Giải pháp nâng cao chất lượng thẩm định hiệu quả tài chính dự án đầu tư tại Sở giao dịch I - Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam

Đối với mọi quốc gia nói chung và đặc biệt đối với một nước đang phát triển như Việt Nam, đầu tư là hoạt động có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Hoạt động đầu tư chỉ có thể đem lại hiệu quả cao góp phần tăng trưởng và phát triển của nền kinh tế khi nó được quyết định đầu tư đúng đắn. Bởi vậy, cần phải xây dựng được các dự án có chất lượng cao nhằm sử dụng tốt nguồn lực của đất nước. Thẩm định dự án đầu tư là việc làm không thể thiếu để nâng cao chất lượng của hoạt động đầu tư. Đây là công việc hết sức khó khăn và vất vả đối với các chủ thể liên quan đến hoạt động đầu tư. Ngân hàng thương mại ở Việt Nam với vai trò là người cung ứng vốn chủ yếu cho hoạt động đầu tư thì việc thực hiện công việc đó cũng không là một ngoại lệ và vô cùng cần thiết. Thực tế hiện nay, đất nước ta đang trong quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá, hoạt động đầu tư diễn ra vô cùng mạnh mẽ trên rất nhiều lĩnh vực. Đặc biệt các ngân hàng thương mại Việt Nam hiện nay đang có xu hướng chung là hoạt động đa năng, phục vụ rất nhiều đối tượng khác nhau đồng thời các ngân hàng thương mại tự chủ và tự chịu trách nhiệm trước mọi quyết định của mình. Bởi vậy công việc thẩm định càng có ý nghĩa quan trọng đối với các ngân hàng thương mại Việt Nam - với bề dày kinh nghiệm còn rất cách xa so với các nước.Việc hoàn thiện được các cách thức, nguyên tắc, phương pháp trong hoạt động này rất cần thiết nhằm phù hợp với tình hình hiện tại của đất nước đồng thời cũng là bước tiến cho quá trình hội nhập của các ngân hàng thương mại Việt Nam phù hợp với các chuẩn mực quốc tế. Thẩm định dự án đầu tư bao gồm rất nhiều phương diện: Thẩm định sự cần thiết phải đầu tư và thực hiện dự án, thẩm định thị trường của dự án, thẩm định phương diện kỹ thuật của dự án, Trong đó thẩm định tài chính của dự án đầu tư là một nội dung vô cùng quan trọng và có ý nghĩa quyết định cao nhất đối với quyết định tài trợ dự án của ngân hàng thương mại. Nó vừa có ý nghĩa đối với hoạt động của ngân hàng vừa mang ý nghĩa xã hội rất lớn. Trên cơ sở nghiên cứu lý thuyết về thẩm định hiệu quả tài chính dự án đầu tư, cùng với thực tế thực tập tại Sở giao dịch I- Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam em đã lựa chọn đề tài nghiên cứu là: “Giải pháp nâng cao chất lượng thẩm định hiệu quả tài chính dự án đầu tư tại Sở giao dịch I - Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam”. Với thực tế hoạt động tài trợ dự án đầu tư tại SGDI, những kết quả khả quan liên tục được ghi nhận, chất lượng thẩm định dự án ngày càng nâng lên theo độ tăng trưởng của các dự án đem lại lợi nhuận không nhỏ cho ngân hàng. Tuy vậy,với sự phát triển của nền kinh tế cùng với đòi hỏi của hội nhập thế giới trên các lĩnh vực thì hoạt động ngân hàng cũng cần phải có những bước tiến phù hợp với thông lệ quốc tế. Bên cạnh những kết quả đạt đựơc, SGDI cũng còn gặp một số khó khăn trong việc thực hiện hoạt động thẩm định hiệu quả tài chính dự án đầu tư. Bởi vậy, bằng những kiến thức đã được thầy cô giáo truyền thụ cũng như các kiến thức lĩnh hội được trong quá trình nghiên cứu, em mong muốn được đóng góp một vài đề xuất nhằm nâng cao chất lượng thẩm định hiệu quả tài chính dự án đầu tư trong hoạt động cho vay tại SGD I.

doc108 trang | Chia sẻ: oanhnt | Lượt xem: 1156 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Giải pháp nâng cao chất lượng thẩm định hiệu quả tài chính dự án đầu tư tại Sở giao dịch I - Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
LỜI NÓI ĐẦU Đối với mọi quốc gia nói chung và đặc biệt đối với một nước đang phát triển như Việt Nam, đầu tư là hoạt động có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Hoạt động đầu tư chỉ có thể đem lại hiệu quả cao góp phần tăng trưởng và phát triển của nền kinh tế khi nó được quyết định đầu tư đúng đắn. Bởi vậy, cần phải xây dựng được các dự án có chất lượng cao nhằm sử dụng tốt nguồn lực của đất nước. Thẩm định dự án đầu tư là việc làm không thể thiếu để nâng cao chất lượng của hoạt động đầu tư. Đây là công việc hết sức khó khăn và vất vả đối với các chủ thể liên quan đến hoạt động đầu tư. Ngân hàng thương mại ở Việt Nam với vai trò là người cung ứng vốn chủ yếu cho hoạt động đầu tư thì việc thực hiện công việc đó cũng không là một ngoại lệ và vô cùng cần thiết. Thực tế hiện nay, đất nước ta đang trong quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá, hoạt động đầu tư diễn ra vô cùng mạnh mẽ trên rất nhiều lĩnh vực. Đặc biệt các ngân hàng thương mại Việt Nam hiện nay đang có xu hướng chung là hoạt động đa năng, phục vụ rất nhiều đối tượng khác nhau đồng thời các ngân hàng thương mại tự chủ và tự chịu trách nhiệm trước mọi quyết định của mình. Bởi vậy công việc thẩm định càng có ý nghĩa quan trọng đối với các ngân hàng thương mại Việt Nam - với bề dày kinh nghiệm còn rất cách xa so với các nước.Việc hoàn thiện được các cách thức, nguyên tắc, phương pháp trong hoạt động này rất cần thiết nhằm phù hợp với tình hình hiện tại của đất nước đồng thời cũng là bước tiến cho quá trình hội nhập của các ngân hàng thương mại Việt Nam phù hợp với các chuẩn mực quốc tế. Thẩm định dự án đầu tư bao gồm rất nhiều phương diện: Thẩm định sự cần thiết phải đầu tư và thực hiện dự án, thẩm định thị trường của dự án, thẩm định phương diện kỹ thuật của dự án,…Trong đó thẩm định tài chính của dự án đầu tư là một nội dung vô cùng quan trọng và có ý nghĩa quyết định cao nhất đối với quyết định tài trợ dự án của ngân hàng thương mại. Nó vừa có ý nghĩa đối với hoạt động của ngân hàng vừa mang ý nghĩa xã hội rất lớn. Trên cơ sở nghiên cứu lý thuyết về thẩm định hiệu quả tài chính dự án đầu tư, cùng với thực tế thực tập tại Sở giao dịch I- Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam em đã lựa chọn đề tài nghiên cứu là: “Giải pháp nâng cao chất lượng thẩm định hiệu quả tài chính dự án đầu tư tại Sở giao dịch I - Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam”. Với thực tế hoạt động tài trợ dự án đầu tư tại SGDI, những kết quả khả quan liên tục được ghi nhận, chất lượng thẩm định dự án ngày càng nâng lên theo độ tăng trưởng của các dự án đem lại lợi nhuận không nhỏ cho ngân hàng. Tuy vậy,với sự phát triển của nền kinh tế cùng với đòi hỏi của hội nhập thế giới trên các lĩnh vực thì hoạt động ngân hàng cũng cần phải có những bước tiến phù hợp với thông lệ quốc tế. Bên cạnh những kết quả đạt đựơc, SGDI cũng còn gặp một số khó khăn trong việc thực hiện hoạt động thẩm định hiệu quả tài chính dự án đầu tư. Bởi vậy, bằng những kiến thức đã được thầy cô giáo truyền thụ cũng như các kiến thức lĩnh hội được trong quá trình nghiên cứu, em mong muốn được đóng góp một vài đề xuất nhằm nâng cao chất lượng thẩm định hiệu quả tài chính dự án đầu tư trong hoạt động cho vay tại SGD I. * Đối tượng và phạm vi nghiên cứu: - Đối tượng: Đề tài chỉ tập trung vào nghiên cứu các vấn đề liên quan đến việc thẩm định hiệu quả tài chính dự án đầu tư. - Phạm vi nghiên cứu: Thẩm định dự án đầu tư được thực hiện bởi rất nhiều chủ thể trong xã hội như các nhà quản lý, chủ đầu tư, các tổ chức tài chính… Nhưng với điều kiện có hạn, đề tài chỉ nghiên cứu vấn đề dưới góc nhìn của một nhà ngân hàng khi quyết định tài trợ cho dự án. Và việc thẩm định hiệu quả tài chính được xem xét đối với những dự án được tài trợ bằng vốn chủ sở hữu và vốn vay ngân hàng, đặc biệt chú ý đến cho vay thương mại. Bằng thực tiễn thực tập, đề tài tập trung nghiên cứu thực trạng thẩm định hiệu quả tài chính dự án đầu tư tại SGD I- Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam. - Thời gian: Đề tài tập trung nghiên cứu vấn đề trong khoảng thời gian 3 năm trở lại đây. * Phương pháp nghiên cứu: - Trước hết, đề tài sử dụng phương pháp liệt kê đi liền với phân tích, so sánh để đánh giá. - Tiếp theo, cách thức xem xét toàn diện kết hợp với minh hoạ giải thích được sử dụng trong đề tài. * Kết cấu đề tài: Phần đầu,đề tài tập trung hệ thống hoá các nội dung cơ bản liên quan đến dự án đầu tư và thẩm định hiệu quả tài chính dự án đầu tư tạo cơ sở cho việc phân tích thực trạng tại ngân hàng. Phần hai, đề tài nghiên cứu thực trạng tại Sở giao dịch I của Ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam rồi đưa ra những nguyên nhân của thực trạng đó. Cuối cùng, đề tài đưa ra một số đề xuất và kiến nghị nhằm hoàn thiện hoạt động thẩm định hiệu quả tài chính dự án đầu tư. Kết cấu của khoá luận như sau: Chương 1: Những lý luận cơ bản về dự án đầu tư và hoạt động thẩm định hiệu quả tài chính dự án đầu tư đối với ngân hàng Chương 2: Thực trạng công tác thẩm định hiệu quả tài chính dự án đầu tư tại SGD I- Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam Chương 3: Một số giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng thẩm định hiệu quả tài chính của dự án đầu tư Chương 1: NHỮNG LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ DỰ ÁN ĐẦU TƯ VÀ THẨM ĐỊNH HIỆU QUẢ TÀI CHÍNH DỰ ÁN ĐẦU TƯ 1.1. Khái quát chung về dự án đầu tư và thẩm định hiệu quả tài chính dự án đầu tư 1.1.1. Dự án đầu tư 1.1.1.1. Khái niệm dự án đầu tư  Hoạt động đầu tư bằng dự án là một việc làm hết sức thiết thực và có hiệu quả trong thực tế tình hình nước ta. Tiếp cận được các dự án đầu tư (DAĐT) là điều có ý nghĩa với việc quản lý nguồn lực có hiệu quả nhằm thực hiện các mục tiêu kinh tế - xã hội trọng điểm. Có rất nhiều cách nhìn nhận về DAĐT, bởi vậy cũng có rất nhiều định nghĩa rất khác nhau về DAĐT dưới nhiều góc độ xem xét khác nhau. Những quan niệm này cũng ngày càng phát triển cùng với sự phát triển đa dạng của các DAĐT. Dự án đầu tư có 4 thành phần chính: Mục tiêu, kết quả, hoạt đồng, nguồn lực. Ta có thể hiểu “ Dự án là một tập hợp những đề xuất có liên quan đến việc bỏ vốn để tạo mới, mở rộng hoặc cải tạo những cơ sở vật chất nhất định nhằm đạt được sự tăng trưởng về số lượng hoặc duy trì, cải tiến, nâng cao chất lượng của sản phẩm hoặc dịch vụ trong khoảng thời gian xác định(chỉ bao gồm hoạt động đầu tư trực tiếp ” Theo “Quy chế đầu tư và xây dựng” ban hành theo Nghị định số 52/1999/NĐ-CP . “ Dự án đầu tư là tập hợp các đối tượng được hình thành và hoạt động theo một kế hoạch cụ thể để đạt được mục tiêu nhất định (các lợi ích) trong một khoảng thời gian nhất định” Theo tài liệu “ thẩm định dự án đầu tư” của Vụ tín dụng-Ngân hàng nhà nước việt Nam . Tóm lại, có rất nhiều cách hiểu về DAĐT nhưng tựu chung lại dưới giác độ ngân hàng thì DAĐT sẽ là một luận giải để ngân hàng xem xét việc cung ứng vốn cho chủ đầu tư. 1.1.1.2. Phân loại dự án đầu tư  Hoạt động đầu tư diễn ra ở khắp mọi nơi, trong mọi lĩnh vực, ngành nghề đồng thời chịu sự chi phối của nhiều loại hình chủ thể đầu tư khác nhau. Bởi vậy việc phân loại DAĐT là điều rất cần thiết đối với các chủ thể liên quan như: các cơ quan quản lý, các chủ đầu tư, các tổ chức tài chính tài trợ vốn cho các DAĐT. Có rất nhiều cách phân loại DAĐT, sau đây là một số cách thường dùng: - Theo cơ cấu tái sản xuất: DAĐT được phân chia thành dự án đầu tư theo chiều rộng và dự án đầu tư theo chiều sâu. - Theo lĩnh vực hoạt động xã hội: DAĐT có thể phân chia thành dự án đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh, dự án đầu tư phát triển khoa học kỹ thuật dự án đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng (kỹ thuật và xã hội)… - Theo các giai đoạn hoạt động của dự án đầu tư trong quá trình tái sản xuất xã hội: có thể chia dự án phát triển sản xuất kinh doanh thành dự án đầu tư thương mại và dự án đầu tư sản xuất. - Theo sự phân cấp quản lý dự án (theo thẩm quyền quyết định hoặc cấp giấy phép đầu tư): Dự án nhóm A, dự án nhóm B, dự án nhóm C. - Theo nguồn vốn thì dự án đầu tư có thể phân chia thành: Dự án đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách Nhà nước; Dự án đầu tư bằng nguồn vốn tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước, vốn tín dụng do nhà nước bảo lãnh; Dự án đầu tư bằng nguồn vốn huy động của doanh nghiệp và các nguồn vốn khác; Dự án đầu tư bằng nguồn vốn hỗn hợp. Việc phân loại này cho ta thấy tình hình huy động vốn từ mỗi nguồn, vai trò của mỗi nguồn vốn đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của từng ngành, từng địa phương và toàn bộ nền kinh tế cũng như có các giải pháp thích hợp đối với việc quản lý các DA đối với từng nguồn vốn huy động. - Theo cấp độ nghiên cứu gồm 2 loại: Dự án tiền khả thi và dựa án khả thi - Theo hình thức thực hiện có dự án BOT, BTO, BT,… Việc phân loại DAĐT chỉ mang tính chất tương đối và qui ước. Một dự án được xếp vào nhóm này hay nhóm khác là tuỳ thuộc vào mục đích, phạm vi và yêu cầu nghiên cứu, xem xét. 1.1.1.3. Vai trò của dự án đầu tư - Đối với nhà nước và các định chế tài chính: DAĐT tập hợp những lý lẽ luận chứng, luận giải của chủ đầu tư về mục đích đầu tư của mình cho các cơ quan có thẩm quyền. Đồng thời là cơ sở để các cơ quan có thẩm quyền xem xét, đánh giá, đưa ra kết luận về tính khả thi của dự án đặc biệt là những tác động của DAĐT đến môi trường kinh tế xã hội. Ngoài ra, dự án còn là cơ sở để các cơ quan nhà nước có thẩm quyền ra quyết định cho phép đầu tư. Đồng thời DAĐT khi được thực hiện góp phần đa dạng hoá các ngành nghề trong nền kinh tế; phát triển các ngành nghề mũi nhọn, trọng điểm của nhà nước, tạo công ăn việc làm cho người lao động từ đó góp phần thú đẩy công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. - Đối với chủ đầu tư: DAĐT được lập lên để thể hiện mục đích của việc đầu tư so với các hình thức đầu tư khác ( mua cổ phiếu,trái phiếu,...). Nó chính là căn cứ cho thấy quyết định bỏ vốn đầu tư của chủ đầu tư. Mặt khác hoạt động đầu tư tác động rất lớn đến tình hình kinh tế xã hội bởi vậy nó chịu sự quản lý của các cơ quan có thẩm quyền, bởi vậy lập DAĐT là việc cần thiết tạo cơ sở xin cấp giấy phép đầu tư và hoạt động đầu tư. Đồng thời DAĐT là một công cụ để tìm kiếm đối tác đầu tư hoặc thuyết phục các tổ chức tài chính cho vay,cơ sở để được hưởng các điều kiện ưu đãi khi đầu tư vào các lĩnh vực mà nhà nước khuyến khích. Các DAĐT giúp doanh nghiệp thu hút vốn đầu tư để đổi mới trang thiết bị, hiện đại hoá công nghệ sản xuất từ đó tăng năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trên thương trường. - Đối với ngân hàng: DAĐT là căn cứ để thẩm định tính hiệu quả của hoạt động đầu tư, từ đó có quyết định tài trợ vốn thích hợp (loại hình cho vay, thời hạn, lãi suất,...). Việc tài trợ vốn cho DAĐT đem lại khoản thu nhập rất lớn cho các ngân hàng, cùng với nó là một loạt các dịch vụ khác đi kèm được thực hiện (mở tài khoản thanh toán, gửi tiền, mua bán ngoại tệ, tư vấn đầu tư,...). 1.1.1.4. Các nhân tố ảnh hưởng tới dự án đầu tư Môi trường khách quan: Trước khi lập một DAĐT thì các nhà lập dự án cần phải có những bước đầu tiên dành cho việc nghiên cứu môi trường vĩ mô vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến ý tưởng đầu tư cũng như các hoạt động của dự án sau này. Nếu các yếu tố môi trường thuận lợi sẽ tạo điều kiện rất lớn cho các dự án hoạt động có hiệu quả. Ngược lại các yếu tố đó không tốt sẽ tạo ra các trở lực cho việc thực hiện thành công dự án. Vì vậy việc nghiên cứu các yếu tố này là rất cần thiết. Khi xem xét thì một số yếu tố sau đây rất cần được chú ý: Trước hết ta xem xét các nhân tố kinh tế tốc độ tăng trưởng, lãi suất, tỷ lệ lạm phát,..): Tốc độ tăng trưởng là một trong những chỉ tiêu kinh tế mà các nhà phân tích cần phải quan tâm. Xu thế tăng trưởng kinh tế của đất nước, vùng miền sẽ có tác động tới động thái phát triển kinh tế của một ngành, lĩnh vực nào đó; Khi nền kinh tế có tốc độ tăng trưởng và ổn định thì tiếp tục đầu tư sẽ vẫn mang lại hiệu quả; ngược lại khi nền kinh tế suy thoái thì sản xuất đình đốn việc đầu tư tiếp sẽ dẫn đến thua lỗ, chủ đầu tư phá sản và mất khả năng trả nợ ngân hàng. Tiếp theo là lãi suất: Nó có ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí sử dụng vốn cũng như hiệu quả đầu tư của dự án.Lãi suất càng cao thì các chỉ tiêu hiệu quả tài chính của dự án càng thấp, khả năng thu hồi vốn của nhà đầu tư là không có. Khi đó thì nhà đầu tư thà lựa chọn đi gửi tiền còn hơn là đem đầu tư vào dự án. Thứ ba là tỉ lệ lạm phát: Tỷ lệ lạm phát tăng cao có ảnh hưởng lớn tới sự ổn định của môi trường kinh tế vĩ mô đặc biệt là ảnh tới ý định của nhà đầu tư. Lạm phát có thể gây ra những biến động làm suy giảm hiệu quả đầu tư của dự án. Tình hình thâm hụt ngân sách có ảnh hưởng tới mức lãi suất cơ bản của nền kinh tế. Mức lãi suất này ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí sử dụng vốn của doanh nghiệp, tức là làm tăng chi phí đầu vào ảnh hưởng tới dòng tiền vào của DAĐT. Hệ thống kinh tế và các chính sách điều tiết kinh tế vĩ mô: Cơ cấu kinh tế theo ngành nghề, vùng miền có ảnh hưởng tới quyết định mặt mạnh của DAĐT hay chính là lợi thế so sánh của DAĐT. Các chính sách kinh tế vĩ mô có ảnh hưởng đến tình hình và triển vọng đầu tư (chính sách tiền tệ, chính sách tài khoá). Môi trường chính trị, pháp luật: Chính trị ổn định là điều kiện cần thiết để tạo ra môi trường hoạt động an toàn cho các nhà đầu tư. Nó sẽ tạo sự tin tưởng của nhà đầu tư cũng là quyết định hình thành DAĐT. Bên cạnh đó, sự rõ ràng của các qui định pháp luật, sự thống nhất trong các quy chế, quy định liên quan đến hoạt động đầu tư tạo ra sự thúc đẩy cho các chủ đầu tư (khả năng tham gia đầu tư, khả năng huy động vốn, lĩnh vực được tham gia đầu tư, các yếu tố được phép sử dụng..) Môi trường văn hoá xã hội: Yếu tố này tác động đến quá trình thực hiện và vận hành kết quả đầu tư của từng dự án có thể ở các mức độ khác nhau do các dự án có tính chất và mục tiêu hoạt động rất khác nhau. Nó có thể ảnh hưởng tới loại hình của DAĐT, các sản phẩm của DAĐT,… Môi trường tự nhiên: Mức độ tác động của yếu tố này tuỳ thuộc từng DAĐT. Nó có thể tác động đến năng suất hiệu quả của dự án hoặc việc lựa chọn các giải pháp xây dựng, kết cấu cơ sở hạ tầng,… Nhân tố chủ quan: Nhân tố chủ quan ở đây chính là con người. DAĐT từ khi lập đến khi thực hiện đều gắn liền với các hoạt động của các chủ thể đi liền với nó.Trong khâu lập dự án,người lập dự án tuỳ năng lực và trình độ mà có đựơc những nhận xét đánh giá để đưa ra được các nhận định và thông số cũng như các giải pháp về thị trường, kỹ thuật của dự án và các kế hoạch cần thiết. Đến khi dự án đi vào thực hiện thì cho dù nó có được lập chi tiết và hoàn hảo đến đâu nhưng người thực hiện lại không thực hiện đúng hoặc cố ý làm sai sẽ làm cho chất lượng của dự án bị giảm sút rất lớn. Bởi vậy, để đảm bảo chất lượng,hiệu quả của dự án thì quản lý dự án là một việc làm rất cần thiết, đòi hỏi người quản lý phải có chuyên môn và cả đạo đức. Vậy DAĐT có ý nghĩa rất lớn đối với sự phát triển nền kinh tế của vùng, ngành, đất nước. Thực hiện được đúng, hiệu quả là điều rất cần thiết đặc biệt với một nước đang phát triển như Việt Nam. Để làm được điều này thì thẩm định DAĐT là một công việc khách quan khoa học cần phải được làm khi ra quyết định đầu tư. NHTM, với vai trò cung ứng vốn chủ yếu cho hoạt động của DAĐT cần phải có cái nhìn thật đúng đắn và thực hiện thật tốt công việc này. 1.1.2. Thẩm định dự án đầu tư trong hoạt động của NH 1.1.2.1. Khái niệm “Thẩm định dự án đầu tư là việc tiến hành nghiên cứu, phân tích một cách khách quan, khoa học và toàn diện tất cả các nội dung kinh tế - kỹ thuật của dự án đặt trong mối tương quan với môi trường tự nhiên,kinh tế và xã hội để cho phép đầu tư và quyết định tài trợ vốn”. “ Giáo trình tài trợ dự án”- Học viện ngân hàng-NXB Thống kê, 2003 Thẩm định DAĐT là thẩm tra, so sánh, đánh giá một cách khách quan, khoa học và toàn diện nội dung của dự án hoặc so sánh đánh giá các phương án của một hoặc nhiều dự án để đánh giá tính hợp lý, tính hiệu quả và tính khả thi của dự án để ngân hàng ra quyết định cho vay. 1.1.2.2. Vai trò của thẩm định dự án đầu tư đối với hoạt động kinh doanh tín dụng của ngân hàng Tài trợ DAĐT là một trong những hình thức cấp tín dụng trung và dài hạn của NHTM. Để việc cấp vốn cho dự án có hiệu quả thì rất cần thiết phải thẩm định DAĐT. Thẩm định dự án đầu tư giúp cho các chủ thể có liên quan có quyết định chính xác và đạt được các lợi ích mong muốn. Thực tế ở Việt Nam, thị trường chứng khoán chưa phát triển cao bởi vậy NHTM vẫn đóng vai trò chủ yếu trong việc cung ứng vốn cho dự án đầu tư. Đối với các NHTM, công tác thẩm định dự án đầu tư có vai trò rất quan trọng. Trước hết, thẩm định DAĐT giúp ngân hàng có được những kết luận chính xác về tính khả thi, hiệu quả kinh tế, hiệu quả tài chính, khả năng trả nợ cũng như những biến cố rủi ro để quyết định có tài trợ cho dự án hay không. Tiếp theo, NHTM với hoạt động tài trợ dự án là rất nhiều nên đội ngũ cán bộ đều có trình độ hiểu biết, đồng thời có kinh nghiệm trong việc thẩm định các dự án tương tự trước đó nên họ sẽ là người tư vấn có hiệu quả cho những thiếu sót trong việc lập DAĐT của chủ đầu tư, cũng như tư vấn về quá trình lập hồ sơ để đề nghị vay vốn, giúp chủ đầu tư nhìn ra những thiếu sót của mình trong quá trình lập dự án để có sự điều chỉnh phù hợp. Điều này làm tăng tính khả thi của dự án đồng thời làm tăng khả năng thu hồi vốn của ngân hàng khi quyết định tài trợ. Cuối cùng, công tác thẩm định DAĐT sẽ là cơ sở để NHTM đưa ra các quyết định đúng đắn liên quan đến khoản vay: qui mô khoản vay, thời hạn cho vay, mức lãi suất áp dụng, cách thức hoàn trả vốn vay, quyết định mức độ giám sát cũng như cách thức giám sát khoản vay. Từ đó tạo điều kiện cho quá trình thực hiện dự án của doanh nghiệp được thuận lợi, cũng như hoạt động của ngân hàng được hiệu quả. 1.1.2.3. Khái quát nội dung thẩm định dự án đầu tư  Thẩm định DAĐT như đã nói ở trên là một hoạt động vô cùng cần thiết đặc biệt đối với hoạt động tài trợ của NHTM. Đối với các ngân hàng thì hoạt động này bao gồm rất nhiều nội dung có liên quan mật thiết với nhau. Những nội dung chủ yếu bao gồm: Thẩm định sự cần thiết và mục tiêu của dự án đầu tư: Khi xem xét nội dung này chúng ta cần quan tâm tới mục tiêu của dự án có phù hợp với mục tiêu của ngành, của địa phương và của đất nước không; nếu được thực hiện dự án sẽ mang lại lợi ích gì cho chủ đầu tư cũng như cho nền kinh tế, cho ngành, địa phương; khả năng tham gia thị trường của dự án cũng như các tiềm năng phát triển trong tương lai. Thẩm định phương diện thị trường của dự án: Hoạt động của các doanh nghiệp diễn ra trong một môi trường cạnh tranh rất gay gắt bởi vậy khả năng chiếm lĩnh và mở rộng thị trường có ý nghĩa quyết định đến sự thành bại của DAĐT. Đối với NHTM việc thẩm định phương diện thị trường là điều rất cần thiết để cán bộ thẩm định đựơc khả năng tiêu thụ sản phẩm cũng như các chiến lược mà chủ đầu tư đưa ra khi thực hiện dự án. Nội dung thẩm định thị trường bao gồm: thẩm định về sự lựa chọn sản phẩm của dự án, thẩm định thị trường và đối tượng khách hàng, thẩm định về khả năng cạnh tranh và phương thức cạnh tranh, phương thức tiêu thụ sản phẩm. Thẩm định phương diện kỹ thuật của dự án: xét trên phương diện kỹ thuật để sản xuất một loại sản phẩm có thể lựa chọn rất nhiều công cụ, trang thiết bị khác nhau. Bởi vậy khi quyết định lựa chọn thì cần có sự lựa chọn sao cho trang thiết bị vừa đảm bảo đạt hiệu quả cao nhất vừa tiết kiệm được chi phí. Các nội dung cần phải xem xét khi thẩm định phương diện kỹ thuật bao gồm: lựa chọn địa điểm DAĐT, thẩm định qui mô công suất của dự án (công suất lý tưởng, công suất thực tế, công suất tối thiểu,...), thẩm định kỹ thuật công nghệ của dự án, thẩm định hạng mục công trình, thẩm định nguyên vật liệu. Cán bộ thẩm định phải có sự đánh giá chính xác vì nó ảnh hưởng rất lớn đến đầu vào của dự án hay chi phí. Thẩm định về quản trị nhân sự của DAĐT: Đây là bộ phận có tác động rất lớn đến hiệu quả của dự án thông qua các hoạt động như tổ chức điều hành, thực hiện, giám sát quá trình thi công, quyết toán,...Nội dung thẩm định tổ chức quản trị nhân sự bao gồm: hình thức hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, cơ chế điều hành, nhân sự (kinh nghiệm chuyên môn của ban điều hành, số lượng nhân công, trình độ, kế hoạch đào tạo,....) Thẩm định phươn
Tài liệu liên quan