Đồ án Thiết kế, lắp đặt và khai thác mô hình Hộp số ô tô

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC ..... KHOA .... Đề tài “Thiết kế, lắp đặt và khai thác mô hình Hộp số ô tô’’ NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG D NẪ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PH N BẢ I NỆ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ M C L CỤ Ụ Trang NHÂN XET CUA GIAO VIÊN H NG DÂṆ ́ ̉ ́ ƯỚ ̃ ……………….……1 NHÂN XET CUA GIAO VIÊN PHAN BIÊṆ ́ ̉ ́ ̉ ̣ ………………….…...2 L I NOI ĐÂUỜ ́ ̀ …………………………………………………….…..6 PHÂN I : TÔNG QUAN VÊ HÔP SÔ S DUNG TRÊN Ô TÔ.̀ ̉ ̀ ̣ ́ Ử ̣ ….8 1.1. Gi i thiêu chung vê hôp sô………………………………………8ơ ̣ ̀ ̣ ́ 1.2. Nhiêm vu, yêu câu, phân loai…………………………………….8̣ ̣ ̀ 1.2.1. Nhiêm vu…………………………………………………….…..8̣ ̣ 1.2.2. Yêu câu……………………………………………………….….9̀ 1.2.3. Phân loai…………………………………………………….……9̣ 1.2.3.1. Yêu câu cua hôp sô co câp…………………………………….9̀ ̉ ̣ ́ ́ ́ 1.2.3.2. Phân loai theo ph ng phap thay đôi ti sô truyên………….̣ ươ ́ ̉ ̉ ́ ̀ ….10 1.2.3.3. Phân loai theo c câu điêu khiên………………………….…...11̣ ơ ́ ̀ ̉ 1.2.4. Phân tich chon ph ng an kêt câu hôṕ ươ ́ ́ ́ ̣ sô……………………….12́ 1.2.5. Chon s đô câu tao cua hôp sô………………………………......13̣ ơ ̀ ́ ̣ ̉ ̣ ́ 1.3. Phân tich đăc điêm kêt câu hôp sô ô tô……………………………14́ ̣ ̉ ́ ́ ̣ ́ 1.3.1. Hôp sô ba truc (hôp sô đông tâm)...……………………………..14̣ ́ ̣ ̣ ́ ̀ 1.3.2. Hôp sô hai truc…...……………………………………………...16̣ ́ ̣ 1.4. Phân tich đăc điêm cua hôp sô theo sô câp………………………..18́ ̣ ̉ ̉ ̣ ́ ́ ́ 1.4.1. Hôp sô th ng (câp sô t 3 đên 6)…...̣ ́ ươ ́ ́ ư ́ ………………………….18 1.4.2. Hôp sô nhiêu câp (t 8 đên 20)……………………………….....21̣ ́ ̀ ́ ư ́ PHÂN II. CÂU TAO VA NGUYÊN LY LAM VIÊC CUA HÔP SỒ ́ ̣ ̀ ́ ̀ ̣ ̉ ̣ ́ XE ZIL-130……………………………………………………………27 2.1. Câu tao……………………………...……………………………..27́ ̣ 2.2. C câu điêu khiên hôp sô………………..…………….…………..30ơ ́ ̀ ̉ ̣ ́ 2.2.1. Đ c đi m c a c c u đi u khi n h pặ ể ủ ơ ấ ề ể ộ s …………………………30ố 2.2.2. Đ c đi m k t c u c c u đ nh v và khóaặ ể ế ấ ơ ấ ị ị hãm…………………..31 2.2.2.1. C c u đ nh v …………………………………………………ơ ấ ị ị 31 2.2.2.2. Khóa hãm……………………………………………………...31 2.2.2.3. C c u an toàn khi gài sơ ấ ố lùi…………………………………..32 2.4. B đ ng t c h p s ô tô……………………………………………ộ ồ ố ộ ố 32 2.4.1. Phân tích đ c đi m k t c u c a b đ ngặ ể ế ấ ủ ộ ồ t c…………………….33ố a. B đ ng t c lo i I……………………………………………………ộ ồ ố ạ 33 b. B đ ng t c lo i II (lo i răng hãm)………………...ộ ồ ố ạ ạ ………………..37 PHÂN III. PHÂN TICH ĐĂC ĐIÊM KÊT CÂU CAC BÔ PHÂǸ ́ ̣ ̉ ́ ́ ́ ̣ ̣ CHINH́ ………………………………………………………………...46 3.1. Cac banh răng hôp sô……………………………………………...46́ ́ ̣ ́ 3.2. C câu gai sô………………………...…………………………….46ơ ́ ̀ ́ 3.3. Bô đông tôc……………………………...………………………...47̣ ̀ ́ 3.3.1. C câu đông tôc loai co khoa………...………………………….47ơ ́ ̀ ́ ̣ ́ ́ a. Câu tao…………..…………………………………………………..47́ ̣ b. Hoat đông………................................................................................49̣ ̣ 3.3.2. C câu đông tôc kiêu không co khoa..….……………………….51ơ ́ ̀ ́ ̉ ́ ́ 3.4. Truc hôp sô…………………..……………………………………53̣ ̣ ́ 3.5. Vo va năp hôp sô, cac ô bi………………………...………………53̉ ̀ ́ ̣ ́ ́ ̉ PHÂN IV. PH NG PHAP KIÊM TRA S A CH À ƯƠ ́ ̉ Ư Ư …………… 54 4.1. Cac h hong cua hôp sô...................................................................54́ ư ̉ ̉ ̣ ́ 4.2. Ph ng phap kiêm tra va s a ch a……………………………….54ươ ́ ̉ ̀ ư ư PHÂN V. TAI LIÊU THAM KHAÒ ̀ ̣ ̉ ………………………………..58 L IỜ NÓI Đ UẦ Trong giai đoạn công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nươc ngành công nghiệp ô tô của nư cơ ta đang trên đà phát triển m nạ h mẽ. Trong nh nư g năm gần đây lượng ô tô tham gia giao thông không ng nư g tăng lên. Ngày nay ô tô đã trở thành phương tiện đi lại thân thiện đối v iơ ngư iơ dân Việt Nam. Nhận ra nhu cầu này nhiều hãng xe nổi tiếng trên thế gi iơ đã đầu tư vào Việt Nam. Theo đó Nhà nư cơ cũng có nhưng chính sách phù h pợ để thúc đẩy ngành công nghiệp ô tô phát triển. Ngoài nh nư g công ty đã phát triển tư lâu đ i Vơ ở iệt Nam như Công ty ô tô mùng 1 tháng 5 hay công ty cơ khí ô tô Sài Gòn. Nh nư g năm gần đây nhiều công ty ô tô nư cơ ngoài đã đầu tư vào th ị trương Việt nam nh : ư Toyota, Suzuki, Ford, Mercedes, Mazda, Huynđai. Việc xuất hiện các công ty nư cơ ngoài đã tác động m nạ h mẽ t iơ việc đào tạo k ỹ thuật viên trong nư cơ sao cho đáp ứng đư cợ v iơ nền công nghiệp ô tô nư cơ nhà. Theo dự án đào tạo nghề của Cộng Hòa Liên Bang Đức đầu tư vào Việt Nam. Trương Đại Học Sư Phạm Kỹ Thuật Hưng Yên là một trọng tâm trong dự án đó. Trong đó ngành cơ khí động lực đư cợ chú tr nọ g ngay tư đầu. Trong quá trình hoạt đ nộ g đã đào tạo đư cợ các k tỹ huật viên có trình độ chuyên môn cao đáp ứng nhu cầu của xã hội. Là sinh Đại học đư cợ đào tạo chính quy , qua th iơ gian học tập và nghiên cứu tại trương dươi một mô hình đào tạo có chất lượng. Đ ể khẳng đ nị h chất lượng đào tạo c a ủ Nhà trương nói chung và khoa cơ khí đ nộ g lực nói riêng , chúng em đư cợ giao đề tài tốt nghiệp: “Thiết kế, lắp đặt và khai thác mô hình Hôp sộ ́ ô tô’’. Đề tài gồm bốn phần: PH N I. T NG QUAN V H P S S D NG TRÊN ÔTÔ.Ầ Ổ Ề Ộ Ố Ư Ụ PHÂN II. CÂU TAO VA NGUYÊN LY LAM VIÊC CUA HÔP SỒ ́ ̣ ̀ ́ ̀ ̣ ̉ ̣ ́ XE ZIL-130. PHÂN III. PHÂN TICH ĐĂC ĐIÊM KÊT CÂU CAC BÔ PHÂǸ ́ ̣ ̉ ́ ́ ́ ̣ ̣ CHINH.́ PHÂN IV. PH NG PHAP KIÊM TRA SUA CH A.̀ ƯƠ ́ ̉ ̉ Ư Trang bị hệ th nố g điều hòa trên ô tô là rất quan trọng, nhơ vậy tính tiện nghi của ô tô ngày một nâng cao , giúp con ngư iơ cảm thấy thoải mái khi sư d nụ g ô tô . Nh n ậ thức đư cợ tính cấp thiết của đề tài, nên ngay sau khi nhận đư cợ đề tài em đã tìm hi uể nhưng vấn đề có liên quan, sưu tập tài liệu. Trong quá trình thực hiện chúng em gặp không ít nhưng khó khăn, nhưng v iơ s ự hương dẫn tận tình của thầy LÊ VĂN ANH cùng các thầy cô trong khoa và các bạn cùng lơp chúng em đã dần khắc phục đư cợ nhưng khó khăn. Đến nay đề tài của chúng em đã hoàn thành đề tài đúng th iơ gian quy định. Do kiến thức chuyên môn còn hạn chế, tính rộng lơn của đề tài nên mặc dù đã c ố g nắ g hết sức nhưng đề tài cũng không thể tránh khỏi nhưng khiếm khuyết , rất mong nhận đư cợ sự đóng góp ý kiến của các quý thầy cô và các bạn trong lơp để đề tài của chúng em đư cợ hoàn thiện hơn nưa. Em hy vọng đề tài của chúng em s ẽ là tài li u ệ tham khảo hưu ích cho các bạn sinh viên khóa sau và là bài gi nả g hưu ích trong việc gi nả g dạy của nhà trương. Em xin chân thành cảm ơn! PHÂN I. TÔNG QUAN VÊ HÔP SÔ S DUNG TRÊN Ô TÔ.̀ ̉ ̀ ̣ ́ Ư ̣ 1.1. Gi i thiêu chung vê hôp sô. ơ ̣ ̀ ̣ ́ Khi ô tô chuyên đông trên đ ng, s c can chuyên đông cua ô tô thaỷ ̣ ươ ứ ̉ ̉ ̣ ̉ đôi trong gi i han rât rông t 20÷30 lân nh luc không tai, lăng gio,̉ ơ ̣ ́ ̣ ư ̀ ư ́ ̉ ̣ ́ đ ng tôt hoăc luc ng c gio to,đ ng sâu, qua tai, lên rôc… Cac loaiươ ́ ̣ ́ ượ ́ ươ ́ ́ ̉ ́ ́ ̣ đông c trên ô tô co kha năng thay đôi momen xoay trong gi i han hep:̣ ơ ́ ̉ ̉ ́ ơ ̣ ̣ đông c xăng khoang 1,1÷1,2 ;đông c diezel khoang 1,05÷1,15, đông c̣ ơ ̉ ̣ ơ ̉ ̣ ơ tăng ap l n h n môt chut. Nhin chung viêc thay đôi momen xoăn câń ơ ơ ̣ ́ ̀ ̣ ̉ ́ ̀ thiêt đê thăng s c can chuyên đông trên đ ng cua xe. Đê giai quyêt vâń ̉ ́ ứ ̉ ̉ ̣ ươ ̉ ̉ ̉ ́ ́ đê nay trên ô tô ng i ta phai đăt hôp sô.̀ ̀ ươ ̉ ̣ ̣ ́ H p s dùng đ thay đ i l c kéo tác đ ng lên bánh xe d n đ ng ôtôộ ố ể ổ ự ộ ẫ ộ b ng chách thay đ i t s truy n đ ng gi a đ ng c v i bánh xed nằ ổ ỉ ố ề ộ ư ộ ơ ơ ẫ đ ng. thông th ng, mu n kéo bánh xe d n đ ng quay m t vòng,tr cộ ươ ố ẫ ộ ộ ụ khu u đ ng c ph i quay 4,8 hay 12 vòngnhi u h n. Ngoài ra, h p sỷ ộ ơ ả ề ơ ộ ố còn cho phép cài s lui và v t đi m cho xe đ ng yên trong lúc đ ngố ề ư ể ứ ộ c v n làm vi c.ơ ẫ ệ 1.2. Nhiêm vu, yêu câu, phân loai.̣ ̀ ̣ 1.2.1 nhiêm vu.̣ ̣ Hôp sô dung đê thay đôi ti sô truyên nhăm thay đôi momen xoăn ̣ ́ ̀ ̉ ̉ ̉ ́ ̀ ̀ ̉ ́ ở cac banh xe chu đông cua ô tô, đông th i thay đôi tôt đô chay xe sao chó ́ ̉ ̣ ̉ ̀ ơ ̉ ́ ̣ ̣ phu h p v i s c can bên ngoai.̀ ợ ơ ứ ̉ ̀ Ta luy chiêu chuyên đông cua ô tô (tiên hay lui).̀ ̉ ̣ ̉ ́ ̀ Tach đông c ra khoi hê thông truyên l c trong khoang th i gian tuý ̣ ơ ̉ ̣ ́ ̀ ự ̉ ơ ̀ y(sô 0)ma không cân tăt may va m ly h p.́ ́ ̀ ̀ ́ ́ ̀ ở ợ Dân đông l c ra ngoai cho cac bô phân công tac cua xe chuyêñ ̣ ự ̀ ́ ̣ ̣ ́ ̉ dung(co phân trich công suât cho t i keo, xe t đô…)̀ ́ ̀ ́ ́ ơ ́ ự ̉ 1.2.2. Yêu câu cua hôp sô.̀ ̉ ̣ ́ Co đu ti sô truyên môt chach h p ly đê nâng cao tinh kinh tê, va tinh́ ̉ ̉ ́ ̀ ̣ ́ ợ ́ ̉ ́ ́ ̀ ́ đông l c cua ô tô.̣ ự ̉ Hiêu suât truyên luc cao, khi lam viêc không gây tiêng ôn, thay đôị ́ ̀ ̣ ̀ ̣ ́ ̀ ̉ sô nhe nhang không sinh l c va đâp cac banh răng.́ ̣ ̀ ự ̣ ở ́ ́ Kêt câu gon gang,chăc chăn, rê điêu khiên bao d ng va s a ch a,́ ́ ̣ ̀ ́ ́ ̃ ̀ ̉ ̉ ươ ̀ ư ư gia thanh ha.́ ̀ ̣ 1.2.3. Phân loai hôp sô.̣ ̣ ́ 1.2.3.1. Yêu c u c a h p s có c p.ầ ủ ộ ố ấ Đ đ m b o nh ng công d ng trên, ngoai các yêu c u chung vể ả ả ư ụ ầ ề s c b n, k t c u g n, h p s có c p ô tô, máy kéo ph i tho mãn cácứ ề ế ấ ọ ộ ố ấ ả ả yêu c u đ c ch ng sau:ầ ặ ư 1. H p s ô tô máy kéo ph i có đ t s truy n c n thi t nh mộ ố ả ủ ỷ ố ề ầ ế ằ đ m b o t t tính ch t đ ng l c và tính kinh t nhiên li u khi làmả ả ố ấ ộ ự ế ệ vi c.ệ 2. khi gài s không sinh ra các l c va đ p lên các răng nói riêng vàố ự ậ h th ng truy n l c nói chung. Mu n v y h p s ô tô ph i cóệ ố ề ự ố ậ ộ ố ả b đ ng t c đ gài s ho c ng đ gài s .ộ ồ ố ể ố ặ ố ể ố 3. h p s ph i có v trí trung gian đ có th ng t truy n đ ng c aộ ố ả ị ể ể ắ ề ộ ủ đ ng c kh i h th ng truy n l c trong th i gian lâu dài. Ph i cóộ ơ ỏ ệ ố ề ự ơ ả c c u ch ng gài hai s cùng lúc đ đ m b o an toàn cho h p sơ ấ ố ố ể ả ả ộ ố không b gãy, v răng.ị ơ 4. h p s ph i có s lùi đ cho phép xe có th chuy n đ ng lùi;ộ ố ả ố ể ể ể ộ đ ng th i ph i có c c u ch ng gài s lùi ng u nhiên.ồ ơ ả ơ ấ ố ố ẫ 5. đi u khi n nh nhàng, làm vi c êm và hi u su t cao.ề ể ẹ ệ ệ ấ 1.2.3.2. phân loai theo ph ng phap thay đôi ti sô truyên.̣ ươ ́ ̉ ̉ ́ ̀ Loai hôp sô co câp. Ngay nay trên ô tô dung nhiêu nhât la loai hôp sọ ̣ ́ ́ ́ ̀ ̀ ̀ ́ ̀ ̣ ̣ ́ co câp(loai nay thay đôi ti sô truyên bang cach thay đôi s ăn kh p gi á ́ ̣ ̀ ̉ ̉ ́ ̀ ̀ ́ ̉ ự ơ ư cac căp banh răng), vi câu tao đ n gian, lam viêc chăc chăn, hiêu suât́ ̣ ́ ̀ ́ ̣ ơ ̉ ̀ ̣ ́ ́ ̣ ́ truyên l c cao, gia thanh re.̀ ự ́ ̀ ̉ Trong loai hôp sô co câp nay ng i ta chia ra:̣ ̣ ́ ́ ́ ̀ ươ + Theo tinh chât truc truyên: ́ ́ ̣ ̀ - loai co truc tâm cô đinh viêc thay đôi sô bang cac con tr t th ng̣ ́ ̣ ́ ̣ ̣ ̉ ́ ̀ ́ ượ ươ co loai hai truc tâm doc hoăc ngang, loai ba truc tâm doc.́ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ - loai co truc tâm di đông (hôp sô hanh tinh).̣ ́ ̣ ̣ ̣ ́ ̀ + Theo câp sô ta co: hôp sô 3 câp, 4 câp, 5 câp… ́ ́ ́ ̣ ́ ́ ́ ́ Nêu hôp sô cang nhiêu câp tôc đô cang cho phep su dung h p ly cônǵ ̣ ́ ̀ ̀ ́ ́ ̣ ̀ ́ ̉ ̣ ợ ́ suât cua đông c , trong điêu kiên l c can khac nhau do đo tăng đ ć ̉ ̣ ơ ̀ ̣ ự ̉ ́ ́ ượ tinh kinh teescuar ô tô nh ng th i gian thay đôi sô dai, kêt câu ph c tap.́ ư ơ ̉ ́ ̀ ́ ́ ứ ̣ Loai hôp sô vô câp.̣ ̣ ́ ́ Hôp sô vô câp co u điêm la co thê thay đôi ti sô truyên liên tuc̣ ́ ́ ́ ư ̉ ̀ ́ ̉ ̉ ̉ ́ ̀ ̣ trong môt gioi han nao đo, thay đôi t đông, liên tuc phu thuôc vao s c̣ ́ ̣ ̀ ́ ̉ ự ̣ ̣ ̣ ̣ ̀ ứ can chuyên đông cua ô tô, no rut ngăn đ c quang đ ng tăng tôc, tăng̉ ̉ ̣ ̉ ́ ́ ́ ượ ̃ ươ ́ l n nhât tôc đô trung binh cua ô tô.ơ ́ ́ ̣ ̀ ̉ + Hôp sô vô câp kiêu c hoc(it s dung).̣ ́ ́ ̉ ơ ̣ ́ ư ̣ + Hôp sô vô câp kiêu va đâp(it dung).̣ ́ ́ ̉ ̣ ́ ̀ + Hôp sô vô câp kiêu ma sat (banh ma sat hinh côn).̣ ́ ́ ̉ ́ ́ ́ ̀ +Hôp sô vô câp dung điên. Dung đông c đôt trong keo may phat điên,̣ ́ ́ ̀ ̣ ̀ ̣ ơ ́ ́ ́ ́ ̣ cung câp điên cho đông c điên đăt banh xe chu đông(hoăc co nguôń ̣ ̣ ơ ̣ ̣ ở ́ ̉ ̣ ̣ ́ ̀ điên la ăc quy). Ta thay đôi dong điên kich thich cua đông c điên sẹ ̀ ́ ̉ ̀ ̣ ́ ́ ̉ ̣ ơ ̣ ̃ thay đôi tôc đô va momen xoăn cua đông c điên va banh xe chu đông.̉ ́ ̣ ̀ ́ ̉ ̣ ơ ̣ ̀ ́ ̉ ̣ + hôp sô vô câp thuy l c: truyên momen xoăn nh năng l ng dong̣ ́ ́ ̉ ự ̀ ́ ơ ượ ̀ chât long co thê la thuy đông hoăc thuy tinh. Hôp sô vô câp thuy l c có ̉ ́ ̉ ̀ ̉ ̣ ̣ ̉ ̃ ̣ ́ ́ ̉ ự ́ kêt câu ph c tap, gia thanh cao, hiêu suât truyên l c thâp,thay đôí ́ ứ ̣ ́ ̀ ̣ ́ ̀ ự ́ ̉ momen soăn trong gi i han hep. Thông th ng ng i ta kêt h p v í ơ ̣ ̣ ươ ươ ́ ợ ơ hôp sô co câp co truc tâm di đông(kiêu hanh tinh) v i biên momen thuỵ ́ ́ ́ ́ ̣ ̣ ̉ ̀ ơ ́ ̉ l c.ự • Yêu c u c a h p s có c pầ ủ ộ ố ấ 1.2.3.3. Phân loai theo c câu điêu khiên.̣ ơ ́ ̀ ̉ • Loai điêu khiên c ng b c (th ng hôp cô co câp).̣ ̀ ̉ ươ ứ ươ ở ̣ ́ ́ ́ • Loai điêu khiên ban t đông (th ng hôp sô kê h p).̣ ̀ ̉ ́ ự ̣ ươ ở ̣ ́ ́ ợ • Loai điêu khiên t đông (th ng hôp sô vô câp).̣ ̀ ̉ ự ̣ ươ ở ̣ ́ ́ 1.2.4. Phân tích ch n ph ng án k t c u h p s :ọ ươ ế ấ ộ ố B c quan tr ng khi thi t k h p s ph i phân tích đ c đi m k tươ ọ ế ế ộ ố ả ặ ể ế c u c a h p s ôtô và ch n ph ng án h p lý. Vi c phân tích nàyấ ủ ộ ố ọ ươ ợ ệ ph i d a trên các yêu c u đ m b o h p s làm vi c t t ch c năng:ả ự ầ ả ả ộ ố ệ ố ứ -Thay đ i mômen xo n truy n t đ ng c đ n bánh xe ch đ ng.ổ ắ ề ư ộ ơ ế ủ ộ -Cho phép ôtô ch y lùi.ạ -Tách đ ng c kh i h th ng truy n l c khi d ng xe mà đ ng cộ ơ ỏ ệ ố ề ự ư ộ ơ v n làm vi cẫ ệ H p s thi t k ph i đáp ng đ c các yêu c u:ộ ố ế ế ả ứ ượ ầ 1-Có t s truy n h p lý, đ m b o ch t l ng kéo c n thi t.ỷ ố ề ợ ả ả ấ ượ ầ ế 2-Không gây va đ p đ u răng khi gài s , các bánh răng ăn kh p cóậ ầ ố ơ tu i th caoổ ọ 3-Hi u su t truy n l c caoệ ấ ề ự 4-K t c u đ n gi n, g n, d ch t o, đi u khi n nh nhàng, có đế ấ ơ ả ọ ễ ế ạ ề ể ẹ ộ b n và đ tin c y caoề ộ ậ Nh m nâng cao tu i th cho các bánh răng ăn kh p, trong h p sằ ổ ọ ơ ộ ố c khí có c p th ng b trí b đ ng t c. Nhi m v c a b đ ng t cơ ấ ươ ố ộ ồ ố ệ ụ ủ ộ ồ ố là cân b ng t c đ góc c a các chi ti t ch đ ng và b đ ng tr c khiằ ố ộ ủ ế ủ ộ ị ộ ươ chúng ăn kh p v i nhau.ơ ơ Trên ôtô ngày nay đ u s d ng khá r ng rãi h p s 2 tr c và 3ề ư ụ ộ ộ ố ụ tr c.H p s 3 tr c th ng b trí tr c s c p và tr c th c p đ ngụ ộ ố ụ ươ ố ụ ơ ấ ụ ứ ấ ồ tâm. Đ i v i ôtô v n t i th ng dùng lo i h p s 5 và 6 s [1]. V yố ơ ậ ả ươ ạ ộ ố ố ậ ta ch n h p s lo i 5 sọ ộ ố ạ ố, v i h p s 6 s k t c u s ph c t p khóơ ộ ố ố ế ấ ẽ ứ ạ ch t o.ế ạ 1.2.5. Chon s đ c u t o c a h p s .ơ ồ ấ ạ ủ ộ ố Sơ đồ c aủ h pộ s làố lo i 3ạ tr c:ụ S đ h p s lo i 3 tr cơ ồ ộ ố ạ ụ . S đ trên là h p s 3 tr c có tr c s c p và tr c th c p đ ng tâm.ơ ồ ộ ố ụ ụ ơ ấ ụ ứ ấ ồ G m 5 c p (5 s ti n, 1 s lùi). Trong đó tay s 5 là tay s truy nồ ấ ố ế ố ố ố ề th ng.ẳ S II, III, IV, V đ c gài b ng b đ ng t c.ố ượ ằ ộ ồ ố S lùi (R) và s I đ c gài b ng kh p răng.ố ố ượ ằ ơ Các bánh răng trên tr c trung gian đ c ch t o r i và l p ch tụ ượ ế ạ ơ ắ ặ trên tr c trung gian.ụ - Trong h p s có m t c p bánh răng luôn ăn kh p đ d n truy nộ ố ộ ặ ơ ể ẫ ề mômen quay t tr c th nh t đ n tr c trung gian. Tr c th nh t đ cư ụ ứ ấ ế ụ ụ ứ ấ ượ ch t o thành m t kh i v i bánh răng ch đ ng c a c p bánh răngế ạ ộ ố ơ ủ ộ ủ ặ luôn ăn kh p và vành răng ngoài đ gài s truy n th ng (i=1). Tr cơ ể ố ề ẳ ụ th nh t đ c đ b ng hai bi, m t đ t trong bánh đà và m t đ tứ ấ ượ ơ ằ ổ ộ ổ ặ ộ ổ ặ v h p s , bi này th ng ch n có đ ng kính ngoài l n h n bánhở ỏ ộ ố ổ ươ ọ ươ ơ ơ răng ch đ ng đ đ m b o tháo l p tr c th nh t đ c d dàng.ủ ộ ể ả ả ắ ụ ứ ấ ượ ễ - Trên tr c trung gian đ c l p c đ