Hàng dệt may được coi là một trong những mũi nhọn xuất khẩu của Việt Nam, phát triển hàng dệt may là bước đi có tính chất chiến lược. Là một nước đang phát triển và đang trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế (WTO) những con đường mới đang được mở ra cho các doanh ngiệp xuất khẩu dệt may Việt Nam. Việc gia nhập WTO cũng làm cho hạn ngạch xuất khẩu dệt may đối với Việt Nam được xoá bỏ. Sự kiện này lam cho một số doanh ngiệp xuất khẩu dệt may của Việt Nam còn tiếu hạn ngạch sẽ gặp nhiều thuận lợi, còn một số doanh ngiệp đang sống tầm gửi nhờ số hạn ngạch được cấp thì sẽ ra sao? Liệu các doanh ngiệp Việt Nam có con đứng vững và phát triển trong thị trường thị trường xuất khẩu may mặc hay là không đủ khả năng cạnh tranhvới các nước lớn như Ấn Độ, Bangladesh, Trung Quốc.Vị trí của hàng dêt may Việt Nam sẽ đứng ở đâu trong bản đò cạnh tranh mới. Chính phủ và các doanh ngiệp đã, đang và sẽ làm gì để bắt kịp với sự thay đổi của thế giới. Đây là một vấn đề đang được quan tâm đặc biệt, trước tình hình cấp bách đó của toàn ngành dệp may. Vì vậy em quyế định chọn đề tài " Phân tích hoạt động xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam. Thực trạng và giải pháp nhằm thúc đẩy hoạt động xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam"
32 trang |
Chia sẻ: oanhnt | Lượt xem: 1167 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đồ án Phân tích hoạt động xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam. Thực trạng và giải pháp nhằm thúc đẩy hoạt động xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
LỜI GIỚI THIỆU
Hàng dệt may được coi là một trong những mũi nhọn xuất khẩu của Việt Nam, phát triển hàng dệt may là bước đi có tính chất chiến lược. Là một nước đang phát triển và đang trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế (WTO) những con đường mới đang được mở ra cho các doanh ngiệp xuất khẩu dệt may Việt Nam. Việc gia nhập WTO cũng làm cho hạn ngạch xuất khẩu dệt may đối với Việt Nam được xoá bỏ. Sự kiện này lam cho một số doanh ngiệp xuất khẩu dệt may của Việt Nam còn tiếu hạn ngạch sẽ gặp nhiều thuận lợi, còn một số doanh ngiệp đang sống tầm gửi nhờ số hạn ngạch được cấp thì sẽ ra sao? Liệu các doanh ngiệp Việt Nam có con đứng vững và phát triển trong thị trường thị trường xuất khẩu may mặc hay là không đủ khả năng cạnh tranhvới các nước lớn như Ấn Độ, Bangladesh, Trung Quốc...Vị trí của hàng dêt may Việt Nam sẽ đứng ở đâu trong bản đò cạnh tranh mới. Chính phủ và các doanh ngiệp đã, đang và sẽ làm gì để bắt kịp với sự thay đổi của thế giới. Đây là một vấn đề đang được quan tâm đặc biệt, trước tình hình cấp bách đó của toàn ngành dệp may. Vì vậy em quyế định chọn đề tài " Phân tích hoạt động xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam. Thực trạng và giải pháp nhằm thúc đẩy hoạt động xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam"
PhÇn mét
Mét sè vÊn ®Ò lý luËn chung cña ngµnh dÖt may
I. §Æc ®iÓm vÒ s¶n xuÊt vµ bu«n b¸n hµng dÖt may
1. §Æc ®iÓm vÒ s¶n xuÊt hµng dÖt may
Víi mét quèc gia, khi cã nÒn c«ng nghiÖp ph¸t triÓn th× ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may kh«ng ®ãng vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ mµ c¸c ngµnh c«ng nghiªp kh¸c cã hµm lîng kÜ thuËt cao sÏ chiÕm lÜnh thÞ trêng. Ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may lµ mét ngµnh sö dông nhiÒu lao ®éng ®¬n gi¶n, vèn ®Çu t ban ®Çu kh«ng lín, nhng cã tû lÖ l·i kh¸ cao. ChÝnh v× vËy, s¶n xuÊt dÖt may thêng ph¸t triÓn m¹nh vµ cã hiÖu qu¶ ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn, ®Æc biÖt lµ trong giai ®o¹n ®Çu cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸. Khi ®· cã ngµnh c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, cã tr×nh ®é kü thuËt cao, gi¸ lao ®éng cao th× søc c¹nh tranh trong s¶n xuÊt dÖt may sÏ gi¶m. Thùc tÕ cho thÊy, lÞch sö ph¸t triÓn ngµnh dÖt may còng lµ lÞch sö chuyÓn dÞch c«ng nghiÖp dÖt may tõ khu vùc ph¸t triÓn sang khu vùc kÐm ph¸t triÓn h¬n do t¸c ®éng cña c¸c lîi thÕ so s¸nh. Tuy nhiªn, ®iÒu nµy kh«ng cã nghÜa lµ ngµnh dÖt may kh«ng cßn tån t¹i ë c¸c níc ph¸t triÓn mµ nã ®· ph¸t triÓn cao h¬n víi nh÷ng s¶n phÈm thêi trang cao cÊp ®Ó phôc vô cho mét nhãm ngêi .
Sù chuyÓn dÞch nµy b¾t ®Çu vµo n¨m 1840 tõ níc Anh sang c¸c níc Ch©u ¢u kh¸c. TiÕp theo lµ tõ Ch©u ¢u sang NhËt B¶n vµo nh÷ng n¨m 1950. Tõ n¨m 1960, khi chi phÝ s¶n xuÊt ë NhËt B¶n t¨ng cao vµ thiÕu nguån lao ®éng th× c«ng nghiÖp dÖt may l¹i chuyÓn sang c¸c níc míi c«ng nghiÖp ho¸ (NICs) nh Hång K«ng, §µi Loan, Nam TriÒu Tiªn… Theo quy luËt chuyÓn dÞch cña ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may th× ®Õn n¨m 1980 lîi thÕ so s¸nh cña ngµnh dÖt may mÊt dÇn ®i, c¸c quèc gia nµy chuyÓn sang s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng cã c«ng nghÖ vµ kÜ thuËt cao h¬n nh « t«, ®iÖn tö… Ngµnh dÖt may l¹i tiÕp tôc chuyÓn dÞch sang c¸c níc Nam ¸, Trung Quèc råi tiÕp tôc sang c¸c quèc gia kh¸c, trong ®ã cã ViÖt Nam.
ViÖt Nam lµ mét quèc gia thuéc ASEAN vµ còng ®· ®¹t møc xuÊt khÈu cao vÒ s¶n phÈm dÖt may trong thËp kû qua gãp phÇn vµo c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
2. §Æc ®iÓm vÒ bu«n b¸n hµng dÖt may
- S¶n phÈm dÖt may cã nhu cÇu rÊt ®a d¹ng, phong phó tuú theo ®èi tîng tiªu dïng. Ngêi tiªu dïng kh¸c nhau vÒ v¨n ho¸, phong tôc tËp qu¸n, t«n gi¸o, kh¸c nhau vÒ khu vùc ®Þa lý, tuæi t¸c…sÏ cã nhu cÇu rÊt kh¸c nhau vÒ trang phôc.
- S¶n phÈm dÖt may mang tÝnh thêi trang cao, ph¶i thêng xuyªn thay ®æi mÉu m·, kiÓu d¸ng, mµu s¾c, chÊt liÖu ®Ó ®¸p øng t©m lý thÝch ®æi míi, ®éc ®¸o vµ g©y Ên tîng cña ngêi tiªu dïng.
- Nh·n m¸c s¶n phÈm cã ý nghÜa rÊt lín ®èi víi viÖc tiªu thô s¶n phÈm. Ngêi tiªu dïng thêng c¨n cø vµo nh·n m¸c ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt lîng s¶n phÈm. Tªn tuæi cña c¸c nh·n m¸c næi tiÕng trªn thÕ giíi ®Òu g¾n liÒn víi nh·n m¸c s¶n phÈm. TËp qu¸n vµ thãi quen tiªu dïng lµ mét yÕu tè quyÕt ®Þnh nguyªn liÖu vµ chñng lo¹i s¶n phÈm.
- YÕu tè thêi vô liªn quan chÆt chÏ tíi thêi c¬ b¸n hµng. §iÒu nµy cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng ®èi víi nh÷ng nhµ xuÊt khÈu trong vÊn ®Ò giao hµng ®óng thêi h¹n.
- C¸c s¶n phÈm dÖt may lµ mét trong nh÷ng mÆt hµng ®îc b¶o hé chÆt chÏ. Tríc ®©y cã hiÖp ®Þnh vÒ hµng may mÆc, viÖc bu«n b¸n c¸c s¶n phÈm dÖt may ®îc ®iÒu chØnh theo nh÷ng thÓ chÕ th¬ng m¹i ®Æc biÖt mµ nhê ®ã, phÇn lín c¸c níc nhËp khÈu thiÕt bÞ cÇn h¹n chÕ sè lîng ®Ó h¹n chÕ hµng dÖt may nhËp khÈu. MÆt kh¸c, møc thuÕ phæ biÕn ®¸nh vµo hµng dÖt may cßn cao h¬n so víi nh÷ng hµng c«ng nghiÖp kh¸c. Bªn c¹nh ®ã, tõng níc nhËp khÈu cßn ®Ò ra nh÷ng ®iÒu kiÖn ®èi víi hµng dÖt may nhËp khÈu. TÊt c¶ nh÷ng hµng rµo ®ã ¶nh hëng rÊt nhiÒu ®Õn s¶n xuÊt vµ bu«n b¸n hµng dÖt may trªn thÕ giíi trong thêi gian qua.
II. Mét sè u ®iÓm vµ nhîc ®iÓm cña ngµnh dÖt may ViÖt Nam
1. Mét sè u ®iÓm cña ngµnh dÖt may ViÖt Nam
- Lµ ngµnh khai th¸c ®îc nguån lao ®éng khÐo lÐo, tiÕp thu nhanh kü thuËt míi víi tiÒn c«ng rÎ, vèn lµ thÕ m¹nh cña ViÖt Nam.
- ViÖt Nam cã ®iÒu kiÖn tù nhiªn thuËn lîi ®Ó s¶n xuÊt t¬ lôa tù nhiªn.
- ViÖt Nam cã thÞ trêng víi kh¸ch hµng t¬ng ®èi æn ®Þnh (do t¸c ®éng cña c¸ch m¹ng khoa häc- kü thuËt nªn nhiÒu níc ®· chuyÓn giao c«ng nghÖ cho c¸c níc ®ang ph¸t triÓn nh ViÖt Nam)
- ThiÕt bÞ ®· ®îc ®æi míi vµ sÏ ®îc ®æi míi nhanh do kh«ng cÇn nhiÒu vèn (®Õn nay cã kho¶ng 50% thiÕt bÞ hiÖn ®¹i).
2. Mét sè nhîc ®iÓm cña dÖt may ViÖt Nam
VÒ ngµnh dÖt:
ChÊt lîng v¶i lôa t¬ t»m thÊp h¬n tiªu chuÈn quèc tÕ vµ míi ®¸p øng h¬n 30% nguyªn liÖu v¶i cho may xuÊt khÈu. Gi÷a c¸c kh©u cña ngµnh dÖt nh: in, nhuém, hoµn tÊt…cßn yÕu, cha ®ång bé. B«ng x¬ nguyªn liÖu cßn ph¶i nhËp nhiÒu, chi phÝ cao. M¸y mãc cña ngµnh dÖt ®· sö dông trªn 20 n¨m, hÇu nh ®· hÕt khÊu hao, 80% m¸y dÖt lµ m¸y dÖt thoi khæ hÑp.
VÒ ngµnh may:
- N¨ng suÊt lao ®éng thÊp, gi¸ thµnh cña mét ®¬n vÞ s¶n phÈm cao, søc c¹nh tranh kÐm.
- Kh©u tæ chøc s¶n xuÊt cha hîp lý, hÖ sè ca thÊp, thiÕt bÞ chuyªn dïng thiÕu, n¨ng lùc thiÕt kÕ mÉu kÐm, mét sè kh©u cha ®ång bé.
- Tû träng hµng xuÊt khÈu b»ng h×nh thøc mua nguyªn liÖu, b¸n s¶n phÈm cha cao.
- Ngµnh may míi sö dông 60% n¨ng lùc hiÖn cã.
V× nh÷ng lÝ do trªn, cã thÓ nãi n¨ng lùc c¹nh tranh cña ngµnh dÖt may lµ cha cao. Nhng nÕu ®îc ®Çu t tho¶ ®¸ng th× ngµnh dÖt may lµ ngµnh cã thÓ ph¸t huy ®îc néi lùc cña ViÖt Nam.
III. H¹n ng¹ch
1. Kh¸i niÖm vÒ h¹n ng¹ch (quota)
H¹n ng¹ch võa nh mét rµo c¶n h¹n chÕ lîng hµng xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp vÒ mét thÞ trêng nµo ®ã. Nhng ®ång thêi nã còng lµ sù ph©n bæ t¹o c¬ héi cho doanh nghiÖp ®îc xuÊt khÈu sang níc kh¸c.
H¹n ng¹ch lµ quyÒn lîi dµnh cho mçi thµnh viªn trong mét tæ chøc ®îc hëng phÇn ngo¹i tÖ dµnh cho mét th¬ng nh©n ®îc sö dông ®Ó nhËp khÈu trong tæng sè ngo¹i tÖ dïng ®Ó nhËp khÈu cña mét níc.
Mét ®Þnh møc vÒ sè lîng hoÆc trÞ gi¸ do nhµ níc quy ®Þnh trong viÖc xuÊt khÈu hoÆc nhËp khÈu mét mÆt hµng trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh.
2. C¨n cø giao h¹n ng¹ch cho c¸c doanh nghiÖp trong níc
2.1. H¹n ng¹ch thµnh tÝch
Lµ dµnh 80% nguån h¹n ng¹ch ®Ó giao cho th¬ng nh©n ®· cã thµnh tÝch xuÊt khÈu mÆt hµng trong n¨m t¬ng øng. Thµnh tÝch xuÊt khÈu cña c¸c th¬ng nh©n sÏ do phßng qu¶n lý xuÊt nhËp khÈu khu vùc b¸o c¸o, kh«ng giao h¹n ng¹ch thµnh tÝch cho c¸c th¬ng nh©n míi, cha ®îc kiÓm tra n¨ng lùc s¶n xuÊt.
2.2. H¹n ng¹ch ph¸t triÓn
Lµ dµnh 20% nguån h¹n ng¹ch cßn l¹i ®Ó giao cho c¸c doanh nghiÖp cã mÆt hµng xuÊt khÈu cïng lo¹i t¬ng øng. Bé Th¬ng M¹i dùa vµo nh÷ng hå s¬ vµ mét sè yªu cÇu bæ sung cã thÓ ®Ó ph©n giao h¹n ng¹ch c«ng b»ng gi÷a c¸c doanh nghiÖp theo mét sè tiªu chÝ nh: xuÊt khÈu dÖt may sö dông v¶i trong níc, thëng cho doanh nghiÖp xuÊt khÈu c¸c chñng lo¹i hµng phi h¹n ng¹ch; doanh nghiÖp vïng s©u, vïng xa (c¸ch c¶ng H¶i Phßng hoÆc c¶ng quèc tÕ thµnh phè Hå ChÝ Minh trªn 500km); doanh nghiÖp tham gia chuçi vµ c¸c doanh nghiÖp ®Çu t míi c¸c dù ¸n dÖt nhuém lín…
3. C¸c lo¹i h¹n ng¹ch
3.1. H¹n ng¹ch thuÕ quan quy ®Þnh sè lîng ®èi víi lo¹i hµng nµo ®ã ®îc nhËp khÈu vµo mét níc ®îc hëng møc thuÕ thÊp trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh, nÕu vît sÏ ®¸nh thuÕ cao.
3.2. H¹n ng¹ch t¬ng ®èi
Lµ h¹n ng¹ch vÒ sè lîng cho mét chñng lo¹i hµng ho¸ nµo ®ã ®îc nhËp khÈu vµo mét níc trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh nÕu vît sÏ kh«ng ®îc phÐp nhËp khÈu.
4. Hoµn tr¶ h¹n ng¹ch
Doanh nghiÖp kh«ng cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn h¹n ng¹ch ®îc giao ph¶i cã v¨n b¶n hoµn tr¶ l¹i Bé Th¬ng M¹i, tr¸nh khª ®äng h¹n ng¹ch. Tuú tõng trêng hîp mµ Bé Th¬ng M¹i cã nh÷ng h×nh thøc xö lý ®èi víi c¸c v¨n b¶n hoµn tr¶. VÝ dô ®èi víi c¸c h¹n ng¹ch dµnh cho c¸c tiªu chÝ nh v¶i s¶n xuÊt trong níc, kh¸ch hµng Hoa Kú lín, s¶n phÈm gi¸ xuÊt khÈu cao nÕu kh«ng sö dông mµ tr¶ l¹i còng kh«ng ®îc tÝnh lµm c¬ së ®Ó ph©n giao cho n¨m tiÕp theo…
5. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu
5.1. Kh¸i niÖm vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu
XuÊt khÈu lµ mét bé phËn c¬ b¶n cña ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng, trong ®ã hµng ho¸ vµ dÞch vô ®îc b¸n, cung cÊp cho níc ngoµi nh»m thu ngo¹i tÖ.
Mäi c«ng ty lu«n híng tíi xuÊt khÈu nh÷ng s¶n phÈm vµ dÞch vô cña m×nh ra níc ngoµi. Do vËy xuÊt khÈu ®îc xem nh chiÕn lîc kinh doanh quèc tÕ quan träng cña c¸c c«ng ty. XuÊt khÈu cßn tån t¹i ngay c¶ khi c«ng ty ®· thùc hiÖn ®îc nh÷ng h×nh thøc cao h¬n trong kinh doanh.
5.2. Mét sè h×nh thøc xuÊt khÈu
- XuÊt khÈu trùc tiÕp
- XuÊt khÈu gia c«ng uû th¸c
- XuÊt khÈu uû th¸c
- Bu«n b¸n ®èi lu
- XuÊt khÈu theo nghÞ ®Þnh th
- XuÊt khÈu t¹i chç
- Gia c«ng quèc tÕ
- T¹m nhËp t¸i xuÊt
5.3. Vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu
- T¹o nguån vèn chñ yÕu cho nhËp khÈu phôc vô c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc .
- XuÊt khÈu cã vai trß t¸c ®éng vµo viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn.
- XuÊt khÈu cã t¸c ®éng tÝch cùc gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm, c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n
- XuÊt khÈu lµ nÒn t¶ng trong viÖc thóc ®Èy quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i.
- XuÊt khÈu gãp phÇn quan träng vµo viÖc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò sö dông cã hiÖu qu¶ h¬n c¸c nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn.
Phần Hai
Thực trạng xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam
I. Hoạt động xuất khẩu chung của dệt may Việt Nam
1. Kim ngạch xuất khẩu
Ngành dệt may nước ta phát trỉên đã lâu nhưng chỉ từ thập niên 90 trở lạI đây mớI thục sự chiếm vị trí quan trọng trong nền kinh tế nói chung và hoạt động ngoạI thương nói riêng. Trong suốt 40 năm qua kim ngạch khẩu hàng dệt may không ngừng tăng, Năm 2001 tổng giá trị xuất khẩu hàng dệt may chỉ đạt 2001 triệu USD. Năm 2005 Việt Nam đã xuất khẩu được 4806 triệu USD túc gấp 2.4 lần so với năm 2001đứng thứ hai sau dầu mỏ. Nhưng dù vậy sản xuất hàng dệt may vẫn chủ yếu là gia công, lệ thuộc vào đối tác nước ngoài về mẫu mã, thị truờng và giá cả không tự chuyển sang tự sản xuất kinh doanh để có thể hiệu quả hơn.
Kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may của Việt Nam
Năm
Kim ngạch xuất khẩu dệt may
Tổng kim ngạch xuất khẩu
Tỷ trọng / tổng số
2001
2000
15100
7.55
2002
2710
16530
6,1
2003
3630
19880
5,5
2004
4319
26003
6
2005
4806
34278
7,13
II. Các thị trường xuất khẩu hàng dệt mayViệt NamThị trường là vấn đề cốt lõi có ý nghĩa quyết định đến sự tồn tại và phát triển của từng doanh nghiệp, vì vậy việc tìm hiểu và nắm bắt nhu cầu của thị trường là điều cần thiết từ đó có thể sản xuất ra những gì thị trường đòi hỏi. Điều này đã tạo nên vai trò quyết định của thị trường đối với việc sản xuất kinh doanh của ngành dệt may Mặc dù hinh thức xuất khẩu chủ yếu của dệt may Việt Nam là gia công xuất khẩu nhưng vẫn có thể nói hàng đẹt may Việt Nam đã phần nào thâm nhập được vào các thị trương lón như EU, Mỹ, ASEAN, Nhật Bản... điều này vàng chứng tỏ rằng hàng dệy may đã dần có vị thế và uy tín trên thế giới - Thị trường Nhật Bản Đây là một thị trường nhập khẩu may mặc lớn thứ ba thế giới, lại không hạn chế băng hạn ngạch, dân số đông và mức thu nhập cao bình quân 34000 USD/ người/ năm thì nhu cầu về may mặc là không nhỏ. Hàng năm Nhật Bản nhập khẩu hàng may mặc khoang từ 7-8 tỷ USD, trong đó Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản năm 2001 khoảng 700 triệu USD. Song Nhật Bản là một thị trường rất kho tính về chất lượng cungx như giá cả nên khả năng chiếm lĩnh thị trường Nhật Bản còn nhiều hạn chế - Thị trường MỹĐây cũng là một thị trường khá hấp dẫn đối với ngành dệt may Việt Nam. Tuy nhiên việc tham gia vào thị trường nàt rất khó khăn vì phải chịu mức thuế nhập khẩu cao từ 40- 90% giá trị nhập khẩu.Từ sau Hiệp định thương mại Việt - Mỹ được ký kết thì hàng dệt may Việt Nam có điều kiện phát triển tốt hơn trên thị trường này
Giá trị hàng khẩu hàng dệt may Việt Nam vào thị trường Mỹ
Đơn vị: triệu USD
Mặt hàng
2001
2002
2003
2004
2005
Hàng dệt
11.83
13.25
25.13
36.625
39.97
Hàng may
42.6
50.36
58.97
67.42
80.14
Cộng
54.43
63.61
84.1
104.045
120.11
Thị trường các nước trong khu vực
Hàng năm hàng dệt may Việt Nam xuất khẩu một số lượng lớn sản phẩm sang các nước trong khu vực như Hong Kong, Đài Loan, Singapo, Hàn quốc. Tuy nhiên các nước này không phảI là thị trường nhập khẩu chính mà là các nước nhập khẩu để tái xuất khẩu sang nước thứ ba.
Các nước trong khu vực nhập khẩu hàng dệt may Việt Nam
Đơn vị : Triệu USD
Thị trường
2001
2002
2003
Đài Loan
218
220
180
Hàn Quốc
96
60
51
Singapo
76
46
58
Hong Kong
47
33
27
Qua việc xem xét đánh giá thị trường ta thấy triển vọng cho ngành dệt may nứoc ta là rấ lớn. Do đó khi chúng ta có đầy đủ các điều kiện khai thác thành công, có hiệu quả chắc chán kinh tế Việt Nam nói chung và ngành dệt may nói riêng có thể sánh bước đi cùng các nước phát triển trên thế giới
PhÇn BA
Gi¶i ph¸p cho xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam
I. VÒ phÝa Nhµ níc
Nhµ níc ®ãng vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Nhµ níc chÝnh lµ chñ thÓ b¶o vÖ quyÒn lîi cho c¸c doanh nghiÖp khi tham gia vµo héi nhËp. §Æc biÖt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp dÖt may nhµ níc nªn cã sù quan t©m h¬n vÒ quyÒn lîi cña c¸c doanh nghiÖp khi xuÊt khÈu s¶n phÈm cña m×nh ra thÞ trêng thÕ giíi, nhÊt lµ quyÒn lîi vÒ kinh tÕ. Bªn c¹nh ®ã, ë trong níc, Nhµ níc còng nªn t¹o ®iÒu kiÖn vÒ m«i trêng ph¸p lý, chÝnh trÞ, x· héi, kinh tÕ cho c¸c doanh nghiÖp nµy ho¹t ®éng mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt. Muèn vËy ph¶i thùc hiÖn nghiªm tóc c¸c gi¶i ph¸p ®ång bé sau:
§¶m b¶o quyÒn lîi kinh tÕ trong vµ ngoµi níc
1.1 ChÝnh s¸ch vÒ kinh tÕ:
§ã lµ sù can thiÖp cña Nhµ níc vµo viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi theo nh÷ng môc tiªu nhÊt ®Þnh. §èi víi ngµnh dÖt may, môc tiªu chÝnh lµ cã chç ®øng v÷ng ch¾c trªn trêng quèc tÕ.
Nhµ níc tiÕp tôc hoµn thiÖn vµ sö dông vèn mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nh»m thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp ®æi míi c«ng nghÖ, t¨ng quy m« s¶n xuÊt, t¹o ra ngµy cµng nhiÒu s¶n phÈm dÖt may cã chÊt lîng tèt, sè lîng nhiÒu. Më réng vµ ®a d¹ng ho¸ thÞ trêng cung øng vèn vÝ dô nh ngoµi c¸c nguån vèn tù cã do tiÕt kiÖm cña doanh nghiÖp, tõ tæ chøc tÝn dông…Nhµ níc cã thÓ ph¸t triÓn m¹nh h¬n thÞ trêng chøng kho¸n, cæ phiÕu, tr¸i phiÕu…§Ó huy ®éng vèn nhanh vµ dÔ dµng h¬n, Nhµ níc ph¶i hç trî tõ nguån vèn ng©n s¸ch, vèn ODA ®èi víi c¸c dù ¸n quy ho¹ch ph¸t triÓn vïng nguyªn liÖu, trång b«ng, trång d©u, nu«i t»m, ®Çu t vµo c¸c c«ng tr×nh xö lý níc th¶i. Quy ho¹ch c¸c côm c«ng nghiÖp dÖt, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng ®èi víi c¸c côm c«ng nghiÖp míi, ®µo t¹o vµ nghiªn cøu, x©y dùng c¸c viÖn, c¸c trêng vµ trung t©m nghiªn cøu chuyªn ngµnh dÖt may. §èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t vµo lÜnh vùc sîi, dÖt, in, nhuém hoµn tÊt, nguyªn liÖu dÖt, phô liÖu may vµ c¬ khÝ dÖt may cÇn ph¶i ®îc vay vèn tÝn dông ®Çu t ph¸t triÓn cña Nhµ níc, trong ®ã: 50% vay víi l·i suÊt b»ng 50% møc l·i suÊt theo quy ®Þnh hiÖn hµnh t¹i thêi ®iÓm rót vèn, 50% cßn l¹i vay theo quy ®Þnh cña quü hç trî.
§Èy m¹nh cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp may mµ Nhµ níc kh«ng cÇn n¾m gi÷ 100% vèn. KhuyÕn khÝch mäi thµnh phÇn kinh tÕ ®Çu t ph¸t triÓn ngµnh may, nhÊt lµ ë c¸c vïng ®«ng d©n c, nhiÒu lao ®éng.
X©y dùng c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu. ViÖc xuÊt khÈu vµo thÞ trêng phi h¹n ng¹ch, xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng kh«ng h¹n ng¹ch sang c¸c thÞ trêng cã h¹n ng¹ch, xuÊt khÈu hµng sö dông v¶i nguyªn phô liÖu s¶n xuÊt trong níc…cÇn ®îc hÕt søc chó ý vµ cã chÝnh s¸ch hç trî riªng biÖt(Ngoµi chÝnh s¸ch hç trî chung cña Nhµ níc cho hµng xuÊt khÈu nh hç trî l·i suÊt, thëng theo kim ng¹ch)…Cô thÓ lµ xuÊt khÈu sang c¸c thÞ trêng phi h¹n ng¹ch, xuÊt khÈu mÆt hµng kh«ng h¹n ng¹ch sang thÞ trêng cã h¹n ng¹ch, mÆt hµng míi, thÞ trêng míi, t¨ng trëng cao ®îc hëng chÝnh s¸ch hç trî xuÊt khÈu theo quy ®Þnh hiÖn hµnh (thëng xuÊt khÈu, thëng theo kim ng¹ch xuÊt khÈu). ¦u tiªn h¹n ng¹ch cho c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu mµ s¶n phÈm ®îc s¶n xuÊt b»ng nguyªn liÖu trong níc, hîp ®ång ký trùc tiÕp víi EU, Hoa Kú, xuÊt khÈu s¶n phÈm kh«ng h¹n ng¹ch sang thÞ trêng Hoa Kú.
Nhµ níc ph¶i tËp trung mäi kh¶ n¨ng vµ c¬ héi ®µm ph¸n ®Ó ®îc t¨ng h¹n ng¹ch hoÆc xo¸ bá hoµn toµn h¹n ng¹ch ®èi víi ViÖt Nam. §ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn khuyÕn khÝch tèi ®a c¸c doanh nghiÖp cña EU, Hoa Kú, NhËt B¶n ®Çu t vµo ngµnh dÖt may ViÖt Nam.
Nhµ níc t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp x©y dùng h×nh ¶nh hµng dÖt may ViÖt Nam, qu¶ng c¸o th¬ng hiÖu trªn thÞ trêng thÕ giíi th«ng qua c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i, héi chî triÓn l·m, kh¶o s¸t thÞ trêng, x©y dùng trung t©m giíi thiÖu s¶n phÈm vµ ®Æc biÖt lµ th«ng qua trang Web cña th¬ng vô ViÖt Nam t¹i c¸c níc lµ hÕt søc quan träng. Nhµ níc cÇn ph¶i cã chÝnh s¸ch thÝch hîp nh»m sö dông cã hiÖu qu¶ ®éi ngò ViÖt kiÒu t¹i c¸c quèc gia nhËp khÈu hµng dÖt may, thiÕt lËp c¸c kªnh ph©n phèi, ®iÒu tra, nghiªn cøu thÞ trêng vµ qu¶ng b¸ s¶n phÈm réng r·i trong c«ng chóng. ViÖt kiÒu sÏ lµ cÇu nèi tuyÖt vêi ®a s¶n phÈm may mÆc ViÖt Nam vµo c¸c héi chî triÓn l·m, c¸c trung t©m th¬ng m¹i trªn thÕ giíi.
Nhµ níc khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp tæ chøc, ho¹t ®éng vµ qu¶n lý theo héi, vµ Nhµ níc nªn cã quy ®Þnh, chÝnh s¸ch râ rµng cho c¸c héi nµy. Héi ®îc hiÓu lµ tæ chøc tù nguyÖn cña c«ng d©n, tæ chøc cïng ngµnh nghÒ, cïng chung môc ®Ých tËp hîp, ®oµn kÕt héi viªn ho¹t ®éng thêng xuyªn nh»m b¶o vÖ quyÒn, lîi Ých cho héi. KhuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp dÖt may nhá vµ yÕu kÐm s¸t nhËp l¹i nh»m môc ®Ých n©ng cao søc c¹nh tranh, duy tr× ®îc ho¹t ®éng cña m×nh, ®¶m b¶o c«ng viÖc cho ngêi lao ®éng, thu lîi nhiÒu h¬n.
1.2. §¶m b¶o chÝnh s¸ch thuÕ thÝch hîp
Môc ®Ých chÝnh s¸ch thuÕ cña Nhµ níc lµ qu¶n lý ho¹t ®éng xuÊt, nhËp khÈu, më réng quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i, n©ng cao hiÖu qu¶ cña c¸c ho¹t ®éng xuÊt khÈu, gãp phÇn ph¸t triÓn vµ b¶o vÖ s¶n xuÊt, gãp phÇn t¹o nguån thu cho ng©n s¸ch Nhµ níc.
Nhµ níc cÇn ph¶i x¸c ®Þnh c¨n cø tÝnh thuÕ sao cho phï hîp, tuú thuéc vµo sè lîng tõng mÆt hµng ghi trong tê khai hµng xuÊt khÈu. Gi¸ tÝnh thuÕ ph¶i dùa trªn c¬ së râ rµng, ®èi víi hµng xuÊt khÈu dÖt may lµ gi¸ b¸n t¹i cöa khÈu theo hîp ®ång, tû gi¸ gi÷a ®ång ViÖt Nam vµ ®ång níc ngoµi dïng ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ tÝnh thuÕ lµ tû gi¸ mua vµo do Ng©n hµng Nhµ níc ViÖt Nam c«ng bè t¹i thêi ®iÓm tÝnh thuÕ.
ChÝnh phñ cÇn cã biÖn ph¸p xö lý nghiªm c¸c vi ph¹m thuÕ cho hîp lý, c¸n bé thuÕ, c¸ nh©n kh¸c lîi dông chøc vô, quyÒn h¹n ®Ó chiÕm dông, tham « tiÒn thuÕ xuÊt khÈu, ph¶i cã båi thêng cho Nhµ níc toµn bé sè tiÒn ®· chiÕm dông, tham «, tuú theo møc ®é vi ph¹m mµ bÞ xö ph¹t hµnh chÝnh, xö lý kû luËt hoÆc bÞ truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù.
Trong trêng hîp c¸c doanh nghiÖp dÖt may kh«ng ®ång ý víi sè thuÕ ®· ®îc th«ng b¸o chÝnh thøc th× cã quyÒn khiÕu n¹i lªn c¬ quan thu thuÕ trung ¬ng ®Ó gi¶i quyÕt, nÕu vÉn kh«ng ®ång ý th× cã quyÒn khiÕu n¹i lªn Bé trëng Bé tµi chÝnh, quyÕt ®Þnh cña Bé trëng Bé tµi chÝnh lµ quyÕt ®Þnh cuèi cïng.
1.3 ChÝnh s¸ch vÒ tû gi¸ vµ l·i suÊt cho vay.
ChÝnh s¸ch cã ¶nh hëng lín ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Khi c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu s¶n phÈm dÖt may ra thÞ trêng thÕ giíi sÏ thu vÒ ngo¹i tÖ. NÕu tû gi¸ hèi ®o¸i thêng xuyªn biÕn ®éng, thay ®æi sÏ g©y ¶nh hëng ®Õn quyÕt ®Þnh cña doanh ng