Quận Đồ Sơn là khu vực có nền kinh tế phát triển mạnh ở Hải Phòng với tiềm năng du lịch, thu hút vốn đầu tư cao và là trung tâm phát triển các ngành kinh tế mũi nhọn ở Hải Phòng. Hiện nay quận Đồ Sơn đang trong quá trình đô thị hóa công nghiệp hóa với nhiều công trình khách sạn, khu du lịch, khu vui chơi giải trí, và các khu công nghiệp lớn đang được xây dựng với tổng chi phí đầu tư rất cao. Vì vậy công tác thăm dò, điều tra địa chất công trình, đánh giá tính chất cơ lí của đất xây dựng là vấn đề cấp thiết mỗi khi xây dựng công trình.
Với tính chất cấp thiết trên, em đã nhận đề tài khóa luận tốt nghiệp “ Nghiên cứu đặc điểm Địa kỹ thuật đất nền phục vụ phát triển bền vững khu vực Đồ Sơn, Hải Phòng”. Mục tiêu của khóa luận nhằm giải quyết các vấn đề chính sau:
Xác định tính chất cơ lí đất nền khu vực Đồ Sơn-Hải Phòng qua việc thu thập các mẫu đất tại thực địa từ đó phân tích và nêu rõ các đặc điểm đất nền. Kết hợp với một số tài liệu tham khảo từ khu vực nghiên cứu để xây dựng sơ đồ địa chất công trình khu vực Đồ Sơn.
Xác định các đặc tính cơ lí của vật liệu đắp của một số mấu đất, tính ổn định mái dốc ở các đê biển khu vực Đồ Sơn.
Để hoàn thành được khóa luận trên, em đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu, phân tích địa kỹ thuật đã được học, kết hợp với một số tài liệu địa chất khu vực nghiên cứu. Ngoài phần mở đầu và kết luận, khóa luận gồm 5 chương được trình bày như sau:
Chương I Điều kiện địa lý tự nhiên, kinh tế- xã hội.
Chương II Đặc điểm địa chất khu vực nghiên cứu.
Chương III Các phương pháp nghiên cứu
Chương IV Tổng quan Địa chất công trình – Địa chất thủy văn và các hiện tượng địa chất động lực công trình khu vực Đồ Sơn, Hải Phòng.
47 trang |
Chia sẻ: vietpd | Lượt xem: 1993 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Khóa luận Nghiên cứu đặc điểm địa kỹ thuật đất nền phục vụ phát triển bền vững khu vực Đồ Sơn, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
MỞ ĐẦU
Quận Đồ Sơn là khu vực có nền kinh tế phát triển mạnh ở Hải Phòng với tiềm năng du lịch, thu hút vốn đầu tư cao và là trung tâm phát triển các ngành kinh tế mũi nhọn ở Hải Phòng. Hiện nay quận Đồ Sơn đang trong quá trình đô thị hóa công nghiệp hóa với nhiều công trình khách sạn, khu du lịch, khu vui chơi giải trí, và các khu công nghiệp lớn đang được xây dựng với tổng chi phí đầu tư rất cao. Vì vậy công tác thăm dò, điều tra địa chất công trình, đánh giá tính chất cơ lí của đất xây dựng là vấn đề cấp thiết mỗi khi xây dựng công trình.
Với tính chất cấp thiết trên, em đã nhận đề tài khóa luận tốt nghiệp “ Nghiên cứu đặc điểm Địa kỹ thuật đất nền phục vụ phát triển bền vững khu vực Đồ Sơn, Hải Phòng”. Mục tiêu của khóa luận nhằm giải quyết các vấn đề chính sau:
Xác định tính chất cơ lí đất nền khu vực Đồ Sơn-Hải Phòng qua việc thu thập các mẫu đất tại thực địa từ đó phân tích và nêu rõ các đặc điểm đất nền. Kết hợp với một số tài liệu tham khảo từ khu vực nghiên cứu để xây dựng sơ đồ địa chất công trình khu vực Đồ Sơn.
Xác định các đặc tính cơ lí của vật liệu đắp của một số mấu đất, tính ổn định mái dốc ở các đê biển khu vực Đồ Sơn.
Để hoàn thành được khóa luận trên, em đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu, phân tích địa kỹ thuật đã được học, kết hợp với một số tài liệu địa chất khu vực nghiên cứu. Ngoài phần mở đầu và kết luận, khóa luận gồm 5 chương được trình bày như sau:
Chương I Điều kiện địa lý tự nhiên, kinh tế- xã hội.
Chương II Đặc điểm địa chất khu vực nghiên cứu.
Chương III Các phương pháp nghiên cứu
Chương IV Tổng quan Địa chất công trình – Địa chất thủy văn và các hiện tượng địa chất động lực công trình khu vực Đồ Sơn, Hải Phòng.
Chương V Đặc tính địa kỹ thuật đất nền khu vực Đồ Sơn, Hải Phòng
Do trình độ còn hạn chế nên khoá luận không thể không tránh khỏi những thiếu sót, rất mong nhận được những ý kiến đóng góp quý báu của thầy cô và các bạn để Khóa luận hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn.
CHƯƠNG I
ĐIỀU KIỆN ĐỊA LÝ TỰ NHIÊN, KINH TẾ - XÃ HỘI
Đặc điểm địa lý tự nhiên
Vị trí địa lý
Hải Phòng là một trong 28 tỉnh thành phố duyên hải ven biển và nằm ở phía đông miền duyên hải Bắc Bộ, cách thủ đô Hà Nội 102 km, phía bắc giáp tỉnh Quảng Ninh; phía tây giáp tỉnh Hải Dương; phía nam giáp tỉnh Thái Bình; phía đông giáp biển Đông. Diện tích tự nhiên toàn thành phố là 1520,7km2 (chiếm 0,45% diện tích tự nhiên cả nước).
Hình 1: Sơ đồ vị trí khu vực nghiên cứu
Đồ Sơn là một quận của thành phố Hải Phòng cách trung tâm thành phố khoảng 20 km về hướng đông nam với 5 phường là Ngọc Hải, Ngọc Xuyên, Vạn Hương, Vạn Sơn và một phường ngoại thị Bằng La có môt địa thế rất đặc biệt (ba mặt giáp biển) với địa hình đa dạng thuận lợi cho phát triển du lịch. Đồ Sơn nằm trong vùng có tọa độ 20O39’ đến 20O45’ vĩ độ Bắc và từ 106O44’ đến 106O50’ kinh độ Đông. Về phía tây và tây bắc, quận Đồ Sơn tiếp giáp với huyện Kiến Thụy, các hướng còn lại tiếp giáp với biển Đông. Do ở phía bắc và phía nam của quận là hai cửa sông Lạch Tray và Văn Úc thuộc hệ thống sông Thái Bình đổ ra biển đem theo nhiều phù sa nên nước biển ở khu vực này đục. Diện tích quận Đồ Sơn là 42,37 km² với số dân 51.417 người.
Địa hình Đồ Sơn đa dạng với phần lớn diện tích là đất liền, còn lại là vùng biền, hải đảo, đồi núi với nhiều dạng hình thái đặc trưng:
a)Địa hình đồi núi: Với độ cao không quá 130m, địa hình đồi cấu tạo chủ yếu bằng đá trầm tích rất rắn chắc, đỉnh dạng vòm tương đối bằng phẳng , sườn thẳng hoặc hơi lồi, đường nét trơn tru, thường dốc từ 15- 20O . Trên các đỉnh và sườn đồi, nước mưa đã bóc mòn và rửa trôi các sản phẩm phong hóa và vận chuyển xuống chân đồi , tạo nền tích tụ hẹp ven chân đồi.
Địa hình đồi núi Đồ Sơn được chia thành 3 bậc:
Bậc 1: Là bậc trên cùng với độ cao 80-127m gồm các đỉnh Vạn Hoa, núi Tháp, chòi Mòng lien kết với nhau thành các dãy núi kéo dài theo hướng Tây Bắc- Đông Nam, hình thành từ cuối Pliocen-Pleistocen.
Bậc 2: Với độ cao từ 40-70m gồm các đỉnh Ba Di, hà Lầu, bến Tầu, Ba Phúckéo dài theo hướng Tây Bắc- Đông Nam và hòn Dáu, được hình thành và nâng trong kỷ pleistocen giữa.
Bậc 3: Độ cao từ 20-30m, gồm các đỉnh núi Độc, đỉnh Vung, bến Thuốc, được nâng cao vào đầu pleistocen muộn.
b) Địa hình nguồn gốc hỗn hợp biển sông: Gồm hầu hết đồng bằng phía trong đê biển, trừ các đê cát ở Ngọc Hải, với độ cao trung bình từ 1 -1.2m; Địa hình thấp dần về phía Đông (ảnh 1).
c) Đồng bằng nguồn gốc hỗn hợp đầm lầy - biển: Phân bố ở phía Bắc quận, cao từ 0.5-0.8m với thành phần chủ yếu là sét, cát bột màu xám, xám nâu dùng chủ yếu cho việc nuôi trồng thuỷ sản (ảnh 2).
d) Địa hình tích tụ do sóng : Gồm các bậc thềm tích tụ, mài mòn, phân bố ở các độ cao khác nhau, tuổi thềm càng lớn thì thềm phân bố càng cao.
e) Địa hình bờ biển và bờ đảo: Gồm 2 kiểu đặc trưng: Bờ tích tụ bằng phẳng bao gồm các loại bờ cát bờ bùn được trải rộng; Bãi cát được cấu tạo bởi các hạt lục nguyên, hạt nhỏ màu xám, độ chọn lọc tốt (ảnh 3).
f) Địa hình do thuỷ triều: Bãi biển cao 0-0.5m khá bằng phẳng) bề mặt phủ bởi một lớp trầm tích sét bột màu xám nâu, chỉ ngập khi triều lên. Tại khu vực xã Bàng La đã tiến hành trồng rừng ngập mặn để bảo vệ đê khỏi bị xói lở (ảnh 4);
g) Địa hình hỗn hợp triều sóng và hải lưu ven bờ (hay còn gọi là các tích tụ gần bờ): Vật liệu gồm trầm tích từ các cửa sông đưa ra được dòng triều và các dòng chảy ven bờ phát tán xa cửa sông và lan tảo vào các khu vực ven biển.
h) Địa hình đáy biển: Trải rộng từ bờ đến trung tâm Vịnh Bắc Bộ.
Đặc điểm khí hậu, hệ thống sông ngòi và biển, bờ biển, hải đảo
a. Khí hậu
Nằm trong vành đai nhiệt đới gió mùa châu á, sát biển Đông nên Hải Phòng chịu ảnh hưởng của gió với 2 mùa rõ rệt, mùa đông và mùa hè. Mùa đông (mùa gió bấc) lạnh và khô kéo dài từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau, mùa hè mát mẻ, nhiều mưa kéo dài từ tháng 5 đến tháng 10. Do nằm sát biển nên khí hậu tương đối ôn hoà, mùa đông thương ấm hơn 10 và mát hơn 10 về mùa hè so với Hà Nội. Nhiệt độ trung bình hàng tháng 20-230C, cao nhất có khi tới 400C, thấp nhất là dưới 50C, với độ ẩm trung bình từ 80-85% và cao nhất là 100% và những tháng mưa (tháng 7,8,9), thấp nhất vào tháng 12, tháng1. Lượng mưa trung bình hàng năm 1600-1800mm. Bão thường xảy ra từ tháng 6 đến tháng 9.
Chế độ gió khu vực chịu tác động chung của hoàn lưu khí quyển vịnh Bắc Bộ và ảnh hưởng của địa hình ven bờ mang tính chất mùa rõ rệt: Mùa hè (từ tháng 5 ( 9) hướng gió thịnh hành là Nam, Đông Nam, Đông, mùa đông (từ tháng 11 ( 3) có hướng gió thịnh hành là Bắc, Đông Bắc và Đông. Mùa chuyển tiếp (tháng 4, 10) hướng gió thịnh hành là Đông. Tốc độ gió trung bình giao động không nhiều nằm trong khoảng 3,2 ÷ 4,1 (m/s), mạnh nhất vào mùa hè đạt tới 4,1 (m/s).
Hải Phòng còn là khu vực chịu ảnh hưởng trực tiếp của các cơn bão và áp thấp nhiệt đới. Theo số liệu thống kê của Nguyễn Gia Thiều (1989), tốc độ gió mạnh 30 ( 40 m/s, lượng mưa kèm theo trong bão là 100 ( 200 mm.
b. Sông ngòi
Hải Phòng có mạng lưới sông ngòi dày đặc, mật độ trung bình từ 0,6 - 0,8 km trên 1 km2. Sông ngòi Hải Phòng đều là các chi lưu của sông Thái Bình đổ ra vịnh Bắc Bộ. Nếu ngược dòng ta sẽ thấy như sau: sông Cầu bắt nguồn từ vùng núi Văn ôn ở độ cao trên 1.170 m thuộc Bắc Cạn, về đến Phả Lại thì hợp lưu với sông Thương và sông Lục Nam, là nguồn của sông Thái Bình chảy vào đồng bằng trước khi đổ ra biển với độ dài 97 km và chuyển hướng chảy theo tây bắc - đông nam. Từ nơi hợp lưu đó, các dòng sông chảy trên độ dốc ngày càng nhỏ, và sông Thái Bình đã tạo ra mạng lưới chi lưu các cấp như sông Kinh Môn, Kinh Thầy, Văn úc, Lạch Tray, Đa Độ... đổ ra biển bằng 5 cửa sông chính.
Hải Phòng có 16 sông chính toả rộng khắp địa bàn Thành phố với tổng độ dài trên 300 km, bao gồm:
- Sông Thái Bình dài 35 km là dòng chính chảy vào địa phận Hải Phòng từ Quí Cao và đổ ra biển qua cửa sông Thái Bình làm thành ranh giới giữa hai huyện Vĩnh Bảo và Tiên Lãng.
- Sông Lạch Tray dài 45 km là nhánh của sông Kinh Thầy từ Kênh Đồng ra biển bằng cửa Lạch Tray qua địa phận Kiến An, An Hải và cả nội thành.
- Sông Cấm là nhánh của sông Kinh Môn dài trên 30 km chảy qua nội thành và đổ ra biển ở cửa Cấm. Cảng Hải Phòng được xây dựng trên khu vực cửa sông này từ cuối thế kỷ 19. Sông Cấm cũng là ranh giới hành chính giữa huyện Thuỷ Nguyên và An Hải.
- Sông Đá Bạch - Bạch Đằng dài hơn 32 km cũng là nhánh của sông Kinh Môn đổ ra biển ở cửa Nam Triệu và là ranh giới phía Bắc và Đông Bắc của Hải Phòng với Quảng Ninh. Cửa sông ở đây rộng và sâu, hai bên bờ là những vách núi đá vôi tráng lệ, nơi đây đã 3 lần ghi lại những chiến công hiển hách của dân tộc Việt Nam trong lịch sử chống xâm lược phương Bắc ở thế kỷ thứ X và XIII.
Ngoài các sông chính là các sông nhánh lớn nhỏ chia cắt khắp địa hình thành phố như sông Giá (Thuỷ Nguyên), sông Đa Độ (Kiến An - Đồ Sơn), sông Tam Bạc...
c. Biển, bờ biển, hải đảo:
Vùng biển Hải Phòng là một bộ phận thuộc tây bắc vịnh Bắc bộ. Các đặc điểm cấu trúc địa hình đáy biển và đặc điểm hải văn biển Hải Phòng gắn liền với những đặc điểm chung của vịnh Bắc bộ và biển Đông.
Độ sâu của biển Hải Phòng không lớn. Đường đẳng sâu 2m chạy quanh mũi Đồ Sơn rồi hạ xuống 5 m ở cách bờ khá xa. ở đáy biển nơi có các cửa sông đổ ra, do sức xâm thực của dòng chảy nên độ sâu lớn hơn. Ra xa ngoài khơi, đáy biển hạ thấp dần theo độ sâu của vịnh Bắc Bộ, chừng 30 - 40 m. Mặt đáy biển Hải Phòng được cấu tạo bằng thành phần mịn, có nhiều lạch sâu vốn là những lòng sông cũ nay dùng làm luồng lạch ra vào hàng ngày của tàu biển.
Hải Phòng có bờ biển dài trên 125 km kể cả bờ biển chung quanh các đảo khơi. Bờ biển có hướng một đường cong lõm của bờ vịnh Bắc Bộ, thấp và khá bằng phẳng, cấu tạo chủ yếu là cát bùn do 5 cửa sông chính đổ ra. Trên đoạn chính giữa bờ biển, mũi Đồ Sơn nhô ra như một bán đảo, đây là điểm mút của dải đồi núi chạy ra từ trong đất liền, có cấu tạo đá cát kết (sa thạch) tuổi Đevon, đỉnh cao nhất đạt 125 m, độ dài nhô ra biển 5 km theo hướng tây bắc - đông nam. Ưu thế về cấu trúc tự nhiên này đã tạo cho Đồ Sơn có một vị trí chiến lược quan trọng trên mặt biển; đồng thời cũng là một thắng cảnh nổi tiếng. Dưới chân những đồi đá cát kết có bãi tắm, có nơi nghỉ mát nên thơ và khu an dưỡng có giá trị. Ngoài khơi thuộc địa phận Hải Phòng có nhiều đảo rải rác trên khắp mặt biển, lớn nhất có đảo Cát Bà, xa nhất là đảo Bạch Long Vĩ.
Biển, bờ biển và hải đảo đã tạo nên cảnh quan thiên nhiên đặc sắc của thành phố duyên hải. Đây cũng là một thế mạnh tiềm năng của nền kinh tế địa phương.
Đặc điểm kinh tế - xã hội
Dân cư và lao động
Quận Đồ Sơn có dân số khoảng 43,865 người (2009), với mật độ 1.213 người/km2. Dân cư sống bằng nghề phát triển dịch vụ du lịch, tại quận ngoại thị Bàng La, dân vẫn lấy nông nghiệp làm nghề chính.
Đồ Sơn có dân số trẻ nên lực lượng lao động dồi dào và lượng công nhân có tay nghề chiếm tỉ lệ cao. Tỷ lệ số người 15 tuổi trở lên có việc làm là 68,32%, Tỷ lệ số người nội trợ, đi học, mất khả năng lao động là 25,59%, tỷ lệ thất nghiệp chỉ chiếm 6,09%.
Giao thông
Giao thông trong khu vực Hải Phòng phát triển trên mọi hình thức: đường bộ, đường thuỷ, đường hàng không.
Đường bộ: Tại Hải Phòng rất thuận tiện cho việc vận chuyển hành khách và hàng tới Hà Nội và các tỉnh miền Bắc dọc theo 2 tuyến quốc lộ 5 và quốc lộ 10.
Đường thủy: Nhờ có 1 hệ thống gồm 5 nhánh sông, Hải Phòng đã trở thành một trong những trung tâm lớn phục vụ cho mạng lưới giao thông đường thuỷ nội địa, lưu thông hầu hết các cảng thuộc các tỉnh trong khu vực miền Bắc. Mạng lưới này đã lưu thông khoảng 40% lượng hàng hoá trong khu vực miền Bắc Việt Nam.
Giao thông hàng không: Sân bay chính của thành phố Hải Phòng là sân bay Cát Bi, cách trung tâm thành phố 5km có thể tiếp nhận máy bay Airbus 320 hoặc các loại máy bay có trọng tải tương tự. Sân bay hiện nay được sử dụng cho các chuyến bay trong nước tới thành phố Hồ Chí Minh, Ðà Nẵng và Hà Nội. Từ các thành phố này đều các chuyến bay ra quốc tế. Trong tương lai, đường bay của sân bay Cát Bi sẽ được nâng cấp để tiếp nhận các loại máy bay lớn hơn.
Y tế - giáo dục
Nền kinh tế trong khu vực phát triển đã tạo điều kiện thuận lợi để quận đẩy mạnh các hoạt động văn hoá - xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân địa phương. Công tác xây dựng trường chuẩn quốc gia và đưa công nghệ thông tin vào giảng dạy cũng được đặc biệt chú trọng gắn liền với giữ vững và duy trì công tác phổ cập giáo dục ở tất cả các bậc học. Cùng với giáo dục, các chương trình chăm sóc sức khoẻ cộng đồng được thực hiện tốt. Như chương trình phòng chống các loại dịch bệnh nhất là những bệnh có nguy cơ lây lan từ động vật sang người; chương trình đảm bảo an toàn vệ sinh phòng dịch, kiểm tra rà soát các điểm hành nghề y dược tư nhân, cấp chứng chỉ mới và gia hạn chứng chỉ hành nghề cho một số cơ sở đang hoạt động.
Kinh tế
Hải Phòng là thành phố có vị trí chiến lược cao, nằm ở phía biển Đông Bắc Việt Nam, cách thủ đô Hà Nội 120 km. Hải Phòng là thành phố lớn thứ 3 ở Việt Nam, và sở hữu một hải cảng lớn nhất khu vực phía Bắc. Với diện tích là 1.519 km2 bao gồm hai huyện đảo: Cát Hải và Bạch Long Vĩ, là một trung tâm giao thông buôn bán và thương mại của miền Bắc Việt Nam nối liền các tỉnh phía Nam với thị trường thế giới thông qua hệ thống cảng biển. Tất cả các tỉnh giao thông buôn bán với Hải Phòng bằng đường bộ, đường sắt và đường thuỷ, đường biển cũng như là đường hàng không. Với những điều kiện thuận lợi trên Hải Phòng phát triển mạnh mẽ nhiều lĩnh vực.
Hệ thống cảng biển: Cảng Hải Phòng là một cảng có số lượng hàng hoá lớn nhất trong tất cả các cảng của khu vực phía Bắc Việt Nam. Cảng được trang bị các cơ sở vật chất hiện đại và các thực tiễn an toàn kỹ thuật nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về giao thông & mậu dịch. Lượng hàng hoá được ước tính trong giai đoạn 2001-2003 là 8,5 - 12 triệu tấn/ năm. Ngoài ra trong khu vực còn có các cảng nhỏ như cảng cá Ngọc Hải (ảnh 5& 6).
Du lịch & Dịch vụ: Nằm ở giữa trung tâm lộ trình du lịch nổi tiếng Hà Nội - Hải Phòng - Vịnh Hạ Long, Hải Phòng không chỉ là điểm nghỉ mát hấp dẫn cho người dân Việt Nam mà còn cho những du khách nước ngoài. Ðiểm thu hút cho tất cả các du khách tới Hải Phòng đó là đảo Cát Bà, khu nghỉ mát Ðồ Sơn, khu du lịch núi Voi, núi Thiên văn, khu Hạ Long cạn (nằm ở phía Bắc của huyện Thuỷ Nguyên); làng hoa Hà Lũng và Ðằng Hải; làng điêu khắc Bảo Hà và miếu thờ danh nhân văn hóa Nguyễn Bỉnh Khiêm ở huyện Vĩnh Bảo và công viên giải trí An Biên, sân golf quốc tế Đồ Sơn (ảnh 7, 8 &9).
Khu công nghiệp: Hải Phòng hiện có hai khu công nghiệp phát triển với khả năng mở rộng các hoạt động kinh doanh mới: Khu công nghiệp Nomura nằm liền kề Quốc lộ 5 nối Hải Phòng - Hà Nội, khu công nghiệp Ðình Vũ nằm sát cạnh cảng nước sâu mới và Khu công nghiệp Đồ Sơn.
Tài nguyên - khoáng sản
Hải Phòng có nhiều mỏ khoáng sản như mỏ sắt ở Dương Quan, mỏ kẽm ở Cát Bà với trữ lượng thấp, sa khoáng ven biển (Cát Hải và Tiên Lãng).
Khoáng sản phi kim loại gồm có: Mỏ cao lanh ở Doãn lại (Thủy Nguyên), mỏ sét ở Tiên Hôi, Tiên Lãng, các điểm sét ở Kiến Thiết, Tân Phong, đá vôi phân bố chủ yếu ở Cát Bà, Tràng Kênh, Phi Liệt; Phốt Phát ở Bạch Long Vĩ, nước khoáng ở xã Bạch Đằng. Muối và cát là hai tài nguyên quan trọng của Hải Phòng, tập trung chủ yếu ở vùng bãi giữa song và bãi biển thuộc Cát Hải, Vĩnh Bảo, Kiến Thụy, Đồ Sơn.
Tài nguyên biển là một trong những nguồn tài nguyên quí hiếm của Hải Phòng với gần 1.000 loài tôm, cá và hàng chục loài rong biển có giá trị kinh tế cao như tôm rồng, tôm he, cua bể, đồi mồi, sò huyết, cá heo, ngọc trai, tu hài, bào ngư... là những hải sản được thị trường thế giới ưa chuộng. Nguồn nước biển với độ mặn cao và ổn định ở một số vùng biển Cát Hải, Đồ Sơn dùng để sản xuất muối phục vụ cho công nghiệp hoá chất địa phương và Trung ương cũng như đời sống của nhân dân. Biển Hải Phòng có nhiều bãi cá, lớn nhất là bãi cá quanh đảo Bạch Long Vĩ với độ rộng trên 10.000 hải lý vuông, trữ lượng cao và ổn định. Tại các vùng triều ven bờ, ven đảo và các vùng bãi triều ở các vùng cửa sông rộng tới trên 12.000 ha vừa có khả năng khai thác, vừa có khả năng nuôi trồng thuỷ sản nước mặn và nước lợ có giá trị kinh tế cao (ảnh 10).
Tài nguyên đất của Hải Phòng có trên 57.000 ha đất canh tác, hình thành từ phù sa của hệ thống sông Thái Bình và nằm ven biển nên phần lớn mang tính chất đất phèn và phèn mặn, địa hình cao thấp xem nhau và nhiều đồng trũng. Thêm vào đó là những biến động của thời tiết có ảnh hưởng không tốt đến đất đai, cây trồng gây khó khăn cho sản xuất nông nghiệp, nhất là nghề trồng trọt.
Tài nguyên rừng Hải Phòng phong phú và đa dạng, có rừng nước mặn, rừng cây lấy gỗ, cây ăn quả, tre, mây... đặc biệt có khu rừng nguyên sinh Cát Bà với thảm thực vật đa dạng và phong phú, trong đó có nhiều loại thảo mộc quí hiếm. Diện tích rừng khoảng 17.300 ha, trong đó có khoảng 580 ha rừng nguyên sinh như rừng nhiệt đới Amazôn thu nhỏ, trong đó có nhiều loại cây gỗ quí hiếm được xếp loại thực vật cần bảo vệ và nhiều loại cây dược liệu được giới y học trong và ngoài nước quan tâm; có nhiều loại chim như hoạ mi, khiếu, vẹt, đa đa, đại bàng, hải âu, én... Thú quí trên đảo có khỉ mặt đỏ, khỉ mặt vàng, sơn dương, hoẵng, rái cá, sóc đuôi đỏ, sóc bụng đỏ, mèo rừng, nhím..., đặc biệt là khỉ voọc đầu trắng sống từng đàn, là loại thú quí hiếm trên thế giới chỉ mới thấy ở Cát Bà.
CHƯƠNG II
ĐẶC ĐIỂM ĐỊA CHẤT KHU VỰC NGHIÊN CỨU
Đặc điểm địa tầng trước Đệ Tứ
Hệ tầng Đồ Sơn (D3ds)
Hệ tầng Đồ Sơn phần bố ở phần lớn diện tích bán đảo Đồ Sơn: Xuân Lễ, núi Ngọc Xuyên, Núi Đồ Sơn, đảo Hòn Dấu. Theo nghiên cứu của Tống Duy Thanh và nnk, 2003 [8] thì trật tự từ dưới lên của hệ tầng là như sau:
Đá phiến sét xen bột kết, cát kết màu xám trắng, xám lục nhạt, đỏ, nâu đỏ. Đá phân lớp mỏng đến vừa. Dày khoảng 150m.
Sạn kết, cát kết thạch anh dạng quartzit, cát kết hạt thô phân lớp dày, đôi khi gặp những lớp bột kết mỏng, có chỗ phân lớp xiên chéo. Dày khoảng 200m.
Cát kết, bột kết máu nâu, nâu đỏ sấm, bột kết xen đá phiến sét màu xám, xám lục phân lớp trung bình, thường găp phân lớp xiên. Bề dày khoảng 200m.
Đặc điểm địa tầng hệ Đệ Tứ
Thống Pleistocen
Hệ tầng Lệ Chi (am Q11lc)
Hệ tầng Lệ Chi được Ngô Quang Toàn xác lập năm 1987 khi nghiên cúu mặt cắt LK4 – Gia Lâm, Hà Nội.
Ở Hải Phòng, hệ tầng này không lộ ra trên mặt mà chỉ gặp ở các lỗ khoan, ở các độ sâu từ 80-160m và bề dày thay đổi khá nhanh. Chúng phân bố chủ yếu ở các khu vực: Vĩnh Bảo, Tiên Lãng, lưu vực sông Thái Bình, sông Văn Úc, bề dày tăng từ Đông Bắc đến Tây Nam. Thành phần thạch học bao gồm: cát hạt trung thô lẫn sỏi sạn, cuội màu xám xanh, xám ghi thuộc tướng lòng sông, kích thước cuội từ 1-2.5cm, chúng xen kẹp các lớp rất mỏng bột sét cát hạt mịn màu xám. Thành phần khoáng vật là thạch anh, fenspat, mica, gơtit. Trầm tích hệ tầng Lệ Chi nguồn gốc sông biển, tướng lòng sông gần biển có bề dày tương đối nhỏ, nằm ở phía dưới và bị tướng đồng bằng châu thổ phủ lên.
Hệ tầng Lệ Chi không xuất lộ trên bề mặt trong khu vực Kiến An-Đồ Sơn.
Hệ tầng Hà Nội (aQ1 2-3 hn)
Hệ tầng Hà Nội được Hoàng Ngọc Kỷ xác lập năm 1973. Trong khu vực Hải Phòng nó gồm hai phụ tầng có nguồn gốc khác nhau:
- Phụ tầng Hà Nội dưới (aQ12-3 hn1) gồm trầm tích nguồn gốc sông phân bố ở độ sâu từ 40-90m đôi khi tới 160m, không lộ ra trên mặt. Thành phần thạch học gồm: cuội, sạn, sỏi, nhỏ lẫn cát hạt lớn đến hạt trung màu xám vàng.
- Phụ tầng Hà Nội trên (amQ12-3 hn2) gồm trầm tích nguồn gốc hỗn hợp sông biển. Thành phần gồm: bột sét, cát hạt mịn màu xám, xám xanh, xám xẫm.
Ở Đồ Sơn, hệ tầng này phân bố ở độ sâu 15-30m, dày trung bình 10-20m. Phần dưới dày 10-15m, gồm các lớp cuội sạn cát hạt trung và thô màu xám, xám trắng, xám xanh, kích thước nhỏ dần từ dưới lên trên. Phần trên 2-5m, gồm các lớp cát bột, cát sét màu xám vàng, xám, nâu đỏ. Trong bột sét có các ổ cát thành phần khoáng vật chứa thạch anh, và muscovit, các ổ caolanh màu trắng và cát kết vón oxít sắt màu đỏ, chứng tỏ đã bị phong hoá. Hệ tầng Hà Nội chứa nước nhạt chất lượng tốt, độ khoáng h