Khóa luận Phân tích tình hình tài chính và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh tại công ty cp đại lý hàng hải Việt Nam vosa Sài Gòn

ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TP.HCM KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH ---------- PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH VÀ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CP ĐẠI LÝ HÀNG HẢI VIỆT NAM VOSA SÀI GÒN KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH GVHD : TS. Nguyễn Văn Trãi SVTH : Nguyễn Anh Tú LỚP : 09HQT1 MSSV : 09B4010034 TP.HCM 2011 GVHD: TS.Nguyễn Văn Trãi i ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TP.HCM KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH ----- ----- PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH VÀ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẠI LÝ HÀNG HẢI VIỆT NAM VOSA SÀI GÕN KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC NGHÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH GVHD : TS. Nguyễn Văn Trãi SVTH : Nguyễn Anh Tú MSSV : 09B4010034 TP.HCM 2011 GVHD: TS.Nguyễn Văn Trãi ii LỜI CAM ĐOAN Em cam đoan đây là tài liệu nghiên cứu của em . Những kết quả và các số liệu trong khóa luận được thực hiện tại Công ty Vosa Sài Gòn , không sao chép bất kỳ nguồn nào khác . Tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm trước nhà trường về sự cam đoan này . TP. Hồ Chí Minh , ngày 14 tháng 04 năm 2011 Sinh viên GVHD: TS.Nguyễn Văn Trãi iii LỜI CẢM ƠN Em xin chân thành cảm ơn đến các thầy cô trường Đại Học Kỹ Thuật Công Nghệ những người đã cho em kiến thức, cho em một hành trang để bước vào đời mặc dù em biết sẽ còn rất nhiều khó khăn phía trước nếu em muốn thành công thật sự. Với sự giúp đỡ của giáo viên hướng dẫn TS. Nguyễn Văn Trãi người đã luôn theo sát em và chỉ bảo em những điều cần thiết để hoàn thành tốt một luận văn tốt nghiệp. Có thể bài luận văn của em không được tốt như sự mong đợi của thầy, em mong thầy thông cảm cho em vì kiến thức của em vẫn còn rất hạn hẹp và còn phải học tập nhiều . Em cám ơn thầy rất nhiều vì những gì thầy đã giúp đỡ em . Em cũng cám ơn các anh các chị tại phòng Kế Toán của công ty Vosa Sài Gòn đã luôn giúp đỡ em khi em gặp khó khăn và cho em những số liệu chính xác để em có thể hoàn thành bài luận văn này. Cuối cùng em xin hứa sẽ cố gắng để trở thành một người tốt có ích cho xã hội, để không uổng phí công lao dậy bảo của thầy cô đã giành cho em. Sinh viên Nguyễn Anh Tú GVHD: TS.Nguyễn Văn Trãi iv MỤC LỤC Trang LỜI MỞ ĐẦU ..........................................................................................................1 CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH BÁO TÀI CHÍNH 1.1. .......................................................................................................................K hái niệm về phân tích báo cáo tài chính .............................................................3 1.2. .......................................................................................................................S ự cần thiết và ý nghĩa của việc phân tích báo cáo tài chính .............................3 1.2.1. Sự cần thiết của .....................................................................................................3 1.2.2.Ý nghĩa ...................................................................................................................3 1.3. .......................................................................................................................P hƣơng pháp và nội dụng phân tích tình hình tài chính ....................................3 1.3.1. Phƣơng pháp phân tích ......................................................................................3 1.3.1.1. Phương pháp tỷ số .............................................................................................3 1.3.1.2. Phương pháp so sánh .........................................................................................4 1.3.1.3. Phương pháp Dupont .........................................................................................5 1.3.2. Nội dung phân tích ............................................................................................ 5 1.3.2.1. Phân tích tổng quát về các báo cáo tài chính ....................................................5 1.3.2.2. Phân tích các tỷ số tài chính ..............................................................................7 1.3.2.3. Phân tích hiệu quả sinh lời của hoạt động kinh doanh ......................................9 1.3.2.4. Phân tích tài chính DuPont ............................................................................. 10 CHƢƠNG 2: GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VÀ PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CP ĐẠI LÝ HÀNG HẢI VIỆT NAM – VOSA SÀI GÕN 2.1. Giới thiệu khái quát về Cty CP đại lý hàng hải Việt Nam – Vosa Sài Gòn . 12 2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển .................................................................... 12 2.1.2. Chức năng nhiệm vụ và đặc điểm của công ty .............................................. 14 2.1.2.1. Chức năng ....................................................................................................... 14 2.1.2.2. Nhiệm vụ và quyền hạn .................................................................................. 14 2.1.2.3. Đặc điểm ......................................................................................................... 15 2.1.3. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của công ty ................................................. 16 2.1.3.1. Sơ đồ tổ chức .................................................................................................. 16 2.1.3.2. Nhiệm vụ các phòng ban ................................................................................ 18 2.1.4. Đánh giá chung về tình hình kinh doanh của công ty ................................. 19 2.2. Phân tích tình hình tài chính tại công ty .......................................................... 20 GVHD: TS.Nguyễn Văn Trãi v 2.2.1. Phân tích tổng quát các báo cáo tài chính .................................................... 20 2.2.1.1. Phân tích bảng cân đối kế toán ...................................................................... 20 2.2.1.2. Phân tích bảng kết quả kinh doanh ................................................................ 36 2.2.2. Phân tích các tỷ số tài chính ......................................................................... 39 2.2.2.1. Các hệ số thanh toán ....................................................................................... 39 2.2.2.2. Phân tích các tỷ số về nợ ................................................................................ 41 2.2.2.3. Phân tích các tỷ số hoạt động ......................................................................... 42 2.2.2.4. Phân tích hiệu quả sinh lời của hoạt động kinh doanh ................................... 44 2.2.3. Phân tích tài chính Du Pont ........................................................................... 46 2.2.3.1. ROA và các nhân tố ảnh hưởng ...................................................................... 46 2.2.3.2. ROE và các nhân tố ảnh hưởng ...................................................................... 47 2.2.4. Nhận xét và đánh giá thực trạng tài Vosa Sài Gòn ...................................... 48 CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP NHẰM GÓP PHẦN NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CP ĐẠI LÝ HÀNG HẢI VIỆT NAM VOSA SÀI GÕN 3.1. Đối với công ty ..................................................................................................... 54 3.2. Đối với nhà nƣớc ................................................................................................. 58 KẾT LUẬN ................................................................................................................. 60 GVHD: TS.Nguyễn Văn Trãi vi DANH SÁCH CÁC SƠ ĐỒ SỬ DỤNG Trang SƠ ĐỒ 1.1. Sơ đồ các mối quan hệ của Vosa ............................................................. 16 SƠ ĐỒ 1.2. Cơ cấu tổng thể của đại lý hàng hải Việt Nam ........................................ 16 SƠ ĐỒ 1.3. Sơ đồ tổ chức của VOSA CORPORATION ........................................... 17 SƠ ĐỒ 1.4. Sơ đồ cơ cấu tổ chức của Vosa Sài Gòn .................................................. 17 DANH SÁCH CÁC BẢNG SỬ DỤNG Trang BẢNG 2.1. Bảng cân đối kế toán 3 năm 2007-2008-2009 ......................................... 21 BẢNG 2.2. Bảng kết cấu tài sản .................................................................................. 22 BẢNG 2.3. Bảng thể hiện nguồn vốn năm 2008 ......................................................... 23 BẢNG 2.4. Bảng thể hiện nguồn vốn năm 2009 ......................................................... 24 BẢNG 2.5. Bảng so sánh giữa tài sản và nguồn vốn qua các năm ............................. 25 BẢNG 2.6. Bảng so sánh giữa nguồn vốn đi chiếm dụng và bị chiếm dụng .............. 26 BẢNG 2.7. Bảng thể hiện chi tiết tài sản ngắn hạn ..................................................... 26 BẢNG 2.8. Bảng so sánh tài sản ngắn hạn giữa các năm ........................................... 27 BẢNG 2.9. Bảng thể hiện tài sản dài hạn .................................................................... 29 BẢNG 2.10. Bảng so sánh tài sản dài hạn giữa các năm ............................................ 30 BẢNG 2.11. Bảng thể hiện nợ phải trả ....................................................................... 31 BẢNG 2.12. Bảng so sanh nợ phải trả giữa các năm .................................................. 32 BẢNG 2.13. Bảng thể hiện nguồn vốn chủ sở hữu ..................................................... 33 BẢNG 2.14. Bảng so sanh nguồn vốn chủ sở hữu giữa các năm ................................ 34 BẢNG 2.15. Bảng báo cáo kết quả kinh doanh 3 năm 2007-2008-2009 .................... 36 BẢNG 2.16. Bảng so sánh kết quả kinh doanh giữa các năm ..................................... 37 BẢNG 2.17. Bảng tóm tắt ........................................................................................... 48 KHÓA LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP GVHD: TS. NGUYỄN VĂN TRÃI 1 SV: Nguyễn Anh Tú LỚP: 09HQT1 LỜI MỞ ĐẦU  Lý do chọn đề tài Hiện nay nền kinh tế thế giới cũng nhƣ trong nƣớc biến động không ngừng gây rất nhiều khó khăn cho các doanh nghiệp , công ty sản xuất kinh doanh , vì vậy nếu doanh nghiệp muốn gặp ít rủi ro mà vẫn có thể sinh lời thì công việc cần thiết và đầu tiên mà doanh nghiệp nên làm là phân tích tình hình tái chính để có thể xác định đƣợc nguồn vốn ( vốn lƣu động, vốn cố định …) các khoản nợ (ngắn hạn , dài hạn .. ) , củng nhƣ kết quả kinh doanh của những năm trƣớc đó từ đó xác định đƣợc tình hình tài chính hiện tại , đồng thời dự đoán điều kiện kinh doanh trong thời gián tới, vạch ra chiến lƣợc sản xuất kinh doanh phù hợp cho doanh nghiệp để đạt đƣợc lơi nhuận cao nhất có thể trên cơ sở tôn trọng nguyên tắc về tài chính , tín dụng và chấp hành luật pháp. Phân tích tình hình tài chính là công việc cung cấp thông tin cho các nhà quản trị ,nhà đầu tƣ ….. mỗi đối tƣợng quan tâm đến tài chính doanh nghiệp trên góc độ khác nhau để phục phụ cho lĩnh vực quản lý , đầu tƣ của họ . Cho nên phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp là công việc thƣờng xuyên và không thể thiếu trong quản lý tài chính doanh nghiệp , nó có ý nghĩa thực tiễn và là chiến lƣợc lâu dài . Chính vì tầm quan trọng đó nên em chọn đề tài “ Phân tích tình hình tài chính tại công ty CP đại lý hàng hải Sài Gòn ” để làm đề tài tốt nghiệp.  Mục tiêu nghiên cứu Việc phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp là cách để có thể tìm ra đƣợc nhửng rủi ro tiềm ẩn cũng nhƣ mặt mạnh trong sản xuất kinh doanh để giúp cho doanh hoạt động hiệu quá hơn . Chính vì lẽ đó mà mục tiêu nghiên cứu của đề tài “ Phân tích tình hình tài chính tại công ty CP đại lý hàng hải Sài Gòn” là để đánh giá sức mạnh tài chính , hiệu quả hoạt động kinh doanh và những hạn chế còn tồn tại của công ty . Qua việc nghiên cứu đề tài em có thể vận dụng những kiến thức đã học vào thực tiễn, tiến hành xem xét, tổng hợp phân tích các số liệu, các báo cáo tài chính đƣợc công ty cung cấp, từ đó các cơ sở đó đánh giá tình hình tài chính của công ty và trên những kết quả thực tế đó em cũng mạnh dạn đề xuất một số giải pháp với mong muốn góp một phần nhỏ vào sự phát triển chung của cả công ty.  Phƣơng pháp nghiên cứu - Phượng pháp thu thập số liệu : thu thập số liệu qua các báo cáo và tài liệu của cơ quan thực tập (Bảng cân đối kế toán , Bảng kết quả kinh doanh). - Phương pháp xử lý số liệu : dựa trên các số liệu thu thập đƣợc tại cơ quan thực tập để tính toán các tỷ số tài chính từ đó phân tích , so sánh , tổng hợp các kết KHÓA LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP GVHD: TS. NGUYỄN VĂN TRÃI 2 SV: Nguyễn Anh Tú LỚP: 09HQT1 quả để đánh giá sự biến động của các tỷ số , qua đó có thể thấy đƣợc thực trạng của cơ quan thực tập trong những năm qua , trong hiện tại và cả những định hƣớng trong tƣơng lai.  Phạm vi nghiên cứu  Đối tượng nghiên cứu Là các báo cáo tài chính của công ty nhƣ: bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh , các báo biểu kế toán…từ đó sẽ tổng hợp, phân tích, so sánh các số liệu để đạt đƣợc mục tiêu nghiên cứu.  Phạm vi nghiên cứu Phân tích các báo cáo tài chính của công ty trong ba năm : 2007 , 2008 , 2009 để đánh giá thực trạng tài chính hiện tại và xu hƣớng phát triển của công ty.  Giới thiệu kết cấu chuyên đề Báo cáo thực tập của em gồm 3 chƣơng: CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH CHƢƠNG 2 GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VÀ PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CP ĐẠI LÝ HÀNG HẢI VIỆT NAM – VOSA SÀI GÕN CHƢƠNG 3 GIẢI PHÁP NHẰM GÓP PHẦN NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẠI LÝ HÀNG HẢI VIỆT NAM – VOSA SÀI GÕN KHÓA LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP GVHD: TS. NGUYỄN VĂN TRÃI 3 SV: Nguyễn Anh Tú LỚP: 09HQT1 CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH 1.1. Khái niệm về phân tích báo cáo tài chính Phân tích tình hình tài chính là một tập hợp các khái niệm, phƣơng pháp và công cụ cho phép thu thập, xử lý các thông tin kế toán và các thông tin khác trong quản lý doanh nghiệp nhằm đánh giá tình hình tài chính, khả năng và tiềm lực của doanh nghiệp trong quá khứ, hiện tại cũng nhƣ trong tƣơng lai, giúp cho ngƣời sử dụng thông tin đƣa ra các quyết định tài chính, quyết định quản lý phù hợp. 1.2. Sự cần thiết và ý nghĩa của việc phân tích báo cáo tài chính 1.2.1. Sự cần thiết của việc phân tích báo cáo tài chính Phân tích báo cáo tài chính giúp doanh nghiệp đánh giá đƣợc khả năng tài chính , hiệu quả sử dụng nguồn vốn, kinh doanh , cũng nhƣ điểm mạnh và điểm yếu từ đó đƣa ra 1 chiến lƣợc phù hợp cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Vì vậy nó thật sự cần thiết cho một doanh nghiệp nếu muốn đạt đƣợc lợi nhuận nhƣng hạn chế đƣợc những rủi ro đang tiếc. 1.2.2. Ý nghĩa - Qua phân tích tình hình tài chính mới đánh giá đầy đủ, chính xác tình hình phân phối, sử dụng và quản lý các loại vốn, nguồn vốn, vạch rõ khả năng tiềm tàng về vốn của doanh nghiệp. Trên cơ sở đó đề ra biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn. - Phân tích tình hình tài chính là công cụ quan trọng trong các chức năng quản trị có hiệu quả ở doanh nghiệp. Phân tích là quá trình nhận thức hoạt động kinh doanh , là cơ sở cho ra quyết định đúng đắn trong tổ chức quản lý,nhất là chức năng kiểm tra, đánh giá và điều hành hoạt động kinh doanh để đạt các mục tiêu kinh doanh. - Phân tích tình hình tài chính là công cụ không thể thiếu phục vụ công tác quản lý của cấp trên, cơ quan tài chính , ngân hàng nhƣ: đánh giá tình hình thực hiện các chế độ, chính sách về tài chính của nhà nƣớc, xem xét việc cho vay vốn... 1.3. Phƣơng pháp phân tích và nội dung phân tích tình hình tài chính 1.3.1. Phƣơng pháp phân tích 1.3.1.1. Phƣơng pháp tỷ số KHÓA LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP GVHD: TS. NGUYỄN VĂN TRÃI 4 SV: Nguyễn Anh Tú LỚP: 09HQT1 Đây là phƣơng pháp truyền thống và đƣợc áp dụng phổ biến trong phân tích tài chính. Ta dùng các tỷ số để phân tích trong phƣơng pháp này. Đó là các tỷ số đơn đƣợc thiết lập bởi chỉ tiêu này so với chỉ tiêu khác. Đây là phƣơng pháp có tính hiện thực cao với các điều kiện áp dụng ngày càng đƣợc bổ sung và hoàn thiện . 1.3.1.2. Phƣơng pháp so sánh a. Lựa chọn tiêu chuẩn để so sánh Tiêu chuẩn so sánh là các chỉ tiêu đƣợc chọn làm căn cứ so sánh,đƣợc gọi là gốc so sánh. Tùy theo mục đích nghiên cứu mà lựa chọn gốc so sánh thích hợp. Các chỉ tiêu của kỳ đƣợc so sánh với kỳ gốc (gốc so sánh) đƣợc gọi là chỉ tiêu kỳ thực hiện và là kết quả doanh nghiệp đạt đƣợc. b. Điều kiện so sánh đƣợc - Các chỉ tiêu kinh tế phải đƣợc hình thành trong cùng một khoảng thời gian nhƣ nhau. - Các chỉ tiêu kinh tế phải thống nhất về nội dung và phƣơng pháp tính toán. - Các chỉ tiêu kinh tế phải cùng đơn vị đo lƣờng. c. Kỹ thuật so sánh  So sánh bằng số tuyệt đối Phản ánh tổng hợp số lƣợng , quy mô của các chỉ tiêu kinh tế , là căn cứ để tính các số khác.  So sánh bằng số tương đối Là trị số nói lên kết cấu mối quan hệ tốc độ phát triển và mức độ phổ biến của các chỉ tiêu kinh tế. Số tƣơng đối có nhiều loại tùy thuộc vào nội dung phân tích mà sử dụng cho thích hợp. - Số tƣơng đối kế hoạch: phản ánh bằng tỷ lệ % , là chỉ tiêu mà doanh nghiệp phải thực hiện. - Số tƣơng đối kết cấu: phản ánh tỷ trọng từng bộ phận chiếm trong tổng số. - Số tƣơng đối hiệu suất: là kết quả so sánh giữa 2 chỉ tiêu khác nhau nhằm đánh giá tổng quát chất lƣợng sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.  So sánh bằng số bình quân Số bình quân là biểu hiện đặc trƣng chung về mặt số lƣợng , san bằng mọi chênh lệch giữa các chỉ số của đơn vị để phản ánh đặc điểm tình hình của bộ phận hay tổng thể hiện có cùng tính chất , qua so sánh số bình quân , đánh giá tình hình biến động chung về mặt số lƣợng , chất lƣợng , phƣơng hƣớng phát triển và vị trí giữa các doanh nhiệp. Khi sử dụng so sánh bằng số bình quân phải chú ý đến tính chặt chẽ của số bình quân. KHÓA LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP GVHD: TS. NGUYỄN VĂN TRÃI 5 SV: Nguyễn Anh Tú LỚP: 09HQT1 - So sánh theo chiều dọc: là so sánh để thấy đƣợc tỷ trọng của từng loại trong tổng thể ở mỗi bảng cáo. - So sánh theo chiều ngang: là quá trình so sánh để thấy đƣợc sự biến đổi cả về số tƣơng đối và số tuyệt đối của một chỉ tiêu nào đó qua các kỳ liên tiếp. 1.3.1.3. Phƣơng pháp Du Pont Với phƣơng pháp này , các nhà phân tích tài chính sẽ nhận biết đƣợc các nguyên nhân dẫn đến các hiện tƣợng tốt , xấu trong hoạt động của doanh nghiệp. Bản chất của phƣơng pháp này là tách một tỷ số tổng hợp phản ánh sức sinh lợi của doanh nghiệp nhƣ thu nhập trên tài sản (ROA) , thu nhập sau thuế trên vốn chủ sở hữu (ROE) thành tích số của chuỗi các tỷ số có mối quan hệ với nhau. Điều đó cho phép phân tích ảnh hƣởng của các tỷ số đó với tỷ số tổng hợp. 1.3.2. Nội dung phân tích tài chính 1.3.2.1. Phân tích tổng quát về các báo cáo tài chính a. Mối quan hệ giữa tài sản và nguồn vốn Dựa vào bảng cân đối kế toán so sánh tổng tài sàn và tổng nguồn vốn giữa cuối kỳ và đầu kỳ để thấy đƣợc quy mô vốn mà đơn vị sử dụng trong kỳ cũng nhƣ khả năng huy động vốn từ các nguồn vốn khác nhau của doanh nghiệp. Tuy nhiên nếu chỉ dựa vào sự tăng hay giảm của tổng tài sản và tổng nguồn vốn thì chƣa thể thấy rõ tình hình tài chính của doanh nghiệp. Vì vậy cần phải phân tích các mối quan hệ giữa các khoản, mục của bảng cân đối kế toán. Phân tích tính cân đối giữa tài sản và nguồn vốn là xét mối quan hệ giữa tài sản và nguồn vốn nhắm đánh giá khái quát tình hình phân bố, huy động, sử dụng vốn và nguồn vốn đảm bảo cho nhiệm vụ sản xuất kinh doanh. Ta có mối quan hệ cân đối sau: TỔNG TÀI SẢN = NỢ PHẢI TRẢ + NGUỒN VỐN CHỦ SỞ HỮU NGUỒN VỐN CSH = TỔNG TÀI SẢN – NỢ PHẢI TRẢ Ta có: Nguồn vốn CSH = (I+II+IV+(1,2,4)V)Tài Sản NH + (II+III+IV)Tài sản DH Cân đối trên chỉ mang tính lý thuyết. Tuy nhiên, thực tế trong quá trình sản