Kỹ thuật viết và trình bày Báo cáo khoa học

Kỹ thuật viết và trình bày báo cáo khoa học TS. Lê Quốc Tuấn Khoa Môi trường và Tài nguyên Đại học Nông Lâm Tp. HCM Các phân tích ban đầu Phát triển kế hoạch phỏng vấn Thiết kế khảo sát Các bước thiết kế một nghiên cứu Thiết kế và phát triển các công cụ khảo sát Chọn mẫu Thu thập số liệu Phân tích Các kết quả Phát triển bảng câu hỏi Định lượng Các nguồn dữ liệu Định tính Phân tích dữ liệu Thảo luận và phát triển mô hình • Mô hình khái niệm được thiết lập nhằm diễn tả các khái niệm định hướng cho quá trình nghiên cứu • Mô hình khái niệm cũng được sử dụng để trình bày các kết quả nghiên cứu, cũng như mối tương quan giữa các kết quả • Mô hình khái niệm là sự diễn đạt đơn giản nhất cho một vấn đề phức tạp Mô hình khái niệm Mô hình khái niệm và tính tương tác Mô hình khái niệm và tính tương tác • Được trình bày dưới dạng hình ảnh, nên mô hình khái niệm dễ dàng được nhận diện và nắm bắt • Từ mô hình khái niệm, người trình bày dễ dàng diễn đạt ý tưởng của mình cho người nghe • Từ mô hình khái niệm, người nghe dễ nhận diện những sai sót và đóng góp ý kiến Tính tương tác của mô hình khái niệm Hoạt động Nông nghiệp Công nghiệp Thành phố Giải trí/ Thương mại Vùng/ Toàn cầu Kiểm soát nước Thuốc trừ sâu Phân bón Sử dụng đất Ô tô, xe máy Nước thải Nước chảy tràn Xây dựng Thải hóa chất Chất thải Xây dựng Dầu tràn Kênh đào Bảo vệ vùng bờ Câu cá/săn bắn Du thuyền Khí thải Đốt cháy nhiên liệu hóa thạch CFC Các tác động Độc chất Dinh dưỡng Bụi lơ lững Tiếng ồn Bệnh tật UV/phóng xạ Thay đổi nước Thay MT sống Aùp lực thu hoạch Thay đổi khí hậu Loài xâm chiếm Các mô hình ảnh hưởng sinh thái Điểm cuối đánh giá Đo đạc Động vật hoang dã phụ thuộc nước ĐV không xương sống nền đáy Quần xã cá Chất lượng nước và nền đáy Thảm thực vật thủy sinh Đánh giá sức khỏe của: Chim nước, lưỡng cư, bò sát Động vật không xương sống ở hồ: Sự ưu thế, đa dạng, sức khỏe Đánh giá sức khỏe: Sự phát triển bất thường, độc chất, đánh dấu sinh học Đánh giá nước: Oxy hòa tan, độ đục, sản xất sơ cấp, độc chất, chỉ thị sinh học Đánh giá thực vật: Độ che phủ thực vật, ánh sáng xuyên qua, dưỡng chất hòa tan, tảo Ví dụ về mô hình khái niệm cho một lưu vực Nhận diện nguy hại Đánh giá nồng độ – phản ứng Đánh giá phơi nhiễm Xác định đặc tính rủi ro Mô hình đánh giá rủi ro theo US EPA • Lôi cuốn sự tập trung của người đọc, người nghe • Dẫn chứng để chứng minh lời nói • Làm cho người đọc, người nghe dễ dàng nhận diện được vấn đề đang quan tâm Tác dụng của hình ảnh Sử dụng các công cụ hình ảnh trong viết báo cáo Ảnh hưởng độc tính của arsenic (V) lên màng tế bào 300 400 0 200 400 Control 3.75 mg As/L 7.5 mg As/L 37.5 mg As/L 75.0 mg As/L F l u o r e s c e n c e [ – ] Wavelength [nm] Alga: 1010 cells/L Proteos medium pH 7.3 at 300C Incubation time: 24 h Control 75 mg/L 7.5 mg/LAs Conc. 0 50 100 50 100 Arsenic (V) Iron (III) Concentration of metals [mg/L] N o r m a l i z e d f l u o r e s c e n c e i n t e n s i t i v e [ – ] Algal cell: 1010 cells/L Proteos medium pH 7.3 at 300C Incubation time: 24 h 10μm a b c Wavelength [nm] F l u o r e s c e n c e I n t e n s i t y [ a . u ] Ví dụ về ảnh hưởng của hình ảnh • Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu • Tổng quan các nghiên cứu có liên quan • Phương pháp thực hiện đề tài nghiên cứu • Kết quả nghiên cứu đạt được, so sánh kết quả với các nghiên cứu trước • Tính mới và sáng tạo trong khoa học Nội dung Khóa luận tốt nghiệp Hướng dẫn viết khóa luận tốt nghiệp Khóa luận tốt nghiệp K h o a M ơ i T r ư ờ n g v à T à i N g u y ê n Đ ạ i h ọ c N ơ n g L â m T P . H ồ C h í M i n h • Logic, diễn ý, không diễn cảm, ngắn gọn, sung tích • Thường dùng ở thể bị động • Trình bày khách quan kết quả nghiên cứu, tránh thể hiện tình cảm yêu ghét đối với đối tượng nghiên cứu • Công thức toán, sơ đồ, mô hình khái niệm, hình vẽ và hình ảnh đều là những ngôn ngữ khoa học Ngôn ngữ khoa học • Khoa học • Trách nhiệm • Pháp lý • Đạo đức Trích dẫn khoa học Ý nghĩa của trích dẫn khoa học 1. Báo cáo miệng (Oral presentation) 2. Báo cáo hình ảnh (Poster presentation) Thiết kế và trình bày một báo cáo khoa học Tài liệu tham khảo Chương V: Trình bày luận điểm khoa học Vũ Cao Đàm, 2008. Giáo trình phương pháp luận nghiên cứu khoa học. Nxb Giáo Dục. Chapter 9. “Disseminating Research Results and Distilling Principles of Research Design and Methodology”. Geoffrey Marczyk, David DeMatteo, and David Festinger (2005). Essentials of Research Design and Methodology. John Wiley & Sons, Inc. Webpage: