Kế toán tài chính - Chương 3: Phương pháp kiểm toán
3.1 Phương pháp tiếp cận kiểm toán 3.2 Phương pháp kiểm toán cơ bản Phương pháp khoa học chung Phương pháp thử nghiệm kiểm soát Phương pháp thử nghiệm cơ bản Bài đọc thêm: KỸ THUẬT LẤY MẪU KIỂM TOÁN
Bạn đang xem nội dung tài liệu Kế toán tài chính - Chương 3: Phương pháp kiểm toán, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Kiem toan 1 P- 1 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP KIỂM TOÁN
GV: Ths. Nguyễn Quốc Nhất
CHƯƠNG 3
PHƯƠNG PHÁP KIỂM TOÁN
2
Mục tiêu chương
Vận dụng các phương pháp trong kiểm toán
Bieát ñöôïc phöông phaùp choïn maãu trong kieåm toaùn
Bieát ñöôïc caùc phöông phaùp kieåm toaùn
Hieåu ñöôïc trình töï kieåm tra HTKSNB
3
NỘI DUNG CHƯƠNG
3.1 Phương pháp tiếp cận kiểm toán
3.2 Phương pháp kiểm toán cơ bản
Phương pháp khoa học chung
Phương pháp thử nghiệm kiểm soát
Phương pháp thử nghiệm cơ bản
Bài đọc thêm: KỸ THUẬT LẤY MẪU KIỂM TOÁN
4
Tiếp cận
kiểm
toán
Dựa trên
Bảng CĐKT
Dựa trên hệ
thống
Dựa trên
tích rủi ro
tài chính
Dựa trên rủi
ro kinh
doanh
chiến lược
3.1 Phương pháp tiếp cận kiểm
toán
5
3.1.1 Tiếp cận kiểm toán theo
Bảng Cân đối kế toán
Tiếp cận kiểm toán theo Bảng cân đối kế toán là
Kiểm toán các khoản mục tài sản và các khoản nợ
phải trả:
không chú trọng đến các khoản mục trên Báo cáo
kết quả hoạt động kinh doanh
Trong thời kỳ này việc lập kế hoạch kiểm toán
không được chú trọng và rất ít sử dụng các thủ tục
phân tích.
Phương pháp tiếp cận này cũng chưa chú trọng đến
việc đánh giá và kiểm tra hệ thống kiểm soát nội bộ
6
3.1.2 Tiếp cận kiểm toán dựa trên
hệ thống
Với phương pháp tiếp cận này kiểm toán viên phải
tăng cường việc kiểm tra các thủ tục kiểm soát
trong các chu trình nghiệp vụ
Các bảng câu hỏi kiểm soát về kiểm soát nội bộ
chuẩn được thiết kế cho từng chu trình
Kiem toan 1 P- 2 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP KIỂM TOÁN
7
Các chu trình này có thể là:
Chu trình bán hàng - phải thu - thu tiền
Chu trình mua hàng - phải trả - trả tiền,
Chu trình hàng tồn kho - giá thành - giá vốn;
Chu trình tiền lương và phải trả người lao động;
Chu trình tài sản cố định và xây dựng cơ bản;
các Chu trình khác()
3.1.2 Tiếp cận kiểm toán dựa trên
hệ thống
8
3.1.3 Tiếp cận kiểm toán theo
phân tích rủi ro tài chính
Phải lập kế hoạch một cách có hệ thống nên đòi hỏi
kiểm toán viên phải có những hiểu biết chung về
hoạt động kinh doanh của khách hàng
Đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ dưới góc độ
kinh doanh
Thủ tục phân tích được áp dụng trong mọi giai đoạn
của cuộc kiểm toán
9
3.1.4 Tiếp cận kiểm toán theo rủi
ro kinh doanh chiến lược
Rủi ro kinh doanh chiến lược
Để áp dụng triết để các tiếp cận này, kiểm toán viên
cần phải:
Hiểu biết về chiến lược kinh doanh của đơn vị được
kiểm toán;
Rủi ro kinh doanh mà đơn vị có thể gặp phải
Rủi ro liên quan đến việc xử lý và ghi chép các
nghiệp vụ;
Khả năng của đơn vị trong việc đối phó hay kiểm
soát những thay đổi trong môi trường kinh doanh.
10
Các bước thực hiện:
Bước 1: Đánh gía rủi ro kinh doanh chiến lược của
đơn vị được kiểm toán;
Bước 2: Đánh giá rủi ro có các sai lệch trọng yếu
trên báo cáo tài chính của đơn vị được kiểm toán;
Bước 3: Xem xét các nhân tố ảnh hưởng đến rủi ro
tiềm tàng và rủi ro kiểm soát;
Bước 4: Xây dựng mô hình về rủi ro kiểm toán.
3.1.4 Tiếp cận kiểm toán theo rủi
ro kinh doanh chiến lược
11
Rủi ro kinh doanh chiến lược và
mối quan hệ với rủi ro kiểm toán
Rủi ro kinh doanh chiến lược được định nghĩa là
“Là rủi ro phát sinh từ các điều kiện, sự kiện, tình
huống, có thể dẫn đến ảnh hưởng bất lợi tới khả
năng đạt được mục tiêu và thực hiện được chiến
lược kinh doanh của đơn vị”.
Đánh giá của kiểm toán viên về rủi ro kinh doanh
chiến lược là một phần của đánh giá các rủi ro có
sai sót trọng yếu do nhầm lẫn, gian lận hay các
hành vi không tuân thủ gây ra
12
Mối quan hệ giữa rủi ro KD và RR
kiểm toán
Kiem toan 1 P- 3 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP KIỂM TOÁN
13
3.2.1.Phöông phaùp khoa hoïc chung
Phöông phaùp khoa hoïc chung coù theå khaùi quaùt
thaønh caùc böôùc sau:
Choïn ñeà taøi ñieàu tra, nghieân cöùu;
Laäp giaû thuyeát ñeå kieåm tra
Kieåm tra, phaân tích giaû thuyeát baèng caùch thu thaäp
vaø ñaùnh giaù caùc chöùng töø thích hôïp;
14
Chaáp nhaän hay khoâng chaáp nhaän giaû thuyeát treân
cô sôû caùc chöùng cöù.
Laäp theâm vaø kieåm tra theâm caùc giaû thuyeát.
3.2.1 Phöông phaùp khoa hoïc chung
15
Quy trình kieåm toaùn, nhìn chung
ñöôïc tieán haønh theo trình töï nhö sau
B1: Nhaân vieân kieåm toaùn nhaän kieåm tra moät heä
thoáng Baùo caùo taøi chính
B2: Kieåm toaùn vieân ñöa caùc giaû thuyeát caàn kieåm tra;
B3: Kieåm toaùn vieân thöû nghieäm, kieåm tra caùc giaû
thuyeát;
B4: Kieåm toaùn vieân ñöa ra yù kieán ñeå khaúng ñònh hay
phuû nhaän giaû thuyeát;
B5:Kieåm toaùn vieân phaûi ñöa ra yù kieán toång theå veà
baùo caùo taøi chính döïa treân keát quaû kieåm tra nhöõng boä
phaän, nhöõng khoaûn muïc rieâng bieät 16
17
Laø vieäc kieåm tra ñeå thu thaäp baèng chöùng
kieåm toaùn veà söï thieát keá phuø hôïp vaø söï vaän
haønh höõu hieäu cuûa HT keá toaùn vaø HTKSNB
Muïc ñích: Thu thaäp baèng chöùng veà söï
höõu hieäu cuûa HTKSNB Ñaùnh giaù laïi ruûi ro
kieåm soaùt Thu heïp thöû nghieäm cô baûn.
3.2.2.1.Thöû nghieäm kieåm soaùt
18
Bài tập tình huống
Tại 1 doanh nghiệp kinh doanh theo dạng siêu thị Mini,
Doanh nghiệp xây dựng quy trình bán hàng như sau:
1 nhân viên bán hàng kiêm thu ngân (bằng máy quét).
Khi khách hàng chọn hàng tại quày tự chọn sau đó tính tiền tại
quày thu ngân, Nhân viên bán hàng tính tiền thông qua máy tính
tiền( dùng mã vạch trong từng mặt hàng), xuất hóa đơn bán hàng
cho khách hàng
Yêu cầu:
Đánh giá HTKSNB? Theo bạn có tiến hành thử nghiệm
kiểm soát hay không, vì sao?
Đánh giá HTKSNB tại các siêu thị Việt Nam: Big C, Coop
mark?
Kiem toan 1 P- 4 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP KIỂM TOÁN
19
Tuøy thuoäc vaøo vieäc caân ñoái
giöõa chi phí (vieäc thực hieän thöû
nghieäm kieåm soaùt ñeå thu heïp thöû
nghieäm cô baûn) vaø lôïi ích (vieäc
thu heïp thöû nghieäp cô baûn) maø
KTV seõ choïn löïa thöïc hieän hay
khoâng thöïc hieän thöû nghieäm kieåm
soaùt.
20
Quy trình choïn löïa thöïc hieän thöû nghieäm kieåm soaùt
Coù
Coù
Khoâng
Khoâng
Tìm hieåu veà HTKSNB
Ñaùnh giaù sô boä CR
Thieát keá thöû nghieäm cô baûn döï kieán
Coù theå giaûm thaáp
CR trong thöïc teá ?.
Coù caân ñoái giöõa
chi phí vaø lôïi ích ?.
Möùc CR ñöôïc ñaùnh giaù
coù gioáng nhö döï kieán ?.
Thieát keá vaø thöïc hieän thöû nghieäm kieåm soaùt
Treân cô sôû keát quaû cuûa thöû nghieäm kieåm soaùt ñaùnh giaù laïi CR
Thay ñoåi TNCB ñaõ döï kieán
Thöïc hieän thöû nghieäm cô baûn
Coù
Khoâng
21
Caùc phöông phaùp thöû nghieäm kieåm soaùt
Phương pháp cập nhật cho hệ thống1
Thử nghiệm chi tiết đối với kiểm soát2
22
Laø kyõ thuaät ñoøi hoûi vieäc kieåm tra chi tieát
moät loaït caùc nghieäp vuï cuøng loaïi ghi cheùp töø ñaàu
ñeán cuoái ñeå xem xeùt, ñaùnh giaù caùc böôùc kieåm
soaùt aùp duïng trong heä thoáng ñieàu haønh noäi boä
Neáu coù thöïc hieän: HTKSNB toát => CR
Neáu khoâng: HTKSNB yeáu keùm => CR khoâng
ñoåi
Phöông phaùp caäp nhaät cho heä thoáng
23
Laø caùc thöû nghieäm ñöôïc tieán haønh ñeå thu
thaäp baèng chöùng veà söï höõu hieäu veà quy cheá
kieåm soaùt vaø caùc böôùc kieåm soaùt, laøm cô sôû
cho vieäc thieát keá phöông phaùp kieåm toaùn cô
baûn.
Thöû nghieäm chi tieát ñoái vôùi kieåm soaùt
24
Thöû nghieäm chi tieát ñoái vôùi kieåm soaùt
Biện pháp thức hiện
Kiểm soát độc lập và quản lý
Kiểm soát xử lý
Kiểm soát để bảo vệ tài sản
Thực hiện trên cơ sở kiểm tra các mẫu quy chế
kiểm soát nội bộ
PP thu thập bằng chứng: Quan sát, phỏng vấn,
Kiểm tra đối chiếu
Kiem toan 1 P- 5 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP KIỂM TOÁN
25
Laø phöông phaùp ñöôïc thieát keá vaø söû duïng
nhaèm muïc ñích thu thaäp caùc baèng chöùng coù
lieân quan ñeán caùc döõ lieäu do heä thoáng keá
toaùn cuûa ñôn vò ñöôïc kieåm toaùn cung caáp.
Muïc ñích: Ñöôïc söû duïng ñeå phaùt hieän caùc
sai soùt troïng yeáu treân BCTC
3.2.2.2.PP Thöû nghieäm cô baûn
26
Thuû tuïc phaân tích ñaùnh giaù toång quaùt
Phöông phaùp thöû nghieäm chi tieát
Kieåm tra nghieäp vuï
Kieåm tra soá dö
Caùc phöông phaùp kieåm toaùn cô baûn
27
3.2.2.2.1 Thuû tuïc phaân tích ñaùnh giaù
toång quaùt - VSA 520
Khaùi nieäm
Laø vieäc phaân tích caùc soá lieäu, thoâng tin, caùc tyû
suaát quan troïng, qua ñoù tìm ra nhöõng xu höôùng,
bieán ñoäng vaø tìm ra nhöõng moái quan heä coù maâu
thuaãn vôùi caùc thoâng tin lieân quan khaùc hoaëc coù söï
cheânh leäch lôùn so vôùi giaù trò ñaõ döï kieán.
28
Caùc phöông phaùp phaân tích chuû yeáu
Phaân tích xu höôùng (Trend Analysis)
Phaân tích tyû soá (Ratio Analysis)
Phaân tích döï baùo (Expectation Analysis)
Caùc nguoàn döõ lieäu cho phaân tích
Soá lieäu kyø naøy - kyø tröôùc
Soá lieäu thöïc teá - keá hoaïch
Soá lieäu ñôn vò - Bình quaân ngaønh
Soá lieäu taøi chính - Phi taøi chính
Kyõ thuaät vaø nguoàn döõ lieäu
29
Phaân tích xu höôùng
Bieåu ñoà bieán ñoäng doanh thu qua caùc thaùng naêm
2009, so vôùi 2010. Nhaän xeùt?
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
500
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Naêm 2009
Naêm 2010
30
Phân tích xu hướng (H2)
Bieåu ñoà bieán ñoäng doanh thu qua caùc thaùng
naêm 2009, so vôùi 2010. Nhaän xeùt?
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
500
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Naêm 2009
Naêm 2010
Kiem toan 1 P- 6 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP KIỂM TOÁN
31
Phaân tích tyû soá
Thí duï
• X laø moät coâng ty thöông maïi. Naêm nay, tyû leä laõi
goäp cuûa ñôn vò suït giaûm töø 20% xuoáng coøn 10%.
Döï ñoaùn caùc khaû naêng?
Caùc thuû tuïc kieåm toaùn caàn thieát?
32
Caùc tyû soá quan troïng
Tyû soá nôï
Heä soá thanh toaùn hieän haønh
Soá voøng quay haøng toàn kho
Soá voøng quay nôï phaûi thu
ROS, ROA, ROE
Moái quan heä giöõa caùc tyû soá
33
Trong naêm 2009, chi phí laõi vay phaûi traû theo soå saùch laø
430 trieäu ñoàng. Tình hình dö nô vay nhö sau (tyû ñoàng )
Thaùng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Dö nôï 2 3 4 2 4 4 6 3 4 2 6 8
Laõi suaát 20% naêm.
Haõy xem xeùt söï hôïp lyù cuûa chi phí laõi vay soå saùch.
Dö nôï vay bình quaân : 48 tyû : 12 = 4 tyû
Chi phí laõi vay hôïp lyù : 4 tyû x 20% = 800 trieäu
Keát luaän : Chi phí laõi vay theo soå saùch laø 430
trieäu laø khoâng hôïp lyù, caàn kieåm tra chi tieát ñeå
tìm hieåu nguyeân nhaân.
Phaân tích döï baùo
34
Sau khi phoûng vaán Ban giaùm ñoác, kieåm toaùn
vieân bieát ñôn vò coù moät soá khoaûn vay öu ñaõi vôùi
laõi suaát thaáp laø 8% naêm.
Keát quaû tính toaùn laïi :
Laõi suaát 20% : Dö nôï vay bình quaân 1 tyû, chi phí
laõi vay öôùc tính laø 200 trieäu
Laõi suaát 8 % : Dö nôï vay bình quaân laø 3 tyû, chi
phí laõi vay öôùc tính laø 240 trieäu
Toång chi phí laõi vay öôùc tính laø 440 trieäu
Keát luaän : Chi phí laõi vay 430 trieäu hôïp lyù
Tình huoáng 1
35
Tình huoáng 2
Keát quaû kieåm tra cho thaáy moät soá khoaûn chi phí laõi
vay cuûa Ngaân haøng X chöa ghi cheùp laø 365 trieäu .
Sau khi ñieàu chænh sai soùt naøy, chi phí laõi vay ñaõ
ñieàu chænh:
430 trieäu + 365 trieäu = 795 trieäu thì hôïp lyù.
36
Soá lieäu naêm tröôùc : Saûn phaåm Doanh thu
A
B
Khaùc
20.000
28.000
2.000
Coäng 50.000
Doanh thu theo baùo caùo naêm nay : 63.200
Döõ lieäu töø boä phaän kinh doanh veà tình hình tieâu thuï naêm nay
Saûn phaåm Giaù baùn Saûn löôïng
A
B
Khaùc
Taêng 20%
Giaûm 3%
Taêng töø 1% ñeán 7%
Taêng 10%
Taêng 30%
Taêng töø 10% ñeán 15%
Thuû tuïc phaân tích (thí duï 2)
Yêu cầu: Hãy cho biết tính hợp lý của doanh thu năm nay biết
rằng mức chênh lêch chấp nhận giữa 2 nguồn số liệu là 1,5%
Kiem toan 1 P- 7 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP KIỂM TOÁN
37
Doanh thu öôùc tính naêm nay :
Saûn phaåm A :
Doanh thu naêm tröôùc : 20.000
Taêng leân do saûn löôïng : ( 20.000 x 10% ) 2.000
Taêng leân do giaù baùn : ( 22.000 x 20% ) 4.400
Doanh thu öôùc tính naêm nay : 26.400
Saûn phaåm B :
Doanh thu naêm tröôùc : 28.000
Taêng leân do saûn löôïng :(28.000 x 30%) 8.400
Giaûm do giaù baùn : ( 36.400 x3%) (1.092)
Doanh thu öôùc tính naêm nay : 35.308
Saûn phaåm khaùc :
Doanh thu naêm tröôùc : 2.000
Taêng do saûn löôïng : ( 2.000 x 12,5%) 250
Taêng do giaù baùn : ( 2.250 x 4%) 90
Doanh thu öôùc tính naêm nay : 2.340
Toång doanh thu öôùc tính naêm nay : 64.048
Doanh thu theo baùo caùo naêm nay : 63.200
Cheänh leäch : 848
38
Phaïm vi aùp duïng thuû tuïc phaân
tích
PHAÛI aùp duïng trong giai ñoaïn
laäp keá hoaïch
COÙ THEÅ aùp duïng trong giai
ñoaïn thöïc hieän kieåm toaùn
PHAÛI aùp duïng trong giai ñoaïn
soaùt xeùt toång theå BCTC
39
Phaân tích trong giai ñoaïn laäp keá
hoaïch
Muïc ñích
+ Tìm hieåu tình hình kinh doanh
+ Phaùt hieän nhöõng khu vöïc coù ruûi ro
+ Löu yù veà tính hoaït ñoäng lieân tuïc
40
a. Phaân tích trong giai ñoaïn laäp keá hoaïch
Trình töï
+ Laäp Baûng so saùnh
+ Tính tyû soá
+ Xem xeùt caùc quan heä baát thöôøng
So saùnh vaø ghi nhaän caùc bieán ñoäng tuyeät ñoái lôùn
So saùnh vaø ghi nhaän caùc xu höôùng bieán ñoäng baát
thöôøng
So saùnh vaø ghi nhaän quan heä baát thöôøng giöõa caùc
tyû soá
41
b. Phaân tích giai ñoaïn thöïc hieän
Trong giai ñoaïn naøy, quy trình phaân tích
ñöôïc söû duïng nhö moät thöû nghieäm cô
baûn nhaèm giaûm ruûi ro phaùt hieän.
Caùc yeáu toá
phaûi xem xeùt
Muïc ñích
Ñaëc ñieåm cuûa ñôn vò vaø möùc ñoä chi tieát cuûa
thoâng tin
Khaû naêng saün coù; Ñoä tin caäy; Tính thích
ñaùng cuûa caùc thoâng tin
Nguoàn goác thoâng tin
Khaû naêng so saùnh cuûa thoâng tin
Nhöõng hieåu bieát coù ñöôïc töø cuoäc kieåm toaùn
tröôùc
42
c. Phaân tích giai ñoaïn hoaøn thaønh
kieåm toaùn
Phaân tích ñaùnh giaù toång quaùt vaøo cuoái hoaëc gaàn
cuoái cuoäc kieåm toaùn:
- Seõ cuûng coá cho caùc keát luaän ñaõ hình thaønh trong
khi kieåm tra töøng yeáu toá rieâng bieät cuûa caùc thoâng
tin taøi chính.
- Giuùp kieåm toaùn vieân ñi ñeán moät keát luaän toång
quaùt veà tính hôïp lyù cuûa caùc thoâng tin taøi chính
Kiem toan 1 P- 8 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP KIỂM TOÁN
43
Möùùc tin caäy (Lôïi ích) cuûa thuû tuïc
phaân tích
- Tính troïng yeáu cuûa caùc taøi khoaûn.
- Caùc thuû tuïc kieåm toaùn khaùc coù cuøng
muïc tieâu kieåm toaùn.
- Ñaùnh giaù ruûi ro tieàm taøng & ruûi ro kieåm
soaùt.
- Ñoä chính xaùc coù theå döï kieán cuûa quy
trình.
44
Laø phöông phaùp kieåm tra moät soá hay toaøn
boä nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh cuûa soå caùi
taøi khoaûn hay khoaûn muïc treân BCTC
Phöông phaùp naøy aùp duïng chuû yeáu cho
nhöõng TK, khoaûn muïc coù ít NVKT phaùt
sinh
Phöông phaùp kieåm tra nghieäp vuï
45
Phöông phaùp:
Kieåm tra caùc NVKT phaùt sinh treân soå caùi
Kieåm tra PS taêng, PS giaûm
Kieåm tra soá dö cuoái kyø cuûa soå caùi TK
Phöông phaùp kieåm tra nghieäp vuï
46
Laø phöông phaùp döïa vaøo vieäc kieåm tra soá dö
caùc soå caùi TK chi tieát => keát luaän soá dö soå
caùi TK toång hôïp
Phöông phaùp naøy aùp duïng chuû yeáu cho nhöõng
TK, khoaûn muïc coù nhieàu NVKT phaùt sinh
Phöông phaùp kieåm tra soá dö
47
Phöông phaùp:
Phaân tích SDCK treân soå caùi => SDCK soå chi
tieát
Kieåm tra SDCK caùc soå chi tieát
Kieåm tra SDCK treân soå caùi toång hôïp
Phöông phaùp kieåm tra soá dö
48
Phân biêt TNCB và TNKS
Ví dụ với các thủ tục sau thì đâu là thử nghiệm kiểm soát, đâu
là thử nghiệm cơ bản:
1) Đối chiếu các nghiệp vụ mua hàng trên NK mua hàng với
chứng từ mua hàng; so sánh tên nhà cung cấp, tổng giá trị
tiền và sự phê chuẩn đối với nghiệp vụ mua hàng.
2) Kiểm tra trật tự của các báo cáo nhận hàng, sau đó đối
chiếu với hóa đơn của nhà cung cấp và với NK mua hàng.
3) Kiểm tra các tài liệu mua hàng để chắc chắn mỗi NV
mua hàng đều có hóa đơn của nhà cung cấp
4) Cộng NK chi tiền rồi đối chiếu với sổ cái và đối chiếu với
từng khoản chi tiền trên NK chi tiền với TK phải trả
Kiem toan 1 P- 9 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP KIỂM TOÁN
49
Đề bài: Dưới đây là một số thủ tục kiểm toán được KTV sử
dụng:
1. Chọn mẫu chứng từ vận chuyển để đối chiếu với hoá
đơn bán hàng liên quan.
2. Lấy mẫu đơn đặt hàng để kiểm tra việc xét duyệt và phê
chuẩn mua hàng.
3. Kiểm tra chữ ký của KTV nội bộ trên các biểu chỉnh hợp
số dư tiền gửi ngân hàng mỗi tháng như một bằng chứng là
các biểu này đã được họ kiểm tra.
4. Nhân tỷ lệ hoa hồng với doanh thu và đem so sánh kết
quả với hoa hồng đại lý phải trả trong kỳ.
5. Kiểm tra hoá đơn của người bán và các tài liệu khác làm
cơ sở cho nghiệp vụ được ghi chép trên nhật ký mua hàng.
50
Choïn toaøn boä (kieåm tra 100%)
Löïa choïn caùc phaàn töû ñaëc bieät
Laáy maãu kieåm toaùn
3.3.Kyõ Thuaät laáy maãu kieåm toaùn(ĐT)
51
KTV coù theå kieåm tra toaøn boä caùc phaàn
töû caáu thaønh cuûa moät soá dö taøi khoaûn hay
moät loaïi nghieäp vuï.
3.3.1.Choïn toaøn boä
52
Phöông phaùp naøy thích hôïp trong caùc
tröôøng hôïp sau:
Toång theå coù ít phaàn töû nhöng giaù trò
cuûa caùc phaàn töû lôùn
Khi IR vaø CR ñeàu raát cao => DR thaáp
=> caàn thu thaäp nhieàu baèng chöùng
Khi caùc qui trình tính toaùn ñöôïc thöïc
hieän bôûi heä thoáng thoâng tin maùy tính neân
duø kieåm tra 100% vaãn coù hieäu quaû veà
maët chi phí
3.3.1.Choïn toaøn boä
53
Döïa treân söï hieåu bieát veà tình hình
SXKD cuûa khaùch haøng, döïa vaøo söï ñaùnh
giaù veà IR, CR, cuõng nhö caùc ñaëc ñieåm
khaùc cuûa soå saùch keá toaùn, KTV coù theå löïa
choïn nhöõng phaàn töû ñaëc bieät ñeå kieåm tra
3.2.2.Löïa choïn caùc phaàn töû ñaëc bieät
54
Caùc phaàn töû coù giaù trò lôùn hoaëc quan
troïng: choïn caùc phaàn töû coù giaù trò lôùn
hoaëc coù bieåu hieän baát thöôøng, ruûi ro cao,
thöôøng coù sai soùt
Taát caû caùc phaàn töû coù giaù trò töø moät soá
tieàn naøo ñoù trôû leân
3.3.2.Löïa choïn caùc phaàn töû ñaëc bieät
Kiem toan 1 P- 10 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP KIỂM TOÁN
55
Caùc phaàn töû thích hôïp cho muïc ñích thu
thaäp thoâng tin: coù theå kieåm tra caùc phaàn
töû giuùp hieåu roõ veà nhöõng vaán ñeà nhö tình
hình KD, noäi dung cuûa caùc nghieäp vuï,
HTKSNB
Caùc phaàn töû thích hôïp cho muïc ñích
kieåm tra caùc thuû tuïc: coù theå choïn löïa vaø
kieåm tra caùc phaàn töû nhaèm xaùc ñònh moät
thuû tuïc kieåm soaùt naøo ñoù coù ñöôïc thöïc
hieän hay khoâng
3.3.2.Löïa choïn caùc phaàn töû ñaëc bieät
56
Laø aùp duïng caùc thuû tuïc kieåm toaùn treân
soá phaàn töû ít hôn 100% toång soá phaàn töû
cuûa moät soá dö taøi khoaûn hay moät loaïi
nghieäp vuï sao cho moïi phaàn töû ñeàu coù cô
hoäi ñeå ñöôïc choïn.
=> Giuùp KTV thu thaäp vaø ñaùnh giaù baèng
chöùng kieåm toaùn veà caùc ñaëc tröng cuûa
caùc phaàn töû ñöôïc choïn, nhaèm hình thaønh
hay cuûng coá keát luaän veà toång theå
3.2.3.Laáy maãu kieåm toaùn
57
Coù 2 phöông phaùp thöïc hieän:
Laáy maãu thoáng keâ: laø phöông phaùp
laáy maãu döïa vaøo lyù thuyeát thoáng keâ ñeå
ñaùnh giaù keát quaû maãu. Caùc phaàn töû phaûi
ñöôïc löïa choïn vaøo maãu moät caùch ngaãu
nhieân
Laáy maãu phi thoáng keâ: döïa treân söï
xeùt ñoaùn cuûa KTV, khoâng ñoøi hoûi phaûi
löïa choïn caùc phaàn töû caùc phaàn töû vaøo
maãu moät caùch ngaãu nhieân
3.3.3.Laáy maãu kieåm toaùn
58
Lấy mẫu kiểm toán
Phöông phaùp choïn xaùc suaát: moãi phaàn
töû trong toång theå ñeàu coù cô hoäi nhö
nhau ñeå ñöôïc choïn theo maãu
Baûng soá ngaãu nhieân
Chöông trình choïn soá ngaãu nhieân
Choïn maãu coù heä thoáng
59
Choïn maãu phi xaùc suaát: caùc phaàn töû
trong toång theå khoâng coù cô hoäi nhö nhau
ñeå ñöôïc choïn vaøo maãu. Phöông phaùp naøy
chæ ñöôïc aùp duïng trong laáy maãu phi thoáng
keâ, khoâng ñöôïc chaáp nhaän trong laáy maãu
thoáng keâ
Choïn theo khoái (loâ)
Choïn maãu tình cờ
Choïn maãu theo söï xeùt ñoaùn
Phöông phaùp choïn maãu
60
Ruûi ro laáy maãu: laø kha