Giáo trình Quản trị kinh doanh - Bài 4: Tạo lập doanh nghiệp

Bài 4: Tạo lập doanh nghiệp 34 NEU_MAN413_Bai4_v1.0013105226 BÀI 4 TẠO LẬP DOANH NGHIỆP Hướng dẫn học Để học tốt bài này, sinh viên cần tham khảo các phương pháp học sau:  Học đúng lịch trình của môn học theo tuần, làm các bài luyện tập đầy đủ và tham gia thảo luận trên diễn đàn.  Đọc tài liệu: 1. Giáo trình Quản trị kinh doanh, chủ biên GS.TS Nguyễn Thành Độ, PGS.TS Nguyễn Ngọc Huyền, NXB ĐH KTQD, 2012. 2. Hướng dẫn bài tập Quản trị kinh doanh, chủ biên PGS. TS Nguyễn Ngọc Huyền; NXB ĐH KTQD, 2012.  Sinh viên làm việc theo nhóm và trao đổi với giảng viên trực tiếp tại lớp học hoặc qua email.  Trang Web môn học. Nội dung Nền tảng ban đầu của doanh nghiệp là yếu tố rất quan trọng đối với công việc kinh doanh sau này của doanh nghiệp, khởi sự hay tạo lập doanh nghiệp là công việc đầu tiên và rất quan trọng của nhà sáng lập doanh nghiệp. Trong nhiều trường hợp tạo lập doanh nghiệp quyết định doanh nghiệp có tồn tại và phát triển lâu dài hay không? Người sáng lập có thể lựa chọn khởi sự ngay với quy mô lớn hoặc bắt đầu dần dần từ quy mô nhỏ nhưng với hình thức nào thì cũng có 4 nội dung chính mang tính chủ chốt cần đặc biệt lưu tâm trong xây dựng doanh nghiệp mới là:  Nghiên cứu cơ hội và điều kiện kinh doanh;  Lựa chọn hình thức pháp lý và xây dựng triết lý kinh doanh;  Thiết kế hệ thống sản xuất;  Xây dựng bộ máy quản trị. Mục tiêu  Kết thúc bài sinh viên có thể nắm chắc các nội dung cơ bản gắn với việc tạo lập hoặc đổi mới một doanh nghiệp, như nghiên cứu cơ hội và điều kiện kinh doanh, lựa chọn hình thức pháp lý cụ thể, thiết kế hệ thống sản xuất và thiết kế bộ máy quản trị doanh nghiệp. Bài 4: Tạo lập doanh nghiệp NEU_MAN413_Bai4_v1.0013105226 35 Tình huống dẫn nhập Tạo lập một doanh nghiệp mới Ba chị em nhà bạn Nam (Kỹ sư điện tử - tin học, kỹ sư quản trị doanh nghiệp, ThS. khoa học ngành công nghệ thông tin, trường ĐH BK), Phương (Cử nhân tin học quản lý, TS. Quản trị kinh doanh) và Hà (Kỹ sư công nghệ thông tin) tự tin vào khả năng của mình và có sự ủng hộ của gia đình về mặt tài chính, ba chị em có ý định lập công ty để đào tạo trong lĩnh vực Điện tử - Tin học và ứng dụng công nghệ thông tin trong kinh doanh. 1. Bạn có ủng hộ ý tưởng đó không, tại sao? 2. Nếu có họ nên lựa chọn loại hình doanh nghiệp nào? Tại sao? Bài 4: Tạo lập doanh nghiệp 36 NEU_MAN413_Bai4_v1.0013105226 4.1. Nghiên cứu cơ hội và điều kiện kinh doanh 4.1.1. Sự cần thiết  Doanh nghiệp chỉ có thể tồn tại trong môi trường kinh doanh xác định.  Doanh nghiệp được xây dựng, tồn tại và phát triển nếu đáp ứng được một (một số) loại cầu nào đó của thị trường.  Doanh nghiệp được tạo lập khi nó phù hợp với đòi hỏi của thị trường, phù hợp với các điều kiện kinh doanh cụ thể sẽ có cơ hội tồn tại và phát triển lâu dài. Chính vì vậy mà mọi doanh nghiệp chỉ có thể tạo lập trên cơ sở sự nghiên cứu kỹ lưỡng thị trường cũng như các điều kiện kinh doanh cụ thể của môi trường. 4.1.2. Nghiên cứu các cơ hội kinh doanh 4.1.2.1. Nghiên cứu và phát hiện cầu  Doanh nghiệp tồn tại là để đáp ứng yêu cầu nên việc làm đầu tiên để tạo lập doanh nghiệp là nghiên cứu cầu thị trường.  Nghiên cứu cầu chính là nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng tới cầu loại sản phẩm mà người có ý định tạo lập doanh nghiệp muốn cung cấp như: giá cả sản phẩm, giá cả hàng hóa thay thế, thu nhập người tiêu dùng.  Kết quả của nghiên cứu cầu giúp người tạo lập trả lời những câu hỏi sau: người tiêu dùng có cầu về loại sản phẩm cụ thể với giá cả bao nhiêu? Các tiêu chuẩn chất lượng cụ thể như thế nào? Hàng hóa thay thế hay thu nhập ảnh hưởng tới giá cả sản phẩm như thế nào? 4.1.2.2. Nghiên cứu cung  Trong cơ chế thị trường, cầu của một loại sản phẩm cụ thể không chỉ do một doanh nghiệp cung cấp mà luôn do nhiều doanh nghiệp khác nhau cung cấp, vì vậy những người có ý định tạo lập doanh nghiệp phải nghiên cứu cung.  Nghiên cứu cung chính là nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng tới cung loại sản phẩm người có ý định tạo lập muốn cung cấp: giá cả sản phẩm, giá các yếu tố đầu vào, chính sách thuế của Nhà nước, số doanh nghiệp đang và sẽ cung cấp cũng như quy mô cung cấp sản phẩm của thị trường, kì vọng của những người sản xuất  Kết quả nghiên cứu cung giúp người có ý định tạo lập doanh nghiệp trả lời được các câu hỏi: người sản xuất có thể cung cấp loại sản phẩm cụ thể với giá bao nhiêu? Các tiêu chuẩn chất lượng cụ thể như thế nào? Trong các điều kiện về giá cả các nhân tố đầu vào cũng như chính sách thuế ra sao?  Khi nghiên cứu quy mô cung cấp sản phẩm cần gắn chặt với đặc điểm từng bước khu vực hóa và quốc tế hóa của thị trường các sản phẩm nước ta hiện nay. Bài 4: Tạo lập doanh nghiệp NEU_MAN413_Bai4_v1.0013105226 37 4.1.2.3. Cân nhắc cơ hội kinh doanh Trên cơ sở nghiên cứu cung - cầu sẽ cân nhắc và phát hiện liệu có cơ hội kinh doanh loại sản phẩm đó hay không? Cần cân nhắc cụ thể cơ hội đó ở mức độ nào? Cần có các điều kiện nào về phía người sản xuất? 4.1.3. Nghiên cứu các điều kiện môi trường Nếu chỉ có cơ hội kinh doanh thì chưa đủ, cần có các điều kiện nhất định mới có thể tạo lập được doanh nghiệp. Các điều kiện này thường gắn với môi trường kinh doanh. Vì vậy, người có ý định tạo lập doanh nghiệp phải nghiên cứu kỹ môi trường kinh doanh. Nghiên cứu môi trường kinh doanh thường gắn với các nhân tố cụ thể như:  Các vấn đề về luật pháp;  Các vấn đề kinh tế vĩ mô như chính sách cơ cấu, chính sách khuyến khích, chính sách thuế...;  Các vấn đề về khoa học công nghệ;  Các vấn đề về nguồn nhân lực, tài nguyên;  Các vấn đề liên quan đến thủ tục cũng như chi phí gia nhập và hoạt động. Kết quả của nghiên cứu các điều kiện môi trường là các đánh giá cụ thể về các điều kiện môi trường. 4.2. Lựa chọn hình thức pháp lý và xây dựng triết lý kinh doanh 4.2.1. Các hình thức pháp lý của doanh nghiệp 4.2.1.1. Công ty cổ phần Công ty cổ phần là một doanh nghiệp, trong đó các thành viên là các tổ chức, cá nhân có các cổ phần và chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp, trong phạm vi số vốn đã góp vào doanh nghiệp.  Số lượng thành viên: Số cổ đông tối thiểu là 3, không hạn chế tối đa.  Trách nhiệm: Các thành viên sẽ chịu trách nhiệm về các khoản nợ và tài sản khác trong phạm vi số vốn đã góp vào doanh nghiệp.  Công ty có quyền phát hành cổ phiếu để huy động vốn, và phân phối lợi nhuận theo tỉ lệ tài sản mà cổ đông đóng góp. 4.2.1.2. Công ty TNHH Công ty TNHH 1 thành viên do 1 tổ chức hay cá nhân làm chủ sở hữu, chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác trong phạm vi vốn điều lệ của công ty.  Công ty không được phát hành cổ phiếu.  Phân phối lợi nhuận: Sau khi đóng thuế, chủ sở hữu sẽ quyết định phân phối lợi nhuận. Công ty TNHH 2 thành viên trở lên: Là 1 doanh nghiệp mà các thành viên có thể là cá nhân hoặc tổ chức, các thành viên chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp trong phạm vi số vốn đã góp vào doanh nghiệp. Bài 4: Tạo lập doanh nghiệp 38 NEU_MAN413_Bai4_v1.0013105226 4.2.1.3. Hợp tác xã Hợp tác xã là một tổ chức kinh tế tự chủ, do những người lao động có nhu cầu, lợi ích chung, tự nguyện góp vốn, góp sức lập ra theo quy định của pháp luật để phát huy sức mạnh của tập thể và của từng xã viên nhằm giúp sức nhau thực hiện hiệu quả hơn các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và cải thiện đời sống, góp phần phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.  Trước đây: o Tồn tại dưới hình thức hợp tác xã kiểu cũ. o Không tuân thủ nguyên tắc tự nguyện, dân chủ và cùng có lợi, quản lý yếu kém, hiệu quả kinh tế thấp. Bị tan rã hàng loạt vào cuối thập niên 80.  Hiện nay: Tồn tại dưới hình thức Hợp tác xã cổ phần 4.2.1.4. Công ty hợp danh Công ty hợp danh là doanh nghiệp trong đó có ít nhất 2 thành viên hợp danh và có thể có thành viên góp vốn.  Công ty hợp danh không được quyền phát hành chứng khoán.  Thành viên hợp danh phải chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình và thành viên góp vốn chỉ chịu trách nhiệm bằng số vốn đóng góp về các khoản nợ của công ty.  Cơ cấu tổ chức: o Do các thành viên hợp danh thỏa thuận trong điều lệ; o Các thành viên hợp danh có quyền ngang nhau khi quyết định các vấn đề. 4.2.1.5. Doanh nghiệp tư nhân Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về các hoạt động của doanh nghiệp. Chủ doanh nghiệp:  Có toàn quyền quyết định vể mọi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp;  Là đại diện của công ty theo pháp luật;  Có thể tự thực hiện công việc quản trị hoặc thuê người khác làm thay mình. 4.2.1.6. Doanh nghiệp Nhà nước Là tổ chức do Nhà nước sở hữu toàn bộ vốn điều lệ hoặc có cổ phần, vốn góp chi phối, được tổ chức dưới hình thức công ty Nhà nước, công ty cổ phần Nhà nước, hoặc công ty TNHH Nhà nước. Hình thức: Tỷ suất lợi nhuận của các doanh nghiệp VNR500 theo loại hình sở hữu năm 2012 Bài 4: Tạo lập doanh nghiệp NEU_MAN413_Bai4_v1.0013105226 39  Công ty Nhà nước: Là doanh nghiệp do Nhà nước sở hữu toàn bộ vốn điều lệ, thành lập, tổ chức quản lý.  Công ty cổ phần Nhà nước: Là công ty cổ phần mà toàn bộ cổ đông là các công ty Nhà nước, hoặc tổ chức được Nhà nước ủy quyền góp vốn, được tổ chức và hoạt động theo luật doanh nghiệp.  Công ty TNHH Nhà nước 1 thành viên: là công ty TNHH do Nhà nước sử hữu toàn bộ vốn điều lệ.  Công ty TNHH Nhà nước 2 thành viên trở lên là công ty TNHH Nhà nước trong đó các thành viên đều là công ty Nhà nước hoặc có thành viên là công ty Nhà nước và thành viên khác được Nhà nước ủy quyền góp vốn. 4.2.1.7. Nhóm công ty  Nhóm công ty là tập hợp các công ty có mối quan hệ gắn bó lâu dài với nhau về lợi ích kinh tế, công nghệ, thị trường và các dịch vụ kinh doanh khác.  Tồn tại dưới các hình thức: Công ty mẹ - con, hoặc tập đoàn kinh tế. 4.2.1.8. Doanh nghiệp liên doanh Doanh nghiệp liên doanh là doanh nghiệp do 2 hay nhiều bên hợp tác thành lập tại Việt Nam trên cơ sở hợp đồng liên doanh hoặc hiệp định ký giữa Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam và chính phủ nước ngoài; hoặc là doanh nghiệp liên doanh hợp tác với nhà đầu tư nước ngoài trên cơ sở hợp đồng liên doanh. Đặc điểm nổi bật của doanh nghiệp liên doanh là có sự phối hợp cùng góp vốn đầu tư sản xuất kinh doanh của các nhà đầu tư nước ngoài và các nhà đầu tư Việt nam. Tỷ lệ góp vốn của mỗi bên sẽ quyết định tới mức độ tham gia quản lý doanh nghiệp, tỷ lệ lợi nhuận được hưởng cũng như rủi ro mỗi bên tham gia liên doanh phải gánh chịu.  Ưu điểm: Doanh nghiệp liên doanh là hình thức doanh nghiệp thực sự đem lại nhiều lợi thế cho cả nhà đầu tư Việt Nam và nhà đầu tư nước ngoài. Đối với các nhà đầu tư Việt nam, khi tham gia doanh nghiệp liên doanh, ngoài việc phân chia lợi nhuận theo tỷ lệ vốn góp, nhà đầu tư Việt Nam còn có điều kiện tiếp cận với công nghệ hiện đại, phong cách và trình độ quản lý kinh tế tiên tiến. Đối với bên nước ngoài, lợi thế được hưởng là được đảm bảo khả năng thành công cao hơn do môi trường kinh doanh, pháp lý hoàn toàn xa lạ nếu không có bên Việt Nam thì sẽ gặp rất nhiều khó khăn.  Nhược điểm: hình thức doanh nghiệp liên doanh cũng có sự bất lợi là có sự ràng buộc chặt chẽ trong một pháp nhân chung giữa các bên hoàn toàn khác nhau không chỉ về ngôn ngữ mà còn về truyền thống, phong tục, tập quán, phong cách kinh doanh, do vậy có thể phát sinh những mâu thuẫn không dễ gì giải quyết. 4.2.1.9. Doanh nghiệp 100% vốn đầu tư nước ngoài Doanh nghiệp 100% vốn đầu tư nước ngoài là doanh nghiệp thuộc sở hữu của Nhà nước đầu tư nước ngoài do Nhà đầu tư nước ngoài thành lập tại Việt Nam tự quản lý và tự chịu trách nhiệm về kết quả kinh doanh. Doanh nghiệp 100% vốn đầu tư nước ngoài Bài 4: Tạo lập doanh nghiệp 40 NEU_MAN413_Bai4_v1.0013105226 được thành lập theo hình thức Công ty trách nhiệm hữu hạn, có tư cách pháp nhân theo pháp luật Việt Nam, được thành lập và hoạt động kể từ ngày được cấp giấy phép đầu tư. Vốn pháp định của doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài ít nhất phải bằng 30% vốn đầu tư. Đối với các dự án xây dựng công trình kết cấu hạ tầng, dự án đầu tư vào địa bán khuyến khích đầu tư, dự án trồng rừng, dự án có quy mô lớn, tỷ lệ này có thể thấp hơn nhưng không dưới 20% vốn đầu tư và phải được cơ quan cấp giấy phép đầu tư chấp nhận. 4.2.2. Sự cần thiết phải lựa chọn hình thức pháp lý của doanh nghiệp Cơ chế thị trường dựa trên cơ sở đa sở hữu về tư liệu sản xuất, có sự tham gia của nhiều thành phần kinh tế và hoạt động trên nguyên lý cạnh tranh. Chỉ có các doanh nghiệp làm ăn có hiệu quả mới phát triển, còn các doanh nghiệp yếu kém thì sớm hay muộn cũng sẽ bị đào thải. Theo quy định pháp luật hiện nay nước ta có nhiều loại hình pháp lý doanh nghiệp.Vì vậy, khi tạo lập doanh nghiệp, cần lựa chọn hình thức pháp lý doanh nghiệp. Mỗi loại hình thức pháp lý, doanh nghiệp lại gắn với điều kiện cụ thể về vốn, quy chế hoạt động, trách nhiệm pháp lý, chuyển nhượng sở hữu hay sửu dụng lợi nhuận Mỗi doanh nghiệp lại có mục tiêu, khả năng kinh doanh, khả năng mở rộng khác nhau. Vì vậy, việc lựa chọn hình thức pháp lý thích hợp là rất cần thiết, và mỗi người cần tính toán và cân nhắc cẩn thận khi tham gia kinh doanh. 4.2.3. Các nhân tố ảnh hưởng tới việc lựa chọn hình thức pháp lý 4.2.3.1. Khả năng lãnh đạo  Quy định pháp luật về chịu trách nhiệm về vốn và tài sản.  Quy định pháp luật về tổ chức bộ máy quản trị, mỗi loại hình khác nhau lại có quy định khác nhau về quyền sở hữu và sử dụng vốn, quyền lãnh đạo và quyền quản trị.  Hình thức pháp lý cũng liên quan gián tiếp đến quy mô hoạt động doanh nghiệp. Vì thế, khi lựa chọn hình thức pháp lý phải chú ý đến khả năng lãnh đạo. Người có khả năng lãnh đạo tốt sẽ lựa chọn hình thức pháp lý phù hợp cho phép doanh nghiệp có thể mở rộng quy mô. 4.2.3.2. Khả năng mở rộng và phát triển Hình thức pháp lý không chỉ liên quan đến quy mô mà còn liên quan đến khả năng huy động vốn để mở rộng và phát triển kinh doanh. 4.2.3.3. Các vấn đề khác  Quy định về thuế quan.  Quy định về sử dụng lợi nhuận.  Quy định về quyền thừa kế tài sản. FDI sáu tháng đầu năm giai đoạn 2008 – 2012 (tỉ USD) Bài 4: Tạo lập doanh nghiệp NEU_MAN413_Bai4_v1.0013105226 41 4.2.4. Xây dựng triết lý kinh doanh Triết lý kinh doanh thể hiện quan điểm chủ đạo của người sáng lập về sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Nội dung:  Xác định sứ mệnh của doanh nghiệp: o Tại sao doanh nghiệp tồn tại? o Doanh nghiệp sẽ hoạt động kinh doanh ở lĩnh vực nào? o Doanh nghiệp sẽ đi về đâu?  Xác định mục tiêu của doanh nghiệp: o Thường là các mục tiêu định tính. o Liên quan đến lợi ích của người sáng lập, người sở hữu, người quản trị và người lao động.  Các giá trị mà doanh nghiệp cần đạt: Là thái độ của doanh nghiệp với người sở hữu, nhà quản trị, người lao động, khách hàng, và các đối tượng khác.  Doanh nghiệp có nghĩa vụ thực hiện một cách triệt để. Vai trò: Như chiếc kim chỉ nam hướng doanh nghiệp, các bộ phận, cá nhân hành động. Yêu cầu: Khi xây dựng triết lý kinh doanh cần đảm bảo tính cô đọng, khái quát cao. 4.3. Các lựa chọn chủ yếu khi thiết kế hệ thống sản xuất 4.3.1. Khái niệm và các yêu cầu chủ yếu Khái niệm: Hệ thống sản xuất của doanh nghiệp là tổng hợp các bộ phận sản xuất và phục vụ sản xuất, sự phân bố về không gian và mối quan hệ sản xuất – kỹ thuật giữa chúng với nhau. Chính là cơ sở vật chất – kỹ thuật của doanh nghiệp, là cơ sở để tổ chức quá trình sản xuất và tổ chức bộ máy quản trị doanh nghiệp. Thực chất: Xác định hệ thống sản xuất của doanh nghiệp chính là xác định.  Các bộ phận sản xuất, phục vụ sản xuất.  Tỷ trọng của mỗi bộ phận.  Mối liên hệ sản xuất giữa chúng.  Sự bố trí cụ thể các bộ phận đó trong một không gian nhất định. Các yêu cầu cơ bản:  Đảm bảo tính chuyên môn hóa cao nhất có thể:  Theo quan điểm truyền thống: chuyên môn hóa cao nhất: tuyệt đối hóa ưu điểm của chuyên môn hóa.  Theo quan điểm hiện đại: chuyên môn hóa ngoài ưu điểm, lại dẫn đến chia cắt quá trình.  Đảm bảo tính linh hoạt cần thiết. Bài 4: Tạo lập doanh nghiệp 42 NEU_MAN413_Bai4_v1.0013105226 Chú ý: o Tính linh hoạt và chuyên môn hóa là hai phạm trù mâu thuẫn nhau. o Giải quyết mâu thuẫn này tùy thuộc vào chức năng, nhiệm vụ, quy mô của từng doanh nghiệp.  Đảm bảo tính cân đối cần thiết ngay từ khâu thiết kế: o Cân đối giữa nhiệm vụ sản xuất với các nguồn lực đầu vào. o Cân đối giữa bộ phận sản xuất và phục vụ sản xuất. o Cân đối giữa sản xuất chính, sản xuất phụ và sản xuất phù trợ. o Cân đối giữa các bộ phận cấu thành của sản xuất chính, sản xuất phụ và sản xuất phù trợ.  Phải tạo điều kiện gắn trực tiếp hoạt động quản trị và hoạt động sản xuất: o Phải tính toán, bố trí các bộ phận sản xuất phù trợ với công nghệ chế tạo trong một giới hạn không gian cần thiết. o Tạo điều kiện cho các hoạt động quản trị diễn ra thuận lợi nhất. o Đảm bảo sự quan sát, kiểm tra trực tiếp và thường xuyên hoạt động của dây chuyền sản xuất. 4.3.2. Một số lựa chọn cần thiết 4.3.2.1. Lựa chọn địa điểm Khái quát  Khái niệm: Lựa chọn địa điểm chính là việc xác định nơi đặt doanh nghiệp cũng như từng bộ phận của nó.  Tầm quan trọng: o Là giải pháp rất quan trọng tạo ra lợi thế cạnh tranh và nâng cao hiệu quả của hoạt động sản xuất – kinh doanh nhờ thoả mãn tốt hơn, rẻ hơn các sản phẩm, dịch vụ mà không phải đầu tư thêm. o Lựa chọn địa điểm hợp lý tạo điều kiện giúp doanh nghiệp tiếp xúc trực tiếp với khách hàng, nâng cao khả năng thu hút khách hàng, thâm nhập và chiếm lĩnh thị trường mới, thúc đẩy sản xuất – kinh doanh phát triển, tăng doanh thu và lợi nhuận. o Là một biện pháp quan trọng để giảm giá thành sản phẩm. o Lựa chọn địa điểm hợp lý còn tạo ra một trong những nguồn lực mũi nhọn của doanh nghiệp. o Ảnh hưởng trực tiếp tới công tác tổ chức hoạt động, sản xuất – kinh doanh của doanh nghiệp sau này. o Đóng vai trò cực kỳ quan trọng, ảnh hưởng trong suốt quá trình hoạt động của doanh nghiệp mà nếu sai thì khó sửa chữa được hoặc nếu sửa chữa sẽ rất tốn kém. Các nhân tố ảnh hưởng đến lựa chọn địa điểm  Thị trường tiêu thụ o Thị trường tiêu thụ trở thành một nhân tố quan trọng nhất tác động quyết định đến địa điểm doanh nghiệp. Bài 4: Tạo lập doanh nghiệp NEU_MAN413_Bai4_v1.0013105226 43 o Các doanh nghiệp thường coi việc bố trí gần nơi tiêu thụ là một bộ phận trong chiến lược cạnh tranh của mình, đặc biệt là các doanh nghiệp dịch vụ. o Để xác định địa điểm đặt doanh nghiệp cần thu thập phân tích và xử lý thông tin về thị trường. Các thông tin cơ bản gồm có:  Dung lượng thị trường;  Cơ cấu và tính chất của nhu cầu;  Xu hướng phát triển của thị trường;  Tính chât và tình hình cạnh tranh;  Đặc điểm sản phẩm và loại hình kinh doanh.  Nguồn nguyên liệu o Nguyên liệu có ảnh hưởng lớn đến quyết định định vị doanh nghiệp. o Khi quyết định phân bố doanh nghiệp, cần phân tích các yếu tố sau:  Chủng loại, số lượng và quy mô nguồn nguyên liệu;  Chất lượng và đặc điểm của nguyên liệu sử dụng trong quá trình sản xuất – kinh doanh;  Chi phí vận chuyển nguyên liệu.  Nhân tố lao động o Thông thường, doanh nghiệp đặt ở đâu thì sử dụng nguồn lao động ở đó là chủ yếu. o Các đặc điểm cần xem xét:  Số lượng lao động;  Trình độ chuyên môn, tay nghề;  Chi phí lao động;  Thái độ lao động  Cơ sở hạ tầng kinh tế o Hiện nay, đây được coi là nhân tố hết sức quan trọng khi lựa chọn địa điểm cho doanh nghiệp. o Hai nhân tố quan trọng nhất của cơ sở hạ tầng kinh tế là hệ thống GTVT và thông tin liên lạc:  Khi đánh giá nhân tố GTVT cần chú ý các điểm như: Các loại hình GTVT sẵn có, trình độ, đặc điểm phát triển hiện tại và tương