Luận án Chính sách trợ giúp xã hội thường xuyên cộng đồng ở Việt Nam

Việt Nam là nước nghèo, ñiều kiện tự nhiên khắc nghiệt và trải qua thời gian dài chiến tranh ñã dấn ñến có một bộ phận không nhỏ dân cư cần trợ giúp xã hội. Theo Bộ Lao ñộng - Thương binh và Xã hội, năm 2008 cả nước có 13,6 triệu người thuộc thuộc ñối tượng bảo trợ xã hội (BTXH), chiếm 16,22% dân số [35]. Bộ phận dân cư này luôn cần ñếnsự hỗ trợ về ñời sống, giáo dục, y tế, nhà ở, nước sạch. Chính sách trợ giúp xã hội (TGXH) cho ñối tượng BTXH ở Việt Nam ñược hình thành từ khi Cách mạng Tháng 8 năm 1945, với mục ñích là cứu ñói cho những người chịu hậu quả chiến tranh, hậu quả thiên tai, trẻ em mồ côi, người tàn tật. Cùng với quá trình phát triển kinh tế - xã hội, chính sách TGXH ñã ñược sửa ñổi, bổ sung phù hợp với yêu cầu của xã hội, ñến nay chính sách TGXH là một trong những chính sách bộ phận quan trọng của chính sách an sinh xã hội. TGXH không chỉ là cứu ñói, hỗ trợ lương thực cho cá nhân, hộ gia ñình chịu hậu quả thiên tai, chiến tranh, mà ñã mở rộng thành các hợp phần chính sách là trợ giúp ñột xuất, trợ giúp thường xuyên (trợ giúp thường xuyên cộng ñồng, nuôi dưỡng trong các cơ sở bảo trợ xã hội). Mỗi hợp phần chính sách lại bao gồm các chính sách bộ phận, ñặc biệt như chính sách TGXH thường xuyên cộng ñồng gồm có các chính sách bộ phận là: trợ cấp xã hội hàng tháng, trợ giúp y tế, trợ giúp giáodục, trợ giúp việc làm, trợ giúp học nghề. Cùng với quá trình phát triển, chính sách TGXH thường xuyên cộng ñồng ñã ñược quy ñịnh trong hệ thống cácluật và văn bản hướng dẫn luật. ðối tượng thụ hưởng chính sách cũng ñượcmở rộng, phương thức thực hiện ña dạng hơn. Tuy vậy, chính sách TGXH thường xuyên cộng ñồng vẫn chưa ñáp ứng ñầy ñủ và toàn diện ñòi hỏi của xãhội. Chưa bao phủ hết bộ phận dân cư cần trợ giúp, hiệu lực, hiệu quả củachính sách chưa cao. Nguyên nhân hạn chế cả từ các yếu tố khác quan, những cũng có yếu tố chủ quan từ khi nghiên cứu xây dựng chính sách, ñến tổ chức thực thi. ðiều này ñòi hỏi cần tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện chính sách trong thời gian tới. 2 Thời gian qua, TGXH thường xuyên cộng ñồng ñã ñược quan tâm nghiên cứu, tuy nhiên hầu hết các nghiên cứu mới chỉ dừng lại ở việc tổng kết thực tiễn, ñánh giá thực trạng ñối tượng, ñề xuất giải pháp hoàn thiện một, hoặc một vài chính sách bộ phận, hoặc cải tiến côngcụ chính sách, chưa nghiên cứu một cách toàn diện, ñầy ñủ về cơ sở lý luận, cơ sở thực tiễn về chính sách TGXH thường xuyên cộng ñồng. ðể có ñược cơ sở lý luận và thực tiễn cho việc hoàn thiện chính sách TGXH thường xuyên cộng ñồng ñặt trong bối cảnh phát triển kinh tế thị trưởng, cần thiết nghiên cứu ñề tài "Chính sách trợ giúp xã hội thường xuyên cộng ñồng ở Việt Nam".