống thư viện trong quân đội (QĐ) là một hợp phần quan trọng của hệ thống thư viện Việt Nam. Trong HTTVQĐ, Thư viện Quân đội (TVQĐ) là Thư viện chuyên ngành cấp Nhà nước về quân sự, là cơ quan nghiệp vụ đầu ngành của hệ thống thư viện toàn quân, trực thuộc Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, có chức năng tham mưu giúp Thủ trưởng Tổng cục Chính trị về công tác thư viện và hoạt động sách báo, với những nhiệm vụ sau: Bổ sung, sưu tầm, thu thập, tàng trữ sách báo, tài liệu về quân sự, quốc phòng ở trong và ngoài nước; Tổ chức phục vụ công tác học tập, nghiên cứu, cung cấp thông tin, định hướng đọc và xây dựng phong trào đọc sách trong QĐ; Hướng dẫn nghiệp vụ, bồi dưỡng cán bộ, nhân viên thư viện cho hệ thống thư viện toàn quân; Bổ sung sách tập trung, bảo đảm đời sống văn hóa tinh thần cho bộ đội Cùng với sự phát triển của QĐ, hệ thống TV trong QĐ không ngừng được củng cố và phát triển, được tổ chức theo đơn vị hành chính của QĐ từ Trung ương đến các đơn vị cơ sở trong toàn quân. Đến nay, toàn quân có hàng trăm TV cơ sở và hơn 1000 tủ sách phòng Hồ Chí Minh hoạt động có hiệu quả. Các thư viện cấp Tổng cục, Quân khu, Quân đoàn, Quân chủng, Binh chủng là TV khoa học tổng hợp với vốn tài liệu phong phú và đa dạng. Riêng các thư viện cấp Sư đoàn, Trung đoàn, Lữ đoàn chủ yếu phục vụ công tác học tập và nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho bộ đội. Còn các TV thuộc các Học viện, Nhà trường, Viện nghiên cứu là các TV chuyên ngành. Các TV này được tổ chức nhằm phục vụ công tác nghiên cứu khoa học, đào tạo, huấn luyện, tác chiến,...theo đặc thù của từng đơn vị. Vốn tài liệu của thư viện khoa học là các sách, tạp chí chuyên ngành quân sự và các khoa học liên quan mang tính chuyên sâu, chuyên ngành hẹp của từng lĩnh vực nghiên cứu quân sự cụ thể. NLTT của các TV trong QĐ không chỉ tập trung chú trọng xây dựng NLTT chuyên ngành khoa học quân sự, lịch sử chiến tranh, cách mạng,... đáp ứng chức năng, nhiệm vụ cụ thể của mỗi TV, mà còn phải bảo đảm tính toàn diện của các lĩnh vực tri thức khác, đòi hỏi các TV phải thường xuyên nghiên cứu nắm rõ thực trạng, đề ra các giải pháp xây dựng NLTT phù hợp, góp phần giải quyết những vấn đề cấp thiết của Quân đội và đất nước đặt ra. Đối tượng NDT của các TV trong QĐ bao gồm lãnh đạo, chỉ huy; cán bộ nghiên cứu, giảng dạy; học viên, cán bộ, nhân viên, chiến sĩ trong QĐ. Riêng TVQĐ phục vụ cả đối tượng ngoài QĐ. Từ khi thành lập đến nay, các TV trong HTTVQĐ đã không ngừng được củng cố và lớn mạnh, trở thành một trong những hệ thống cơ quan TT-TV chuyên ngành lớn mạnh của ngành Thư viện Việt Nam, có tổ chức chặt chẽ, thống nhất, hoạt động có hiệu quả, nề nếp, Tuy nhiên, để tiếp tục phát triển và hội nhập trong thời gian tới, các TV trong QĐ cần có những hướng đi mới, đột phá trong các khâu nghiệp vụ then chốt, đặc biệt trong việc tạo lập, xây dựng và phát triển DVTT-TV, một trong những cơ sở để hoạt động của TVQĐ nói riêng và các TV trong QĐ nói chung đi vào chất lượng và chiều sâu. 3. THỰC TRẠNG DỊCH VỤ THÔNG TIN - THƯ VIỆN CỦA CÁC THƯ VIỆN TRONG QUÂN ĐỘI TVQĐ nói riêng và các TV trong QĐ có nhiều chức năng, nhưng cơ bản vẫn là: trung tâm lưu giữ, phục vụ TT/TL đáp ứng yêu cầu của công tác nghiên cứu khoa học, công tác Đảng, công tác chính trị trong QĐ, thoả mãn nhu cầu đọc của NDT trong và ngoài QĐ trên các lĩnh vực khoa học quân sự, chiến tranh và quốc phòng. Để thực hiện đúng chức năng và nhiệm vụ của mình, các TV trong QĐ đã tổ chức nhiều DVTT-TV nhằm đáp ứng nhu cầu TT/TL của NDT trong QĐ nói chung và cơ quan đơn vị mình nói riêng. Các DVTT-TV tiêu biểu là: Dịch vụ cung cấp tài liệu Cung cấp TL là một DV cơ bản của các cơ quan TT-TV nhằm giúp NDT sử dụng được TL phù hợp với nhu cầu của mình. Các TV trong QĐ đã tổ chức nhiều hình thức phục vụ TT/TL như: DV đọc TL tại chỗ, DV mượn TL về nhà, DV phục vụ lưu động, DV cung cấp bản sao TT, TL theo yêu cầu. Đọc TL tại chỗ: Phục vụ đọc tại chỗ là hình thức phục vụ mang tính truyền thống của các cơ quan TT-TV, là yêu cầu không thể thiếu đối với NDT tại các TV trong QĐ. Tại đây, NDT được sử dụng tất cả các tài liệu, các nguồn tin khác nhau có trong TV hoặc ở ngoài TV mà TV có khả năng đáp ứng. Căn cứ vào chức năng nhiệm vụ, nhu cầu của NDT, mỗi TV trong QĐ đã có các cách tổ chức DV khác nhau. Ví dụ, TVQĐ đã tổ chức các phòng đọc tại chỗ như: Phòng đọc tra cứu, Phòng đọc tổng hợp, Phòng đọc Báo tạp chí, Phòng đọc điện tử. Dịch vụ mượn về nhà: DV mượn về nhà được các TV thực hiện thông qua phòng Mượn. nhằm phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu, nâng cao trình độ, nâng cao đời sống văn hoá tinh thần và giúp người đọc giải trí lành mạnh. DV mượn về nhà cho phép NDT mang TL về nhà sử dụng trong một thời gian nhất định do TV đặt ra. Dịch vụ phục vụ lưu động: Cùng với việc tổ chức phục vụ tại chỗ, để tạo điều kiện thuận lợi cho người đọc trong việc sử dụng tài liệu, TVQĐ rất chú ý tới phục vụ lưu động. Với khẩu hiệu “sách đi tìm người”, ngay từ khi mới thành lập. các TV trong HTTVQĐ đã tổ chức nhiều hình thức phục vụ lưu động sao cho sách báo đến với NDT nhanh nhất. Trong những năm chiến tranh, những “Tủ sách trên vai”, “Dây sách”, “Trạm sách” đã góp phần không nhỏ vào việc động viên tinh thần chiến đấu, đáp ứng nhu cầu đọc, nâng cao đời sống văn hoá tinh thần cho bộ đội, phục vụ đắc lực công tác chính trị tư tưởng, công tác tuyên truyền của Đảng và QĐ. Từ năm 2001 đến nay, với phương châm hướng về cơ sở, TVQĐ nói riêng và các TV trong hệ thống nói chung chủ trương đẩy mạnh việc phục vụ lưu động dưới hình thức cho mượn sách tập thể đối với tất cả các TV cơ sở trong hệ thống, với số lượng từ 200 – 500 bản sách. Hàng năm, riêng TVQĐ tổ chức luân chuyển khoảng 4000 – 5000 cuốn sách xuống 10-15 đơn vị. Dịch vụ cung cấp bản sao thông tin, tài liệu theo yêu cầu: Sao chép TL là DV cung cấp bản sao TL gốc cho NDT dưới hình thức bản sao hoặc scan. Hình thức DV này được áp dụng tại đại đa số các TV vì số bản TL tại các phòng đọc có hạn nên NDT chỉ có thể đọc tại chỗ, không được mượn về nhà, nhất là đối với TL quý hiếm, độc bản, TL có giá thành cao,...hoặc NDT muốn có TL để sử dụng lâu dài thì DV này tạo điều kiện cho NDT có thể sở hữu một phần hoặc toàn bộ TL gốc đang lưu tại phòng đọc. DV này đặc biệt rất thiết thực đối với NDT không có nhiều thời gian đến TV. Dịch vụ tra cứu tin (TCT) Tại các TV trong QĐ, DV TCT nhằm mục đích cung cấp cho NDT những TT phù hợp với yêu cầu của họ theo các dấu hiệu đã có thông qua các công cụ hỗ trợ tra cứu như kho tra cứu, HTMLP, danh mục, CSDL,... DV TCT được thực hiện dưới hai hình thức: TCT truyền thống (tra cứu thông qua kho TL tra cứu, tủ phích mục lục) và TCT hiện đại (tra cứu trực tuyến trên mạng hoặc tra cứu thông qua các CSDL trên máy tính). Dịch vụ hỏi - đáp và tư vấn thông tin Hỏi - đáp và tư vấn thông tin được các TV trong QĐ thực hiện nhằm đáp ứng nhu cầu TT của NDT muốn hỏi về một vấn đề nào đó mà họ chưa biết, chưa rõ trong quá trình tìm kiếm TT. Tại các TV trong HTTVQĐ, chưa có một bộ phận riêng thực hiện DV này mà chỉ dừng lại ở việc cán bộ thủ thư phụ trách tại các phòng đọc trực tiếp trả lời các câu hỏi mà NDT yêu cầu. Dịch vụ trao đổi và phổ biến thông tin Đây là một trong những DV chủ yếu nhất nhằm thoả mãn nhu cầu trao đổi, phổ biến TT/TL mà nhiều loại hình cơ quan TT-TV triển khai. Trong HTTVQĐ, dịch vụ này đã được các TV lớn như TVQĐ, Trung tâm Thông tin Khoa học Quân sự, các TV học viện, nhà trường triển khai, thực hiện có hiệu quả và đi vào nề nếp với các hình thức như Hội nghị Bạn đọc, Hội nghị giao tin, Giao lưu tọa đàm, nói chuyện chuyên đề, Trưng bày, triễn lãm sách, báo, Dịch vụ phổ biến thông tin có chọn lọc,... Hội nghị Bạn đọc: được TV tổ chức 1 năm một lần. Mục đích của hội nghị này là tạo cơ hội để đông đảo bạn đọc và cán bộ làm công tác TT-TV có dịp giao lưu, chia sẻ, nhằm phát triển các hoạt động TT-TV. Trong toàn quân, hoạt động này, cơ bản ít được tổ chức ở các TV, mà chỉ tập trung vào các TV lớn, có số lượng NDT nhiều như TVQĐ, TV các học viện, nhà trường, viện nghiên cứu,... Hội nghị giao tin: là hình thức để trao đổi, chia sẻ, giới thiệu các sản phẩm, dịch vụ thông tin của các cơ quan. Phổ biến nhất cho dịch vụ này là các cơ quan TT-TV thuộc các cơ quan BQP, được tổ chức 1 tháng một lần tại TVQĐ. Hơn 10 đơn vị cùng tham giao hội nghị giao tin trong đó có 2 cơ quan chuyên trách là TVQĐ và Trung tâm Thông tin Khoa học Quân sự - Bộ Quốc phòng. Mục đích của hội nghị này là tạo cơ hội để các đơn vị tổ chức nói trên có dịp để trao đổi, chia sẻ, quảng cáo và mua bán các sản phẩm TT-TV của mình với các đơn vị bạn. Giao lưu, tọa đàm Tác giả - Tác phẩm, Nói chuyện chuyên đề: Đây là một trong những hoạt động nhằm mục đích tạo cơ hội để: Đông đảo NDT tiếp xúc trực tiếp với các nhà khoa học, công nghệ, các nhà quản lý kinh tế xã hội, các nhà hoạt động trong lĩnh vực văn hoá, nghệ thuật, Những người cùng quan tâm tới những vấn đề cụ thể có cơ hội tiếp xúc, trao đổi TT cho nhau. DV này là một công cụ quan trọng để thực hiện mục đích phổ biến TT, các thành tựu mới trong khoa học và công nghệ, các vấn đề kinh tế – xã hội, văn hoá nghệ thuậtở nước ta và trên thế giới. Những năm qua, hoạt động này được TVQĐ tổ chức thường xuyên một năm khoảng 5 đến 6 cuộc về một vấn đề cụ thể. Trong đó, TV là đơn vị trực tiếp lên kế hoạch, nội dung, chương trình, thời gian, mời báo cáo viên, diễn giả. Có thể tổ chức tại TVQĐ hoặc phối hợp tổ chức với các đơn vị tại Hà Nội hoặc các TV cơ sở ở các quân khu, quân đoàn, quân binh chủng. Trưng bày, triễn lãm sách, báo: Là một hình thức phổ biến TT/TL được các TV trong QĐ áp dụng có hiệu quả từ lâu nhằm mục đích giới thiệu trực tiếp cho NDT về NLTT, sản phẩm và DV của một hoặc nhiều cơ quan TT-TV về một hay nhiều chủ đề, đề tài nhân các sự kiện quan trọng của Đảng, Nhà nước, Quân đội, đơn vị tạo ra môi trường giao tiếp giữa các cơ quan TT-TV và với NDT. Hằng năm, nhân các ngày lễ và kỷ niệm lớn của Đảng, Nhà nước và QĐ, và đơn vị, TVQĐ nói riêng và các TV đơn vị cơ sở nói chung đều tổ chức, hoặc phối hợp tổ chức trưng bày, triễn lãm sách báo nhằm giới thiệu với NDT những cuốn sách, những tác phẩm và tư liệu có trong TV viết về các sự kiện lịch sử nói trên. Đây cũng là cơ hội để các cán bộ, nhân viên các cơ quan TT-TV gặp gỡ, trao đổi kinh nghiệm, phổ biến TT và giao lưu với NDT. Dịch vụ phổ biến thông tin có chọn lọc: TVQĐ và các TV trong hệ thống đã sử dụng hình thức này nhằm cung cấp TT theo chuyên đề, có nội dung và hình thức đã được xác định từ trước một cách chủ động và định kỳ tới NDT. DV này tại TVQĐ đang thực hiện phục vụ miễn phí tới các đầu mối cán bộ lãnh đạo trong quân đội và TV thành viên trong hệ thống TVQĐ. Theo định kỳ hàng tháng, quý, các cơ quan TT-TV lớn như: TVQĐ, Trung tâm Thông tin Khoa học quân sự BQP, các TV thuộc các học viện nhà trường, các viện nghiên cứu đều ra các sản phẩm TT-TV dưới dạng: tài liệu phục vụ nghiên cứu cho lãnh đạo, chỉ huy; Thư mục chuyên đề nhân các ngày lễ kỷ niệm lớn của Đảng, Nhà nước, Quân đội, đơn vị; Thư mục thông báo tài liệu mới, Các đĩa CD, DVD chuyên đề về khoa học quân sự nước ngoài, hoặc là các chùm bài viết theo chuyên đề phục vụ cho các hoạt động nghiên cứu, học tập, hoặc các clip giới thiệu tài liệu, Danh mục TT/TL chuyên đề phục vụ riêng một cá nhân, hay nhóm người khi có yêu cầu. Với chức năng tuyên truyền và hướng dẫn đọc sách báo cho hệ thống TV trong toàn quân, TVQĐ đã triển khai có hiệu quả các hoạt động trọng điểm về văn hóa, văn học, nghệ thuật trong QĐ. Các TV trong hệ thống đã thường xuyên phối hợp với các cơ quan, đơn vị trong quân và ngoài QĐ tổ chức các hoạt động trao đổi, phổ biến TT. Cho đến nay, hằng năm các TV trong QĐ đã tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, có sức lan tỏa lớn trong toàn quân như hội nghị NDT, trưng bày, triển lãm, hội chợ sách, thi tìm hiểu sách báo, thi tuyên truyền giới thiệu sách, giao lưu toạ đàm, giới thiệu sách về các chủ đề. Thông qua hoạt động sách báo đã góp phần tuyên truyền sâu rộng quan điểm, đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và QĐ, đã tạo ra các hoạt động văn hoá lành mạnh và bổ ích, góp phần giáo dục chính trị, tư tưởng, lòng yêu nước và tự hào dân tộc, xây dựng phong trào đọc, học và làm theo sách báo, góp phần khẳng định giá trị truyền thống của văn hoá đọc trong QĐ và xã hội. 4. ĐÁNH GIÁ VỀ CHẤT LƯỢNG DỊCH VỤ THÔNG TIN - THƯ VIỆN TẠI CÁC THƯ VIỆN TRONG QUÂN ĐỘI Điểm mạnh: Về cơ bản, HTSP &DV TT-TV của TVQĐ nói riêng và HTTVQĐ nói chung đã đáp ứng được phần lớn nhu cầu TT/TL của NDT trong và ngoài QĐ. Điều đó được thể hiện trên một số khía cạnh sau: Thứ nhất, về loại hình, HT SP và DV TT-TV tương đối đa dạng, phong phú và ngày càng phát triển. Thứ hai, về phương thức phục vu, thực tế cho thấy, hiện nay HT SP&DV TT-TV của TVQĐ và các thư viện trong hệ thống đã từng bước đổi mới nội dung, hình thức, ngày càng đa dạng. Hạn chế: Cơ bản hoạt động dựa trên phương thức truyền thống, phục vụ miễn phí, tính cạnh tranh ít nên chất lượng các sản phẩm và DV TT – TV mới chỉ đáp ứng nhu cầu của NDT ở mức độ thông thường, chưa thoả mãn được các dạng yêu cầu chuyên sâu. Các sản phẩm TT, thư mục chưa hấp dẫn về hình thức và đang dạng về nội dung. Các sản phẩm TT-TV có giá trị gia tăng cao như thư mục chuyên đề, TLPVNC, tổng luận chưa nhiều, mức độ bao quát nguồn tin còn hạn chế, chủ yếu xử lý từ nguồn tin trong nước. Chưa khai thác triệt để nguồn lực của các TV. Nguyên nhân của hạn chế: 1.Về cơ chế tổ chức thực hiện, quy trình xây dựng, biên soạn tổ chức thực hiện chưa được đầu tư thích đáng về thời gian, công sức, điệu kiện về tài chính; chưa thu hút được sự quan tâm trước hết của lãnh đạo cấp trên, sự tham gia đông đảo của các nhà chuyên môn, các nhà khoa học và chưa có một sự khảo sát đầy đủ điều kiện thực để đẩy mạnh hoạt động TT-TV của TV nói chung, SP&DV TT-TV nói riêng; 2. Về năng lực trình độ của cán bộ thư viện: Trình độ và năng lực nghiệp vụ chuyên môn nói chung của các cán bộ tại TVQĐ nói riêng và các TV trong hệ thống nói chung, chưa theo kịp yêu cầu phát triển của KH và CN, nhu cầu ngày càng đa dạng và nâng cao của NDT; Đội ngũ cán bộ trẻ chưa có nhiều kinh nghiệm công tác trong việc phục vụ, xử lý, khai thác TT khó có thể đáp ứng những NCT chuyên sâu; Số cán bộ lớn tuổi, tuy rất nhiệt tình, tâm huyết với công việc, có kinh nghiệm trong các hoạt động TV truyền thống, song còn rất nhiều hạn chế trong việc tiếp cận với công nghệ mới, nhất là công nghệ TT; Số lượng cán bộ thực hiện các dịch vụ còn kiêm nhiệm, thiếu cán bộ xử lý TT chuyên trách, do vậy, tuy các sản phẩm của TV đã đi vào hoạt động nhưng số lượng không nhiều, chưa đủ để cung cấp những TT chuyên sâu, mang tính dài hơi; Trình độ tin học và ngoại ngữ của cán bộ phục vụ và cán bộ xử lý TT còn hạn chế; Khả năng khai thác và sử dụng TT điện tử trên mạng còn rất hạn chế (các TV toàn quân chưa nối internet đến các phòng làm việc, do vậy cán bộ TV không được tiếp xúc với việc khai thác TT điện tử); 3. Các công cụ hỗ trợ quá trình thực hiện dịch vụ còn nhiều hạn chế: Phần mềm quản trị CSDL chưa thoả mãn hết các yêu cầu trong việc tra cứu TT/TL, chưa hỗ trợ tối đa trong quá trình biên soạn các ấn phẩm thông tin, thư mục và khai thác tài liệu điện tử, tài liệu số ở các TV. Bộ từ khoá chuyên ngành để xử lý các TL quân sự, để tra cứu, tìm tin đã bước đầu được hình thành để hỗ trợ, song chưa đáp ứng tối đa do lượng từ khóa còn ít, nên trong quá trình xử lí và tra cứu tài liệu quân sự còn nhiều khó khăn. Vốn tài liệu của các TV còn nhiều hạn chế: số lượng sách văn học nghệ thuật nhiều hơn về mặt cơ cấu trong các thành phần vốn tài liệu. TL chuyên ngành quân sự còn ít, nhiều TV chưa bao quát được các nguồn TL quân sự ngay cả TV lớn đầu ngành như TVQĐ. 5. MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THÔNG TIN - THƯ VIỆN TẠI CÁC THƯ VIỆN TRONG QUÂN ĐỘI HIỆN NAY Hoàn thiện và phát triển DVTT-TV nói riêng và hệ thống sản phẩm và DV TT-TV nói chung của các TV trong QĐ là những nhiệm vụ phức tạp, đòi hỏi phải có sự quan tâm của cơ quan cấp trên, sự phối hợp chặt chẽ giữa nhiều bộ phận, quy trình trong dây chuyền thông tin – tư liệu. Việc này, đòi hỏi ngoài việc hoàn thiện riêng cho từng sản phẩm, dịch vụ, chúng ta còn phải thực hiện đồng bộ cho toàn hệ thống các giải pháp chung sau: Nghiên cứu và phát triển nhu cầu tin của người dùng tin Nghiên cứu, điều tra NCT để nắm bắt được NC của NDT về các lĩnh vực TT, loại hình TL mà họ cần bằng nhiều kênh khác nhau, cố gắng đáp ứng yêu cầu chính đáng của họ. Hiện nay, nhiều TV coi Hội nghị Bạn đọc hàng năm là kênh chính để lấy ý kiến người dùng, tuy nhiên, sẽ toàn diện hơn nếu ý kiến ngoài hội nghị này cũng được quan tâm một cách thỏa đáng. Tạo lập, phát triển kho tài liệu số và các công cụ tra cứu hiện đại - cơ sở để phát triển các dịch vụ TT-TV hiện đại Phải phối hợp, tận dụng sản phẩm số hoá của các cơ quan TT-TV khác, nhất là của những cơ quan có cùng diện chuyên đề bao quát. Trên cơ sở đó mới có thể tăng nhanh “nguồn tin” của mình, tiết kiệm được thời gian, công sức và tiền của; Cần chú ý tạo lập các CSDL dữ kiện bởi công tác TCT hiện nay ở các TV trong QĐ vẫn nặng về TT tư liệu. Tuy có nhiều cố gắng, việc phục vụ tra cứu dữ kiện của các TV, trong nhiều trườ