Luận án Nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành giấy Việt Nam trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế

Công nghiệp giấy là một trong những ngành kinh tế-kỹ thuật có vị trí quan trọng trong chiến l-ợc chuyển dịch cơ cấu ngành theo h-ớng công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở Việt Nam cũng nh- trong phát triển kinh tế-xw hội của đất n-ớc. Thông báo số 121/TB ngày 29/8/1995, Thủ t-ớngChính phủ đw khẳng định “Ngành công nghiệp bột giấy và giấy là một trong những ngành chiến l-ợc quan trọng, phục vụ trực tiếp sự nghiệp văn hoá, giáo dục, xw hội và phát triển kinh tế đất n-ớc”. Năm 2006, ngành giấy Việt Nam mới sản xuất đ-ợc 958.000 tấn giấy và 300.000 tấn bột giấy, đáp ứng đ-ợc 55% nhu cầu tiêudùng giấy trong n-ớc với chất l-ợng và chủng loại sản phẩm giấy còn khiêm tốn. Ngành giấy còn nhiều tiềm năng phát triển nh- thoả mwn nhu cầu tiêu dùng giấy cho hơn 80 triệu dân; mức tiêu dùng giấy đầu ng-ời bình quân mới đạt 18,4 kg/năm, trong khi đó một số n-ớc trong khối ASEAN đạt từ 30-50 kg/năm, các n-ớc kinh tế phát triển là 200 kg/năm; Việt Nam có diện tích rừng tự nhiên lớn và nằm ở vùng khí hậu nhiệt đới nên rất phù hợp phát triển cây nguyên liệu giấy. Song thời gian qua năng lực sản xuất và năng lực cạnh tranh của ngành giấy còn thấp ch-a t-ơng xứng với tiềm năng phát triển. Tìnhtrạng đó là do tác động tổng hợp của nhiều nguyên nhân, trong đó nguyên nhân cơ bản là ch-a có đ-ợc định h-ớng chiến l-ợc và một hệ thống các giảipháp toàn diện, đồng bộ có hiệu lực nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành giấy trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế. Hội nhập kinh tế quốc tế là một xu thế khách quan trong tiến trình toàn cầu hoá nền kinh tế. Quá trình hội nhập kinh tế quốc tế vừa tạo ra những cơ hội thuận lợi, đồng thời cũng đặt ra những thách thức gay gắt trong cạnh tranh trên thị tr-ờng đối với toàn bộ nền kinh tế nói chung cũng nh- đối với từng ngành và từng đơn vị sản xuất kinh doanh nói riêng.Trong tr-ờng hợp ngành giấy, ngay sau khi lộ trình gia nhập AFTA đ-ợc thựchiện kể từ ngày 1/7/2003 2 với việc thuế nhập khẩu giảm từ 40% xuống 20%, ngành giấy gặp phải sự cạnh tranh khốc liệt từ các n-ớc nh- Inđônêxia, Thái Lan, Malaysia. ngay trên thị tr-ờng nội địa. Thách thức ngày một lớn hơn khi Việt Nam chính thức tham gia WTO từ ngày 1/1/2007, mức thuế nhập khẩu nhiều loại giấy giảm xuống chỉ còn từ 0-5%. Vì vậy việc định ra một hệ thống các giải pháp để nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành giấy trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế là một đòi hỏi cấp thiết. Xuất phát từ những vấn đề trên, tác giả chọn đề tài:“Nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành giấy Việt Nam trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế”để thực hiện luận án tiến sỹ kinh tế của mình.