Sau khi nghiên cứu xong chương này sinh viên
có thể:
Hiểu khái niệm doanh thu, chi phí
Hiểu được các nguyên tắc điều kiện, phương
pháp hạch toán của doanh thu, chi phí
Hiểu được các nguyên tắc điều kiện, phương
pháp hạch toán của các khoản làm giảm doanh
thu
Phân biệt được các loại doanh thu, chi phí
8 trang |
Chia sẻ: thuychi11 | Lượt xem: 625 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem nội dung tài liệu Kế toán, kiểm toán - Chương 6: Kế toán doanh thu và chi phí kinh doanh, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
CHƯƠNG 6
KẾ TOÁN DOANH THU VÀ CHI PHÍ KINH DOANH
NguyenQuocNhat-nguyenquocnhat@iuh.edu.vn 1
CHƯƠNG 6
KẾ TOÁN DOANH THU VÀ
CHI PHÍ KINH DOANH
GV: ThS.Nguyễn Quốc Nhất
1
Sau khi nghiên cứu xong chương này sinh viên
có thể:
Hiểu khái niệm doanh thu, chi phí
Hiểu được các nguyên tắc điều kiện, phương
pháp hạch toán của doanh thu, chi phí
Hiểu được các nguyên tắc điều kiện, phương
pháp hạch toán của các khoản làm giảm doanh
thu
Phân biệt được các loại doanh thu, chi phí
Mục tiêu chương 6:
2
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Quốc hội, Luật kế toán, 2003
2. Thông tư 200/2014/TT-BTC
3. Chuẩn mực kế toán số 01 “Chuẩn mực chung”
4. Chuẩn mực kế toán số 02; 14
5. Thông tư : 89/2002/TT-BTC ngày 09/10/2002
(Hướng dẫn quyết định 149/2001/QĐ-BTC).
Nội dung chương
6.1. Những vấn đề chung về doanh thu và chi phí
6.2.Kế toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch
vụ
6.3.Kế toán doanh thu hoạt động tài chính
6.4 .Kế toán chi phí tài chính
6.5.Kế toán Giá vốn hàng bán
6.6. Kế toán chi phí bán hàng
6.7.Kế toán chi phí quản lý doanh nghiệp
4
5
Doanh thu
Doanh thu là tổng giá trị các lợi ích kinh tế
doanh nghiệp thu được trong kỳ kế toán, phát
sinh từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh thông
thường của doanh nghiệp góp phần làm tăng
vốn chủ sở hữu.
6
DOANH THU BÁN HÀNG VÀ CC DỊCH VỤ
Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ: Doanh
thu bán thành phẩm, hàng hóa và cung cấp dịch
vụ ra bên ngoài doanh nghiệp.
Doanh thu bán hàng nội bộ: Doanh thu bán hàng
và cung cấp dịch vụ trong nội bộ giữa các đơn vị
cùng một công ty, tổng công ty, bán cho công
nhân viên, tiêu dùng nội bộ.
CHƯƠNG 6
KẾ TOÁN DOANH THU VÀ CHI PHÍ KINH DOANH
NguyenQuocNhat-nguyenquocnhat@iuh.edu.vn 2
7
DOANH THU HOẠT ĐỘNG TÀI CHÍNH
Doanh thu hoạt động tài chính: Doanh thu phát
sinh từ hoạt động đầu tư vốn ngoài lĩnh vực hoạt
động chính của doanh nghiệp.
Hoạt động tài chính được coi là hoạt động
thường xuyên của doanh nghiệp
Tiền lãi cho vay vốn
Chiết khấu thanh toán được hưởng
Cổ tức và lợi nhuận được chia
Chênh lệch lãi tỷ giá hối đoái
Chênh lệch giá khi bán chứng khoán
8
CHI PHÍ HOẠT ĐỘNG TÀI CHÍNH
Chi phí tài chính: Bao gồm:
Tiền lãi đi vay vốn (Chi phí đi vay)
Chi phí phát sinh khi cho vay vốn
Chiết khấu thanh toán cho hưởng
Chi phí đầu tư tài chính (góp vốn liên doanh)
Chênh lệch lỗ tỷ giá hối đoái
Chênh lệch giá, chi phí phát sinh khi bán
chứng khoán
Dự phòng giảm giá đầu tư chứng khoán
9
Giá vốn hàng bán
Giá vốn của hàng hóa, thành phẩm, dịch vụ đã
được khách hàng chấp nhận thanh toán hoặc đã
thanh toán bằng tiền.
10
Chi phí bán hàng và QLDN
Chi phí liên quan đến hoạt động tiêu thụ thành
phẩm, hàng hóa, dịch vụ và chi phí liên quan đến
hoạt động quản lý chung toàn doanh nghiệp:
Chi phí nhân viên
Chi phí vật liệu
Chi phí công cụ dụng cụ, đồ dùng
Chi phí khấu hao TSCĐ
Chi phí về thuế, phí, lệ phí
Chi phí dịch vụ mua ngoài: điện, nước, điện
thoại,
Chi phí khác bằng tiền phục vụ cho bán hàng và
quản lý
11
Nguyên tắc hạch toán
Doanh thu và chi phí được ghi nhận theo
nguyên tắc phù hợp.
Thoả mãn các điều kiện ghi nhận doanh thu
Trao đổi tương tự không tạo ra doanh thu
Theo dõi riêng doanh thu hoạt động bán hàng,
cung cấp dịch vụ và doanh thu hoạt động tài
chính
Theo dõi riêng chiết khấu thương mại, giảm giá
hàng bán, hàng bán bị trả lại. Cuối kỳ, kết
chuyển các khoản giảm doanh thu để xác định
doanh thu thuần.
12
Điều kiện ghi nhận doanh thu bán hàng
Doanh nghieäp ñaõ chuyeån giao phaàn lôùn ruûi
ro vaø lôïi ích gaén lieàn vôùi quyeàn sôû höõu
saûn phaåm hoaëc haøng hoaù cho ngöôøi
mua;
Doanh nghieäp khoâng coøn naém giöõ quyeàn
quaûn lyù haøng hoaù nhö ngöôøi sôû höõu
haøng hoaù hoaëc quyeàn kieåm soaùt haøng
hoaù;
Doanh thu ñöôïc xaùc ñònh töông ñoái chaéc
chaén;
Doanh nghieäp ñaõ thu ñöôïc hoaëc seõ thu
ñöôïc lôïi ích kinh teá töø giao dòch baùn
haøng;
Xaùc ñònh ñöôïc chi phí lieân quan ñeán giao dòch
baùn haøng.
5 ñieàu
kieän
CHƯƠNG 6
KẾ TOÁN DOANH THU VÀ CHI PHÍ KINH DOANH
NguyenQuocNhat-nguyenquocnhat@iuh.edu.vn 3
13
Doanh thu cung cấp dịch vụ
Doanh thu ñöôïc xaùc ñònh töông ñoái
chaéc chaén;
Coù khaû naêng thu ñöôïc lôïi ích kinh teá töø
giao dòch cung caáp dòch vuï ñoù;
Xaùc ñònh ñöôïc phaàn coâng vieäc ñaõ hoaøn
thaønh vaøo ngaøy laäp Baûng Caân ñoái keá
toaùn;
Xaùc ñònh ñöôïc chi phí phaùt sinh cho
giao dòch vaø chi phí ñeå hoaøn thaønh
giao dòch cung caáp dòch vuï ñoù.
4 ñieàu
kieän
14
KẾ TOÁN DOANH THU BÁN HÀNG VÀ
CUNG CẤP DỊCH VỤ
NỘI DUNG CHI TIẾT
15
Chứng từ
Hoá đơn GTGT
Hoá đơn bán hàng thông thường
Hóa đơn bán lẻ
Bảng kê hàng hóa gửi bán
Đơn đặt hàng, hợp đồng kinh tế
16
Tài khoản sử dụng
Tài khoản 511- Doanh thu bán hàng và cung cấp
dịch vụ
TK 5111: Doanh thu bán hàng hóa
TK 5112: Doanh thu bán thành phẩm
TK 5113: Doanh thu cung cấp dịch vụ
TK 5114: Doanh thu trợ cấp, trợ giá
TK 5117: Doanh thu kinh doanh bất động sản
đầu tư
17
Sơ đồ hạch toán chung
511 111, 112, 131333
531
532
521
911
33311
Thueá TTÑB, thueá xuaát khaåu
phaûi noäp
Doanh thu baùn haøng, dòch vuï
Keát chuyeån giaù trò haøng ñaõ
baùn bò khaùch haøng traû laïi
Doanh thu baèng ngoaïi teä
(TGGD)
Keát chuyeån chieát khaáu thöông maïi
Keát chuyeån doanh thu thuaàn
Ñoái vôùi saûn phaåm,
haøng hoaù, dòch vuï chòu thueá
GTGT theo PP khaáu tröø vaø cô sôû
saûn xuaát, kinh doanh noäp thueá
GTGT theo PP khaáu tröø thì doanh
thu baùn ñöôïc phaûn aùnh theo giaù
baùn chöa coù thueá GTGT
Keát chuyeån giaûm giaù haøng
baùn do keùm maát phaåm chaát
PP Khấu trừ
18
Sơ đồ hạch toán chung
911 511 521, 531, 532112, 131
111, 112 33311
Doanh thu baùn haøng
chòu thueá GTGT tröïc
tieáp (1)
Thueá GTGT phaûi noäp
theo PP tröïc tieáp (2)
Doanh thu baùn
haøng bò traû laïi,
bò giaûm giaù,
chieát khaáu
thöông maïi
Keát chuyeån doanh thu baùn haøng bò traû laïi, bò
(3) giaûm giaù, keát chuyeån chieát khaáu thöông
maïi
Noäp thueá GTGT
PP trực tiếp
(4)
(5)
CHƯƠNG 6
KẾ TOÁN DOANH THU VÀ CHI PHÍ KINH DOANH
NguyenQuocNhat-nguyenquocnhat@iuh.edu.vn 4
19
Sơ đồ hạch toán cụ thể
Bán hàng qua đại lý
TK 511
TK 3331
TK 111,112,131
DT theo giaù
chöa thueá
GTGT
Thueá GTGT
Toång giaù thanh
toaùn TK 641
TK 133
TK 111,112,..
Hoa hoàng vaø
caùc chi phí
lquan khaùc
155, 156
Giá xuất kho Giá xuất kho đã bán
157 632
20
Sơ đồ hạch toán cụ thể
Bán hàng trả góp
TK 632TK 15*
Giaù xuaát kho cuûa TP, HH
TK 3331
TK 131
DT theo giaù chöa
thueá GTGT, giaù
traû 1 laàn
Thueá GTGT
Toång giaù thanh
toaùn
TK 3387
Laõi baùn traû goùp Phaân boå Laõi
baùn traû goùp
TK 111,112
Thu tieàn
baùn haøng
traû goùp
TK 511
TK 515
21
Sơ đồ hạch toán cụ thể
Trao đổi không tương tự
TK 632TK 15*
Giaù xuaát kho cuûa HH
TK 511
TK 3331
TK 131/331
DT theo giaù
chöa thueá
GTGT
Thueá GTGT
Toång phaûi thu
TK 152, 153
TK 133
GT haøng
mang veà
Thueá
GTGT
ñaàu vaøo
Toång
phaûi
traû
TK 111,112TK 111,112
Thu theâmTraû theâm
22
Sơ đồ hạch toán cụ thể
Cho thuê TS trả trước nhiều năm
TK 3387
TK 3331
TK 111,112TK 511
Tiền thu
chưa có thuế
GTGT
Thuế GTGT
Tổng thu
Doanh thu
phân bổ
1 kỳ
23
Sơ đồ hạch toán cụ thể
Bán bất động sản đầu tư
TK 5117
TK 3331
TK 111,112, 131
TK 3387
Giá bán 1
lần chưa
thuế GTGT
Thuế
GTGT
Tổng thanh
toán
Tổng lãi
trả góp
TK 515
Lãi trả góp
1 kỳ
TK 111, 112, 331. TK 632
TK 214
TK 217
NG
HMLK
GTCL
CP bán BĐS
24
Doanh thu bán hàng nội bộ
Bán trong nội bộ công ty, tổng công ty
Bán cho công nhân viên
Trả lương công nhân viên
Sử dụng nội bộ: chuyển thành TSCĐ, khuyến
mãi, quảng cáo, biếu tặng,
CHƯƠNG 6
KẾ TOÁN DOANH THU VÀ CHI PHÍ KINH DOANH
NguyenQuocNhat-nguyenquocnhat@iuh.edu.vn 5
25
Bán trong nội bộ công ty, tổng công ty
TK 632TK 15*
Giaù xuaát kho cuûa TP, HH
TK 3331
TK 111,112, 1368
Giaù baùn noäi boä
chöa thueá
GTGT
Thueá GTGT
Toång giaù thanh
toaùn
TK 511
26
Bán, trả lương cho CNV bằng sản phẩm
TK 632TK 15*
Giaù xuaát kho cuûa TP, HH
TK 3331
TK 334
Giaù baùn noäi boä
chöa thueá
GTGT
Thueá GTGT
Toång giaù thanh
toaùn
TK 511
27
Sử dụng nội bộ
TK 211, 627, 641,
Giá Xuất kho
TK 15*
28
KẾ TOÁN CÁC KHOẢN GIẢM DOANH THU
1. Chiết khấu thương mại
2. Giảm giá hàng bán
3. Hàng bán bị trả lại
4. Thuế xuất khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt
5. Thuế GTGT (phương pháp trực tiếp)
6. Thuế môi trường
29
Chiết khấu thương mại
TK 5211TK 111,112, 131
TK 3331
TK 511
Chieáu khaáu thöông maïi phaùt sinh Keát chuyeån
cuoái kyø
Thuế GTGT
giảm tương ứng
Doanh thu phát sinh khi bán hàng
30
Giảm giá hàng bán
TK 5212TK 111,112, 131
TK 3331
TK 511
Thuế GTGT
giảm tương ứng
Doanh thu phát sinh khi bán hàng
Giảm giá hàng bán phát sinh Kết chuyển cuối kỳ
CHƯƠNG 6
KẾ TOÁN DOANH THU VÀ CHI PHÍ KINH DOANH
NguyenQuocNhat-nguyenquocnhat@iuh.edu.vn 6
31
Hàng bán bị trả lại
TK 5213TK 111,112, 131
TK 3331
TK 511
Thuế GTGT
giảm tương ứng
Doanh thu phát sinh khi bán hàng
Hàng bán bị trả lại phát sinh Kết chuyển cuối kỳ
TK 15*TK 632
Giaù voán haøng bò traû laïi
Xem ví dụ trang 307
32
KẾ TOÁN DOANH THU
HOẠT ĐỘNG TÀI CHÍNH
1. Lãi mua bán chứng khoán
2. Cổ tức và lợi nhuận được chia
3. Chênh lệch lãi tỷ giá
4. Lãi cho vay, lãi tiền gửi
5. Chiết khấu thanh toán, bán hàng trả góp
33
Sơ đồ hạch toán chung
515
911
111, 112,131
Thu laõi tieàn göûi, laõi tieàn cho vay
Thu laõi coå phieáu, traùi phieáu
Cuoái kyø keát chuyeån
doanh thu hoaït
ñoäng taøi chính
Nhaän chieát khaáu thanh toaùn
Keát chuyeån doanh thu dòch vuï
nhieàu kyø, laõi traû goùp,
3387
TK 12*, 22*
Chuyển nhượng khoản đầu tư
15*, 21*, 33*
Chênh lệch tỷ giá khi mua hàng,
thanh toán nợ,..
Chênh lệch tỷ giá chưa thực hiện
413
34
KẾ TOÁN CHI PHÍ TÀI CHÍNH
1. Lỗ mua bán chứng khoán, chi phí đầu tư chứng
khoán
2. Lãi đi vay, đi thuê tài chính
3. Chênh lệch lỗ tỷ giá
4. Dự phòng giảm giá đầu tư ngắn hạn và dài hạn
5. Chiết khấu thanh toán cho khách hàng hưởng
6. Lãi mua trả góp,
35
413 635 129, 229
12*, 22*
111, 112
911
Xöû lyù soá cheânh leäch tyû
giaù vaøo chi phí taøi
chính
Hoaøn nhaäp soá
cheânh leäch döï
phoøng giaûm giaù
ñaàu tö ngaén
haïn, daøi haïn
Lỗ chuyển nhượng khoản đầu tư
Tiền thu
được
Kết chuyển XĐKQ
Sơ đồ hạch toán chung
Chi phí
chuyển
nhượng
36
Sơ đồ hạch toán chung
229 635
111, 112,156, 331,
131
111, 112
Laäp döï phoøng giaûm giaù
ñaàu tö ngaén haïn, daøi haïn
Chieát khaáu thanh toaùn cho ngöôøi mua
Lãi vay phải trả, đã trả
lãi thuê tài chính
Cheânh leäch TGHÑ
CHƯƠNG 6
KẾ TOÁN DOANH THU VÀ CHI PHÍ KINH DOANH
NguyenQuocNhat-nguyenquocnhat@iuh.edu.vn 7
37
Kế toán giá vốn hàng bán
Phương pháp kê khai thường xuyên
Bên Nợ TK 632
Giá vốn của hàng hóa tiêu thụ được
Hao hụt mất mát hàng tồn kho sau khi trừ đi bồi
thường
Chi phí xây dựng, tự chế TSCĐ không được duyệt
khi quyết toán
Dự phòng giảm giá hàng tồn kho
Bên Có TK 632
Giá vốn của hàng bán bị trả lại
Kết chuyển giá vốn hàng bán để xác định kết quả
Không có số dư
38
Sơ đồ hạch toán
TK 632TK 154, 155
Thành phẩm bán trực tiếp
TK 157
Hàng gửi bán đã tiêu thụ
TK 627
CP SX chung cố định vượt
mức bình thường
TK 15*, 138
Hao hụt mất mát hàng tồn
kho
TK 241, 154
Chi phí XD, SX TSCĐ
không được duyệt
TK 2294
Dự phòng GG HTK lập bổ
sung
TK 155, 156
TK 2294
TK 911
Hàng bán bị trả lại
Hoàn nhập dự phòng
Kết chuyển XĐKQ
39
Kế toán giá vốn hàng bán
Phương pháp kiểm kê định kỳ
Bên Nợ TK 632
Giá trị thành phẩm tồn đầu kỳ kết chuyển sang
Giá trị thành phẩm hoàn thành trong kỳ
Giá vốn của hàng hóa bán trong kỳ
Chi phí xây dựng, tự chế TSCĐ không được duyệt khi quyết toán
Dự phòng giảm giá hàng tồn kho
Bên Có TK 632
Giá trị thành phẩm tồn cuối kỳ, còn gửi bán cuối kỳ kết chuyển sang
TK 155, 157
Giá vốn của hàng bán bị trả lại
Kết chuyển giá vốn hàng bán để xác định kết quả
Không có số dư
40
Sơ đồ hạch toán
TK 632TK 155, 157
KC thành phẩm, thành phẩm
gửi bán đầu kỳ
TK 631
Thành phẩm hoàn thành trong
kỳ
TK 611
Cuối kỳ xác định giá trị hàng
hóa tiêu thụ trong kỳ
TK 241, 154
Chi phí XD, SX TSCĐ
không được duyệt
TK 2294
Dự phòng GG HTK lập bổ
sung (Cuối kỳ)
TK 155, 157
TK 2294
TK 911
Tp tồn kho và Tp
gửi bán cuối kỳ
Hoàn nhập dự phòng
Kết chuyển XĐKQ
41
CP bán hàng và CP QL DN
Bao gồm:
Chi phí nhân viên
Chi phí vật liệu
Chi phí công cụ đồ dùng
Chi phí khấu hao TSCĐ
Chi phí thuê, phí và lệ phí (chỉ có ở
CPQLDN)
Chi phi bảo hàng (Chỉ có ở CP Bán hàng)
Chi phí dịch vụ mua ngoài
Chi phí khác bằng tiền 42
TK 641, 642TK 334, 338
Lương và các khoản trích theo
lương
TK 152
Vật liệu xuất kho
TK 153, 242
Công cụ xuất kho, phân bổ chi phí
trả trước
TK 214
Khấu hao TSCĐ
TK 111, 112,331
CP dịch vụ mua ngoài, khác bằng
tiền
TK Liên quan
TK 352
TK 911
Giảm CPBH, CPQL
Hoàn nhập CP bảo
hành còn thừa
Kết chuyển XĐKQ
TK 333, 352
Thuế, phí, lệ phí, trích trước chi phí
bảo hành sản phẩm
TK 15*
Thành phẩm, hàng hóa
sử dụng nội bộ
CP bán hàng và CP QL DN
CHƯƠNG 6
KẾ TOÁN DOANH THU VÀ CHI PHÍ KINH DOANH
NguyenQuocNhat-nguyenquocnhat@iuh.edu.vn 8
Trình bày trên báo cáo tài chính
43
44
Stt Chỉ tiêu Mã Thuyếtminh
(1) (2) (3) (4)
1 Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ 01 VI.25
2 Các khoản giảm trừ doanh thu 02
3 Doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ (10 = 01 - 02) 10
4 Giá vốn hàng bán 11 VI.27
5 Lợi nhuận gộp về bán hàng và cung cấp dịch Vụ(20 = 10 - 11) 20
6 Doanh thu hoạt động tài chính 21 VI.26
7 Chi phí tài chính 22 VI.28
- Trong đó: Chi phí lãi vay 23
8 Chi phí bán hàng 24
9 Chi phí quản lý doanh nghiệp 25
10 Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh(30 = 20 + (21 - 22) - (24 + 25)) 30
11 Thu nhập khác 31
12 Chi phí khác 32
13 Lợi nhuận khác (40 = 31 - 32) 40
14 Tổng lợi nhuận kế toán trước thuế (50 = 30 + 40) 50
15 Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành 51 VI.30
16 Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại 52 VI.30
17 Lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp(60 = 50 - 51 - 52) 60
18 Lãi cơ bản trên cổ phiếu 70
CHÚC CẢ LỚP THÀNH CÔNG