Học phần Nguyên lý kế toán - Chương 1: Tổng quan về kế toán

1.1. Định nghĩa kế toán 1.1. Định nghĩa kế toán Kế toán là công việc tính toán, ghi chép bằng con số biểu hiện giá trị tiền tệ tất cả các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong các đơn vị. Theo Luật kế toán 2003, điêu 4 “Kế toán là việc thu thập, xử lý, kiểm tra, phân tích và cung cấp thông tin kinh tế, tài chính dưới hình thức giá trị, hiện vật và thời gian lao động”. Kế toán là một nghệ thuật ghi chép, phân loại, tóm lượt một cách có ý nghĩa tiền bạc qua các khoản thương vụ và các sự kiện mà qua đó phần nào thể hiện được tính chất tài chính, Kế toán là một môn khoa học về ghi nhận có hệ thống những diễn tiến hoạt động liên quan đến tài chính của một tổ chức kinh doanh.

pdf13 trang | Chia sẻ: hadohap | Lượt xem: 429 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem nội dung tài liệu Học phần Nguyên lý kế toán - Chương 1: Tổng quan về kế toán, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
05-Jul-19 1 Chng 1 TNG QUAN V K TOÁN Khoa KTKT – B môn K toán Mc tiêu Sau khi hc xong chng 1 ngi hc có kh n ng:  Hi u c nh ngha v k toán, i tng c a k toán  Nh n th c c quá trình hình thành và phát tri n k toán.  Gi i thích c cách th c phân lo i k toán  Phân bit c Tài s n và Ngun vn c a mt n v k toán  Hi u c các nguyên tc, phng pháp k toán  Nh n th c c môi trng pháp lý c a k toán 2 Ni dung 1.1 nh ngha k toán 1.2 Vai trò và ch c n ng ca k toán 1.3 Quá trình hình thành và phát tri n ca k toán 1.4 i tng ca k toán 1.5 Phân loi k toán 1.6 Các phng pháp k toán 1.7 Các nguyên tc và yêu cu ca k toán 1.8 Môi trng pháp lý 3 4  Lut k toán  Chun mc k toán Vit Nam  Thông t s 200/2014/TT-BTC Hng d n ch k toán doanh nghip  Nguy n Th Loan (Ch biên, 2018), Giáo trình Nguyên lý k toán: Lý Thuyt - Bài tp - Bài gii, Nhà xut bn Lao ng.  Võ Vn Nh (Ch biên, 2016), Giáo trình Nguyên lý k toán, Nhà xut bn Kinh t Tp. HCM. Tài liu tham kh o 05-Jul-19 2 1.1. nh ngha k toán                                          ! " #$ %!  !  %$ & !' '              !( )*  % '& !)   5 + Lut k toán 2003, iu 4 “                    ')!,!        - 1.1. nh ngha k toán 6 1.2. Vai trò và ch c n ng ca k toán 1.2.1. Vai trò ca k toán K toán là công c qu n lý, giám sát cht ch, có hiu qu mi hot ng kinh t, tài chính, cung cp thông tin y  , trung thc, kp thi, công khai, minh b ch, áp ng yêu cu t ch c, qu n lý iu hành c a c quan nhà nc, doanh nghip, t ch c và cá nhân. 7     Các hot ng kinh doanh Ngi s dng thông tin Ph n ánh Ghi chép D liu X lý Phân lo i, sp xp Thông tin Báo cáo, truyn tin H THNG K TOÁN               8 05-Jul-19 3 Ngi s dng thông tin -ánh giá kt qu -Ra quyt nh kinh t -iu hành HKD -ánh giá tình hình hot ng SXKD. -Quyt nh u t , cho vay -T ng hp s liu - ra chính sách, lu t l NHÀ QU!N TR" NG#$I CÓ L%I ÍCHTR&C TIP NG#$I CÓ L%I ÍCH GIÁN TIP     9 1.3 Quá trình hình thành và phát tri n ca k toán K toán ã xut hin trong ho t ng thng m i cách ây hàng ngàn nm di nhng hình th c gi n n. Qua thi gian, ho t ng k toán phát tri n thành các qui tc mang tính 'c l ca m(i quc gia. K toán trên th gii chia thành 2 trng phái chính gm nhóm các nc Anglo-Saxon (Anh, M)..) và nhóm châu Âu lc a (Pháp,  c..) và mi nhóm có nhng c trng k toán riêng do có s khác bit v môi trng kinh doanh, pháp lý, chính tr, vn hóa. 1.3.1. Trên th gi'i 10 1.3 Quá trình hình thành và phát tri n ca k toán Sang th k 20,  gi m kho ng cách khác bit gia các quc gia, CMKT quc t (IAS) c hình thành vi các qui nh và nh*ng nguyên tc  hòa hp k toán quc t. Trong xu hng toàn cu hóa kinh t, nhu cu thông tin òi hi mang tính chu n tc nh!m giúp so sánh c  áp ng yêu cu th trng vn quc t. Vi yêu cu này, k toán ã có s chuy n hng t" hòa hp sang hi t b!ng vic xây dng IFRS cht lng cao mang tính toàn cu. 1.3.1. Trên th gi'i 11 1.3 Quá trình hình thành và phát tri n ca k toán H THNG IAS/ IFRS ANGLO - SAXON (Anh – M)) CHÂU ÂU L+C "A (Pháp –  c) Xu hng hi t# k toán quc t 1.3.1. Trên th gi'i 12 05-Jul-19 4 !"#"$"%&'%( ) %% 1.3 Quá trình hình thành và phát tri n ca k toán Là mt quc gia thuc a c a Pháp trong gn mt trm nm, Vit Nam chu nh h,ng ca Pháp trên nhiu phng din trong ó có k toán. Sau nm 1954, Vit Nam b chia ôi và $ hai min, k toán có nhng s phát tri n khác nhau. - Min Bc chu nh h$ng nhiu c a h thng k toán Trung Quc vi các ch  k toán quy nh cách th c ghi chép các nghip v#. T" nm 1970, B Tài chính bt u i mi k toán theo hng h thng thng nht c a Liên Xô (c%) vi H thng tài kho n k toán thng nht nm 1970 và mt lo t các quy nh v ch  báo cáo k toán, ch  ghi chép ban u - T i min Nam, trong giai o n 1954 - 1975, h thng k toán Pháp theo Tng ho ch  v&n c các doanh nghip s' d#ng.13 !"#"$"%&'%( ) %% 1.3 Quá trình hình thành và phát tri n ca k toán Sau ngày thng nht t nc nm 1975, h thng k toán thng nht 1970 c tip t#c s' d#ng trong c nc cho n khi Vit Nam tin hành i mi. Trong xu hng chuy n i nn kinh t t" k ho ch hóa t(p trung sang nn kinh t th trng, Nhà nc ã có nhiu thay i trong chính sách k toán nh!m nâng cao tính pháp lý trong qu n lý kinh t nh ban hành Pháp lnh k toán thng kê (1988). Trong thi gian này, ây là vn b n pháp lý cao nht v k toán và thng kê c a Vit Nam. 14 !"#"$"%&'%( ) %% 1.3 Quá trình hình thành và phát tri n ca k toán H thng k toán u tiên th hin hng c i cách này c áp d#ng nm 1990 nhng ch) d"ng l i $ vic hng d&n ghi chép trên tài kho n. Quá trình thc hin chính sách a phng hóa v ngo i giao và kinh t, B Tài chính ã ban hành Quyt nh 1141 TC/Q/CKT n m 1995 v vic ban hành h thng Ch  k toán doanh nghip c áp d#ng cho tt c các doanh nghip thuc m*i lnh vc, m*i thành phn kinh t. +ây c coi là Ch  k toán y  và hoàn ch)nh so vi nhng ln trc. 15 !"#"$"%&'%( ) %% 1.3 Quá trình hình thành và phát tri n ca k toán Cùng vi xu hng phát tri n trong khu vc và quc t c s tr giúp c a EU, Vit Nam bt u tri n khai nghiên c u và so n th o các chu n mc k toán Vit Nam t" nm 1999. Trong gn 7 nm sau ó, cho n n m 2006, Vit Nam ã ban hành c 26 chu-n m.c k toán Vit Nam trên nn t ng các chu n mc k toán quc t c a Hi ng chu n mc k toán quc t (IASB). 16 05-Jul-19 5 !"#"$"%&'%( ) %% 1.3 Quá trình hình thành và phát tri n ca k toán Trên c s$ ni dung các chu n mc k toán Vit Nam, B Tài chính ã ban hành Ch  k toán cho các doanh nghip SXKD theo Quyt nh 15/2006 và cho các doanh nghip nh và v"a theo Quyt nh 48/2006. Hin nay, B Tài chính ã ban hành Thông t 200/2014 TT-BTC v Ch  k toán cho các doanh nghip SXKD, áp dng cho n m tài chính bt u ho/c sau ngày 1/1/2015. 17 +i tng chung c a k toán là quá trình hot ng ca mt t ch c. Quá trình ho t ng c a mt t ch c th hin qua s. hình thành và v n ng ca tài s n  * +    ,  , -   ,  .  / ,   0   1  -0  2  ,    3  " 1.4. i tng ca k toán 18 ) /  TSKt cu tài s n ! 4 %, % 5%  $ 4 %, %2 %  ! )+% %   $ (% %,+% 3 1.4. i tng ca k toán 19 1.4.1 Kt cu tài s n (Tài s n) TÀI S!N: - Là ngun lc kinh t - Do n v ki m soát - Có kh nng mang l i li ích kinh t trong tng lai - +c hình thành t" giao dch trong quá kh (VAS 01 – chun mc chung) TÀI S,N = V-N = TÀI NGUYÊN KINH T. 20 05-Jul-19 6 TÀI S!N Tài s n ngn hn Tài s n dài hn 1.4.1 Kt cu tài s n (Tài s n) 21 TÀI S!N Tài s n ngn hn Tài s n dài hn -Tin -Kho n tng ng tin -u t tài chính ngn hn -Ph i thu khách hàng ngn hn -Ph i thu khác -Nguyên v t liu -Công c, dng c -Chi phí SXKD d, dang -Thành ph-m -Hàng hóa 1.4.1 Kt cu tài s n (Tài s n) 22 TÀI S!N Tài s n ngn hn Tài s n dài hn -TSC h*u hình -TSC vô hình -TSC thuê tài chính -u t tài chính dài hn -Ph i thu dài hn -Ký qu), ký cc dài hn 1.4.1 Kt cu tài s n (Tài s n) 23 TÀI S!N Tài s n ngn hn Tài s n dài hn -Tin -Các kho n tng ng tin -+u t tài chính ngn h n -Ph i thu khách hàng ngn h n -Ph i thu khác -Nguyên v(t liu -Công c#, d#ng c# -Chi phí SXKD d$ dang -Thành ph m -Hàng hóa -Tài s n c nh hu hình -Tài s n c nh vô hình -Tài s n c nh thuê tài chính -+u t tài chính dài h n -Ph i thu dài h n -Ký qu/, ký cc dài h n 1.4.1 Kt cu tài s n (Tài s n) 24 05-Jul-19 7 1.4.2. Ngun hình thành tài s n (Ngun vn) NGU0N VN N% PH!I TR! NGU0N VN CSH Là ngha v hin ti c a DN phát sinh t" các giao dch và s kin ã qua DN ph i thanh toán t" các ngun lc c a mình. Là giá tr vn c a DN +c tính b!ng s chênh lch gi*a giá tr Tài s n c a doanh nghip tr" (-) N ph i tr (VAS 01 – Chun mc chung) 25 1.4.2 Ngun hình thành tài s n (Ngun vn) NGU0N VN N% PH!I TR! NGU0N VN CSH N Ngn Hn N Dài Hn 26 1.4.2. Ngun hình thành tài s n (Ngun vn) NGU0N VN N% PH!I TR! NGU0N VN CSH N Ngn Hn N Dài Hn -Vay và n ngn h n -Ph i tr NB -Thu ph i np -Vay dài h n -N dài h n -Ph i tr , ph i np dài h n khác 27 1.4.2 Ngun hình thành tài s n (Ngun vn) NGU0N VN N% PH!I TR! NGU0N VN CSH -Vn CSH -Các kho n chênh lch -Ngu1n kinh phí và các qu) 28 05-Jul-19 8 1.4.2 Ngun hình thành tài s n (Ngun vn) NGU0N VN N% PH!I TR! NGU0N VN CSH N Ngn Hn N Dài Hn -Vay và n ngn h n -Ph i tr NB -Thu ph i np -Vay dài h n -N dài h n -Ph i tr , ph i np dài h n khác -Vn CSH -Các kho n chênh lch -Ngu1n kinh phí và các qu) 29 30 B!NG CÂN I K TOÁN TÀI SN NGUN VN A. Tài sn ngn hn I. Tin và các khon tng ng tin II. Các khon u t tài chính ngn hn III. Các khon phi thu IV. Hàng t n kho V. Tài sn ngn hn khác A. N phi tr I. N ngn hn II. N dài hn B. Tài sn dài hn I. Các khon phi thu dài hn II. Tài sn c  nh III. B t ng sn u t IV. Các khon u t tài chính dài hn V. Tài sn dài hn khác B. Vn ch s hu I. V n ch s hu II. Ngu n kinh phí và các qu Tng c ng tài sn Tng c ng ngun vn 1.4.3 Mi quan h gia tài s n và ngun vn • Tài s n = Ngun vn • Ngun vn=N ph i tr +Vn CSH • Tài s n=N ph i tr +Vn CSH • Vn CSH= Tài s n-N ph i tr Ví d v lp bng cân  i k toán 31 Ví d#: L(p b ng cân i k toán (gi n n) c a công ty BCA 31/12/N và tính X 1. Ph i tr CNV: 800 2. Hàng hóa: 500 3. Vay dài h n: 2100 4. Ngun vn KD: 7000 5. Thành ph m: 3200 6. Ph i thu KH: 1500 7. Vay ngn h n: 1800 8. Tin g'i NH: 2000 9. Thu ph i np NN: 550 10. Tài s n c nh: 7300 11. Tin mt: 800 12. Ph i tr ng.bán: 900 13. Công c# d#ng c#: 200 14. Li nhu(n cha phân phi: X +vt: triu ng 32 05-Jul-19 9 1.5. Phân loi k toán 1.5.1. Phân loi theo hot ng - K toán ho t ng s n xut kinh doanh - K toán công 1.5.2. Phân loi theo lnh v.c - K toán tài chính - K toán qu n tr - Ki m toán - H thng thông tin k toán 33 !"6"%7   +     8 +% %  %  8 +% % %   8 +% %  % % %  8 +% %  %,% 8 +% %  %  8 +% % % +% % 8 +% %  % %  8 +% % % 34 !"9"%7   5 và yêu      !" ) 5 2                                                                   ! "# #    $$     # #   . !"9"!"%7   5         35 $"%) 5   -    "# #        %                 &$   '     !       " #       (     $     # % & )  # # %  $&# #      *   #      + &# #   !"9"%7   5 và yêu      !"9"!"%7   5    36 05-Jul-19 10 #" ) 5   )        #! ,#              #        ' #  # ' #( #%  -##   #        #    & ,#   -+   # -% # +* #  +! !"9"%7   5 và yêu      !"9"!"%7   5    37 :"%) 5   + .  )  '    ;      2   /         +  . -   2   - / '! !  ) $  '" )  ' " ! 0  ' !  %)"  !"9"%7   5 và yêu      !"9"!"%7   5    38 <" ) 5   .  / '  ! )  ( ! 2             =" +!    - ' ! (,   / 2 ! !"&  $        !"9"%7   5 và yêu      !"9"!"%7   5    39 6"%) 5   4           5  -     -   +        -      5  5" ) 5   -  > ? @8      2        . + ?@;  -     +     ,          !"9"%7   5 và yêu      !"9"!"%7   5    40 05-Jul-19 11 6"%) 5   ?@;  -     +       +       ?2@A       B-+     C    5  5   =  -+ +        -+     C      =   ,   !"9"%7   5 và yêu      !"9"!"%7   5    41 9" ) 5   +  !    " !     0 '1   &     &2/+/   ! %"  !  !) 2/+/ +' "    '  0   !    & +' "   ! 1 1  ! ) !  ' !"9"%7   5 và yêu      !"9"!"%7   5    42 !"%7    (           #     "   ' # " )      #   $         '   " #   *    '!#      & !"9"%7   5 và yêu      !"9"$"%7  yêu     43 $"%;% +  ( +  +  + + ++ +  + #+++  + +" + +!+ + + + ' + +  + $ +! + ++ + ',& !"9"%7   5 và yêu      !"9"$"%7  yêu     44 05-Jul-19 12 #"%4 % %- %- D         ,  . -    -+      -  -   ,  !"9"%7   5 và yêu      !"9"$"%7  yêu     45 :"%;  %.  (          #     "           "!-     "! "  & !"9"%7   5 và yêu      !"9"$"%7  yêu     46 <"%7 ,%,  -+ (              '   *     *  .     /     '%  "   $ & 0'     $ % #  # '%  '          #*  "    /                 *               *     & !"9"%7   5 và yêu      !"9"$"%7  yêu     47 6"%7% % %-+ (         '%  "  '  "    /   # ''   *,     #* & 1 #*  #      "    *       /    #  '  "% & 0          '  "    /   #  # '%  '        !"9"%7   5 và yêu      !"9"$"%7  yêu     48 05-Jul-19 13 !"E"%D +    F %%   H        Ch k toán * %-% %   Tính pháp lý c a k toán có th sp xp theo trình t. t" Lu t k toán, H thng chu-n m.c k toán, Ch  k toán và o  c ngh nghip. 49 50 Câu hi và bài t(p chng 1, Nguy0n Th Loan (Ch biên, 2018), Giáo trình Nguyên lý k toán: Lý Thuyt - Bài tp - Bài gii, Nhà xut b n Lao ng. Bài t p
Tài liệu liên quan