Kế toán, kiểm toán - Chương 5: Kế toán Nợ phải trả

19/10/2016 1 TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ TP. HCM, KHOA KẾ TOÁN- KIỂM TOÁN Chương 5 Kế toán Nợ phải trả 1 2016 • Sau khi học xong chương này, người học có thể: – Giải thích được những yêu cầu cơ bản của chuẩn mực kế toán liên quan đến nợ phải trả; – Nhận diện và vận dụng các tài khoản kế toán thích hợp trong xử lý các giao dịch liên quan đến nợ phải trả; – Nhận diện chứng từ kế toán sử dụng khi kế toán nợ phải trả; – Đọc hiểu và giải thích được các thông tin liên quan đến nợ phải trả được trình bày trên BCTC. Mục tiêu 2 Các văn bản pháp quy liên quan Những khái niệm và nguyên tắc cơ bản Ứng dụng trên hệ thống tài khoản kế toán Chứng từ sử dụng Đọc hiểu và giải thích thông tin được trình bày trên Báo cáo tài chính Nội dung 3 • Chuẩn mực – VAS 01 - Chuẩn mực chung – VAS 18 – Dự phòng, tài sản và nợ tiềm tàng – VAS 21 – Trình bày BCTC • Chế độ kế toán – Thông tư 200/1014/TT-BTC 4 Các văn bản pháp lý liên quan 19/10/2016 2  Nợ phải trả: Là nghĩa vụ hiện tại của doanh nghiệp phát sinh từ các giao dịch và sự kiện đã qua mà doanh nghiệp phải thanh toán từ các nguồn lực của mình  Nợ phải trả được ghi nhận trong Bảng cân đối kế toán khi có đủ điều kiện: • Chắc chắn là doanh nghiệp sẽ phải dùng một lượng tiền chi ra để trang trải cho những nghĩa vụ hiện tại mà doanh nghiệp phải thanh toán, và • Khoản nợ phải trả đó phải xác định được một cách đáng tin cậy. 5 Định nghĩa & Điều kiện ghi nhận Sự kiện & giao dịch đã xảy ra Nghĩa vụ hiện tại Phải thanh toán bằng nguồn lực Số tiền xác định đáng tin cậy 6 Định nghĩa & Điều kiện ghi nhận (tiếp) Ví dụ 1: Phải trả người bán Nhận hàng hóa, dịch vụ Thời điểm lập báo cáo Phải trả khi đến hạn thanh toán Số tiền xác định trên hóa đơn Bị kiện nếu không thanh toán, bị phạt nếu trả trễ 7 Sử dụng lao động Thời điểm lập báo cáo Phải trả khi đến hạn thanh toán Số tiền xác định theo tính toán Bị kiện nếu không thanh toán, bị phạt nếu trả trễ Ví dụ 2: Phải trả người lao động 8 19/10/2016 3 • Nợ phải trả phải phát sinh từ sự kiện/giao dịch đã phát sinh trong quá khứ. • Điều kiện này ngăn chặn ghi nhận các khoản phải trả chưa phải là nghĩa vụ hiện tại. Sự kiện đã xảy ra 9 • Công ty A bán hàng có bảo hành 2 năm. Số tiền bảo hành ước tính năm sau phải trả gồm: – 120 triệu bảo hành cho sản phẩm bán năm nay – 60 triệu bảo hành cho sản phẩm bán năm sau. • Công ty A sẽ ghi nhận khoản dự phòng phải trả cho chi phí bảo hành trên BCTC cuối năm nay là bao nhiêu? 10 Ví dụ 3 Nghĩa vụ hiện tại • Theo VAS 18, có hai dạng nghĩa vụ: – Nghĩa vụ pháp lý (legal obligation) là nghĩa vụ phát sinh từ một hợp đồng hoặc một văn bản pháp luật hiện hành. – Nghĩa vụ liên đới (constructive obligation) là nghĩa vụ phát sinh từ các hoạt động của một doanh nghiệp khi thông qua các chính sách do họ đã ban hành hoặc hồ sơ, tài liệu hiện tại có liên quan chứng minh cho các đối tác khác biết rằng doanh nghiệp sẽ chấp nhận và thực hiện những nghĩa vụ cụ thể. 11 Ví dụ 4 • Công ty ABC có chính sách đài thọ vé cho cán bộ du lịch nước ngoài hàng năm nếu có thâm niên từ 5 năm trở lên. Đây là chính sách nội bộ đã thực hiện nhiều năm qua, mặc dù không thể hiện trên hợp đồng lao động. • Kiểm toán viên yêu cầu doanh nghiệp ước tính số tiền và ghi nhận như một khoản phải trả. Đúng hay sai? 12 19/10/2016 4 • Số tiền của khoản phải trả phải có khả năng xác định một cách đáng tin cậy Xác định một cách đáng tin cậy Khó xác định được Gần đúng Chính xác Xác định một cách đáng tin cậy 13 Dưới 50% 50% - 90% Trên 90% • Doanh nghiệp chắc chắn phải dùng một lượng tiền để chi trả Chắc chắnCó thểKhả năng xảy ra thấp Chắc chắn xảy ra 14 Ví dụ 5 • S là 1 quốc gia nổi tiếng về các đạo luật nghiêm khắc liên quan đến môi trường. Công ty X vi phạm luật liên quan đến môi trường và đang bị cơ quan môi trường xem xét hình phạt. • Kết thúc niên độ, chưa có quyết định chính thức nhưng theo luật của S, số tiền công ty X bị phạt có thể ước tính là 20.000 USD. 15 • Nợ phải trả được phản ảnh theo giá gốc • Nợ phải trả dài hạn có thể phải sử dụng phương pháp chiết khấu dòng tiền để quy về giá trị hiện tại. • Các khoản nợ phải trả bằng ngoại tệ phải đánh giá lại cuối kỳ theo tỷ giá giao dịch thực tế Đánh giá nợ phải trả 16 19/10/2016 5 • Nợ ngắn hạn là các khoản nợ phải trả thỏa mãn một trong hai điều kiện: – Được thanh toán trong một chu kỳ kinh doanh bình thường của doanh nghiệp; hoặc – Được thanh toán trong vòng không quá 12 tháng tới kể từ thời điểm báo cáo. • Nợ dài hạn là nợ không thỏa mãn điều kiện của nợ ngắn hạn Phân biệt ngắn hạn - dài hạn 17 • Phải trả người bán: gồm các khoản phải trả mang tính chất thương mại phát sinh từ giao dịch mua hàng hóa, dịch vụ, tài sản • Phải trả nội bộ: các khoản phải trả giữa đơn vị cấp trên và đơn vị cấp dưới trực thuộc không có tư cách pháp nhân hạch toán phụ thuộc; • Phải trả khác: các khoản phải trả không có tính thương mại, không liên quan đến giao dịch mua, bán, cung cấp hàng hóa dịch vụ: Phân loại nợ phải trả 18 • Phải trả cho người bán • Thuế và các khoản phải nộp ngân sách • Phải trả người lao động • Các khoản đi vay • Chi phí phải trả • Quỹ khen thưởng phúc lợi • Quỹ phát triển khoa học, công nghệ • Phải trả, phải nộp khác 19 Ứng dụng vào hệ thống tài khoản 20 Phải trả cho người bán • Tài khoản sử dụng • Nguyên tắc kế toán • Sơ đồ kế toán các nghiệp vụ kinh tế cơ bản 19/10/2016 6 Tài khoản sử dụng Nợ TK 331 Có • Số tiền đã trả /Số tiền ứng trước cho người bán • Số tiền người bán chấp nhận giảm giá/ Chiết khấu thanhtoán/ CK thương mại • Giá trị vật tư/hàng hóa trả lại người bán • Số tiền phải trả cho người bán vật tư, hàng hóa, dịch vụ, Dư Nợ: • Số tiền đã ứng trước • Số tiền đã trả > số tiền phải trả cho người bán Dư Có: Số tiền còn phải trả cho người bán 21 Nguyên tắc phản ánh • Nợ phải trả cho người bán cần được hạch toán chi tiết cho từng đối tượng phải trả. • Không phản ánh vào tài khoản này các nghiệp vụ mua vật tư, hàng hóa dịch vụ trả tiền ngay • Những vật tư hàng hóa, dịch vụ đã nhận, nhập kho nhưng đến cuối tháng vẫn chưa có hóa đơn thì sử dụng giá tạm tính để ghi sổ và phải điều chỉnh về giá thực tế khi nhận được hóa đơn hoặc thông báo chính thức của người bán. • Khi hạch toán chi tiết các khoản này, kế toán phải hạch toán các khoản chiết khấu thanh toán, chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán của người bán, người cung cấp ngoài hóa đơn mua hàng. 22 Chiết khấu thanh toán được hưởng Giảm giá, hàng mua trả lại, chiết khấu TM Thanh toán, ứng trước tiền cho người bán Mua chịu vật tư, hàng hóa, chi phí Mua chịu TSCĐ TK 331 TK 152/156/ 241/621/627... TK 133 TK 211/ 213 TK 111, 112, 141, 341 TK 133 TK 152/156, 211, 621... TK 515 Phải trả cho người bán Khoản nợ không tìm được chủ nợ TK 711 23 Ví dụ 6 1. Mua hàng hóa chưa trả tiền cho người bán H, trị giá mua chưa có thuế GTGT 10% là 75 triệu đồng. 2. Ứng trước tiền mua nguyên vật liệu phục vụ sản xuất sản phẩm cho người bán M là 30 triệu đồng. 3. Thanh toán toàn bộ tiền hàng cho người bán H ở nghiệp vụ 1 bằng tiền gửi ngân hàng sau khi trừ khoản chiết khấu thanh toán được hưởng là 2% 4. Nhập kho nguyên vật liệu mua từ người bán M, trị giá đã có thuế GTGT 10% là 35.200.000đ. Phần chênh lệch giữa tiền hàng và tiền ứng trước 30 triệu đồng được thanh toán bằng tiền gửi ngân hàng. Yêu cầu: Định khoản kế toán các nghiệp vụ kinh tế phát sinh? 24 19/10/2016 7 25 Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước • Tài khoản sử dụng • Nguyên tắc phản ánh • Sơ đồ kế toán Nợ TK 333 Có • Thuế GTGT đã được khấu trừ trong kỳ; • Thuế, phí, lệ phí và các khoản đã nộp vào NSNN • Thuế được giảm trừ vào số thuế phải nộp • Thuế GTGT của hàng bán ra bị trả lại, bị giảm giá • Thuế GTGT đầu ra và số thuế GTGT hàng nhập khẩu phải nộp • Thuế, phí, lệ phí và các khoản phải nộp vào NSNN Dư Nợ: Các khoản đã nộp lớn hơn các khoản phải nộp cho NN Dư Có: Số thuế, phí, lệ phí và các khoản khác còn phải nộp vào NSNN Tài khoản sử dụng 26 Các tài khoản chi tiết • Tài khoản TK 3331 có 2 tài khoản cấp 3: – Tài khoản 33311 – Thuế GTGT đầu ra – Tài khoản 33312 – Thuế GTGT hàng nhập khẩu • Tài khoản 3332 - Thuế tiêu thụ đặc biệt • Tài khoản 3333 – Thuế xuất, nhập khẩu • Tài khoản 3334 – Thuế thu nhập doanh nghiệp • Tài khoản 3335 – Thuế thu nhập cá nhân • Tài khoản 3336 - Thuế tài nguyên • Tài khoản 3337 – Thuế nhà đất, tiền thuê đất • Tài khoản 3338 – Thuế BV môi trường và các loại thuế khác – Chi tiết TK 33381 và TK 33382 • Tài khoản 3339 – Phí, lệ phí và các khoản phải nộp khác27 Nguyên tắc kế toán • Doanh nghiệp chủ động tính và xác định số thuế, phí, lệ phí và các khoản phải nộp cho Nhà nước theo Luật định và kịp thời phản ánh vào sổ kế toán số thuế phải nộp. • Các khoản thuế gián thu như thuế GTGT (kể cả theo phương pháp khấu trừ hay phương pháp trực tiếp), thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất khẩu, thuế bảo vệ môi trường và các loại thuế gián thu khác về bản chất là khoản thu hộ bên thứ ba. Vì vậy các khoản thuế gián thu được loại trừ ra khỏi số liệu về doanh thu gộp trên Báo cáo tài chính hoặc các báo cáo khác. 28 19/10/2016 8 29 Khi mua Thuế NK, TTĐB được tính vào giá gốc của tài sản Khi bán Tách riêng số thuế xuất khẩu, TTĐB phải nộp ra khỏi doanh thu bán hàng, cung cấp dịch vụ. Trường Trường hợp không tách ngay được tại thời điểm ghi nhận doanh thu thì được ghi nhận doanh thu bao gồm cả thuế XK, TTĐB nhưng định kỳ phải ghi giảm doanh thu đối với số thuế xuất khẩu phải nộp. Nguyên tắc kế toán 30 Hoàn thuế, giảm thuế XNK, TTĐB, GTGT Xuất khẩu Ghi nhận vào thu nhập khác. Hàng hóa, dịch vụ nhập khẩu Giảm giá vốn hàng bán (nếu xuất hàng để bán) Giảm giá trị hàng hóa (nếu xuất trả lại do vay, mượn) TSCĐ nhập khẩu Giảm chi phí khác (nếu bán TSCĐ) Giảm nguyên giá TSCĐ (nếu xuất trả lại) Hàng hóa, dịch vụ đã bán Tăng thu nhập khác Nguyên tắc kế toán TK 3331 TK 111/ 112 131TK 133 TK 511/515/711 Doanh thu và thu nhập khác phát sinh Thuế GTGT đầu vào đượckhấu trừ Thuế GTGT của HBBTL, GGHB,CKTM TK 521 TK 111/112/ 131 TK 111/ 112 Nộp thuế Thuế giá trị gia tăng Thuế GTGT của hàng nhập khẩu sẽ trình bày trong phần thuế nhập khẩu 31 Thuế xuất khẩu TK 3333 TK 511 TK 111/112 TK 111/ 112/131 Định kỳ tính thuế XK phải nộp Doanh thu bán hàng Nộp thuế Trường hợp không tách và ghi nhận riêng số thuê XK phải nộp Trường hợp tách và ghi nhận riêng số thuê XK phải nộp TK 511 TK 111/ 112/131 TK 3333 Thuế XK phải nộp Doanh thu bán hàng Tổng giá TT 32 19/10/2016 9 Có tình hình tại doanh nghiệp Q trong tháng 10.20x1 như sau: 1. Bán hàng chưa thu tiền, giá bán 200 triệu đồng (chưa có thuế GTGT 10%) 2. Xuất khẩu lô hàng trị giá 2.000USD, tỷ giá 20.000đ/USD. Thuế suất thuế xuất khẩu là 5%. 3. Khấu trừ thuế GTGT vào cuối tháng, biết thuế GTGT đầu vào được khấu trừ trong tháng là 12 triệu đồng. 4. Trích tiền gởi ngân hàng nộp thuế GTGT và thuế xuất khẩu Yêu cầu: Tính toán và định khoản các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trên. 33 Ví dụ 7 Thuế nhập khẩu TK 3333 TK 152,156, 211, TK 111/112 Thuế NK phải nộpNộp thuế TK 331 Giá mua Thuế GTGT phải nộp TK 3331 TK 133 34 35 STT Tên hàng Xuất xứ SL Đơn giá (USD) Thành tiền (USD) 1 Vải polyester pha len Ấn độ 10.000m 3,5 35.000 2 Sợi polyester pha viscose Japan 14.000kg 0,9 12.600 • Ngày 28/10/20x1, Cty N nhập lô hàng sợi, vải xuất xứ Ấn Độ để tiêu thụ nội điạ như sau: Ví dụ 8 36 • Xác định giá tính thuế và số tiền thuế phải nộp ngân sách, ghi chép vào các tài khoản liên quan, biết: - Thuế suất thuế NK là 4%, thuế GTGT là 10%. DN đã nộp đủ thuế vào ngày 28/12/20x1 - Tỷ giá ngày 28/10/20x1 là 20.100đ/USD. • Lưu ý: Thuế GTGT của hàng nhập khẩu được tính trên giá mua cộng với thuế nhập khẩu Ví dụ 8 (tt) 19/10/2016 10 Thuế tiêu thụ đặc biệt TK 3332 TK 111/ 112 TK 511 TK 111/ 112/131 Nộp thuế Doanh thu hàng XKThuế TTĐB của hàng bán phải nộp 37 TK 511 TK 111/ 112/131 TK 3331 Doanh thu hàng bán trong nước Trường hợp không tách và ghi nhận riêng số thuê TTĐB phải nộp Trường hợp tách và ghi nhận riêng số thuế TTĐB ngay khi ghi nhận doanh thu, tham khảo sơ đồ kế toán thuế XK 38 • Nhà máy thuốc lá A bán lô hàng thuốc lá với giá bán chưa thuế GTGT là 330 triệu chưa thu tiền của khách hàng. Tính thuế TTĐB và thuế GTGT phải nộp và ghi vào các TK liên quan, biết: – Thuế suất thuế TTĐB là 65%. – Thuế suất thuế GTGT là 10%. • Lưu ý: – Giá tính thuế TTĐB cho hàng SX trong nước là giá chưa có thuế TTĐB và thuế GTGT. – Giá tính thuế GTGT là giá bán đã có thuế TTĐB Ví dụ 9 39 • Cty S nhập khẩu lô hàng rựơu của F (Mỹ), hàng cập cảng SG – Cát Lái ngày 12/03/20x0, chưa thanh toán cho nước ngoài như sau: S T T Tên hàng Xuất xứ Số lượng Đơn giá (USD) Thành tiền (USD) 1 Kendall - Jackson wines (24chai/thùng) Mỹ 240 (thùng) 280 67.200 2 Vitiano wines (24chai/thùng) Italy 180 (thùng) 170 30.600 Ví dụ 10 40 • Cho biết hàng loại hàng trên phải chịu các loại thuế sau: –Thuế nhập khẩu với thuế suất 56% –Thuế tiêu thụ đặc biết với thuế suất 45% –Thuế GTGT với thuế suất 10% • Tỷ giá thực tế ngày 12/03/20x0 là 20.400đ/USD Yêu cầu: Xác định số thuế phải nộp và hạch toán vào tài khoản kế toán. • Lưu ý: • Giá tính thuế TTĐB của hàng nhập khẩu là giá mua cộng thuế nhập khẩu • Giá tính thuế GTGT của hàng nhập khẩu chịu thuế TTĐB là giá mua cộng thuế nhập khẩu và thuế TTĐB Ví dụ 10 (tt) 19/10/2016 11 Thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành Cuối năm số tạm nộp > thực tế phải nộp Cuối năm số tạm nộp < thực tế phải nộp Hàng quý Nộp thuế TK 3334 TK 8211 TK 111/112 TK 911 Kết chuyển 41 42  Trong năm, số thuế TNDN tạm nộp là 40 triệu. Cuối năm quyết toán thuế xác định số phải nộp của cả năm là 48 triệu. Viết bút toán phản ảnh số thuế còn phải nộp.  Nếu số thuế quyết toán cuối năm là 34 triệu thì bút toán phản ảnh số thuế nộp dư thế nào? Ví dụ 11 43 • Nội dung • Tài khoản sử dụng • Nguyên tắc phản ánh • Sơ đồ kế toán Các khoản phải trả người lao động • Doanh nghiệp phải trả người lao động: – Tiền lương – Các khoản trợ cấp bảo hiểm xã hội theo quy định – Các khoản tiền thưởng • Doanh nghiệp phải chịu cho người lao động và được tính vào chi phí: – Các khoản tính theo lương bao gồm bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và kinh phí công đoàn (phần doanh nghiệp chịu) • Doanh nghiệp có thể khấu trừ lương của NLĐ – Thuế thu nhập cá nhân – Các khoản tính theo lương bao gồm bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và kinh phí công đoàn (phần NLĐ chiụ) – Các khoản khấu trừ vào lương khác. 44 Nội dung 19/10/2016 12 Tài khoản 334 - Phải trả người lao động Bên Nợ Bên Có • Các khoản khấu trừ lương. • Các khoản tiền lương, tiền công, tiền thưởng... và các khoản khác đã trả cho NLĐ. • Các khoản tiền lương, tiền công, tiền thưởng... và các khoản khác phải trả cho NLĐ Dư Có • Các khoản còn phải trả cho NLĐ cuối kỳ 45 Phải trả người lao động Các khoản phải khấu trừ vào lương/thu nhập của NLĐ Ứng lương, thanh toán lương , thanh toán tiền BHXH cho NLĐ Tiền thưởng phải trả NLĐ từ quỹ KT-PL BHXH phải trả NLĐ TK 334 TK 111/112 TK 138/ 141/ 333 TK 622/627/ 641/642 TK 353 TK 3383 Lương và các khoản mang tính chất lương 46 TK 511 TK 33311 Trả lương, thưởng bằng SP, HH 47 • Định khoản các nghiệp vụ phát sinh trong tháng 10.20x1 như sau: 1. Chi tiền mặt tạm ứng lương cho công nhân viên: 180.000.000đ 2. Tính lương phải trả cho từng bộ phận như sau: – Bộ phận công nhân trực tiếp SX: 200.000.000đ – Bộ phận nhân viên phân xưởng: 20.000.000đ – Bộ phận văn phòng: 50.000.000đ 3. Khoản khấu trừ lương của nhân viên văn phòng gồm: – Thuế thu nhập cá nhân: 4.000.000đ – Tạm ứng thừa: 500.000đ 4. Khoản thưởng quý 3 chi bằng Quỹ khen thưởng 4.000.000đ. Ví dụ 12 48 • Nội dung • Tài khoản sử dụng • Nguyên tắc phản ánh • Sơ đồ kế toán Các khoản trích theo lương 19/10/2016 13 Nội dung • Được xác định trên cơ sở tiền lương: – DN chịu một phần (được tính vào chi phí và khấu trừ thuế TNDN) – Người lao động chịu một phần (trừ vào lương) • Bảo hiểm xã hội sẽ nộp cho cơ quan BHXH và chi trả theo chế độ cho người lao động theo quy định. • Bảo hiểm thất nghiệp sẽ nộp cho cơ quan BHXH • Bảo hiểm y tế sẽ nộp cho cơ quan BHYT • Kinh phí công đoàn sẽ nộp cho Công đoàn và chi một phần tại doanh nghiệp theo quy định. 49 BHXH BHTN BHYT KPCĐ Tổng Tính vào chi phí 18% 1% 3,0% 2% 24,0% Trừ lương NLĐ 8% 1% 1,5% - 10,5% Tổng 26% 2% 4,5% 2% 34,5% 50 Mức tính BHXH, BHTN, BHYT, KPCĐ (Từ 01/01/2014) Tài khoản 338x - Phải trả, phải nộp khác Bên Nợ Bên Có • Trợ cấp BHXH phải chi trả cho CNV. • Kinh phí công đoàn chi tại đơn vị.a • Số BHXH, BHTN, BHYT, KPCĐ đã nộp cho cơ quan quản lý. • Trích BHXH, BHYT, KPCĐ vào chi phí SXKD • Trừ BHXH, BHTN, BHYT vào lương của CNV • Được thanh toán BHXH, được cấp bù KPCĐ nếu có Dư Có • BHXH, BHTN, BHYT, KPCĐ đã trích chưa nộp cho cơ quan quản lý hoặc KPCĐ được để lại chưa chi hết 51 • TK 3382 - Kinh phí công đoàn • TK 3383 - Bảo hiểm xã hội • TK 3384 - Bảo hiểm y tế • TK 3386 - Bảo hiểm thất nghiệp Các tài khoản chi tiết 52 19/10/2016 14 Các khoản trích theo lương (3) TK 338 (2,3,4,6) 622/627/ 641/642 TK 111/112 TK 334 (1) (2) (4) 53 • Sử dụng dữ liệu của bài tập thực hành 13 để tính toán định khoản các nghiệp vụ sau: 1. Trích BHYT, BHXH, KPCĐ, BHTN vào chi phí và khấu trừ lương nhân viên theo tỷ lệ quy định 2. Trợ cấp BHXH phải chi trả trong kỳ là 2.800.000 đồng 3. Nộp BHXH, BHYT, BHTN và KPCĐ cho các tổ chức liên quan. 4. Thanh toán lương, thưởng cho người lao động bằng tiền gửi ngân hàng. 54 Ví dụ 13 55 • Tài khoản sử dụng • Nguyên tắc phản ánh • Sơ đồ kế toán Các khoản đi vay Tài khoản 341- Vay và nợ thuê tài chính Chi tiết 341(1): Các khoản đi vay Bên Nợ Bên Có Số tiền đã trả về các khoản vay Số tiền vay Dư Có Số tiền còn nợ về các khoản vay chưa trả 56 19/10/2016 15 • Doanh nghiệp phải theo dõi chi tiết kỳ hạn phải trả của các khoản vay – Các khoản có thời gian trả nợ hơn 12 tháng kể từ thời điểm lập Báo cáo tài chính, kế toán trình bày là vay dài hạn. – Các khoản đến hạn trả trong vòng 12 tháng tiếp theo kể từ thời điểm lập Báo cáo tài chính, kế toán trình bày là vay ngắn hạn để có kế hoạch chi trả. • Các chi phí đi vay liên quan trực tiếp đến khoản vay (ngoài lãi vay phải trả), như chi phí thẩm định, kiểm toán, lập hồ sơ vay vốn... được hạch toán vào chi phí tài chính (trừ trường hợp được vốn hóa). • Doanh nghiệp hạch toán chi tiết và theo dõi từng đối tượng cho vay, cho nợ, từng khế ước vay nợ và từng loại tài sản vay nợ. 57 Nguyên tắc kế toán Các khoản đi vay Trả nợ vay bằng tiền Vay trả nợ, thanh toán chi phí Vay bằng tiền Vay mua vật tư, hàng hoá, dịch vụ TK 341(1) TK 111, 112 TK 111, 112 TK 152,156, 621, 627, 641... TK 133 TK 331, 641, 642, 58 Ví dụ 14 • DN Y ký hợp đồng vay vốn ngắn hạn với ngân hàng Eximbank, hạn mức được duyệt 20 tỷ đồng. – Giải ngân đợt 1: Trả lương cho NLĐ tháng 1.20x5 là 1,2 tỷ đồng (5.2.20x5) – Giải ngân đợt 2: Nộp thuế GTGT tháng 1.2015 là 400 triệu đồng (20.2.20x5) – Giải ngân đợt 3: Thanh toán nợ phải trả mua nguyên vật liệu tháng trước 880 triệu đồng (ngày 23.2.20x5) • Các lần giải ngân đều thực hiện chuyển khoản trực tiếp không về tài khoản của DN Y. • Ngày 28.2.20x5, trích trước chi phí lãi vay phát sinh trong tháng 2.20x5 với lãi suất 14%/tháng. 59 60 • Tài khoản sử dụng • Nguyên tắc phản ánh • Sơ đồ kế toán Chi phí phải trả 19/10/2016 16 Tài khoản 335- Chi phí phải trả Bên Nợ Bên Có • Các khoản chi trả thực tế phát sinh được tính vào chi phí phải trả • Số chênh lệch về chi phí phải trả &