Giáo án Hóa học - Tiết 18 -.Bài 10: Ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học

Tiết: 18 §. Bài 10. Ý NGHĨA CỦA BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC I. MỤC TIÊU BÀI HỌC: - Hiểu được mối quan hệ giữa vị trí các nguyên tố trong bảng tuần hoàn với cấu tạo nguyên tử, tính chất cơ bản của nguyên tố và ngược lại. - Rèn kĩ năng: Từ vị trí nguyên tố trong bảng tuần hoàn các nguyên tố. + Cấu hình electron nguyên tử + Tính chất hoá học cơ bản của nguyên tố đó + So sánh tính kim loại, phi kim của nguyên tố đó với các nguyên tố lân cận. II. CHUẨN BỊ : 1. Giáo viên: chuẩn bị câu hỏi, bài tập cho tiết luyên tập 2. Học sinh: học bài cũ, tổ trưởng kiểm tra tình hình làm bài tập của tổ báo cáo cho gv III. PHƯƠNG PHÁP: - Gv đặt vấn đề - Hs tự giải quyết vấn đề dưới sự hướng dẫn của gv IV. NỘI DUNG TIẾT HỌC: Tiết 18 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Hs 1: Dùng bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học hãy viết công thức oxit cao nhất của các nguyên tố thuộc chu kì 2. Oxit nào có tính bazơ mạnh nhất, yếu nhất? Hs 2: Câu hỏi tương tự với chu kì 3. 3. Bài mới : Vào bài: HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN NỘI DUNG GHI BẢNG VÀ HỌC SINH I. Quan hệ giữa vị trí của nguyên I. Quan hệ giữa vị trí của nguyên tố tố và cấu tạo nguyên tử của nó và cấu tạo nguyên tử của nó Hoạt động 1: Cho biết vị trí của một nguyên tố trong bảng tuần 1. Thí dụ 1: dựa vào vị trí của nguyên hoàn suy ra cấu tạo nguyên tử tố K trong bảng tuần hoàn hãy xác - Gv đặt vấn đề: Biết vị trí của một định cấu tạo nguyên tử của nó? nguyên tố trong bảng tuần hoàn suy Giải: ra cấu tạo nguyên tử được không? - Nguyên tố K ở ô 19, chu kì 4, nhóm I - Hs thảo luận nêu phương hướng A giải quyết: - Ô 19  Z=1919e 19p + STT nguyên tố = tổng số e = - Chu kì 4 4 lớp electron tổng số p = Z  - Nhóm IA có 1 electron ở lớp + STT chu kì = số lớp electron ngoài cùng + STT nhóm A = số electron lớp ngoài cùng = số electron hoá trị - Gv: dựa vào đó hãy làm thí dụ 1? - Hs: tự làm - Gv: làm tương tự với các bài tập cùng loại Hoạt động 2: Cho biết cấu tạo 2. Thí dụ 2: Cho cấu hình electron nguyên tử suy ra vị trí của nguyên của một nguyên tố là: tố trong bảng tuần hoàn 1s22s22p63s23p4 - Gv đặt vấn đề: Biết cấu tạo Xác định vị trí của nguyên tố đó trong nguyên tử suy ra vị trí của nguyên bảng tuần hoàn? tố trong bảng tuần hoàn được không? Giải: - Hs thảo luận nêu phương hướng - Có 16e  Z=16ở ô 16 giải quyết: - Có 3 lớp electron  ở chu kì 3 + tổng số e  STT của nguyên tố - Có 6e ở lớp ngoài cùng, là nguyên tố  p ở nhóm VIA. + số lớp e  STT của chu kì - Đó là nguyên tố lưu huỳnh + nguyên tố s hoặc p thuộc nhóm A + số e ngoài cùng STT của nhóm Vị trí của một ntố Cấu tạo - Gv: dựa vào đó hãy làm thí dụ 2? trong bảng tuần nguyên tử hoàn - Số p, số e - STT của nguyên tố - Số lớp e - Hs: tự làm - STT của chu kì -Số e lớp ngoài - STT của nhóm cùng - Gv: làm tương tự với các bài tập cùng loại Hoạt động 3:Gv củng cố - Gv dùng sơ đồ để củng cố: II. Quan hệ giữa vị trí và tính II. Quan hệ giữa vị trí và tính chất chất của nguyên tố của nguyên tố Hoạt động 4: Thí dụ 3: Dựa vào bảng tuần hoàn, nêu tính chất hoá học cơ bản của S? - Gv đặt vấn đề: biết vị trí của một nguyên tố trong bảng tuần hoàn, có Giải: thể suy ra những tính chất hoá học - S ở nhóm VIA, chu kì 3, là phi cơ bản của nó được không? kim - Hs: trình bày cách giải quyết: từ - Hoá trị cao nhất trong hợp chất vị trí của nguyên tố trong bảng tuần với oxi là 6, CT oxit cao nhất là SO hoàn có thể suy ra: 3. - Hoá trị trong hợp chất với hiđro là + nguyên tố là kim loại (ở nhóm 2, CT hợp chất với hiđro là:H S IA, IIA, IIIA) hay phi kim(ở nhóm 2 VA, VIA. VIIA)? - SO3 là oxit axit và H2SO4 là axit mạnh + hoá trị cao nhất với oxi, hoá trị với hiđro. + CT oxit cao nhất, CT hợp chất khí với hiđro (nếu có) + CT hiđroxit (nếu có) và tính axit hay bazơ của chúng - Hs: tự giải bài tập thí dụ III. So sánh tính chất hoá học của một nguyên tố với các nguyên tố lân cận Hoạt động 5 - Gv đặt vấn đề: Dựa vào quy luật biến đổi tính chất của các nguyên III. So sánh tính chất hoá học của tố trong bảng tuần hoàn, ta có thể một nguyên tố với các nguyên tố lân so sánh tính chất hoá học của một cận nguyên tố với các nguyên tố lân cận được không? Thí dụ 4: So sánh tính chất hoá học của P(Z=15)với Si(Z=14) và S(Z=16); - Gv: hãy nêu lại quy luật biến đổi với N(Z=14) và As(Z=33) tính kim loại, phi kim, tính axit, bazơ trong cùng một chu kì, một Giải: nhóm A? Tính phi kim: Si<P<S (do cùng chu kì - Hs: tự giải bài tập thí dụ 3) - Gv yêu cầu hs tự giải các BT As<P<N (do cùng nhóm tương tự theo cách trên VA)  Hoạt động 6: củng cố toàn bài P có tính phi kim yếu hơn S, N  - Quan hệ giữa vị trí của nguyên tố Tính axit: H3PO4 yếu hơn H2SO4 và cấu tạo nguyên tử và HNO3 - Quan hệ giữa vị trí và tính chất của nguyên tố - So sánh tính chất hoá học của một nguyên tố với các nguyên tố lân cận 4. Củng cố: HS làm bài tập: BT 4/SGk 5. Dặn dò: - BTVN: + làm tất cả BT trong SGK + đọc trước bài luyện tập và làm hết BT, tiết sau gọi lên bảng làm bài VI. RÚT KINH NGHIỆM: